Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Talcott Parsons ( ) Κυριότερα έργα:

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "Talcott Parsons ( ) Κυριότερα έργα:"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Talcott Parsons ( ) Κυριότερα έργα: The Structure of Social Action, 1937 The Social System, 1951 Toward a General Theory of Action, 1951 Politics and Social Structure, 1969 Action Theory and the Human Condition, 1978

2 Ο Talcott Parsons, βασικός εισηγητής της συστημικής θεωρίας στις κοινωνικές επιστήμες, υποστηρίζει ότι τα άτομα διαθέτουν την καταστατική ελευθερία να επιλέγουν ανάμεσα σε εναλλακτικές μορφές δράσης παρότι κατά τη διαδικασία της απόφασης υφίστανται περιορισμοί κανονιστικοί και καταστασιακοί.

3 Στη θεωρία του για την κοινωνική δράση:
1. Ως δρώντες εκλαμβάνονται οι ατομικά δρώντες. 2. Οι δρώντες επιζητούν την επίτευξη στόχων. 3. Διαθέτουν εναλλακτικές επιλογές για την επίτευξη των στόχων τους. 4. Βρίσκονται αντιμέτωποι μ’ ένα πλήθος καταστασιακών συνθηκών και παραγόντων (βιολογικών, κληρονομικών, οικολογικών) που επηρεάζουν την επιλογή των στόχων και των μέσων που επιλέγουν. 5. Κυβερνώνται από κανόνες, αξίες και ιδέες που κι αυτές επιδρούν στην επιλογή των στόχων και των μέσων. Συμπερασματικά: Η δράση εμπεριέχει δρώντες που λαμβάνουν υποκειμενικές αποφάσεις γύρω από τα μέσα που επιτρέπουν την επίτευξη στόχων και όλα αυτά υπόκεινται σε περιορισμούς ιδεών και καταστασιακών συνθηκών.

4 Δρων Στόχοι άτομο Κανόνες, αξίες, ιδεολογίες Μέσο 1 Μέσο 2 Μέσο 3
Καταστασιακές συνθήκες Η κοινωνική δράση εκλαμβάνεται ως το σύνθετο αποτέλεσμα διαδοχής τέτοιων μονάδων πράξης από έναν ή περισσότερους δρώντες. Unit act Μονάδα πράξης Δρων άτομο Στόχοι

5 «Το κοινωνικό σύστημα συνίσταται σε μια πολλαπλότητα ατομικών δρώντων που αλληλοδρούν μεταξύ τους μέσα σε μια κατάσταση η οποία έχει οπωσδήποτε μια φυσική ή περιβαλλοντική πλευρά, δρώντες οι οποίοι κινητοποιούνται υπό τους όρους μιας τάσης προς «βελτιστοποίηση της ικανοποίησής τους» και των οποίων η σχέση με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, περιλαμβανομένης και αυτής αναμεταξύ τους, καθορίζεται και διαμεσολαβείται υπό τους όρους ενός συστήματος, πολιτισμικά συγκροτημένων, κοινών συμβόλων» (Parsons, Talcott [1951]. The Social System, σελ. 5)

6 Βασικός στόχος της θεωρίας της δράσης είναι να κατανοήσει πώς οι θεσμοποιημένες μορφές αλληλόδρασης (το κοινωνικό σύστημα) επικαθορίζονται από τα σύνολα αξιών, πεποιθήσεων, κανόνων και άλλων ιδεών (πολιτισμικό σύστημα) και από τη διαμόρφωση κινήτρων και δεξιοτήτων επιτέλεσης ρόλων (σύστημα της προσωπικότητας). 1. Ένα κοινωνικό σύστημα πρέπει να διαθέτει ένα ικανό ποσοστό δρώντων κινητοποιημένο να δράσει σύμφωνα με τις απαιτήσεις του υφιστάμενου συστήματος ρόλων. 2. Τα κοινωνικά συστήματα πρέπει να αποφεύγουν τη δέσμευση σε πολιτισμικούς κανόνες που είτε αποτυγχάνουν να προσδιορίσουν ένα κατώτατο όριο ευταξίας είτε προβάλλουν υπερβολικές απαιτήσεις στα άτομα, γεννώντας με τον τρόπο αυτό σύγκρουση ή απόκλιση.

