ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 25/10/10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Σ  1.η δράση των οφθαλμοκινητικών μυών 2.το τόξο επαφής των μυών 3.Οι συζυγείς κινήσεις των οφθαλμών 4.Οι μη συζυγείς κινήσεις των οφθαλμών 5. Συναγωνιστές και ανταγωνιστές μύες 6. Οι θεμελιώδεις νόμοι της οφθαλμοκινητικότητας

ΔΡΑΣΗ ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ  ΕΣΩ ΟΡΘΟΣ Οριζόντια κίνηση του βολβού ρινικά-προσαγωγή  ΕΞΩ ΟΡΘΟΣ Οριζόντια κίνηση του βολβού κροταφικά-απαγωγή  ΑΝΩ ΟΡΘΟΣ Στρέφει το βολβό λοξώς προς τα άνω και έσω και περιστρέφει προς τα έσω ως προς τον προσθ/θιο άξονα  ΚΑΤΩ ΟΡΘΟΣ Στρέφει το βολβό προς τα κάτω και έσω και περιστρέφει ως προς τον προσθ/θιο άξονα προς τα έξω  ΑΝΩ ΛΟΞΟΣ στρέφει το βολβό προς τα κάτω και έξω και περιστρέφει αυτόν ως προς τον προσθ/θιο άξονα,προς τα έσω.  ΚΑΤΩ ΛΟΞΟΣ στρέφει το βολβό λοξά προς τα άνω και έξω και στρέφει αυτόν ως προς τον προσθ/θιο άξονα προς τα έξω  ΟΙ ΚΑΘΕΤΟΙ ΟΡΘΟΙ ΜΥΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΑΓΩΓΟΙ : ΑΝΩ,ΚΑΤΩ ΟΡΘΟΣ  ΟΙ ΛΟΞΟΙ ΜΥΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΓΩΓΟΙ: ΑΝΩ,ΚΑΤΩ ΛΟΞΟΣ  ΟΙ ΑΝΩ ΜΥΕΣ ΕΣΩ ΒΟΛΒΟΣΤΡΟΦΗ,ΟΙ ΚΑΤΩ ΕΞΩ ΒΟΛΒΟΣΤΡΟΦΗ.

ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΥ

ΣΥΖΥΓΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ ταυτόχρονες κινήσεις των οφθαλμών προς την ίδια κατεύθυνση ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ –ΚΑΘΕΤΕΣ-KΥΚΛΟΣΤΡΟΦΙΚΕΣ

ΜΗ ΣΥΖΥΓΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ Ταυτόχρονη κίνηση των οφθαλμών προς αντίθετες κατευθύνσεις οριζόντιες-κάθετες-κυκλοστροφικές

ΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΜΥΕΣ  Ομόπλευρος ανταγωνιστής  Εσω-έξω ορθός  Ανω-κάτω ορθός  Ανω-κατω λοξός  Ετερόπλευροι συναγωνιστές  Ονομάζονται τα ζεύγη των μυών (ένας σε κάθε οφθαλμό),που εμφανίζουν την ίδια δράση κατά τις συζυγείς κινήσεις των οφθαλμών π.χ.  Ο δεξιός έξω ορθός τον ετερόπλευρο έσω ορθό κατά την δεξιά βλεματ.θέση  Ομοπλευροι συναγωνιστές  Οι μύες που στον ίδιο οφθαλμό έχουν την ίδια κύρια δράση  Π.χ ο άνω ορθός και ο κάτω λοξός στον ίδιο οφθαλμό κάνουν άνω στροφή  Ο κάτω ορθός και ο άνω λοξός κάνουν κάτω στροφή

