ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Μαρκουλής Μιχάλης Σαράντου Βαγγελιώ Τάξη Β’ Λυκείου

Παρουσίαση με θέμα: "ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Μαρκουλής Μιχάλης Σαράντου Βαγγελιώ Τάξη Β’ Λυκείου"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Μαρκουλής Μιχάλης Σαράντου Βαγγελιώ Τάξη Β’ Λυκείου
Σχολικό έτος

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ιστορική εξέλιξη Κοσμολογικές θεωρίες
Σημαντικοί Αστρονόμοι Ηλιακό σύστημα Γαλαξίες Όργανα παρατήρησης του σύμπαντος

3 Ιστορική Επισκόπηση Η Αστρονομία είναι η αρχαιότερη επιστήμη του κόσμου. Εμφανίστηκε την 4η χιλιετία π.Χ. με την ανάπτυξη των αρχαίων πολιτισμών στη Μεσοποταμία την Αίγυπτο την Ινδία και την Κίνα. Η ανάπτυξη της αστρονομίας ως επιστήμη ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα στην εποχή του Θαλή. Από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας που είχαν σημαντικό ρόλο για την εξέλιξη της αστρονομίας ως επιστήμη τον Αριστοτέλη ,τον Πλάτωνα, τον Ηρακλείδη και τον Πυθαγόρα. Επίσης αξιοσημείωτη ήταν η συμβολή των Αράβων και των Ινδών

4 Θεωρίες Αρχαίων Ελλήνων για το Σύμπαν
Οι θεωρίες που διατυπώθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες για το Σύμπαν ήταν δύο: Η ηλιοκεντρική όπου σύμφωνα με τον Αρίσταρχο που θεωρούσε ότι ο Ήλιος είναι το κέντρο του Σύμπαντος. Η γεωκεντρική του Ίππαρχου και του Πτολεμαίου που θεωρούσε ότι η Γη ήταν το κέντρο του κόσμου

5 Σύγχρονα προβλήματα Μερικά κεντρικά και θεμελιώδη ερωτηματικά που απασχολούν σήμερα στην Αστρονομία είναι τα εξής: Πώς δημιουργήθηκε και εξελίχτηκε το σύμπαν στα πρώτα κλάσματα του δευτερολέπτου; Ποιο είναι το μέλλον του σύμπαντος; Πώς σχηματίστηκαν οι γαλαξίες και πώς εξελήχθηκαν στις σημερινές Πως γεννιούνται και πεθαίνουν τα άστρα ; Τι είναι η λεγόμενη σκοτεινή ύλη; Πως σχηματίζονται τα πλανητικά συστήματα και σε τι ποσοστό είναι φιλόξενο για την ανάπτυξη της ζωής; Υπάρχουν πολιτισμοί αλλού στο Σύμπαν;

6 Κλάδοι Αστρονομίας Η Αστρονομία χωρίζεται σε δύο βασικούς κλάδους την Παρατηρησιακή Αστρονομία (ασχολείται με την παρατήρηση των ουράνιων σωμάτων) και την Θεωρητική Αστρονομία (ασχολείται με την θεωρητική ερμηνεία των αστρικών φαινομένων) Η Αστροφυσική είναι ο κλάδος που ασχολείται με την μελέτη της φυσικοχημικής δομής των αστέρων. Η Μαθηματική Αστρονομία ασχολείται με τη μελέτη της κίνησης και της κατανομής των αστέρων στο Σύμπαν. Ακόμη έχουν αναπτυχθεί η Ραδιοαστρονομία η Αστρονομία του υπερύθρου η Αστρονομία του Υπεριώδους και η Αστρονομία των ακτινών Χ Ο τελευταίος ιδιαίτερος κλάδος είναι η Κοσμολογία.

