 Οικονομική Επιστήμη: -επιλογή, αξιολόγηση & κατανομή περιορισμένων πόρων, ώστε να εξασφαλίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η ικανοποίηση των αναγκών, -πληροφορίες για το κόστος & όφελος που προκύπτει στην κοινωνία από την παρούσα & μελλοντική παραγωγή, κατανάλωση & διανομή των περιορισμένων πόρων  Μικροοικονομία: παραγωγός-καταναλωτής, επιχείρηση- νοικοκυριό -συμπεριφορά καταναλωτή / θεωρία ζήτησης, -συμπεριφορά επιχείρησης / θεωρία προσφοράς, -αγοραία ισορροπία / διαμόρφωση τιμών, -μορφή αγοράς (ανταγωνισμός / μονοπώλιο), -αγορά εργασίας (προσφορά/ζήτηση εργατικού δυναμικού) -αγορά κεφαλαίου (τόκος), συντελεστών παραγωγής

 Μακροοικονομία: συνολικά μεγέθη μιας κοινωνίας -απασχόληση, εισόδημα, επενδύσεις, δημόσιες δαπάνες, -ισορροπία προσφοράς/ζήτησης: οι καταναλωτές προσφέρουν εργασία στους παραγωγούς, αμείβονται με παροχή εισοδήματος & καταναλώνουν τα αγαθά που προσφέρουν οι παραγωγοί, -δημοσιονομικός τομέας, χρηματοπιστωτικός (τραπεζικό σύστημα), εξωτερικός (εισαγωγές-εξαγωγές), -δημοσιονομικός: φόροι=δαπάνες, -χρηματοπιστωτικός: αποταμιεύσεις=επενδύσεις, -εξωτερικός: εισαγωγές=εξαγωγές, -ανάλυση μακροικονομικών μεγεθών: εθνικό προϊόν & εισόδημα, εθνικός πλούτος, πληθωρισμός -θεωρία οικονομικών διακυμάνσεων: εξάρσεις / υφέσεις οικονομικού συστήματος, -μακροοικονομική πολιτική: αν αυξηθούν οι φόροι κατά α%, πόσο επηρεάζεται το εισόδημα & η οικονομική ανάπτυξη;

 Νόμος Ανεπάρκειας: περιορισμένοι πόροι – απεριόριστες ανάγκες -Κανένα οικονομικό σύστημα & καμιά χώρα δε διαθέτει αρκετούς πόρους για να ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες των πολιτών της  Οικονομικό Πρόβλημα: -Ποια αγαθά & υπηρεσίες χρειάζονται για την ικανοποίηση των αναγκών μας; -Ποια αγαθά & υπηρεσίες θα πρέπει να παραχθούν & σε ποιες ποσότητες; -Πώς θα παραχθούν αυτά τα αγαθά & οι υπηρεσίες; (υλικοτεχνική υποδομή, διαδικασίες) -Για ποιον θα παραχθούν αυτά τα αγαθά & οι υπηρεσίες; (κατανομή)  Προϋπολογισμός: -Ιεράρχηση & κάλυψη αναγκών άμυνας, υγείας, παιδείας κλπ – επιλογή ποσοστιαίας κατανομής

 Καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων: δυνατοί εναλλακτικοί συνδυασμοί μεταξύ δυο τομέων -Τα σημεία που βρίσκονται επάνω στην καμπύλη αντιστοιχούν στον άριστο συνδυασμό: μέγιστη απόδοση & των δυο τομέων (πχ. υγείας-παιδείας) για δεδομένες εισροές -Βελτίωση της τεχνολογίας του χώρου της υγείας συνεπάγεται τη μετάθεση της καμπύλης προς την κατεύθυνση της υγείας (αύξηση απόδοσης στην υγεία με τις ίδιες εισροές) -Γενικότερη βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής μιας χώρας συνεπάγεται τη μετάθεση της καμπύλης & προς τις δυο κατευθύνσεις -Κόστος ευκαιρίας: η επιλογή δέσμευσης πόρων σε κάποιον τομέα (για την παραγωγή αγαθών & υπηρεσιών) συνεπάγεται τη στέρηση αυτών (& των συνακόλουθων οφελών) από κάποιον άλλο τομέα, ή & εντός του ίδιου τομέα (πχ. βάρος στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ή στην εντατική θεραπεία)

