Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Πληροφοριακά Συστήματα

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "Πληροφοριακά Συστήματα"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Πληροφοριακά Συστήματα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων Ε΄ εξάμηνο Πληροφοριακά Συστήματα Μέρος 1ο Οργάνωση - Διοίκηση Ι. Γαβιώτης Διαφάνειες βασισμένες στα βιβλία: Laudon & Laudon, Management Information Systems, 9η έκδ., Prentice-Hall, 2004 και δευτερευόντως Effy Oz, ομώνυμο, 3η έκδ., Thomson Publ., 2002 Η προσέγγιση αντιδιαστέλλεται με την τεχνοκρατική προσέγγιση του μηχανικού που σχεδιάζει / κατασκευάζει το πληροφοριακό σύστημα. Σκέψου Engineering έναντι Business Administration. Ιωάννης Γαβιώτης

2 Σημασία ΠΣ Οδηγούμαστε σε 'ψηφιακές επιχειρήσεις', όπου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Σημασία ΠΣ 17/9/2018 Οδηγούμαστε σε 'ψηφιακές επιχειρήσεις', όπου όλες οι ενδοεπιχειρησιακές διαδικασίες, και οι σχέσεις με πελάτες και προμηθευτές υποστηρίζονται από υπολογιστικά συστήματα. Γενίκευση: επιχείρηση → οργανισμός, κυβέρνηση ενδοεπιχειρησιακές → εσωτερικές πελάτες, προμηθευτές → εξωτερικοί συνεργάτες Ιωάννης Γαβιώτης

3 Στόχοι του 1ου Μέρους του Μαθήματος
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Στόχοι του 1ου Μέρους του Μαθήματος 17/9/2018 Να κατανοήσουμε τα Πληροφοριακά Συστήματα (ΠΣ), από διοικητική, οργανωτική και τεχνική διάσταση. Να μπορούμε να συνεργαστούμε με επαγγελματίες της Πληροφορικής που τα υλοποιούν. Να αναγνωρίσουμε τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που ανοίγουν. Να βελτιστοποιήσουμε την απόδοση των επενδύσεων σε ΠΣ. Ιωάννης Γαβιώτης

4 τι ; πώς ; Δύο Προσεγγίσεις
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Δύο Προσεγγίσεις 17/9/2018 Οπτική της Διοίκησης Επιχειρήσεων -Πληρ. Συσ. Διοίκησης Τι προσφέρουν τα ΠΣ στην εταιρία Τι λειτουργίες πρέπει να γνωρίζουν οι χρήστες τους Τι επιπτώσεις έχουν στην οργάνωση των οργανισμών Οπτική του μηχανικού - Ανάλυση & Σχεδίαση Συστημάτων Πώς αναλύονται οι απαιτήσεις Πώς σχεδιάζεται το ΠΣ ώστε να αντιμετωπίζει τις απαιτήσεις Πώς η σχεδίαση μετασχηματίζεται σε ΠΣ Πώς γίνεται μετάπτωση, συντήρηση, αποτίμηση τι ; πώς ; Ιωάννης Γαβιώτης

5 Μεθοδολογία Μαθήματος
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μεθοδολογία Μαθήματος 17/9/2018 Πολλές μελέτες περιπτώσεων (case studies) Σε διαφάνειες που διαφοροποιούνται χρωματικά Βασικές αρχές και θεμελιώσεις Ασκήσεις 40-50% Πρώτη άσκηση 20%, Powerpoint παρουσίαση 15 λεπτών, HTML αναφορά λέξεων σε 4 σελίδες Α4 με εικόνες, παραδοτέα 2 εβδομάδες από την ανάθεση με και έντυπα. Τελική εξέταση 60-50% Παρακολούθηση Ιστότοπος μαθήματος Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Ιωάννης Γαβιώτης

6 Μελέτη Περίπτωσης: Dirt Bikes
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μελέτη Περίπτωσης: Dirt Bikes 17/9/2018 Κατασκευάζει και πωλεί μηχανές εκτός δρόμου για αγώνες και διασκέδαση (ιδρ. 1991, ~150 άτομα). Συναρμολογεί εξαρτήματα από Ευρώπη και ΗΠΑ. 40 διανομείς και αντιπρόσωποι σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Συμμετέχει σε αγώνες και καταχωρίζει διαφημίσεις σε ειδικό τύπο. Ασχολείται με μηχανές enduro και μοτοκρός. Έμφαση στο design και την απόδοση. Όχι φθηνά. Ποιες ανάγκες για ΠΣ αναγνωρίζετε; Company History and Background:Dirt Bikes USA was founded in 1991 by Carl Schmidt and Steven McFadden, two young but experienced bikers with engineering backgrounds who saw that dirt bikes were becoming very popular in the United States as both sporting and racing motorcycles. They developed frames for dirt bikes that were more suited to off-road handling and started using these frames to build their own dirt bike models using motorcycle engines manufactured by other companies, such as Honda and Rotax Motors of Austria. Riding on one of their customized dirt bikes, Steven finished first in the famous Barstow to Las Vegas race. There was so much interest in Carl and Steve’s bikes that they decided to open a production facility that could manufacture large numbers of their dirt bikes for the retail market. They opened a small production facility in Carbondale which has since expanded to house 120 workers involved in production, design, and engineering and a corporate sales and administrative staff of close to 20 employees. Over the years Dirt Bikes USA has enhanced and expanded its product line to include dirt bike models optimized for racing and for off-road recreational use. Its racing models have placed well-and often placed first-- in the many dirt bike races staged throughout the United States, including the Barstow-Las Vegas race and competitions at Daytona Bike Week. Organization Chart and Employees: Dirt Bikes USA is still privately owned with Carl serving as CEO and Steven as President and Chief Operating Officer. About 120 employees work in design, engineering and production, including 3 full-time product designers and 3 engineers. In addition to a 4-person Parts department, Dirt Bikes maintains a ten-person service department to service warranties and customer problems with parts and motorcycle performance. Five employees work in Dirt Bikes’ shipping and receiving department. Dirt Bikes’ sales staff consists of a marketing manager and 5 sales representatives, two for the West coast and Western United States, one for the Midwest, one for the Northeast and one for the South. The corporate administrative staff consists of a controller, one accountant, one administrative assistant, two human resources staff members, three secretaries, and two information systems specialists to support systems servicing all of the business functional areas. Click here to see Dirt Bikes’ organization chart The company maintains a very friendly family atmosphere, encouraging teamwork, attention to detail and quality, and continual learning and innovation. Employees, distributors, and retail customers are urged to contribute ideas on how to improve Dirt Bikes’ products and service. Products and Services: Dirt Bikes’ founders realized that the most popular dirt bikes were foreign brands and wanted to capitalize on their proximity to the dirt bikes racing circuit and market in the United States. Carl and Steve hoped they could develop bikes that performed and looked better than the competition by using the best custom parts available. Dirt Bikes does not hesitate to use quality components from all over the world. The engines for Dirt Bikes are Rotax engines from Austria and tires are from Dunlop, but many of their parts, such as shock absorbers, front wheel forks, exhaust pipes, and headlights, are from the United States. Dirt Bikes makes its own frames, shaping them to give them the unique spirited style for which the company is noted. The company’s parts and service business accounts for about 15% of its total revenue. Manufacturing and selling dirt bikes is a complex business. Dirt bike racing has many forms, including racing specifically for different size bikes, for short distances, long distance, and even for up to six days. Enduro bikes are for cross-country racing and motocross bikes are specially designed for racing in an enclosed dirt course that can consist of a variety of terrains; uphill, downhill, corners, jumps, and so forth. Dirt Bikes currently produces four models: the Enduro 250, the Enduro 550, the Moto 300 and the Moto 450. The two Enduros are endurance racers, while the Motos are for motocross racing. All four are very modern, with such technology as both kick and electric starters, steering stabilizers, and liquid cooling. The large majority of these bikes are sold in the United States for between $3,250 and $9000 retail. (The Enduro 250 retails for $3250, the Enduro 550 retails for $7600, the Moto 300 retails for $4295 and the Moto 450 retails for $8995.) Dirt Bikes has appealed primarily to serious trail and Enduro riders, although it is making inroads into the motocross market. Sales and Marketing: Dirt Bikes does not sell directly to retail customers, relying on a network of 40 distributors concentrated in the Western and Midwestern United States. A small percentage of Dirt Bikes are sold in Europe using independent distributors that sell other brands of dirt bikes and motorcycles as well as Dirt Bikes. Dirt Bikes’ motorcycles, parts, and service, including warranty repairs, can only be obtained through an authorized Dirt Bikes dealer. All motorcycle and spare parts sales, shipping and set-up must be handled by a certified dealer. If a potential customer lives more than 50 miles from the nearest authorized Dirt Bikes dealer, the customer can purchase a Dirt Bike or Dirt Bike parts through a certified independent motorcycle dealer. Retail customers can purchase spare parts directly from Dirt Bikes only by verifying that they live more than 50 miles from an authorized Dirt Bikes dealer. Dirt Bikes’ sales department works closely with Dirt Bikes’ distributors. One of its key responsibilities is to aggressively promote Dirt Bikes at dirt bike racing and other events. Many Dirt Bikes employees are dirt bike racing enthusiasts themselves. Several are official company racers representing the company in dirt bike racing competition. Dirt Bikes recently established a Dirt Bikes USA Owners’ Group to promote stronger relationships with customers and to make it easier for them to share their Dirt Bikes USA experiences. Dirt Bikes also advertises in magazines devoted to motorcycle racing and dirt bikes. It uses a small public relations firm to place articles about new company products or racing victories in these magazines. Dirt Bikes also pays for ads in these publications. Selected Financial Data: We have provided three different spreadsheets with Dirt Bikes financial data for you to review: Income statement and summary balance sheet data from Annual sales of each Dirt Bikes model between 2000 and Total domestic vs. international motorcycle sales between 2000 and The income statement and balance sheet are the primary financial statements used by management to determine how well a firm is performing. The income statement, also called an operating statement or profit and loss statement, shows the income and expenses of a firm over a period of time, such as a year, a quarter, or a month. The gross profit represents the difference between the firm’s revenue (or sales) and the cost of goods sold. The gross margin is calculated by dividing gross profit by revenues (or sales). Net profit (or loss) is calculated by subtracting all other expenses, including operating expenses and income taxes from gross profit. Operating expenses are all business costs (such as expenditures for sales and marketing, general and administrative expenditures, and depreciation) other than those included in the cost of goods sold. Net margins are calculated by dividing net profit (or loss) by revenues (or sales). A balance sheet provides a snapshot of a company’s financial assets and liabilities on a given date, usually the close of an accounting period. It lists what material and intangible assets the business owns and what money the business owes either to its creditors (liabilities) or to its owners (shareholders’ equity, also known as net worth). We have included here are only the most important pieces of balance sheet data for you to review. At any given time a business’s assets equals the sum of its liabilities plus its net worth. Current assets include cash, securities, accounts receivable, or other investments that are likely to be converted into cash within one year. Current liabilities are debts that are due within one year. Long-term debt consists of liabilities that are not due until after a year or more. If too much debt has been used to finance the firm’s operations, problems may arise in meeting future interest payments and repaying outstanding loans. By examining a series of financial statements one can identify and analyze trends in the financial strength of a business. When examining Dirt Bikes’ income statement and balance sheet data, pay special attention to the company’s three-year trends in revenue (sales), costs of goods sold, gross margins, operating expenses, and net income (or loss). Pay attention to whether the company’s short and long-term liabilities are growing and whether they exceed assets. If a company has more current assets than current liabilities, it is a sign that it probably has enough working capital to fund investments in new equipment or information systems. The two other spreadsheets present motorcycle shipment data between 2000 and 2004, which can be used to gauge motorcycle sales. When examining these spreadsheets, pay attention to the trends in sales. This includes the sales trends for each product Dirt Bikes sells, overall sales trends, and the proportion of international to domestic sales. Ιωάννης Γαβιώτης

7 Η Ψηφιακή Επιχείρηση Ενότητα 1η
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Η Ψηφιακή Επιχείρηση Ενότητα 1η Κεφάλαιο 1 του βιβλίου του Laudon Ιωάννης Γαβιώτης

8 Περιεχόμενα 1ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 1ης Ενότητας 17/9/2018 Ορισμός ΠΣ - Σώμα γνώσης ΠΣ ‘Computer literate’ έναντι ‘information systems literate’ Γιατί μετασχηματίζονται οι επιχειρήσεις; Πώς διεξάγεται ηλεκτρονικό εμπόριο στο Διαδίκτυο; Αγορά & πώληση αγαθών & υπηρεσιών (e-commerce) Διεκπεραίωση ενδοεπιχειρησιακών λειτουργιών (e-business) Πώς ενεργεί η διοίκηση σε σχέση με την ανάπτυξη και τη χρήση εταιρικών ΠΣ; Ιωάννης Γαβιώτης

9 Ρόλος ΠΣ στην Επιχείρηση & Διοίκηση
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ρόλος ΠΣ στην Επιχείρηση & Διοίκηση 17/9/2018 «Η διοίκηση ενός μοντέρνου οργανισμού είναι δύσκολη -αν όχι αδύνατη- χωρίς τουλάχιστον κάποιες γνώσεις Πληροφοριακών Συστημάτων.» Ολοένα σημαντικότερος ρόλος ΠΣ, επειδή Παγκοσμιοποίηση Οικονομία της Πληροφορίας Εξάπλωση του Διαδικτύου και των τηλεπικοινωνιών Σημασία των συστημάτων Ολοκληρωμένων Πληροφοριακών Συστημάτων, ΟΠΣ (Enterprise Resource Planning, ERP) Ολοκλήρωση των ενδοεπιχειρησιακών υποσυστημάτων Εκτεταμένη επιχείρηση (εφοδιαστική αλυσίδα) Ιωάννης Γαβιώτης

10 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Άλλοι Καιροί, Άλλα Ήθη 17/9/2018 Η σύγχρονη τεχνολογία υπολογιστών και επικοινωνιών έχει αλλάξει τις προσδοκίες μας: Ηλεκτρονικές αγορές από μακριά Συνεχής λειτουργία και προσβασιμότητα (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κινητό τηλέφωνο) Το 2003 στις ΗΠΑ το 35% των επενδύσεων αφορά ΠΣ. Αρχικά εξερευνούμε τις νέες δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογική εξέλιξη μέσω προϊόντων που κυκλοφορούν στην αγορά. Έπειτα θεωρούμε τις δυνατότητες αυτές Ιωάννης Γαβιώτης

