1 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 Ενότητα 10 : Η ΔΕΠ/Υ Ταφιάδης Διονύσιος Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου

2 Τμήμα Λογοθεραπείας Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 Ενότητα 10: Η ΔΕΠ/Υ. Ταφιάδης Διονύσιος Εργαστηριακός Συνεργάτης Ιωάννινα, 2015 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου

3 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 3

4 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Χρηματοδότηση Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Ηπείρου» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

5 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Σκοποί ενότητας Εισαγωγή στην διαταραχή της ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ) και στην αξιολόγηση τους. Η κατανόηση και ταξινόμηση των πιθανών κλινικών ευρημάτων και η ορθή εμπλοκής τους στην διάγνωση. 5

6 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Περιεχόμενα ενότητας Εισαγωγή Κριτήρια κατά DSM-IV Τεστ Αξιολόγησης ΔΕΠ-Υ Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο Δόμηση & Οργάνωση ΔΕΠ-Υ 6

7 Εισαγωγή

8 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (1 από 10) Η ADHD (ΔΕΠ-Υ) δεν είναι τόσο συχνή όσο πιστεύεται. Παρόλο που πολλά παιδιά, ιδίως αγόρια, μπορούν να χαρακτηριστούν υπερκινητικά ή ανίκανα να καθίσουν ήσυχα ή να συγκεντρωθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, η πραγματική κλινική οντότητα απαιτεί έναν συγκεκριμένο αριθμό συνυπαρχόντων δυσκολιών. Αυτές, πιθανώς, προσβάλλουν 1 στα 100 παιδιά κάτω των 11 ετών. Είναι πιο συνηθισμένη, στα αγόρια απ' ότι στα κορίτσια περίπου τριπλάσια. 8

9 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (2 από 10) Πρωτογενής –βιολογικής αιτιολογίας –ακουστική Εμφανίζεται νωρίς από την παιδική ηλικία Έχει μεγαλύτερη διάρκεια ( > 6 μήνες )και συνήθως παραμένει δια βίου Εμφανίζεται σχεδόν παντού (> 2 περιβάλλοντα ) π.χ. σπίτι, δουλεία, σχολείο, φιλικές σχέσεις 9

1010 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (3 από 10) Δευτερογενής – περιβαλλοντική – εξωγενής αιτιολογία Εμφανίζεται αργότερα, συνήθως μετά την παιδική ηλικία Μικρή διάρκεια (<6 μήνες ) Εμφανίζεται μόνον σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα ή μετά από συγκεκριμένη προσωπική αιτία π.χ.(ο μαθητής δεν προσέχει στο μάθημα ενός εκπαιδευτικού, ενώ προσέχει σ όλου τους άλλους. 10

1 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (4 από 10) ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ (Πρόβλημα Αυτοσυγκέντρωσης - Αφηρημένος - Ονειροπόλος - Ξεχασιάρης) ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑ (Ανυπόμονος - ΠΡΙΝ σκεφτεί ενεργεί - Ξεπερνά τα όρια - Επιπόλαιος - Διακόπτει τους άλλους - Απαντά πριν ολοκληρωθεί η ερώτηση - Δεν Τελειώνει αυτά που αρχίζει) ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ (Αεικίνητος - Πειραχτήρι - Ενοχλητικός - Ζιζάνιο) 11

1212 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (5 από 10) Κριτήρια Διάγνωσης σύμφωνα με το DSM-IV Διάσπαση προσοχής Υπερκινητικότητα και Παρορμητικότητα Συνδυασμένη Διάσπαση Προσοχής – Υπερκινιτικότητα 12

1313 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ο ορισμός της ελλειμματικής προσοχής/ υπερκινητικότητας (ADHD), έχει ενημερωθεί στην πέμπτη έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-V) για τον χαρακτηρισμό με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αν και μια διαταραχή που ξεκινά στην παιδική ηλικία, μπορεί να συνεχιστεί μέχρι την ενηλικίωση για μερικούς ανθρώπους. Χρησιμοποιώντας DSM-V, πολλά από τα συμπτώματα ADHD του ατόμου θα πρέπει να είναι παρόν πριν από την ηλικία των 12 ετών. 13 Εισαγωγή (6 από 10)

