Π. Ξαπλαντέρη, M.D., Ph.D. ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ

Ο οφθαλμικός κόγχος είναι η κοιλότητα που φιλοξενεί τον οφθαλμικό βολβό, τους οφθαλμοκινητικούς μύες, το δακρυϊκό αδένα Τα νοσήματά του γίνονται έμμεσα αντιληπτά διότι εκδηλώνονται: -Με πρόπτωση (προβολή προς τα έξω του βολβού) ή εξόφθαλμο -Παρεκτόπιση του βολβού -Διαταραχή κινητικότητας των μυών και διπλωπία ή θόλωση στην όραση λόγω πίεσης του οπτικού νεύρου

ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ Υποψιαζόμαστε πρόπτωση του οφθαλμικού βολβού, όταν μεγαλώνει το άνοιγμα μεταξύ των βλεφάρων και ο σκληρός εκτείθεται και προς τα κάτω και προς τα πάνω. Η σύσπαση του άνω βλεφάρου εάν υπάρχει κάνει ακόμη πιο έκδηλη την έκθεση του σκληρού προς τα πάνω

ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ Αίτια: 1.Συγγενής (κρανιοπροσωπικές δυσοστώσεις, υδροκεφαλία, μηνιγγοκήλες, κύστεις) 2.Φλεγνονώδεις 3.Αγγειακοί (αιμαγγειώματα κόγχου, σφύζον εξόφθαλμος στο αρτηριοφλεβικό ανεύρυσμα του σηραγγώδους κόλπου). Χαρακτηριστικά η πρόπτωση αυξάνει με το κλάμα, την προσπάθεια, το σκύψιμο ή τη δοκιμασία Valsava

ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ Αίτια: 4. Όγκοι του κόγχου (σάρκωμα νευρογενή νεοπλάσματα όπως το γλοίωμα του οπτικού νεύρου, ραβδομυοσάρκωμα) 5. Τραύματα (κατάγματα, μετατραυματικές αιμορραγίες) 6. Εξόφθαλμος (θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια) 7. Παράσιτα, όπως ο εχινόκοκκος (σπάνια)

Οι κίνδυνοι από τον εξόφθαλμο είναι: 1.Συμπίεση του οπτικού νεύρου 2.Η πρόπτωση αφήνει εκτεθειμένο τον κερατοειδή και κινδυνεύει η ακεραιότητά του Proptosis is suspected when there is widening of the palpebral aperture, with exposure of sclera both superiorly and inferiorly. (Eyelid retraction causes more exposure superiorly than inferiorly.)

Εξόφθαλμος (θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια)

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΓΧΟ Αίτια: 1.Τραυματισμός 2.Αιματολογικές παθήσεις 3.Μετά από τοπική αναισθησία Εάν η ενδοκογχική αιμορραγία είναι ευμεγέθης, μπορεί να προκαλέσει στραγγαλισμό του οπτικού Νεύρου και συνιστάται άμεση αποσυμπίεση

ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΚΟΓΧΟΥ Διαίρεση του κόγχου σε 3 ζώνες κατά Benedict Εγκάρσια: 1 η ζώνη: φτάνει μέχρι τον ισημερινό 2 η ζώνη: φτάνει μέχρι την είσοδο της κεντρικής αρτηρίας στο οπτικό νεύρο 3 η ζώνη: φτάνει μέχρι την κορυφή του κόγχου Οριζόντια: 1 η περιοχή υπό το περιόστεο 2 η περιοχή μεταξύ περιοστέου και μυών 3 η περιοχή μυϊκός κώνος

Διαίρεση του κόγχου σε 3 ζώνες κατά Benedict 1 η ζώνη: όγκοι των οστών και από επέκταση όγκοι του κρανίου (π.χ. μηνιγγίωμα) 2 η ζώνη: αγγειακοί όγκοι και όγκοι του συνδετικού ιστού 3 η ζώνη: φτάνει μέχρι την κορυφή του κόγχου

ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΚΟΓΧΟΥ ΠΑΡΕΚΤΟΠΙΣΗ ΤΟΥ ΒΟΛΒΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΤΑ SEVEL

ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΚΟΓΧΟΥ

ΕΝΟΦΘΑΛΜΟΣ Το μάτι φαίνεται βυθισμένο μέσα στον κόγχο. Είναι το αντίθετο της πρόπτωσης Αίτια: 1. Μεγάλη ηλικία, διότι λιγοστεύει ο κυτταρολιπώδης ιστός πίσω από το βολβό 2. Παράλυση ή βλάβη του συμπαθητικού, όπως στο σύνδρομο Horner 3. Κάταγμα του εδάφους (βάσης) του κόγχου

Κάταγμα του εδάφους (βάσης) του κόγχου ή κάταγμα blow-out Εκδηλώνεται με: 1. Ενόφθαλμο 2. Αδυναμία κίνησης του βολβού προς τα άνω λόγω έγκλεισης του κάτω ορθού ή του κάτω λοξού στο κάταγμα

ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ ΚΟΓΧΟΥ (orbital cellulitis) Κλινικές εκδηλώσεις 1.Πρόπτωση βολβού 2.Διπλωπία 3.Περιορισμός κινήσεων βολβού με πόνο 4.Μείωση της όρασης 5.Πυρετός 6.Οίδημα και ερυθρότητα βλεφάρων

ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ ΚΟΓΧΟΥ (orbital cellulitis) Αίτια Η υποκείμενη αιτία συνήθως είναι παραρρινοκολπίτιδα Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που συνήθως εμπλέκονται είναι: - Streptococcus pneumoniae (πνευμονιόκοκκος), - Haemophilus influenzae - Staphylococcus aureus (σπάνια)

ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ ΚΟΓΧΟΥ (orbital cellulitis) Θεραπεία Άμεση με αντιβιοτικά ενδοφλεβίως, για να προλάβουμε τις επιπλοκές: -Βλάβη του οπτικού νεύρου -Διασπορά της λοίμωξης στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα

Βιβλιογραφία- Λήψη εικόνων 1)Οφθαλμολογία Ι. Κολιόπουλου, Έκδοση 3 η, Εκδόσεις Παρισιάνου 2)Current Medical Diagnosis and Treatment, 2011, 50 η Έκδοση 3)Davidson’s Principles and Practice of Medicine, 21 η Έκδοση 4)Harrison’s Principles of Internal Medicine, 17 η Έκδοση 5)Οδηγός για κλινική εξέταση, B. Bates, Έκδοση 2 η, Εκδόσεις Λίτσας 6)Πρακτική οφθαλμολογία, A. Pane, P. Simcock, Εκδόσεις Γκότσης 7)Βασική οφθαλμολογία F. G. Berson, 6 η Έκδοση, Εκδόσεις Πασχαλίδη