Ο παγκόσμιoς ρόλος της ΕΕ

Παρουσίαση με θέμα: "Ο παγκόσμιoς ρόλος της ΕΕ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ο παγκόσμιoς ρόλος της ΕΕ
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Ο παγκόσμιoς ρόλος της ΕΕ Επενδύσεις στην Λατινική Αμερική: ΗΠΑ, 5,5 δις, Κίνα 145 δις. Επενδύσεις της Κίνας στην Ευρώπη το 2017 έφτασε τα 42 δις, έναντι 840 εκατομμ. το 2008.

2 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Βιβλιογραφία Bollen Y., De Ville F. & Orbie J. (2016) EU trade policy: persistent liberalisation, contentious protectionism, Journal of European Integration, 38:3,  Whitman G. R. (2013), The neo-normative turn in theorising the EU's international presence, Cooperation and Conflict, 48: 171, pp relacionados/Cooperation%20and%20Conflict-2013-Whitman pdf Zielonka J. (2011), The EU as an international actor: unique or ordinary?, European Foreign Affairs Review 16, pp e%20EU%20as%20an%20International%20Actor,%20Unique%20or%20Ordin ary.pdf

3 Οι τρόποι διακυβέρνησης της ΕΕ (H. Wallace:2005) (Wallace: 2005)
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Εσωτερική δράση της ΕΕ Regulatory model of negative market integration Redistributive mode associated with regional and agricultural policy sectors Form of policy co-ordination associated with the Open Method of Coordination Intensive Transgovernmentalism (high-level of coordination between MS executives) Εξωτερική δράση της ΕΕ Regulation model (EU adopting policy methods from the US…) ‘benchmarking’ model (from international organizations such as the OECD)

4 Ends and means: military, civilian, economic, normative, cultural
Actorness or power? Hard of Soft power? Ends and means: military, civilian, economic, normative, cultural Geopolitical outreach or scope: regional, global The significance or size of its power capabilities: small power, great power, superpower, strategic power Meta-categories superseding the concept of nation-state: post-modern, post-westphalian, post-national Η ΕΕ ως ανερχόμενη δύναμη στη διεθνή πολιτική (Galtung [1973]; Moravcsik [2002]; Reid [2004]). Για τους μελετητές του διεθνούς δικαίου η δράση της ΕΕ περιορίζεται στην νομική προσωπικότητα της ενώ για τους μελετητές της ρεαλιστικής σχολής θα πρέπει να γίνει αντιληπτή μέσα από την έννοια της κρατικής υπόστασης (statehood). Η πολυμέρεια, παραδοσιακή ιδεολογική μήτρα της ΕΕ. Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019

5 Ο διεθνής ρόλος της ΕΕ: υλική ισχύς (δομικός ρεαλισμός)
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Ο διεθνής ρόλος της ΕΕ: υλική ισχύς (δομικός ρεαλισμός) Στους τομείς της εν γένει εξωτερικής πολιτικής αναπτύσσει την υλική της ισχύ (material power): εξωτερική εμπορική πολιτική με βιομηχανικά κράτη και διεθνείς/περιφερειακούς οργανισμούς, πολιτική γειτονίας, ανθρωπιστική βοήθεια, αναπτυξιακή βοήθεια, εξωτερικές πολιτικές ασφάλειας – ηλεκτρονικός χώρος, τρομοκρατία, κλίμα -, διαχείριση κρίσεων κτλ.). Τα ισχυρά κράτη (ηγεμόνες) δημιουργούν διεθνείς θεσμούς για να διατηρήσουν την παγκόσμια τάξη παρέχοντας δημόσια αγαθά όπως το ελεύθερο εμπόριο και τη σταθερότητα (νεο-ρεαλισμός, και θεωρία της αλληλεξάρτησης). H ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν την μεγαλύτερη συνεισφορά στον ΟΗΕ και ήταν (και είναι;) "ο κύριος και ισχυρότερος υποστηρικτής της πολυμέρειας στον εικοστό αιώνα.

