Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας

Παρουσίαση με θέμα: "Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας Μάθημα: ΛΑΪΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ : ΤΑ ΕΙΔΗ Διδάσκων: κ. Γ.Κ. Κατσαδώρος

2 Στοιχεία διδασκαλίας Σχολείο: Τάξη: Ε΄ Δημοτικού. Αριθμός Μαθητών:
Διδάσκων: Μάθημα:« Οι παροιμίες του τόπου μας»

3 ΣΤΟΧΟΙ Γενικός Στόχος:
Οι μαθητές, μετά τη διδασκαλία, πρέπει να γνωρίζουν και να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν προφορικά και γραπτά τις παροιμίες αναλόγως με τη περίσταση.

4 Ειδικοί Στόχοι: να προσδιορίζουν την παροιμία ως ειδική μορφή του λόγου με κάποιο σκοπό. να κατηγοριοποιούν τις παροιμίες ανάλογα με το θέμα στο οποίο αναφέρονται. να επεξεργαστούν και να ερμηνεύσουν παροιμίες. να διερευνήσουν τη διαχρονική αξία των παροιμιών. και να τις συνδέσουν με καθημερινές καταστάσεις.

5 ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Πίνακας- Κιμωλία Εικόνες Power point Φωτοτυπίες Διαδίκτυο Βιβλιοθήκη Ηλεκτρονικό Υπολογιστή

6 Αφόρμηση Κατασκευάζουμε στον πίνακα μια κρεμάλα όπου ζητάμε από τα παιδιά να μαντέψουν τη λέξη. Για βοήθεια δίνουμε την πρόταση «όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα». Το πρώτο γράμμα της λέξης που ψάχνουμε. Και τρείς ευκαιρίες για λάθος απάντηση.

7 Κρεμάλα «όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα» Π_ _ _ _ _ _ _

8 1η διδακτική ώρα Οι μαθητές με έναυσμα την κρεμάλα εκδηλώνουν ενδιαφέρον να συγκεντρώσουν, ερμηνεύσουν και να μελετήσουν παροιμίες του τόπου μας. Χωρίζουμε τη τάξη σε τρείς ομάδες, όπου η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να συγκεντρώσει παροιμίες με τη βοήθεια διαφορετικών μέσων.

9 Οι ομάδες και τα μέσα έρευνας
Η πρώτη ομάδα καταγράφει τις παροιμίες που ξέρει, που άκουσε από μεγαλύτερους, χρησιμοποίει δηλαδή προηγούμενες γνώσεις. Η δεύτερη ομάδα αναζητά παροιμίες στο Διαδίκτυο μέσα από προεπιλεγμένες ιστοσελίδες για την ασφάλεια του περιεχομένου. Και η Τρίτη ομάδα από τη βιβλιοθήκη του σχολείου.

10 Υλικό που δίνει ο δάσκαλος για το ξεκίνημα της έρευνας
Διαδίκτυο, διευθύνσεις:

11 Δραστηριότητα 1 Αφού όλες οι παροιμίες συγκεντρώνονται και καταγράφονται. Τότε καλούνται τα παιδιά να κάνουν μια ενδεικτική κατηγοριοποίηση των παροιμιών ως προς το σε ποιες καταστάσεις της ζωής αναφέρονται. Και να φτιάξουν ένα πίνακα με τα αποτελέσματα της κατηγοριοποίησης.

12 Παροιμίες που συγκεντρώθηκαν
Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι. Όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια. Γιάννης κερνάει Γιάννης πίνει. Καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται.

13 Πίνακας κατηγοριοποίησης
Παροιμία κατηγορία Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Χρόνος Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι. Φαγητό Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Συμβουλές Όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια. Ζώα Γιάννης κερνάει Γιάννης πίνει. Ονόματα Καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται Καιρός

14 2η διδακτική ώρα δραστηριότητα 2
Ο εκπαιδευτικός μοιράζει τη τάξη αυτή τη φορά σε έξι ομάδες. Η κάθε ομάδα μετά από κλήρωση παίρνει μία παροιμία και καλείται να την επεξεργαστεί για να απαντήσει στα ερωτήματα: Α) Σε ποιο θέμα αναφέρεται; Β) Πότε κι από ποιους λέγεται η συγκεκριμένη παροιμία; Γ) Τι επιδιώκει εκείνος/οι που την αναφέρει/ουν;

15 Αποτελέσματα ερωτημάτων
1η Παροιμία Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Α) Σε ποιο θέμα αναφέρεται; Αναφέρεται στο χρόνο, στην αργοπορία.

