«Η συμμετοχή των δυο φύλων στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς

Παρουσίαση με θέμα: "«Η συμμετοχή των δυο φύλων στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 «Η συμμετοχή των δυο φύλων στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς
«Η συμμετοχή των δυο φύλων στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς. Ελεύθερος χρόνος και πολιτιότητα (citizenship)» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Της Δαρζέντα Καρμελίνας

2 ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ  ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ  ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΡΗΤΟΡΙΚΕΣ  ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ  ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ  ΑΞΙΑ - ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ  ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ – ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ  ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ- ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ-ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ  ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ «ΓΥΝΑΙΚΑ – ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ»

3 ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
Άρθρο 12 του Ελληνικού Συντάγματος - δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι  ενώσεις και μη κερδοσκοπικά σωματεία Το δικαίωμα αυτό προωθεί το πρότυπο ενός ενημερωμένου πολίτη που προβληματίζεται σε σχέση με τα βασικά ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, της κοινωνικής συνύπαρξης και της διαχείρισης των κοινών υποθέσεων και ενδυναμώνει την συμμετοχή του στα κοινά, αποτελώντας ακρογωνιαίο λίθο στην διατήρηση και την ουσιαστική υπόσταση της δημοκρατίας. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ «η κοινωνία πολιτών είναι ο αυτοτελής χώρος μεταξύ της ιδιωτικής σφαίρας (προσωπικής-οικογενειακής ζωής και ιδιωτικής οικονομίας) και των επίσημων πολιτικών θεσμών μιας κοινωνίας, τους οποίους αναπόδραστα συμπληρώνει χωρίς να υποκαθιστά, μέσα στον οποίο διασφαλίζεται η ποιότητα και το βάθος μιας συμμετοχικής και αλληλοελεγχόμενης δημοκρατίας και καταξιώνεται ένα κοινωνικώς υπεύθυνο και ατομικώς ανεξάρτητο άτομο, με πλήρη συνείδηση της οικουμενικότητας των κοινών προβλημάτων, της τοπικότητας της συλλογικής μας δράσης και του φθαρτού άρα ηθικού προορισμού του καθενός μας, ένας συνειδητός και ενεργός όχι απλώς ανά τετραετία πολίτης». (Γιαννής, 2002, σελ. 11)

4  ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ
ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ  ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ Εθελοντισμός είναι: ...να είσαι δημιουργικός ...να είσαι υπεύθυνος ...να δουλεύεις για την αλληλεγγύη ...να δουλεύεις για την ισότητα ...να προάγεις την ενεργή συμμετοχή ...να προάγεις την συνεργασία ...να κάνεις την αλλαγή ...να επικοινωνείς ...να αισθάνεσαι ικανοποίηση ...να αισθάνεσαι τα σωστά ή τα δικαιώματα (Let’s vol, 2007) ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΡΗΤΟΡΙΚΕΣ Η συνεισφορά ατόμων στο πλαίσιο μιας μη κερδοσκοπικής, μη αμειβόμενης δράσης, που δεν προβλέπει επαγγελματική εξέλιξη, γίνεται με ελεύθερη βούληση των συμμετεχόντων και σκοπό έχει την ευημερία των συνανθρώπων, της κοινότητας ή της κοινωνίας γενικότερα. Η ακαδημαϊκή κοινότητα, διαπραγματεύεται την έννοια του εθελοντισμού, πλαισιώνοντας την από τα κίνητρα και τα οφέλη της εθελοντικής δράσης ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ είσαι εθελοντής στον ελεύθερό σου χρόνο; ή περνάς τον ελεύθερο σου χρόνο ως εθελοντής;

5 Εθελοντισμός  Πολιτιότητα
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Βιομηχανικές και μεταβιομηχανικές κοινωνίες «ένα σύνολο ενασχολήσεων στις οποίες το άτομο επιδίδεται με την θέληση του αποβλέποντας στην ανάπαυση, στην αναψυχή ή την ελεύθερη μόρφωση και πληροφόρηση του, στην ανάπτυξη της κοινωνικής του συμμετοχής ή της δημιουργικής του ικανότητας, μετά την εκπλήρωση των επαγγελματικών, των οικογενειακών και των κοινωνικών του υποχρεώσεων» (Dumazedier, 1974) 1976, Parker – Ποιοτικά κριτήρια Ελεύθερου Χρόνου 1995,Rojek – Ελεύθερος χρόνος, καπιταλισμός, νεοτερικότητα και ύστερη νεοτερικότητα. ΑΞΙΑ - ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Οφέλη  Άτομο Κοινωνία Ελεύθερος χρόνος Εθελοντισμός  Πολιτιότητα

