Διαχείριση των απορριμμάτων στις νησιωτικές κοινωνίες (το παράδειγμα της Ρόδου) Ιδιαιτερότητες και ο ρόλος των διαφόρων εταίρων.

Παρουσίαση με θέμα: "Διαχείριση των απορριμμάτων στις νησιωτικές κοινωνίες (το παράδειγμα της Ρόδου) Ιδιαιτερότητες και ο ρόλος των διαφόρων εταίρων."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Διαχείριση των απορριμμάτων στις νησιωτικές κοινωνίες (το παράδειγμα της Ρόδου) Ιδιαιτερότητες και ο ρόλος των διαφόρων εταίρων

2 Η Ρόδος – Νησί μεν …αλλά • Η Ρόδος ως μέρος του νησιωτικού χώρου μοιράζεται πολλά από τα προβλήματά του (πχ αυξημένο κόστος στη μεταφορά ανακυκλώσιμων, έλλειψη υποδομών για διαχείριση αποβλήτων, κλπ) • Από την άλλη πλευρά λόγω μεγέθους και πληθυσμού έχει πολλά από τα προβλήματα μεγάλων αστικών κέντρων της ηπειρωτικής Ελλάδας

3 Μια άλλη ιδιαιτερότητα • Η Ρόδος φιλοξενεί ένα ιδιαίτερα υψηλό αριθμό τουριστών κατά το χρονικό διάστημα από αρχές Μαΐου έως τέλη Οκτωβρίου. Φέτος υπολογίζεται ότι οι συνολικές αφίξεις στο νησί ανήλθαν σε 2.380.000 τουρίστες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας καθαριότητας τα 2/3 περίπου από αυτά τα απορρίμματα (e70.000 tn) προέρχονται από το ντόπιο πληθυσμό και τα υπόλοιπα 35.000 από τους επισκέπτες

4 Παραγωγή ΑΣΑ το 2007 ανά μήνα

5 Η Ρόδος και τα ΑΣΑ της με αριθμούς • Πληθυσμός (προσωρ. απογρ. 2011): 115.290 • Σύνθεση: Ενιαίος Δήμος του νησιού που αποτελείται από 10 καποδιστριακούς δήμους • Ποσότητα ΑΣΑ (στοιχεία 2007) Σύνολο: 102.000 τόνοι • Σύνθεση:  Οργανικά 29%  Χαρτί 28%,  Πλαστικό 21%,  Γυαλί 7%,  Σιδηρούχα 2%,  Αλουμίνιο 1%  Λοιπά υλικά 12%

6 Εξέλιξη Παραγωγής

7 Ρυθμοί Μεταβολής Ταφής στο ΧΥΤΑ Β. Τριγώνου 2004-2009 • 2004-2005: + 16% • 2005-2006: + 7% • 2006-2007: 4,6% • 2007-2008: 13,9% • 2008-2009: -0,2% • 2009-2010:

8 Πρώτες σκέψεις BRESCIA WTE –ITALY Μονάδα Θερμικής Επεξεργασίας των ΑΣΑ με παραγωγή ενέργειας (RHODES WTE), δηλαδή ένα Εργοστάσιο Καύσης.

9 Η εισήγηση τής δημοτικής αρχής στις 30/7/2009 OREADE –LE HAVRE –FRANCE

10 Ανακύκλωση • Στη Ρόδο δεν υπάρχει οργανωμένο δίκτυο ανακύκλωσης από το Δήμο παρόλο που έχει υπογραφεί σχετική σύμβαση με την ΕΕΑΑ από το 2006 • Πρόσφατα εντάχθηκε στο Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α η κατασκευή ΚΔΑΥ προϋπολογισμού €4,3 εκ. περιλαμβάνει την κατασκευή και τον απαιτούμενο εξοπλισμό του Κέντρου που θα κατασκευαστεί στο χώρο του ΧΥΤΑ της βόρειας Ρόδου σε έκταση 7 στρεμμάτων. Σχετική πρόταση έκανε η ΠΚ Δωδεκανήσου με επιστολή στο νέο Δήμαρχο Ρόδου στις 3 Αυγούστου 2011 (βλ. ιστολόγιο ΠΚ)με επιστολή στο νέο Δήμαρχο Ρόδου στις 3 Αυγούστου 2011 • Έχει αποφασισθεί  Να ξεκινήσει πρόγραμμα ανακύκλωσης σε 120 σχολεία με ανάπτυξη 480 κάδων – σε εξέλιξη η διαδικασία προμήθειας  Να ξεκινήσει εκτεταμένο πρόγραμμα συνεργασίας με ξενοδοχειακές μονάδες για ανακύκλωση υλικών – διαδικασία σε πρώιμο στάδιο • Δεν έχει ακόμα αποφασισθεί  πώς θα γίνει η χρηματοδότηση του δικτύου των κάδων και των ειδικών απορριμματοφόρων για τα ανακυκλώσιμα  πώς θα λειτουργήσει το ΚΔΑΥ  Πώς θα γίνεται η μεταφορά των ανακυκλώσιμων – τα μεταφορικά κόστη είναι ιδιαίτερα ψηλά  Εάν θα γίνει μονάδα κομποστοποίησης  Τι θα γίνει με τα ΑΕΚΚ  Δεν έχει ακόμα λειτουργήσει επαρκώς η κουλτούρα της μείωσης – επανάχρησης (η όποια μείωση γίνεται λόγω των οικονομικών συνθηκών)