ΝΟΜΟΙ ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ  ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ SHERRINGTON  Όταν σε ένα οφθαλμοκινητικό μύ αποστέλεται μία νευρική ώση για να συσπασθεί,μία ίσου μεγέθους ανασταλτική ώση αποστέλλεται στονομόπλευρο ανταγωνιστή του για να χαλαρώσει.Ισχύει και στις μη συζυγείς κινήσεις π.χ.στη σύγκλιση(αύξηση του τόνου των έσω ορθών με παράλληλη μείωση του τόνου των έξω ορθών)  Ν0ΜΟΣ ΤΟΥ ΗΕRING  Όταν σε έναν μύ αποστέλλεται μία νευρική ώση για να συσπασθεί μία ίσου μεγέθους νευρική ώση αποστέλλεται και στον ετερόπλευρο συναγωνιστή του.  Π.χ σε μία συζυγή κίνηση δεξιά ίδιο ποσό νευρικής ώσης αποστέλλεται στον δεξιό έξω ορθό και στον αριστερό έσω ορθό.Μεμονωμένη διέγερση ενός οφθαλμοκινητικού μυός δεν είναι δυνατή.

ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΟΦΘΑΛΜΗ - ΣΤΕΡΕΟΣΚΟΠΙΚΗ ΟΡΑΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2/11/10

Διόφθαλμη όραση  Συνδυασμένη χρήση των 2 οφθαλμών προκειμένου να δημιουργηθεί μία μοναδική και ενιαία εγκεφαλική εντύπωση.  Ή :Το σύνολο των εγκεφαλικών διεργασιών που οδηγούν στην ενοποίηση των 2 αμφ/κών εικόνων και την αντίληψή τους σαν μία.  Αναπτύσσεται και ασκείται στα πρώτα χρόνια της ζωής  Πλεονεκτήματα:Το κύριο τρισδιάστατη όραση δηλ.αίσθηση του βάθους. Η ικανότητα αυτή ονομάζεται στερεοσκοπική όραση.  Δευτερεύοντα πλεονεκτήματα:μεγαλύτερο οπτικό πεδίο και καλύτερη όραση διόφθαλμα από ετερόφθαλμα.

Η ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ  Όταν ένα φωτεινό ερέθισμα διεγείρει κάποιο αμφ/κό στοιχείο, δεν γίνεται μόνο αντιληπτό, αλλά ταυτόχρονα εντοπίζεται και σε συγκεκριμένο σημείο του χώρου.  Προβολικές ιδιότητες των αμφ/κών στοιχείων. Ενδογενείς και συγκεκριμένες για κάθε σημείο του αμφ/δούς.  Κάθε αμφ/κό στοιχείο εντοπίζει το ερέθισμα σε ορισμένη κατεύθυνση-όχι απόλυτη-σχετική με το σημείο προβολής του κεντρικού βοθρίου της ωχράς.  Κεντρικό βοθρίο ωχράς είναι σημείο αναφοράς.  Όταν ερεθίζονται ρινικά του κεντρικού βοθρίου σημεία του αμφ/δούς δημιουργείται η εντύπωση ότι το ερέθισμα προέρχεται από το κροταφικό τμήμα του οπτικού πεδιου  Τα κροταφικά προβάλλουν ρινικά, τα άνω,κάτω κλπ

Η ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ

ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ

Η ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ  Για κάθε αμφ/κό σημείο ή περιοχή του ενός οφθαλμού υπάρχει ένα αμφ/κό σημείο του άλλου οφθαλμού που έχει την ίδια προβολική ιδιότητα.  Αμφιβληστροειδικά στοιχεία των δύο οφθαλμών που ερεθιζόμενα προβάλλουν στο ίδιο σημείο του χώρου, ονομάζονται αντίστοιχα αμφιβληστροειδικά σημεία.  Το φαινόμενο αυτό της ύπαρξης αντίστοιχων αμ/κών σημείων ονομάζεται >και είναι η βάση της διόφθαλμης όρασης.

