Γνωριμία με τους σεισμούς…!

Παρουσίαση με θέμα: "Γνωριμία με τους σεισμούς…!"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Γνωριμία με τους σεισμούς…!

2

3 Μία φυσική καταστροφή είναι η συνέπεια ενός φυσικού κινδύνου (π. χ
Μία φυσική καταστροφή είναι η συνέπεια ενός φυσικού κινδύνου (π.χ. μίας ηφαιστειακής έκρηξης, ενός σεισμού, μίας κατολίσθησης) η οποία περνάει από το στάδιο της πιθανότητας σε μία ενεργή φάση και κατά συνέπεια έχει επιπτώσεις στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

4 Συνολικός Αριθμός Φυσικών Καταστροφικών Φαινομένων που έπληξαν την Ευρώπη από το 1994-2003

5 Συνολικός αριθμός ανθρώπων που έχουν αναφερθεί ότι έχασαν την ζωή τους ανά φυσικό φαινόμενο από το

6 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ; Σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που εκδηλώνεται, τις περισσότερες φορές, ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση.

7 Ποια είναι η δομή του φλοιού της Γης;
Γήινος φλοιός είναι το επιφανειακό στρώμα του πλανήτη Γη. Περιβάλλεται από την ατμόσφαιρα και πάνω σε αυτόν έχει αναπτυχθεί ζωή. Ο γήινος φλοιός καλύπτεται 71% από τους ωκεανούς δηλαδή από νερό. Κύριο συστατικό του είναι το πυρίτιο. Ο φλοιός βρίσκεται πάνω από τον μανδύα ενώ σε πολλά σημεία μεταξύ των δύο παρεμβάλλεται το μάγμα.

8 Πώς αλλάζει η μορφή της Γης με την πάροδο του χρόνου..!
Είναι πλέον γενικά παραδεκτό ότι η μορφή της Γης, του πλανήτη μας, αλλάζει συνεχώς. Οι γεωεπιστήμονες, μετά από έρευνες πολλών ετών, μπορούν σήμερα να αναπαραστήσουν με σχετική ακρίβεια την εξελικτική πορεία των ηπείρων και των ωκεανών μέσα στο χρόνο. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, 500 εκατ. χρόνια πριν, οι ήπειροι είχαν τελείως διαφορετική θέση από τη σημερινή, βρίσκονταν συγκεντρωμένες στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη.

9 Πώς δημιουργείται ένας σεισμός:
Συσχετίζοντας τα επίκεντρα των σεισμών στο χάρτη, βλέπουμε ότι σχηματίζονται ζώνες που λέγονται σεισμικές ζώνες. Στην παρακάτω φωτογραφία η σεισμική ζώνη Ευρώπης - Β. Αφρικής Στα σημεία αυτά η λιθόσφαιρα της γης είναι σπασμένη και γι αυτό χωρίζεται στις  λιθοσφαιρικές πλάκες.

10 Αυτές μετακινούνται πολύ αργά(κατά χιλιοστά) από εσωτερικές δυνάμεις της Γης. Οι πλάκες απομακρύνονται, τρίβονται και συγκρούονται μεταξύ τους, προξενώντας έτσι σεισμό. Ένας δυνατός σεισμός μπορεί να προκαλέσει μεταβολή στο γήινο ανάγλυφο, δηλαδή να δημιουργήσει ρήγματα, φαράγγια, να βυθίσει ή να ανυψώσει κομμάτια ξηράς στη θάλασσα κλπ

11 Πως γεννιέται ένας σεισμός…
Ο χώρος που πρώτο εκδηλώνεται η διάρρηξη των πετρωμάτων (σεισμογόνος χώρος) μπορεί κατά προσέγγιση να θεωρηθεί ως σημείο και ονομάζεται εστία ή υπόκεντρο του σεισμού. Το ίχνος της κατακόρυφης προβολής της εστίας πάνω στην επιφάνεια της γης είναι το επίκεντρο, ενώ η απόστασή του από την εστία (βάθος της εστίας) λέγεται εστιακό βάθος. Σύμφωνα με όσα έχουν ήδη αναφερθεί αυτονόητο είναι ότι οι σεισμοί γεννιούνται μόνο μέσα στη λιθόσφαιρα και κατά κύριο λόγο εντοπίζονται στα όρια των λιθοσφαιρίκων πλακών. Οι ενδιάμεσου και μεγάλου βάθους σεισμοί χαρακτηρίζονται ως πλουτώνιοι. Οι επιφανειακοί σεισμοί είναι αυτοί που προκαλούν συνήθως τις μεγαλύτερες καταστροφές. Στις υπερωκεάνιες ράχης γεννιούνται μόνο επιφανειακοί σεισμοί, ενώ στις περιοχές σύγκλισης πλακών που υπάρχει καταβύθιση της μίας πλάκας κάτω από την άλλη γεννιούνται και πλουτώνιοι σεισμοί.

