Παθήσεις της άρθρωσης του γόνατος

Βλαισό γόνατο Όταν η γωνία που σχηματίζεται από την κνήμη και τον μηρό είναι ανοιχτή προς τα μέσα και πλησιάζει τη μέση γραμμή του σώματος Η εξωτερική γωνία της άρθρωσης να είναι μικρότερη από 160ο Τα γόνατα ενώνονται εσωτερικά ενώ οι κνήμες αποκλίνουν προς τα έξω

Ιδιοπαθής αιτιολογία Ραχίτιδα Χονδροδυσπλασία Ρευματοειδής αρθρίτιδα Κάταγμα της περιοχής του γόνατος

Η βλαισότητα φτάνει στο μέγιστο της παραμόρφωσης της μέχρι την ηλικία 3-4 χρονών Τις περισσότερες φορές όμως παρατηρείται μείωση της γωνίας στα φυσιολογικά επίπεδα

Βλαισό γόνατο συνήθως έχουμε και πρηνισμό του άκρου ποδός Αντιμετωπίζεται με μποτάκια ανύψωσης του έσω χείλους Μετά την ηλικία των 10 ετών αντιμετωπίζεται χειρουργικά Η απόσταση μεταξύ των δυο έσω σφυρών μέχρι 6 εκμ θεωρείται φυσιολογική

Στόχοι φυσικοθεραπείας: Εκμάθηση σωστού τρόπου στάσης και βάδισης Ισχυροποίηση των μυών των κάτω άκρων Διάταση των ρικνωμένων περιαρθρικών στοιχείων των κάτω άκρων

Μέσα φυσικοθεραπείας: Μάλαξη Κινησιοθεραπεία Υδροθεραπεία

Δίνουμε σημασία στους μύες υπεύθυνους: για την έκταση του γόνατος για την έσω στροφή της κνήμης για την δημιουργία ποδικής καμάρας για την ανάσπαση του έσω χείλους

Ραιβό γόνατο Η γωνία που σχηματίζεται από την κνήμη με το μηρό είναι ανοικτή προς τα έξω και απομακρύνεται από την μέση γραμμή του σώματος. Η εξωτερική γωνία της κνημομηριαίας άρθρωσης είναι μεγαλύτερη των 180ο Τα έσω σφυρά έρχονται σε επαφή, τα γόνατα απέχουν μεταξύ τους

Αιτιολογία άγνωστη Κάποιες φορές σε κατάγματα της περιοχής του γόνατος Στους ηλικιωμένους οφείλεται σε οστεοαρθρίτιδα Η ραιβότητα φτάνει το μέγιστο της παραμόρφωσης της σε ηλικία 18 μηνών Ραιβό γόνατο συνήθως ανάσπαση έσω χείλους

Φυσιοθεραπευτικοί στόχοι Εκμάθηση σωστού τρόπου στάσης και βάδισης Ισχυροποίηση των μυών των κάτω άκρων Διάταση των ρικνωμένων περιαρθρικών στοιχείων των κάτω άκρων

Δίνουμε μεγάλη σημασία για ενδυνάμωση στους μύες που είναι υπεύθυνοι: για την έκταση του γόνατος για την έξω στροφή της κνήμης για την ανάσπαση του έξω χείλους

Ανάκυρτο γόνατο Είναι συχνή παραμόρφωση κατά την οποία η κνήμη και ο μηρός σχηματίζουν ανοικτή γωνία προς τα εμπρός. Το γόνατο βρίσκεται σε υπερέκταση Συγγενούς αιτιολογία

Χονδομαλάκυνση επιγονατίδας χονδροπάθεια επιγονατίδας

Ο επιγονατιδικός χόνδρος περιβάλλει την αρθρική επιφάνεια της επιγονατίδας και προστατεύει την άρθρωση του γόνατος από τις ισχυρές φορτίσεις που δημιουργούνται από τη συμπίεσή της πάνω στο χόνδρο του μηριαίου κονδύλου κατά την κίνηση