11 Σουπερμάρκετ Χαμηλού Κόστους
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Σουπερμάρκετ Χαμηλού Κόστους 17/9/2018 Dollar General: ιδρ. 1939, $6,9 δις ετησίως, 1η στον τομέα της, πελάτες χαμηλών εισοδημάτων. Ανοίγει καταστήματα κυρίως σε κωμοπόλεις (~4.000), κέρδος 4,3% επί των πωλήσεων, υπάλληλοι. Ημερήσιος τζίρος $2.800 και κέρδος $124. Νέο κατάστημα σε 8 ημέρες: Ειδικός αναλαμβάνει ενοικίαση χώρου, κατασκευαστική, ταμειακές μηχανές, δορυφορική σύνδεση με κεντρικά (5η ημέρα). Εκπαιδεύει διευθυντή καταστήματος. Αυτός προσλαμβάνει άτομα προσωπικό. Αυτοί στήνουν ράφια και τοποθετούν εμπόρευμα σύμφωνα με αναλυτικό εγχειρίδιο. Καθαρίζουν και μαθαίνουν να λειτουργούν τις ταμειακές και συμπεριφορά προς τον πελάτη. Το βράδυ έρχονται από τα κεντρικά οι τιμές, στέλνονται οι πωλήσεις και η απασχόληση προσωπικού. Τα κεντρικά στέλνουν με φορτηγά είδη που παρουσιάζουν έλλειψη. Δεν γίνεται καταμέτρηση κατά την παραλαβή – ο διευθυντής ούτε καν ξέρει τι του στέλνουν. Μικρή επένδυση σε ΠΣ $3.000 ανά έτος ανά υπάλληλο. Πρόβλημα απωλειών: 3% των προϊόντων ‘χάνεται’, είτε εξαιτίας κλοπών από πελάτες, είτε από το προσωπικό του καταστήματος, είτε κατά τη μεταφορά. Δορυφορική κι όχι άλλη για αξιοπιστία παρότι σχετικά υψηλού κόστους. Παρότι δίνει έμφαση στο χαμηλό κόστος, δεν ‘κόβει’ από το Πληροφοριακό Σύστημα. Ίσα-ίσα το χρησιμοποιεί για να κρατήσει το κόστος διαχείρισης χαμηλά. Τέλος 1ου μαθήματος 3/10/2005 Ιωάννης Γαβιώτης

12 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Επένδυση σε ΠΣ 17/9/2018 Οι επενδύσεις σε ΠΣ δεν αποδίδουν πάντα το ίδιο σε όλες τις επιχειρήσεις. Μικρή επένδυση Μεγάλη απολαβή Μεγάλη επένδυση Μεγάλη απολαβή Παραγωγικότητα Μεγάλη επένδυση Μικρή απολαβή Μικρή επένδυση Μικρή απολαβή Επενδύσεις σε ΠΣ (σε σχέση με το μέσο όρο της βιομηχανίας) Ιωάννης Γαβιώτης

13 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ψηφιακά Εξαρτήματα 17/9/2018 Οι μηχανικοί σχεδιάζουν χρησιμοποιώντας καταλόγους εταιριών με εξαρτήματα. Ιδέα: οι προδιαγραφές και τα τρισδιάστατα σχέδια των εξαρτημάτων να είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή από τον κατασκευαστή τους. Οι σχεδιαστές κερδίζουν χρόνο στη αναζήτηση και επανασχεδίαση. Οι κατασκευαστές προωθούν τα εξαρτήματά τους και γλιτώνουν την ενημέρωση των καταλόγων. Η υπηρεσία χρεώνεται και τους δύο και εξασφαλίζεται ‘ουδετερότητα’. Συσχέτιση με προηγούμενη διαφάνεια: νέο προϊόν. Η Stacey Lawson συνέλαβε την ιδέα όταν έκανε το MBA της στο Harvard, όταν της ζητήθηκε να κάνει ένα σχέδιο για μια εικονική (virtual) εταιρία. Είχε προηγούμενα εργαστεί στην IBM από όπου είχε δει την επιχειρηματική ευκαιρία στο τμήμα σχεδίασης σκληρών δίσκων. Το 1996 τελείωσε το MBA και το 2/1998 έφτιαξε την εταιρία InPart που υλοποίησε την ιδέα μαζί με τον συνάδελφό της που την είχε σκεφτεί με το προϊόν DesignSuite. Τον 8/1998 εξαγοράστηκε από την PTC που φτιάχνει το ProEngineer ( Μια περίπτωση που ο φοιτητής υπό την καθοδήγηση του δάσκαλου τον ξεπερνάει. Μια αντίστοιχη περίπτωση είναι του Χρίστου Παπαδημητρίου, καθηγητή στο Stanford που δίδασκε τον Bill Gates. Από μια άλλη οπτική γωνία σημαίνει ότι για να επιτύχεις επιχειρηματικά δεν αρκεί η τεχνική / επιστημονική κατάρτιση –μάλιστα μπορεί αυτή να εμποδίζει. Χρειάζεται επιχειρηματικό πνεύμα για να δημιουργήσεις πάνω σε μια σωστή ιδέα. Γι αυτό και οι επιτυχημένες εταιρίες υψηλής τεχνολογίας δημιουργούνται από δύο άτομα: έναν ‘επιστήμονα’ και έναν ‘έμπορο’, πχ η Apple, Wozniak και Jobs. Άσκηση: αναγνωρίστε τα συστατικά στοιχεία του προηγούμενου σχήματος στο παράδειγμα της InPart. Ιωάννης Γαβιώτης

14 Νέες Επιχειρηματικές Ευκαιρίες
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Νέες Επιχειρηματικές Ευκαιρίες 17/9/2018 Για ανύπαρκτες (start-ups), μικρές και μεγάλες εταιρίες Επέκταση σε μακρινές αγορές Παροχή νέων προϊόντων και υπηρεσιών Αναμόρφωση εργασιών και εσωτερικών διαδικασιών Οι τρεις αλλαγές που έχουν αλλάξει το επιχειρηματικό περιβάλλον: Για ποιους λόγους είναι τόσο σημαντικά τα ΠΣ; Ιωάννης Γαβιώτης

15 Παγκόσμια Οικονομία 1 Παγκόσμια αγορά Παγκόσμιος ανταγωνισμός
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Παγκόσμια Οικονομία 17/9/2018 1 Παγκόσμια αγορά Εισαγωγές / Εξαγωγές Παγκόσμιος ανταγωνισμός Παγκόσμια κατανεμημένη παραγωγή Μικρότερο κόστος παραγωγής Παγκόσμια κανάλια διανομής αγαθών Το διεθνές εμπόριο (εισαγωγές, εξαγωγές) είναι πάνω από 25% της εθνικής παραγωγής. Από τη μια το άνοιγμα των παγκόσμιων αγορών (κατάργηση προστατευτισμού σε εθνικό επίπεδο) ανοίγει νέες ευκαιρίες, από την άλλη δημιουργεί κινδύνους από τον ανταγωνισμό. Το >25% ισχύει για ΗΠΑ, Γερμανία, Ιαπωνία. Ιωάννης Γαβιώτης

16 Μετασχηματισμός Βιομηχανικής Οικονομίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μετασχηματισμός Βιομηχανικής Οικονομίας 17/9/2018 2 Οικονομία της πληρο- φορίας και της γνώσης Νέα προϊόντα / υπηρεσίες Σχεδίαση αυτοκινήτων Χρηματοοικονομικά Μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων Περιορισμένος χρόνος προϊόντος Ταραγμένο περιβάλλον Οι κλασικές –βαριές- βιομηχανίες μεταφέρουν τη λειτουργία τους σε χώρες χαμηλού κόστους εργατικών. Οι προηγμένες χώρες διατηρούν / αναπτύσσουν οικονομία της πληροφορίας. Ιωάννης Γαβιώτης

17 Οικονομία της Πληροφορίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Οικονομία της Πληροφορίας 17/9/2018 3 Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, η αξία πολλών επιχειρήσεων βασίζεται σε μη απτά περιουσιακά στοιχεία, όπως Εξειδικευμένη γνώση Πληροφορία Επιχειρηματικές μεθόδους Αναγνωρίσιμες επωνυμίες («brand») και όχι σε μηχανήματα, κτίρια, αποθέματα, κλπ. Ιωάννης Γαβιώτης

18 Ψηφιακή Σύγκλιση Τέσσερις δραστηριότητες ενοποιούνται:
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ψηφιακή Σύγκλιση 17/9/2018 Τέσσερις δραστηριότητες ενοποιούνται: Υπολογιστικά συστήματα και λογισμικό ($1 τρις*) Καταναλωτικά ηλεκτρονικά ($0,25 τρις) Τηλεπικοινωνίες ($1,6 τρις) Βιομηχανία περιεχομένου, δηλ. θεάματα (κινηματογράφος, τηλεόραση), μουσική, βιβλία, κλπ ($0,9 τρις) * Μεγέθη της αγοράς των ΗΠΑ. Οθόνη υπολογιστή που προβάλει και αποθηκεύει προγράμματα ψηφιακής τηλεόρασης Κινητά και internet phone Υπολογιστής και πολυμεσική εγκυκλοπαίδεια mp3 player που παίζει μουσική, βίντεο και προβάλει φωτογραφίες Ιωάννης Γαβιώτης

19 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ορισμός ΠΣ 17/9/2018 Από επιχειρηματική σκοπιά, το ΠΣ είναι μια λύση που βασίζεται στην πληροφορική τεχνολογία και λύνει ένα οργανωτικό ή διοικητικό πρόβλημα που τέθηκε από το περιβάλλον. Αντιδιαστολή με κλασικό τεχνοκρατικό «πεντάγωνο» ορισμό τι ; Δίκτυο Λογισμικό Άνθρωποι Εξοπλισμός Δεδομένα Είσοδος Επεξεργασία Έξοδος Αποθήκευση Έλεγχος πώς ; Θα μελετήσουμε τις τρεις λέξεις κλειδιά: οργάνωση, διοίκηση, τεχνολογία Ιωάννης Γαβιώτης

20 Τι σχέση έχουν ΠΣ με τσιμέντα;
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος Τι σχέση έχουν ΠΣ με τσιμέντα; 17/9/2018 Τσιμέντα Cemex 17/9/2018 Μεξικάνικη εταιρία 98 ετών παράγει τσιμέντο και προϊόντα σκυροδέματος. 53 εργοστάσια σε όλο τον κόσμο. 3η εταιρία τσιμέντου παγκοσμίως. Έντασης κεφαλαίου – όχι πληροφορίας. Ισχυρός ανταγωνισμός, χαμηλά περιθώρια κέρδους. Πρόβλημα: απρόβλεπτη ζήτηση, αλλαγές τελευταία στιγμή στις μισές παραγγελίες, ευαίσθητο προϊόν. Στόλος μεταφοράς εξοπλίστηκε με GPS. Αποτέλεσμα: μικρότερος χρόνος παράδοσης (3ω→40λ), 35% λιγότερα φορτηγά Οι πελάτες δέχονται να πληρώσουν παραπάνω γιατί χάρη στην έγκαιρη παράδοση οι εργάτες τους δεν κάθονται. Πελάτες, προμηθευτές παρακολουθούν μέσω Διαδικτύου. Διευθυντές μέσω λογισμικού προγραμματίζουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ισχύος κατά τις ώρες χαμηλού τιμολογίου. Ιωάννης Γαβιώτης

21 Χρήσιμη Πληροφορία Σχετική
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Χρήσιμη Πληροφορία 17/9/2018 Σχετική Για να είναι χρήσιμη η πληροφορία πρέπει να σχετίζεται με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει και να παρουσιάζεται με τρόπο κατανοητό. Πλήρης Μερική πληροφορία είναι συχνά χειρότερη από καθόλου πληροφορία. Ακριβής Λανθασμένη πληροφορία είναι καταστροφή. Πχ σε τι είναι αλλεργικός ένας ασθενής. Επίκαιρη Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε πληροφορία από το παρελθόν. Λανθασμένες αποφάσεις θα ληφθούν αν τα χτεσινά στοιχεία δεν ισχύουν σήμερα. Οικονο-μική Το κόστος απόκτησης της πληροφορίας πρέπει να είναι συγκρίσιμο με το συγκριτικό πλεονέκτημα που αποφέρει. Οζ σελ 10 Ιωάννης Γαβιώτης

22 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Διαστάσεις των ΠΣ 17/9/2018 Ένας οργανισμός οργανώνεται με επιχειρησιακές διεργασίες: κανόνες διαμορφωμένους με το πέρασμα του χρόνου που καθοδηγούν τους υπαλλήλους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους. Η διοίκηση παίρνει αποφάσεις, και χαράσσει στρατηγική. Το ΠΣ αναπτύσσεται πάνω στην τεχνολογική υποδομή των υπολογιστών και των επικοινωνιών. Τα ΠΣ παραείναι σημαντικά για να τα αφήσουμε σε ειδικούς της πληροφορικής. θι ΠΣ Οργάνωση Τεχνολογία Διοίκηση Αν και η τεχνολογική υποδομή μπορεί να είναι παρόμοια ανάμεσα σε δύο εταιρίες, και είναι διαθέσιμη υπό δεδομένο κόστος, η επιτυχία και η απόδοση των ΠΣ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις δύο άλλες διαστάσεις: κατά πόσον η διοίκηση υποστηρίζει και προωθεί το ΠΣ και κατά πόσον η οργάνωση εξυπηρετείται από αυτό. Ιωάννης Γαβιώτης

23 Βασισμένα σε Υπολογιστή ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Βασισμένα σε Υπολογιστή ΠΣ 17/9/2018 Θα εξετάσουμε ΠΣ που λειτουργούν σε σταθερούς, αποδεκτούς κανόνες και δεδομένα, ... σε αντιδιαστολή με άτυπα ΠΣ, πχ κουτσομπολιά, που βασίζονται σε μη διατυπωμένους κανόνες συμπεριφοράς. Θα μελετήσουμε βασισμένα σε υπολογιστή ΠΣ (Computer-Based Information Systems), ... σε αντιδιαστολή με αυτά που βασίζονται σε χαρτί. Έρευνα Ιωάννης Γαβιώτης

24 Τι σχέση έχουν ΠΣ με μεταφορές;
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μεταφορές UPS Τι σχέση έχουν ΠΣ με μεταφορές; 17/9/2018 Υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων, 1η παγκοσμίως, ιδρύθηκε 1907, 13,6εκ δέματα ημερησίως. Οι οδηγοί έχουν Η/Υ που χρονοσφραγίζει παραλαβές, κλπ δεμάτων και υπογράφει ο συμβαλλόμενος. Δεδομένα μεταφέρονται μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας στο κεντρικό σύστημα. Με γραμμωτό κώδικα τα δέματα αναγνωρίζονται στα κομβικά σημεία μεταφοράς. Ανά πάσα στιγμή, πού βρίσκεται το δέμα. Καθένας που θέλει να στείλει δέμα μπορεί να βρει στο Διαδίκτυο ώρες παραλαβής, κόστος, χρόνο παράδοσης. Άλλες εταιρίες που χρησιμοποιούν τη UPS ενσωματώνουν στις ιστοσελίδες τους στοιχεία χρόνου και κόστους παράδοσης εμπορευμάτων. Ιδρύθηκε το Το αντικείμενο παραμένει το ίδιο, ωστόσο η εταιρία επενδύει σε ΠΣ εξελίσσοντας τις επιχειρηματικές της διαδικασίες. Παράδοση αυθημερόν: μέχρι τις ο πελάτης ειδοποιεί για τα προϊόντα που έχει πουλήσει και η UPS τα παίρνει από την αποθήκη και τα παραδίδει το πρωί στον αγοραστή τους. Άσκηση: αναγνωρίστε τις τρεις αλλαγές στην περίπτωση της UPS και τον τρόπο που τις αντιμετώπισε. Ιωάννης Γαβιώτης

