ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΕΡ! ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (σχολικό έτος 2008-9) Μεταφέροντας τις ενεργειακές γνώσεις των μαθητών στους.

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΕΡ! ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (σχολικό έτος 2008-9) Μεταφέροντας τις ενεργειακές γνώσεις των μαθητών στους."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΕΡ! ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (σχολικό έτος 2008-9) Μεταφέροντας τις ενεργειακές γνώσεις των μαθητών στους χώρους εργασίας

2  Συνέχεια επιτυχημένης πορείας  Συνέχεια επιτυχημένης πορείας Ενεργειακού Κέντρου Περιφέρειας Κρήτης στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση  Στόχος:  Στόχος: Πληροφόρηση και Εκπαίδευση μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου σε ενεργειακά-περιβαλλοντικά θέματα και η αξιοποίηση των ικανοτήτων τους ως «πρεσβευτές» της Ορθολογικής Χρήσης και Εξοικονόμησης Ενέργειας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε χώρους εργασίας ◦Μακροπρόθεσμος στόχος: ◦Μακροπρόθεσμος στόχος: μείωση ενεργειακής κατανάλωσης σε σχολεία, σπίτια και χώρους εργασίας  Κύριο χαρακτηριστικό, καινοτομία και πρόκληση  Κύριο χαρακτηριστικό, καινοτομία και πρόκληση του προγράμματος: σύνδεση του σχολείου με τους χώρους εργασίας.  Βασική παράμετρος επιτυχίας:  Βασική παράμετρος επιτυχίας: συνεργασία και εξασφάλιση υποστήριξης από εκπαιδευτικές αρχές και επαγγελματικούς συλλόγους ◦Δημιουργία Τοπικής Επιτροπής Στήριξης: ◦Δημιουργία Τοπικής Επιτροπής Στήριξης: Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης Κρήτης, Τμήμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ/νσης Β’βάθμιας Εκπαίδευσης Ν.Ηρακλείου, Εμπορικό-Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ν.Ηρακλείου, Ένωση Ξενοδόχων Ν.Ηρακλείου, ΤΕΙ Κρήτης, ΚΠΕ Νεάπολης ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

3  Πρώτα βήματα: ◦Πληροφόρηση όλων των σχολείων της Κρήτης για το σχεδιαζόμενο πρόγραμμα - Εκδήλωση ενδιαφέροντος από τα σχολεία - Επιλογή των σχολείων ◦Λεπτομερές πρόγραμμα δράσεων και συμφωνία με τους καθηγητές σε ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα καθώς και στις υποχρεώσεις που τα σχολεία αναλαμβάνουν ◦Επιλογή των θέσεων εργασίας (επαφές του Ενεργειακού Κέντρου απευθείας με πιθανές επιχειρήσεις, συνεργασία με την Τοπική Επιτροπή Στήριξης) ◦Προσπάθεια να καλυφθούν όλοι οι παραγωγικοί κλάδοι ◦Ανάπτυξη εκπαιδευτικών εργαλείων (κατάλληλα για εφήβους) ◦Δημιουργία ερωτηματολογίων ενεργειακής συμπεριφοράς για μαθητές και υπαλλήλους και φορμών για ενεργειακή καταγραφή των σχολείων και των θέσεων εργασίας ◦Έναρξη του προγράμματος ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

4  Συμμετείχαν: ◦9 Γυμνάσια και Λύκεια της Κρήτης από όλους του Νομούς  Ηλικία μαθητών: 12-17 έτη  Αριθμός συμμετεχόντων μαθητών ανά σχολείο: 14-54 (συνολικά: 226 μαθητές)  Οι μαθητές ήταν από την ίδια τάξη ή και από διαφορετικές τάξεις (και ηλικίες) ανά σχολείο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ενέργεια και το περιβάλλον  1-2 καθηγητές ανά σχολείο ◦9 θέσεις εργασίας: επιχειρήσεις, ιδρύματα, υπηρεσίες  6 κτήρια γραφείων (1 τράπεζα, 3 δημόσια κτήρια, 1 κτήριο του ΤΕΙ και 1 κτήριο αγροτικού συνεταιρισμού)  1 ξενοδοχείο  2 μικρές βιομηχανίες (γραφεία και χώροι παραγωγής) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