11 Λοιποί φορείς • Λόγω έλλειψης οργανωμένης ανακύκλωσης από το Δήμο Ρόδου, έχουν αναπτυχθεί ιδιωτικά συστήματα ανακύκλωσης που συλλέγουν ανακυκλώσιμα υλικά συσκευασίας από ξενοδοχεία και άλλους μαζικούς παραγωγούς. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον ακόμα 4 επιχειρήσεις που επενδύουν στη συλλογή ανακυκλώσιμων συσκευασιών. Κάποιοι από αυτούς έχουν συμφωνία με ΕΕΑΑ ειδικά για το γυαλί.

12 Η Προσπάθεια των «Εθελοντών Ρόδου» • Μετά από πρωτοβουλίες ομάδας ανθρώπων ιδρύθηκε ΑΜΚΕ για την ανακύκλωση χαρτιού που έχει μέχρι στιγμής ανακυκλώσει περίπου 170 τόνους χαρτί σε εθελοντική βάση. Απασχολεί 1 υπάλληλο και συνεργάζεται με το Δήμο Ρόδου ο οποίος μεταφέρει το χαρτί στις εγκαταστάσεις της εταιρείας όπου δεματοποιείται (έγινε αγορά πρέσας) και αποστέλλεται σε έμπορους χάρτου.

13 Αποτελέσματα • Συνολικό χαρτί που έχει ανακυκλωθεί μέσα σε 6 μήνες: 167.255 kgr

14 Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης • Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση: Παρόλο που η παράταξη Οικολογικός Άνεμος έχει ζητήσει να προχωρήσει η Π.Ν.ΑΙ σε μια ολοκληρωμένη και συνεκτική πρόταση για τη διαχείριση των απορριμμάτων σε όλο το Νότιο Αιγαίο με αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ Ν.Α, η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι αποσπασματική και ελλιπής δείχνοντας ότι δεν υπάρχει, όχι σχέδιο, αλλά ούτε καν άποψη στην Περιφερειακή Αρχή για το πώς θα κινηθεί.

15 Ο ρόλος μας στην Περιφέρεια • Ο ρόλος του ΟΑ αλλά και της κοινωνίας των πολιτών στο Ν. Αιγαίο είναι να πιέσουμε προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης ενός συνολικού σχεδιασμού για τα ΑΣΑ στο Ν. Αιγαίο που θα προβλέπει:  Μείωση του παραγόμενου όγκου απορριμμάτων ειδικά στα μεγάλα νησιά (Ρόδος, Κως, Νάξος, Σύρος, Σαντορίνη) παράγουν το 70% των ΑΣΑ στο Αιγαίο – 169.000 tn/239.000 tn – Ρόδος και Κως το 58%)  Ενίσχυση των δράσεων επανάχρησης ειδικά όσων έχουν κοινωνικό σκοπό – ήδη λειτουργούν δομές σε αρκετά νησιά  Ενίσχυση οικιακής και δημοτικής κομποστοποίησης  Συνολικός σχεδιασμός για τη λειτουργία της ανακύκλωσης συσκευασιών στα νησιά- Η λειτουργία του ΚΔΑΥ στη Ρόδο θα βοηθήσει πολύ.  Εκπόνηση σχεδίου για τα ΑΕΚΚ  Ενίσχυση όλων των ροών των υπολοίπων μη αστικών αποβλήτων.  Συνεχής αξιολόγηση και έλεγχος των προβλέψεων  Αποτροπή δημιουργίας νέων χωματερών – ήδη δαπανούνται μεγάλα ποσά για την αποκατάσταση των υφιστάμενων μέσω ΕΠΕΡΑΑ ενώ δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος των χωματερών που κλείνουν

16 Η πρότασή μας στην Π.Ν.ΑΙ. • Ίσως θα ήταν σκόπιμο να προχωρήσουμε, σε συνεργασία με άλλους φορείς, στην κατάθεση μιας ολοκληρωμένης πρότασης για τη διαχείριση των απορριμμάτων στο Ν. Αιγαίο πριν βρεθούμε σε ήδη διαμορφωμένες καταστάσεις

17 Ο ρόλος του Δήμου Ρόδου – Τα θετικά σημεία • Είναι ορατή η τάση που υπάρχει στο Δήμο Ρόδου για αποφυγή των σχεδίων για καύση. Όμως αυτό πρέπει να παγιοποιηθεί και οριστικοποιηθεί • Άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια για προώθηση δράσεων ανακύκλωσης • Υπάρχει καλή συνεργασία με τις υπηρεσίες που είναι δεκτικές στα θέματα καλών πρακτικών • Το ΚΔΑΥ μπορεί να δώσει λύση και σε κοντινά νησιά • Ο Δήμος έχει την πρόθεση να επενδύσει στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ανακύκλωση στα σχολεία