6 O διεθνής ρόλος της ΕΕ: κανονιστική ισχύς (ιδεαλισμός)
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 O διεθνής ρόλος της ΕΕ: κανονιστική ισχύς (ιδεαλισμός) Ένα άλλο πεδίο (κριτικής) ανάλυσης σχετικά με τον εννοιολογικό ρόλο της ΕΕ στη διεθνή πολιτική (White : 2004) στο κανονιστικό πεδίο και άρα σχετικά με την ταυτότητα της ΕΕ ως ζώντας πολιτικός οργανισμός. Από τη δεκαετία του 70, αναπτύχθηκαν διάφορα άλλα εννοιολογικά πλαίσια:‘Civilian Power Europe’ (Duchene, 1972, Whitman, 1998), ‘Normative Power Europe’ (Manners, 2002; Diez & Manners, 2014), ‘Ethical Power Europe’ (Aggestam, 2008). Αναπτύσσει την κανονιστική της ισχύ στο πεδίο διάδοσης των ευρωπαϊκών νορμών σε παγκόσμιο επίπεδο (normative power) (ανθρώπινα δικαιώματα και πρόληψη συγκρούσεων, στήριξη της δημοκρατίας και εργαλεία σταθερότητας, πολιτική γειτονίας κτλ.) (regulatory power , Young, 2015; ‘functionalist power’, Lavenex, 2014). Τα κράτη θα πρέπει να προσπαθήσουν να ενισχύσουν τις κανονιστικές αρχές της διεθνούς κοινωνίας (Hedley Bull, αγγλική ρεαλιστική σχολή πιο ανοιχτή, liberal realism).

7 Η κανονιστική ισχύς ως έννοια
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Η κανονιστική ισχύς ως έννοια Ξεπερνώντας το διαχωρισμό μεταξύ στρατιωτικής και πολιτικής δύναμης, η έννοια της κανονιστικής δύναμης θα αναπτυχθεί από τα τέλη του 90ς (normative power, Manners:2002). Θα υπάρξουν διάφορες προσεγγίσεις γύρω από την έννοια της κανονιστικής ισχύος (συμπεριφορική, δομική and κονστρουκτιβιστική προσέγγιση): Ευκαιρία (opportunity) που σχετίζεται με το εξωτερικό περιβάλλον των ιδεών και γεγονότων που μπορούν να περιορίσουν ή να ενεργοποιήσουν την ‘actorness’ σε διαφορετικές περιόδους. Παρουσία (presence) που αναφέρεται στην ικανότητα της ΕΕ, λόγω της ύπαρξής του, σκόπιμα ή συχνά και ακούσια, να ασκήσει επιρροή πέρα από τα σύνορά της (πχ. ο αντίκτυπος της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) ή της ενιαίας αγοράς). Δυνατότητα (capability) που ρίχνει φως στη διαθεσιμότητα των μέσων πολιτικής και την ικανότητα της ΕΕ να χρησιμοποιεί αυτά τα μέσα, όταν της δίνεται η ευκαιρία ή / και προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη της παρουσίας. Με την Συνθήκη της Λισαβόνας έγινε επέκταση των εξουσιών του ΕΚ στις εξωτερικές σχέσεις.

