Οργάνωση πληροφοριών Ταξινόμηση (Θ) Ενότητα 12: Ευρετήρια βιβλίων Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης Το περιεχόμενο.

Παρουσίαση με θέμα: "Οργάνωση πληροφοριών Ταξινόμηση (Θ) Ενότητα 12: Ευρετήρια βιβλίων Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης Το περιεχόμενο."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Οργάνωση πληροφοριών Ταξινόμηση (Θ) Ενότητα 12: Ευρετήρια βιβλίων Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας

2 Ευρετήρια Σελ. 5, 9, 28 =ΈννοιαΛήμμα 1 Πορτοκάλια Τίτλος Λήμμα 2 Πορτοκάλια Θέμα Λήμμα 3 Πορτοκάλια Περίληψη Λήμμα 4 Πορτοκάλια Κείμενο

3 Ευρετήρια βιβλίων Απλά Δομημένα Αυτόματα δημιουργημένα Tree With FruitsTree With Fruits, από OCAL διαθέσιμο με άδεια Public Domain CC0 1.0OCALPublic Domain CC0 1.0

4 Ευρετήρια βιβλίων Είναι μέρος του τεκμηρίου που ευρετηριάζουν Μπορεί να είναι ευρετήρια θεμάτων, ονομάτων, γεωγραφικών τόπων, ιστορικών προσώπων, νόμων, γεγονότων ή όλα μαζί. Παραπέμπουν πάντα μέσα στις σελίδες του βιβλίου και αποτελούν μέρος του. Στο τέλος του βιβλίου

5 Πως επιλέγω τι θα βάλω στο ευρετήριο Ονόματα Γεωγραφικοί τόποι Γεγονότα Συλλογικά όργανα Έννοιες Χρήση και κοινό Γρήγορη εύρεση Μέσο καταγραφής Δόμηση

6 Δόμηση ευρετηρίου βιβλίου: απλή

7 Δόμηση ευρετηρίου βιβλίου: με απλές υποδιαιρέσεις

8 Άσκηση 1 Ευρετήρια ενός βιβλίου μαγειρικής Φτιάξτε ένα ευρετήριο υλικών Φτιάξτε ένα ευρετήριο συνταγών Φτιάξτε ένα ευρετήριο ομάδων φαγητών Γενικό ευρετήριο

9 Σημεία που θα προσέξετε Γλώσσα Όρους που θα επιλέξετε Παραπομπές Δόμηση ύλης Ενότητες που θα δημιουργήσετε Οργάνωση μέσα στις ενότητες Παραπομπή μέσα στο κείμενο Πολλαπλά σημεία Ακρίβεια

10 Ευρετήριο βιβλίου μαγειρικής Κοινό και χρήση Απαιτήσεις Δόμηση;

11 Άλλα σημεία που δίνουν πρόσβαση: περιεχόμενα

12 Συνταγές 1

13 Συνταγές 2

14 Ευρετήριο υλικών Σπαράγγια ………….70 Σχοινόπρασο……….96 Φέτα, κατσικίσια….96 Φράουλες……............70 Ρόκα…………………….70, 96 Καρπούζι…………….96

15 Ευρετήριο συνταγών Σαλάτα Ρόκα καρπούζι………………….96 Ρόκα σπαράγγια………………..70

16 Ευρετήριο ομάδων φαγητών Ορεκτικά Σαλάτες – Ρόκα……………………………….70, 96 Βλ. επίσης Πράσινα λαχανικά – Σχοινόπρασο…………………..96 Σούπες Ζυμαρικά Λαχανικά – Πράσινα λαχανικά Ρόκα……………………………….70, 96 – Σπαράγγια………………………70 Όσπρια Κρέατα Πουλερικά Ψάρια Τυριά – Φέτα, κατσικίσια……………96 Φρούτα – Καρπούζι………………………..96 – Φράουλες……………………….70 Κύρια επικεφαλίδα Υποδιαίρεση Παραπομπή Κύριες επικεφαλίδες εκφράζουν τις βασικές έννοιες στο κείμενο και είναι οι πιο πιθανές να ψάξει κάποιος. Οι υποδιαιρέσεις τους τις συμπληρώνουν αλλά και συσχετίζουν. Οι παραπομπές υποδεικνύουν άλλα σημεία.

