ΓΑΣΤΡΙΚΕΣ- ΠΕΡΙΤΟΝΑΪΚΕΣ ΠΛΥΣΕΙΣ
ΓΑΣΤΡΙΚΕΣ ΠΛΥΣΕΙΣ Μείωση απορρόφησης φαρμακευτικών/δηλητηριωδών ουσιών που λήφθηκαν per os μέσω αποβολής του περιεχομένου του στομάχου Χρησιμοποιείται για >200 έτη, εντούτοις ο ρόλος της στην αντιμετώπιση δηλητηριάσεων μειώνεται συνεχώς λόγω: - εισαγωγής νέων τεχνικών (ενεργός άνθρακας, πλύσεις εντέρου, καθαρτικά κλπ) - αντενδείξεων και επιπλοκών της μεθόδου Ενδείκνυται αποκλειστικά για τις περιπτώσεις που η ουσία λήφθηκε per os όχι περισσότερο από δυο ώρες πριν από τη χρονική στιγμή της δυνατότητας έναρξης εφαρμογής της μεθόδου (όσο συντομότερα τόσο το καλύτερο) Κυρίως σε εκούσιες δηλητηριάσεις με απειλητική για τη ζωή ουσία, σε παιδι ά και επί απουσίας αντιδότου
ΤΕΧΝΙΚΗ (1) Τοποθέτηση ασθενή σε πλάγια αριστερή θέση με Trendelenburg (ευνοείται η γαστρική κένωση) Εφαρμογή spray ξυλοκαϊνης τοπικά (στόμα, λάρυγγας) Αν ο ασθενής δε διατηρεί ικανοποιητικό επίπεδο συνείδησης, μπορεί να προηγηθεί ΕΤ διασωλήνωση για την πρόληψη εισρόφησης Aν ο ασθενής είναι διεγερτικός, πρέπει να ακινητοποιηθεί Τοποθέτηση στοματοφαρυγγικού αεραγωγού στον ασθενή (πρόληψη δαγκώματος του καθετήρα) Εισαγωγή ειδικού καθετήρα διαμέτρου μεγαλύτερης από του Levine μέσω του στόματος - αποφεύγεται σήμερα η ρινογαστρική τοποθέτηση λόγω κινδύνου τραυματισμού
ΤΕΧΝΙΚΗ (2) Επιβεβαίωση τοποθέτησης άκρου του καθετήρα στο στομάχι: - το περιεχόμενο που αναρροφάται έχει όξινο pH, - κατά τη χορήγηση αέρα με σύριγγα, ακούγεται η είσοδός του στο στομάχι Χορήγηση μικρής ποσότητας θερμού N/S (προτιμάται γιατί προλαμβάνεται η υπονατριαιμία) ή Water for Injection: είτε με τη βαρύτητα (ασκός υψηλότερα από το στομάχι) ή μέσω σύριγγας με κατάλληλο ρύγχος Χρήση αναρρόφησης για την απομάκρυνση του γαστρικού περιεχομένου: - εφαρμογή μέχρι να διαπιστωθεί η πλήρης έλλειψη γαστρικού περιεχομένου στο αναρροφούμενο υγρό
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Monitoring: ΗΚΓ, αρτηριακή πίεση, παλμική οξυμετρία Καθετήρες κατάλληλου μεγέθους Στοματοφαρυγγικός αεραγωγός κατάλληλου μεγέθους Φιάλες N/S ή WFI Σύριγγες με ρύγχος Levine Νεφροειδή για τη συλλογή εμέτου / γαστρικού περιεχομένου Σύστημα αναρρόφησης με κατάλληλου μεγέθους ρύγχη Εξοπλισμός ΕΤ διασωλήνωσης Γάντια, μάσκες, απορροφητικό χαρτί, spray ξυλοκαϊνης
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Εκδήλωση εμέτων Λήψη καυστικής ουσίας Διαταραχές πηκτικότητας Χαμηλό επίπεδο συνείδησης / μειωμένα προστατευτικά αντανακλαστικά αεραγωγού Κατάποση μεγάλων σε μέγεθος χαπιών ή άλλου ξένου σώματος Κατάποση ελάχιστα τοξικής ουσίας
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Καρδιακές αρρυθμίες Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Διάτρηση οισοφάγου ή στομάχου Υποθερμία Τραυματισμός στόματος ή ρινοφάρυγγα Πρόκληση λαρυγγόσπασμου Εισρόφηση γαστρικού περιεχομένου Εισαγωγή καθετήρα στην τραχεία Πνευμοθώρακας