16 Β) Πότε κι από ποιους λέγεται η συγκεκριμένη παροιμία;
Λέγεται όταν κάποιος βιάζεται πολύ και θέτει τη ζωή του σε κίνδυνο, με αποτέλεσμα να μην φτάσει ποτέ εκεί που θέλει. Γ) Τι επιδιώκει εκείνος/οι που την αναφέρει/ουν; Επιδιώκει να συμμορφώσει μια επικίνδυνη ενέργεια κάποιου. Π.χ κάποιος που άργησε να πάει στο ραντεβού του τρέχει με το αυτοκίνητο. Τότε λέγοντας του αυτή τη παροιμία επιδιώκουμε να τον συμμορφώσουμε να μην τρέχει γιατί μπορεί να τρακάρει και να μην φτάσει ποτέ.

17 Αφού ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της δεύτερης δραστηριότητας στη τάξη συζητούν με τις άλλες ομάδες για τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν. Είναι πιθανόν να αποφασίσουν, με την προτροπή του εκπαιδευτικού, να τα ομαδοποιήσουν και να τα καταγράψουν σε ένα αρχείο επεξεργαστή κειμένου ώστε να μπορούν να τα αξιοποιήσουν στην επόμενη δραστηριότητα.

18 Δραστηριότητα 3 Στη συνέχεια θα παροτρύνουμε τις ομάδες μας να συνεχίσουν την εργασία τους πάνω στις ίδιες παροιμίες απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις: Α) Χρησιμοποιείται και σήμερα αυτή η παροιμία; Είναι δηλαδή διαχρονική; Β) Ήξερες αυτή την παροιμία πριν την δεις στο μάθημα; Γ) Αν δε τη γνώριζες, για ποιο λόγο δεν την ήξερες; Δ) Ποια πράγματα πιστεύεις ότι απασχολούσαν τον κόσμο σε παλαιότερες εποχές βάση της παροιμίας;

19 Αποτελέσματα ερωτημάτων
1η Παροιμία Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Α) Χρησιμοποιείται και σήμερα αυτή η παροιμία; Είναι δηλαδή διαχρονική; Ναι χρησιμοποιείται και σήμερα αυτή η παροιμία. Την είδα καταγεγραμμένη σε πολλά πρόσφατα ρεπορτάζ. Β) Ήξερες αυτή την παροιμία πριν την δεις στο μάθημα; Ναι την ήξερα.

20 Γ) Αν δε τη γνώριζες, για ποιο λόγο δεν την ήξερες;
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Δ) Ποια πράγματα πιστεύεις ότι απασχολούσαν τον κόσμο σε παλαιότερες εποχές βάση της παροιμίας; Να προλάβουν να σπείρουν, να θερίσουν και γενικά να προλάβουν να τελειώσουν όλες τις δουλειές τους πριν έρθει η νύχτα γιατί δεν είχαν ρεύμα όπως σήμερα για να μπορούν να δουλέψουν και βράδυ. Άρα πάντα ήταν βιαστικοί.

21 3η διδακτική ώρα Είναι η ώρα που οι ομάδες δημιουργούν κείμενο για την παροιμία που έχουν επιλέξει να επεξεργαστούν. Η ατμόσφαιρα είναι ευχάριστη γιατί οι μαθητές επινοούν διδακτικές ιστορίες σε συνδυασμό με προσωπικά περιστατικά. Αφού ολοκληρώσουν, σχεδιάζουν μια εικόνα- ζωγραφιά στο πρόγραμμα ζωγραφικής και γραφικών που έχουν στη διάθεσή τους. Στο τέλος αναλαμβάνει εκπρόσωπος της ομάδας να διαβάσει την κάθε ιστορία και να δείξει την εικόνα.

