Βιολογική Μηχανική Εργονομία (Θ) Ενότητα 8: Αρθρώσεις άνω άκρων (α’ μέρος) Δωροθέα Μακρυγιάννη Pt MSc Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα.

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
Διατροφή Ενότητα 17: Γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα και αβγά Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ.
Advertisements

Διαγνωστική νοσηλευτική σημειολογία Ενότητα 6: Κοιλία – Κήλες – Οξεία κοιλία Αντωνία Καλογιάννη, Καθηγήτρια Εφαρμογών Τμήμα Νοσηλευτικής Ανοικτά Ακαδημαϊκά.
Βιολογική Μηχανική Εργονομία (E) Ενότητα 11: Καθιστή θέση Δωροθέα Μακρυγιάννη Pt MSc Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το.
Μέρος Β’. 2 Η ΠΕ Τμήμα των Αναλυτικών Προγραμμάτων των Σχολείων.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Περιβαλλοντικό ζήτημα και οικολογικό κίνημα ΜΑΘΗΜΑ 6.
1 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Ελλάδα. 2 ΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σύνδεση περιβάλλοντος και εκπαίδευσης 1913…καθιερώνεται με νόμο η σύνδεση περιβάλλοντος και.
Σύσταση και Ανάλυση Γλευκών και Οίνων (Θ) Ενότητα 9 : Μέτρηση φαινολικών στο κρασί Δρ. Βασίλης Ντουρτόγλου Τμήμα Οινολογίας & Τεχνολογίας Ποτών Ανοικτά.
Κινησιολογία 1/2 Ασχολείται με την ανάλυση της ανθρώπινης κίνησης
Αρθρώσεις Ονομάζονται οι περιοχές σύνδεσης μεταξύ των οστών.
Αιματολογία ΙΙΙ (Θ) Ενότητα 3: Μυελοϋπερπλαστικά νοσήματα (β΄μέρος) Αναστάσιος Κριεμπάρδης Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ.
Ενζυμική Αποτρίχωση (Ε) Ενότητα 1: Εισαγωγή Κατερίνα Δηλαβέρη, Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας Ανοικτά Ακαδημαϊκά.
Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Ηγεσία Ενότητα 6: Οι βάσεις της Ομαδικής Συμπεριφοράς Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος.
Διατροφή-Διαιτολογία Ενότητα 7: Βιταμίνες Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Νοσηλευτικής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του.
Βιολογία Ενότητα 1: Οι κανόνες που διέπουν το φαινόμενο της ζωής Αναστασία Κανέλλου, Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας.
“Blausen 0411 FootAnatomy“ από BruceBlaus διαθέσιμο με άδεια CC BY 3.0
Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας Νευρολογική Νοσηλευτική Ενότητα 2.2: Η εφαρμογή της αξίας του σεβασμού - της ελευθερίας - της δικαιοσύνης στην φροντίδα του.
Tομογραφική Απεικονιστική Ανατομική Ενότητα 9: Γόνατο - Ώμος Γεωργία Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ραδιολογίας - Ακτινολογίας Ανοικτά Ακαδημαϊκά.
Κοστολόγηση Ενότητα 2: Δομή επιχειρήσεων γραφικών τεχνών και χαρακτηριστικά σύγχρονων τεχνολογιών Δρ. Αναστάσιος Ε. Πολίτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τεχνολογία.
Διατροφή-Διαιτολογία Ενότητα 10: Μεταβολισμός των θρεπτικών συστατικών Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας Ανοικτά Ακαδημαϊκά.
Διατροφή-Διαιτολογία Ενότητα 19: Είδη διαιτών Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας.
Τεχνικές μάλαξης (Θ) Ενότητα 11: Μάλαξη και ειδικές τεχνικές Γεωργία Πέττα Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο.
Τεχνικές μάλαξης (Θ) Ενότητα 9: Μάλαξη στον αθλητισμό Γεωργία Πέττα Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του.
Ανάλυση Συστημάτων Μακροχρόνιας Φροντίδας (Θ) Ενότητα 09: Η Μακροχρόνια Φροντίδα Υγείας στην Ελλάδα: Το θεσμικό πλαίσιο Γιώργος Πιερράκος Τμήμα Διοίκησης.
Βιοστατιστική (Θ) Ενότητα 6: Έλεγχοι υποθέσεων - Διαστήματα εμπιστοσύνης Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά.
Συστήματα Θεματικής Πρόσβασης (Θ) Ενότητα 4: Θεματική Πρόσβαση: Προβληματισμοί και προσδιορισμός των εννοιών Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας.
Πρόσθετες Ύλες Ενότητα 6: Ουσίες ρύθμισης Οσμής - Γεύσης Αναστασία Κανέλλου, Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο.
Πρόσθετες Ύλες Ενότητα 2: Χρωστικές πρόσθετες ύλες τροφίμων Αναστασία Κανέλλου, Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το.
Αξιολόγηση επενδύσεων Ενότητα 1: Απλός και σύνθετος τόκος και Εισαγωγή στο EXCEL Εργαστήριο 1 ης Εβδομάδας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.
Εκτυπωτικά Υποστρώματα (Θ) Ενότητα 5.2: Yδατογράφημα Βασιλική Μπέλεση Επίκ. Καθηγήτρια Τμήμα Γραφιστικής Κατεύθυνση Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών Ανοικτά.
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 4.6: Χορός και Εικονογραφημένο Βιβλίο Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής.
Ενότητα 5 : Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ « Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 9.
Εφαρμογές Στατιστικής στην Τεχνολογία Τροφίμων (Θ) Ενότητα 2: Πληθυσμός και δείγμα - Δειγματοληπτικές μέθοδοι και δειγματοληπτικό σφάλμα Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου,
Διατροφή Ενότητα 19: Λίπη, έλαια, λαχανικά και πατάτες Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας.