Αλλοιώσεις στον αρθρικό χόνδρο της επιγονατίδας αφορούν τοπικές ή εκτεταμένες ρηγματώσεις ,εκφύλιση του χόνδρου και σε τελικό στάδιο καταστροφή του χόνδρου σε όλο το πάχος του και αποκάλυψη του οστού

αίτια Κακώσεις (άμεση πλήξη, πτώση , κάταγμα-εξάρθρημα επιγονατίδας) Διαταραχή του επιγονατιδομηριαίου ρυθμού Ασταθής επιγονατίδα (ατροφία τετρακέφαλου) Υψηλή θέση επιγονατίδας Βλαισά γόνατα Συνεχής ,έντονη καταπόνηση

Κλινική εικόνα Πόνος στην οπίσθια επιφάνεια της επιγονατίδας Ύδραρθρος Πόνος στο ανέβασμα κατέβασμα σκάλας Διατήρηση καθιστής θέσης για μεγάλο χρονικό διάστημα Προχωρημένα στάδια: Κριγμό στις κινήσεις του γόνατος Δυσκαμψία της άρθρωσης Οίδημα Αίσθημα αστάθειας του γόνατος

Φυσικοθεραπεία Οξύ στάδιο : πόνος στόχοι: Ανακούφιση από πόνο Απορρόφηση οιδήματος Πρόληψη της ατροφίας των περιαρθρικών μυών του γόνατος

Υποξύ-χρόνιο στάδιο Στόχοι: Ανακούφιση από το πόνο Επαναφορά της επιγονατίδας στη σωστή ανατομική θέση Διόρθωση του εκτατικού μηχανισμού της άρθρωσης του γόνατος Ισχυροποίηση των μυών της άρθρωσης του γόνατος( τετρακέφαλου , προσαγωγών) Διάταση των ρικνωμένων στοιχείων του γόνατος(οπίσθιοι μηριαίοι, γαστροκνήμιος ,τείνων την πλατιά περιτονία μυς) Λειτουργική αποκατάσταση της άρθρωσης

Ολική αρθροπλαστική γόνατος Είναι η χειρουργική επέμβαση με την οποία γίνεται αντικατάσταση των καταστραμμένων αρθρικών επιφανειών της κνήμης , του μηριαίου και πολλές φορές και τις επιγονατίδας από ενδοπροθέσεις με σκοπό την δημιουργία μια νέας τεχνητής άρθρωσης

Στους ηλικιωμένους οι προθέσεις συνήθως στερεώνονται με τσιμέντο για την καλύτερη σταθεροποίησης τους Σε νεαρά άτομα γίνεται χωρίς τσιμέντο και η στερέωση γίνεται με εσωτερική αύξηση οστού

Ενδείξεις: Ρευματοειδής αρθρίτιδα Οστεοαρθρίτιδα Τραυματική αρθρίτιδα Μεγάλη ραιβότητα ή βλαισότητα Μεγάλη συνδεσμική αστάθεια Δηλαδή: Όταν υπάρχει έντονος πόνος της άρθρωσης κατά την φόρτιση ή την κίνηση οποίος περιορίζει τις λειτουργικές δραστηριότητες Εκτεταμένη καταστροφή αρθρικού χόνδρου Μεγάλη αστάθεια ή μεγάλος περιορισμός κίνησης

Επιπλοκές: Θρομβοεμβολή Λοίμωξη Αστάθεια της άρθρωσης Κατάγματα Κάκωση περονιαίου νεύρου

Προεγχειρητική φυσικοθεραπεία Στόχος: Ενδυνάμωση του υγιούς σκέλους , του κορμού και των άνω άκρων Εκπαίδευση βάδισης με περπατούρα και βακτηρίες