8 Η κανονιστική ισχύς της ΕΕ στις διεθνείς σχέσεις
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Η κανονιστική ισχύς της ΕΕ στις διεθνείς σχέσεις Η ΕΕ αλλάζει τους κανόνες, τα πρότυπα και τις προδιαγραφές της παγκόσμιας πολιτικής μακριά από τις δεσμευτικές προσδοκίες του κρατοκεντρισμού όπως αναγνωρίζονται γενικά, στο πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, ότι είναι γενικής εφαρμογής (Manners : 2008). Τι ακριβώς προωθεί στο εξωτερικό; Το κοινοτικό κεκτημένο : κεντρικότητα της ειρήνης, ελευθερία, δημοκρατία, υπερεθνικό κράτος δικαίου και ανθρώπινα δικαιώματα και άλλους τέσσερις λιγότερο σημαντικούς κανόνες: κοινωνική αλληλεγγύη, καταπολέμηση των διακρίσεων, βιώσιμη ανάπτυξη και χρηστή διακυβέρνηση. Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αναπτύξει συμφωνία ότι οι κανόνες αυτοί να είναι νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις μνημονεύοντας τους στις Συνθήκες. Κατά πόσο οι κανονιστικές αρχές επιβάλλονται σε άλλα κράτη χωρίς να λαμβάνεται υπ΄’οψη το εθνικό τους συμφέρον; Η ΕΕ δείχνει την κανονιστική ισχύ της κάνοντας διάχυση μέσω της μετάδοσης, ενημερωτικής και διαδικαστικής διάχυσης, μεταβίβασης στους τομείς του εμπορίου, της τεχνικής βοήθειας και του πολιτιστικού φίλτρου, των ανθρώπινων δικαιωμάτων κάνοντας χρήση πολλές φορές της ρήτρας αιρεσιμότητας (conditionality clause). Κατά συνέπεια, η ΕΕ διαχέει τους κανόνες της με παραδειγματισμό, αντί του καταναγκαστικού τρόπου της παραδοσιακής στρατιωτικής δύναμης. H ΕΕ μπορεί η ίδια να απεικονίζεται ως καλοπροαίρετη ανάπτυξιακός δρώντας με δεδηλωμένους στόχους της «εταιρικής σχέσης» και της «εξάλειψης της φτώχειας», η πραγματική συμπεριφορά της δείχνει ανακολουθίες με την κοινωνική αλληλεγγύη, την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση. Η ΕΕ προωθεί ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα έναντι των κανονιστικών και αναπτυξιακών στόχων (Συμφωνία Cotonou ACP countries). Π.χ. Ένα από τα πιο σημαντικά πρότυπα της κανονιστικής εξουσίας της ΕΕ είναι ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνδέονται στενά με την πολιτική της πρόληψης των συγκρούσεων.

9 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Η προτεραιότητα των στρατιωτικών ή των οικονομικών στόχων υπονόμευσε την κανονιστική ισχύ της ΕΕ; Η προσήλωση στο εθνικό συμφέρον των ΚΜ διαμόρφωσε πολυμερείς διακρατικές συμφωνίες για κοινή στρατιωτική εκστρατεία (Ιράκ, Αφγανιστάν …) θέτοντας υπό αμφισβήτηση την κανονιστική προσήλωση της ΕΕ περί ειρήνης, ελευθερίας κτλ; Η προθυμία της ΕΕ να προωθήσει εμπορική συνεργασία με την Κίνα, παρά την άρνηση της τελευταίας να λάβει υπ’όψη της τις ρήτρες αιρεσιμότητας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ενισχύει την ρεαλιστική αντίληψη;

10 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Όψεις του διεθνούς ρόλου της ΕΕ: χρήση της κανονιστικής και της υλικής ισχύος Όπως συνέβη με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης με τη διαδικασία της διεύρυνσης, η ΕΕ με τις ρήτρες αιρεσιμότητας στο εμπόριο επέβαλλε με καταναγκαστικά μέσα τις δικές της νόρμες της στις τρίτες χώρες. Αυτό ισοδυναμεί με «διαμόρφωση περιβάλλοντος», όπου τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν την ΕΕ για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους και να χρησιμοποιήσουν την οικονομική τους δύναμη με μεθόδους καρότου και μαστίγιου για να αναγκάσει τρίτες χώρες να ευθυγραμμιστούν (Hyde-Price: 2008). Η Εξωτερική πολιτική της ΕΕ στόχευε μέχρι πρόσφατα στην τροποποίηση των οικονομικών και κοινωνικών δομών των τρίτων μερών μέσω ειρηνικών και πρωτότυπων μέσων (διπλωματικά μέσα, συμφωνίες, κυρώσεις κτλ.) (Telò:2001). Η οικονομική και πολιτική αιρεσιμότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής στην περίπτωση της Ουκρανίας.