 Ανάγκες περίθαλψης στο Υγειονομικό Σύστημα: μπορούν να αξιολογηθούν, να μετρηθούν & να κοστολογηθούν -Επιθυμίες: ατομική αξιολόγηση επιπέδου υγείας – επιθυμία ατόμου για βελτιστοποίηση υγείας -Ζήτηση: προέκταση των επιθυμιών -Ανάγκες: αξιολόγηση υγείας από τους επαγγελματίες υγείας – οι ανάγκες δεν μετατρέπονται απαραίτητα σε ζήτηση & αντίστροφα Κράτος - άτομο - ιατρός: -Το άτομο πάσχει από κάποια ασθένεια; -Το άτομο έχει ανάγκη δημόσιας οικονομικής φροντίδας; -Το άτομο ζητά δημόσιες υγειονομικές δαπάνες; -Σκοπός η μεγιστοποίηση των δεικτών υγείας των ατόμων με την ορθολογικότερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων πόρων υγείας

 Φιλελεύθερο Σύστημα (ελεύθερος ανταγωνισμός – laissez-faire) -Ο καταναλωτής αγοράζει οποιαδήποτε αγαθά επιθυμεί προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες του -Το άτομο διαθέτει με τον καλύτερο τρόπο την παραγωγική του δύναμη προκειμένου να μεγιστοποιήσει το εισόδημά του -Τα μέσα παραγωγής ανήκουν στον παραγωγό, ο οποίος μπορεί να παράγει οποιαδήποτε ποσότητα αγαθών κρίνει -Οι συναλλαγές μεταξύ παραγωγών-καταναλωτών διενεργούνται βάσει του μηχανισμού διαμόρφωσης των τιμών, χωρίς το κράτος να υπεισέρχεται σ’ αυτές -Το κράτος παρέχει μόνο το θεσμικό πλαίσιο για την ομαλή λειτουργία της αγοράς -Οι αποφάσεις των καταναλωτών & παραγωγών αποβλέπουν στο αξίωμα της μεγιστοποίησης του αποτελέσματος με την ελάχιστη δυνατή θυσία

 Σοσιαλιστικό Σύστημα -Τα μέσα παραγωγής ανήκουν στο κράτος -Η ατομική ελευθερία για ιδιοκτησία είναι περιορισμένη -Η έννοια του κέρδους αντικαθίσταται από την έννοια του πλεονάσματος που ορίζεται βάσει οικονομικού σχεδιασμού -Η διανομή αγαθών/υπηρεσιών γίνεται βάσει αποφάσεων της κεντρικής αρχής – οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας κλπ ανήκουν στο κράτος -Η κατανάλωση ορίζεται βάσει οικονομικού σχεδιασμού -Τα κεφαλαιουχικά αγαθά ανήκουν στο κράτος, το οποίο καθορίζει & τις επενδύσεις

 Μικτό Σύστημα -Αποτροπή δημιουργίας μονοπωλιακών δυνάμεων: συγκέντρωση παραγωγής αγαθών/υπηρεσιών, αύξηση τιμών, υπερβολικά κέρδη -Παρέμβαση κράτους: επιβολή φόρων, εποπτικός ρόλος στις οικονομικές λειτουργίες με στόχο τη μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας -Άριστη κατανομή διαθέσιμων παραγωγικών πόρων ώστε να ικανοποιούνται κατά το δυνατό οι κοινωνικές ανάγκες -Πλήρης απασχόληση – αντιμετώπιση ανεργίας -Επίτευξη κοινωνικά επιθυμητού ρυθμού ανάπτυξης: διεύρυνση οικονομικής δραστηριότητας, αύξηση απασχόλησης, εισοδήματος -Κοινωνική Δικαιοσύνη: δίκαιη κατανομή συνολικού προϊόντος - εισοδημάτων