25 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Αναλώσιμα Κυκλάδων 17/9/2018 Α. Ανοίγετε κατάστημα που πωλεί αναλώσιμα εκτυπωτών στη Σύρο. Στόχος σας είναι να καλύψετε τις Κυκλάδες. Επιλέξτε μέθοδο παράδοσης. Β. ‘Επινοήστε’ στοιχεία πωλήσεων (νησί, κωδικός & περιγραφή είδους, τιμή μονάδας, ποσότητα, ημ/νία). Παρουσιάστε: νησιά με μεγαλύτερη κίνηση, δημοφιλή είδη, καλύτερη / χειρότερη εποχή πωλήσεων, σε ποια νησιά πωλούνται ποια είδη. Πώς θα προωθήσετε είδη που δεν κινούνται σε νησιά με χαμηλό τζίρο και σε εποχές μικρής κίνησης; (εκτίμηση) Τέλος 2ου μαθήματος – 4/10/2005 Ιωάννης Γαβιώτης

26 Σταυροδρόμι Πολλών Τομέων Γνώσης
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Σταυροδρόμι Πολλών Τομέων Γνώσης 17/9/2018 Πληροφοριακά Συστήματα Υπολογιστές Ψυχολογία Διοίκηση επιχειρήσεων Οικονομικά Κοινωνιολογία Επιχειρησιακή έρευνα Τεχνολογική προσέγγιση Κοινωνιολογική προσέγγιση Παλιότερα ο υπολογιστής ήταν ένα εργαλείο που αυτοματοποιούσε μια διεκπεραιωτική διαδικασία, πχ υπολογισμός μισθοδοσίας. Τώρα αλλάζει τον τρόπο που γίνεται η δουλειά –ίσως αλλάζει και τη δουλειά. Ιωάννης Γαβιώτης

27 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Υπολογιστές Dell 17/9/2018 1η σε πωλήσεις παγκοσμίως. Άμεσες πωλήσεις υπολογιστών, δεν διατίθενται σε καταστήματα, συναρμολόγηση επί παραγγελία – όχι τυποποιημένα μοντέλα. Την μιμήθηκαν Compaq, IBM. Παλιότερα είχε κλασική γραμμή παραγωγής για τη συναρμολόγηση (25 άνθρωποι). Το 1997 έφτιαξε νέο εργοστάσιο με τη λογική του Ακριβώς-Στην-Ώρα (Just-In-Time, JIT): οι προμηθευτές φέρνουν τα υλικά όταν τα χρειάζεσαι. Σύστημα με καλάθια, ράφια που έχουν εξαρτήματα. Η τροφοδοσία ελέγχεται από ΠΣ. Λιγότεροι άνθρωποι στην γραμμή παραγωγής. Ιωάννης Γαβιώτης

28 Δικτυωμένη Επιχείρηση
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Δικτυωμένη Επιχείρηση 17/9/2018 Ιωάννης Γαβιώτης

29 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ο Αντίλογος 17/9/2018 Τα ΠΣ δεν μετράνε! (N. Carr, Harvard Business Review, 2003) Διότι κάθε εταιρία μπορεί να «αγοράσει» ΠΣ, όπως οποιοδήποτε άλλο εμπόρευμα ή υποδομή, πχ ηλεκτρικό, εργαλειομηχανές, κλπ. Διότι μόλις κάποιος αποκτήσει ένα στρατηγικό πλεονέκτημα, οι άλλοι σπεύδουν να τον αντιγράψουν. Διότι τα ΠΣ βασίζονται σε διεθνή πρότυπα, όπως το Διαδίκτυο, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλοι ελεύθερα. Ιωάννης Γαβιώτης

30 Τα ΠΣ ως Πρόκληση (1-3) Θα αξιοποιήσει η επιχείρηση το ΠΣ;
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τα ΠΣ ως Πρόκληση (1-3) 17/9/2018 Θα αξιοποιήσει η επιχείρηση το ΠΣ; Παρά το κόστος του, αρκετές επιχειρήσεις υποεκμεταλ-λεύονται το ΠΣ, πχ επειδή δεν αναδιοργανώνονται. Θα το χρησιμοποιήσει σωστά για να επιτύχει γεωγραφική ολοκλήρωση / παγκοσμιοποίηση; Ή το κάθε παράρτημα θα λειτουργεί με δικά του πρότυπα; Πώς θα αναπτύξει η εταιρία μια πληροφοριακή υποδομή που να υποστηρίζει στους επιχειρηματικούς της στόχους; Πολύπλοκο: εξοπλισμός, λογισμικό, άνθρωποι, υποδομές,... Ιωάννης Γαβιώτης

31 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τα ΠΣ ως Πρόκληση (4-5) 17/9/2018 Πώς θα διακρίνει η διοίκηση το ‘καλώς έχειν’ του ΠΣ; Το μόνο που γνωρίζει σίγουρα είναι το κόστος προμήθειας. Τι απέδωσε το ΠΣ; Τι θα δινόταν αν δεν το είχαμε; Το ΠΣ έχει τις ασφαλιστικές δικλίδες ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί εσφαλμένα; Οι χρήστες του κατανοούν τη λειτουργία του; Έχουν προβλεφθεί ‘έξοδοι κινδύνου’; Διασφαλίζονται ποιότητα, υπευθυνότητα, ελεγξιμότητα; Ιωάννης Γαβιώτης

32 Υπερπληροφόρηση Information overload - Ένα παραπροϊόν των ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Υπερπληροφόρηση 17/9/2018 Information overload - Ένα παραπροϊόν των ΠΣ Παράδειγμα: αναζήτηση στον παγκόσμιο ιστό (www) Τα δεδομένα συσσωρεύονται με τόσο ταχύ ρυθμό που είναι δύσκολο να τα αφομοιώσει ο καταναλωτής τους. Κρίσιμο: πώς τα δεδομένα που βρίσκονται σε αφθονία θα μετατραπούν σε πληροφορία; Τι είναι χρήσιμη πληροφορία; Σε ποιον; Εξόρυξη δεδομένων (data mining) Οπτικοποίηση πληροφορίας (information visualization) Ιωάννης Γαβιώτης

33 Συμπεράσματα 1ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Συμπεράσματα 1ης Ενότητας 17/9/2018 Στο νέο επιχειρηματικό κλίμα της παγκόσμιας αγοράς, ο διευθυντής λύνει προβλήματα με το ΠΣ αναπτύσσοντας στρατηγικές και πλάνα. Τα ΠΣ είναι πολύτιμα εργαλεία για μικρές & μεγάλες επιχειρήσεις στην πραγματική και στην εικονική τους διάσταση. Το ΠΣ πρέπει να σχεδιάζεται με βάση την οργανωτική δομή της επιχείρησης, την κουλτούρα, τις διαδικασίες, την πολιτική. Με την εφαρμογή του, το ΠΣ επηρεάζει την επιχείρηση, που θα πρέπει να αναδιοργανωθεί εσωτερικά, αλλά και σε σχέση με το περιβάλλον της. Ιωάννης Γαβιώτης

34 Λέξεις – Κλειδιά 1ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 1ης Ενότητας 17/9/2018 Business processes Built-To-Order Computer-based information system Data mining Digital firm E-business E-commerce Globalization Information economy Information overload Information technology Information visualization Just-In-Time Knowledge-intensive Knowledge worker Management Information Systems Networked enterprise Outsourcing Systems Analysis & Design Ιωάννης Γαβιώτης

35 Πληροφοριακά Συστήματα στην Επιχείρηση
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πληροφοριακά Συστήματα στην Επιχείρηση Ενότητα 2η Κεφάλαιο 2 του βιβλιου Ιωάννης Γαβιώτης

36 Περιεχόμενα 2ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 2ης Ενότητας 17/9/2018 Θα γνωρίσουμε τους τύπους ΠΣ που καλύπτουν διαφορετικά οργανωτικά επίπεδα. Θα γνωρίσουμε τα είδη ΠΣ που καλύπτουν διάφορες επιχειρηματικές λειτουργίες. Θα δούμε τη σχέση των επιχειρηματικών διεργασιών και των ΠΣ που τις υποστηρίζουν. Θα εκτιμήσουμε τη σημασία της ολοκλήρωσης των ΠΣ. Θα παρουσιάσουμε τις προκλήσεις & προοπτικές που τίθενται στην επιχείρηση. Ιωάννης Γαβιώτης

37 Επίπεδα Λειτουργίας Ομάδα που εξυπηρετεί
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Υποστηρίζει σχεδιασμό. 17/9/2018 4 Στρατηγική Διοίκηση Επίπεδα Λειτουργίας Υποστηρίζει λήψη αποφάσεων. Ομάδα που εξυπηρετεί 3 Διεύθυνση Διευθυντές Συλλέγει δεδομένα και ελέγχει τη ροή τους. Διοικητικοί 2 Γνώση Ελέγχει τις βασικές δραστηριότητες και δοσοληψίες. 1 Λειτουργία Εργάτες Ειδίκευση ανά τμήμα Πωλήσεις Παραγωγή Οικονομικά Λογιστική Προσωπικό Κάθε τομέας ή τμήμα της επιχείρησης έχει το δικό του αντικείμενο που υποστηρίζεται από ένα υποσύστημα του ΠΣ. Στην πυραμίδα κάθε τμήματος υπάρχουν άτομα που λειτουργούν σε διαφορετικά επίπεδα και παρότι όλοι έχουν το ίδιο τομέα ειδικότητας ενδιαφέρονται και λειτουργούν διαφορετικά. Το ΠΣ πρέπει να απλώνεται σε όλα τα τμήματα και σε όλα τα επίπεδα και μάλιστα να τα ολοκληρώνει δηλαδή να μη διατηρεί στεγανά και να επιτρέπει τη διάχυση της απαραίτητης πληροφορίας on a need to know basis. Παραδείγματα των λειτουργιών σε κάθε επίπεδο: Επίπεδο λειτουργίας: έκδοση τιμολογίου, υπόλοιπο είδους στην αποθήκη, πληρωμή υπαλλήλου Επίπεδο γνώσης: πόσα τιμολόγια εκδόθηκαν σήμερα, ποιοι προμηθευτές έχουν αργήσει να παραδώσουν τις παραγγελίες Επίπεδο διεύθυνσης: Πόσα χρήματα θα χρειαστούμε την επόμενη εβδομάδα για να εξοφλήσουμε τους προμηθευτές μας, τι θα γινόταν αν τιμολογούσαμε τον επόμενο μήνα την παραγωγή μας Επίπεδο στρατηγικής: Μακροπρόθεσμα πώς διαμορφώνεται το κόστος ανά μονάδα προϊόντος και πού οφείλεται αυτό, πώς εξελίσσεται η μισθοδοσία και η αποδοτικότητα της εργατικής δύναμης Ιωάννης Γαβιώτης

38 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 1ο Επίπεδο Λειτουργίας 17/9/2018 Συστήματα Επεξεργασίας Δοσοληψιών (Transaction Processing Systems, TPS) είναι τα βασικά ΠΣ που εκτελούν και καταγράφουν τις καθημερινές επαναλαμβανόμενες συναλλαγές που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της επιχείρησης. Δοσοληψία είναι μια πράξη που περατώνεται κανονικά (commit) ή αναιρείται ολοκληρωτικά (rollback). Διορθώνεται μόνο με διορθωτική κίνηση – δεν μπορεί να διαγραφεί, ούτε να διορθωθεί. Παραδείγματα: Κινήσεις υλικών αποθήκης (παραλαβή από προμηθευτή, χορήγηση στην παραγωγή) Έκδοση παραστατικού πώλησης (πχ απόδειξη ή τιμολόγιο). ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να «σβήσει». Ακυρωτικό ή πιστωτικό. Ιωάννης Γαβιώτης

39 Επεξεργασία Δοσοληψιών
17/9/2018 Καθημερινή χρήση, εργασία ρουτίνας Είσοδος με πληκτρολόγηση, σε συνδυασμό με, πχ αναγνώστες γραμμωτού κώδικα Έξοδος περιοδικές, πχ ημερήσιες, καταστάσεις ελέγχου Κύρια πηγή δεδομένων για τους άλλους τύπους ΠΣ. Κρίσιμος πόρος: διακοπή της λειτουργίας μπορεί να διαλύσει την επιχείρηση Χρήστες: απλοί εργαζόμενοι Κανόνες χρήσης επιβάλλονται από το σύστημα

40 Καταστήματα Μόδας 17/9/2018 Αντί για τις κλασικές τέσσερις περιόδους του χρόνου, αρκετά καταστήματα, όπως η σουηδική Η&Μ και οι ισπανικές Zara και Mango, αλλάζουν στιλ μια φορά το μήνα. Αυτή η στρατηγική απαιτεί ευελιξία και ταχύτητα από τη σχεδίαση μέχρι την παραγωγή και τη διάθεση στον αγοραστή. Η Mango έχει 4 κολεξιόν το χρόνο και καθεμιά αποτελείται από 5-6 μικρότερες συλλογές. Συνεχής ανεφοδιασμός: Σε καθένα από τα 731 καταστήματα στέλνεται από τα κεντρικά το εμπόρευμα ανάλογα με τον καιρό που επικρατεί, τα μεγέθη που διακινούνται περισσότερο.