7 Η προσέγγιση του Parsons για τη δράση, την αλληλόδραση και τη θεσμοποίηση.
Τρόποι προσανατολισμού τύποι δράσης (κινήτρων, αξιών) (εργαλειακός, εκφραστικός, ηθικός) Αλληλόδραση ανάμεσα σε Θεσμοποίηση της προσανατολισμένους δρώντες αλληλόδρασης Κοινωνικό σύστημα

8 Ως διαδικασία η θεσμοποίηση σημαίνει:
1. Οι διαφορετικά προσανατολισμένοι δρώντες εισέρχονται σε καταστάσεις στις οποίες οφείλουν να αλληλοδράσουν. 2. Ο τρόπος με τον οποίο οι δρώντες είναι προσανατολισμένοι αντανακλά τη δομή των αναγκών τους και τον τρόπο με τον οποίο η δομή των αναγκών τους έχει τροποποιηθεί από την εσωτερίκευση των πολιτισμικών κανόνων. 3. Μέσα από ειδικές διαδικασίες αλληλόδρασης αναδύονται κανόνες, καθώς οι δρώντες προσανατολίζουν τη συμπεριφορά τους ο ένας προς τον άλλο ή τους άλλους. 4. Αυτοί οι κανόνες επίσης προσδιορίζονται από γενικότερους πολιτισμικούς κανόνες. Οι κανόνες ορίζουν την αλληλόδραση προσδίδοντάς της σταθερότητα. Μέσα από αυτή η διαδικασία δημιουργούνται, διατηρούνται και μετασχηματίζονται οι θεσμικοί κανόνες.

9 3 1 2 Πολιτισμικό σύστημα Κοινωνικό σύστημα Σύστημα της προσωπικότητας

10 1. Το πολιτισμικό σύστημα εισάγει στο κοινωνικό σύστημα αξίες, κανόνες, ιδέες: α) ως πόρους και β) ως περιορισμούς. 2. Το κοινωνικό σύστημα ενσωματώνει τα επιμέρους συστήματα της προσωπικότητας διαμέσου: α) των μηχανισμών κοινωνικοποίησης και β) των μηχανισμών του κοινωνικού ελέγχου. 3. Οι αξίες και οι κανόνες που κυριαρχούν στο πολιτισμικό σύστημα εσωτερικεύονται από τα συστήματα της προσωπικότητας διαμέσου της λειτουργίας της κοινωνικοποίησης.

11 Σύμφωνα με το θεωρητικό σχήμα του Parsons:
1. Κάθε δράση είναι συμπεριφορά, αλλά κάθε συμπεριφορά δεν συνιστά δράση. 2. Το ελάχιστο πλαίσιο αναφοράς για να μπορούμε να μιλάμε για δράση πρέπει να περιλαμβάνει εκτός από το φορέα της δράσης και τη συγκεκριμένη κατάσταση, μια υποκειμενική διαδικασία προσανατολισμού, στόχους και σκοπούς που κατευθύνουν την προσανατολισμένη δράση προς συγκεκριμένες καταστάσεις. 3. Το άτομο αξιολογεί τη δράση ευθυγραμμίζοντάς την προς το συνολικό σύστημα αξιών. 4. Από πρακτική άποψη κάθε δράση πραγματοποιείται εντός συστημάτων. 5. Καθώς σταθεροποιούνται οι σχέσεις μεταξύ των ατόμων στο πλαίσιο της κοινής τους κατάστασης, η ίδια η δράση αναπτύσσει ένα επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα που μας επιτρέπει να αναφερόμαστε σ’ ένα σύστημα δράσης.

12 Κάθε κοινωνικό σύστημα πρέπει να ικανοποιεί τέσσερις ανάγκες ή απαιτήσεις προκειμένου να διατηρηθεί σε ισορροπία και να αναπτυχθεί, να επιβιώσει στο χρόνο. Για να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες αναπτύσσονται εξειδικευμένα υποσυστήματα. Τέτοια λειτουργικά προαπαιτούμενα είναι η προσαρμογή (Αdaptation), η επίτευξη στόχων (Goal Attainment), η ολοκλήρωση (Integration) και η διατήρηση των προτύπων (Latency). Το σχήμα αυτό ονομάζεται AGIL.