 Διαμόρφωση τιμών -Ισορροπία μεταξύ προσφοράς-ζήτησης -Σκοπός παραγωγού: κάλυψη εξόδων + επιθυμητό κέρδος -Σκοπός καταναλωτή: μέγιστη χρησιμότητα στην ελάχιστη τιμή Ανταγωνιστικότητα αγοράς: καθορίζεται από: -Αριθμό παραγωγών – πωλητών -Δυνατότητα ελεύθερης εισόδου-εξόδου στην αγορά -Αδυναμία επηρεασμού της τιμής & του όγκου πωλήσεων από έναν παραγωγό ή πωλητή (μονοπώλιο) -Πλήρη γνώση της ποιότητας/ποσότητας διαθέσιμων αγαθών / υπηρεσιών από τους καταναλωτές, οι οποίοι συμπεριφέρονται ορθολογικά (μεγιστοποίηση χρησιμότητας) -Χρησιμότητα: δύσκολο να προσδιορισθεί με αντικειμενικά κριτήρια, να μετρηθεί με απόλυτα μεγέθη ή να αθροιστούν οι μονάδες της

 Φθίνουσα οριακή χρησιμότητα -Κάθε καταναλωτής απολαμβάνει μια α χρησιμότητα από την κατανάλωση ενός αγαθού -Εντούτοις, η αύξηση της κατανάλωσης επιφέρει οριακή μείωση στη χρησιμότητα που παρέχει το αγαθό αυτό -Βασικός Νόμος Ζήτησης: όσο μεγαλύτερη η τιμή ενός αγαθού, τόσο μικρότερη η ζητούμενη ποσότητα: όσο αυξάνει η ποσότητα του αγαθού στην αγορά, τόσο μειώνεται η τιμή του  Οριακός λόγος υποκατάστασης -Για διάφορους λόγους, ο καταναλωτής συχνά επιλέγει να υποκαταστήσει μέρος της ποσότητας του αγαθού Α με επιπλέον ποσότητα του αγαθού Β (πχ. υπηρεσίες υγείας αντί διακοπών), θεωρώντας ότι αυτό συνεπάγεται υψηλότερη χρησιμότητα γι’ αυτόν -Η υποκατάσταση τείνει να είναι φθίνουσα -Μέγιστη χρησιμότητα για δεδομένο εισόδημα: ίση οριακή απόλαυση από το κάθε αγαθό

Η ζήτηση γενικά καθορίζεται από: -Τις τιμές άλλων ανταγωνιστικών ή συμπληρωματικών αγαθών -Το παρόν & το προσδοκώμενο μελλοντικό εισόδημα του καταναλωτή -Τα περιουσιακά στοιχεία του καταναλωτή -Το εμπόριο & την τεχνολογία -Τις προτιμήσεις του καταναλωτή -Τον πληθυσμό (μέγεθος, χαρακτηριστικά) Η ζήτηση υπηρεσιών υγείας καθορίζεται επιπλέον από: -Τις τιμές άλλων ανταγωνιστικών ή συμπληρωματικών αγαθών -Το φορέα ασφαλιστικής κάλυψης -Τις αμοιβές ανά επίσκεψη & τα έξοδα πρόσβασης (+ δυσκολία) στο νοσοκομείο -Το δείκτη κατάστασης υγείας του καταναλωτή, την ηλικία, το φύλο & το εκπαιδευτικό του επίπεδο

 Ελαστικότητα ζήτησης: % μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας ενός αγαθού/υπηρεσίας διαιρούμενη προς την % μεταβολή της τιμής του -Ανελαστική ζήτηση: μεγάλη μεταβολή της τιμής επηρεάζει ελάχιστα ως καθόλου τη ζητούμενη ποσότητα -Ελαστική: μικρή μεταβολή της τιμής επηρεάζει σημαντικά τη ζητούμενη ποσότητα (υποκατάστατα αγαθά) -Σταυροειδής: η ζήτηση για ένα αγαθό αλλάζει όταν μεταβάλλεται η τιμή ενός άλλου αγαθού (οφθαλμίατροι – οπτικά είδη) Βασικός Νόμος Προσφοράς: -Όσο αυξάνει η τιμή ενός αγαθού/υπηρεσίας στην αγορά τόσο αυξάνει η προσφερόμενη από τους παραγωγούς ποσότητα, & όσο μειώνεται η τιμή του τόσο μειώνεται η ποσότητα (η σχέση επηρεάζεται βεβαίως & από άλλους παράγοντες) -Ανελαστική προσφορά: μεγάλη μεταβολή της τιμής επηρεάζει ελάχιστα ως καθόλου την προσφερόμενη ποσότητα -Συναλλαγές παραγωγών-καταναλωτών: τείνουν σε σημείο ισορροπίας (σταθεροποίηση τιμής – ποσότητας προϊόντος)

