DNA (Δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ)

Mια «βουτιά» στη θάλασσα του γενετικού μας κώδικα…

Το γενετικό υλικό των κυττάρων… Τα γονίδια, είναι μονάδες γενετικού υλικού, που κωδικοποιούν ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του οργανισμού. Το «υλικό» κατασκευής των γονιδίων είναι ένα νουκλεϊκό οξύ, που ονομάζεται DNA.

Μια ιστορια για το DNA H ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA.  Ο Frederick Griffith – ανακαλύπτει το 1928 ότι ένας «παράγοντας» σε νοσογόνα βακτήρια, μπορεί να τα μετατρέψει από αβλαβή σε θανατηφόρα. Η Rosalind Franklin «φωτογραφίζει» το 1952 το DNA χρησιμοποιώντας ακτίνες Χ.  Οι Watson & Crick – περιγράφουν το 1953 τη δομή του μορίου του DNA.

Η κατασκευή του DNA To DNA είναι κατασκευασμένο από επαναλαμβανόμενες «μονάδες» που ονομάζονται νουκλεοτίδια. Αυτά ενώνονται μεταξύ τους και φτιάχνουν τις πλευρικές αλυσίδες και τα «σκαλοπάτια» της έλικας του DNA.

Δομή Νουκλεοτιδίου Kάθε νουκλεοτίδιο αποτελείται από ένα σάκχαρο (δεοξυριβόζη), από μία φωσφορική ομάδα και από μία αζωτούχα βάση.

Δομή Νουκλεοτιδίου O O=P-O N CH2 O C1 C4 C3 C2 Φωσφορική ομάδα Αζωτούχα βάση (A, Τ, G ή C ) CH2 O C1 C4 C3 C2 5 Σάκχαρο (Δεοξυριβόζη)

Οι Αζωτούχες Βάσεις του DNA Πουρίνες 1. Αδενίνη (A) 2. Γουανίνη (G) Πυριμιδίνες 3. Θυμίνη (T) 4. Κυτοσίνη (C) A ή G T ή C

Οι Watson & Crick πρότειναν… Οι αζωτούχες βάσεις του DNA «ζευγαρώνουν» με έναν πολύ συγκεκριμένο τροπο: H ΑΔΕΝΙΝΗ ζευγαρώνει με την θΥΜΙΝΗ Η ΚΥΤΟΣΙΝΗ ζευγαρώνει με την ΓΟΥΑΝΙΝΗ T A G C

Ο κώδικας της ζωής…             O «γενετικός κώδικας» προκύπτει από την συγκεκριμένη σειρά με την οποία διατάσσονται οι βάσεις του DNA ή όπως αλλιώς λέμε από την αλληλουχία των βάσεων. A T C G T A T G C G G Α             Τ Α G C A T A C G C C Τ

Η «σκάλα» του DNA P O 1 2 3 4 5 P O 1 2 3 4 5 G C T A

Η διπλή έλικα του DNA σχηματίζεται καθώς η «σκάλα» που σχηματίζουν τα νουκλεοτίδια, περιτυλίγεται δεξιόστροφα. Αζωτούχες βάσεις (A,T,G or C) «σκαλοπάτια» «πλευρές της σκάλας» Φωσφορικές ομάδες & Σάκχαρο δεοξυριβόζη

Ριβονουκλεϊκό Οξύ (RNA) To RNA κατασκευάζεται κι αυτό από νουκλεοτίδια, τα ριβονουκλεοτίδια. Αυτά ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν μια απλή, μονόκλωνη αλυσίδα.

Ριβονουκλεϊκό Οξύ (RNA) Το νουκλεοτίδιο του RNA μοιάζει με αυτό του DNA, και αποτελείται από: Ένα σάκχαρο το οποίο ονομάζεται ριβόζη, Μία φωσφορική ομάδα, μία από τις τέσσερις αζωτούχες βάσεις που υπάρχουν. Οι αζωτούχες βάσεις του RNA είναι επίσης τέσσερις: H Αδενίνη, η Ουρακίλη (αντί της Θυμίνης), η Γουανίνη και η Κυτοσίνη.

RNA… Οι αζωτούχες βάσεις του RNA επίσης «ζευγαρώνουν» ακολουθώντας τον κανόνα της συμπληρωματικότητας: H ΑΔΕΝΙΝΗ ζευγαρώνει με την ΟΥΡΑΚΙΛΗ Η ΚΥΤΟΣΙΝΗ ζευγαρώνει με την ΓΟΥΑΝΙΝΗ U A G C

Δομικές διαφορές DNA - RNA Το RNA περιέχει την βάση Ουρακίλη αντί της Θυμίνης του DNA. Η αλυσίδα του RNA είναι μονόκλωνη ενώ του DNA δίκλωνη.