11 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Τα νέα δεδομένα Ομως οι ανακατατάξεις στο διεθνές σύστημα όπως λαμβάνουν χώρα στον 21 αι. έχουν θέσει υπό αναμόρφωση και την παγκόσμια στρατηγική της ΕΕ. Σχετική παρακμή της ευρωπαϊκής ισχύος και επιρροής σε παγκόσμιο επίπεδο: μείωση του μεριδίου της ΕΕ στον παγκόσμιο πλούτο και στον πληθυσμό. Ανερχόμενα παγκόσμια προβλήματα που θέτουν την ανάγκη για παγκόσμια «δημόσια αγαθά»: διεθνής ασφάλεια, υγιές παγκόσμιο περιβάλλον κτλ. Πτώση της σημασίας της πολυμερούς συνεργασίας στο διεθνές σύστημα. Η παγκόσμια τάση επιστροφής σε Realpolitik, καταρχήν των αναδυόμενων οικονομικά δυνάμεων, αποτελεί απειλή για το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρηνική επίλυση των διαφορών.

12 Οι αναδυόμενες οικονομικά δυνάμεις και η πολυμέρεια
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Οι αναδυόμενες οικονομικά δυνάμεις και η πολυμέρεια 1.Επιδιώκουν τα εθνικά τους συμφέροντα με τη μορφή απεριόριστης οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό συγκρούεται με τη δέσμευση της ΕΕ να προωθήσει παγκόσμια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και ανθρώπινα πρότυπα. 2. Τείνουν να προτιμούν τις μη δεσμευτικές συμφωνίες, καθώς και την λήψη αποφάσεων με συναίνεση και τη διακυβερνητική λήψη αποφάσεων σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας, ενώ η ΕΕ προωθεί νομικά δεσμευτικές συμφωνίες με μηχανισμούς επιβολής που περιορίζουν την κυριαρχία των συμβαλλομένων μερών 3. Θεωρούν την πολυμέρεια πηγή νομιμοποίησης της Δύσης στον 20 αι.

13 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Πως απαντά η ΕΕ;

14 1. Ενίσχυση της υλικής ισχύος μέσα από την ανάπτυξη της ΕΠΑΑ
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 1. Ενίσχυση της υλικής ισχύος μέσα από την ανάπτυξη της ΕΠΑΑ Η μετάβαση της ΕΕ προς μια πιο ολοκληρωμένη και συντονισμένη ΕΠΑΑ, που συμφωνήθηκε στη Συνθήκη της Λισαβόνας με τη δημιουργία του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, δείχνει πως η ΕΕ δεν μπορεί να επιτύχει να αυξήσει το διεθνή της ρόλο μέσω της κανονιστικής ισχύος και έτσι αποφάσισε να προχωρήσει με την ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος της ΕΕ. Ενώ η πιο εντυπωσιακή πλευρά της κανονιστικής actorness βρίσκεται στην έμφαση που δίνει στα μη-στρατιωτικά, οικονομικά, κοινωνικά και ανθρωπιστικά μέσα που εφαρμόζονται εντός και εκτός της ΕΕ, η στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, δηλαδή την απόκτηση ικανοτήτων για τη διαχείριση κρίσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΕΠΑΑ) πλαίσιο, και η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής ασφάλειας βρίσκεται σε εξέλιξη.

15 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 2. Νέα στρατηγική στις εξωτερικές οικονομικές σχέσεις με ενίσχυση των διμερών οικονομικών σχέσεων στον 21αι. Υπάρχουν δύο μεγάλες διαφορές μεταξύ των διμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων που ξεκίνησε η ΕΕ από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και των συμφωνιών που υπογράφηκαν στο παρελθόν. Οι διμερείς συμφωνίες μέχρι το 2006 εξυπηρετούσαν κυρίως μη οικονομικούς σκοπούς. Στο παρελθόν, τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ εξυπηρετούνταν από πολυμερείς συμφωνίες, ενώ οι στόχοι της γειτονίας και της ανάπτυξης επιδιώχθηκαν μέσω διμερών ή περιφερειακών μέσων. Οι διμερείς προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες που δικαιολογούνται αποκλειστικά από οικονομικά συμφέροντα αποτελούν εμπορικό σήμα του 21ου αιώνα. Η Στρατηγική της ΕΕ έχει οδηγήσει στον πολλαπλασιασμό των εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες ή περιφερειακούς οργανισμούς (τελωνειακές ενώσεις, συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, οικονομικές εταιρικές συμφωνίες κτλ). Η ΕΕ έχει επιδιώξει να δημιουργήσει ζώνες ελευθέρων συναλλαγών νέας γενιάς με μη ευρωπαϊκές ανεπτυγμένες χώρες. Η συμφωνία με τη Νότια Κορέα τέθηκε σε ισχύ το 2011 και το 2013 η ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία με τον Καναδά και τη Σιγκαπούρη και άρχισε διαπραγματεύσεις όχι μόνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και με την Ιαπωνία. negotiated Ασύμμετρες προτιμησιακές συμφωνίες στη βάση πολιτικών κατά πρώτο λόγο στόχων;

