Ιατρικές Σπουδές στο Αιγαίο - ΙΙ Η συνεργασία του Τμήματος Ιατρικής με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου Οδυσσέας Λ. Ζώρας Πρόεδρος Ιατρικού Τμήματος ΠΚ Αναπλ. Καθηγητής.

Παρουσίαση με θέμα: "Ιατρικές Σπουδές στο Αιγαίο - ΙΙ Η συνεργασία του Τμήματος Ιατρικής με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου Οδυσσέας Λ. Ζώρας Πρόεδρος Ιατρικού Τμήματος ΠΚ Αναπλ. Καθηγητής."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ιατρικές Σπουδές στο Αιγαίο - ΙΙ Η συνεργασία του Τμήματος Ιατρικής με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου Οδυσσέας Λ. Ζώρας Πρόεδρος Ιατρικού Τμήματος ΠΚ Αναπλ. Καθηγητής Γενικής Χειρουργικής

2 Δομή Ομιλίας Πανεπιστήμιο Κόστη Υγείας Ιατρική Εκπαίδευση (Χειρουργική) Δυνατότητα ανάπτυξης μονάδων εκτός μητρικού χώρου

3 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ είναι ένας θεσμός που απέκτησε φυσιογνωμία στο πλαίσιο του διαφωτισμού Πανεπιστήμιο σήμαινε συνένωση έρευνας και διδασκαλίας. Τι σημαίνει αυτός ο δεσμός; Η διδασκαλία ανανεώνεται συνεχώς ώστε να μη γίνεται δογματική, και η έρευνα κοινωνείται, ώστε να αναπαραχθεί σε διευρυνόμενους κύκλους.

4 Η ιστορία του πανεπιστημιακού θεσμού δεν είναι μόνο ιστορία συνεχειών αλλά και ρήξεων. Η πρώτη μεγάλη ρήξη συνέβη τη δεκαετία του 1960 και του 1970. Το πανεπιστήμιο που οι περισσότεροι γνωρίζουμε γεννήθηκε αυτή την εποχή. Η σημαντικότερη όμως κληρονομιά ήταν ότι άνοιξε τη διαδικασία του αναστοχασμού στις επιστήμες και στη γνώση. Στο μετα-«1968» πανεπιστήμιο ο δημόσιος ρόλος του πανεπιστημίου ενισχύθηκε. Το πανεπιστήμιο αποτελούσε μια δημόσια σφαίρα επεξεργασίας φαντασιακών επιλογών στην πολιτική, στον πολιτισμό και στην εκπαίδευση.

5 Η κοινωνία και η οικονομία της γνώσης συντίθενται από το συνδυασμό ανεξάρτητων δράσεων τις οποίες καλείται να συνδιαμορφώσει ένα σύγχρονο (κρατικό) πανεπιστήμιο. Οι δράσεις αυτές είναι: α. Παραγωγή γνώσης μέσω της επιστημονικής έρευνας β. Μετάδοση της γνώσης μέσω της εκπαίδευσης και διάχυσή της στην κοινωνία γ. Μεταφορά και αξιοποίηση της γνώσης στην τεχνολογική καινοτομία Η κοινωνία και η οικονομία της γνώσης

6 New York Times

7 Η Τεχνολογική Επανάσταση στην Υγεία

8 Επιπτώσεις Τεχνολογίας Στις υπηρεσίες υγείας  Πρώιμη πρόβλεψη  Έγκαιρη πρόληψη  Έγκυρη διάγνωση  Αποτελεσματικότερη θεραπεία  Ταχύτερη αποκατάσταση Στη υγεία των πολιτών  Μείωση της θνητότητας  Μείωση της θνησιμότητας  Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης  Βελτίωση της ποιότητας της ζωής Στην οικονομία  50% αύξηση του κόστους των υπηρεσιών  Αύξηση της παραγωγικότητας