ΤΑΥΤΙΣΗ-ΔΙΠΛΩΠΙΑ  Ταυτόχρονος ερεθισμός δύο αντίστοιχων αμφ/κών στοιχείων δεν οδηγεί μόνο σε κοινή προβολή στο χώρο αλλά και σε ενοποίηση των δύο αμφ/κών εικόνων σε μία μοναδική εικόνα (αισθητηριακή ταύτιση).  Δεν αρκεί μόνο ο ταυτόχρονος ερεθισμός αλλά πρέπει οι δύο εικόνες να είναι αρκετά όμοιες σε μέγεθος,σχήμα και ευκρίνεια για να ενοποιηθούν αισθητηριακά.  Ταυτόχρονος ερεθισμός μη αντίστοιχων αμφιβληστροειδικών σημείων από ένα στόχο οδηγεί σε προβολή του στόχου αυτού σε διαφορετική κατεύθυνση από τον κάθε οφθαλμό,άρα ο στόχος αυτός >ταυτόχρονα σε δύο διαφορετικά σημεία του χώρου με αποτέλεσμα να φαίνεται διπλός.  Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ΔΙΠΛΩΠΙΑ

Η ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΤΑΥΤΙΣΕΩΣ ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΤΑΥΤΙΣΕΩΣ

ΜΗ ΣΥΖΥΓΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΑΥΤΙΣΕΩΣ  Η ικανότητα των οφθαλμών να στρέφονται προς τα μέσα προκειμένου να διατηρήσουν την αμφιβοθρική προσήλωση και την επακόλουθη ταύτιση των δύο αμφ/κών εικόνων,ονομάζεται >  Το ποσό της συγκλίσεως που μπορεί να εκλυθεί γι’αυτό το σκοπό λέγεται >  Η ικανότητα των οφθαλμών να στρέφονται προς τα έξω προκειμένου να διατηρηθεί η ταύτιση ονομάζεται > και το ποσόν της αποκλίσεως που μπορεί να εκλυθεί για το σκοπό αυτό ονομάζεται >.  Το θετικό εύρος ταύτισης είναι σημαντικά μεγαλύτερο από το αρνητικό εύρος ταύτισης.

ΟΡΟΠΤΕΡΟ  Ο γεωμετρικός τόπος των σημείων του φυσικού χώρου που ερεθίζουν αντίστοιχα αμφ/κά σημεία των δύο οφθαλμών.  Φυσιολογική διπλωπία.  Ετερώνυμη ή χιαστή όταν το αντικείμενο βρίσκεται πιο κοντά στον παρατηρητή από το σημείο προσηλώσεως.  Ομώνυμη ή αχίαστη φυσιολογική διπλωπία όταν το αντικείμενο βρίσκεται πιο μακριά από το σημείο προσηλώσεως.  Πάντα παρούσα.

ΟΡΟΠΤΕΡΟ

Ο ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ PANUM

ΣΤΕΡΕΟΣΚΟΠΙΚΗ ΟΡΑΣΗ Η ικανότητα της σχετικής κατάταξης των αντικειμένων που βλέπουμε στον τρισδιάστατο χώρο. Με άλλα λόγια η ικανότητα για εκτίμηση του βάθους. Ένα στερεό αντικείμενο που βρίσκεται στη μέση γραμμή μπροστά από τους οφθαλμούς, σχηματίζει λόγω της διακορικής απόστασης ελαφρά ανόμοιες εικόνες. Άν βρίσκεται μέσα στα όρια του χώρου του Panum,οι δύο εικόνες παρότι ανόμοιες μπορούν να υποστούν αισθητηριακή ταύτιση. Αυτή ακριβώς η ταύτιση των δύο ανόμοιων εικόνων,οδηγεί στην αντίληψη της τρίτης διάστασης, δηλαδή στη στερεοσκοπική όραση.

ΒΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΔΙΟΦΘΑΛΜΗΣ ΟΡΑΣΗΣ  1 ου βαθμού. Ταυτόχρονη αντίληψη των 2 αμφ/κών εικόνων όχι απαραίτητα και η ενοποίησή τους σε μία.  2 ου βαθμού.Η ικανότητα της ενοποιήσεως των δύο όμοιων αμφ/κών εικόνων, δηλαδή η αισθητηριακή τους ταύτιση.  3 ου βαθμού διόφθαλμη όραση είναι η στερεοσκοπική όραση.

ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΟΥΣ  1.Η παραλλακτική κίνηση.  2.Η Προοπτική.  3. Η επικάλυψη των αντικειμένων.  4. Το μέγεθος των αντικειμένων.  5. Η φωτοσκίαση.