16 TTIP (https://wikileaks.org/ttip/): Αξιολoγώντας τη σημασία του TTIP
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 TTIP ( Αξιολoγώντας τη σημασία του TTIP Η συμφωνία αφορά (trade, market and regulative activity): Πρόσβαση στην αγορά (αγαθά και δασμοί – κυρίως για γεωργία / υπηρεσίες / δημόσιες συμβάσεις), Ρυθμιστική συνεργασία (άρση φραγμών στο εμπόριο σε διάφορους τομείς), Κανόνες (δικαστήριο, επιδοτήσεις, επιχειρήσεις, επενδύσεις, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, αειφόρος ανάπτυξη) Στην πλειοψηφία τους οι επιχειρηματικές ενώσεις σε ΕΕ και ΗΠΑ είχαν δημοσιεύσει δηλώσεις κοινής στήριξης για την συμφωνία. Οι όποιες διατλαντικές συμμαχίες ομάδων πολιτών ήταν χαλαρές και λίγες είχαν εκφράσει έντονα κριτική διάθεση απέναντι στην συμφωνία (συμπεριφορά απέναντι στο εμπόριο: οικονομική, πολιτική/ιδεολογική/μη οικονομική εξήγηση της προτίμησης υπέρ/κατά του εμπορίου). Επιφυλάξεις του ΕΚ για τη γεωργία, τις δημόσιες συμβάσεις, την προστασία των δεδομένων, την ενέργεια και τα εργασιακά δικαιώματα. Μικτή συμφωνία: όταν υπάρχουν αρμοδιότητες που ασκούνται από κοινού με τις χώρες της ΕΕ, τότε είναι μια μικτή συμφωνία στην οποία πρέπει να συμφωνήσουν οι χώρες της ΕΕ. Οι τομείς συντρέχουσας αρμοδιότητας που ορίζεται στο άρθρο 4 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕΕ επιχείρησε να ενισχύσει ένα νέο μοντέλο διαπραγματευτικής συμπεριφοράς που συνδυάζει υλική και κανονιστική ισχύ. Η ΤΤΙΡ παρείχε ένα νέο περιβάλλον σχεδιασμού κανόνων σχετικά με την απελευθέρωση του εμπορίου. Είναι δυνατόν η απελευθέρωση της οικονομικής δραστηριότητας να συνδυαστεί με υψηλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα;

17 Διατλαντικές δυσκολίες
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Διατλαντικές δυσκολίες Κατά τη διάρκεια της διοίκησης Ομπάμα υπήρξε επίσης μια αλλαγή στρατηγικής όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στον οικονομικό τομέα, ο κεντρικός άξονας του οποίου ήταν η προώθηση της ΤΤΙΡ. Η διακυβέρνηση Τραμπ οδήγησε σε ουσιαστικές αλλαγές των θεωρητικών υποβάθρων της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα συστημικά προβλήματα της ΕΕ που αποκάλυψε η κρίση δείχνουν ότι η ενιαία αγορά δεν μπορεί πλέον να είναι η βασική κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη. Η ιδέα ότι η ενιαία αγορά ήταν ένα από τα θύματα της κρίσης επιβεβαιώθηκε από το γεγονός ότι το γερμανικό μοντέλο των εξαγωγών έχει όλο και περισσότερο προσανατολισμένο προς τις παγκόσμιες αγορές εκτός Ευρώπης. Ως συνέπεια της εσωτερικής εξασθένησης, η ΕΕ έχει θέσει μεγαλύτερη έμφαση στο παγκόσμιο εμπόριο με στόχο την οικονομική αναζωογόνηση της Ευρώπης, καθώς και την εξεύρεση τρόπων αντιμετώπισης της αύξησης της ρωσικής και κινέζικης γεω- οικονομικής επιρροής σε διεθνές επίπεδο (επιλεκτικός νεοφιλελευθερισμός).