 Ζήτηση αγαθών/υπηρεσιών υγείας: γενικά ανελαστική, καθορίζεται από το εισόδημα, την ασφάλιση & τις προτιμήσεις  Προσφορά αγαθών/υπηρεσιών υγείας: ιδιαίτερα ελαστική, ακόμη & μικρές μεταβολές στους μισθούς επηρεάζουν σημαντικά τη συμπεριφορά του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας  Νοσοκομεία: γενικά μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις: η ροή του κεφαλαίου δεν καθορίζεται από τα κέρδη αλλά από φιλανθρωπικά κριτήρια & κυβερνητικές αποφάσεις (πιέσεις κοινωνικών ομάδων / πληθυσμών) Οι δαπάνες υγείας επηρεάζονται από: -Γήρανση πληθυσμού – παγκόσμια αυξητική τάση -Αύξηση ιατρικού δυναμικού & βελτίωση τεχνολογικών δυνατοτήτων -Αύξηση τιμών υπηρεσιών υγείας & νοσοκομειακών κλινών

 Υγεία – ιδιωτικό ή κοινωνικό αγαθό;  Ιδιωτικό αγαθό: ορθολογικότητα συμπεριφοράς καταναλωτή -Τι είδους ιατρονοσηλευτικές υπηρεσίες χρειάζεται, ποια ποσότητα και ποιότητα αυτών; -Πληροφορίες για ασθένεια, αντίστοιχες θεραπείες, προσδοκώμενα αποτελέσματα αυτών -Ελαχιστοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών Κοινωνικό αγαθό: ηθικές αξίες καθιστούν αναγκαίο τον κρατικό έλεγχο / παρέμβαση -Κατανομή υπηρεσιών υγείας βάσει αναγκών, όχι εισοδήματος (να μην αποκλείονται άτομα λόγω οικονομικών κριτηρίων) -Αντίστοιχα δημόσια αγαθά: εθνική άμυνα, δημόσια παιδεία και υγιεινή, δρόμοι κλπ -Αυτά διατίθενται σε όλους τους πολίτες & η ποσότητά τους δεν είναι δυνατό να επιμερισθεί ή να εξατομικευτεί – δεν διατίθενται στην ελεύθερη αγορά, δεν είναι ανταγωνιστικά -Σκοπός η επίτευξη της μέγιστης συλλογικής ευημερίας

 Ασύμμετρη πληροφόρηση: -Οι ασθενείς-καταναλωτές δε διαθέτουν επαρκή γνώση- πληροφορίες για θέματα υγείας, την αναζήτηση διάγνωσης, τις εναλλακτικές δυνατότητες θεραπείας επί ασθένειας, και τα αναμενόμενα αποτελέσματα αυτών -Ο ιατρός, ως κάτοχος αυτής της γνώσης, μεταβιβάζει πληροφορίες στον ασθενή & λαμβάνει συχνά αποφάσεις για λογαριασμό του (ποιες διαγνωστικές & θεραπευτικές επιλογές θα ακολουθήσει) -Συνεπώς, ο ιατρός δεν αντιπροσωπεύει μόνο την προσφορά υπηρεσιών υγείας αλλά καθορίζει και τη ζήτηση αγαθών / υπηρεσιών -Όσο χαμηλότερο το μορφωτικό επίπεδο μιας κοινωνικής ομάδας, τόσο πιο κυρίαρχος ο ρόλος του ιατρού -Εκτός από τη μεγιστοποίηση της ευημερίας του ασθενή, ο ιατρός αναπόφευκτα ενδιαφέρεται και για τη δική του επαγγελματική ευημερία

 Προκλητή ζήτηση -Ο ιατρός έχει κίνητρο να παρέχει επιπλέον υπηρεσίες για προσωπικούς οικονομικούς λόγους -Συνεπώς, η επιρροή του στον τομέα της ζήτησης μπορεί να δημιουργήσει πλασματικές ανάγκες των ασθενών του, αυξημένη/προκλητή ζήτηση για τις δικές του υπηρεσίες και να χειραγωγήσει τελικά την κατανάλωση υπηρεσιών υγείας -Η προκλητή ζήτηση είναι ανάλογη της άγνοιας και της αβεβαιότητας του ασθενή – αντίστροφα, μειώνεται επί επαρκούς πληροφόρησης -Αφορά: Υπέρμετρη συνταγογράφηση φαρμάκων και διαγνωστικών εξετάσεων, Συστηματική παραπομπή σε άλλες ειδικότητες, Υπέρμετρη πίεση για την πραγματοποίηση θεραπευτικών πράξεων (π.χ. χειρουργικών επεμβάσεων) αμφίβολης ως μηδενικής χρησιμότητας