7 Σημαντικοί Αστρονόμοι
Αρίσταρχος ο Σάμιος Κοπέρνικος Γαλιλαίος Κέπλερ

8 Αρίσταρχος ο Σάμιος Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310 π.Χ. - περίπου 230 π.Χ.) ήταν Έλληνας αστρονόμος και μαθηματικός, που γεννήθηκε στη Σάμο, έζησε στην Αθήνα και σπούδασε στην περιπατητική σχολή του Αριστοτέλη, και αργότερα στην Αλεξάνδρεια. Ο Αρίσταρχος πρώτος υποστήριξε ότι ο Ήλιος είναι το κέντρο του σύμπαντος και πως η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, ερμηνεύοντας με την κλίση του γήινου άξονα τον κύκλο των εποχών του έτους. Γι’ αυτές του τις απόψεις ο στωικός Κλεάνθης τον κατηγόρησε για ασέβεια και έτσι αναγκάστηκε να φύγει στην Αλεξάνδρεια. Ο Αρίσταρχος παρατήρησε την κίνηση της Σελήνης διαμέσου της σκιάς της Γης κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης Σελήνης. Εκτίμησε ότι η διάμετρος της Γης ήταν 3 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Σελήνης. Χρησιμοποιώντας τον υπολογισμό του Ερατοσθένους ότι η περιφέρεια της Γης ήταν χλμ., συμπέρανε ότι η Σελήνη έχει περιφέρεια ίση με χλμ. Σήμερα, είναι γνωστό ότι η Σελήνη έχει περιφέρεια περίπου ίση με χλμ. Ο Αρίσταρχος παρατήρησε / υποστήριζε ότι ο Ήλιος, η Σελήνη και η Γη σχηματίζουν σχεδόν μια ορθή γωνία τη στιγμή του πρώτου ή του τελευταίου τετάρτου της Σελήνης. Εκτίμησε ότι η γωνία ήταν 87°. Χρησιμοποιώντας σωστά τη Γεωμετρία, αλλά με λανθασμένα στοιχεία παρατήρησης, ο Αρίσταρχος συμπέρανε ότι ο Ήλιος ήταν 20 φορές πιο μακριά από ό,τι η Σελήνη. Στην πραγματικότητα ο Ήλιος είναι περίπου 390 φορές πιο μακριά. Εντόπισε ότι η Σελήνη και ο Ήλιος έχουν σχεδόν το ίδιο φαινόμενο μέγεθος από τη Γη και συμπέρανε ότι οι διάμετροί τους θα είναι ανάλογοι με την απόστασή τους από τη Γη. Έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Ήλιος είχε 20 φορές μεγαλύτερη διάμετρο από τη Σελήνη, κάτι που είναι υπολογιστικά λογικό και σωστό, αλλά επίσης λάθος (αφού στηρίζεται σε λάθος δεδομένα). Η εκτίμησή του όμως αυτή υποδεικνύει ότι ο Ήλιος είναι ξεκάθαρα μεγαλύτερος από τη Γη, κάτι που υποστηρίζει το ηλιοκεντρικό μοντέλο..

9 Κοπέρνικος Ο Κοπέρνικος γεννήθηκε στο Τορούν της Πολωνίας, και πέρασε μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής του στο Φρόμπορκ της Βάρμιας, επαρχίας της Πολωνίας όπου και πέθανε Κατά τον Κοπέρνικο, ο ήλιος αποτελούσε το κέντρο του σύμπαντος. Βρισκόταν ακίνητος και γύρω του περιστρέφονταν σε κυκλικές τροχιές οι πλανήτες, δηλαδή ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη, ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος. Μάλιστα ο Κοπέρνικος έφτιαξε έναν πίνακα για το πόσο χρονικό διάστημα απαιτούνταν για κάθε πλανήτη, να κάνει έναν τέλειο κύκλο γύρω από τον ήλιο. Υπολόγισε ότι ο Ερμής χρειάζεται 87 ημέρες, η Αφροδίτη 224, η Γη 365, ο Άρης 1 έτος και 321 ημέρες, ο Δίας 11 έτη και ο Κρόνος 29 έτη. Αυτοί οι αριθμοί υπολογίστηκαν από τον Κοπέρνικο με τελείως πρωτόγονα όργανα, περίπου 100 χρόνια πριν από την ανακάλυψη του τηλεσκόπιου. Ο Νικόλαος Κοπέρνικος διατήρησε τις προκαταλήψεις των αρχαίων, σύμφωνα με τις οποίες ο κύκλος είναι η τελειότερη μορφή καμπύλης. Αυτός ήταν και ο λόγος που δέχτηκε ως κυκλικές τις τροχιές των πλανητών, εφόσον τα ουράνια σώματα και η κίνησή τους έπρεπε να είναι τέλεια. Το 1530, σε ηλικία 57 χρονών, ο Κοπέρνικος αφιέρωσε στον πάπα Παύλο Γ’ ένα βιβλίο του, το «De Revolutionibus Orbium Coelestium» (Το Βιβλίο των Περιστροφών), και του το έστειλε μαζί με ένα γράμμα. Απάντηση πήρε από τον καρδινάλιο της Κάπουας που τον παρακινούσε να δημοσιεύσει το βιβλίο του. Ωστόσο το βιβλίο έμεινε αδημοσίευτο για δέκα χρόνια, γιατί ο Κοπέρνικος φοβόταν μήπως χαρακτηριστεί ως αιρετικός από την καθολική Εκκλησία. Το «De Revolutionibus» εκδόθηκε τελικά λίγο πριν από το θάνατο του συγγραφέα του, το Μάιο του Λίγες ώρες πριν πεθάνει, του παρουσίασαν ένα αντίγραφο, αλλά δεν ήταν σε θέση να το διαβάσει. Κατά κάποιο τρόπο αυτό ήταν ευτύχημα, γιατί το είχε προλογίσει ένας θεολόγος, ο Οσιάντερ, κατά παράκληση των εκδοτών, για να δώσουν μεγαλύτερο κύρος στην έκδοση. Ο πρόλογος, ανάμεσα στα άλλα έγραφε: «Η θεωρία που παρουσιάζεται σε αυτό το βιβλίο δεν πρέπει να παρθεί στα σοβαρά... Πραγματικά, η εργασία αυτή περιέχει πολλές ανοησίες...». Ο Κοπέρνικος μεταμόρφωσε την κατανόησή μας για το ηλιακό σύστημα, και είναι ο πιό γνωστός για τη θεωρία του ότι ο ήλιος και η Γη δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος.