6 Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ Δημόσιος / Ιδιωτικός Χώρος Έντονη συμμετοχή των γυναικών Γυναικεία δράση – συμμετοχή του πολίτη / Αντρική δράση – πολιτική δράση  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Κίνητρα & Οφέλη Αλληλεγγύη, σεβασμός, υπευθυνότητα, ηθική  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ Ενεργή κοινωνική συμμετοχή παράλληλα με τις οικογενειακές υποχρεώσεις Αυτοπραγμάτωσή Αναγνώριση του κοινωνικού φύλου Ορατές στον δημόσιο βίο  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Επίδραση από στερεοτυπικούς ρόλους – Οικιακή εργασία, παιδιά Δικαίωμα της επιλογής στον ελεύθερο χρόνο Ωφελιμιστικές δράσεις για το κοινωνικό σύνολο κατά τον ελεύθερο χρόνο  ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ Διαφοροποίηση στην ανάπτυξη της εθελοντικής δράσης και της πολιτιότητας  ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ «ΓΥΝΑΙΚΑ – ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ»

7 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ  ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ  ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ  ΠΛΑΝΟ ΕΡΕΥΝΑΣ  ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ  Η ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ  ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ  ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ  Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ  ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ  ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΕΔΙΟΥ  ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ  ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ-ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ  ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ  ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ  ΣΥΝΟΨΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ

8 ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Σημαντικότητα της κοινωνίας πολιτών για την κοινωνική συνοχή  ανάγκη περαιτέρω και εις βάθους διερεύνησης του τρόπου συμμετοχής των δυο φύλων στην κοινωνία πολιτών Ανάδειξη: -έμφυλων ανισότητες -καλών πρακτικές που αναπτύσσονται στον χώρο Ανάπτυξη δράσεων κοινωνικής πολιτικής τόσο από την πολιτεία, όσο και από την κοινωνία πολιτών, για την άρση των έμφυλων ανισοτήτων και την διαμόρφωση ισότιμων κοινωνικών ταυτοτήτων των δυο φύλων. ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η ποιοτική λοιπόν μεθοδολογική προσέγγιση αποτέλεσε το εργαλείο για την ανάδειξη των ποικίλων και πολυδιάστατων χαρακτηριστικών της δράσης των γυναικών και των αντρών στους τοπικούς συλλόγους και για την ερμήνευση και την ανάδειξη στάσεων κατά την εν λόγω δράση των δυο φύλων

9 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Παρατηρούνται διαφοροποιήσεις κατά την συμμετοχή των δύο φύλων στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς συλλόγους; Ποιά είναι τα κίνητρα των αντρών και ποια αυτά των γυναικών για την συμμετοχή και δράση τους σε κοινωνικούς και πολιτιστικούς συλλόγους; Πώς τα ίδια τα άτομα αντιλαμβάνονται την συμμετοχή τους σε αυτούς τους συλλόγους; Εντοπίζονται διαφορές μεταξύ των αντρών και των γυναικών; Πώς επηρεάζεται η ανάπτυξη και εξέλιξη του κάθε ατόμου από τη συμμετοχή του σε εθελοντικούς συλλόγους; Παρατηρούνται διαφοροποιήσεις ως προς το φύλο αλλά και ως προς το αντικείμενο ενασχόλησης (κοινωνικό-πολιτιστικό); Ποιά τα εμπόδια που συναντούν τα δυο φύλα ως προς τον ελεύθερο χρόνο; Με ποιο τρόπο τα δυο φύλα αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα;