9 Καρκίνος του Μαστού Mamography, tamoxifen, chemotherapy, mastectomy Digital mamography, letrozole tests for HER2 receptor, PET Hormonal therapies, biopsy, Taxanes, Trastuzumab Source: The value of investment in health care, MEDTAP International 2004

10 Η Συμβολή της Τεχνολογίας CABG, Beta blockers, lidocaine, streprokinase, angioplasty, thrombolysis ACE Inhibitors Cardiac immunoassay, drug eluting stents, stem cell therapy, CT, MRI Antiplatelet agents, primary angioplasty, ICDs, bare metal stents, statins Source: The value of investment in health care, MEDTAP International 2004

11 Για να ανταποκριθεί στο ρόλο του αυτό, ένα σύγχρονο (κρατικό) πανεπιστήμιο αντιμετωπίζει την επιτακτική ανάγκη να προσαρμοσθεί στις νέες απαιτήσεις που έχουν προκύψει και είναι: α. Η αυξημένη ανάγκη για παροχή ανώτατης εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης και η παγκοσμιοποίηση της εκπαίδευσης και της έρευνας β. Η συνεργασία με τη βιομηχανία γ. Ο εμβολιασμός των χώρων παραγωγής της γνώσης δ. Η αναδιοργάνωση και ο αναπροσανατολισμός της γνώσης

12 Στόχοι των κρατικών ελληνικών πανεπιστημίων Τρεις βασικοί στόχοι πρέπει να επιδιωχθούν ταυτοχρόνως: α. Η εξασφάλιση ικανών πόρων για τα πανεπιστήμια και η μεγιστοποίηση της αξιοποίησής τους. β. Η εξασφάλιση, ενδυνάμωση και παγίωση ποιοτικής υπεροχής στην εκπαίδευση και την έρευνα. γ. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας των πανεπιστημίων προς την κοινωνία και η ανάπτυξη της ελκυστικότητάς τους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

13 1. 1.Το ελληνικό Σύνταγμα, που αποτελεί τη θεσμική και δημοκρατικά νομιμοποιημένη έκφραση της εθνικής μας αντίληψης και του διαχρονικού πολιτισμού μας για μια σύγχρονη ολοκληρωμένη Παιδεία 2. 2.Τη συμφωνία της Μπολόνια που προσδιορίζει τον κοινό στόχο για τη δημιουργία ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης 3. 3.Τη διαδικασία της Λισαβόνας που επιδιώκει τη σύνδεση του σύγχρονου πανεπιστημίου με την κοινωνία και την αγορά εργασίας Η μεταρρύθμιση προσδιορίζεται από τρία θεμελιώδη κείμενα

14 Περισσότεροι από 30.000 νέοι ερευνητές- μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές- δραστηριοποιούνται στα ερευνητικά προγράμματα των πανεπιστημίων, τα οποία υλοποιούν το 80% της συνολικής ερευνητικής δραστηριότητας στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο το ~0,5% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της χώρας διατίθεται για την έρευνα. Παρ' όλα αυτά η Ελλάδα αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην 11η θέση της παγκόσμιας κατάταξης σε επιστημονικές, ερευνητικές δημοσιεύσεις. Όμως, για να προσεγγισθεί ο αναγγελθείς για το 2013 στόχος του 1,5% του ΑΕΠ ως συνολική δαπάνη για την έρευνα, η κρατική συμμετοχή είναι ανάγκη να αυξάνεται κάθε χρόνο τουλάχιστον κατά ένα χιλιοστό του ΑΕΠ, ώστε να φθάσει τον ελάχιστο στόχο του 0,8% του ΑΕΠ ως το 2013.