10 Γαλιλαίος Ο Γαλιλαίος γεννήθηκε στην Πίζα, στις 15 Φεβρουαρίου του 1564, από πατέρα μουσικό. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο για να μελετήσει το διάστημα και συγκέντρωσε αποδείξεις, με τις οποίες θεμελίωσε την άποψη του ότι η Γη στρέφεται γύρω από τον Ήλιο και δεν αποτελεί το κέντρο του Σύμπαντος, όπως πίστευαν μέχρι τότε. Η θέση του αυτή αποτελούσε τόσο ριζοσπαστική απόκλιση από τη μέχρι τότε υφιστάμενη θεωρία, ώστε, αφού καταδικάστηκε από την Ιερά Εξέταση στη Ρώμη. Στις 10 Φεβρουαρίου του 1634, γονατιστός μπροστά στους ιεροεξεταστές, απαρνήθηκε τη θεωρία του ως λαθεμένη και αιρετική. Λέγεται πως, την ίδια στιγμή, μουρμούρισε: «Και όμως, γυρίζει». Έζησε άλλα οκτώ χρόνια. Πέθανε το 1642, περιορισμένος και κάτω από την αυστηρή παρακολούθηση της Ιερής Εξέτασης. Ο Γαλιλαίος, τότε, άρχίσε να ασχολείται με την Κινηματική, ανασκευάζοντας για πρώτη φορά τον ισχυρισμό του Αριστοτέλη ότι "σώματα με διαφορετικά βάρη χαρακτηρίζονται και από διαφορετικές ταχύτητες πτώσης" . συνέχισε τις έρευνες του στην περιοχή της Κινηματικής και γύρω στο 1604 απέδειξε ότι τα σώματα, όταν πέφτουν, υπακούουν στον νόμο, που αργότερα έγινε γνωστός ως νόμος της ομαλά επιταχυνόμενης ευθύγραμμης κίνησης. Η φήμη ότι άφηνε να πέσουν αντικείμενα από τον Κεκλιμένο Πύργο της Πίζας μάλλον δεν ευσταθεί. Κατά την περίοδο ο Γαλιλαίος ανήγγειλε μια σειρά από αστρονομικές ανακαλύψεις. Βρήκε ότι η επιφάνεια της Σελήνης είναι ανώμαλη, και όχι λεία, όπως πίστευαν μέχρι τότε. Παρατήρησε ακόμη ότι ο Γαλαξίας αποτελείται από ομάδα αστερισμών. Ανακάλυψε επίσης τους δορυφόρους του Δία και τους ονόμασε Sidera(=άστρα) Medicea, προς τιμήν του πρώτου μαθητή του και μελλοντικού εργοδότη του Κόζιμο (Cosimo II), Μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης. Παρατήρησε, τέλος, τις ηλιακές κηλίδες, τις φάσεις της Αφροδίτης και τους δακτυλίους του Κρόνου. Οι πρώτες αποφασιστικής σημασίας αστρονομικές παρατηρήσεις του εκδόθηκαν το 1610 με τον τίτλο Sidereus Nunclus (Έναστρος Αγγελιαφόρος). Τρεις αιώνες μετά, τo 1982, η Εκκλησία αποκατέστησε τον Γαλιλαίο, αναγνωρίζοντας το σφάλμα της για την καταδίκη του μεγάλου αστρονόμου. Κατασκεύασε ένα τηλεσκόπιο, ικανό να μεγεθύνει το αντικείμενο τρεις φορές, αλλά γρήγορα ανέπτυξε μεγεθυντική ικανότητα, πόυ έφθανε τις 32 φορές. Η μέθοδος που επινόησε για τον έλεγχο της καμπυλότητας των φακών επέτρεψε την κατασκευή τηλεσκοπίων, τα οποία ήταν τα πρώτα που χρησιμοποιήθηκαν για αστρονομικές παρατηρήσεις και έγιναν περιζήτητα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