Διαχείριση Έργων & Εργοταξίων Ενότητα 8β: Μηχανήματα τεχνικών έργων (ΜΤΕ) – Ανάλυση IΙΙ Βασίλειος Μούσας Τμήμα πολιτικών Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τοπογραφίας.
Αρχές Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών Ενότητα 4: Ο Ρόλος του Μάνατζερ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος.
Περιβαλλοντικές Επιδράσεις στην Αισθητική Ενότητα 5: Άλλες ουσίες από το περιβάλλον που έχουν βλαπτική επίδραση στο δέρμα και στην υγεία Δρ. Ευαγγελία.
Διατροφή Ενότητα 13: Yπέρβαρος / παχυσαρκία & απώλεια βάρους Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστήρίων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο.
Αιματολογία ΙΙΙ (Ε) Ενότητα 5: Αιμόσταση - Προαναλυτική φάση Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια.
Κοινωνική Εργασία στην υγεία και ψυχική υγεία Ενότητα 3: Ψυχιατρικός ιδρυματισμός και ιδρυματική κακοποίηση Χάρης Ασημόπουλος, Ph.D., Επίκουρος Καθηγητής.
Διατροφή-Διαιτολογία Ενότητα 1: Γιατί τρεφόμαστε Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το.
Κοινωνική Εργασία στην υγεία και ψυχική υγεία Ενότητα 13: Διασφάλιση – Βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών ψυχικής υγείας Χάρης Ασημόπουλος, Ph.D., Επίκουρος.
Ανάλυση Συστημάτων Μακροχρόνιας Φροντίδας (Θ) Ενότητα 4: Κατ’ οίκον Φροντίδα: Βασικές αρχές λειτουργίας Γιώργος Πιερράκος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων.
Οδοντική μορφολογία Ενότητα 11: Πρώτος γομφίος κάτω γνάθου Αριστείδης Γαλιατσάτος DDs, Dr Dent. Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Οδοντικής Τεχνολογίας.
Ενόργανη Χημική Ανάλυση (Θ) Ενότητα 4: Εισαγωγή στις μεθόδους χρωματογραφίας Δρ. Αρχοντούλα Χατζηλαζάρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ενόργανης Ανάλυσης και.
Κοινωνική Εργασία στην υγεία και ψυχική υγεία Ενότητα 2: Ο αποϊδρυματισμός και η ανάπτυξη της κοινοτικής φροντίδας Χάρης Ασημόπουλος, Ph.D., Επίκουρος.
Κοσμητολογία ΙΙ (Θ) Ενότητα 5: Συσκευασία καλλυντικών προϊόντων Δρ. Αθανασία Βαρβαρέσου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοσμητολογίας Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας.
Εικαστικές συνθέσεις - Χρώμα στο χώρο Ενότητα 7: Εικαστικές παρεμβάσεις σπουδαστών σε χώρους μνήμης – β’ μέρος Φρύνη Μουζακίτου Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής,
Περιβαλλοντικές Επιδράσεις στην Αισθητική Ενότητα 8: Αισθητική αντιμετώπιση Δρ. Ευαγγελία Πρωτόπαπα, Καθηγήτρια Φαρμακοποιός - Αισθητικός Τμήμα Αισθητικής.
Αισθητική ηλεκτροθεραπεία σώματος Ενότητα 17: Ραδιοσυχνότητες Ευθυμία Μικελάτου Αισθητικός Κοσμητολόγος B.Sc., M.Sc. Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας.
Βιολογική Μηχανική Εργονομία (Θ) Ενότητα 13: Μυοσκελετικά Προβλήματα Δωροθέα Μακρυγιάννη Pt MSc Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ.
Τεχνική Ψιμυθίωσης Θεαμάτων Ενότητα 11: Κλασικό Μακιγιάζ Μικελάτου Ευθυμία Αισθητικός Κοσμητολόγος B.Sc., M.Sc. Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας Ανοικτά.
Προδιαγραφές Ανοιχτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων Ομάδα ανάπτυξης Ανοιχτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του.
Διατροφή-Διαιτολογία Ενότητα 14: Διατροφικά συμπληρώματα Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ.
Εκπαιδευτική Τεχνολογία & Διδακτική της Πληροφορικής Ενότητα 4: Εποπτικά Μέσα & Νέες Τεχνολογίες Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική Κλειώ Σγουροπούλου.
Eιδικά θέματα βάσεων χωρικών δεδομένων και θεωρία συστημάτων - E Ενότητα 3: Παραδείγματα και εφαρμογές συστημάτων Δήμος Πανταζής Dr, MSc, Αγρ.Τοπ.Μηχ.
Νομοθεσία /Δεοντολογία Νοσηλευτικού Επαγγέλματος Ενότητα 10: Νοσηλευτική Νομοθεσία Ευγενία Βλάχου, Ελένη Ευαγγέλου Τμήμα Νοσηλευτικής Ανοικτά Ακαδημαϊκά.
Διασφάλιση ποιότητας Ενότητα 1: Γενικές αρχές Ιωάννης Τσάκνης, Καθηγητής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο.
Τεχνική Ψιμυθίωσης Θεαμάτων Ενότητα 1: Αρχαίο αιγυπτιακό μακιγιάζ Ευθυμία Μικελάτου Αισθητικός Κοσμητολόγος B.Sc., M.Sc. Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας.
Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Ηγεσία Ενότητα 11: Οργανωσιακή αλλαγή Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται.
Κοινωνική Εργασία με Παιδιά και Εφήβους Ενότητα 11: Παιδική κακοποίηση Χάρης Ασημόπουλος, Ph.D., Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας Ανοικτά.
Ενζυμική Αποτρίχωση (Θ) Ενότητα 4: Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μόνιμη αποτρίχωση Δρ. Ευαγγελία Πρωτόπαπα, Καθηγήτρια Φαρμακοποιός - Αισθητικός Τμήμα.
Βάδιση 1/2 Η βάδιση είναι στοχευμένη μεταβολή της ισορροπίας του σώματος κατά την οποία μετακινούνται τα κάτω άκρα υποστηρίζοντας το βάρος του σώματος.
Τοίχωμα αιμοφόρων αγγείων 1/2
Γενική και Μαθηματική Χαρτογραφία (Ε)
Τεχνικές Μάλαξης (Ε) Ενότητα 13: Αυχενική μοίρα – Εφαρμογές
Γενική και Μαθηματική Χαρτογραφία (Ε)
Τεχνικές Μάλαξης (Ε) Ενότητα 6: Κάτω άκρο - Εφαρμογές
Τεχνικές Μάλαξης (Ε) Ενότητα 12: Πρόσωπο – Εφαρμογές
Eιδικά θέματα βάσεων χωρικών δεδομένων και θεωρία συστημάτων -Θ
Μεταγράφημα παρουσίασης:

Βιολογική Μηχανική Εργονομία (Θ) Ενότητα 8: Αρθρώσεις άνω άκρων (α’ μέρος) Δωροθέα Μακρυγιάννη Pt MSc Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Ι. Ωμική Ζώνη 1 Τραπεζοειδής Μείζων θωρακικός Πρόσθιος οδοντωτός Έξω λοξός κοιλιακός Ορθός κοιλιακός Πλατύς ραχιαίος “Gray1215”, από Quibik διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray1215Quibik

Αρθρώσεις του Ώμου 1/3 2  Η κινητικότητα του ώμου εξασφαλίζεται από:  τρεις πραγματικές αρθρώσεις,  δύο λειτουργικές αρθρώσεις,  τις συνδεσμικές συνδέσεις της κλείδας. © 28 Ιουν 2013 OpenStax College. Textbook content produced by OpenStax College is licensed under a Creative Commons Attribution License 3.0 license.Textbook contentCreative Commons Attribution License ωμοπλάτη, 2.πλευρές, 3.σπόνδυλοι, 4.κλείδα, 5.γληνοβραχιόνια άρθρωση 6.ακρωμιοκλειδική άρθρωση, 7.κορακοκλειδικός σύνδεσμος. 8.πλευροκλειδικός σύνδεσμος.

Αρθρώσεις του Ώμου 2/3 3  Οι πραγματικές αρθρώσεις είναι:  Η γληνοβραχιόνια άρθρωση.  Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση.  Η στερνοκλειδική άρθρωση. Βραχιόνιο Κλείδα Ωμοπλάτη quizlet.com

Αρθρώσεις του Ώμου 3/3 4  Οι λειτουργικές αρθρώσεις είναι:  Η ωμοπλατοθωρακική άρθρωση.  Το υπακρωμιακό διάστημα. Ωμοπλάτη Κλείδα Στερνοκλειδική άρθρωση “Pectoral girdles-en”, από Mysid διαθέσιμο ως κοινό κτήμαPectoral girdles-enMysid

Συνδεσμικές Συνδέσεις 5 “Gray325”, από Pngbot διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray325Pngbot  Οι συνδεσμικές συνδέσεις της κλείδας γίνονται:  με την πρώτη πλευρά, πλευροκλειδικός σύνδεσμος,  με την κορακοειδή απόφυση, κορακοκλειδικός σύνδεσμος. Αρθρικός Δίσκος Στερνική απόληξη της Κλείδας Πλευρά Πλευρικός Χόνδρος της Κλείδας Μεσοκλειδικός Σύνδεσμος Στέρνο Πρόσθιος Στερνοκλειδικός Σύνδεσμος Πλευροκλειδικός Σύνδεσμος