1414 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Εισαγωγή (7 από 10) Αίτια Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οφείλεται σε ανισορροπία ή ανεπάρκεια των ορμονών που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για τη λειτουργία του. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ο εγκέφαλος των παιδιών με αυτή την αρρώστια χρησιμοποιεί τη γλυκόζη (ενεργειακό υλικό) σε πιο αργούς ρυθμούς σε σχέση με τα υγιή παιδιά. 14

1515 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Κύρια Συμπτώματα Διάσπαση Προσοχής – Πρόβλημα αυτοσυγκέντρωσης Αφηρημένος – Ξεχασιάρης – Σαν να μην ακούει Ανυπόμονος – Παρορμητικός – Πριν σκεφτεί ενεργεί Αυθόρμητος – Δεν τελειώνει αυτά που αρχίζει – Διακόπτει τους άλλους Υπερκινητικός – Αεικίνητος – Ζιζάνιο – Πειραχτήρι - Πολυλογάς 15 Εισαγωγή (8 από 10)

1616 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Αδέξιος – Επιρρεπής στα Ατυχήματα – Επίμονος Εγωκεντρικός – Επιθετικός – Απαιτητικός Ανώριμη Συμπεριφορά – Έντονα Συναισθηματικός – Νευρικός Ανοργάνωτη θέση στο χώρο – Τσαπατσούλης Προβλήματα Διαχείρισης Χρόνου Μαθησιακά προβλήματα ή Δυσλεξία 16 Εισαγωγή (9 από 10)

1717 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ανομοιογενής Επίδοση & Συμπεριφορά Προβλήματα στη Διατήρηση Σχέσεων – Φιλιών Χαμηλή Αυτοεκτίμηση & Αυτοπεποίθηση Λανθασμένη Οφθαλμοκίνηση (Tεστ Παυλίδη) 17 Εισαγωγή (10 από 10)

1818 Κριτήρια κατά DSM-IV

1919 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Κριτήρια κατά DSM-IV (1 από 4) ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ 1.Συχνά αποτυγχάνει να συγκεντρώσει την προσοχή σε λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας σε σχολικές εργασίες, τη δουλειά ή σε άλλες δραστηριότητες. 2. Συχνά δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή σε έργα ή δραστηριότητες παιχνιδιού. 3.Συχνά φαίνεται ότι δεν ακούει όταν του απευθύνεται ο λόγος. 19

2020 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ 4.Συχνά δεν ακολουθεί μέχρι τέλους οδηγίες και αποτυγχάνει να διεκπεραιώσει σχολικές εργασίες ή άλλα καθήκοντα που του ανατίθενται στην τάξη ή στο σπίτι (χωρίς αυτό να οφείλεται σε εναντιωτική συμπεριφορά ή σε αποτυχία κατανόησης των οδηγιών). 5. Συχνά δυσκολεύεται να οργανώσει δουλείες και δραστηριότητες. 20 Κριτήρια κατά DSM-IV (2 από 4)

2121 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ 6. Συχνά αποφεύγει, αποστρέφεται ή δείχνει απροθυμία να εμπλακεί σε έργα που απαιτούν σταθερή και διαρκή πνευματική προσπάθεια. 7.Συχνά χάνει αντικείμενα απαραίτητα για εργασίες ή δραστηριότητες. 8.Συχνά διασπάται πολύ εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα. 9.Συχνά ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες. 21 Κριτήρια κατά DSM-IV (3 από 4)

2 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Κριτήρια κατά DSM-IV (4 από 4) ΔΕΠ-Υ με κυρίως σύμπτωμα την ελλειμματική προσοχή ΔΕΠ-Υ με κυρίως σύμπτωμα την υπερκινητικότητα και την παρορμητική συμπεριφορά Μεικτός τύπος 22

2323 Τεστ Αξιολόγησης ΔΕΠ-Υ

2424 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Τεστ Αξιολόγησης ΔΕΠ-Υ (1 από 3) Α΄ Τεστ : Τεστ Ανίχνευσης της Σχολικής Ετοιμότητας (Το Α΄ Τεστ ελέγχει: Τη Σχολική Ετοιμότητα. Την Υπερκινητικότητα/ Διάσπαση της Προσοχής. Τη Συμπεριφορά κατά την εξέταση. 24