11 Κέπλερ "Ζώντας μετρούσα τα ουράνια, τώρα τα έρημα σκοτάδια'
το πνεύμα ήταν ουράνιο, το σώμα σκιάζει την γη." Γερμανός αστρονόμος, η κατά την σημερινή ορολογία αστροφυσικός. Γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1571 στην Βυρτεμβέργη της Γερμανίας. Χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα μετρήσεων του Μπράχε, ο Κέπλερ κατέληξε το 1605 στο εντυπωσιακό συμπέρασμα ότι η τροχιά του Άρη δεν ήταν κυκλική αλλά ελλειπτική. Με τους τρεις νόμους που πήραν αργότερα το όνομά του και δημοσιεύτηκαν το 1609 στο βιβλίο «Astronomia nova» και το 1619 στο βιβλίο «Harmonia mundi» εισήγαγε την Ουράνια Μηχανική, δηλαδή την επιστήμη που περιγράφει τους νόμους κινήσεως των πλανητών γύρω από τον ήλιο. Στους νόμους του βασίστηκε ο Νεύτών για να επαληθεύσει τον δικό του νόμο της παγκόσμιας έλξης των μαζών. Απεδείχθη ότι οι παλίρροιες οφείλονται στην ελκτική δύναμη της Σελήνης και ότι ο αέρας έχει βάρος. 1ος Νόμος: Η τροχιά των πλανητών είναι ελλειπτική με τον Ήλιο να βρίσκεται στη μία εστία της έλλειψης. 2ος Νόμος: Η ακτίνα που ενώνει τον Ήλιο και τον κάθε πλανήτη διαγράφει σε ίσους χρόνους ίσα εμβαδά. 3ος Νόμος: Το τετράγωνο της περιόδου περιφοράς του κάθε πλανήτη είναι ανάλογο με τον κύβο του μήκους του μεγάλου ημιάξονα της έλλειψης που διαγράφει.

12 Ηλιακό Σύστημα

13 Στην αρχή…. Η ιστορία του ηλιακού μας συστήματος ξεκινά πριν από περίπου 4600 εκατομμύρια χρόνια. Ο Ήλιος όταν πρωτοσχηματίστηκε, περιστρεφόταν αργά. Ένας τεράστιος δίσκος αερίων και σκόνης άρχισε να αναπτύσσεται γύρω του. Τα σωματίδια ύλης στον δίσκο συγκεντρώθηκαν σε συμπαγείς μάζες. Μετά από εκατομμύρια χρόνια, οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις ύλης είχαν μετατραπεί σε πλανήτες.

14 Ο ήλιος Ο Ήλιος που ακτινοβολεί στον ουρανό μας δίνει φως και θερμότητα. Σχεδόν όλες οι μορφές ζωής πάνω στη Γη χρειάζονται ενέργεια από τον Ήλιο για να αναπτυχθούν και να επιβιώσουν. Ο Ήλιος αποτελείται κυρίως από υδρογόνο. Όπως σε όλα τα άστρα στον πυρήνα του παράγεται πυρηνική ενέργεια με πυρηνική….