Ακρωμιοκλειδική Άρθρωση  Η στερνοκλειδική και η ακρωμιοκλειδική άρθρωση συνδέονται μηχανικά με τέτοιο τρόπο, ώστε όλες οι κινήσεις της κλείδας συνοδεύονται από κινήσεις της ωμοπλάτης.  Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση, λόγω των επιπέδων αρθρικών επιφανειών, χρειάζεται για την σταθεροποίησή της ισχυρούς συνδέσμους:  τον ακρωμιοκλειδικό σύνδεσμο (συνδεσμική σύνδεση της κλείδας),  τον κορακοκλειδικό σύνδεσμο (συνδεσμική σύνδεση της κλείδας),  τον ακρωμιοκορακοειδή σύνδεσμο. 6

Ακρωμιοκορακοειδές Τόξο  Ο ακρωμιοκορακοειδής σύνδεσμος, η κορακοειδής απόφυση, και το ακρώμιο, σχηματίζουν το ακρωμιοκορακοειδές τόξο. 7  Το ακρωμιοκορακοειδές τόξο:  Βοηθά στην σταθεροποίηση της βραχιόνιας κεφαλής στην ωμογλήνη.  Περιορίζει την προς τα επάνω κίνηση του βραχιονίου οστού. “Shoulder motion with rotator cuff (supraspinatus)”, από Was a bee διαθέσιμο με άδεια CC BY 3.0Shoulder motion with rotator cuff (supraspinatus) Was a beeCC BY 3.0

Λειτουργικές Αρθρώσεις  Στο υπακρωμιακό διάστημα:  Επιτρέπεται η διολίσθηση της κεφαλής του βραχονίου, κάτω από το ακρωμιοκορακοειδές τόξο.  Ο υπακρωμιακός ορογόνος θύλακας προσφέρει μια ολισθηρή επιφάνεια, που επιτρέπει το απαλό πέρασμα του βραχιονίου μεταξύ του ακρωμίου και του μυοτενοντώδους επικαλύμματος.  Η ωμοπλατοθωρακική άρθρωση επιτρέπει την διολίσθηση της ωμοπλάτης στο θωρακικό τοίχωμα χάρη στον χαλαρό συνδετικό ιστό μεταξύ του υποπλατίου και του πρόσθιου οδοντωτού μυός. 8

Μυοτενοντώδες Επικάλυμμα  Το μυοτενοντώδες επικάλυμμα:  Αποτελεί την μυϊκή επικάλυψη της άρθρωσης του ώμου.  Είναι γνωστό ως ομάδα των στροφέων.  Αποτελείται από τους μύες:  υπερακάνθιο,  υπακάνθιο,  υποπλάτιο και  ελάσσονα στρογγύλο. 9 Υπερακάνθιος Υπακάνθιος Υποπλάτιος Ελάσσονας Στρογγύλος svmassagetherapy.com

Η Ομάδα των Στροφέων gomd.com Υποπλάτιος Ελάσσων Στρογγύλος Υπακάνθιος Πρόσθια όψη Υπερακάνθιος Οπίσθια όψη

Εκφυλιστική Διαδικασία 1/3 11 Ακρώμιο Δελτοειδής Αρθρικός θύλακας Τένοντας Υπερακανθίου μυός chirobeans.wordpress.com  Επαναλαμβανόμενη χρήση ή συχνή πίεση μπορεί:  να προκαλέσει φλεγμονή στον υπακρωμιακό ορογόνο θύλακα  να οδηγήσει στο σύνδρομο του υπερακανθίου μυός.  Ο υπερακάνθιος τένοντας είναι το στοιχείο που βλάπτεται περισσότερο από το μυοτενοντώδες επικάλυμμα.

Εκφυλιστική Διαδικασία 2/3  Λόγω ασβεστοποίησης ή άλλων εκφυλιστικών διεργασιών, συχνά συμβαίνει πάχυνση του τένοντα του υπερακανθίου.  Κατά την απαγωγή του βραχιόνιου, στο τόξο μεταξύ 60 και 120 μοιρών, ο τένοντας «σφηνώνεται» στον υπακρωμιακό ορογόνο θύλακα, όπου μάλιστα παρουσιάζεται πόνος (σύνδρομο υπερακανθίου).  Σε περίπτωση ρήξης του υπερακανθίου τένοντα:  Ο υπακρωμιακός και ο υποδελτοειδής ορογόνος θύλακας δεν χωρίζονται από την αρθρική κοιλότητα και μετατρέπονται σε έναν ενιαίο χώρο.  Παρεμποδίζονται τότε οι αρχικές (περίπου 10 ο ) μοίρες της απαγωγής του ώμου. 12

Εκφυλιστική Διαδικασία 3/3 13 exercisesforshoulderpain.com Φλεγμονή/ρήξη Φυσιολογικές Δομές

Υπακρωμιακό Διάστημα  Οι θέσεις, που περιορίζουν αρκετά το υπακρωμιακό διάστημα είναι:  τα χέρια ψηλά, επάνω από το κεφάλι,  τα χέρια στο ύψος των ώμων.  Δραστηριότητες, που απαιτούν κίνηση των χεριών κατ’επανάληψη επάνω από το κεφάλι ή ακόμη και στο ύψος των ώμων, εγκυμονούν κινδύνους για εμπλοκή της ομάδας των στροφέων. 14 undisclosedinjury.blogspot.gr Ακρώμιο 2. Περιοχή συμπίεσης 3. Τένοντες στροφέων