2525 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Τεστ Αξιολόγησης ΔΕΠ-Υ (2 από 3) PAVLIDIS ΤΕΣΤ Δεν βασίζεται στην ανάγνωση και γραφή, όπως κάνουν τα άλλα διαγνωστικά τεστ της δυσλεξίας), γι’ αυτό και μπορεί να εφαρμοστεί πριν διδαχθεί η ανάγνωση και η γραφή, δηλαδή από την προσχολική ηλικία για την πρόγνωση της δυσλεξίας ή τη διάγνωση της διάσπασης της προσοχής. 25

2626 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Τεστ Αξιολόγησης ΔΕΠ-Υ (3 από 3) Εργαλείο Ανίχνευσης και Διερεύνησης της Προσοχής και της Συγκέντρωσης Είναι μια δοκιμασία αξιολόγησης της συγκράτησης 9 προτάσεων αυξανόμενου μήκους, με βάση τόσο φωνολογικά όσο και συντακτικά στοιχεία που δημιουργήθηκε από τους (Σίμος και άλλοι 2008). 26

2727 Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο

2828 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο (1 από 5) Στο σχολείο στα παιδιά με Διάσπαση Ελλειμματικής Προσοχής παρατηρούμε συχνά ότι : την ώρα του μαθήματος συχνά αφαιρούνται δεν προσέχουν, μπορεί να είναι ανήσυχα με δυσκολία συγκέντρωσης η συμμετοχή τους στο μάθημα είναι μειωμένη 28

2929 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο (2 από 5) προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή με αρνητικό τρόπο ή είναι αδιάφοροι και απαθείς δυσκολεύονται στην κατανόηση γραπτών και κυρίως προφορικών οδηγιών αποφεύγουν το κόψιμο, τη ζωγραφική και γενικά τις χειροτεχνίες, τα καλλιτεχνικά τους επιτεύγματα είναι ανώριμα για την ηλικία τους δεν κάθονται ήρεμα στο κάθισμα τους και στριφογυρνάνε συνεχώς σαν να μην βολεύονται πουθενά 29

3030 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο (3 από 5) δεν έχουν σωστή στάση σώματος με συνηθέστερη την πολύ σκυφτή στάση κατά την γραφή και την ανάγνωση καθυστερούν ή ακόμα και αρνούνται να γράψουν στον πίνακα να διαβάσουν δυνατά μέσα στη τάξη απαντούν και ενεργούν βιαστικά και με παρορμητικό τρόπο βιάζονται να τελειώσουν αυτό που κάνουν 30

3131 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο (4 από 5) στην τσάντα τους και το θρανίο τους επικρατεί ακαταστασία είναι αδέξια (πετούν και πιάνουν την μπάλα με περίεργους τρόπους) αποφεύγουν ομαδικά αθλήματα δεν τα καταφέρνουν σε γυμναστικές ασκήσεις που απαιτούν συντονισμό και κινητικό προγραμματισμό. 31

3232 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Συχνά τα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) και Μαθησιακές Δυσκολίες (ΜΔ) δυσκολεύονται να θυμηθούν και ανακαλέσουν πληροφορίες που έχουν διδαχθεί. Υπάρχουν τρόποι να ενισχύσουμε τις δεξιότητες μνήμης των παιδιών αυτών δημιουργώντας οπτικές, ακουστικές και εννοιολογικές συσχετίσεις μεταξύ τμημάτων των πληροφοριών. 32 Ανίχνευση ΔΕΠ-Υ στο Σχολείο (5 από 5)

3 Δόμηση & Οργάνωση ΔΕΠ-Υ

3434 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Δόμηση & Οργάνωση ΔΕΠ-Υ (1 από ) Συμβουλευτική για τη δόμηση και οργάνωση της ζωής ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ 1.Γράψτε το πρόβλημα με χαρτί και μολύβι. 2.Καθίστε κάτω μαζί με τα παιδιά και γράψτε ποιες ακριβώς είναι οι προβληματικές περιοχές (σπίτι, τάξη σχολείου, διάφοροι χώροι ). 3.Επινοήστε συγκεκριμένες διορθωτικές κινήσεις για κάθε προβληματική περιοχή. 4.Χρησιμοποιήστε απτά, χρηστικά μέσα όπως λίστες καθηκόντων, χρονοδιαγράμματα, ξυπνητήρια. 34