13 Λειτουργικά προαπαιτούμενα του Κοινωνικού Συστήματος:
1. Κάθε σύστημα οφείλει να προσαρμόζεται στο περιβάλλον του (οικονομία) 2. Κάθε σύστημα διαθέτει μέσα αξιοποίησης των πόρων που ενεργοποιεί για να πετύχει τους στόχους του (πολιτικό σύστημα). 3. Κάθε σύστημα αυτορρυθμίζεται συντονίζοντας τα μέρη που το συνθέτουν, δηλαδή εξασφαλίζει την εσωτερική του συνοχή (θεσμοί κοινωνικού ελέγχου). 4. Κάθε σύστημα επιδιώκει να βρίσκεται σε κατάσταση ισορροπίας μέσα από τη διατήρηση των προτύπων του (διαδικασίες και μηχανισμοί κοινωνικοποίησης).

14 Σύμφωνα με τον Parsons υπάρχει μια δέσμη μεταβλητών διχοτομικού χαρακτήρα, οι οποίες συνιστούν καθολικά και θεμελιακά διλήμματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα σε κάθε κοινωνική περίσταση. Κάθε μεταβλητή αντιπροσωπεύει ένα θεμελιακό πρόβλημα προσανατολισμού που ο φορέας της δράσης οφείλει να επιλύσει.

15 Pattern Variables Συναισθηματικότητα προς Συναισθηματική Ουδετερότητα (affectivity/ affective neutrality) Μεγιστοποίηση της άμεσης ικανοποίησης από μια κατάσταση (συναισθηματικότητα) ή αναβολή της ικανοποίησης, πειθάρχηση, για να προκύψουν περισσότερα οφέλη στο μέλλον. Συλλογικός vs Ατομικός προσανατολισμός (Collectivity orientation/ Self-orientation) Το συλλογικό επικαθορίζει το άτομο ή το άτομο μπορεί να θέτει τους δικούς τους στόχους και να διαμορφώνει ατομικές φιλοδοξίες. Μερικότητα vs Οικουμενικότητα (Particularism/ Universalism) Προτάσσονται οι προσωπικές σχέσεις ανάλογα με την περίσταση ή υιοθετούνται απρόσωπα, αντικειμενικά κριτήρια, αξίες και αρχές. Απόδοση ρόλων vs Επίτευξη (Ascription/ Achievement) Οι άνθρωποι κρίνονται στη βάση της καταγωγής τους και της απόδοσης στο πρόσωπό τους ιδιαίτερων χαρακτηριστικών ή κρίνονται στη βάση των επιτευγμάτων τους. Διαχυτότητα vs Εξειδίκευση (diffuseness/ specificity) Οι κοινωνικές σχέσεις είναι διάχυτες και ασαφώς προσδιορισμένες ή εξειδικεύονται σε σαφώς (περι-/προσδι-) ορισμένες περιοχές.

16 Σύμφωνα με τον Parsons διαμέσου των μηχανισμών κοινωνικοποίησης εσωτερικεύονται στο σύστημα της προσωπικότητας οι υφιστάμενοι πολιτισμικοί κώδικες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία εσωτερίκευσης, οι δρώντες «διαμορφώνουν» τα κατάλληλα κίνητρα για την ανάληψη των κοινωνικών ρόλων και «προθυμοποιούνται» να διαθέσουν την ενέργεια που απαιτείται για την επιτέλεση του κοινωνικού ρόλου που αναλαμβάνουν· αποκτούν τις κατάλληλες δεξιότητες που οι ρόλοι απαιτούν για την εκτέλεσή τους.

17 Τέλος, οι μηχανισμοί κοινωνικοποίησης εξασφαλίζουν σταθερούς διαπροσωπικούς δεσμούς, μειώνοντας τις εντάσεις που δημιουργούνται από τις απαιτήσεις των κοινωνικών ρόλων.