41 Είδη ΠΣ Επιπέδου Λειτουργίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Είδη ΠΣ Επιπέδου Λειτουργίας 17/9/2018 Παρακολούθηση πωλήσεων / μάρκετινγκ Πελατολόγιο (& πιθανοί μελλοντικοί πελάτες) Προσφορές / προώθηση νέων προϊόντων Παραγωγή – προγραμματισμός & έλεγχος Οικονομικά / Λογιστική Προϋπολογισμός – κοστολόγηση – διαθέσιμα Ανθρώπινοι πόροι Προσόντα, αξιολόγηση, εκπαίδευση Μισθοδοσία Άσκηση: προσδιορίστε για κάθε δραστηριότητα που εκτελεί το κάθε τμήμα ενός οργανισμού ποια υποσυστήματα λειτουργικού επιπέδου είναι χρήσιμα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως παραδείγματα την InPart, την UPS, την εταιρία χαρτικών Orchid Paper Products ή κάποιον άλλο οργανισμό. Επαναλαμβάνετε την άσκηση για κάθε έναν από τους τύπους ΠΣ που περιγράφονται στις επόμενες διαφάνειες. Ιωάννης Γαβιώτης

42 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 2ο Επίπεδο Γνώσης 17/9/2018 Συστήματα εργασιακής γνώσης (Knowledge Work Systems, KWS) Παράγουν γνώση από τα δεδομένα Εργαζόμενοι γνώσης: μηχανικοί, εμπειρογνώμονες, επιστήμονες Συστήματα αυτοματοποίησης γραφείου (Office Automation Systems, OAS) Επεξεργασία κειμένου, ηλεκτρονική αρχειοθέτηση εγγράφων / μηνυμάτων επικοινωνίας, επιτραπέζια τυπογραφία Υπάλληλοι, γραμματείες, πρωτόκολλο Παράδειγμα KWS: σχεδίαση προϊόντος με υπολογιστή, έρευνα αγοράς, έρευνα για εφαρμογή νέων τεχνολογιών ή τεχνικών στην παραγωγή προϊόντος ή υπηρεσίας Ιωάννης Γαβιώτης

43 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 3ο Επίπεδο Διεύθυνσης 17/9/2018 Πληροφοριακά Συστήματα Διεύθυνσης (Management Information System, MIS) Υποβοηθούν στον προγραμματισμό και στον έλεγχο και στηρίζουν τη λήψη αποφάσεων παρέχοντας συγκεντρωτικά στοιχεία και αναφορές μη συνηθισμένων συμβάντων. Σε τακτά χρονικά διαστήματα -όχι καθημερινά-, πχ μηνιαία για σύγκριση με ιστορικά στοιχεία Προκύπτουν από διύλιση των δεδομένων που συσσωρεύονται από τα συστήματα δοσοληψιών (TPS) Προκατασκευασμένα (ad-hoc queries) Παραδείγματα MIS: Μηνιαία κατάσταση πωλήσεων ανά ημέρα Υπόλοιπα αδείας προσωπικού Ιωάννης Γαβιώτης

44 Πάλι Στο Επίπεδο Διεύθυνσης
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πάλι Στο Επίπεδο Διεύθυνσης 17/9/2018 Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision-Support Systems, DSS) Υποστηρίζουν αποφάσεις της διεύθυνσης διερευνώντας σενάρια υπό καθεστώς αβεβαιότητας δεδομένων ή μη ποσοτικών παραμέτρων. Αντλούν πληροφορία από τα ΠΣ της επιχείρησης, αλλά και από εξωτερικές πηγές, πχ στατιστική υπηρεσία, δημοσκοπήσεις. Συχνά προβλέπουν ακολουθώντας υποθέσεις ή μαθηματικά μοντέλα που διερευνούν διαφορετικά σενάρια. Επί παραγγελία και υπό διαμόρφωση – όχι προκάτ Παράδειγμα Βοήθησέ με να αποφασίσω τι ποσότητα προϊόντος να στοκάρω στις γεωγραφικά απομακρυσμένες αποθήκες για να καλύψω τη ζήτηση λόγω της εορταστικής περιόδου Χριστουγέννων, με βάση τα πρότυπα των προηγούμενων ετών και λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια ύφεση στην αγορά, το αρνητικό κλίμα λόγω επικείμενης πολεμικής σύγκρουσης. Ιωάννης Γαβιώτης

45 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 4ο Επίπεδο Διοίκησης 17/9/2018 Συστήματα Υποστήριξης Διοίκησης (Executive Support Systems, ESS) Απευθύνονται σε μη-δομημένες, δηλ. όχι ακριβείς, αποφάσεις στρατηγικής, βασίζονται σε εξωτερικά στοιχεία, δίνουν γραφική -όχι αναλυτική- παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ευκολόχρηστα ακόμη και από αδαείς Παραδείγματα: Τι κάνει ο ανταγωνισμός; Ποιες δραστηριότητες πρέπει να εγκαταλείψουμε; Ιωάννης Γαβιώτης

46 Συσχέτιση των Τύπων ΠΣ Σύστημα Υποστήριξης Διοίκησης (ESS)
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Συσχέτιση των Τύπων ΠΣ 17/9/2018 Σύστημα Υποστήριξης Διοίκησης (ESS) Πληρ/κό Σύστημα Διεύθυνσης (MIS) Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS) Σύστημα Εργασιακής Γνώσης (KWS) Σύστημα Επεξεργασίας Δοσοληψιών (TPS) Η ενοποίηση είναι επιθυμητή, αλλά δεν είναι πάντοτε εφικτή (τεχνικά – οικονομικά). Ο κύριος ενδοεπιχειρησιακός τροφοδότης δεδομένων είναι το TPS Όσο ‘ανεβαίνουμε’, τόσο εμπλέκονται εξωτερικές πηγές που περιλαμβάνουν εκτιμήσεις, ετερογενή και μη δομημένα στοιχεία. Άρα έχουμε loosely-coupled συστήματα. Ιωάννης Γαβιώτης

47 Υποστήριξη Αποφάσεων από ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Υποστήριξη Αποφάσεων από ΠΣ 17/9/2018 Στο γράφημα αυτό απεικονίζεται η σχέση των έξι τύπων πληροφοριακών συστημάτων με το επίπεδο των αποφάσεων που καλείται να παίρνει ένα στέλεχος που μπορεί να βρίσκεται σε κάποιο σημείο της οργανωτικής ιεραρχίας. Ιωάννης Γαβιώτης

48 ΠΣ κατά Λειτουργία Διαχείριση Προσωπικού Πωλήσεις & Μάρκετινγκ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 ΠΣ κατά Λειτουργία 17/9/2018 Διαχείριση Προσωπικού Πωλήσεις & Μάρκετινγκ Παραγωγή Οικονομικά Ιωάννης Γαβιώτης

49 ΠΣ στις Πωλήσεις & Μάρκετινγκ
17/9/2018 Πωλήσεις: ευθύνεται για την πώληση των προϊόντων Καταγράφει παραγγελίες από πελάτες και παρακολουθεί την εκτέλεσή τους (TPS) Μάρκετινγκ: προσδιορίζει ποιοι είναι οι πελάτες, τι θέλουν ή χρειάζονται και σχεδιάζει προϊόντα που να καλύπτουν τις ανάγκες τους. Επίσης διαφημίζει και προωθεί τα προϊόντα. CRM – διατηρεί στοιχεία για πελάτες και πιθανούς πελάτες Καθορίζει την τιμή του προϊόντος (MIS) Παρακολουθεί πορεία πωλήσεων (ESS)

50 ΠΣ στην Παραγωγή 17/9/2018 Παραγωγή: υπεύθυνη για την παραγωγή των προϊόντων. Σχεδιάζει, υλοποιεί και συντηρεί τις εγκαταστάσεις παραγωγής. Διαχειρίζεται τις πρώτες ύλες, χρονοπρογραμματίζει τον εξοπλισμό και τους ανθρώπους. Πρόσφατες εξελίξεις αφορούν συστήματα διαχείρισης του κύκλου ζωής προϊόντος (Product Life-cycle Management, PLM): αποθήκες πληροφοριών για ο,τιδήποτε αφορά ένα προϊόν, από την αρχική σύλληψή του μέχρι μετά την πώληση και τη συντήρησή του.

51 ΠΣ στα Οικονομικά 17/9/2018 Διαχειρίζεται τους οικονομικούς πόρους, όπως μετρητά, μετοχές, ομόλογα, και άλλες επενδύσεις και προσπαθεί να μεγιστοποιήσει το αποτέλεσμα με αυτούς τους πόρους. Η χρήση και συγκεκριμένες λειτουργίες επιβάλλονται από το κράτος (Εφορία, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, κλπ) Λογιστικές εγγραφές, ταμείο (TPS) Εισπρακτέα, πληρωτέα, χρηματοροή (MIS) Προϋπολογισμός (ESS)

52 ΠΣ στη Διαχείριση Προσωπικού
17/9/2018 Διατηρούνται στοιχεία για τους εργαζόμενους και τη μισθοδοσία. Καρτέλες εργαζομένων: προσωπικά, εργασιακά, φορολογικά στοιχεία Μισθοδοτικά: χρονοπαρουσία, άδειες, ασθένειες, συμβάσεις εργασίας, βασικός μισθός, επιδόματα Αρκετά στοιχεία είναι υποχρεωτικά από ταμεία ασφάλισης.

53 Τύποι και Λειτουργίες ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τύποι και Λειτουργίες ΠΣ 17/9/2018 Ιωάννης Γαβιώτης

54 Επιχειρησιακές Διεργασίες
17/9/2018 Είναι ένα σύνολο λογικά συσχετιζόμενων ενεργειών που οδηγούν στην επίτευξη ενός αποτελέσματος για την εταιρία. Προσδιορισμός πιθανών πελατών (μάρκετινγκ) Πληρωμή τιμολογίου (οικονομικά) Απόλυση εργαζομένου (προσωπικό) Έλεγχος ποιότητας (παραγωγή) Μερικές διασχίζουν τα οργανωτικά όρια (πχ τμήματα της επιχείρησης) Αρκετές διεργασίες είναι τυποποιημένες. Μπορεί να είναι πηγή συγκριτικού πλεονεκτήματος ή όχι.

55 Αναδιοργάνωση Επιχείρησης
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Αναδιοργάνωση Επιχείρησης 17/9/2018 Εταιρία χαρτικών χαμηλού κόστους 50 χρόνια στην Καλιφόρνια → Μετακίνηση Άνοδος κόστους από είσοδο σε νέες αγορές → Downsizing και εστίαση σε φθηνά προϊόντα Οικολογία → έμφαση σε ανακύκλωση Χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης → σύστημα ελέγχου παραγωγικών πόρων Η διοίκηση έχει άμεση και ακριβή πληροφόρηση. ‘Ελαφριά’ οργανωτική δομή & μειωμένο προσωπικό Στην Καλιφόρνια το ηλεκτρικό είναι λίγο και ακριβό. Επίσης προσπάθησε να μπει σε άλλη αγορά με αυξημένο κόστος. 1992 και 1995 πτώχευσε και το 1997 $36 εκατομμύρια πωλήσεις Ιωάννης Γαβιώτης

56 Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα
17/9/2018 ERP: υποστηρίζει την διεξαγωγή επιχειρηματικών διεργασιών εκτεινόμενο σε ολόκληρη την εταιρία. Αντίθεση με απομονωμένες εφαρμογές για κάθε τμήμα. Ενιαία βάση δεδομένων Τα ERP καλύπτουν όλες τις λειτουργίες και όλα τα επίπεδα οργάνωσης. Παράδειγμα: αίτηση παραγγελίας υλικού (παραγωγή), διερεύνηση αγοράς (οικονομικά) και εξόφληση (λογιστική, ταμείο) Τίνος αρμοδιότητα είναι η επιλογή ERP;

57 Μοντέλο Εφοδιαστικής Αλυσίδας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μοντέλο Εφοδιαστικής Αλυσίδας 17/9/2018 Σε κάθε οργανισμό λειτουργεί αλυσίδα πρωτευόντων ή υποστηρικτικών δραστηριοτήτων που προσθέτουν αξία στις εξόδους του. Αποκτάς πλεονέκτημα όταν παρέχεις περισσότερη αξία στους πελάτες ή όταν παρέχεις την ίδια αξία σε χαμηλότερη τιμή. Διερεύνηση: σε ποιες επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορούν να εφαρμοστούν στρατηγικές ανταγωνισμού; Μείωση κόστους αποθήκευσης με JIT delivery Αυτοματοποίηση γραφείου σε δικηγορικό γραφείο Σε επιχειρηματικό επίπεδο το πιο κοινό εργαλείο ανάλυσης είναι η ανάλυση με το μοντέλο της εφοδιαστικής αλυσίδας. Θα χρησιμοποιήσουμε αυτό το μοντέλο της επιχείρησης για να μελετήσουμε την εφαρμογή και το όφελος σε διάφορες δραστηριότητες Παράδειγμα: Αυτοκινητοβιομηχανία Υπάρχουν πρώτες ύλες που μετασχηματίζονται σε τελικό προϊόν, περνώντας από τη γραμμή παραγωγής. Αυτές είναι οι πρωτεύουσες δραστηριότητες. Υποστηρικτικές δραστηριότητες είναι πχ οι παραγγελίες, η αξιολόγηση προσωπικού, η πληροφοριακή υποδομή. Ιωάννης Γαβιώτης

58 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας 17/9/2018 Τα συστήματα Supply Chain Management (SCM) είναι εξωστρεφή, βοηθώντας την επιχείρηση να διαχειριστεί τη σχέση της με τους εξωτερικούς συνεργάτες της (προμηθευτές & πελάτες). Αυτοματοποιούν τη ροή της πληροφορίας μεταξύ των συνεργατών. Ποιοι είναι οι στόχοι ενός συστήματος διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας; Outsourcing έχουμε όταν αρμοδιότητες και διεργασίες που εκτελούνταν από εσωτερικά τμήματα και υπαλλήλους της εταιρίας εκχωρούνται σε εξωτερικούς συνεργάτες. Έτσι μειώνεται το μέγεθος της εταιρίας και το πάγιο κόστος, αλλά αυξάνεται η εξάρτηση από εξωτερικούς παράγοντες που πρέπει να ελέγχονται για την αξιοπιστία και τη συνέπειά τους. Ιωάννης Γαβιώτης

59 Στόχοι Συστημάτων SCM Ελαχιστοποίηση αποθέματος (νεκρό κεφάλαιο)
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Στόχοι Συστημάτων SCM 17/9/2018 Ελαχιστοποίηση αποθέματος (νεκρό κεφάλαιο) Ελαχιστοποίηση καθυστερήσεων παράδοσης Συνεχής αναπλήρωση (continuous replenishment) Με την αγορά του είδους ενημερώνεται το διαθέσιμο απόθεμα. Στο όριο ασφαλείας, ειδοποιείται ο προμηθευτής. Μια μορφή outsourcing: η ευθύνη της παρακολούθησης και της αναπλήρωσης βαρύνει τον προμηθευτή, ο οποίος πληρώνεται με βάση τα πωληθέντα. Παγίωση του δεσμού των εταίρων λόγω του κόστους μεταστροφής Ποιοι είναι οι στόχοι ενός συστήματος διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας; Outsourcing έχουμε όταν αρμοδιότητες και διεργασίες που εκτελούνταν από εσωτερικά τμήματα και υπαλλήλους της εταιρίας εκχωρούνται σε εξωτερικούς συνεργάτες. Έτσι μειώνεται το μέγεθος της εταιρίας και το πάγιο κόστος, αλλά αυξάνεται η εξάρτηση από εξωτερικούς παράγοντες που πρέπει να ελέγχονται για την αξιοπιστία και τη συνέπειά τους. Ιωάννης Γαβιώτης

60 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Υποστήριξη SCM από ΟΠΣ 17/9/2018 Αίτηση προμήθειας υλικών - materials requisition Επεξεργασία παραγγελιών - order processing Πρόγνωση - forecasting Προγραμματισμός ζήτησης – demand planning Κατανομή αποθέματος - inventory allocation Εκπλήρωση παραγγελιών - order fulfillment Μεταφορικά Τιμολόγηση – invoicing Αποπληρωμή Παραδοσιακά τα ERP καλύπτουν ενδοεπιχειρησιακές διεργασίες, αλλά ακολουθώντας το μοντέλο της εφοδιαστικής αλυσίδας επιλεγμένα υποσύνολα των δεδομένων που συλλέγονται μπορούν να διατεθούν στους εταίρους της εφοδιαστικής αλυσίδας. Άρα στήνεται μια γέφυρα μεταξύ των ΠΣ διαφόρων οργανισμών με επικοινωνιακό υπόστρωμα το Διαδίκτυο και τα πρωτόκολλά του (TCP/IP, XML). Ιωάννης Γαβιώτης

61 Προκλήσεις Ολοκλήρωση ΠΣ και όψη ενιαίου οργανισμού
17/9/2018 Ολοκλήρωση ΠΣ και όψη ενιαίου οργανισμού Συνήθως επιμέρους εφαρμογές εισάγονται σταδιακά για να εξυπηρετούν ένα τμήμα ή να μηχανοργανώνουν μια διεργασία. Εκπαίδευση και ενθάρρυνση εργαζομένων Να γνωρίζουν να το λειτουργούν και να έχουν ανοικτό μυαλό για τις δυνατότητες που προσφέρει. Κόστος εισαγωγής και λειτουργίας ΠΣ Παρότι εξοπλισμός και λογισμικό γίνονται φθηνότερα, το ΠΣ δεν έχει μηδενικό κόστος.