15 Τις τελευταίες δεκαετίες για τη σημασία της παιδείας και της έρευνας, η κρατική χρηματοδότηση κατατάσσει την Ελλάδα μεταξύ των τελευταίων. Ενδεικτικά, στην Ελλάδα για την έρευνα δίνεται το ~0,58% του ΑΕΠ ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 1,7%. Για την παιδεία στην Ελλάδα δίνεται το 3,56% του ΑΕΠ, δύο εκατοστιαίες μονάδες κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο (5,5%). «Ο ρόλος της έρευνας στις νέες συνθήκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού και των συνεχών ανακατατάξεων έχει ενισχυθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θεωρείται ότι η ευημερία ή η περιθωριοποίηση μιας χώρας θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά της να παράγει νέα γνώση, να αναπτύσσει τεχνολογία και να καινοτομεί».

16 Την τελευταία 4ετία (2003-2007) χορηγήθηκαν για έρευνα στα Πανεπιστήμια τα ακόλουθα ποσά: Ειδικοί Λογαριασμοί: 1.481.689.934 € Κρατική Χρηματοδότηση: 1.172.526.702 € Περιλαμβάνει : ΚΠΣ, ΕΕ, διάφορα Περιλαμβάνει: Δημόσιες επενδύσεις, λειτουργικές δαπάνες Κονδύλια για την έρευνα

17 Δαπάνη Υγείας ως % ΑΕΠ Πηγή : Health at a glance 2007: Focus on Quality of Care - OECD © 2007 - ISBN 9789264027329

18 Εξέλιξη Δαπανών Υγείας στον ΟΟΣΑ Πηγή : Health at a glance 2007: Focus on Quality of Care - OECD © 2007 - ISBN 9789264027329

19 Αύξηση ΑΕΠ και Δαπανών Υγείας Πηγή : Health at a glance 2007: Focus on Quality of Care - OECD © 2007 - ISBN 9789264027329 Αύξηση ΑΕΠ

20 Δαπάνες Υγείας και Επιβίωση Greece

21 Δαπάνες Υγείας και Επιβίωση

22 Division of Development of Human Resources for Health, WHO 1995

23

24 Χαρακτηριστικά Χειρουργού Μάτι ΑετούΜάτι Αετού Καρδιά ΛιονταριούΚαρδιά Λιονταριού Χέρι ΓυναίκαςΧέρι Γυναίκας Ου παντός ανδρός η χειρουργική Ιπποκράτης

25 Αριθμός ειδικευομένων Γενικής Χειρουργικής Friedman SG, New York Times 2003 Cuchieri A, Semin Laprarosc Surg 2003

26 2005 (ΗΠΑ, Ευρώπη) 5% Αποφοίτων Ιατρικής  Ειδικότητα Γενικής Χειρουργικής Friedman SG, New York Times 2003 Cuchieri A, Semin Laprarosc Surg 2003

27 Ωράριο εργασίας 80 ώρες / εβδομάδα Χ 5 έτη=19.200 ώρες 3963 ώρες (20.6%)  χειρουργείο –2753 ώρες εργασίας (14.3%) ως χειρουργός Residency Review Committee for Surgery 2005 Chung RS, Am J Surg 2005

28 Ωράριο εργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης Αύγουστος 2004  58 ώρες / εβδ –Shift System Αύγουστος 2009  48 ώρες / εβδ The European Working Time Directive

29 Μελλοντική εκπαίδευση γενικών χειρουργών Εξάσκηση σε ζωντανά ζώα Εξάσκηση σε μοντέλα ανακατασκευασμένων ζωϊκών ιστών Εξάσκηση σε μοντέλα συνθετικών ιστών Virtual reality simulation Χρήση νωπών ανθρώπινων πτωμάτων Cushieri A, Semin Laparosc Surg 2003

30 “See one, do one, teach one” Ger R, Clinical Anatomy 1996

31 Απαιτούμενα Χαρακτηριστικά Χειρουργού Visuo-spatial ability –Καλή οπτική αίσθηση – προσανατολισμό στο χώρο Aiming –Εστιασμός Multilimb coordination –Κινητικός συντονισμός Hand arm steadiness –Σταθερότητα στα χέρια Eye-hand coordination –Συντονισμός του οπτικο-κινητικού άξονα Manual dexterities –Χειρονακτικές δεξιότητες Cushieri A, Semin Laparosc Surg 2003