Γληνοβραχιόνια Άρθρωση  Η γληνοβραχιόνια άρθρωση εξασφαλίζει το μεγαλύτερο ποσοστό κίνησης στην ωμική ζώνη.  Το βραχιόνιο κινείται σε τροχιά που ξεπερνά το ημισφαίριο.  Η επιφάνεια της κεφαλής του βραχιονίου στρέφεται και συγχρόνως κυλίεται και ολισθαίνει.  Μόνο το 1/3 της κεφαλής του βραχιονίου είναι σε επαφή με την ωμογλήνη.  Η πλήρης κινητικότητα της άρθρωσης απαιτεί πλήρη κινητικότητα στις επί μέρους αρθρώσεις της ωμικής ζώνης. 15

Ώμος / Ωμική Ζώνη 16 “Gray326”, από Pngbot διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray326Pngbot “Gray328”, από Phyzome διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray328 Phyzome

Κινήσεις Ωμοπλάτης 1/2 17 b-reddy.org Στροφή προς τα επάνω Επαναφορά στην αρχική θέση

Κινήσεις Ωμοπλάτης 2/2 18 ΑπαγωγήΠροσαγωγή Ανάσπαση Κατάσπαση b-reddy.org

Ανάσπαση Ωμοπλατών 19 jasoncholewa.com  Η κίνηση στην ωμική ζώνη και μάλιστα η ανάσπαση ωμοπλατών καθορίζεται από την λειτουργία και την συνεργασία του δελτοειδή με την ομάδα των στροφέων:  Υπακάνθιο,  Υποπλάτιο,  Ελάσσονα Στρογγύλο. Υπακάνθιος Υποπλάτιος Ελάσσων στρογγύλος

Ωμοβραχιόνιος Ρυθμός  Κατά την απαγωγή του ώμου, το βραχιόνιο και η ωμοπλάτη κινούνται με σχέση 2:1.  Όταν γίνονται 90 μοίρες απαγωγής, οι 60 μοίρες προέρχονται από την γληνοβραχιόνια άρθρωση και οι 30 μοίρες από την ταυτόχρονη κίνηση της ωμοπλάτης. 20 exrx.net

Η Σταθερότητα της Άρθρωσης  Η ανατομική κατασκευή εξασφαλίζει κινητικότητα στην γληνοβραχιόνια άρθρωση, δεν υπάρχει όμως ενδογενής, οστική, σταθερότητα.  Η σταθερότητα της άρθρωσης:  Είναι αποτέλεσμα παθητικής και ενεργητικής σταθεροποίησης.  Εξαρτάται από τα μαλακά μόρια της περιοχής.  Βασίζεται στην στατική και δυναμική ενέργεια των μαλακών μορίων της περιοχής. 21

Μύες Άνω Κορμού 22 Πρόσθιος οδοντωτός Δελτοειδής Τραπεζοειδής Μείζων θωρακικός Δικέφαλος βραχιόνιος Τρικέφαλος βραχιόνιος Ρομβοειδής nanaramos.deviantart.com

Παθητική Σταθερότητα Η παθητική σταθερότητα:  Εξασφαλίζεται από:  Τον αρθρικό θύλακα.  Τις συνδεσμικές παχύνσεις του.  Τους μεσόστεους συνδέσμους.  Τον επιχείλιο χόνδρο.  Την αρνητική πίεση της άρθρωσης.  Εξαρτάται από:  το μέγεθος της κεφαλής του βραχιονίου,  την αρτιότητα του επιχειλίου χόνδρου,  τον αρθρικό θύλακα και  το μυοτενοντώδες επικάλυμμα. 23

Ενεργητική Σταθερότητα  Η ενεργητική σταθερότητα εξασφαλίζεται από τον μυϊκό τόνο και την δραστηριότητα των μυϊκών συστημάτων.  Η ενεργητική σταθερότητα διακρίνεται σε:  Στατική σταθερότητα. Αναφέρεται στην στάση, σε διατήρηση συγκεκριμένης θέσης για εξυπηρέτηση δραστηριότητας.  Δυναμική σταθερότητα. Αναφέρεται στην κίνηση της άρθρωσης. 24

Στατικοί Σταθεροποιητές  Οι στατικοί σταθεροποιητές είναι:  Οι γληνοβραχιόνιοι σύνδεσμοι.  Ο επιχείλιος χόνδρος.  Ο αρθρικός θύλακας.  Οι σύνδεσμοι συμβάλλουν στην σταθερότητα μόνο στο όριο της τροχιάς της κίνησης.  Στις υπόλοιπες θέσεις το αρθρικό υγρό, η ωμογλήνη και ο επιχείλιος χόνδρος, δομές που συνεργάζονται, «εισροφούν» το βραχιόνιο εξασφαλίζοντας παθητική σταθερότητα. 25

Δυναμικοί Σταθεροποιητές  Οι δυναμικοί σταθεροποιητές είναι:  Η ομάδα των στροφέων. Η ενεργητική σταθερότητα εξυπηρετείται από την ενεργοποίηση των μυών του μυοτενοντώδους επικαλύμματος (της ομάδας των στροφέων), οι οποίοι εργάζονται με διαφορετικό μηχανικό πλεονέκτημα και με διαφορετικές γωνίες έλξης.  Η μακρά κεφαλή του δικεφάλου μυός.  Οι σταθεροποιοί μύες της ωμοπλάτης: o Τραπεζοειδής. o Ανελκτήρας ωμοπλάτης. o Πρόσθιος οδοντωτός. o Ρομβοειδείς μύες. 26

Ομάδα Στροφέων 27 jcphysiotherapy.com  Η ομάδα των στροφέων συνεργάζεται:  για την σταθεροποίηση της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης,  για την συμπίεση της κεφαλής του βραχιονίου στην ωμογλήνη κατά την ενεργητική κίνηση του άνω άκρου.