62 Λέξεις – Κλειδιά 2ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 2ης Ενότητας 17/9/2018 Business process Continuous replenishment Customer Relationship Management Decision Support System Enterprise Resource Planning Executive Support System Just-In-Time Knowledge Work Systems Management Information Systems Office Automation System Payroll Product Lifecycle Management Supply chain management Transaction Transaction Processing Systems Ιωάννης Γαβιώτης

63 Οργανισμοί & Πληροφοριακά Συστήματα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Οργανισμοί & Πληροφοριακά Συστήματα Ενότητα 3η Κεφάλαιο 3 του βιβλιου Ιωάννης Γαβιώτης

64 Περιεχόμενα 3ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 3ης Ενότητας 17/9/2018 Θα προσδιορίσουμε τα χαρακτηριστικά των οργανισμών. Θα μελετήσουμε τις επιδράσεις των ΠΣ στους οργανισμούς και στις οργανωτικές δομές τους. Θα δούμε πώς τα ΠΣ υποστηρίζουν στρατηγικές που δημιουργούν συγκριτικό πλεονέκτημα. Ιωάννης Γαβιώτης

65 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τι Είναι Οργανισμός 17/9/2018 Οργανισμός είναι μια σταθερή, τυπική κοινωνική δομή που λαμβάνει πόρους από το περιβάλλον και τους επεξεργάζεται για να παράγει εξόδους. Πόροι: κεφάλαιο και εργατική δύναμη Έξοδοι: προϊόντα και υπηρεσίες Νομική υπόσταση και εσωτερικοί κανόνες Οργανισμός είναι μια συλλογή δικαιωμάτων, προνομίων, υποχρεώσεων και υπευθυνοτήτων που ισορροπούν στο χρόνο με επίλυση συγκρούσεων. Ο πρώτος ορισμός είναι τεχνικός, ενώ ο δεύτερος συμπεριφορικός (behavioral). Ιωάννης Γαβιώτης

66 Κοινά Χαρακτηριστικά Οργανισμών
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Κοινά Χαρακτηριστικά Οργανισμών 17/9/2018 Κατανομή εργασιών Οργάνωση / Ιεραρχία Ρητοί κανόνες και διαδικασίες (Standard Operating Procedures, SOP) Αμερόληπτες (;) κρίσεις Επαγγελματικά προσόντα για την πρόσληψη και προαγωγή σε θέσεις Στόχος: μέγιστη απόδοση Bureaucracies κατά Max Weber, 1911 Πέρα από τον κλασικό ορισμό του Weber, τα κοινά χαρακτηριστικά που συναντούμε στους οργανισμούς παρουσιάζονται σε επόμενα slides: Τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας Οργανωτική πολιτική Οργανωτική κουλτούρα Ιωάννης Γαβιώτης

67 Τυποποιημένες Διαδικασίες Λειτουργίας
17/9/2018 Η απόδοση του οργανισμού αυξάνει με το πέρασμα του χρόνου, καθώς οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν και αφομοιώνουν ‘ρουτίνες’ για την παραγωγή. Σταδιακά παγιώνονται διαδικασίες για καθετί πιθανή κατάσταση. Οι εργαζόμενοι δεν χρειάζεται να αυτοσχεδιάζουν. Οι διαδικασίες καθιερώνονται τυπικά (γραπτά) στον κανονισμό λειτουργίας ή καθηκοντολόγιο.

68 Πολιτική & Κουλτούρα 17/9/2018 Οι άνθρωποι σε οργανισμούς έχουν διαφορετικές ειδικότητες, ενδιαφέροντα και προοπτικές. Έτσι αναπτύσσουν διαφορετικές απόψεις (πολιτικές) για το μοίρασμα εξουσίας, αμοιβών και ποινών. Η κουλτούρα είναι οι βασικές παραδοχές για τα προϊόντα που παράγει ο οργανισμός, πώς, πού και για ποιον. Η κουλτούρα είναι ο ενοποιητικός παράγων που περιορίζει τις συγκρούσεις πολιτικής και προάγει την κατανόηση, συνεργασία, κλπ.

69 Διοίκηση Διακρίνει επιχειρηματικές ευκαιρίες στο περιβάλλον
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Διοίκηση 17/9/2018 Διακρίνει επιχειρηματικές ευκαιρίες στο περιβάλλον Θέτει οργανωτικές στρατηγικές Παρέχει όραμα: Ηγεσία Χρονικός ορίζοντας Μακροπρόθεσμα (στρατηγική διοίκηση) Μεσοπρόθεσμα (τακτική διοίκηση) Άμεσα (διαχειριστική διοίκηση) Άσκηση: αναγνωρίστε τα στοιχεία οργάνωσης στη UPS Ιωάννης Γαβιώτης

70 Πού Διαφέρουν οι Οργανισμοί
17/9/2018 Παρότι οι οργανισμοί μοιράζονται αρκετά κοινά στοιχεία, διαφοροποιούνται ως προς τη δομή, τους στόχους, στιλ ηγεσίας (συμμετοχικό ως απολυταρχικό), καθήκοντα και περιβάλλον. Το περιβάλλον αλλάζει ταχύτερα από τους οργανισμούς. Όσοι οργανισμοί δεν προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, κλείνουν. Μόνον 10% των 500 μεγαλύτερων εταιριών του 1919 υπάρχουν σήμερα.

71 Τμήμα Πληροφοριακών Συστημάτων
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τμήμα Πληροφοριακών Συστημάτων 17/9/2018 Οργανωτική μονάδα για πληροφορική στην εταιρία είναι το ‘Τμήμα Πληροφοριακών Συστημάτων» ή «Μηχανογράφηση». Παραδοσιακά, συντηρεί τον εξοπλισμό, λογισμικό, μονάδες αποθήκευσης και δίκτυα, δηλ. όλη την υποδομή για τα ΠΣ. Προσωπικό κυρίως τεχνικό: ηλεκτρονικοί, προγραμματιστές Σήμερα, ασκεί και οργανωτικό ρόλο υποκινώντας αλλαγές στις επιχειρησιακές διεργασίες και εισάγοντας υπηρεσίες. Προσωπικό: αναλυτές, διευθυντής μηχανοργάνωσης (CIO) Πού ανήκει οργανογραμματικά η λειτουργία των Πληροφοριακών Συστημάτων. Ιωάννης Γαβιώτης

72 Το ΠΣ Επηρεάζει την Εταιρία Οικονομικά
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Το ΠΣ Επηρεάζει την Εταιρία Οικονομικά 17/9/2018 Μικροοικονομικό μοντέλο: το ΠΣ υποκαθιστά κάποια ποσότητα κεφαλαίου ή εργατικής δύναμης. Συγκεκριμένα, των μεσαίων στελεχών και των υπαλλήλων Θεωρία πρακτόρων (1976): η εταιρία είναι ένα σύμπλεγμα συμβολαίων μεταξύ ‘εγωιστικών’ ατόμων. Ο ιδιοκτήτης απασχολεί πράκτορες που εκτελούν τη δουλειά αντ’ αυτού. Οι πράκτορες απαιτούν παρακολούθηση. Όσο μεγαλώνει η εταιρία, τόσο αυξάνεται το ποσοστό των ατόμων που επιβλέπουν. Το ΠΣ επιτρέπει επίβλεψη / διοίκηση περισσότερων. Πώς τα ΠΣ επηρεάζουν τους οργανισμούς: Οικονομικές επιπτώσεις Οργανωτικές & συμπεριφορικές επιπτώσεις Ιωάννης Γαβιώτης

73 Θεωρία Κόστους Δοσοληψιών
17/9/2018 Παλιότερα, οι εταιρίες μείωναν το κόστος δοσοληψιών με καθετοποιημένη παραγωγή, αγοράζοντας προμηθευτές και διανομείς. Έτσι μεγάλωναν. Το ΠΣ μειώνει το κόστος δοσοληψιών μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων. Η μοντέρνα τάση είναι κάθε επιχείρηση να εστιάζει σε μια παραγωγική δραστηριότητα (core competence) και να συνεργάζεται με εξωτερικούς εταίρους για δευτερεύουσες εργασίες. Έτσι η εταιρία μικραίνει.

74 Οργανωτικές & Διοικητικές Αλλαγές
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Οργανωτικές & Διοικητικές Αλλαγές 17/9/2018 Κλασική οργάνωση Μοντέρνα τάση Αυστηρή ιεραρχία Ιεραρχία με λιγότερα επίπεδα Εξειδίκευση εργαζομένων Generalists Καταμερισμός καθηκόντων – Εργαζόμενοι με ορισμένα καθήκοντα Οριζόντια οργάνωση με μειωμένο αριθμό εμπλεκόμενων Σταθερές εταιρικές διαδικασίες Ευέλικτες εταιρικές διαδικασίες Μακροχρόνια απασχόληση (αφοσίωση εργαζομένων) Οι διαδικασίες επιβάλλονται από το σύστημα – δεν απαιτείται χρόνος για να τις αφομοιώσουν οι εργαζόμενοι Για να εξηγήσεις το τρίτο σημείο, ανάφερε ως παράδειγμα τη λειτουργία των τραπεζών. Παλιότερα πήγαινες σε έναν υπάλληλο για τη συναλλαγή, μετά για έλεγχο και τέλος στο ταμείο. Καθένας έκανε τη δουλειά του αλλά έφτιαχνε και ‘χαρτάκια’ για τους άλλους => εσωτερική επιβάρυνση. Τώρα το σύστημα έχει γίνει one-stop. Ιωάννης Γαβιώτης

75 Χρηματιστηριακή Αγορά
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Χρηματιστηριακή Αγορά 17/9/2018 Παραδοσιακά χώρος = τράπεζα, επικοινωνία = τηλ/φαξ, προφορική ενημέρωση, ... Ηλεκτρονικό χαρτοφυλάκιο αξιόγραφων Άμεση ενημέρωση για την τρέχουσα αποτίμηση Πληρέστερη πληροφόρηση Ηλεκτρονικές δοσοληψίες προσφέρουν: Μικρότερο κόστος διεκπεραίωσης Ευκολότερη παρακολούθηση Αυξημένος όγκος δοσοληψιών αποζημιώνει για το (1) Ιωάννης Γαβιώτης

76 Νέες Επιλογές Οργανωσιακού Σχεδιασμού
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Νέες Επιλογές Οργανωσιακού Σχεδιασμού 17/9/2018 Πυραμίδες με λιγότερα επίπεδα ιεραρχίας Παρεμβάλλονται λιγότεροι ανάμεσα στην ανώτερη διοίκηση και στην παραγωγή και παίρνουν πιο σημαντικές αποφάσεις. Μειώνεται ο αριθμός μεσαίων στελεχών. Στα προηγούμενα δυο slides είδαμε ότι τις οικονομικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη ΠΣ. Τώρα θα δούμε τις επιπτώσεις που έχει η υλοποίηση των ΠΣ στην οργανωτική δομή της επιχείρησης Με το «βαθύ» δέντρο, αρκετοί από τους εσωτερικούς κόμβους ασχολούνται με διαχειριστικά / οργανωτικά καθήκοντα, άρα δεν είναι άμεσα παραγωγικοί (δεν παράγουν έργο που πωλείται, δεν εξυπηρετούν πελάτη). Ιωάννης Γαβιώτης

77 Ποιο ΠΣ Υποστηρίζει Κάθε Δραστηριότητα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος Οργανωτικό Επίπεδο Δραστη-ριότητα Υποστηρικτικό Πληροφοριακό Σύστημα Άτομο Εργασία, καθήκον Εφαρμογή, προσωπική βάση δεδομένων, αρχείο προσωπικών εγγράφων Ομάδα Έργο Προγραμματισμός έργου, προσπέλαση εξωτερικών δεδομένων, υποστήριξη έργο-ομάδας Τμήμα Λειτουργία Διαχείριση αποθήκης, μισθοδοσία, πληρωμές, παραγγελίες Διεύθυνση Προϊόν, υπηρεσία Υποστήριξη παραγωγής, προσπέλαση σε οργανωτικά δεδομένα Οργανισμός Παραγωγή Ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης πόρων (ERP) Ομοσπονδία Συναγω-νισμός Σύστημα επικοινωνίας, σύστημα ελέγχου και παρατήρησης Δίκτυο Οικονομι-κός τομέας Σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών 17/9/2018 17/9/2018 Ποιο ΠΣ Υποστηρίζει Κάθε Δραστηριότητα Εδώ βλέπουμε πώς διάφοροι τύποι οργάνωσης σε επιχειρήσεις υποστηρίζονται από ΠΣ. Ιωάννης Γαβιώτης

78 Οργανωτική Ευελιξία Δυναμική αγορά - Γρήγορη ανταπόκριση Εφαρμογή σε
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Οργανωτική Ευελιξία 17/9/2018 Δυναμική αγορά - Γρήγορη ανταπόκριση Εφαρμογή σε Μικρές εταιρίες: δίνει δυνατότητα μεγέθυνσης Διευκολύνεται η συνεργασία με εφοδιαστική αλυσίδα Όταν καλυφθεί η ζήτηση, η επαναφορά είναι αυτόματη – δεν υπάρχουν πάγια κόστη. Μεγάλες εταιρίες: δίνει ευκινησία και ανοίγει νέες αγορές με προσαρμοσμένα προϊόντα Πχ Levi Strauss με Personal Pair παντελόνια Outsourcing: λειτουργίες που ανήκαν στην εταιρία καταργούνται και ‘αγοράζονται’ από εξωτερικούς συνεργάτες. Τα νέα προϊόντα παρουσιάζονται πολύ γρήγορα, πχ η αγορά home cinema και επιτραπέζιων DVD players. Για να είσαι πάνω στο κύμα πρέπει να μπορείς να ανταποκριθείς άμεσα στις απότομες διακυμάνσεις της αγοράς. Πχ είσαι μια μικρή επιχείρηση και σχεδίασες ένα καταπληκτικό προϊόν. Δέχεσαι άμεσα πολλές παραγγελίες. Αν δεν τις εξυπηρετήσεις (α) θα χάσεις κέρδος, (β) τη δυνατότητα να μεγαλώσεις, (γ) αξιοπιστία. Δεν προλαβαίνεις να προσλάβεις κόσμο, να αγοράσεις εξοπλισμό παραγωγής. Ακόμη κι αν προλάβαινες τι θα τα έκανες όταν το προϊόν σου έκλεινε τον κύκλο ζωής του και δεν είχες κάτι να παράγεις; Η λύση είναι η συνεργασία με εξωτερικούς εταίρους. Είσαι μια μεγάλη επιχείρηση. Παράγεις μαζικά είδη ευρείας κατανάλωσης. Επειδή η αγορά που κινείσαι είναι μεγάλη, σε ανταγωνίζονται και άλλοι μεγάλοι παίκτες. Έχετε όλοι εφαρμόσει τις οικονομίες κλίμακας χρησιμοποιώντας ρομποτικές γραμμές παραγωγής για να μειώσετε το κόστος, αλλά λόγω του ανταγωνισμού, το περιθώριο κέρδους είναι μικρό. Μόνο σε niche markets, πχ upper hifi systems μπορείς να έχεις μεγάλα περιθώρια κέρδους, αλλά εκεί το μεγάλο σου μέγεθος είναι μειονέκτημα – δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις γραμμές παραγωγής και πρέπει να ‘αλλάξεις’ την κουλτούρα των ανθρώπων σου (σχεδιαστών, τεχνικού ελέγχου). 5ο μάθημα – 17/10/2005 Ιωάννης Γαβιώτης