18 Οι μηχανισμοί του κοινωνικού ελέγχου εμπεριέχουν τις ρυθμίσεις που απορρέουν από την συνάρθρωση των επιμέρους ρόλων στα κοινωνικά συστήματα, στοχεύουν στη μείωση των πιέσεων και κυρίως στον έλεγχο της παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς. Οι μηχανισμοί ελέγχου περιλαμβάνουν: α) την εξειδίκευση των προσδοκιών από τον κάτοχο ενός ρόλου, β) κυρώσεις που οι δρώντες υιοθετούν ως μέσο επιβολής ομοιομορφίας, γ) τελετουργικές δραστηριότητες που επιβεβαιώνουν τα κυρίαρχα πολιτισμικά πρότυπα, δ) δομικές δικλείδες ασφαλείας που περιορίζουν τις τάσεις για απόκλιση από τους θεσμικούς κανόνες, ε) δομές επανενσωμάτωσης όσων αποκλίνουν και στ) την εξειδίκευση των δομών που νόμιμα ασκούν βία και καταναγκασμό.

19 Ο Parsons αντιλαμβάνεται την κοινωνικοποίηση ως διαδικασία μάθησης, η οποία αποκτά περιεχόμενο καθώς το παιδί «απαντά» στις μεταβολές, στους μετασχηματισμούς που συμβαίνουν στο περιβάλλον του. Οι μεταβολές αυτές καθορίζονται τόσο από τη βιολογική του ανάπτυξη όσο και από τις αντιδράσεις των προσώπων που το περιβάλλουν στο πλαίσιο της βιολογικής του ωρίμανσης. Στην αρχή κάθε (αναπτυξιακής) φάσης, το σύστημα της προσωπικότητας βρίσκεται σε ισορροπία. Η μεταβολή της κατάστασης εξαιτίας: α) της βιολογικής ωρίμανσης και β) των αντιδράσεων των άλλων στην ωρίμανση αυτή διαταράσσει την υφιστάμενη ισορροπία, ωθώντας στην είσοδο του παιδιού στο επόμενο στάδιο ανάπτυξης. Η διαδικασία σχηματισμού μιας νέας ισορροπίας διατρέχει τις παρακάτω φάσεις:

20 1. Ανεκτικότητα (permissiveness): Το περιβάλλον διαμορφώνει προσδοκίες για αλλαγή της συμπεριφοράς είναι όμως ταυτόχρονα ανεκτικό απέναντι στις αρνήσεις και τις αντιδράσεις του παιδιού να προσαρμοστεί. 2. Υποστήριξη (support): το παιδί υποβοηθείται να μετασχηματίσει τη συμπεριφορά του και να μετουσιώσει τις ανάγκες του στη νέα δομή που τείνει να σχηματιστεί. 3. Άρνηση αμοιβαιότητα (denial of reciprocity): κάθετη άρνηση των προσδοκιών και των επιθυμιών του παιδιού που αντιστοιχούν στο προηγούμενο στάδιο ανάπτυξης. 4. Επιλεκτική επιβράβευση (manipulation of rewards): Επιλεκτική ενίσχυση του παιδιού για την υιοθέτηση συγκεκριμένων στάσεων και συμπεριφορών που το οδηγεί στην διάκριση των επιθυμητών και των ανεπιθύμητων συμπεριφορών.

21 Ο Parsons διαμορφώνει μια αντίληψη για την ύπαρξη ενός συνολικού συστήματος δράσης, το οποίο διαφοροποιείται σε τέσσερα επιμέρους υποσυστήματα: - της κουλτούρας, - της κοινωνικής δομής, - της προσωπικότητας και - του οργανισμού.

22 Κάθε ένα από τα υποσυστήματα αυτά εκπληρώνει ένα από τα τέσσερα λειτουργικά προαπαιτούμενα ή προϋποθέσεις (AGIL) του συνολικού συστήματος δράσης: α) Το υποσύστημα του οργανισμού επιλύει τα προβλήματα της προσαρμογής (Adaptation), καθώς διαμέσου αυτού οι περιβαλλοντικοί πόροι γίνονται διαθέσιμοι στα άλλα υποσυστήματα, β) Η προσωπικότητα επιλύει τα προβλήματα σχετικά με την αναζήτηση και την επίτευξη στόχων (Goal Attainment), γ) Το κοινωνικό σύστημα ενσωματώνει (Integration) τα πολιτισμικά πρότυπα και τις ανάγκες των συστημάτων της προσωπικότητας σ’ ένα οργανωμένο δίκτυο ρόλων και κανόνων, τέλος, δ) το πολιτισμικό σύστημα συμβάλλει στην εκτόνωση των εντάσεων καθιστώντας διαθέσιμους τους συμβολικούς πόρους που εξασφαλίζουν τη διατήρηση των θεσμικών προτύπων (Latency).