32 Εκτίμηση & Επίδοση Ειδικευομένων Χειρουργών

33 Εκτίμηση & Επίδοση Ειδικευμένων Χειρουργών

34 Γυναίκα & Ιατρική Επιστήμη Bass B et al Surg Clin North Am 2004

35 Γυναίκα & Χειρουργική Bass B et al Surg Clin North Am 2004

36 Γυναίκες vs άνδρες & Χειρουργική Bass B et al Surg Clin North Am 2004

37 Μειωμένη προσέλευση –Χαρακτηριστικά στοιχεία προσωπικότητας χειρουργού –Κοινωνικές ιδιαιτερότητες –part time or extended Γυναίκα & Χειρουργική προσωπική εκτίμηση

38 Προσωπικές Θέσεις Ειδικότητα γενικής χειρουργικής –Ευθύνη Υπουργείου Υγείας –Ευθύνη Υπουργείου Παιδείας –Αυτόνομη επιλογή ειδικευομένων με εξετάσεις και συνέντευξη –6ετες πρόγραμμα εκπαίδευσης και εξετάσεων

39 American Society of Surgical Oncology Training Committee Guidelines in training 6 μήνες άσκηση σε: –Παθολογική ογκολογία –Ακτινοθεραπεία –Παθολογοανατομία –Στατιστική –Ανάπτυξη πρωτοκόλλων κλινικών μελετών –Κριτική εκτίμηση της βιβλιογραφίας Bernard Gardner Chairman, Training Committee Society of Surgical Oncology Journal of Surgical Oncology 1990

40 American Society of Surgical Oncology Training Committee Guidelines in training 12-24 μήνες εργαστηριακή έρευνα –Για ακαδημαϊκή σταδιοδρομία Bernard Gardner Chairman, Training Committee Society of Surgical Oncology Journal of Surgical Oncology 1990

41 Ιατρικές Σπουδές στο Αιγαίο Ακαδημαϊκές προϋποθέσεις και ο ρόλος των φορέων του ΕΣΥ

42 Ανάπτυξη κλινικών εκτός Π.Ν.Η. ΔυνατότητεςΔυνατότητες ΑναγκαιότηταΑναγκαιότητα ΧρησιμότηταΧρησιμότητα

43 Ένα Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο … διαμορφώνει το σύστημα υγείας και διαμορφώνεται από αυτό διαμορφώνει το σύστημα υγείας και διαμορφώνεται από αυτό δέχεται και αναγνωρίζει την κοινωνική του υπευθυνότητα (social accountability) δέχεται και αναγνωρίζει την κοινωνική του υπευθυνότητα (social accountability) Στρατηγικός Σχεδιασμός

44 όσοι ασχολούνται με τον τομέα της υγείας γνωρίζουν ότι τα συστήματα υγείας και οι δομές τους χρειάζονται συνεχή αναπροσαρμογή, αλλά ο καθένας έχει διαφορετικές προτεραιότητες και προσδοκίες

45 Στρατηγικός σχεδιασμός για να τροποποιηθεί ένα σύστημα υγείας ή οι δομές του επιτυχώς πρέπει οι εμπλεκόμενοι να αποφασίσουν να συνεργαστούν έχοντας ως βάση τέσσερις θεμελιώδεις αξίες: Θεμελιώδεις Αξίες ιεράρχηση προτεραιότητα ιεράρχηση προτεραιότητα ποιότητα ποιότητα κόστος αποτελεσματικότητα κόστος αποτελεσματικότητα κοινωνική ισορροπία κοινωνική ισορροπία

46 Ιεράρχηση - Προτεραιότητα Περιοχές με αυξημένη παιδιατρική θνητότηταΠεριοχές με αυξημένη παιδιατρική θνητότητα –Ανάπτυξη γηριατρικής κλινικής Ιεράρχηση στην εκπαίδευσηΙεράρχηση στην εκπαίδευση Στρατηγικός Σχεδιασμός