10 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Παρατηρούνται διαφορές στην συμμετοχή των γυναικών και των αντρών στους κοινωνικούς συλλόγους και πως αυτές οι διαφορές –εάν υπάρχουν – συνδέονται με το στερεότυπο γυναίκα-παροχή φροντίδας; Για ποιους λόγους συνδέεται το γυναικείο φύλο με την φροντίδα; Πώς επηρεάζεται για το κάθε φύλο, το οικογενειακό τους περιβάλλον από την εθελοντική τους δράση; Πώς η δράση αυτή των δυο φύλων επηρεάζει την πολιτιότητα τους; Ποιά η στάση των ατόμων που συμμετέχουν σε εθελοντικούς συλλόγους ως προς την ενασχόληση με τα κοινά σε πολιτικό επίπεδο; Παρατηρούνται διαφοροποιήσεις ως προς το φύλο αλλά και ως προς το αντικείμενο ενασχόλησης (κοινωνικό-πολιτιστικό);

11 Δείγμα Έρευνας αντικείμενο δράσης, φύλο και ηλικία.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΗΛΙΚΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΤΡΕΣ 20-30 ΕΤΩΝ 1 2 30-40 ΕΤΩΝ 3 40-50 ΕΤΩΝ 4 50-60 ΕΤΩΝ 60-70 ΕΤΩΝ - ΣΥΝΟΛΟ 11 8 10

12 ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ-ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ
ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ Πιλοτική έρευνα  Τελικό Δελτίο Συνέντευξης ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Ευκαιριακή δειγματοληψία ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Μάρτιος – Μάιος 2008 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ανάλυση περιεχομένου Α & Β στάδιο κωδικοποίησης ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ-ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ Τριγωνοποίηση με την χρήση διαφορετικών ερευνητικών μεθόδων ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Χρονικοί και γεωγραφικοί περιορισμοί

13 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ Μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών Κοινά χαρακτηριστικά: αίσθημα κοινωνικής προσφοράς «νομίζω ότι από την στιγμή που κάποιος θα αποφασίσει να συμμετάσχει σε έναν σύλλογο, τότε είτε άντρας είτε γυναίκα είναι ο στόχος του πάντα είναι η κοινωνική προσφορά». (Στέφανος, 42 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) Διαφορετικά χαρακτηριστικά: Γυναίκες: πιο συνεπείς, πιο ευαισθητοποιημένες, πιο ικανές, πιο οργανωτικές. Άντρες: Πιο συντηρητικοί, πιο ανταγωνιστικοί και φιλόδοξοι. «γενικά οι άντρες δεν μπορούν να καταλάβουν τι χρειάζεται να γίνει, πρέπει να τους πεις ότι πρέπει να γίνει το ένα και το άλλο για να κάνουν κάτι… γίνονται συζητήσεις και λέμε για πράγματα που πρέπει να γίνουν όμως οι άντρες λίγες φόρες θα μπουν στις λεπτομέρειες του δια ταύτα, θα πουν «εεε εντάξει μωρέ θα το κάνουμε…», οι γυναίκες είναι αυτές που τις περισσότερες φορές κανονίζουν τα πιο πρακτικά ζητήματα». (Μαρία, 35 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου)

14 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΩΝ ΑΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ Γυναίκες: προσφορά, φιλανθρωπία, ψυχική ανάγκη, συμπόνια, η διέξοδος τους από το σπίτι και η γνωριμία και επαφή τους με άλλους ανθρώπους. «ασχολούμαι με όλους αυτούς τους φορείς γιατί θέλω η πίτα να είναι για όλους. Να υπάρχει ισότητα και ισονομία» (Ελένη, 47 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «… δεν μπορώ να πω γιατί ασχολούμαι, είναι κάτι που τα είχα μέσα μου από πάντα, από το σχολείο που έβλεπα τα φτωχά παιδάκια που δεν είχαν να φάνε και τους έδινα από το φαγητό μου» (Κατερίνα, 49 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) Άντρες: αίσθημα ευθύνης και κοινωνικής προσφοράς, προσωπικό ενδιαφέρον για τον χώρο δράσης, αποβολή του καθημερινού στρες, δημιουργική αξιοποίηση τους ελεύθερου τους χρόνου, αυτοπροβολή και προσωπική τους αναγνώριση, ειδικά σε περιπτώσεις που σκέπτονται να ασχοληθούν ή ασχολούνται και στον πολιτικό χώρο. «πρέπει να νιώσεις τον πόνο και την θλίψη.. εγώ πέρασα μια τέτοια περιπέτεια και πίστεψα ότι θα μπορούσα να βοηθήσω… πρέπει να έχεις τον πόνο, τον καημό για να τους νιώσεις». (Γιώργος, 41 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «… για να κάνουμε τη μέρα μας όσο γίνεται πιο ενδιαφέρουσα». (Αχιλλέας, 37 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου)