79 Μεταβιομηχανικές Οργανώσεις
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μεταβιομηχανικές Οργανώσεις 17/9/2018 Η εξουσία πηγάζει από τη γνώση κι όχι από τη θέση. Η θέση προκύπτει από την ικανότητα, την απόδοση και τη γνώση κι όχι από την αρχαιότητα. Οργάνωση σε ομάδες εργασίας Σχηματίζονται για συγκεκριμένη αποστολή (task force) και έπειτα διαλύονται. Μέλη με ετερογενείς δεξιότητες και συγκεκριμένες ευθύνες Ιωάννης Γαβιώτης

80 Εικονικές Επιχειρήσεις
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Εικονικές Επιχειρήσεις 17/9/2018 Η παραγωγή διασπείρεται γεωγραφικά και ο έλεγχος οργανώνεται παγκόσμια. Οι αποθήκες υποβαθμίζονται καθώς οι προμηθευτές συνδέονται με τα υποσυστήματα αγορών της επιχείρησης και παραδίδουν JIT – Just In Time. Ομάδες εργασίας τηλε-συντονίζονται μέσω δικτυωμένων ΠΣ. Η επιχείρηση δεν είναι ένα μονολιθικό εργοστάσιο, παρά μόνον αν αυτό πράγματι εξυπηρετεί. Συνήθως υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα ανά γεωγραφική περιοχή κι έτσι αλλού συμφέρει η παραγωγή, από αλλού η προμήθεια πρώτων υλών και υπηρεσιών, αλλού η οικονομική διαχείριση, το μάρκετινγκ, κτλ. Η γεωγραφική σύμπτωση παλιά θεωρούνταν δεδομένη και αύξανε το κόστος. Σεπτ 2003: η Levis έκλεισε το τελευταίο της εργοστάσιο επί αμερικανικού εδάφους για χώρες χαμηλών μερομισθίων. Ιωάννης Γαβιώτης

81 Η Μάχη των Σουπερμάρκετ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Η Μάχη των Σουπερμάρκετ Άσκηση 17/9/2018 Wal-Mart: λειτουργεί 16 έτη, πρωτοπόρος ηγέτης σε SCM στον κλάδο, κέρδος 3% Συνεχής εφοδιασμός: στοιχεία πωλήσεων κάθε 15 λεπτά Ανταγωνισμός από Albertsons: 2305 καταστήματα στις ΗΠΑ, κέρδος 1,4% Μετάβαση για να αντιμετωπίσει ανταγωνισμό. Χωρίς αναμονή στην ουρά: σαρωτής αναγνωρίζει προϊόντα όταν μπαίνουν στο καλάθι του πελάτη. Ηλεκτρονική πληρωμή Ο πελάτης φτιάχνει λίστα των αγορών μέσω Διαδικτύου. Πηγαίνει στο κατάστημα όπου μια ειδική συσκευή φορτώνει τη λίστα και τον καθοδηγεί στους διαδρόμους. Στην Albertsons υπάρχει αντίδραση από τους πελάτες και από το προσωπικό (μείωση θέσεων). Ιωάννης Γαβιώτης

82 Αντίδραση στην Οργανωτική Αλλαγή
17/9/2018 Εισαγωγή ΠΣ απαιτεί αλλαγές στις προσωπικές, ‘ρουτίνες’ που είναι επώδυνες για τα άτομα. Απαιτείται επανεκπαίδευση και προσπάθεια προσαρμογής. Τα ΠΣ αναδιανέμουν την εξουσία, αφού η πληροφορία είναι πλέον κρίσιμος πόρος. Επανακαθορίζεται σχέση μεταξύ τμημάτων της εταιρίας και μεταξύ εταιρίας και εξωτερικών συνεργατών. Ο πιο συχνός λόγος που αποτυγχάνουν τα ΠΣ δεν είναι τεχνολογικός, αλλά η πολιτική αντίσταση στην αλλαγή.

83 Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα 17/9/2018 Ο πρώτος που υλοποιεί ένα ΠΣ έχει πλεονέκτημα. Όχι διατηρήσιμο – οι ανταγωνιστές θα το αντιγράψουν και ίσως καλύτερα. Πχ, η Citibank εισήγαγε το 1977 τα ΑΤΜ. Αμέσως ακολούθησαν και άλλες τράπεζες. Ανάλογα και στο web banking. Καθώς το περιβάλλον αλλάζει, το πλεονέκτημα δεν διαρκεί. Σωστό timing: πιο νωρίς το κόστος είναι μεγάλο και η τεχνολογία ανώριμη – πιο αργά ο ανταγωνιστής έχει προλάβει ή η ευκαιρία πέρασε. Ιωάννης Γαβιώτης

84 Εστιασμένη Διαφοροποίηση
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Εστιασμένη Διαφοροποίηση 17/9/2018 Στρατηγική ανταγωνισμού που αναπτύσσει νέες εστιασμένες αγορές (niche markets) για ειδικά προϊόντα Προώθηση προϊόντων μέσω ανίχνευσης αγοραστικής συμπεριφοράς Επικερδέστεροι πελάτες Ιωάννης Γαβιώτης

85 ‘Πιστοί’ Πελάτες 17/9/2018 Συχνοί πελάτες σε ξενοδοχεία ‘αμοίβονται’ με προσφορές (καλό δωμάτιο, king-size κρεβάτι, δωρεάν Internet). Το Hilton διατηρεί 7,5 εκατ. προφίλ ενεργών πελατών με τις προτιμήσεις τους (σε ποια ξενοδοχεία της αλυσίδας έχουν μείνει, κλπ) για να αναπτύξει πολιτική στοχευόμενου μάρκετινγκ. Ανάλογα ισχύουν με τα προγράμματα ‘frequent flyer’ των αεροπορικών εταιριών: για κάποια μίλια πτήσεων, προσφέρουν ξεχωριστά σαλόνια αναμονής, σαμπάνια, και δωρεάν εισιτήρια. Σε αντάλλαγμα παρακολουθούν τις ταξιδιωτικές συνήθειες (πότε, πόσο συχνά, για ποιο λόγο, κλπ) πετάει κάποιος.

86 Κόστος Μεταγωγής Πελατών
17/9/2018 Ο πελάτης απολαμβάνει ιδιαίτερη εξυπηρέτηση, χάρη στο προφίλ των ιδιαίτερων απαιτήσεών του, ιδιαίτερα αν είναι μακροχρόνιος πελάτης. Ο πελάτης διστάζει να αλλάξει εταίρο γιατί έχει συνηθίσει σε ανώτερο επίπεδο εξυπηρέτησης. Το κόστος μεταγωγής (αναζήτηση εταίρου, προσαρμογή, πιθανότητα κακής συνεργασίας) ευνοεί την σύμπηξη μακροχρόνιων και σταθερών δεσμών.

87 Προμηθευτική Νοσοκομείων Baxter Healthcare
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Προμηθευτική Νοσοκομείων Baxter Healthcare 17/9/2018 Ελάχιστος χώρος για αποθήκη (stockless inventory) Δεν περνούν οι ημερομηνίες λήξης των φαρμάκων. Το τμήμα προμηθειών του νοσοκομείου έχει λιγότερη δουλειά και ευθύνη. Επίσης γνωρίζει ακριβώς την ημερομηνία παράδοσης για να ενημερώσει το νοσηλευτικό προσωπικό. Ο προμηθευτής αναλαμβάνει την ευθύνη, αλλά κερδίζει και έναν πιστό πελάτη. Ιωάννης Γαβιώτης

88 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Στρατηγικά ΠΣ 17/9/2018 Αλλάζουν τους στόχους, τις διεργασίες, τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τις σχέσεις του οργανισμού με το περιβάλλον του προκειμένου να αποκτηθεί πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Από επιχειρηματικής πλευράς, πλεονέκτημα είναι παραγωγή χαμηλού κόστους, πχ Orchid Paper διαφοροποίηση προϊόντος / υπηρεσίας, πχ UPS διαμόρφωση νέων δεδομένων στην αγορά Διεύρυνση μεριδίου αγοράς Εξειδίκευση (niche market) Αντιδιαστολή των στρατηγικών ΠΣ σε σχέση με τα ΠΣ υποστήριξης λειτουργίας που απλώς υποστηρίζουν («μηχανογραφούν») χάρτινες ή χειρωνακτικές διεργασίες. Η μεν διεύρυνση επιτυγχάνει μείωση κόστους μέσω οικονομιών κλίμακας, η δε εξειδίκευση μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους λόγω διαφοροποίησης από τον ανταγωνισμό. Ιωάννης Γαβιώτης

89 Οινοπαραγωγός Gallo 17/9/2018 E&J Gallo Winery: 1ος οινοπαραγωγός παγκοσμίως, 65 εκατ. κάσες ετησίως (2003) Σύστημα διαχείρισης αποθηκών συντονίζει παραγωγή, συνεχή αναπλήρωση, μεταφορά: παραγγελία ως πόρτα 10 ημέρες Ηλεκτρονικές παραγγελίες & πληρωμές Υποστήριξη διανομέων, πχ αλυσίδες σουπερμάρκετ: σύστημα που βοηθά στην τοποθέτηση των κρασιών στα ράφια και αναλύει την κερδοφορία ανά τύπο κρασιού. Τα στοιχεία είναι του σουπερμάρκετ – δεν τα βλέπει η Gallo. Ανταγωνισμός → ΠΣ + οργανωτική αλλαγή → συγκριτικό πλεονέκτημα

90 Συνεργασία Αντί Συναγωνισμού
17/9/2018 Τυπικά μια εταιρία έχει αντικρουόμενα συμφέροντα με τους πελάτες / προμηθευτές της, όσο και με τους ανταγωνιστές της. Η συνεργασία μπορεί να είναι επωφελέστερη, πχ με την ανάπτυξη βιομηχανικών προτύπων, ή τη δημιουργία ομάδων κοινών συμφερόντων & άσκησης πίεσης (lobby) . Παραδείγματα Η αεροπορική εταιρία American Airlines δωρίζει 1 μίλι στο πρόγραμμα ‘frequent flyer’ για κάθε δολάριο που πληρώνεται μέσω πιστωτικής κάρτας της Citibank. Η προμηθευτική Baxter Healthcare προσφέρει στα νοσοκομεία που είναι πελάτες της, προϊόντα ανταγωνιστών της, καθώς και γραφική ύλη.

91 Συμπεράσματα 3ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Συμπεράσματα 3ης Ενότητας 17/9/2018 Οι οργανισμοί επηρεάζονται από τα ΠΣ τόσο σε οικονομικό, όσο και σε οργανωτικό επίπεδο. Οργανωτικές αλλαγές είναι απαραίτητες για την επιβίωση της επιχείρησης. Άλλες αλλαγές γίνονται εφικτές χάρη στα ΠΣ, άλλες επιβάλλονται από τα ΠΣ προκειμένου να λειτουργήσουν αποδοτικά. Ο ανταγωνισμός μεταξύ εταιριών της ίδιας βιομηχανίας μπορεί να αντικατασταθεί με συνεργασία δημιουργώντας στρατηγικό πλεονέκτημα. Ιωάννης Γαβιώτης

92 Λέξεις – Κλειδιά 3ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 3ης Ενότητας 17/9/2018 Agency theory Bureaucracies (Weber) Chief Information Officer Competitive advantage Core competence Customer switching cost Focused differentiation Information Systems department Loyalty program Mass customization Niche market Product differentiation Standard Operating Procedures System analyst Transaction cost theory Virtual enterprise Ιωάννης Γαβιώτης

93 Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ενότητα 4η
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ενότητα 4η Κεφάλαιο 3 του βιβλιου Ιωάννης Γαβιώτης

94 Περιεχόμενα 4ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 4ης Ενότητας 17/9/2018 Θα περιγράψουμε τρόπους που διεξάγεται ηλεκτρονικό εμπόριο στο Διαδίκτυο. Θα δούμε πώς μειώνεται το κόστος δοσοληψιών αφαιρώντας μεσάζοντες ανάμεσα στον παραγωγό και στον καταναλωτή. Θα μελετήσουμε πώς διεξάγεται ηλεκτρονικό εμπόριο μεταξύ επιχειρήσεων. Θα δούμε μηχανισμούς ηλεκτρονικών πληρωμών. Ιωάννης Γαβιώτης

95 Κόστος Δοσοληψίας 17/9/2018 Δοσοληψία Παραδοσιακά Διαδίκτυο Έλεγχος τραπεζικού υπολοίπου $1 $0.13 Απάντηση ερώτησης πελάτη $10-45 με $1-5 Διόρθωση καρτέλας εργαζόμενου $128 $2.32 Αποστολή διαφημιστικού φυλλαδίου $ $0-0.25 Πληρωμή λογαριασμού $2-3 $0.65-1 Από παλιά οι εταιρίες χρησιμοποιούσαν ιδιωτικά συστήματα για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους. Ακριβά στην υλοποίηση Αποκλειστικά στη χρήση: συμφωνία των δύο μερών Τώρα επιλέγεται ως υποδομή το Διαδίκτυο. Κοινά αποδεκτό πρωτόκολλο, φθηνό και τυποποιημένο

96 Κόστος Αναζήτησης 17/9/2018 Τυπικά, οι πληροφορίες για τα εμπορεύματα διατί-θενται στο χώρο που αυτά πωλούνται. Ο αγοραστής πρέπει να επισκεφθεί τα καταστήματα για να επιλέξει. Με το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι πληροφορίες διατί-θενται μέσω Διαδικτύου, η παραγγελία υποβάλλεται ηλεκτρονικά και το εμπόρευμα αποστέλλεται στον προορισμό του. Μειώνεται το κόστος αναζήτησης. Ο καταναλωτής ενημερώνεται πληρέστερα για τις αγορές. Οι εταιρίες μαθαίνουν περισσότερα για τους αγοραστές.

97 Δυναμική Τιμολόγηση 17/9/2018 Η τιμή πώλησης ενός προϊόντος μεταβάλλεται δυναμικά με βάση την προσφορά / ζήτηση, ή άλλους παράγοντες. Πχ εισιτήριο με την EasyJet Αθήνα-Λονδίνο. Οι τιμές ζητήθηκαν την 19 Οκτωβρίου.