12 Τι είναι η σεισμική ακολουθία;
Ονομάζεται το σύνολο των σεισμών που γεννιούνται σε ένα τόπο κατά την διάρκεια ενός χρονικού διαστήματος και η συχνότητά τους είναι αυξημένη σε σχέση με την συνήθη σεισμικότητα της περιοχής. Στην περίπτωση των ακολουθιών αν ένας σεισμός έχει μέγεθος σαφώς μεγαλύτερο από κάθε άλλο της ακολουθίας αυτός λέγεται ΚΥΡΙΟΣ ΣΕΙΣΜΟΣ. Οι σεισμοί που προηγούνται από αυτόν με μικρότερα μεγέθη λέγονται ΠΡΟΣΕΙΣΜΟΙ ΟΙ σεισμοί που έπονται του κύριου σεισμού με μικρότερα μεγέθη λέγονται ΜΕΤΑΣΕΙΣΜΟΙ.. Γενικά ο αριθμός των μετασεισμών μίας σεισμικής ακολουθίας είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των προσεισμικών οι οποίοι μπορεί και να ελλείπουν από μία σεισμική ακολουθία. Η Ελλάδα είναι μία χώρα με μεγάλη σεισμικότητα. Για το λόγο αυτό ο καθένας πρέπει να είναι προετοιμασμένος, να έχει ενημερωθεί για το φαινόμενο του σεισμού και να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει για να προστατευτεί πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από ένα σεισμό.

13 Οι σεισμοί κατατάσσονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
τους εγκατακρημσιγενείς τους ηφαιστειογενείς τους τεκτονικούς ΕΓΚΑΤΑΚΡΗΜΣΙΓΕΝΕΙΣ Εγκατακρημσιγενείς είναι οι σεισμοί που πραγματοποιούνται από την πτώση μεγάλων πετρωμάτων πάνω στη Γη λόγω βαρύτητας. Τα πετρώματα αυτά είναι συνήθως οροφές διαφόρων σπηλαίων που πέφτουν και τους προκαλούν. Οι σεισμοί αυτοί έχουν μικρό μέγεθος και διαρκούν τόσο χρονικό διάστημα όσο απαιτείται για την πτώση των πετρωμάτων. Επιπλέον είναι τοπικοί σεισμοί και καλύπτουν το 3% περίπου των σεισμών που πραγματοποιούνται πάνω στη Γη.

14 ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΓΕΝΕΙΣ Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί προηγούνται των ηφαιστειακών εκρήξεων ή και τις συνοδεύουν. Η αιτία που τους προκαλεί πιστεύεται ότι είναι η απελευθέρωση των αερίων του μάγματος το οποίο τροφοδοτεί τα ηφαίστεια μέσα από τους πόρους ή τις ρωγμές που φτάνουν έως και την επιφάνεια της Γης. Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί είναι και αυτοί κυρίως μικροί σεισμοί οι οποίοι έχουν την εστία τους σε μεγάλη απόσταση από το ηφαίστειο αλλά με την πάροδο του χρόνου πλησιάζει συνέχεια προς αυτό με όλο και μικρότερο βάθος, ενώ ταυτόχρονα γίνονται συχνότεροι. Το μέγεθός τους γενικά εξαρτάται από την αντίσταση που συναντάει το μάγμα κατά την ανύψωσή του προς την επιφάνεια της Γης. Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί καλύπτουν το 7% περίπου του συνολικού αριθμού των σεισμών που πραγματοποιούνται στον πλανήτη μας.

15 ΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ Τέλος έχουμε τους τεκτονικούς σεισμούς που είναι και η μεγαλύτερη κατηγορία των σεισμικών δονήσεων. Οι σεισμοί αυτοί έχουν συνήθως μεγάλο μέγεθος και η εστία τους μπορεί να βρίσκεται σε βάθος 700 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης. Είναι οι μεγάλοι σεισμοί που πραγματοποιούνται στον πλανήτη μας. Καλύπτουν περίπου το 90% των σεισμικών δονήσεων σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην χώρα μας το 90% των σεισμών είναι τεκτονικοί. .