Δυναμική Σταθερότητα 1/2 28 jcphysiotherapy.com  Η ωμογλήνη πρέπει να ακολουθήσει την κίνηση της κεφαλής του βραχιονίου με συντονισμένη λειτουργία των δυναμικών σταθεροποιών της ωμοπλατοθωρακικής άρθρωσης (τραπεζοειδή, πρόσθιο οδοντωτό, ρομβοειδείς) Απαγωγή βραχιονίου Στροφή ωμοπλάτης Δελτοειδής 2.άνω, 3.μέση, 4.κάτω μοίρα Τραπεζοειδή 5.Πρόσθιος Οδοντωτός

Άνω Άκρο 29 “Gray1231”, από Quibik διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray1231Quibik “Gray1232”, από Quibik διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray1232Quibik

Δυναμική Σταθερότητα 2/2 30  Κατά την κίνηση, τα ζεύγη των δυνάμεων που αναπτύσσονται:  Υποπλάτιος με υπακάνθιο και ελάσσονα στρογγύλο  Δελτοειδής με έσω ίνες των στροφέων σταθεροποιούν την άρθρωση, ώστε η κίνηση να γίνει στο επιθυμητό επίπεδο.  Σε εξωτερική φόρτιση, μείωση κατά 50% της μυϊκής δύναμης της ομάδας των στροφέων, οδηγεί σε πρόσθια μετατόπιση της κεφαλής του βραχιονίου, σχεδόν κατά 50%.

Απαγωγή 1/2 31 theshouldercenter.com  Η δύναμη αντίδρασης στην γληνοβραχιόνια άρθρωση είναι υπερτριπλάσια του βάρους του σώματος, σε θέση απαγωγής 90 Ο.

Απαγωγή 2/2 32 Όριο ενόχλησης. Πίεση στον υπερακάνθιο μυ.  Για την ίδια τροχιά, η φόρτιση στην απαγωγή είναι πολλαπλάσια (σχεδόν υπερδιπλάσια) από αυτή στη κάμψη. iloencyclopaedia.org

Αρθρικός Θύλακας 1/2  Λόγω της ανατομικής κατασκευής της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης υπάρχει αστάθεια προς τα εμπρός, πίσω, μέσα ή/και κάτω.  Ο αρθρικός θύλακας είναι πολύ λεπτός και χαλαρός.  Είναι μεγάλος τόσο, ώστε θα μπορούσε να συμπεριλάβει έως και δύο κεφαλές βραχιονίου.  Οι ενισχυτικοί σύνδεσμοι είναι αδύνατοι :  προς τα επάνω: ο κορακοβραχιόνιος,  προς τα εμπρός: άνω, μέσος και κάτω γληνοβραχιόνιος,  προς τα πίσω: δεν υπάρχουν. 33

Αρθρικός Θύλακας 2/ Άνω εγκάρσιος σύνδεσμος της ωμοπλάτης. 2.Υποτενόντιος ορογόνος θύλακας του υποπλατίου. 3.Εγκάρσιος σύνδεσμος του βραχιόνιου οστού. 4.Τενόντιο δικεφαλικό έλυτρο. Βραχιόνιο Ωμοπλάτη Κορακοειδής απόφυση Υποκορακοειδής ορογόνος θύλακας Μασχαλιαίο κόλπωμα “Gray327”, από Phyzome διαθέσιμο ως κοινό κτήμαGray327Phyzome

Αρθρική Κοιλότητα  Η κοιλότητα της άρθρωσης του ώμου επικοινωνεί με:  Τον υποτενόντιο θύλακα του υποπλατίου μυός.  Το έλυτρο του τένοντα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου.  Τον υποκορακοειδή θύλακα.  Όταν το βραχιόνιο κρέμεται πλάι στο σώμα, στο κατώτερο μέρος του ώμου, ο αρθρικός θύλακας αναδιπλώνεται και σχηματίζεται το μασχαλιαίο κόλπωμα, που εξασφαλίζει «εφεδρικό χώρο» για τις κινήσεις της απαγωγής. 35

Φλεγμονώδεις Καταστάσεις 36 Ακρωμιο κλειδική άρθρωση Κλείδα Γληνο βραχιόνια άρθρωση Ωμοπλάτη Ορογόνος θύλακας Ακρώμιο Ελάσσων στρογγύλος Δικέφαλος μυς Βραχιόνιο Υποπλάτιος Υπερκάνθιος Ορογονοθυλακίτιδα 2. Αρθρίτιδα 3. Τενοντίτιδα στροφέων 4. Τενοντίτιδα δικεφάλου Γληνο βραχιόνια άρθρωση “Shoulderjoint”, από McZusatz διαθέσιμο ως κοινό κτήμαShoulderjoint  Δομές που παρουσιάζουν σύνδρομα υπέρχρησης. Δι κέφαλος