15

16 ΠΛΑΝΗΤΕΣ Πλανήτες

17 ΕΡΜΗΣ Οι εναλλαγές της θερμοκρασίας στον Ερμή είναι μεγαλύτερες από οποιονδήποτε άλλον πλανήτη. Καθώς δεν υπάρχει ατμόσφαιρα πού να εγκλωβίζει τη θερμότητα, η επιφάνεια ψύχεται μέχρι και τους C κατά τη διάρκεια της νύχτας. Μπορεί να υπάρχουν πάγοι στους πόλους του Ερμή μέσα σε μεγάλους κρατήρες. Ο Ερμής περιστρέφεται γρήγορα γύρω από τον ήλιο. Γι’ αυτό οι μέρες και οι νύχτες είναι πολύ μεγάλες. Το Επιφανειακό πετρώδες στρώμα του Ερμή είναι πολύ πιο λεπτό από εκείνο της Γης. Κάτω από αυτό υπάρχει ένας τεράστιος πυρήνας σιδήρου.

18 ΑΦΡΟΔΙΤΗ Η Αφροδίτη είναι ο πιο λαμπρός πλανήτης στον ουρανό και ο πιο κοντινός στη Γη. Η ατμόσφαιρά της είναι 100 φορές πιο πυκνή από αυτή της Γης και αποτελείται σχεδόν μόνο από διοξείδιο του άνθρακα, ένα αέριο που εγκλωβίζει την ηλιακή θερμότητα. Στην επιφάνεια του πλανήτη, η θερμοκρασία αγγίζει τους 480 C. Επιπλέον δεν παρατηρείται σχεδόν καμιά διαφορά μεταξύ ημέρας και νύχτας.

19 ΓΗ Περίπου το 70% της επιφάνειάς της καλύπτεται από νερό. Παγωμένο νερό καλύπτει το 10% περίπου της γήινης επιφάνειας, κυρίως στους πόλους. Στο νερό οφείλεται το γεγονός ότι η Γη μπορεί να φιλοξενήσει ζωή. Η Γη σχηματίστηκε πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου, από τον δίσκο σκόνης και αερίων που υπήρχε γύρω από τον Ήλιο. Ο μεγάλος πυρήνας τηγμένου σιδήρου στο κέντρο της Γης την κάνει να μοιάζει με έναν τεράστιο μαγνήτη.

20 ΑΡΗΣ Ο κόκκινος πλανήτης είναι ένα ερημικό τοπίο, στο χρώμα της σκουριάς γεμάτο με τεράστιους βράχους, χωρίς ίχνος ζωής. Είναι ο τέταρτος σε απόσταση πλανήτης από τον Ήλιο. Ο Άρης δεν είναι φιλόξενος τόπος για τη συντήρηση ζωής. Η ατμόσφαιρά του αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα και είναι 100 φορές πιο αραιή από της Γης. Από τη δεκαετία του 1960 οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι δεν θα μπορούσε να υπάρχει νερό σε υγρή κατάσταση στον Άρη, πράγμα αναγκαίο για την εξέλιξη της ζωής. Πριν 1 δισ. Χρόνια είχε ενεργά ηφαίστεια πυκνότερη ατμόσφαιρα και τρεχούμενο νερό. Κανένα ηφαίστειο δεν είναι πλέον ενεργό. Το όρος Όλυμπος είναι το μεγαλύτερο ηφαιστειακό όρος του ηλιακού μας συστήματος διαμέτρου 600ΚΜ και ύψος 25ΚΜ. Επίσης, είναι πιθανό να υπάρχει μικροσκοπική ζωή κάτω από το έδαφος.

21 ΔΙΑΣ Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, 11 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και ο πέμπτος σε απόσταση από τον Ήλιο. Λωρίδες από πολύχρωμα σύννεφα περιφέρονται γύρω από τον Δία και κινούνται λόγω των ανέμων που πνέουν με ταχύτητα μέχρι και 700 ΚΜ. Τα σύννεφα αποτελούνται από παγοκρυστάλλους νερού, αμμωνίας και άλλων χημικών ενώσεων και αιωρούνται σε μια ατμόσφαιρα από υδρογόνο και ήλιο.

22 ΚΡΟΝΟΣ Ο Κρόνος είναι ένας γιγάντιος πλανήτης που αποτελείται κυρίως από υγρά και αέρια. Εξαιτίας της πυκνότητάς του θα μπορούσε να επιπλεύσει σε μια τεράστια θάλασσα νερού. Είναι ο δεύτερος σε μέγεθος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι οι δακτύλιοί του που αποτελούνται από πολύ μικρά κομμάτια πάγου, πετρωμάτων και από κόκκους σκόνης. Οι 13 δορυφόροι που βρίσκονται πιο κοντά στον Κρόνο περιφέρονται σε τροχιά ανάμεσα στους δακτύλιους.