18 Τα αρνητικά • Δεν υπάρχει ακόμα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης που να περιέχει:  Πολιτικές μείωσης των απορριμμάτων  Ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την ανακύκλωση συσκευασιών – το ΚΔΑΥ από μόνο του δεν λύνει το πρόβλημα  Σχεδιασμό για τα ΑΕΚΚ  Σχεδιασμό μονάδας κομποστοποίησης  Σχεδιασμό για διαμόρφωση χώρων εξυπηρέτησης των Εναλλακτικών Συστημάτων Ανακύκλωσης • Δεν φαίνεται να υπάρχει καλή συνεργασία με την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου

19 Ο ρόλος μας • Η ΠΚ Δωδεκανήσου έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για τη διαχείριση των Αποβλήτων στο νησί της Ρόδου και συνεχίζουμε με παραστάσεις, προσωπικές επαφές και επιστολές στους αιρετούς αλλά και σε υπηρεσιακούς παράγοντες να διαμορφώσουμε ένα νέο τρόπο σκέψης για τη διαχείριση των ΑΣΑολοκληρωμένη πρόταση για τη διαχείριση των Αποβλήτων στο νησί της Ρόδου • Συμμετέχουμε στην εταιρεία ανακύκλωσης χαρτιού που δίνει ένα καλό παράδειγμα για την ανακύκλωση αλλά και γενικότερα για την κοινωνική εργασία που δεν περνά απαρατήρητο και προσελκύει πολλούς πολίτες • Συμμετέχουμε μέσω της εταιρείας σε εκπαιδευτικά προγράμματα σχολείων τόσο της πρωτοβάθμιας όσο και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης • Δημοσιεύουμε τακτικά στον ημερήσιο τύπο και σε ηλεκτρονικά θέματα για τη διαχείριση απορριμμάτων και πιέζουμε για λύσεις.

20 Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει • Ίσως θα πρέπει να εξεταστεί πλέον η δημιουργία μιας Δημοτικής Παράταξης στον ενιαίο Δήμο Ρόδου η οποία να παρεμβαίνει σε ζητήματα του Δήμου – παρόμοια προσπάθεια έχει γίνει στην Κω με την «Οικολογική Παρέμβαση»Οικολογική Παρέμβαση

21 Συμπερασματικά • Η διαχείριση των απορριμμάτων στο νησιωτικό χώρο παρουσιάζει ιδιαιτερότητες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό της διαχείρισης των ΑΣΑ • Στη Ρόδο πρέπει να δοθεί βάρος στο πώς το τουριστικό μοντέλο επιβαρύνει τις δομές διαχείρισης απορριμμάτων και να σκεφτούμε τρόπους για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα (π.χ ένα σύστημα PAYT για τα ξενοδοχεία ή υποχρέωση διαλογής και κομποστοποίησης επί τόπου). • Στη Ρόδο όπως και σε άλλα νησιά τώρα ξεκινάει μια διαφορετική προσέγγιση - αντιμετώπιση του προβλήματος των ΣΑ • Η Ρόδος μπορεί να παίξει το ρόλο του διευκολυντή – τόσο από άποψη εγκαταστάσεων όσο και δυναμικής σχεδιασμού – για πολλά από τα κοντινά νησιά • Πρέπει να συνεχιστούν οι παρεμβάσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση 1 ου και 2 ου Βαθμού για μια συνολική, συνεκτική και αειφορική διαχείριση των απορριμμάτων – παρεμβάσεις που φαίνεται να αποδίδουν • Οι παρεμβάσεις αυτές πρέπει – όπως και σε άλλες περιοχές – να γίνονται  με προτάσεις όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες για το οφέλη (περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά ) που μπορούν να αποφέρουν στις τοπικές κοινωνίες  Από θεσμικούς φορείς που έχουν ουσιαστική παρουσία στην κοινωνία.

22 Κατακλείδα • Είναι βέβαιο ότι τις περισσότερες φορές δεν μπορούμε να επιτύχουμε άμεσα το άριστο ή το βέλτιστο για μας αποτέλεσμα. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να σπρώχνουμε τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι δεδομένο ότι οι δικές μας πράσινες ιδέες θα γίνουν ιδέες της κοινωνίας μερικά χρόνια μετά. Ειδικά η ελληνική κοινωνία παρουσιάζει αυτό το φαινόμενο αδράνειας – με τη φυσική έννοια του όρου. Εάν όμως κοιτάξουμε λίγο πίσω θα δούμε ότι οι περισσότερες ιδέες μας από το παρελθόν είναι σήμερα κεκτημένο σε πολλές κοινωνίες και μέρος του πυρήνα των προτάσεων και άλλων χώρων.