47 Ποιότητα Ευρύ φάσμα υπηρεσιών υγείας Πρωτοβάθμια φροντίδαΠρωτοβάθμια φροντίδα Δευτεροβάθμια φροντίδαΔευτεροβάθμια φροντίδα Τριτοβάθμια φροντίδαΤριτοβάθμια φροντίδα Πρόληψη  επείγουσα ιατρική Στρατηγικός Σχεδιασμός

48 Κόστος - Αποτελεσματικότητα Η μέγιστη προσφορά υγείας με την ορθότερη εκμετάλλευση των οικονομικών εφεδρειώνΗ μέγιστη προσφορά υγείας με την ορθότερη εκμετάλλευση των οικονομικών εφεδρειών Συνεργασία ιατρικών σχολών με Τεχνολογικά ΙνστιτούταΣυνεργασία ιατρικών σχολών με Τεχνολογικά Ινστιτούτα Στρατηγικός Σχεδιασμός

49 Κοινωνική Ισορροπία Οργανωμένες δομές υγείας που στοχεύουν στην υψηλής στάθμης παρεχόμενη υγεία σε όλα τα κοινωνικά στρώματαΟργανωμένες δομές υγείας που στοχεύουν στην υψηλής στάθμης παρεχόμενη υγεία σε όλα τα κοινωνικά στρώματα Η πανεπιστημιακή έρευνα μπορεί να συμβάλλει προσδιορίζοντας πληθυσμιακές ομάδες υψηλού κινδύνου για συγκεκριμένες νόσουςΗ πανεπιστημιακή έρευνα μπορεί να συμβάλλει προσδιορίζοντας πληθυσμιακές ομάδες υψηλού κινδύνου για συγκεκριμένες νόσους Στρατηγικός Σχεδιασμός

50 Υπέρ … 1. διδακτικές ανάγκες και συνδυασμοί δραστηριοτήτων 2. επέκταση και χρήση υποδομών άλλων νοσοκομείων 3. «φιλτράρισμα» ασθενών περιφερικότερα του ΠΑΓΝΗ 4. συνεργασία με ειδικά κέντρα υψηλής τεχνολογίας Στρατηγικός Σχεδιασμός

51 Υπέρ … 5. περιφερικά συστήματα εκπαίδευσης φοιτητών και ειδικότητας γιατρών 6. εκπαιδευτική και ερευνητική ενίσχυση δομών του Ε.Σ.Υ. 7. κοινωνική διείσδυση 8. πολιτική ενδυνάμωση του μητρικού χώρου Στρατηγικός Σχεδιασμός

52 Κατά … 1. η δημιουργία κλινικών εκτός ΠΑΓΝΗ πρέπει να έχει χαρακτήρα θεσμικό και όχι περιστασιακό 2. η πραγματοποίηση απαιτεί ωρίμανση και feasibility studies μέσω των Τομέων, της Γενικής Συνέλευσης και της Συγκλήτου 3. πρέπει να έχει μελλοντική προοπτική και βιωσιμότητα 4. απαιτεί σημαντική ανάπτυξη των μητρικών κλινικών Στρατηγικός Σχεδιασμός

53 Κατά … 5.απαιτεί κλινικοεργαστηριακή υποστήριξη των βασικών μονάδων 6.απαιτεί λύση προβλημάτων φοιτητικής μέριμνας (διαμονή, μετάβαση) 7.απαιτεί λύση προβλημάτων διοικητικής μέριμνας (συνελεύσεις, τομείς, επιτροπές) 8.απαιτεί επίλυση δύσκολων διαδικαστικών διεργασιών Στρατηγικός Σχεδιασμός