23 Ο Parsons διερευνά τις σχέσεις ανάμεσα στα τέσσερα υποσυστήματα του συστήματος δράσης, τα οποία διατάσσονται ιεραρχικά ως προς τη ροή των πληροφοριών ή τους πληροφοριακούς ελέγχους: η κουλτούρα περικλείει πληροφοριακά το κοινωνικό σύστημα, το κοινωνικό σύστημα το σύστημα της προσωπικότητας και το τελευταίο ρυθμίζει πληροφοριακά το υποσύστημα του οργανισμού. Για παράδειγμα, οι αξιακοί προσανατολισμοί της κουλτούρας θέτουν όρια ως προς το βαθμό διαφοροποίησης των κανόνων εντός του κοινωνικού συστήματος, ακολούθως αυτοί οι κανόνες περιορίζουν τα είδη των κινήτρων και τις πιθανές αποφάσεις στα συστήματα της προσωπικότητας.

24 Επίσης τα συστήματα διατάσσονται ιεραρχικά και ως προς τις ενεργειακές (energic) συνθήκες.
- O οργανισμός παρέχει την απαιτούμενη ενέργεια στο σύστημα της προσωπικότητας, - τα συστήματα της προσωπικότητας παρέχουν «ενέργεια» ως εισροή στο κοινωνικό σύστημα και - η οργάνωση των συστημάτων της προσωπικότητας σε κοινωνικό σύστημα δημιουργούν τις αναγκαίες συνθήκες για ένα πολιτισμικό σύστημα. Οι σχέσεις εισροής-εκροής ανάμεσα στα υποσυστήματα είναι αμοιβαίες, καθώς τα συστήματα ανταλλάσσουν πληροφορίες και ενέργεια. Αυτή η σχέση ονομάζεται από τον Parsons: «Κυβερνητική ιεραρχία ελέγχου».

25 Οι σχέσεις ανάμεσα στα τέσσερα υποσυστήματα του κοινωνικού συστήματος δράσης σύμφωνα με τον Parsons πραγματώνονται από γενικευμένα συμβολικά μέσα ανταλλαγής ( όπως π.χ., το χρήμα στην οικονομία). Οι δεσμοί ανάμεσα στα 4 κοινωνικά υποσυστήματα είναι δεσμοί πληροφοριακοί, επομένως όλες οι μεταξύ τους ανταλλαγές διαμεσολαβούνται από σύμβολα. Οι πληροφοριακές ανταλλαγές εντός του κοινωνικού συστήματος ή οι κυβερνητικοί έλεγχοι γίνονται: 1) με τη χρήση διαφορετικών τύπων συμβολικών μέσων, 2) αυτά είναι το χρήμα, η εξουσία, η επιρροή και οι δεσμεύσεις, 3) τα λειτουργικά προαπαιτούμενα (AGIL) προσδιορίζουν τον τύπο του γενικευμένου μέσου που χρησιμοποιείται σε κάθε ανταλλαγή.

26 Εντός του κοινωνικού συστήματος, στο πλαίσιο της προσαρμογής (οικονομία) χρησιμοποιείται το χρήμα ως μέσο ανταλλαγής με τους άλλους τρεις τομείς, ο τομέας επίτευξης στόχων (πολιτικό σύστημα) ενεργοποιεί ως βασικό μέσο ανταλλαγής την εξουσία, ο τομέας ενσωμάτωσης (θεσμοί κοινωνικού ελέγχου) ενεργοποιεί ως μέσο την επιρροή, και ο τομέας της διατήρησης των προτύπων (θεσμοί κοινωνικοποίησης) έχει ως κύριο μέσο τη δέσμευση.


Κατέβασμα ppt "Talcott Parsons ( ) Κυριότερα έργα:"

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google