5 Σχολείο Θέση εργασίας  3 ο Γυμνάσιο Ηρακλείου  Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα  2 ο Τεχνικό Λύκειο Ηρακλείου  ΤΕΙ Κρήτης  Γυμνάσιο Μελεσσών  Ένωση Πεζών  Λύκειο Γαζίου  Δήμος Γαζίου  Λύκειο Μαλλίων  Δήμος Μαλλίων  Παγκρήτιο Γυμνάσιο  Ξενοδοχείο “El Greco”  Γυμνάσιο Βάμου  Εταιρία εμφιάλωσης νερού ETANAΠ Α.Ε.  Γυμνάσιο Ανωγείων  Τυροκομικός Συνεταιρισμός Ανωγείων  Λύκειο Αγίου Νικολάου  Νομαρχία Λασιθίου ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

6 ◦Ενεργειακό Βιβλίο and Ενεργειακό Φυλλάδιο ◦Προτεινόμενη λίστα σχετικών δικτυακών τόπων ◦“Ενεργειακή ταυτότητα Σχολείου”  Κτήριο σχολείου γενικόηλεκτρισμόςθέρμανση ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ  Ενεργειακή συμπεριφορά μαθητών

7 «Ενεργειακή Καταγραφή»  Φόρμες για «Ενεργειακή Καταγραφή» σε τρείς (3) διαφορετικούς τύπους κτηρίων •Μικρές βιομηχανίες •Γραφεία •Ξενοδοχεία ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

8 «Ενεργειακής Συμπεριφοράς» ◦Ερωτηματολόγιο για την ανίχνευση της «Ενεργειακής Συμπεριφοράς» των υπαλλήλων στις θέσεις εργασίας ◦«Το οικολογικό μας αποτύπωμα» ◦«Το οικολογικό μας αποτύπωμα»: Η προσωπική μας περιβαλλοντική επίδραση λόγω των μετακινήσεών μας (προαιρετικό) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

9  Εφαρμογή του προγράμματος το έτος 2008-2009 : ◦Στα σχολεία:  Επιλογή μαθητών (από τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς) που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα: μαθητές με ενδιαφέρον σε ενεργειακά ζητήματα  Επιλογή «Ομάδας Ενεργειακής Διαχείρισης του σχολείου»  Ενεργειακή Πληροφόρηση / Εκπαίδευση των μαθητών: Παρουσιάσεις (από το Ενεργειακό Κέντρο Περιφέρειας Κρήτης), Θεωρία, Προβολές ταινίας, Δραστηριότητες, Τεχνικές Επισκέψεις  Ενεργειακός Έλεγχος Σχολείου (ειδικές φόρμες) και Καταγραφή Ενεργειακής Συμπεριφοράς (μέσω ερωτηματολογίου) μαθητών και καθηγητών  Σύγκριση Ενεργειακής κατανάλωσης σχολείου σε 2 ίδια χρονικά διαστήματα, πριν και μετά τη λήψη μέτρων ενεργειακής εξοικονόμησης  Επεξεργασία Στοιχείων - Εξαγωγή Συμπερασμάτων – Διαμόρφωση Προτάσεων  Αναφορά και Παρουσίαση Αποτελεσμάτων στο σχολείο ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

10  Εφαρμογή του προγράμματος το έτος 2008-2009 : ◦Στις θέσεις εργασίας:  Αντιστοίχηση σχολείου με θέση εργασίας  Διαμόρφωση (από το Ενεργειακό Κέντρο) ειδικών φορμών για τον Ενεργειακό Έλεγχο στη θέση εργασίας  Επίσκεψη της Ομάδας Ενεργειακής Διαχείρισης του σχολείου (παρουσία εκπροσώπου Ενεργειακού Κέντρου) στη θέση εργασίας  Συνεργασία με υπεύθυνο της θέσης εργασίας και ενεργειακή καταγραφή του κτηρίου  Ενεργειακή Πληροφόρηση και Καταγραφή Ενεργειακής Συμπεριφοράς (μέσω ερωτηματολογίου) εργαζομένων  Επεξεργασία Στοιχείων - Εξαγωγή Συμπερασμάτων – Διαμόρφωση Προτάσεων  Αναφορά και Παρουσίαση Αποτελεσμάτων στη θέση εργασίας (ή στον Υπεύθυνο αυτού) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

