3ο Το χέρι του καλλιτέχνη I : παλαιοχριστιανικά ελεφάντινα έργα

Παρουσίαση με θέμα: "3ο Το χέρι του καλλιτέχνη I : παλαιοχριστιανικά ελεφάντινα έργα"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 3ο Το χέρι του καλλιτέχνη I : παλαιοχριστιανικά ελεφάντινα έργα
Ι.Δ. Βαραλής, Ελεφαντοστέινο κτένι με τις προσωποποιήσεις της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης, Μουσείο Μπενάκη 2 (2002), 71-86

2 Το κτένι και οι συνάφειές του

3 Το κτένι και οι συνάφειές του
Κοπτικά κτένια από ξύλο. Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη

4 Το κτένι και οι συνάφειές του
Κοπτικά κτένια από ελεφαντόδοντο. Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη. Παρίσι, Μουσείο Λούβρου. Κάιρο, Κοπτικό Μουσείο

5 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες
Χρυσό μετάλλιο (αξίας δύο σολίδων) του Κωνστάντιου Β’ κοπής Θεσσαλονίκης, περ

6 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της θεάς Ρώμης
Προσωποποίηση της Ρώμης σε μετάλλιο ψηφιδωτού δαπέδου από την Τυνησία. Μουσείο του Brooklyn, αρ , 1ος -2ος αι. μ.Χ. Ρώμη, βάση του κίονα του Αντωνίνου Πίου με την παράσταση της αποθέωσης του αυτοκράτορα και της συζύγου του Φαυστίνας με τις προσωποποιήσεις της Ρώμης και του Campus Martius, 161 μ.Χ.

7 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της θεάς Ρώμης
Προσωποποίηση της Ρώμης από το θησαυρό του Εσκουϊλίνου. Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο

8 Πρόταση αποκατάστασης της αρχικής θέσης των αγαλματιδίων: η sella curulis

9 Πρόταση αποκατάστασης της αρχικής θέσης των αγαλματιδίων: το φορείο της sella curulis
(κατά Gudrun Bühl)

10 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της θεάς Ρώμης
Κτένι από την Αντινόη και πυξίδα με την Ανάσταση του Λαζάρου και τη συνομιλία με τη Σαμαρείτισσα από το Μουσείο Cluny, αρ. CL444, 6ος αι.

11 Προσωποποίηση της Κωνσταντινούπολης σε ελεφάντινα πλακίδια.
Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της Κωνσταντινούπολης Προσωποποίηση της Κωνσταντινούπολης σε ελεφάντινα πλακίδια. Μιλάνο, Μουσείο Castello Sforzesco και Augst, Ρωμαϊκό Μουσείο, αρ

12 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της Κωνσταντινούπολης
Προσωποποίηση της Κωνσταντινούπολης στο χρυσό ποτήριο από το θησαυρό του Vrap. Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο της Τέχνης

13 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της Κωνσταντινούπολης
Ελεφάντινες πυξίδες από την Αίγυπτο: Wiesbaden, Landesmuseum (άνω) και Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο (κάτω)

14 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της Κωνσταντινούπολης
Ελεφάντινα έργα από την Αίγυπτο: πενταμερές δίπτυχο στο Εθνικό Μουσείο της Ραβέννας και πυξίδα με τις Μυροφόρες στο μνήμα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, αρ

15 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες
Προσωποποιήσεις της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης σε ελεφάντινο δίπτυχο. Βιέννη, Μουσείο της Ιστορίας της Τέχνης

16 Τεχνοτροπικοί παραλληλισμοί και χρονολογικοί προβληματισμοί
Βαλτιμόρη, Μουσείο Τέχνης Walters, πυξίδα με την κρίση του Πάρη, αρ

17 Τεχνοτροπικοί παραλληλισμοί και χρονολογικοί προβληματισμοί
Πυξίδα με την ίαση του εκ γενετής τυφλού από το Μουσείο Cluny, αρ. CL445, 6ος αι.

18 Εικονογραφικές επιλογές και εκλεκτικές συγγένειες: η εικονογραφία της Κωνσταντινούπολης
Πώμα οστέινης πυξίδας που βρέθηκε στις ανασκαφές της Kôm-el-Dikka στην Αλεξάνδρεια

19

20 Υπολείμματα κατεργασίας ελεφάντινων έργων από το εργαστήριο της Αλεξάνδρειας

21 Προσωποποιήσεις της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης σε ελεφάντινο δίπτυχο. Βιέννη, Μουσείο της Ιστορίας της Τέχνης 5ος-6ος ή 9ος αι. (;)

22 Το πρόβλημα του πλαισίου: σύγκριση με το υπατικό δίπτυχο του Φήλικα, Ρώμη, 428. Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη

23 Το πρόβλημα του πλαισίου: σύγκριση με το υπατικό δίπτυχο του Αναστασίου Παύλου, Κωνσταντινούπολη, 517. Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη

24 Το πρόβλημα της μορφής της Νίκης: σύγκριση με το πενταμερές φύλλο διπτύχου με τον έφιππο αυτοκράτορα (ελεφαντοστό Barberini). Παρίσι, Λούβρο,τέλη 5ου ή αρχή 6ου αι.

25 Το πρόβλημα της απόδοσης του προσώπου και του στήθους: σύγκριση με το ανάγλυφο της Αριάδνης. Παρίσι, Λούβρο, τέλη 5ου αι.

26

27

28 Πορφυρό τετραευάγγελο της μονής Lorsch (codex purpureus Laurensius), σήμερα διαμελισμένο ανάμεσα στη Βατικανή βιβλιοθήκη (Vat. Lat. 50) και τη Βιβλιοθήκη Documenta Batthyneum στην Alba Iulia της Ιταλίας. Το πρόσθιο εξώφυλλο βρίσκεται στο Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου, στο Λονδίνο, και το πίσω στη Βιβλιοθήκη του Βατικανού. Φιλοτεχνήθηκε για τον Καρλομάγνο σε σκριπτόριο του Άαχεν, περ. 810.

29 Πενταμερές φύλλο διπτύχου με τον Χριστό μεταξύ των κορυφαίων αποστόλων και θαύματα θεραπείας και ανάστασης, άνω ο αποκαλυπτικός σταυρός και κάτω η ιστορία του Ιωνά, πρόσθια και πίσω όψη. Από τη μονή του San Michele στο Μουράνο. Ραβέννα, Εθνικό Μουσείο, αρ. 2

30 Ανάγλυφο της Αριάδνης, κόρης του Μίνωα και της Πασιφάης, και συζύγου του Διονύσου. Βρέθηκε σε τάφο στις όχθες του Ρήνου, από τον οποίον προέρχονται επίσης δύο λεοντοκεφαλές από ορεία κρύσταλλο. Παρίσι, Μουσείο Cluny, CL455, περ. 500