22 Δραστηριότητα 4 Οι ομάδες συνεχίζουν με τις παροιμίες που ασχοληθήκαν στην προηγούμενη δραστηριότητα και καλούνται σε κάθε παροιμία να βρουν και να γράψουν : Α) Λέξεις ή εκφράσεις που δε γνωρίζουν και να βρουν από το λεξικό της βιβλιοθήκης του σχολείου τι σημαίνουν. Β) Παροιμία που έχει το ίδιο νόημα ή κατηγορία που χρησιμοποιείται και σήμερα. Γ) Φαντάσου πώς προέκυψε η παροιμία αυτή. Δ) Με αφορμή την ιστορία που επινόησες, και με έναυσμα την παροιμία, φτιάξε μια εικόνα γι’ αυτήν, στο πρόγραμμα ζωγραφικής και γραφικών του υπολογιστή του σχολείου.

23 Αποτελέσματα ερωτημάτων
Σε κάθε παροιμία βρες και γράψε: 1η Παροιμία Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Α) Λέξεις ή εκφράσεις που δε γνωρίζεις και βρες από λεξικό της βιβλιοθήκης του σχολείου σου τι σημαίνουν : Κάλλιο = καλύτερα Β) Παροιμία που έχει το ίδιο νόημα ή κατηγορία που χρησιμοποιείται και σήμερα. Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.

24 Γ) Φαντάσου πώς προέκυψε η παροιμία αυτή :
«Μια φορά και ένα καιρό δύο αυτοκίνητα τσακώνονταν για τη καρδιά μιας ferrari. Τη μέρα λοιπόν των γενεθλίων της έσπευσαν και οι δύο να της κάνουν δώρο πιστεύοντας πως αυτός που θα έφτανε πρώτος θα κέρδιζε έτσι και τη καρδιά της. Αλλά ο Κοκκινούλης αντίθετα από τον Πρασινούλη αψήφησε τα σήματα τροχαίας και είχε αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα με αποτέλεσμα να τρακάρει. Τελικά ο Πρασινούλης που οδηγούσε αργά φτάνει πρώτος και κερδίζει την αγάπη της ferrari. Τότε ο Κοκκινούλης λέει ‘’Κάλλιο αργά παρά ποτέ’’»

25 Δ) Με αφορμή την ιστορία που επινόησες, και με έναυσμα την παροιμία, φτιάξε μια εικόνα γι’ αυτήν, στο πρόγραμμα ζωγραφικής και γραφικών του υπολογιστή του σχολείου.

26 Ασκήσεις Επιλέξτε την σωστή απάντηση:
1) Τα …. λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι. α) περιττά β) πολλά γ) λίγα 2) Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν…. α) μαγειρεύουν β) τρώνε γ) κλαίνε

27 3) Κάλλιο αργά παρά…. α) αργότερα β) τώρα γ) ποτέ 4) Όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει…. α) κρεμαστάρια β) μανταλάκια γ) όνειρα 5) Γιάννης κερνάει … πίνει. α) Αντρέας β) Γιάννης γ) Μαρία 6) Καθαρός ουρανός αστραπές δεν…. α) θυμάται β) έχει γ) φοβάται

28 2. Συμπληρώστε στα κουτιά τον αριθμό της παροιμίας που αντιστοιχεί :
2. Συμπληρώστε στα κουτιά τον αριθμό της παροιμίας που αντιστοιχεί : ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ 1.  Τρέχω και δεν προλαβαίνω. 2.  Όποιος θέλει τα πολλά, χάνει και τα λίγα. 3.  Ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται. 4.  Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας δεν είν’ καλοκαιράκι. 5. Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια

29 3. Βρες συλλογή παροιμιών και άλλων γλωσσών ή διαλέκτων εκτός της ελληνικής που έχουν το ίδιο νόημα με τις ελληνικές. Π.χ Κυπριακά : γάδαρος τά’ φερεν γάδαρος να τα φάει. Ελληνικά : Γιάννης κερνάει Γιάννης πίνει.

30 Βιβλιογραφία, διαδίκτυο :
Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Νεότερη ελληνική λαογραφία – συναγωγή μελετών, ινστιτούτο του βιβλίου – Α. Καρδαμίτσα. Χατζιωάννου Κυριάκος, λαογραφία Κύπρου, Β’ έκδοση, εκδόσεις Κ. Επιφανίου.

31