11  Εφαρμογή του προγράμματος το έτος 2009-2010 : ◦Συγκέντρωση των αναφορών όλων των σχολείων ◦Διάχυση – Πληροφόρηση κοινού και επιλεγμένων αποδεκτών (άλλα σχολεία, εκπαιδευτικές αρχές, εκπαιδευτικοί οργανισμοί, επαγγελματικές ενώσεις κλπ.) για τα αποτελέσματα του προγράμματος ◦«Επανάληψη» του προγράμματος σε πολύ μικρότερη κλίμακα (παρουσιάσεις ενεργειακών θεμάτων, παρουσιάσεις εργαλείων, μικροί ενεργειακοί έλεγχοι χώρων και συμπεριφορών) σε τουλάχιστον 5 άλλα σχολεία ◦Παρουσιάσεις σε συνέδρια του προγράμματος ◦Άρθρα, καταχωρήσεις στον Τύπο κλπ. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

12 Μεταφέροντας τις ενεργειακές γνώσεις των μαθητών στους χώρους εργασίας πρωτοποριακόμε δυσκολίες ◦Εγχείρημα πρωτοποριακό αλλά με δυσκολίες ◦Κύρια εμπόδια ◦Κύρια εμπόδια:  Η έλλειψη χρόνου στους χώρους εργασίας – Πρέπει η δράση να υλοποιηθεί χωρίς να διακοπεί (ή παρεμποδιστεί) η απασχόληση των εργαζομένων  Η μη εμπιστοσύνη προς τους μαθητές από εργοδότες και εργαζομένους – «Με παιδιά θα ασχολούμαστε;»  ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Δυσκολία να βρεθούν πρόθυμες επιχειρήσεις ◦Τρείς Άξονες Δράσης ◦Τρείς Άξονες Δράσης ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν καλύτερο αποτέλεσμα σε ένα τέτοιο εγχείρημα:  Προετοιμάστε κατάλληλα τους μαθητές  Προετοιμάστε κατάλληλα τους εργοδότες και εργαζόμενους  Επιμεληθείτε ιδιαίτερα την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και προτάσεων ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

13 Προετοιμάστε κατάλληλα τους μαθητές  «Εκπαιδεύστε» τους μαθητές:  Επιδιώξτε τη συνεργασία σχετικών φορέων (π.χ. Ενεργειακό Κέντρο, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Περιβαλλοντικά Κέντρα, Επαγγελματικές Ενώσεις κλπ.)  Βρείτε και χρησιμοποιήστε ήδη έτοιμο υλικό, όπου υπάρχει – Προσαρμόστε ή φτιάξτε νέο  Διδάξτε στους μαθητές να αναγνωρίζουν γρήγορα τις βασικότερες «πηγές ενεργειακής σπατάλης» τόσο στα κτήρια όσο και στις συμπεριφορές  Δώστε έμφαση σε δράσεις Ορθολογικής Χρήσης της Ενέργειας (Ενεργειακή συμπεριφορά), σε τεχνολογίες Εξοικονόμησης Ενέργειας και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εφαρμόσιμων στις τοπικές συνθήκες  Εξετάστε, αν είναι δυνατόν, το θέμα και από οικονομικής άποψης: τι στοιχίζει η σπατάλη, τι στοιχίζει η αντιμετώπισή της και ποιο το οικονομικό όφελος  Συνεργαστείτε με τον υπεύθυνο της θέσης εργασίας που στοχεύετε, ώστε να «προσωποποιήσετε», όσο είναι δυνατόν, την εκπαίδευση των μαθητών  Επιλέξτε κατάλληλα την ολιγομελή ομάδα που θα επισκεφτεί τη θέση εργασίας (τα πιο ενημερωμένα, επικοινωνιακά και σοβαρά)  Φροντίστε η ομάδα του σχολείου να διαθέτει όλα τα απαραίτητα εργαλεία (φόρμες, ερωτηματολόγια κλπ.), τα οποία να είναι εύκολο και γρήγορο να συμπληρωθούν. Αποφύγετε ερωτήσεις που χρειάζονται μεγάλες απαντήσεις (καλύτερο το σύστημα «πολλαπλών επιλογών») ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