16 Πώς μετράμε τους σεισμούς;
Για να υπάρχει κάποιο μέτρο σύγκρισης των σεισμών δημιουργήθηκε η ανάγκη υπολογισμού μίας ποσότητας που να τους χαρακτηρίζει. Έτσι ορίστηκε το μέγεθος (Μ) του σεισμού που είναι το μέτρο της ενέργειας που εκλύεται από την εστία κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης. Το μέγεθος προσδιορίζεται με μετρήσεις διαφόρων παραμέτρων των σεισμικών κυμάτων όπως το πλάτος, η περίοδος και η διάρκεια. Οι σεισμοί που προκαλούν βλάβες έχουν τις περισσότερες φορές μέγεθος μεγαλύτερο από 5 βαθμούς της κλίμακας Richter. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις ενός σεισμού στους ανθρώπους και στις κατασκευές (βλάβες ή μη βλάβες) εξαρτώνται εκτός από το μέγεθος και από άλλους παράγοντες όπως το βάθος της εστίας, τη θέση του επικέντρου, την κατασκευή, το έδαφος θεμελίωσης της κατασκευής, τη γειτνίαση με ενεργά ρήγματα κ.λπ.. Ο σεισμός της Πάρνηθας ( ) είχε σχετικά μικρό μέγεθος (Μ=5,9), όμως προκάλεσε μεγάλες καταστροφές σε πολλές περιοχές του λεκανοπεδίου της Αττικής γιατί το επίκεντρο ήταν κοντά σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, ορισμένα κτίρια ήταν κακές κατασκευές ή με ανεξέλεγκτες επεμβάσεις στο φέροντα οργανισμό τους ενώ κάποια άλλα ήταν κτισμένα σε μη κατάλληλο έδαφος θεμελίωσης. Το μεγαλύτερο μέγεθος σεισμού που έχει μετρηθεί έως σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα είναι 8,9 (κατά άλλους 9,2). Για να γίνει κατανοητή η αντιστοιχία των εννοιών μέγεθος - ενέργεια που εκλύεται από έναν σεισμό αρκεί να αναφερθεί ότι για μεγάλους σεισμούς (μέγεθος 8,7 - 8,9) η ενέργεια που εκλύεται είναι περίπου 900 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της βόμβας στη Χιροσίμα. Ο μεγαλύτερος ίσως σεισμός (Μ=8,2) που έπληξε τον ελληνικό χώρο στις 21 Ιουλίου του 365μ.Χ. και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές σε περιοχές της Μεσογείου (Πελοπόννησο, Κρήτη, Αίγυπτο, Σικελία, Δαλματία). Το συχνότερα παρατηρούμενο μέγιστο μέγεθος σεισμού -ετησίως- στη χώρα μας είναι το 6,3.

17

18 ΣΕΙΣΜΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΑΥΤΩΝ
Τι Είναι Τα Σεισμικά Κύματα;; Η ενέργεια που παράγεται κατά την εκδήλωση ενός σεισμού διαδίδεται με τα σεισμικά κύματα. Μετρώντας τα χαρακτηριστικά των κυμάτων είναι δυνατή η εκτίμηση της ταυτότητας του σεισμικού γεγονότος (θέση - μέγεθος).

19 Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη σεισμικών κυμάτων, και όλα
Τύποι Σεισμικών Κυμάτων Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη σεισμικών κυμάτων, και όλα κινούνται με διαφορετικούς τρόπους. Οι δύο κύριοι τύποι κυμάτων είναι τα κύματα χώρου και τα επιφανειακά κύματα. Τα κύματα χώρου διαδίδονται προς όλες τις κατευθύνσεις στο εσωτερικό της Γης, αλλά τα επιφανειακά κύματα διαδίδονται μόνο κατά μήκος των επιφανειακών στρωμάτων της Γης. Οι σεισμοί ακτινοβολούν τη σεισμική ενέργεια ως κύματα χώρου και επιφανειακά κύματα.

