Αρχαία ελληνικά ιερά Ο χώρος και η χρήση.

Παρουσίαση με θέμα: "Αρχαία ελληνικά ιερά Ο χώρος και η χρήση."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Αρχαία ελληνικά ιερά Ο χώρος και η χρήση

2 Τι είναι το ιερό; Ένας χώρος (υπαίθριος ή ενταγμένος σε κάποιο κτήριο). Βασικό συστατικό του ο βωμός και ένα είδος περιβόλου. [συνεπτυγμένη μορφή]

3 Στην ανεπτυγμένη του μορφή:
Στον χώρο του ιερού κτίζεται ναός που φιλοξενεί το λατρευτικό άγαλμα της τιμώμενης θεότητας.

4 Πώς γίνεται η επιλογή του χώρου;
Σπηλιές, πηγές ή χώροι κοντά σε νερό [καθαρτικές ιδιότητες του νερού]

5 Παίζουν ρόλο τα χαρακτηριστικά της τιμώμενης θεότητας στην επιλογή του χώρου που θα γίνει το ιερό της; Παραδείγματα: ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, της Αθηνάς στην Ακρόπολη, του Ηφαίστου στην Ακρόπολη

6 Έχουν σαφή προσανατολισμό.
Συχνά τα ιερά Έχουν σαφή προσανατολισμό.

7 Ο θεός που λατρεύεται πρέπει να είναι προσιτός στον τόπο λατρείας του
Οι Νύμφες κοντά σε νερά, άλση, πηγές Ο Ποσειδών κοντά στη θάλασσα Ο Ζευς σε υψηλά σημεία Ο Ασκληπιός σε μέρη με νερά (ιαματική/καθαρτική αξία του νερού) Η Αθηνά (ένοπλη θεά του πολέμου) στην ακρόπολη.

8 Σε πόσες και ποιες κατηγορίες μπορούμε να χωρίσουμε τα αρχαία ελληνικά ιερά;
Σπήλαια Ιερά κορυφής Ιερά δένδρων Οικιακά ιερά

9 Πώς παράγεται και τι σημαίνει η λέξη τέμενος;
Από το ρήμα τέμνω [=κόβω, διαχωρίζω]

10 Χώρος θυσίας και προσφορών:
Βωμός, βόθρος, εσχάρα

11 Εκτός από το θρησκευτικό τους χαρακτήρα, ποιον άλλο ρόλο έχουν τα ιερά;
Να δείξουν τη δύναμη και τον πλούτο της πόλης στης οποίας τον έλεγχο βρίσκονται. Να αποτελέσουν τόπο ασυλίας για τους καταδιωκόμενους. Να αποτελέσουν χώρο συνάντησης και συνεστίασης μεγάλης ομάδας ανθρώπων. Να αποτελέσουν τόπο αποθήκευσης πολύτιμων μετάλλων ή αντικειμένων. Να διαφυλάξουν νόμους με την ανάρτησή τους στον ιερό τους χώρο (λ.χ. Στους τοίχους του περιβόλου, Γόρτυνα).

12 Αξίζει να σημειωθεί: Τα μαντεία βρίσκονταν πάντα μέσα στα όρια ενός ιερού. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι πολιτικές αποφάσεις μιας πόλης που βασίζονταν στη χρησμοδότηση σχετίζονταν με τη θρησκεία και τη λατρεία.

13 Τι εννοούμε με τον όρο πανελλήνια ιερά;
Τα ιερά τα οποία αποτελούν κέντρα λατρείας για όλον τον ελληνικό κόσμο. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ιερό καλύπτει μια μεγάλη έκταση, στην οποία βρίσκουμε μια πληθώρα οικοδομημάτων.

14

15 Ενώ μερικά ιερά βρίσκονται εντός των τειχών, κάποια άλλα βρίσκονται έξω από την πόλη, καθιστώντας έτσι δυσκολότερη την πρόσβαση σε αυτά. Υπάρχει ιδιαίτερος λόγος; Ο Ζευς και η Αθηνά έχουν τα ιερά τους στην αγορά και την ακρόπολη, αν και ο Ζευς ως θεός των καιρικών φαινομένων συχνά λατρεύεται έξω από την πόλη, σε ιερό κορυφής. Ο Απόλλων συχνά στην αγορά, αλλά και κοντά στο υγρό στοιχείο αλλά και στα περίχωρα. Η Δήμητρα λατρεύεται μακριά από το κέντρο, κοντά στα τείχη ή έξω από αυτά, πιθανόν σε κάποια πλαγιά του βουνού, πράγμα το οποίο αφήνει να διαφανεί ο αγροτικός χαρακτήρας της θεότητας αυτής. Αντίθετα η Ειλείθυια (θεότητα του τοκετού) κοντά στα τείχη της πόλης, για λόγους που σχετίζονται με το ακάθαρτο της συγκεκριμένης διαδικασίας.

16 Πού λατρεύονται οι υπόλοιποι θεοί;
Ήρα Ποσειδών Διόνυσος Άρτεμις Έξω από την πόλη. Ιδιαίτερη είναι η σχέση της Αρτέμιδος με μέρη στα οποία υπάρχει νερό.

17 Το περιρραντήριον Μαντείο Ξενώνες και ασκληπιείο Όροι
Τι μπορούμε να συναντήσουμε στον χώρο του ιερού, εκτός από τον βωμό και, ενδεχομένως, από τον ναό με το λατρευτικό άγαλμα; Το περιρραντήριον Μαντείο Ξενώνες και ασκληπιείο Όροι

18

19