15 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ Γυναίκες: βγάζουν συναίσθημα, προσφέρουν., θυσιάσουν χρόνο από την προσωπική τους ξεκούραση, νιώθουν σαν να είναι μέσα σε μια παρέα, ξεφεύγουν από την καθημερινότητα, δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, συλλογικής επαφής. «… είναι φορές που νιώθω την κούραση σε όλο μου το κορμί, τρέχω όλη μέρα για την δουλειά και την οικογένειά μου και χωρίς να προλάβω να ξεκουραστώ λιγάκι πάω στο νοσοκομείο να δω τους ασθενής… όταν όμως τους κρατάς το χέρι και σου χαμογελούν νιώθεις όλο αυτό το βάρος να φεύγει, νιώθεις σαν να ζωντανεύουν οι μυς σου και σαν να ξυπνάς από έναν ξεκούραστο ύπνο» (Δήμητρα, 45 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «…η γυναίκα στον σύλλογο ανοίχτηκε, μίλησε, είδε πράγματα έξω από το κλειστό περιβάλλον του σπιτιού» (Μαριάνα, 47 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) Άντρες: κατανόηση των κοινωνικών αναγκών και της αναγκαιότητας της προσφοράς, αξιόλογη κάλυψη του ελεύθερου τους χρόνου, χόμπι σε ένα συνεργατικό και ομαδικό πλαίσιο. «μ’ αρέσει να βοηθώ… στην αρχή πήγα στον σύλλογο περισσότερο γιατί με προέτρεψε ένας γνωστός μου… από την συμμετοχή μου κατάλαβα τις κοινωνικές ανάγκες και το πόσο σημαντικό είναι να βοηθάς, πόσο αναγκαίο είναι… ο σύλλογος με βοήθησε να αλλάξουν λίγο οι αντιλήψεις μου» (Ηλίας, 31 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου).

16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΜΕΛΟΥΣ «έχω αποκτήσει νόημα σαν άνθρωπος» (Γιώργος, 42 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «η πληρωμή είναι το χαμόγελο του άλλου… νιώθω ότι μπορώ να βάλλω και εγώ ένα λιθαράκι να επιβιώσει κάποιος καλύτερα» (Μαρία, 38 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «νιώθω ότι δεν τελείωσα» (Παύλος, 65 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «αποκτάς κοινωνική γνώση, μαθαίνεις πως σκέπτονται και λειτουργούν διάφοροι χαρακτήρες σε διάφορες περιπτώσεις και πολλές φορές μετά οι χαρακτήρες αυτοί αποτελούν ένα κομμάτι και του δικού σου χαρακτήρα» (Ειρήνη, 53 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) «η επαφή με τους ανθρώπους και με το θέατρο με κάνει καλύτερο, με διαπαιδαγωγεί» (Ελένη, 27 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) «ξεφεύγεις από την καθημερινότητα ..παίρνεις καινούργια πράγματα, τρόπους, σκέψεις, αναπτύσσεις σχέσεις, βλέπεις άλλες νοοτροπίες και ψυχολογίες… γίνεσαι πολύ κοινωνικό άτομο, γνωρίζεις τους ανθρώπους… έχεις πιο ανοικτή σκέψη, σε βοηθά» (Μαριάνα, 47 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) «… είναι ένα ξέβγαλμα από την εσωστρέφεια» (Μυρτώ, 41 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) «μαθαίνεις πράγματα, ακούς εμπειρίες άλλων, μαθαίνεις από όλους τους μεγάλους» (Αχιλλέας, 37 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου)