20 Τύποι ρηγμάτων: Οι περισσότεροι απο τους πιο καταστροφικούς σεισμούς που τόσο μας ταλαιπωρούν σχετίζονται με τα ρήγματα. Τι είναι όμως το ρήγμα; Το ρήγμα αποτελεί ένα σπάσιμο στο φλοιό της Γης, κατά μήκος του οποίου απελευθερώνεται η ενέργεια που προέρχεται από ένα σεισμό.. Υπάρχουν 3 είδη ρηγμάτων: (1) κανονικά ρήγματα, (2) ανάστροφα ρήγματα και (3) ρήγματα οριζόντιας μετατόπισης. Στα κανονικά και στα ανάστροφα ρήγματα, το σπάσιμο των πετρωμάτων μετακινείται προς τα πάνω ή προς τα κάτω κατά μήκος της επιφάνειας διάρρηξης. Στο κανονικό ρήγμα, το τμήμα της ανώτερης πλευράς της διάρρηξης ολισθαίνει προς τα κάτω. Στο ανάστροφο ρήγμα, το πέτρωμα και στις δύο πλευρές του ρήγματος συμπιέζεται ισχυρά. Τα ρήγματα μπορεί να είναι ενεργά ή μη. Τα ενεργά ρήγματα είναι εκείνα το οποία έχουν προκαλέσει τουλάχιστον ένα σεισμό κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων. Τα ρήγματα τα συναντά κανείς είτε στην ξηρά είτε στην θάλασσα. Τα υποθαλάσσια ρήγματα με μήκος που φθάνουν έως 15 χιλιόμετρα δεν μπορούν να προκαλέσουν, σε γενικές γραμμές, σεισμό μεγαλύτερο από 6,5 Ρίχτερ. Δύσκολα συναντώνται μόνα τους, συνήθως εμφανίζονται σε ομάδες ρηγμάτων. Στα ανατολικά της Κρήτης υπάρχει μια ομάδα ρηγμάτων που ποτέ δεν έχει δει κανείς από κοντά και που προκάλεσε το 365 μΧ. σφοδρό σεισμό, ίσως τον μεγαλύτερο σεισμό που έγινε στη διάρκεια των ιστορικών χρόνων στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο σεισμός αυτός προκάλεσε την απότομη ανύψωση της Δυτικής Κρήτης κατά 8 με 10 μέτρα.

21 Είναι δυνατή η πρόγνωση των σεισμών σήμερα;;
Οι επιστήμες που σπουδάζουν το φαινόμενο του σεισμού αναπτύχθηκαν τα τελευταία 100 χρόνια περίπου και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Η εξέλιξή τους ήταν αλματώδης και οι γνώσεις που συσσωρεύτηκαν πολλές. Τα επιστημονικά τους αποτελέσματα για πρακτική εφαρμογή είναι πολύ σημαντικά και δεν έχουν αξιοποιηθεί στο σύνολό τους. Οι διαδόσεις μετασεισμικών φημών, οι «προβλέψεις» με επιστημονική βάση ή όχι, θα επανέρχονται και μερικές φορές ακόμη πιο έντονα και πιο επικίνδυνα. Στη χώρα μας, μέσα σε ένα αιώνα, αισθανόμαστε περισσότερους από 100 ισχυρούς σεισμούς, ενώ μερικοί μόνο από αυτούς είναι καταστροφικοί, άρα το φαινόμενο της προγνωσιολογίας θα τείνει να γίνει ενδημικό. Με το σημερινό επίπεδο γνώσεων και οργάνωσης κάθε είδους πρόβλεψη σεισμών είναι αδύνατη και πρακτικά ανεφάρμοστη.

22 Ελλάδα….!!! Είναι πρώτη σε σεισμούς στην Ευρώπη και 6η στον κόσμο επειδή γύρω από αυτήν είναι θάλασσα και οι περισσότεροι σεισμοί γίνονται εκεί…!! Το ρίχτερ μας δείχνει την μέτρηση του σεισμού…Τον σεισμό δεν μπορούμε να τον ελέγξουμε . Ο σεισμός στην Αθηνά απέδειξε ότι καμία περιοχή στην Ελλάδα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι σεισμικά «ακίνδυνη»

23 Εικόνες καταστροφής-Ο φονικός σεισμός 7 Σεπτεμβρίου του 1999 μέσα από φωτογραφίες 

24

25 Πηγή πληροφοριών : Βιβλίο: ΣΕΙΣΜΟΣ…..Η γνώση είναι προστασία…
(Ο.Α.Σ.Π.) Διαδίκτυο…

26 Οι μαθητές… Δουκλιά Ειρήνη Παπαγεωργόπουλος Αργύρης
Γιαννοπούλου Ζαχαρούλα Κριμπένη Ευγενία Πανουτσοπούλου Ευγενία Βλάχος Γιάννης