98 Μουσική Βιομηχανία 17/9/2018 Napster 1 δις τραγούδια, 80 εκατ. χρήστες. Έκλεισε το 2001, γιατί διατηρούσε τον κατάλογο σε δικό του υπολογιστή. Kazaa, Morpheus, Grokster οι διάδοχοι: απλώς φέρνουν σε επαφή υπολογιστές σε δίκτυο peer-to-peer. Δεν υπάρχουν στοιχεία διακίνησης, αλλά το πρόγραμμα Kazaa έγινε download 270 εκατ. φορές. Το 2002 οι δισκογραφικές εταιρίες άλλαξαν τακτική, αγκαλιάζοντας τις ηλεκτρονικές πωλήσεις. Το 2003 η Apple ξεκίνησε το ηλ. κατάστημα iTunes που προσφέρει όλα τα τραγούδια των εταιριών ~0,99€. Ο χρήστης μπορεί νόμιμα να αντιγράψει σε 3 υπολογιστές ή να κάψει σε 10 CD.

99 Επιχειρηματικά Μοντέλα στο Διαδίκτυο
17/9/2018 Εικονικό σημείο πώλησης (virtual storefront): πουλάει φυσικά προϊόντα κατευθείαν σε καταναλωτές ή επιχειρήσεις. Βιβλιοπωλείο (& λοιπά) Amazon Μεσίτης πληροφοριών (information broker): παρέχει πληροφορίες για προϊόντα, τιμές, διαθεσιμότητα. Παραπέμπει στον επιλεγόμενο προμηθευτή για να διεκπεραιωθεί η δοσοληψία. Κερδίζει από διαφημίσεις ή ποσοστό επί των πωλήσεων. Μεσάζων δοσοληψιών (transaction broker): Εξοικονομεί χρόνο και χρήμα στους πελάτες εκτελώντας τη δοσοληψία με τον προμηθευτή.

100 Ηλεκτρονική Αγορά 17/9/2018 Περιβάλλον όπου αγοραστές και πωλητές συνδιαλλάσ-σονται και διαπραγματεύονται προσπαθώντας να κλείσουν επωφελείς συμφωνίες. Πχ eBay Δημοπρασία: πουλάω αυτό – Ποιος δίνει περισσότερα; Αντίστροφη δημοπρασία: Θέλω να αγοράσω αυτό – ποιος θα μου το πουλήσει φθηνότερα; Παζάρι: Dώρο τα μεταφορικά; Aν πάρω μεγαλύτερη ποσότητα, θα ρίξεις την τιμή;

101 Παροχή Υπηρεσιών 17/9/2018 Παροχή περιεχομένου (content provider): διακινεί νέα, μουσική, φωτογραφίες, βίντεο. Δικό του περιεχόμενο ή άλλων. Λειτουργεί ως μεσάζων. Κέρδη από διαφημίσεις, συνδρομές ή πώληση πληροφοριών μάρκετινγκ. Πχ CNN, GettyImages Πύλη (Portal): Παρέχει ένα σημείο εκκίνησης προς εξειδικευμένες κατηγορίες περιεχομένων. Πχ Yahoo, in.gr, MSN

102 Ηλεκτρονικό Εμπόριο Business to Consumer Business to Business
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ηλεκτρονικό Εμπόριο 17/9/2018 Business to Consumer Βιβλιοπωλείο Παπασωτηρίου – βιβλία & λογισμικό Εταιρία Πλαίσιο – υπολογιστές & αναλώσιμα Business to Business Βιομηχανία προμηθεύεται εξαρτήματα & πρώτες ύλες Ναυτιλιακή εταιρία αναζητά ναυπηγεία για το στόλο της Consumer to Consumer Ιδιώτης πουλά μεταχειρισμένη κάμερα μέσω πλατφόρμας ηλεκτρονικής δημοπρασίας. Ιωάννης Γαβιώτης

103 Εμπόριο Χωρίς Μεσάζοντες
Τιμή πώλησης €50 €40 €20 17/9/2018 Disintermediation Πελάτης Παραγωγός Διανομέας Λιανοπωλητής Αντίδραση! Πελάτης Παραγωγός Λιανοπωλητής Πελάτης Παραγωγός Τυποποιημένα προϊόντα: εισιτήρια, ξενοδοχεία, ηλεκτρονικές συσκευές

104 Τεχνικές Διαδικτυακού Μάρκετινγκ
17/9/2018 Καταγραφή επίσκεψης (clickstream tracking): καταγράφει τη συμπεριφορά του πελάτη μέσα στον ιστότοπο: από πού ήλθε, ποιες σελίδες επισκέφθηκε, πόση ώρα, κλπ. Εξατομίκευση ιστού (web personalization): προσαρμόζει το περιεχόμενο των ιστοσελίδων ανάλογα με τον πελάτη. Διαφημίζει προϊόντα που μπορεί να τον ενδιαφέρουν περισσότερο. Προσπαθεί να ταιριάσει το προφίλ του με άλλων πελατών και του συστήνει αυτά που αγόρασαν κι εκείνοι (collaborative filtering).

105 Volkswagen 17/9/2018 Μεγαλύτερος ευρωπαίος κατασκευαστής αυτοκινήτων, εργαζόμενοι, 12% παγκόσμιας αγοράς. Αγοράζει 60 δις € πρώτες ύλες, ανταλλακτικά, κλπ. Ανέπτυξε ιδιωτική πλατφόρμα ηλεκτρονικής επικοινωνίας με προμηθευτές, ένα B2B extranet VWGroupSupply.com που καλύπτει το 90% των προμηθειών. Καλύπτει κλήση για προσφορά (request for quotation), διαπραγματεύσεις συμβάσεων, αγορές από καταλόγους, διαχείριση παραγγελιών, πληρωμές, κά Πάνω από άνθρωποι χρησιμοποίησαν τον κατάλογο με 1,37 εκατ. είδη από 750 προμηθευτές. Σε τρία χρόνια εξοικονόμησε 100 εκατ. € διεκπεραιώνοντας δοσοληψίες με προμηθευτές αξίας 42 εκατ. €.

106 B2B και Extranets 17/9/2018 Electronic Data Exchange (EDI) είναι μια τεχνολογία για ανταλλαγή δεδομένων σε συμφωνημένο φορμά μεταξύ ΠΣ εταιριών. Σήμερα 80% του ηλεκτρονικού εμπορίου μεταξύ εταιριών γίνεται με EDI. Η τάση είναι να αντικατασταθεί με ιδιωτικά δίκτυα που λειτουργούν στην πλατφόρμα του Διαδικτύου και αποτελούν επέκταση των εταιρικών ΠΣ (extranets). XML είναι μια γλώσσα-πρότυπο που επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ εταιριών.

107 Ηλεκτρονικές Πληρωμές
17/9/2018 Πιστωτική κάρτα (credit card): 50-80% της αγοράς Ψηφιακό πορτοφόλι (digital wallet): ενσωματώνει πληροφορίες όπως το όνομα του αγοραστή, τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας (τράπεζα, αριθμός, ισχύει έως) και τη διεύθυνση αποστολής. Κάνει ευκολότερη την πληρωμή. Ψηφιακή επιταγή: περιλαμβάνει ασφαλή ψηφιακή υπογραφή. Κάρτα προπληρωμής: αγοράζεις ένα πιστωτικό υπόλοιπο και κάνεις μικροπληρωμές αφαιρώντας από αυτό το ποσό.

108 Συμπεράσματα 4ης Ενότητας
17/9/2018 Το Διαδίκτυο ανοίγει ευκαιρίες για νέα προϊόντα & υπηρεσίες, νέα κανάλια πωλήσεων & μάρκετινγκ. Εναλλακτικά, βοηθάει παραδοσιακές εταιρίες να μειώσουν κόστος δοσοληψιών και να ισχυροποιήσουν τη σχέση τους με τους πελάτες. Τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα δεν είναι πάντοτε πιο αποδοτικά. Κίνδυνοι: Δεν παράγουν κέρδος ή δεν μειώνουν το κόστος. Ανατρέπουν συνεργασίες με μεσάζοντες (διανομείς, λιανική) Αποτυγχάνουν να δημιουργήσουν αίσθημα ασφάλειας και ευκολίας.

109 Λέξεις – Κλειδιά 4ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 4ης Ενότητας 17/9/2018 Business to business (B2B) Business to consumer (B2C) Clickstream tracking Collaborative filtering Credit card Digital wallet Disintermediation Dynamic pricing Extranet Information broker Portal Request for quotation Search cost Transaction broker Transaction cost Virtual storefront Web personalization Ιωάννης Γαβιώτης

110 Κοινωνικά Ζητήματα Ενότητα 5η
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Κοινωνικά Ζητήματα Ενότητα 5η Κεφάλαιο 5 του βιβλίου Ιωάννης Γαβιώτης

111 Περιεχόμενα 5ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 5ης Ενότητας 17/9/2018 Θα θιγούν τα ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που εγείρει η χρήση ΠΣ. Θα προσδιορίσουμε αρχές καλής συμπεριφοράς που αρμόζουν στην κοινωνία της πληροφορικής. Θα ερευνήσουμε ζητήματα ιδιωτικότητας και πνευματικής ιδιοκτησίας. Ιωάννης Γαβιώτης

112 Έλεγχος Διαπιστευτηρίων
17/9/2018 Πολλές εταιρίες απαιτούν έλεγχο ποινικού μητρώου, κλπ για να προσλάβουν. ChoicePoint: αυτοματοποιεί την παροχή των πληρο- φοριών. Οι πληροφορίες που συλλέγει είναι δημόσιες (πχ από ληξιαρχεία). Ειδοποιεί τους στόχους και ζητά συγκατάθεση. Αποτελέσματα σε 3-6 ημέρες. Θα γίνει καλή ή κακή χρήση;

113 Προσωπική Ευθύνη 17/9/2018 Σε αρκετές περιπτώσεις στελέχη απέκρυψαν την οικονομική πραγματικότητα (Enron, WorldCom). Χρησιμοποίησαν ΠΣ για οικονομικά αποτελέσματα ως εργαλείο για την απάτη. Η ευθύνη αποδίδεται ατομικά και δίνεται κίνητρο στις εταιρίες να συνεργαστούν με τη Δικαιοσύνη για μικρότερα πρόστιμα. Συμπέρασμα: στελέχη και υπάλληλοι πρέπει να γνωρίζουν τι είναι παράνομο και να μην βασίζονται σε εταιρικές πρακτικές ή προτροπές συναδέλφων.

114 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Σχέση ΠΣ και Κοινωνίας 17/9/2018 Τα ΠΣ δημιουργούν ευκαιρίες για κοινωνικές αλλαγές και απειλούν την ισχύουσα κατανομή εξουσίας, πλούτου, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Δύο όψεις του νομίσματος Θετική: εργαλείο προόδου Αρνητική: πρόξενος απειλών και εγκλημάτων Τα ΠΣ δημιουργούν πρωτόγνωρες καταστάσεις που δεν καλύπτονται από τους παλιούς κανόνες και νόμους. Γκρι ζώνες: στα όρια του νόμιμου και μη αποδεκτού. Ιωάννης Γαβιώτης

115 Η Τεχνολογία Εγείρει Ηθικά Ζητήματα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Η Τεχνολογία Εγείρει Ηθικά Ζητήματα 17/9/2018 Τεχνολογική τάση Επίπτωση Διπλασιασμός υπολογιστικής ισχύος κάθε 2 χρόνια Αυξημένη εξάρτηση κρίσιμων συστημάτων από υπολογιστές Μειούμενο κόστος αποθηκευτικών μέσων Διατήρηση εκτεταμένων και ιστορικών πληροφοριών Εξελίξεις στην ανάλυση δεδομένων Συνδυασμός στοιχείων από διαφορετικές πηγές Εξελίξεις στις τηλεπικοινωνίες και το Διαδίκτυο Κατάρριψη συνόρων μεταξύ εθνών / κρατών Παρότι κρίσιμα συστήματα λειτουργούν με υπολογιστές, δεν υπάρχουν (νομοθετημένα) πρότυπα που να εξασφαλίζουν την ακρίβεια και την αξιοπιστία τους. Πχ συστήματα πλοήγησης αεροπλάνου. Η παραβίαση προσωπικών δεδομένων είναι και τεχνικά εύκολη και οικονομικά αποδοτική. Οι πληροφορίες που αφήνεις πίσω σου για μια δοσοληψία είναι οι απαραίτητες για τη διεκπεραίωσή της. Αν ωστόσο κάποιος συλλέξει όλα τα στοιχεία από όλες τις δοσοληψίες και μπορέσει εύκολα να τα συσχετίσει, το εύρος της πληροφόρησης αλλάζει κλίμακα. Αυτό ονομάζεται profiling. Ιωάννης Γαβιώτης

116 Βασικές Έννοιες Ηθικής
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Βασικές Έννοιες Ηθικής 17/9/2018 Ηθική: αρχές του ορθού και λανθασμένου που χρησιμοποιούνται από ελεύθερα άτομα για τον προσδιορισμό των επιλογών που καθοδηγούν τη συμπεριφορά τους Υπευθυνότητα: αποδοχή του πιθανού κόστους, καθήκοντος ή υποχρέωσης που απορρέει από αποφάσεις / ενέργειες Λογοδοσία: μηχανισμός απόδοσης ευθυνών Υπαιτιότητα: το νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει την αποκατάσταση ζημιών Ιωάννης Γαβιώτης

117 Κανόνες Ηθικής Μην κάνεις ό,τι δεν θέλεις να σου κάνουν.
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Κανόνες Ηθικής 17/9/2018 ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ Μην κάνεις ό,τι δεν θέλεις να σου κάνουν. Αν κάτι δεν είναι σωστό για όλους, δεν είναι σωστό για κανέναν (Καντ). Αν κάτι δεν μπορεί να επαναλαμβάνεται, δεν πρέπει να γίνεται ούτε μια φορά (Ντεκάρτ). Να επιλέγεις την ενέργεια που μεγιστοποιεί το όφελος. Να επιλέγεις την ενέργεια που (ενδέχεται να) προκαλεί το ελάχιστο κακό. ΙΣΟΤΗΤΑ ΩΦΕΛΙΜΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ο πρώτος κανόνας σε βοηθάει να παίρνεις αποφάσεις με βάση τη δικαιοσύνη. Ο δεύτερος κανόνας επιβάλλει ισότητα. Ο τρίτος κανόνας προφυλάσσει από τις περιπτώσεις ‘κατρακύλας’. Μπορεί κάτι όταν συμβαίνει σποραδικά να μην είναι κακό, ωστόσο η επανάληψη ή η καθιέρωσή του να προκαλεί κακό. Κάτι τέτοιο πρέπει να απαγορεύεται ολωσδιόλου. Ο ωφελιμιστικός κανόνας επιτρέπει την κατάταξη των ενεργειών και την επιλογή ανάμεσα σε εναλλακτικές ενέργειες. Ο κανόνας αποφυγής κινδύνου λαμβάνει υπόψη το κόστος της αποτυχίας και την πιθανότητα εκδήλωσής της. Ιωάννης Γαβιώτης