23 ΟΥΡΑΝΟΣ Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση πλανήτης από τον Ήλιο και είναι περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερος από τη Γη. Ανακαλύφθηκε το 1781 από τον Γερμανό αστρονόμο William Herschel. Ο Ουρανός με την έντονη κλίση του, έχει εκπληκτικές εποχές. Η νύχτα και η ημέρα διαρκούν 42 χρόνια η κάθε μια στον βόρειο και στον νότιο πόλο του.

24 ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ Ο όγδοος σε απόσταση πλανήτης από τον Ήλιο, έχει σχεδόν το ίδιο μέγεθος και παρόμοια δομή με τον Ουρανό. Ανακαλύφθηκε το 1846 από τον Johann Galle στο Αστεροσκοπείο του Βερολίνου. Λόγω του μεθανίου που περιέχει φαίνεται γαλάζιος και στην ατμόσφαιρά του εμφανίζονται θυελλώδεις σκοτεινές κηλίδες και νέφη σε ζώνες που αλλάζουν συνεχώς.

25 Ο Πλούτωνας είναι ένας μικροσκοπικός πλανήτης με διάμετρο μικρότερη από το μήκος των ΗΠΑ. Ο δορυφόρος του, Χάροντας, έχει το μισό μέγεθος από τον Πλούτωνα. Η απόσταση μεταξύ τους είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερη από την διάμετρο της Γης. Ο Χάροντας ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Πλούτωνα σε 6,4 ημέρες και έχει στραμμένη προς αυτόν πάντοτε την ίδια πλευρά του. Ο δορυφόρος του Πλούτωνα, ο Χάροντας ανακαλύφθηκε το Ο Πλούτωνας ανήκει σε μια οικογένεια χιλιάδων παγωμένων μικροσκοπικών πλανητών και περιφέρονται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο σε μια ζώνη πέρα από τον Ποσειδώνα, τη ζώνη Kuiper. ΠΛΟΥΤΩΝΑΣ

26 Γαλαξίες Οι γαλαξίες είναι τεράστιες συγκεντρώσεις από αστέρες αέρια και σκόνες που μοιάζουν με μια συνεχή φωτεινή ζώνη, στο χρώμα του γάλακτος όπου εκτείνονται κατά μήκος του ουρανού. Αποτελούνται από πάρα πολλά αστέρια μαζί, ωστόσο με γυμνό μάτι δεν μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει. Oι σπειροειδείς γαλαξίες, αλλιώς γαλαξίες τύπου S, αποτελούνται συνήθως από ένα λαμπρό πυρήνα και δύο συνεπίπεδες αντιδιαμετρικές και συμμετρικές σπείρες. Οι σπειροειδείς γαλαξίες αποτελούν το 40% με 50% του συνόλου

27 Δομή Γαλαξία Τα στοιχεία που συνθέτουν τους γαλαξίες είναι τα εξής
Η κεντρική περιοχή του γαλαξία που αποτελείται από σκόνη ακτινοβολία και αστέρες Ο γαλαξιακός πυρήνας που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία Ο δίσκος του γαλαξία Η άλως η οποία είναι μία εκτεταμένη και λεπτή σφαιρική περιοχή και αποτελεί το παλαιότερο τμήμα του γαλαξία

28 Έτος Φωτός Η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι μέτρα ανά δευτερόλεπτο(m/s), επομένως το έτος φωτός ισοδυναμεί με περίπου εννιάμισι τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Το έτος φωτός χρησιμοποιείται για τη μέτρηση αποστάσεων μεταξύ άστρων, ενώ για μεγαλύτερες αποστάσεις χρησιμοποιείται το παρσέκ Μικρότερες υποδιαιρέσεις είναι οι ημέρες φωτός, ώρες φωτός, λεπτά φωτός και δευτερόλεπτα φωτός, που είναι η απόσταση που θα ταξιδέψει το φως σε μια μέρα, μια ώρα, ένα λεπτό και ένα δευτερόλεπτο αντίστοιχα. Αν τα χίλια χιλιόμετρα είχαν μήκος ενός χιλιοστού του μέτρου, το έτος φωτός θα ισοδυναμούσε με την απόσταση ανάμεσα στην Αθήνα και το Τόκυο. (Παρσεκ) Αντιστοιχεί σε περίπου 3,26 έτη φωτός, το οποίο είναι περίπου 30,9 τρισεκατομύρια (3,09  × 1013 ) χιλιόμετρα. Ημέρα φωτός: μέτρα Ώρα φωτός: μέτρα Λεπτό φωτός: μέτρα Δευτερόλεπτο φωτός: μέτρα