17 Γενικό ευρετήριο Άνοιξη…………………………….69 Ζυμαρικά Καλοκαίρι………………………..95 Καρπούζι………………………….96 Κρέατα Λαχανικά Ορεκτικά Όσπρια Πουλερικά Ρόκα……………………. ………….70, 96 Ρόκα καρπούζι………………….96 Ρόκα σπαράγγια………………..70 Σαλάτα..…………………………….16, 18, 20, 44, 46, 48, 70, 96, 98 Σούπες Σπαράγγια ………………………..70 Σχοινόπρασο……………………..96 Τυριά Φέτα, κατσικίσια……………….96 Φθινόπωρο………………………..15 Φράουλες……..............................70 Φρούτα Χειμώνας…………………………..43 Ψάρια

18 Πως φτιάχνονται τα ευρετήρια Με το χέρι (κάρτες) Με λογισμικό και προσδιορισμό παραμέτρων από τον ευρετηριαστή Αυτόματα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση

19 Ευρετήρια βιβλίων μέσω λογισμικού Ευρετήρια με αυτοματοποιημένο τρόπο «παράγονται» Ευρετήρια με ανθρώπινη παρέμβαση «δημιουργούνται» – Επεξεργαστής κειμένου (word) – Hypertext (Υπερκείμενα) (Otlet, 1918 δελτία)

20 Ευρετήρια από επεξεργαστή κειμένου (word) – Index generation word.docx Index generation word.docx

21 Hypertext Paul Marie Ghislain Otlet (French pronunciation: [ɔtle], English: /ɒtˈleɪ/) (23 August 1868 – 10 December 1944) was an author, entrepreneur, visionary, lawyer and peace activist; he is one of several people who have been considered the father of information science, a field he called "documentation". Otlet created the Universal Decimal Classification, one of the most prominent examples of faceted classification. Otlet was responsible for the widespread adoption in Europe of the standard American 3x5 inch index card used until recently in most library catalogs around the world (by now largely displaced by the advent of online public access catalogs (OPAC)). Otlet wrote numerous essays on how to collect and organize the world's knowledge, culminating in two books, the Traité de documentation.(1934) and Monde: Essai d'universalisme. (1935)[ɔtle]/ɒtˈleɪ/information science Universal Decimal Classificationfaceted classificationindex cardonline public access catalogs In 1907, following a huge international conference, Henri La Fontaine and Otlet created the Central Office of International Associations, which was renamed to the Union of International Associations in 1910, and which is still located in Brussels. They also created a great international center called at first Palais Mondial (World Palace), later, the Mundaneum to house the collections and activities of their various organizations and institutes.Henri La Fontaine Union of International AssociationsBrusselsMundaneum Wikipedia

22 Το μέλλον των ευρετηρίων βιβλίων Συμβαδίζουν με το έντυπο καθώς είναι μέρος ενός κλειστού συστήματος Έντυπο ή ηλεκτρονικό βιβλίο – «Τα βιβλία ταξιδεύουν μαζί σου και με τη δική σου ταχύτητα. Οι υπολογιστές πάνε πιο γρήγορα από σένα.» Umberto Eco Στο ηλεκτρονικό κείμενο η σύνθεση είναι επίπεδη περιορίζεται δηλαδή σε γενικά ευρετήρια

23 Ευρετήρια βιβλίων (1/2) Παρακείμενα (συνοδεύουν το κυρίως μέρος του βιβλίου) Μεσολαβούν μεταξύ συγγραφέα και αναγνώστη Απαιτούν: λειτουργικότητα και γνώση Ο ευρετηριαστής: εντοπίζει, επιλέγει, δομεί Το ευρετήριο δεν είναι ένας κατάλογος όλων των λέξεων που εμφανίζονται σε ένα βιβλίο. Απαιτεί επιλογή και γνώση του περιεχομένου

24 Ευρετήρια βιβλίων (2/2) Λειτουργεί συνδυαστικά με τα «Περιεχόμενα» Απαιτεί ακρίβεια, λειτουργικότητα, συστηματική διαχείριση όρων Το Ευρετήριο είναι ένα σύνθετο δίκτυο από συσχετισμούς, συνήθως ιεραρχικούς ανάμεσα σε έννοιες Διαχωρισμός ανάμεσα σε πληροφορία και απλή αναφορά ενός θέματος Απόδοση εννοιών με λεξιλόγιο του τεκμηρίου αλλά και εκτός τεκμηρίου. Χρήση παραπομπών (εξειδίκευση λεξιλογίου ή γενίκευση/ απλοποίηση) Ομαδοποίηση διάχυτης πληροφορίας Σύνθεση όρων και υποδιαιρέσεων

25 Αν πεινάσατε …καλή όρεξη

26 Τέλος Ενότητας

27 Σημειώματα

28 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Δάφνη Κυριάκη- Μάνεση 2014. Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση 2014. «Οργάνωση Πληροφοριών – Ταξινόμηση (Θ). Ενότητα 12: Ευρετήρια βιβλίων». Έκδοση: 1.0. Αθήνα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.ocp.teiath.gr

29 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

30 Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων 29 Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. χωρίς σήμανσηΣυνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

31 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει:  το Σημείωμα Αναφοράς  το Σημείωμα Αδειοδότησης  τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων  το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

32 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.