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΤΟΝΑΪΚΕΣ ΠΛΥΣΕΙΣ Προσδιορισμός παρουσίας ενεργού αιμορραγίας ενδοπεριτοναϊκά – αναγκαιότητας πραγματοποίησης ερευνητικής λαπαροτομίας Ενδείκνυται επί τραύματος κοιλιάς, κλειστού ή διατιτραίνοντος, κυρίως σε ασθενείς με αναξιόπιστη φυσική εξέταση κοιλιάς: - μειωμένο επίπεδο συνείδησης, χρήση αλκοόλ ή ουσιών, μειωμένη αισθητικότητα περιοχής λόγω νωτιαίου τραυματισμού Αντένδειξη: αν ο ασθενής χρειάζεται προφανώς χειρουργική αντιμετώπιση – shock, πνευμοπεριτόναιο σε α/α κοιλίας, εκσπλάχνωση, σημεία περιτονίτιδας, ξένο σώμα καρφωμένο στην κοιλιά
ΤΕΧΝΙΚΗ (1) Τοποθέτηση ασθενή σε ύπτια θέση Εισαγωγή καθετήρα Levine: απαραίτητη η γαστρική κένωση για την αποφυγή τραυματισμού του στομάχου Εισαγωγή ουροκαθετήρα: απαραίτητη η κένωση ης κύστης για την αποφυγή τραυματισμού της Εφαρμογή ξυλοκαϊνης SC τοπικά Χειρουργική προετοιμασία δέρματος της περιοχής: ξύρισμα, αποστειρωμένο πεδίο, καθαρισμός με betadine / hibitane Χρήση αποστειρωμένων γαντιών, σκούφου, μάσκας Εισαγωγή βελόνας με γωνία 45 0 εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας, στη μέση γραμμή 1-2cm κάτω από τον ομφαλό Ακολουθεί η εισαγωγή σύρματος/οδηγού μέσω της βελόνας και μέσω αυτού ο καθετήρας, ο οποίος εισάγεται περιστροφικά
ΤΕΧΝΙΚΗ (2) Εναλλακτικά, ο καθετήρας εισάγεται με χειρουργική τομή Χορήγηση 1Lt θερμού N/S ή Ringer’s με τη βαρύτητα (ασκός/φιάλη υψηλότερα από το στομάχι) ενδοπεριτοναϊκά Ακολούθως ο ασκός/φιάλη τοποθετείται σε επίπεδο χαμηλότερο της κοιλιάς του ασθενή, άρα το περιεχόμενο της περιτοναϊκής κοιλότητας εξέρχεται μέσω του καθετήρα συλλέγεται σ΄αυτόν και μπορεί να διαπιστωθεί η παρουσία και η ποσότητα αίματος Aν η έξοδος υγρού από την περιτοναϊκή κοιλότητα είναι προβληματική, η εφαρμογή ισχυρής πίεσης στο κοιλιακό τοίχωμα μπορεί να βοηθήσει: απαιτείται η έξοδος τουλάχιστον 250ml υγρού Επί αμφιβολίας, επανάληψη της διαδικασίας με χορήγηση μεγαλύτερης ποσότητας υγρού ή εισαγωγή του καθετήρα σε άλλο σημείο
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Monitoring: ΗΚΓ, αρτηριακή πίεση, παλμική οξυμετρία Αποστειρωμένο σετ περιτοναϊκών πλύσεων: καθετήρας κατάλληλου μεγέθους, βελόνα, οδηγός, σύριγγες των 5ml Αποστειρωμένα γάντια, μάσκες, σκούφοι, αποστειρωμένα πεδία και γάζες Διάλυμα betadine / hibitane Διάλυμα ξυλοκαϊνης για SC χορήγηση Φιάλες N/S ή L/R Εξοπλισμός για ΕΤ διασωλήνωση
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Αιμορραγία ή αιμάτωμα Τραυματισμός κοιλιακών οργάνων Λοίμωξη στο σημείο εισόδου του καθετήρα Πρόκληση λαρυγγόσπασμου Ψευδώς θετική εξέταση: αιμορραγία προκαλούμενη από την τεχνική Ψευδώς αρνητική εξέταση : έγχυση υγρού εντός του κοιλιακού τοιχώματος ή του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΕΠΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Παραμονή και παρακολούθηση στο Νοσοκομείο τουλάχιστον για 24 ώρες: - αποκλεισμός περιτονίτιδας και άλλων επιπλοκών της μεθόδου - έλεγχος για πυρετό, εμέτους, έντονο κοιλιακό πόνο, εκροή υγρού από το σημείο της επέμβασης - χορήγηση επαρκούς αναλγησίας