17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΕΜΠΟΔΙΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΡΟΝΟ Οικογενειακές υποχρεώσεις – Στερεότυποι ρόλοι  Επιβάρυνση του ελεύθερου χρόνου των γυναικών. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Γυναίκες: καταμερισμός των εργασιών, σωστή οργάνωση και διαχείριση του χρόνου τους, στροφή στην προηγούμενη γενιά (παππούδες-γιαγιάδες), επαναπροσδιορισμός των προτεραιοτήτων τους, προγραμματισμός δραστηριοτήτων με βάση το οικογενειακό πρόγραμμα, παρακολουθούν ή συμμετέχουν και τα παιδιά στις εθελοντικές δράσεις των μητέρων τους. «… η ατζέντα μου είναι ο βοηθός μου, δεν πάω πουθενά χωρίς την ατζέντα μου…. Γραφώ τα πάντα, ακόμα και την πιο μικρή εργασία που έχω να κάνω, μόνο έτσι νιώθω ότι μπορώ να ανταπεξέλθω σε ένα τόσο απαιτητικό πρόγραμμα και να είμαι και συνεπής… μάλιστα έχω και στυλό με διαφορετικά χρώματα, για να ξεχωρίζω αμέσως, έτσι με μια ματιά, τι αφορά το πρόγραμμα της κάθε ημέρας» (Ιωάννα, 42 ετών, μέλος κοινωνικών συλλόγων). Άντρες: μείωση των κοινωνικών τους υποχρεώσεων.

18 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ. Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟΥ «ΓΥΝΑΙΚΑ-ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ» Τρόπος συμμετοχής στους συλλόγους: τάση μεταφοράς των στερεότυπων ρόλων των δυο φύλων μέσα στην οικογένεια και στον χώρο της κοινωνίας πολιτών. «… είναι πολλές οι φορές που έχω νιώσει μέσα στον σύλλογο σαν να βρίσκομαι σε μια μεγάλη οικογένεια, ειδικά επειδή είμαι νέος και δεν υπάρχουν πολλοί νέοι στον σύλλογο μας, τα πιο παλιά μέλη μου συμπεριφέρονται σαν να είμαι παιδί τους, έτσι βλέπεις γενικότερα τους άντρες να έρχονται και να σου δίνουν συμβουλές και να σου μεταφέρουν τις δικές τους εμπειρίες και τις κυρίες του συλλόγου να με κανακεύουν και να με προσέχουν… όταν κάνουμε συνεστιάσεις έρχονται και μου λένε «έφαγες αυτό; το έφτιαξα εγώ, έφαγες το άλλο…;» και είναι σαν να είμαι σε άλλη μια οικογενειακή γιορτή, μόνο που δεν μου τραβάνε το μάγουλο (γελάει)…» (Αντώνης, 27 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) -Κώστας: πριν κάνουμε μια εκδήλωση τα βάζουμε όλα κάτω, βλέπουμε τι πρέπει να γίνει, σπάμε τις δουλειές και μετά όλοι μαζί συζητάμε και μοιραζόμαστε τις δουλειές. Εεε συνήθως οι άντρες παίρνουν τις πιο βαριές δουλειές να κουβαλήσουν και να στήσουν τα τραπέζια και τις καρέκλες ας πούμε για μια γιορτή και οι γυναίκες αναλαμβάνουν τα υπόλοιπα -Σοφία: βέβαια έτσι όπως τα λένε οι άντρες ακούγεται λες και εκείνοι κάνουν όλη την δουλειά (χαμογελάει με υπαινιγμό) λένε ότι κάνουν τις βαριές δουλειές και είναι σαν να παίρνουν όλες τις εργασίες των εκδηλώσεων πάνω τους. Για να τους έχω όμως να οργανώνουν ουσιαστικά όλη την εκδήλωση και να φροντίζουν για την καθαριότητα των χώρων πριν και μετά την εκδήλωση. Και κατά την εκδήλωση εμείς είμαστε που φροντίζουμε περισσότερο τον κόσμο, και τους σερβίρουμε, τους ταΐζουμε, τους ποτίζουμε και μετά τα μαζεύουμε κιόλας. Εκείνοι άντε να μεταφέρουν και καμιά νταμιτζάνα κρασί μες στη γιορτή και σου λένε ότι κάνουν και τις βαριές δουλειές…. (Κώστας, 43 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου, Σοφία, 34 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου)