Μετεγχειρητική αντιμετώπιση Αρθροπλαστική χωρίς τσιμέντο απαιτεί μεγαλύτερο χρόνο ακινητοποίησης για να επιτρέψει την εσωτερική ανάπτυξη του οστού μέσα στην πρόθεση. ( η πλήρης φόρτιση του μέλους μπορεί να επιτραπεί μετά τις 12 εβδομάδες ενώ με τσιμέντο σε 6 βδομάδες)

Στόχοι: Ανακούφιση από τον πόνο Πρόληψη δημιουργίας κατακλίσεων Αποφυγή αναπνευστικών επιπλοκών Ισχυροποίηση τετρακέφαλου μυός Απόκτηση πλήρους έκτασης της άρθρωσης του γόνατος

Ισομετρικές συσπάσεις τετρακέφαλου και ισχιοκνημιαίων Ανύψωση ευθυασμένου άκρου από ύπτια, πρηνή και πλάγια θέση Για τη βελτίωση της κυκλοφορίας και την μείωση του μετεγχειρητικού οιδήματος και πόνου: Ασκήσεις αντλίας στην ποδοκνημική αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση Συνεχής παθητική κίνηση τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες

Για αποφυγή μετεγχειρητικών βραχύνσεων ξεκινάμε υποβοηθούμενες και ενεργητικές ασκήσεις κάμψης και έκτασης του γόνατος μέσα στα όρια αντοχής του ασθενή

Κατάγματα στην περιοχή του γόνατος

Κατάγματα του κάτω τριτημόριου του μηριαίου: Υπερκονδύλιο κάταγμα του μηριαίου Κάταγμα των κονδύλων του μηριαίου Κάταγμα επιγονατίδας Κάταγμα άνω τριτημόριου κνήμης και κάταγμα διάφυση κνήμης – περόνης: Κάταγμα κνημιαίου κονδύλου Κάταγμα κεφαλής περόνης Κάταγμα μεσότητας κνήμης - περόνης

Κατάγματα του κάτω τριτημόριου του μηριαίου Υπερκονδύλιο κάταγμα Κάταγμα των κονδύλων των μηριαίου Μηχανισμός κάκωσης: άμεση βία Κλινική εικόνα: πόνος , οίδημα, αίμαρθρο , βράχυνση και επώδυνος περιορισμός κινητικότητας Επιπλοκές : δυσκαμψία γόνατος δημιουργία ανάκυρτου γόνατος , πώρωση σε ραιβότητα

Κάταγμα επιγονατίδας Μηχανισμός κάκωσης : πτώση πάνω στην επιγονατίδα, πλήξη με σκληρό αντικείμενο ή βίαιη σύσπαση του τετρακέφαλου Διακρίνονται σε : ρογμώδη , συντριπτικό και με ή χωρίς παρεκτόπιση Κλινική εικόνα: οίδημα , εκχύμωση , παραμόρφωση και αδυναμία έκτασης αντιμετώπιση: Συντριπτικά χωρίς παρεκτόπιση :ακινητοποίηση σε γύψο για 6 βδομάδες Συντριπτικά με παρεκτόπιση : αφαίρεση επιγονατίδας

Κατάγματα κνημιαίου κονδύλου Συχνά κατάγματα Έξω κόνδυλο ( 60%) και στους δύο (25%) στο έσω (15%) Μηχανισμός κάκωσης : ισχυρή βία Κλινική εικόνα: διόγκωση του γόνατος από αίμαρθρο , πόνος στην πίεση , παραμόρφωση της περιοχής και κατάργηση της κινητικότητας Επιπλοκές: πάρεση ή παράλυση του περονιαίου νεύρου, κάκωση ιγνυακής αρτηρίας, μετατραυματική δυσκαμψία του γόνατος

Κάταγμα μεσότητας κνήμης-περόνης Μηχανισμός κάκωσης: ισχυρή εξωτερική βία ή έμμεση βία (στροφικές δυνάμεις) Κλινική εικόνα: πόνος, τοπικό οίδημα, εκχυμώσεις , παραμόρφωση και αδυναμία κίνησης και ορθοστάτισης