18 Η Νέα Παγκόσμια Στρατηγική της ΕΕ (Ιούνιος 2016)
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Η Νέα Παγκόσμια Στρατηγική της ΕΕ (Ιούνιος 2016) Μετά την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας (2003), η Νέα Παγκόσμια Στρατηγική (2016). Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (Ιούλιος 2017): From ‘effective multilateralism’ to ‘effective global governance’ following principled pragmatism: acknowledges the normative component of the commitment to a rules-based global order, but also recognizes the limits of what the EU is capable of doing globally, reaffirmation of the commitment to “a strong UN as the bedrock of the multilateral rules- based order”, but also promote new forms of partnerships, development of a hard power This means more flexibility in working with different groups and types of partners in different formats, developing’ governance in under-regulated fields such as cyber, artificial intelligence, health, biotechnology, energy, robotics and remotely piloted systems, partnering’ “with states and organisations, but also with the private sector and civil society” via formats that “may vary from case to case. From formal global institutions to an issue-driven and problem-oriented approach. Partnerships with those actors “whose cooperation is necessary”.

19 Δύο πρόσφατες ευρωπαϊκές (μονομερείς) πρωτοβουλίες
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Δύο πρόσφατες ευρωπαϊκές (μονομερείς) πρωτοβουλίες Legislation to screen foreign direct investments in strategic sectors (mainly in relation to China) Proposal for a European investment-screening framework in order to limit foreign threats to “critical infrastructure,” including in the energy, transport, communications, data, space and financial industries, and to “critical technologies” such as semiconductors, robotics and artificial intelligence, adding such areas as water, health, defense, media, biotechnology and food security to the scope. Promoting the euro in energy agreements with third countries and in foreign exchange markets European Commission’s Communication COM(2018) 796 final ‘Towards a stronger international role of the euro’ content/uploads/2018/12/Communication-IROTE-EN2.pdf

20 Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Nationalist freemarketers, liberal sovereignists, neo-mercantilism in a globalised world Θέση των Brexiters: "Το να αυξήσουμε την πρόσβαση σε άλλες αγορές και τις επιλογές των καταναλωτών στις δικές μας (αγορές) εξαρτάται από τις (εμπορικές) συμφωνίες-- πολυμερείς, πλειομερείς, διμερείς-- που επιτυγχάνουμε και από τους όρους στους οποίους συμφωνούμε". O επιθετικός ανταγωνισμός που δημιουργείται από την αύξηση των εισαγωγών και των επενδύσεων από την Κίνα στην Ευρώπη οδηγεί σε αύξηση της υποστήριξης των εθνικιστικών κομμάτων, σε μια γενική μετατόπιση προς τα δεξιά στο εκλογικό σώμα και αύξηση της υποστήριξης των ριζοσπαστικών δεξιών κομμάτων. Όσο οι κυβερνήσεις σε χώρες υψηλού εισοδήματος είναι αδύναμες να καθορίσουν τις εγχώριες αγορές εργασίας τους σε περιβάλλον περαιτέρω ελευθέρωσης του εμπορίου τόσο οι πολίτες θα στρέφονται προς εθνικιστικά κόμματα. Οι προτάσεις πολιτικής αυτών των πολιτικών κομμάτων τείνουν να συνδυάζουν τη στήριξη για εγχώριες πολιτικές ελεύθερης αγοράς με μια ισχυρή στάση προστατευτισμού σε θέματα διεθνούς εμπορικής πολιτικής. Ο συνδυασμός αυτός αποκαλείται "οικονομικός εθνικισμός". Εάν τα κόμματα που προσφέρουν αυτό το μείγμα πολιτικών καθίστανται όλο και πιο επιτυχημένα, θα μπορούσαν να σταματήσουν περαιτέρω την πολυμέρεια και την παγκοσμιοποίηση.