29 Κανιβαλισμός των γαλαξιών
Ένα φαινόμενο που παρατηρείται στις ομάδες των γαλαξιών είναι οι συγκρούσεις και οι συγχωνεύσεις μεταξύ τους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κανιβαλισμός των γαλαξιών και έχει σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό ενός νέου γαλαξία με διαφορετικές ιδιότητες. Αυτό διαρκεί αρκετά εκατομμύρια χρόνια με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να παρατηρηθεί από τον άνθρωπο.

30 Μαύρες τρύπες Μαύρη τρύπα είναι μια συγκέντρωση μάζας σημαντικά μεγάλης ώστε η δύναμη της βαρύτητας να μην επιτρέπει σε οτιδήποτε να ξεφεύγει από αυτή, παρά μόνο μέσω κβαντικής συμπεριφοράς. Το βαρυτικό πεδίο είναι τόσο δυνατό, ώστε η ταχύτητα διαφυγής κοντά του ξεπερνά την ταχύτητα του φωτός.

31 Κατηγορίες Ελλειπτικοί γαλαξίες είναι οι γαλαξίες εκείνοι που μοιάζουν ως δίσκοι κυκλικοί ή ελλειπτικοί των οποίων όμως η λαμπρότητά τους μειώνεται από το κέντρο προς τη περιφέρεια και τα κέντρα τους ονομάζονται πυρήνες. Ως σπειροειδείς γαλαξίες ορίζονται οι περισσότεροι των γαλαξιών, από τη σπειροειδή όψη που παρουσιάζουν. Απαντάται και σε αυτούς ο πυρήνας, που όμως μπορεί να μοιάζει με ελλειπτικό σχήμα ή και με επιμήκη ράβδο. Ανάλογα με το τύπο του πυρήνα ονομάζονται κανονικοί σπειροειδείς και συμβολίζονται με το γράμμα S. Άλλες μορφές γαλαξία είναι ο δακτυλιοειδής γαλαξίας, που έχει μία δακτυλιοειδή δομή άστρων και αερίου που περιβάλει ένα «γυμνό» πυρήνα. Ο φακοειδής γαλαξίας είναι η ενδιάμεση μορφή εμφάνισης μεταξύ ελλειπτικού και σπειροειδή γαλαξία. Οι Ακανόνιστοι γαλαξίες, εκ του γεγονότος ότι παρουσιάζουν σχήμα ακανόνιστο ή δεν ανήκουν στις παραπάνω μορφολογίες. Είναι ως επί το πλείστον μικρότεροι σε σύγκριση με τους σπειροειδείς και τους ελλειπτικούς.

32 Σύσταση Οι γαλαξίες αποτελούνται από αστέρες, νεφελώματα και μεσοαστρική ύλη. Οι Αστέρες καθενός γαλαξία είναι ήλιοι, όπως ο Ήλιος μας. Το πλήθος των αστέρων εκάστου γαλαξία δεν είναι δυνατόν να καταμετρηθεί διότι λόγω της μεγάλης απόστασης των γαλαξιών δεν καθίσταται εύκαιρη η παρατήρησή τους ειδικότερα στους πυρήνες τους. Μόνο στους πλησιέστερους γαλαξίες διακρίνονται αστέρες και πάλι όχι στους πυρήνες αλλά στους βραχίονές τους που είναι και αραιότεροι. Τα νεφελώματα καθενός γαλαξία είναι ύλη νεφελώδης, σχετικά πυκνή, συνήθως σκοτεινή εκτός και αν φωτίζεται από γειτονικούς αστέρες, οπότε και φαίνεται φωτεινή. Τέλος η μεσοαστρική ύλη είναι ύλη διάσπαρτη από αέρια και σκόνη πολύ αραιότερη από την ύλη των νεφελωμάτων, η οποία επειδή πληρεί το μεσοαστρικό χώρο μεταξύ των αστέρων του κάθε γαλαξία ονομάστηκε μεσοαστρική.