Φυσιοθεραπευτική αντιμετώπιση Στάδιο ακινητοποίησης: εξαρτάται από πολλούς παράγοντες Στόχοι: Πρόληψη αναπνευστικών επιπλοκών Ισχυροποίηση άνω άκρων , κορμού και υγιούς σκέλους Διατήρηση της μυϊκής ισχύος των μυών του χειρουργημένου σκέλους Πρόληψη μυϊκών ατροφιών Πρόληψη κατακλίσεων

Στάδιο κινητοποίησης: το κάταγμα έχει πωρωθεί Στόχοι: Ενδυνάμωση μυών χειρουργημένου σκέλους Έγκαιρη φόρτιση για αποφυγή οστεοπόρωσης Ισχυροποίηση μυϊκού και θυλακοσυνδεσμικού συστήματος της άρθρωσης του γόνατος Αύξηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης του γόνατος Εκπαίδευση σωστού τρόπου βάδισης με βοηθητικά μέσα

Η δυσκαμψία του γόνατος αποτελεί σοβαρή επιπλοκή σε κατάγματα της περιοχής και γι ΄ αυτό το λόγο αποβλέπουμε στην πλήρη έκταση του γόνατος ( λειτουργική κίνηση)

Συνδεσμικές κακώσεις της άρθρωσης του γόνατος

Πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος Έσω πλάγιο σύνδεσμο: είναι ο ισχυρότερος σταθεροποιητικός παράγοντας στην έσω επιφάνεια του γόνατος Έξω πλάγιος σύνδεσμος

Μηχανισμοί κακώσεις Έσω πλάγιο σύνδεσμο : βία εξωτερικά του γόνατος που προκαλεί έξω στροφή της κνήμης Έξω πλάγιος σύνδεσμος : βίαιη έσω στροφή της κνήμης Κλινική εικόνα : διόγκωση στην έσω ή στην έξω επιφάνεια του γόνατος , πόνος στις κινήσεις , ευαισθησία στην πίεση, αίμαρθρο και περιορισμός κάμψης και έκτασης γόνατος

αντιμετώπιση 1ου βαθμού ρήξεις : ελαστική επίδεση για 2-3 εβδομάδες 2ου βαθμού ρήξεις : ειδικός κηδεμόνας οποίος επιτρέπει την κάμψη του γόνατος αλλά περιορίζει τις πλάγιες κινήσεις για 3-5 εβδομάδες (φόρτιση του σκέλους σταδιακή) 3ου βαθμού ρήξεις : βλάβη πρόσθιου χιαστού και μηνίσκων αντιμετωπίζεται χειρουργικά

Χιαστοί σύνδεσμοι Πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο : εμποδίζει την προς τα εμπρός μετατόπιση των κνημιαίων κονδύλων ως προς τους κονδύλου του μηριαίου Οπίσθιο χιαστό σύνδεσμο : περιορίζει την προς τα πίσω μετατόπιση της κνήμης πάνω στο μηρό

Μηχανισμοί κακώσεις: Πρόσθιο χιαστό: Βίαιη μετατόπιση της κνήμης προς τα εμπρός σε σχέση με το μηρό Βίαιη υπερέκταση του γόνατος με την κνήμη σε έσω στροφή Οπίσθιος χιαστός: Βίαιη προς τα πίσω μετατόπιση της κνήμης προς το μηρό ( πτώση από ύψος στήριξη στα γόνατα) Βίαιη υπερέκταση του γόνατος Αναλογία κακώσεων πρόσθιου και οπίσθιου χιαστού είναι 10 :1

Κλινική εικόνα : σε πλήρη ρήξη Αίμαρθρο αστάθεια γόνατος επώδυνο περιορισμό της κινητικότητας οίδημα