54 Μοντέλο Γεννηματά εφαρμόστηκε 20 χρόνια πριν εφαρμόστηκε 20 χρόνια πριν είχε σκοπό την ενίσχυση νοσοκομειακών δομών του ΕΣΥ (ΚΑΤ, Γενικό Κρατικό Νίκαιας, Σισμανόγλειο) είχε σκοπό την ενίσχυση νοσοκομειακών δομών του ΕΣΥ (ΚΑΤ, Γενικό Κρατικό Νίκαιας, Σισμανόγλειο) Στρατηγικός Σχεδιασμός

55 Ανάγκες λειτουργίας Παν. Χειρ. Κλινικής Κλίνες 30Κλίνες 30 Μέλη ΔΕΠ: 2-4Μέλη ΔΕΠ: 2-4 Ειδικευμένοι Επιμελητές ΕΣΥ: 3-5Ειδικευμένοι Επιμελητές ΕΣΥ: 3-5 Ειδικευόμενοι γιατροί: 5-7Ειδικευόμενοι γιατροί: 5-7 Νοσηλευτές: 12 – 15Νοσηλευτές: 12 – 15 Χειρουργικά Τραπέζια: 5/εβδΧειρουργικά Τραπέζια: 5/εβδ Γενικές Εφημερίες: αναλόγως του μοντέλουΓενικές Εφημερίες: αναλόγως του μοντέλου Ειδικότητες υποστήριξηςΕιδικότητες υποστήριξης –Επεμβατική ακτινολογία, γαστρεντερολογία –Παθολογική Ογκολογία, ΜΕΘ

56 Εξειδικευμένες Μονάδες Παν.Χειρ.Κλινικής Μονάδα Χειρουργικής Ανώτερου ΠεπτικούΜονάδα Χειρουργικής Ανώτερου Πεπτικού Μονάδα Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και ΟρθούΜονάδα Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και Ορθού Μονάδα Προχωρημένης Λαπαροσκοπικής ΧειρουργικήςΜονάδα Προχωρημένης Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής Μονάδα Χειρουργικής ΟγκολογίαςΜονάδα Χειρουργικής Ογκολογίας

57 Υπηρεσίες για τον Καρκίνο Ογκολογικά και υποστηρικτικά φάρμακα για τον καρκίνο Απεικονιστικά εργαστήρια (CT, PEΤ scan, MRI Διαγνωστικά εργαστήρια (αιματολογικό, μικροβιολογικό, βιοχημικό, ανοσολογικό) Ακτινοθεραπεία και επεμβατικά εργαστήρια Εξωτερικά, επείγοντα ιατρεία και ημερήσια νοσηλεία Ογκολογική, αιματολογική, γυναικολογική και παθολογική κλινική Παιδιατρικές αιματολογικές και ογκολογικές κλινικές Χειρουργεία και χειρουργικές κλινικές (θώρακα, ογκολογίας, μαστού, ν/χ) Μονάδες εντατικής φροντίδας και θεραπείας

58 Ιδιαιτερότητες Αιγαίου Δικαιολογεί ο πληθυσμός της περιοχής την ανάπτυξη παν/κών εξειδικευμένων μονάδων;Δικαιολογεί ο πληθυσμός της περιοχής την ανάπτυξη παν/κών εξειδικευμένων μονάδων; –Επίπτωση νόσων Καρκίνος μαστού 1/ 8Καρκίνος μαστού 1/ 8 Σάρκωμα μαλακών μορίων 2/100,000Σάρκωμα μαλακών μορίων 2/100,000 Ηπατοκυτταρικός καρκίνος: Άπω Ανατολή 150/100,000Ηπατοκυτταρικός καρκίνος: Άπω Ανατολή 150/100,000 Δύση 3/100,000 –Διατήρηση χειρουργικών δεξιοτήτων Γεωγραφική δυσκολία μετακινήσεων μελών ΔΕΠΓεωγραφική δυσκολία μετακινήσεων μελών ΔΕΠ

59 Εναλλακτική λύση ανάπτυξη κλινικών εκτός ΠΑΓΝΗ Affiliation Αδελφοποίηση Κλινικών Στρατηγικός Σχεδιασμός

60

61 “ ” C.O.U.B. COUB