33 Ο Γαλαξίας μας Ο Γαλαξίας μας ανήκει στους λεγόμενους σπειροειδείς γαλαξίες, που είναι και οι αφθονότεροι στο σύμπαν (περίπου το 80%), καθώς έχει το σχήμα δίσκου που καταλήγει σε εξωτερικές σπείρες. Το μήκος του δίσκου είναι έτη φωτός ενώ το πάχος του είναι περίπου έτη φωτός. Το 90% του ορατού Γαλαξία προέρχεται από αστέρες ενώ το υπόλοιπο από αέρια και κονιορτό. Η συνολική μάζα του Γαλαξία υπολογίζεται σε ένα τρισεκατομμύριο φορές την μάζα του ήλιου μας!

34 Γαλαξίας Ανδρομέδας Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας (Μεσιέ 31) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Ανδρομέδα, στον οποίο οφείλει και το όνομά του. Είναι το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο ορατό με γυμνό μάτι. Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός και μαζί με το Γαλαξία μας αποτελούν τους δύο μεγαλύτερους γαλαξίες της τοπικής ομάδας γαλαξιών. Αν και είναι μεγαλύτερος από το Γαλαξία μας, πιθανότατα περιέχει περισσότερη σκοτεινή ύλη και έχει μεγαλύτερη μάζα. Νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι διαθέτει ένα τρις άστρα, τρεις με πέντε φορές περισσότερα από το Γαλαξία. Το Σύμπαν που παρατηρούμε γύρω μας (το ορατό Σύμπαν), αντιστοιχεί σε ένα 5% περίπου από ό,τι πιστεύουμε πως υπάρχει εκεί έξω, με το υπόλοιπο 95% να αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη και τη σκοτεινή ενέργεια οι οποίες αποκαλούνται σκοτεινές καθώς δε γνωρίζουμε τι είδους σωματίδια τις απαρτίζουν. Μετρήσεις στην αστρονομία υποδεικνύουν ότι πάνω έως το 90% του Σύμπαντος ή και περισσότερο βρίσκεται σε μορφή "σκοτεινής ύλης". Αυτή η ύλη δεν εκπέμπει φως ή οποιαδήποτε άλλη ανιχνεύσιμη ακτινοβολία, έτσι δεν μπορούμε να τη "δούμε", αλλά η παρουσία της γίνεται αισθητή από τα βαρυτικά φαινόμενα που εμφανίζονται στην ύλη που μπορούμε να δούμε. Οι αστέρες των γαλαξιών, για παράδειγμα, φαίνεται ότι κινούνται πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι αν επηρεάζονταν μόνο από την ορατή ύλη του γαλαξία.  

35 Όργανα Παρατήρησης Με γυμνό μάτι ένας παρατηρητής μπορεί να δει περίπου αστέρια. Για να δούμε ένα αντικείμενο πρέπει να φτάσουν στο μάτι μας φωτόνια. Όσα περισσότερα φτάσουν τόσο πιο καθαρά βλέπουμε ένα αντικείμενο. Η απόσταση όμως των υπόλοιπων πλανητών από την Γη είναι πολύ μεγάλη με αποτέλεσμα να φτάνει στην γη ένας πολύ μικρός αριθμός πρωτονίων. Έτσι χρησιμοποιούμε όργανα παρατήρησης του σύμπαντος όπως το τηλεσκόπιο.

36 Τηλεσκόπιο Το τηλεσκόπιο έχει ως βασική λειτουργία τη συγκέντρωση όσο το δυνατόν περισσότερων φωτονίων από την ακτινοβολία που εκπέμπει ένα ουράνιο σώμα. Τα πρώτα λειτουργικά τηλεσκόπια ανακαλύφθηκαν στις Κάτω Χώρες το 17ο αιώνα. Άλλες βασικές ιδιότητες των τηλεσκοπίων είναι η διακριτική τους ικανότητα και η μεγεθυντική τους ισχύ. Κάποιες κατηγορίες τηλεσκοπίων είναι τα οπτικά, τα ραδιοτηλεσκόπια τα τηλεσκόπια υπερύθρου, τα τηλεσκόπια υπεριώδους και τα τηλεσκόπια ακτίνων Χ και Υ.

37 Βιβλιογραφία Στοιχεία Αστρονομίας & Διαστημικής (Σχολικό βιβλίο)
Αστέρια και Πλανήτες, J. Mitton, εκδόσεις Σαββάλας

38 Πηγές http://www.seaf.gr/articles/151-aristarchos