21 Τι από τα παρακάτω είναι η ΕΕ, active or reactive model;
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Τι από τα παρακάτω είναι η ΕΕ, active or reactive model; Ποια η διάσταση της διεθνούς ταυτότητας της ΕΕ; πώς η ΕΕ αποτελείται, κατασκευάζεται και εκπροσωπείται διεθνώς; Η ΕΕ ως ένα θεσμοποιημένο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο αλληλεγγύης; Μια ΕΕ ως προπύργιο της πειθαρχίας της φιλελεύθερης αγοράς, υπέρμαχος του ανοιχτού περιφερισμού και των παγκόσμιων/πολυμερών οικονομικών οργανισμών που ανταγωνίζεται τις άλλες οικονομίες που όμως αναπτύσσει πλέον και μια νέα πιο πραγματιστική στρατηγική; Ένας εμβρυακός στρατιωτικός δρώντας (που μάχεται το διασυνοριακό οργανωμένο σύστημα, τον φονταμενταλισμό-στρατιωτικό προσηλυτισμό με χρήση θρησκευτικών συμβόλων); H ένας περιφερειακός ή και παγκόσμιος παίκτης που επιχειρεί να ορίσει εν μέρει την παγκόσμια κανονιστική ατζέντα για το δημόσιο συμφέρον (φόρος χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, ρύθμιση των ψηφιακών ροών κτλ...)

22 Όψεις του διεθνούς ρόλου της ΕΕ - παραδείγματα
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Όψεις του διεθνούς ρόλου της ΕΕ - παραδείγματα O εξωτερικός αντίκτυπος της ενιαίας αγοράς της ΕΕ στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Η ευρωπαϊκή παρουσία στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική διακυβέρνηση και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς Οι προοπτικές της ήπιας δύναμης της ΕΕ στην Ασία Η εξωτερική εμπορική πολιτική ως βασική συνιστώσα της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020 Ο διεθνής ρόλος του ευρώ Οι επιδόσεις της ΕΕ στο πολυμερές σύστημα συναλλαγών (διατλαντικό εμπόριο) Μια σφαιρική ευρωπαϊκή πολιτική με την Κίνα Η αποτυχία της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής (το τέλος μιας εποχής στις σχέσεις ΕΕ- Ρωσίας. Η Αραβική Άνοιξη, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο ….) Η ΕΕ διχασμένη: διαφορετικοί εχθροί (Γαλλία> Ρωσία, Αφρική – Ελλάδα> Τουρκία, Βαλτικές>Ρωσία...). Ο παράγοντας Τράμπ.

23 Παγκόσμια στρατηγική στην εξωτερική πολιτική
Φιλίππα Χατζησταύρου 17/01/2019 Παγκόσμια στρατηγική στην εξωτερική πολιτική Καθιέρωση ενός Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για αμυντικές δυνατότητες. Εξασφάλιση της συνοχής των διαδικασιών άμυνα και την ικανότητα οικοδόμησης και να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συζητήσουν τις προτεραιότητες των αντίστοιχων στρατιωτικά σχέδια των δαπανών τους. Πρόταση της Ευρ. Επιτροπής για Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (5 δις) Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού προγράμματος για την αμυντική έρευνα θα στηρίξει μια καινοτόμο ευρωπαϊκή βιομηχανία. ενισχύσει τα εργαλεία διαχείρισης κρίσεων τους Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης Δημιουργία μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας συνεργασίας των υπηρεσιών πληροφοριών, με πλήρη σεβασμό των εθνικών προνομίων Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού σώματος πολιτικής προστασίας Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του γραφείου του Ευρωπαϊκού εισαγγελέα στο μέλλον (προς το παρόν περιορίζεται στην δίωξη των αδικημάτων con-cerning οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ) για να συμπεριλάβει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Αυτό θα απαιτούσε την εναρμόνιση του ποινικού δικαίου μεταξύ των κρατών μελών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να συνεδριάζει μία φορά το χρόνο ως Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφαλείας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν θέματα εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας και άμυνας που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Θα πρέπει να προετοιμάζεται από μια συνάντηση Εξωτερικών, Άμυνας και των Υπουργών Εσωτερικών.