Αστάθεια 37  Με την αστάθεια στη γληνοβραχιόνια άρθρωση σχετίζεται:  Η περιορισμένη κίνηση της ωμοπλάτης  Η παρέκκλιση από την φυσιολογική κίνηση της ωμοπλατοθωρακικής άρθρωσης. “Protraction Retraction”, από Osteomyoamare διαθέσιμο με άδεια CC BY 3.0Protraction Retraction OsteomyoamareCC BY 3.0 “Protraction Retraction”, από Osteomyoamare διαθέσιμο με άδεια CC BY 3.0Protraction Retraction OsteomyoamareCC BY 3.0 “Diagram showing how to do shoulder rolls after breast reconstruction surgery CRUK 151”, από Fæ διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 4.0Diagram showing how to do shoulder rolls after breast reconstruction surgery CRUK 151FæCC BY-SA 4.0

Εξάρθρημα 1/2 38  Η κινητικότητα είναι σε βάρος της σταθερότητας.  Το 45% των εξαρθρημάτων γίνονται στην γληνοβραχιόνια άρθρωση. physioremedies.com Γ Α Β Α. Φυσιολογική άρθρωση Β. Οπίσθιο εξάρθρημα Γ. Πρόσθιο εξάρθρημα.

Εξάρθρημα 2/2 39 slideshare.net Α ΒΓ Δ. Εξάρθρημα προς τα κάτω. Δ.

Κινητικότητα 1/3  Για την πλήρη κινητικότητα του ώμου απαιτείται πλήρης κινητικότητα και συνεργασία των αρθρώσεων της ωμικής ζώνης.  Η κινητικότητα στην άρθρωση του ώμου είναι λίγο μεγαλύτερη στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.  Η τροχιά της κίνησης ελαττώνεται αυξανομένης της ηλικίας του ατόμου.  Ο περιορισμός της κινητικότητας στην άρθρωση του ώμου είναι αντιστρόφως ανάλογος της φυσικής κατάστασης του ατόμου.  Για την εξυπηρέτηση της καθημερινότητας, η έλλειψη κινητικότητας σε μία οποιαδήποτε άρθρωση της ωμικής ζώνης δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα. 40

Κινητικότητα 2/3 Α. Φυσιολογική τροχιά σε όλες τις αρθρώσεις της ωμικής ζώνης. 41 Β. Περιορισμένη κινητικότητα στις αρθρώσεις της ωμικής ζώνης Γ. Περιορισμένη κινητικότητα στην ωμική ζώνη συνδιασμένη με υπερκινητικότητα στην οσφυϊκή και κατώτερη θωρακική μοίρα. t-nation.com Β.Β. Γ.Γ. Α

Κινητικότητα 3/3 42  Εάν είναι φυσιολογική η κινητικότητα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, του αντιβραχίου, του αγκώνα και του χεριού χαμηλά, το άτομο μπορεί να εξυπηρετηθεί με το βραχιόνιο να ευρίσκεται στο πλάι, για παράδειγμα στο φαγητό. backshop.nl Ζώνη Δραστηριότητας

Νευρομυϊκός έλεγχος  Η ενεργητική σταθερότητα εξαρτάται εξ ολοκλήρου από την ποιότητα της αισθητικής πληροφορίας.  Η σταθεροποίηση απαιτεί υγιή ιδιοδεκτικότητα και νευρομυϊκό έλεγχο.  Η ενδυνάμωση των μυών της ομάδας των στροφέων απλώς, δεν είναι αρκετή για την δυναμική σταθεροποίηση.  Η δυναμική σταθεροποίηση απαιτεί «κινητική νοημοσύνη».  Για την δυναμική σταθεροποίηση είναι απαραίτητη συνδυασμένη μυϊκή δραστηριότητα. 43

Σταθερότητα 44  Συγκεκριμένα ερεθίσματα, στους κατάλληλους μύες, προκαλούν τις επιδιωκόμενες απαντήσεις.  Με την επανάληψη της κίνησης:  Πυροδοτείται η ίδια αλυσίδα ερεθισμάτων και  Εγκαθίσταται η συνεργασία στο νευρικό σύστημα ασυνείδητα. Σταθερότητα Γληνοβραχιόνιας Άρθρωσης και Παθητική Σταθεροποίηση Ενεργητική Σταθεροποίηση

Συμπερασματικά Η ενεργητική σταθερότητα απαιτεί:  Ικανοποιητική μυϊκή δύναμη και  Υγιές νευρικό σύστημα 45 Αναγνωρίζει και κατευθύνει κατάλληλα:  την κινητικότητα των αρθρώσεων και  την δραστηριότητα των μυών. Για να

Μυϊκό Σύστημα 46 Τρικέφαλος βραχιόνιος Μακρά Κεφαλή Δικεφάλου Πλατύς Ραχιαίος Μείζων Στρογγύλος Ελάσσων Στρογγύλος Υπακάνθιος Υπερακάνθιος Μείζον Βραχιόνιο Ογκωμα Βραχιόνιο “Arm shoulder gray”, από GifTagger διαθέσιμο ως κοινό κτήμαArm shoulder grayGifTagger