19 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ. Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟΥ «ΓΥΝΑΙΚΑ-ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ» Λόγοι σύνδεσης γυναίκας – φροντίδας: προβάλλοντας βιολογικά αίτια… «… είναι πιο ισχυρός ο δεσμός των παιδιών με την μητέρα…» (Γιώργος, 42 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) «…ο άντρας είναι η κολόνα, το στήριγμα της οικογένειας, η γυναίκα είναι εκείνη που μαζεύει γύρω της σαν την κλώσα την οικογένεια… είναι εκείνη που φτιάχνει το κουκούλι» (Ειρήνη, 53 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου). «… όταν το παΐδι είναι άρρωστο δεν θέλει κανέναν άλλον, θέλει τη μαμά του» (Δήμητρα, 45 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου) προβάλλοντας στερεοτυπικά αίτια… «είναι κάτι που μας έμαθαν να το κάνουμε και μας το έμαθαν κυρίως οι μανάδες μας…» (Κατερίνα, 42 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου). «…εγώ όταν γνώρισα τον άντρα μου ήταν εργένης και έμενε μόνος τους στο σπίτι και το καθάριζε, έπλενε και σιδέρωνε τα ρούχα τους και μαγείρευε, μάλιστα μου έκανε και δείπνα στην αρχή και μετά όταν παντρευτήκαμε λες και ξαφνικά άλλαξαν οι σωματικές του ικανότητες, δεν μπορούσε να κάνει καμιά δουλειά… και μετά μας λένε ότι φταίει η μητρότητα και ότι είναι στην φύση των γυναικών να φροντίζουν και να καθαρίζουν,… ποτέ μου δεν κατάλαβα πως η γέννα σχετίζεται με την ικανότητα κάποιου να ρυθμίσει το πρόγραμμα στο πλυντήριο και να μάθει να ανοίγει τα μανταλάκια για να απλώσει τα ρούχα… (γελάει ειρωνικά) (Νικολέτα, 36 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου).

20 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ «πάντα ένιωθα την ανάγκη να ασχοληθώ με τα κοινά και να προσφέρω στο νησί» (Μαριάνα, 47 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου) «τελικά όσο περισσότερο ασχολήσε, τόσο περισσότερο αυξάνεται το αίσθημα ευθύνης απέναντι στην κοινωνία, ποτέ δεν μπορείς να πεις, ότι τώρα είμαστε εντάξει, δυστυχώς πάντα θα υπάρχουν ανισότητες και έτσι πάντα θα υπάρχουν και άλλα πράγματα που θα μπορεί να προσφέρει ο σύλλογος μας» (Παύλος, 65 ετών, μέλος κοινωνικού συλλόγου). «εγώ όταν ξεκίνησα στον σύλλογο, το έκανα γιατί είχα πάθος με το θέατρο, είχα ψώνιο με το σανίδι που λένε, Μ’ άρεσε αυτός ο μαγικός κόσμος του θεάτρου, οι ρόλοι, τα κουστούμια, το χειροκρότημα… μετά στην πορεία κατάλαβα ότι ακόμα πιο σημαντικά και από αυτά ήταν η συμμετοχή, οι παραστάσεις που κάναμε μες στον χειμώνα και έσπαγαν την ρουτίνα του νησιού, το παράδειγμα που δίναμε σε νέα παιδιά που άρχισαν να έρχονται και αυτά στην ομάδα ή να κάνουν δικές τους ομάδες και να μην περνάνε όλες τις ώρες τους στην καφετέρια με έναν καφέ παίζοντας τάβλι» (Ειρήνη, 53 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου). «πάντα επιδιώκουμε να μπαίνει μια γυναίκα γραμματέας στο συμβούλιο, είσαι πιο σίγουρος όταν είναι μια γυναίκα στην θέση αυτή γιατί είναι πάντα πιο συνεπής και τακτικές, ξέρεις ότι δεν θα βρεθείς ξαφνικά να ψάχνεις το βιβλίο με τα πρακτικά, άσε που και τώρα με τους υπολογιστές οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη άνεση με αυτά, τώρα με την καινούργια γραμματέα έχει και ο σύλλογος μας…» (Νίκος, 52 ετών, μέλος πολιτιστικού συλλόγου).