 Μετατόπιση ζήτησης-προσφοράς: -Μετατόπιση ζήτησης: επί ανταγωνισμού που περιορίζει τη δυνατότητα αύξησης των τιμών, μονό τρόπο αύξησης του κέρδους αποτελεί η αύξηση της ζήτησης -Μετατόπιση προσφοράς: η υπερπροσφορά ιατρικού προσωπικού δημιουργεί αύξηση της ζήτησης -Όσο περισσότερο το υπερβάλλον ιατρικό προσωπικό σε μια χώρα, τόσο μεγαλύτερο το ύψος της προκλητής ζήτησης -Συσχέτιση πυκνότητας ιατρικού προσωπικού με: Επίπεδο αμοιβών: η διατήρηση υψηλών τιμών υποδεικνύει προκλητή ζήτηση Όγκο ιατρικών πράξεων: ο αριθμός των διενεργούμενων χειρουργικών επεμβάσεων είναι αναλογικά πολύ υψηλότερος στις χώρες όπου οι χειρουργοί αμείβονται κατά πράξη και όχι με σταθερό μισθό

 Ηθική Αποζημίωση Κινδύνων: -Στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το κράτος ή έμμεσα οι φορολογούμενοι (ασφαλιστικός φορέας) πληρώνουν το κόστος των αγαθών / υπηρεσιών υγείας -Συνεπώς, τόσο ο ασθενής όσο & οι επαγγελματίες υγείας δεν έχουν κίνητρο να λειτουργούν οικονομικά ως προς την αποδοτική χρησιμοποίηση των πόρων για την υγεία (ο λογαριασμός πληρώνεται από τρίτους) -Οι ασθενείς δεν έχουν την έγνοια της περίθαλψης και της βέλτιστης χρήσης υπηρεσιών υγείας – έλλειψη επιμέλειας που θα επιδείκνυαν αν ήταν ανασφάλιστοι -Υπερκατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών υγείας, κατάχρηση εργαστηριακών εξετάσεων, αλόγιστη χρήση αναποτελεσματικών φαρμάκων

Άλλα προβλήματα συστήματος υγείας: -Αποκλεισμός οικονομικά αδύνατων, χρονίως πασχόντων επί μονοπωλιακών τάσεων -Ανισότητες: υπερσυγκέντωση ιατρονοσηλευτικού προσωπικού στα μεγάλα αστικά κέντρα, διαφορές στην κάλυψη υπηρεσιών μεταξύ των διαφόρων ασφαλιστικών ταμείων -Μιμητική ορθολογικότητα: όταν το άτομο βρίσκεται σε αβεβαιότητα ακολουθεί τις συμπεριφορές που παρατηρεί στους υπόλοιπους, επιθυμία «τέλειας υγείας», υπερκατανάλωση φαρμάκων και υπηρεσιών υγείας -Ανεπαρκής αξιολόγηση υπηρεσιών υγείας

 Οφέλη (κόστη που αποφεύγονται) χάριν της ιατρικής παρέμβασης: -Πρόληψη ασθένειας (κόστη που θα προέκυπταν αν δεν είχε εφαρμοστεί η παρέμβαση) -Αποτροπή απώλειας παραγωγικότητας λόγω θανάτου -Αποτροπή απώλειας παραγωγικότητας λόγω αποκατάστασης υγείας (πρόληψη αναπηρίας, μειωμένης λειτουργικότητας) -Αποτροπή απώλειας ικανοποίησης λόγω καλύτερης υγείας (υποκειμενική παράμετρος) Ποιότητα ζωής: -Έμφαση στη φυσική ευεξία (μειονεξίες-αναπηρίες- δυσλειτουργίες), χωρίς να παραβλέπεται η ψυχολογική & κοινωνική διάσταση -Εκτιμάται με εργαλεία γενικής χρήσης (γενικό επίπεδο υγείας πληθυσμού) ή συγκεκριμένων ασθενειών (διαβήτης, άσθμα, αρθρίτιδα)