αντιμετώπιση 1ου και 2ου βαθμού κακώσεις αντιμετωπίζονται συντηρητικά με ακινητοποίηση 3ου βαθμού κάκωση του οπίσθιου χιαστού αντιμετωπίζεται συντηρητικά (δεν προκαλεί σημαντική λειτουργική ανεπάρκεια του γόνατος) 3ου βαθμού κάκωση του πρόσθιου χιαστού αντιμετωπίζεται χειρουργικά για να αποκατασταθεί η σταθερότητα του γόνατος και να προληφθούν οι βλάβες στους μηνίσκους και τους αρθρικούς χόνδρους

Απαραίτητη: Η ενδυνάμωση του τετρακέφαλου οποίος συσπασμένος προστατεύει την κνήμη από την προς τα πίσω ολίσθηση( κάκωση οπίσθιου χιαστού) Ενδυνάμωση των οπίσθιων μηριαίων οποίοι προστατεύουν την κνήμη από την προς τα εμπρός ολίσθηση (κάκωση πρόσθιου χιαστού)

Μηνίσκοι Έσω μηνίσκος Έξω μηνίσκος Βρίσκονται στην περιφέρεια των αρθρικών επιφανειών των κνημιαίων κονδύλων τους οποίους τους κάνουν βαθύτερους και αυξάνουν την σταθερότητα του γόνατος Ο έσω μηνίσκος συνάπτεται με τον έσω πλάγιο σύνδεσμο Έξω μηνίσκος είναι πιο κινητικός

Λειτουργίες των μηνίσκων Μεταφορά φορτίων Απορρόφηση κραδασμών Λίπανση Τροφική Σταθερότητα της άρθρωσης Διευκόλυνση της ολίσθησης των ενδοαρθρικών επιφανειών

Μηχανισμοί κακώσεις: Έσω μηνίσκο: όταν το πέλμα είναι καθηλωμένο στο έδαφος, το γόνατο σε ελαφριά κάμψη , ο μηρός φέρεται βίαια σε έσω στροφή πάνω στην κνήμη Έξω μηνίσκος: το πέλμα καθηλωμένο στο έδαφος , το γόνατο σε ελαφριά κάμψη , ο μηρός στρέφεται προς τα έξω πάνω στην κνήμη Πιο συχνές οι κακώσεις στον έσω μηνίσκο αφού είναι λιγότερος κινητικός

Κακώσεις μηνίσκων σε αθλήματα: Σκι Άρση βαρών Ποδόσφαιρο Χάντμπολ μπάσκετ

Κλινική εικόνα: Πόνος και ευαισθησία κατά την πίεση Περιορισμός της πλήρους έκτασης του γόνατος σε σοβαρή κάκωση Αστάθεια στην άρθρωση Αίμαρθρο Διόγκωση της άρθρωσης του αίματος Επώδυνος περιορισμός της κινητικότητας

Ταξινόμηση ρήξεων: Κάθετες ρήξεις Εγκάρσιες Λοξές Πτερυγοειδείς οριζόντιες

αντιμετώπιση Συντηρητική αντιμετώπιση Μηνισεκτομή : Ολική Μερική Ανοιχτή Αρθροσκοπική Συρραφή Διάσωση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου τμήματος του μηνίσκου

Βασικοί στόχοι της φυσικοθεραπείας μετά από αρθροσκοπική μηνισεκτομή είναι η αντιμετώπιση: Πόνου , οιδήματος , μειωμένο εύρος κίνησης Αποκατάσταση λειτουργικότητας Επάνοδος στις φυσιολογικές δραστηριότητες χωρίς το κίνδυνο επανατραυματισμού

Σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης είναι απαραίτητο ένα χρονικό διάστημα ακινητοποίησης για επούλωση των ιστών και αμέσως ακολουθεί κινητοποίηση που δεν πρέπει να φθάσει στα όρια της υπερφόρτισης Πλήρης αποκατάσταση χωρίς προεγχειριτικό έλλειμμα 6 εβδομάδες