21 ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ Όπως η βιβλιογραφική ανασκόπηση παράλληλα και η έρευνα αυτή έδειξε ότι η κοινωνία πολιτών είναι ένας χώρος όπου η συμμετοχή των γυναικών είναι πολύ έντονη και δυναμική. Είναι ένας χώρος όπου οι γυναίκες διατηρούν ένα μεγάλο και σταθερό ποσοστό συμμετοχής. Ωστόσο ενώ η βιβλιογραφική ανασκόπηση στήριζε ότι η συμμετοχή των γυναικών στον χώρο αυτόν προϋπήρχε της συμμετοχής τους σε άλλους κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους και ταυτόχρονα μπορεί να λειτουργούσε ως το μεταβατικό εκείνο στάδιο για την είσοδο των γυναικών σε άλλους χώρους , η αντίληψη που το πλήθος των συνεντευξιαζόμενων είχε σε σχέση με αυτό το θέμα, δεν συμβαδίζει με την βιβλιογραφική ανασκόπηση. ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Η βιβλιογραφική ανασκόπηση τόσο των ακαδημαϊκών πηγών όσο και των πηγών που αφορούν μαρτυρίες και εκφράσεις εθελοντών, έδειξε ότι πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά στον προσδιορισμό της εθελοντικής δράσης είναι αυτά των κινήτρων των εθελοντών και των ωφελημάτων της δράσης τους. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν και η συγκεκριμένη ερευνητική διαδικασία, έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στις διαστάσεις αυτές.

22 ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Η παρούσα έρευνα επιβεβαίωσε την σχέση του ελεύθερου χρόνου με τον εθελοντισμό. Όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα, τοποθετούσαν την εθελοντική τους δραστηριότητα στο πλαίσιο του ελεύθερου τους χρόνου. Η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση που απολάμβαναν από την εθελοντική τους εργασία ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά για την αξιολόγηση της, ως δράση ελεύθερου χρόνου. Ως προς την ποσότητα του ελεύθερου χρόνου που τα δυο φύλα έχουν στην διάθεση τους, εξακολουθεί ο ελεύθερος χρόνος των γυναικών να είναι πολύ λιγότερος σε σχέση με τον ελεύθερο χρόνο των αντρών, στις περιπτώσεις των έγγαμων ατόμων ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΟΤΗΤΑ Η παρούσα έρευνα έδειξε ότι ως προς την κοινωνική και πολιτισμική διάσταση της πολιτιότητας, δεν παρατηρούνται διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα δυο φύλα. ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ «ΓΥΝΑΙΚΑ – ΦΟΡΕΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ» Η σύνδεση της γυναίκας με την παροχή φροντίδας ήταν κάτι που εντοπίστηκε στην έρευνα και μάλιστα κάτι που αφορά και τον ιδιωτικό αλλά και των δημόσιο βίο

23 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η κοινωνία πολιτών, αποτελεί από την μια έναν χώρο έντονης παρουσίας και εκπροσώπησης των γυναικών ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν χώρο όπου οι στερεοτυπικές ταυτότητες των δυο φύλων ανανεώνονται. Οι ρόλοι και οι έμφυλες ταυτότητες που παράγονται στο πρώιμο στάδιο κοινωνικοποίησης στην οικογένεια και αναπτύσσονται στην συνέχεια στην κοινωνία παραμένουν σταθερές και στον χώρο αυτόν. Η κοινωνική υποχρέωση της γυναικάς να φροντίζει, η κοινωνική της υποχρέωση να θέτει σε δεύτερη προτεραιότητα τις προσωπικές τις ανάγκες και η μη αυτόνομη χρήση του χρόνου της, στοιχεία της κοινωνικής της ταυτότητας που καταπατούν την ελεύθερη επιλογή τους και την κοινωνική τους ισότητα, κρύβονται μέσα στις νόρμες του γυναικείου εθελοντισμού. Ενώ οι γυναίκες παρουσιάζονται δυναμικές, αποτελεσματικές και δραστήριες, υπερέχοντας των ανδρών στον εθελοντικό χώρο, ταυτόχρονα παρουσιάζονται ευαίσθητες και συνεσταλμένες, εντεταλμένες από τις ίδιες και από την κοινωνία να προσφέρουν. Ακροβατούν ανάμεσα στον δυναμισμό, την κοινωνική δράση και την προσφορά και την αφοσίωση στα παιδιά, την οικογένεια, τον πάσχοντα, την κοινωνία, την αφοσίωση σε άλλους, αλλά όχι τόσο στον ίδιο τους τον εαυτό και τις ατομικές τους ανάγκες και επιθυμίες.