Φυσικοθεραπευτική Παρέμβαση  Πληροφορίες όπως:  ποιοι μύες εργάζονται, με τι τύπο μυϊκής σύσπασης,  πότε ενεργοποιούνται και τι ενεργοποιούν,  με ποια μυϊκά συστήματα συνεργάζονται, πόσο έντονα και με τι διάρκεια, είναι σημαντικές για τη κατανόηση :  της ενεργητικής σταθερότητας και  του μηχανισμού παρέκκλισης από τη φυσιολογική κίνηση, ώστε να τεθούν οι στόχοι και ο σκοπός της φυσικοθεραπευτικής παρέμβασης. 47

Σταθεροποίηση 1/2  Στις δυνάμεις που ασκούνται στην οσφυϊκή μοίρα εντάσσεται το βάρος του άνω κορμού, το προς διαχείριση βάρος και οι ροπές που δημιουργούνται. 48  Τα μυϊκά συστήματα του κορμού και της ωμικής ζώνης πρέπει να παρέχουν κατάλληλη σταθεροποίηση, ώστε να πραγματοποιηθεί η ανύψωση του βάρους. chiro.org

Σταθεροποίηση 2/2 49 Απόδοση Δύναμης και Ισχύος περιφερικά Σταθεροποίηση Κεντρικά

Σταθεροποίηση Κεντρικά 1/2 50 “Cable-seated-rear-lateral-raise-1”, από Sekiseiinko διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 3.0Cable-seated-rear-lateral-raise-1SekiseiinkoCC BY-SA 3.0 “Cable-seated-rear-lateral-raise-1”, από Sekiseiinko διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 3.0Cable-seated-rear-lateral-raise-1 SekiseiinkoCC BY-SA 3.0

Σταθεροποίηση Κεντρικά 2/2 51 shoulder position for hammering shoulder position for hammering από openclipart “Barbell-front-raises-1”, από Sekiseiinko διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 3.0Barbell-front-raises-1SekiseiinkoCC BY-SA 3.0 “Dumbbell-lateral-raises-1”, από Sekiseiinko διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 3.0Dumbbell-lateral-raises-1SekiseiinkoCC BY-SA 3.0

Τόξο Δραστηριότητας 52 ilocis.org  Αποτελεί την περιοχή των μικρότερων δυνατών φορτίσεων.

Τόξο Μικρής Επιβάρυνσης 53 Ζώνη Εύκολης προσέγγισης Ζώνη Μέγιστης Απομάκρυνσης  Οι μικρότερες φορτίσεις για:  τον κορμό,  την οσφυϊκή μοίρα,  το άνω άκρο, αναφέρονται στον χώρο που αναπτύσσεται κατευθείαν εμπρός από τον κορμό, όπως σημειώνεται στο σχήμα. slideshare.net

Ουδέτερη Ζώνη  Ζώνη μικρότερης επιβάρυνσης, φόρτισης, για την γληνοβραχιόνια άρθρωση. 54 randyfaircloth.com

Γληνοβραχιόνια Άρθρωση 55 iloencyclopaedia.org Στο διάγραμμα απεικονίζεται – για γυναίκες και άνδρες-το ποσοστό ενέργειας που καταναλώνεται κατά την κάμψη στη γληνοβραχιόνια άρθρωση. με 1 kg βάρος, σε σχέση με την μέγιστη δυνατότητα των μυών.

Γληνοβραχιόνια Άρθρωση / Φόρτιση 56 Προσαρμογή ύψους Μοχλοβραχίονας αντίστασης Περιορισμός υπακρωμιακού διαστήματος danmacleod.com

Επαγγελματικές Δραστηριότητες 57 danmacleod.com

Θεραπευτική Πρόταση mytrainerchris.files.wordpress.com 58 mytrainerchris.files.wordpress.com Α Β Α. Γληνοβραχιόνια άρθρωση, κινητικότητα περιορισμένη. Επομένως υπάρχει προβληματική κινητικότητα σε όλες τις αρθρώσεις του ώμου. Β. Άσκηση ελαστικότητας και συντονισμού των μυών του κορμού και της ωμικής ζώνης.

Χρόνιος Πόνος Ας σημειωθεί ότι: Σε χρόνιο μυοσκελετικό πόνο στην ωμική ζώνη, συμπεριφορική – γνωσιακή θεραπεία απέδωσε καλύτερα αποτελέσματα από άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις και βοήθησε κάποια άτομα να επιστρέψουν στην εργασία. 59

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Δωροθέα Μακρυγιάννη Δωροθέα Μακρυγιάννη. «Βιολογική μηχανική – Εργονομία (Θ). Ενότητα 8: Αρθρώσεις άνω άκρων (α’ μέρος) ». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.ocp.teiath.gr

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. χωρίς σήμανσηΣυνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει:  το Σημείωμα Αναφοράς  το Σημείωμα Αδειοδότησης  τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων  το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Χρηματοδότηση  Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.  Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού.  Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.