3535 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Δόμηση & Οργάνωση ΔΕΠ-Υ (2 από ) 5.Παρέχετε κίνητρα. 6.Δώστε συχνή αναδραστική πληροφόρηση. 7.Αναθέστε υπευθυνότητα όποτε είναι δυνατόν. 8.Κάντε υπεράφθονη χρήση επαίνων και θετικής ανατροφοδότησης. 9.Εξασφαλίστε στο παιδί όποια μέσα σας υποδεικνύει το ίδιο ότι μπορούν να βοηθήσουν. 10.Διαπραγματευτείτε μην αντιμάχεστε. 35

3636 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Βιβλιογραφία (1 από 2) Αντωνίου, Φ. (2008). Ενίσχυση της αναγνωστικής ικανότητας. Στο Σ. Παντελιάδου & Φ. Αντωνίου (Επιμ.) Διδακτικές προσεγγίσεις και πρακτικές για μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες (σς.41-48). Θεσσαλονίκη: Γράφημα. Γεώργας, Δ. Δ., Παρασκευόπουλος, Ι. Ν., Μπεζεβέγκης,Η. Γ., Γιαννίτσας, Ν. Δ.(1997). Ελληνικό WISC-III. Wechsler κλίμακες νοημοσύνης για παιδιά. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα. Δράκος Γ. Δ. (2003). Ειδική παιδαγωγική των προβλημάτων λόγου και ομιλίας.Αθήνα : Ατραπός. Μαριδάκη –Κασσωτάκη, Α. (1998). Ικανότητα βραχύχρονης συγκράτησης φωνολογικών πληροφοριών και επίδοση στην ανάγνωση :Μια προσπάθεια διερεύνησης της μεταξύ τους σχέσης. Ψυχολογία, 5, Μαυρομάτη, Δ. (2004). Δυσλεξία: Φύση του Προβλήματος και Αντιμετώπιση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μπότσας, Γ. (2008). Ενίσχυση των γνωστικών και συναισθηματικών χαρακτηριστικών των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες. Στο Σ. Παντελιάδου & Φ. Αντωνίου (Επιμ.) Διδακτικές προσεγγίσεις και πρακτικές για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (σελ.18-31). Θεσσαλονίκη :Γράμματα. Σίμος, Π., Μουζάκη, Α., Σιδέρης, Γ. (2008). Εργαλείο ανίχνευσης και διερεύνησης της προσοχής και της συγκέντρωσης στις Α΄-Ε΄ τάξεις του Δημοτικού. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ΕΠΕΑΕΚ.

3737 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ 37 Βιβλιογραφία (2 από 2) Toki, E.I. (2013). Multimedia Technology for Speech and Language Diagnosis and Therapy. Socialinis darbas, 12 (2), Toki, E. I., Pange, J., and Mikropoulos, T. A. (2012). An Online Expert System for Diagnostic Assessment Procedures on Young Children's Oral Speech and Language. Procedia Computer Science, 14(0), Toki, E. I., Zakopoulou, V. and Pange, J. (2014). Preschoolers’ learning disabilities assessment: New perspectives in computerized clinical tools. Sino-US English Teaching. [accepted to be published] Toki, E.I. & Pange, J. (2012). Traditional and Computer-Based evaluation of preschoolers’ oral language in Greek - A review of the literature. Sino-US English Teaching 9(1), Tiene D.& Ingram A. (2001). Exploring current issues in educational technology. Boston Mc Graw Hill. Wooifolk, A. E.(2003). Educational psychology. Boston : Allyn & Bacon.

3838 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΦΩΝΗΣ, Ενότητα 0, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Σημείωμα Αναφοράς Ταφιάδης Δ. Κλινική άσκηση στη Λογοπαθολογία 1. ΤΕΙ Ηπείρου. Διαθέσιμο από:

3939 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές [1] ή μεταγενέστερη. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, Διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

4040 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Τέλος Ενότητας

4141 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ 41 Σημειώματα

4242 Κλινική Άσκηση στη Λογοπαθολογία 1 – Η ΔΕΠ/Υ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ - Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη Δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

4343 Τέλος Ενότητας