14 Προετοιμάστε κατάλληλα τους εργοδότες και εργαζόμενους στους χώρους εργασίας  Εξασφαλίστε τη στήριξη από σχετικές Ενώσεις ή Επιμελητήρια (π.χ. Βιομηχανικό Επιμελητήριο, Ένωση Ξενοδόχων κλπ.) για τη δράση σας και φροντίστε αυτή η στήριξη να γίνει γνωστή στον επιλεγμένο χώρο εργασίας  Προτιμήστε χώρους εργασίας με ήδη καθιερωμένη περιβαλλοντική ευαισθησία ή και περιβαλλοντική πολιτική – Προσωπικές γνωριμίες με «υποψήφιους» εργοδότες ή διευθυντές (π.χ. συγγενής κάποιου μαθητή) θα μπορούσαν να ήταν χρήσιμες.  Συναντήστε προσωπικά τον ιδιοκτήτη ή διευθυντή (αν είναι δυνατόν με τη συνοδεία του φορέα ή φορέων που σας στηρίζουν)  Εξηγήστε του λεπτομερώς τι σκοπεύετε να κάνετε καθώς και τι έχει να κερδίσει από τη συμμετοχή του στη δράση σας  Ζητήστε να οριστεί κάποιος υπεύθυνος υπάλληλος με τον οποίο θα συνεργαστούν οι μαθητές κατά την ενεργειακή καταγραφή του κτηρίου  Βρείτε μαζί τρόπους ώστε η δράση να προκαλέσει την ελάχιστη ενόχληση στην εργασία αυτού και των υπαλλήλων του (ιδιαίτερα η καταγραφή της ενεργειακής συμπεριφοράς των εργαζομένων)  Ορίστε ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα της δράσης (και τηρήστε το με ευλάβεια) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

15 Προετοιμάστε κατάλληλα τους εργοδότες και εργαζόμενους στους χώρους εργασίας (2)  Ζητήστε από τον εργοδότη να ενημερώσει τους υπαλλήλους του για τη δράση ώστε να εξασφαλίσετε την σοβαρή αντιμετώπιση των παιδιών από τους εργαζόμενους. Συνοδεύετε τους μαθητές κατά την καταγραφή της ενεργειακής συμπεριφοράς των υπαλλήλων  Εγγυηθείτε προσωπικά ως σχολείο και ως εκπαιδευτικός ότι τα αποτελέσματα και οι προτάσεις των μαθητών θα είναι στην πλήρη διάθεση του ιδιοκτήτη ή διευθυντή του χώρου εργασίας και ότι θα είναι απολύτως εμπιστευτικά  Φροντίστε να βρείτε τρόπους «διαφήμισης» του χώρου εργασίας για την ευγενική συμμετοχή του στη δράση σας Φροντίστε για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των προτάσεων  Φροντίστε για την πληρότητα και την άρτια έντυπη παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των προτάσεων των μαθητών  Ερευνήστε τη δυνατότητα τα αποτελέσματα (ειδικά της καταγραφής της ενεργειακής συμπεριφοράς) να παρουσιαστούν στους εργαζόμενους, στα πλαίσια κάποιας εκδήλωσης - Σε μια τέτοια περίπτωση επιμεληθείτε προσωπικά την παρουσίαση που θα κάνουν οι μαθητές ώστε να είναι όσο το δυνατόν επιστημονικά και οικονομικά τεκμηριωμένα ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

16  Ζητήστε από τον εργοδότη να ενημερώσει τους υπαλλήλους του για τη δράση ώστε να εξασφαλίσετε την σοβαρή αντιμετώπιση των παιδιών από τους εργαζόμενους. Συνοδεύετε τους μαθητές κατά την καταγραφή της ενεργειακής συμπεριφοράς των υπαλλήλων  Εγγυηθείτε προσωπικά ως σχολείο και ως εκπαιδευτικός ότι τα αποτελέσματα και οι προτάσεις των μαθητών θα είναι στην πλήρη διάθεση του ιδιοκτήτη ή διευθυντή του χώρου εργασίας και ότι θα είναι απολύτως εμπιστευτικά  Φροντίστε να βρείτε τρόπους «διαφήμισης» του χώρου εργασίας για την ευγενική συμμετοχή του στη δράση σας Φροντίστε για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των προτάσεων  Φροντίστε για την πληρότητα και την άρτια έντυπη παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των προτάσεων των μαθητών  Ερευνήστε τη δυνατότητα τα αποτελέσματα (ειδικά της καταγραφής της ενεργειακής συμπεριφοράς) να παρουσιαστούν στους εργαζόμενους, στα πλαίσια κάποιας εκδήλωσης - Σε μια τέτοια περίπτωση επιμεληθείτε προσωπικά την παρουσίαση που θα κάνουν οι μαθητές ώστε να είναι όσο το δυνατόν επιστημονικά και οικονομικά τεκμηριωμένη  Τέλος φροντίστε να μάθετε αν κάποιες (και ποιες) από τις προτάσεις που έγιναν υλοποιήθηκαν ή σχεδιάζεται να υλοποιηθούν. Αν όχι, ενημερωθείτε για τους λόγους. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