Ποιοτικά σταθμισμένα έτη επιβίωσης (QALYs): -Ανάλυση κόστους – χρησιμότητας: αριθμός ετών ζωής ενός ατόμου που σώζονται ως αποτέλεσμα μιας παρέμβασης σε σχέση με την ποιότητα ζωής γι’ αυτά τα έτη -Επιλογή είτε θεραπευτικής αγωγής που θα εξασφαλίσει υψηλή ποιότητα ζωής με λιγότερα έτη επιβίωσης, ή αποφυγή προτεινόμενης αγωγής & περισσότερα έτη επιβίωσης με προβλήματα κινητικότητας, δυσλειτουργίες κλπ. -QALYs: γινόμενο κερδηθέντων ετών ζωής (σε σχέση με τα προσδοκώμενα) επί ενός μέτρου ποιότητας (μεταξύ 0 και 1, που αντιπροσωπεύει την ιδανική ποιότητα) Αξιολόγηση κατάστασης υγείας: - μέθοδος κατηγοριοποίησης (0-100), -μέθοδος αποτίμησης μεγεθών: σύγκριση δυο ή περισσοτέρων καταστάσεων υγείας βάσει ανεπιθύμητων συμπτωμάτων, δυσλειτουργιών κλπ, -Μέθοδος ισοδύναμου χρόνου: κλίμακα ωφελιμότητας για επιλεγμένες καταστάσεις υγείας

Πίνακες πλοήγησης: -Γραπτή τεκμηρίωση στοιχείων που παρέχουν ουσιαστικές πληροφορίες για κρίσιμες πτυχές της λειτουργίας του Νοσοκομείου -Επιλεκτικός (μόνο κατάλληλες πληροφορίες), περιγραφικός (παρουσίαση κατάστασης), συνθετικός (εύκολος εντοπισμός κύριων σημείων) -Παραδείγματα πληροφοριών που παρέχουν οι πίνακες πλοήγησης: Διαφορές μεταξύ Νοσοκομείων που νοσηλεύουν αντίστοιχες κατηγορίες ασθενών, Ποσοστά επανεπεμβάσεων και επανεισαγωγών, Σύγκριση μέσης διάρκειας νοσηλείας -Κρίσιμο ερώτημα: ποιοι συμπληρώνουν τους πίνακες;

Παραδείγματα πινάκων πλοήγησης Νοσοκομειακές λοιμώξεις στην Α κλινική το Β μήνα Αριθμός νοσηλευόμενων ασθενών (α) Αριθμός διαγνωσθέντων λοιμώξεων (β) Ποσοστό ασθενών με λοίμωξη (β/α x 100) Υποκατηγορίες λοιμώξεων (π.χ. χειρουργικών, αναπνευστικού) Υποκατηγορίες ασθενών (π.χ. μετεγχειρητικοί) Υποκατηγορίες μικροβιακών στελεχών Κόστη συνολικά και ανά υποκατηγορία Αναβολή χειρουργικών επεμβάσεων τον Α μήνα Αριθμός προγραμματισμένων επεμβάσεων (α) Αριθμός επεμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν (β) Ποσοστό αναβολών επεμβάσεων (α-β/α x 100) Αναβολή λόγω έλλειψης υλικών Αναβολή λόγω έλλειψης προσωπικού Αναβολή για άλλους λόγους (ασθενής, απεργία)

Ανάλυση κόστους-αποτελεσματικότητας: -Συνδυασμός νομισματικών μεγεθών & μέτρων της κατάστασης υγείας του πληθυσμού -Κλινικές μελέτες: αποτελεσματικότητα αγωγής -Δείκτες θνησιμότητας: κερδισμένα έτη επιβίωσης χάρη στη θεραπεία -Δείκτες νοσηρότητας: πχ. επεισόδια δύσπνοιας σε ασθματικούς -Δείκτες ποιότητας ζωής: φυσική λειτουργία, αυτοεξυπηρέτηση, απόδοση στην εργασία, κοινωνική λειτουργία -Δείκτες ανικανότητας & βαρύτητας ασθένειας: έτη επιβίωσης με αναπηρία Επιπρόσθετο κόστος-αποτελεσματικότητα (ICER): -αριθμητής: διαφορά κόστους μεταξύ δυο θεραπειών, -παρονομαστής: διαφορά αποτελεσματικότητας μεταξύ αυτών