118 Ακολουθούν πέντε ηθικές διαστάσεις των Πληροφοριακών Συστημάτων
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Κώδικες Δεοντολογίας 17/9/2018 Από επαγγελματικές οργανώσεις Ιατρικοί Σύλλογοι Association for Computing Machinery Από ανεξάρτητες αρχές Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Ακολουθούν πέντε ηθικές διαστάσεις των Πληροφοριακών Συστημάτων Ιωάννης Γαβιώτης

119 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ιδιωτικότητα (1/5) 17/9/2018 Το δικαίωμα του ατόμου να είναι μόνος, χωρίς επιτήρηση ή παρακολούθηση από άλλα άτομα ή οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του κράτους. Ευρωπαϊκή Ντιρεκτίβα για την Προστασία Δεδομένων (1998) – αυστηρότερη της αμερικανικής νομοθεσίας Προβλέπει θεμιτή χρήση (fair use) επ’ αμοιβαία ωφέλεια Επιβάλλει ότι αυτοί που συλλέγουν την πληροφορία θα ενημερώνουν τι αποθηκεύουν και για ποιο σκοπό. Spamming – σκουπιδο-ταχυδρομείο Cookies – παρακολούθηση στο Διαδίκτυο Ιωάννης Γαβιώτης

120 Σκουπιδο-ταχυδρομείο
17/9/2018 Spam: αυτόκλητα (χωρίς να έχουν ζητηθεί από τον παραλήπτη) μηνύματα, συνήθως αποστελλόμενα μαζικά με διαφημιστικό περιεχόμενο και παραπλανητικό τίτλο. 65% των είναι spam. Καταναλώνουν δικτυακούς πόρους, αλλά και χρόνο: κάθε εργαζόμενος λαμβάνει κατά μέσο όρο 13 μηνύματα spam τη μέρα και τους διαθέτει 6,5 λεπτά. Αντιμετώπιση: αυτόματο φιλτράρισμα μηνυμάτων, νομοθεσία (ποιος μπορεί να τιμωρήσει τον αποστολέα;)

121 Πνευματική Ιδιοκτησία (2/5)
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πνευματική Ιδιοκτησία (2/5) 17/9/2018 Μη απτό, μη υλικό αντικείμενο ιδιοκτησίας που υπάγεται σε νόμους κατοχύρωσης πνευματικής ιδιοκτησίας, εμπορικού μυστικού, πατέντας. 70 έτη μετά το έτος θανάτου του δημιουργού, ή 95 μετά την ανακάλυψη από εταιρία Δεν καλύπτει μόνο αυτούσιο το περιεχόμενο, αλλά και το look-and-feel. Η Apple μήνυσε την Microsoft όταν κυκλοφόρησαν τα πρώτα Windows επειδή ως προϊόν χρησιμοποιούσαν την ιδέα των επικαλυπτόμενων παράθυρων. Εμπορικό μυστικό είναι μια ιδιοκτησία που ως εκ της θέσεώς του μπορεί να γνωρίζει κάποιος, αλλά απαγορεύεται να ανακοινώσει ή αλλιώς να γνωστοποιήσει διότι τότε θα στερήσει το πλεονέκτημα της αποκλειστικής γνώσης και εκμετάλλευσής της από τον ιδιοκτήτη της. Κατοχύρωση πνευματικής ιδιοκτησίας εφαρμόζεται σε περιεχόμενα βιβλίων, μουσικής, κινηματογραφικών ταινιών κλπ, όπου το περιεχόμενο από τη φύση του γνωστοποιείται, αλλά ο δημιουργός διατηρεί για κάποιο χρονικό διάστημα (στις ΗΠΑ 28 έτη) το δικαίωμα προστασίας από αντιγραφή ή το εκχωρεί έναντι αμοιβής. Πατέντα χορηγεί αποκλειστικά δικαιώματα στον κάτοχο μιας ιδέας ή εφεύρεσης για 17 χρόνια στις ΗΠΑ. Υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία και γραφείο όπου δηλώνονται και κατοχυρώνονται οι πατέντες. Ιωάννης Γαβιώτης

122 Λογοδοσία και Έλεγχος (3/5)
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λογοδοσία και Έλεγχος (3/5) 17/9/2018 Ποιος είναι υπόλογος, αν ένα άτομο τραυματιστεί από μια μηχανή που λειτουργεί υπό την καθοδήγηση λογισμικού αν κάποιος μεταδίδει πορνογραφικό ή άλλο προσβλητικό υλικό από κάποιο δημόσιο δίκτυο Το ΠΣ δίνει την αίσθηση του αλάθητου και είναι δυσκολότερα ελέγξιμο από το παραδοσιακό σύστημα εγγραφών σε βιβλία με υπογραφές, σφραγίδες και άλλα μέσα ταυτοποίησης. Ιωάννης Γαβιώτης

123 Ποιότητα Συστήματος (4/5)
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ποιότητα Συστήματος (4/5) 17/9/2018 Τα ΠΣ βασίζονται σε λογισμικό που αποδεδειγμένα έχει σφάλματα (bugs). Οι εταιρίες κατασκευής λογισμικού σπεύδουν να το κυκλοφορήσουν για οικονομικούς λόγους. Ποιος βαρύνεται με το κόστος των επανορθώσεων που απαιτούνται; Εάν το λογισμικό δεν χρησιμοποιηθεί, μπορεί να μην βρεθούν (και διορθωθούν) τα σφάλματα, το κόστος για την κοινωνία μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο. Ιωάννης Γαβιώτης

124 Ποιότητα Ζωής (5/5) Συγκέντρωση εξουσίας στο κέντρο
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ποιότητα Ζωής (5/5) 17/9/2018 Συγκέντρωση εξουσίας στο κέντρο Διατήρηση προσωπικής ζωής: διατηρείται χρόνος για διασκέδαση, οικογένεια, ξεκούραση, κλπ Πανταχού παρών υπολογιστής (ubiquitous computing) Εγκληματικότητα και κατάχρηση Το ΠΣ μπορεί να είναι ο στόχος ή το μέσον. Μείωση της απασχόλησης και απαίτηση για ταχεία απόκριση του ανθρώπου στις τεχνολογικές εξελίξεις Έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες στην Πληρ/κή κοινωνία; Επιπτώσεις στην υγεία: σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα Ο άνθρωπος έχει έναν συγκεκριμένο ρυθμό που μπορεί να απορροφήσει τις αλλαγές. Υπάρχει ο κίνδυνος μιας just-in-time κοινωνίας με just-in-time δουλειές και just-in-time εργασιακά περιβάλλοντα, οικογένειες και διακοπές. Ιωάννης Γαβιώτης

125 Λέξεις – Κλειδιά 5ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 5ης Ενότητας 17/9/2018 Accountability Cookies Computer abuse Computer crime Copyright Intellectual property Liability Privacy Professional code of conduct Profiling Spam Spyware Trade secret Ιωάννης Γαβιώτης

126 Τεχνολογική Υποδομή Πληροφοριακών Συστημάτων
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Τεχνολογική Υποδομή Πληροφοριακών Συστημάτων Ενότητα 6η Κεφάλαιο 11 του βιβλίου Ιωάννης Γαβιώτης

127 Περιεχόμενα 6ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 6ης Ενότητας 17/9/2018 Θα δούμε τι συνιστά υποδομή για πληροφοριακά συστήματα, διάφορους τύπους και μοντέλα υποδομών. Θα παρουσιάσουμε την εξάρτηση των ΠΣ από βάσεις δεδομένων όπου οργανώνονται και αποθηκεύονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων. Θα δούμε τα χαρακτηριστικά δικτυακών υποδομών και πώς χρησιμοποιούνται για την ενοποίηση των διαφόρων τύπων επικοινωνιών. Ιωάννης Γαβιώτης

128 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ορισμός Υποδομής 17/9/2018 Τεχνολογική υποδομή είναι οι πόροι που συνιστούν την πλατφόρμα επί της οποίας λειτουργεί το Πληροφοριακό Σύστημα ενός οργανισμού. Περιλαμβάνει εξοπλισμό, λογισμικό, και υπηρεσίες (συμβουλευτικές, εκπαιδευτικές). Αναγνωρίζουμε υποδομή σε επίπεδο οργανισμού, αλλά και σε επίπεδο επιχειρησιακής μονάδας. Είναι όπως οι υποδομές ενός σπιτιού σε υδραυλικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. Ιωάννης Γαβιώτης

129 Τύποι Υποδομών 17/9/2018 Το συγκεντρωτικό μοντέλο: mainframes και χαζά τερματικά (από 1960 με Univac, DEC, IBM έως σήμερα που κυριαρχεί η IBM) Η εποχή των προσωπικών υπολογιστών (1981-) Το μοντέλο πελάτη/εξυπηρέτη (client/server) (1983-) Πολυεπίπεδο: storage server, database server, application server, web server Το μοντέλο του Διαδικτύου στον οργανισμό (1992-) Σύνδεση mainframes, LANs, Διαδικτύου, φορητών συσκευών

130 Χαρακτηριστικά Υποδομών
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Χαρακτηριστικά Υποδομών 17/9/2018 Mainframes Προσωπικός υπολογιστής Πελάτη / εξυπηρέτη Μοντέλο Διαδικτύου Χαρακτηρι-στικές εταιρίες IBM Dell HP Novell Microsoft SAP Oracle Εξοπλισμός Mainframe H/Y Wintel Πολλαπλός Λειτουργικό σύστημα IBM 360 Unix Windows Linux Windows Server Δικτύωση Εργοστα-σιακή SNA DECNET Περιορι-σμένη Novell IPX Windows TCP/IP TCP/IP Πίνακας 6-1 σελ 193 Ιωάννης Γαβιώτης

131 Τα Συστατικά της Υποδομής
17/9/2018 Σύμβουλοι επιχειρήσεων IBM/KPMG Πλατφόρμες Διαδικτύου Apache, Microsoft .NET, Java, Unix, Cisco 22% 4% Δικτύωση / Τηλεπικοινωνίες MS Windows Server, Cisco 9% Διαχείριση δεδομένων IBM DB2, MS SQL Server, Oracle, MySQL 19% Αγορά 811 δις $ στις ΗΠΑ 13% 20% Πλατφόρμες εξοπλισμού Dell, IBM, Sun, HP, Apple Επιχειρησιακό λογισμικό SAP, Oracle, Microsoft, BEA 12% Λειτουργικά συστήματα MS Windows, Unix, Linux, Mac OS

132 Ενδιαφέρουσες Εξελίξεις
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ενδιαφέρουσες Εξελίξεις 17/9/2018 Εξυπηρέτες λεπίδων (blade servers): λεπτοί υπολογιστές τοποθετούμενοι σε ικριώματα. Ελεύθερο λογισμικό ανοικτού κώδικα (open source) Ολοκλήρωση δικτύωσης και επικοινωνιών Τηλεφωνία IP Διαδικτυακά ικανές συσκευές, όπως κινητά τηλέφωνα, προσωπικοί βοηθοί Συσκευή τηλεφώνου Cisco Ιωάννης Γαβιώτης

133 Εξωτερική Ανάθεση (outsourcing) Πληροφοριακής Υποδομής
17/9/2018 Qantas Airways: αυστραλιανές αερογραμμές. Υπολογιστικό κέντρο 30 ετών. Αντί να το αντικαταστήσει, έκλεισε 10ετή συμφωνία με IBM για παροχή πληροφοριακής υποδομής. Πληρώνει όσο χρησιμοποιεί. Παρομοίως συμβόλαιο για υπηρεσίες τηλεπικοινωνίας. Μείωσε πάγια κόστη υποδομής στο μισό και προσωπικό για τη διαχείρισή τους από 900 σε 700 άτομα. Επικεντρώνει στον βασικό τομέα εργασιών της.

134 Υπολογιστικές Υπηρεσίες
17/9/2018 Πλέγμα υπολογιστών (grid computing): γεωγραφικά απομακρυσμένοι υπολογιστές που δικτυώνονται ώστε η συνδυασμένη τους ισχύς να διατίθεται στη ζήτηση. Utility computing ή on-demand computing: το μοντέλο διάθεσης υπολογιστικής ισχύος όταν οι απαιτήσεις του οργανισμού δεν καλύπτονται από τους ίδιους υπολογιστικούς πόρους. Οι IBM, HP έχουν δημιουργήσει ισχυρά υπολογιστικά κέντρα που προσφέρουν υπολογιστικές υπηρεσίες όταν ζητούνται.

135 Η Περίπτωση του Linux 17/9/2018 Λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο Unix, δωρεάν χρήση, ανοικτός κώδικας Βιομηχανία υπηρεσιών για διανομή λογισμικού, διαχείριση συστήματος, ανάπτυξη εφαρμογών, κά. IBM, HP, Dell προσφέρουν υπολογιστές τους με προεγκατεστημένο Linux σε δοκιμασμένες διανομές. Εμπορικό λογισμικό Δωρεάν λογισμικό MS Windows XP $300 Linux MS Office $400 Open Office MS Outlook $100 Mozilla Firefox etc

136 Συνολικό Κόστος Κατοχής
17/9/2018 Στο συνολικό κόστος κατοχής (total cost of ownership) δεν περιλαμβάνεται μόνο το κόστος αγοράς εξοπλισμού & λογισμικού. Κόστος εγκατάστασης Εκπαίδευση προσωπικού Υποστήριξη: βοήθεια, αντιμετώπιση προβλημάτων & δυσκολιών χρήσης Συντήρηση: αναβαθμίσεις, τήρηση επιπέδου υπηρεσιών Χρόνος μη διαθεσιμότητας εξαιτίας βλαβών Χώρος & ενέργεια "Ως το 2008, η διαχείριση της υποδομής ΠΣ θα κοστίζει σχεδόν 150% περισσότερο από την αγορά νέων συστημάτων", IDC #31513, Ιούλιος 2004

137 Διαχείριση Δεδομένων 17/9/2018 Πληροφορίες για προϊόντα της Procter & Gamble (80 χώρες, 300 μάρκες: Tide, Clairol, Pampers, Crest, ...) Για προϊόντα τηρούνται τεχνικές προδιαγραφές (product lifecycle management): συστατικά, οδηγίες παρασκευής, έλεγχοι, συσκευασία, καλλιτεχνικό, κά. wintercorp.com οι μεγαλύτερες βάσεις & αποθήκες πληροφοριών. Για το 2005: 23TByte: Εθνικό Κτηματολόγιο για Αγγλία και Ουαλία (OLTP) 100TByte: Εταιρία τηλεπικοινωνιών AT&T τηρεί αρχεία για τηλεφωνικές κλήσεις (αποθήκη).

138 Οργάνωση Δεδομένων 17/9/2018 Για να παράγει χρήσιμη πληροφορία το ΠΣ πρέπει να βασίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα. Γι' αυτό, απαραίτητο συστατικό κάθε ΠΣ είναι η βάση δεδομένων (database).

139 Αποθήκη Δεδομένων 17/9/2018 Εκτός από τα ΠΣ δοσοληψιών, οι βάσεις δεδομένων χρησιμοποιούνται για την κατασκευή αποθηκών δεδομένων (data warehouses), όπου συσσωρεύονται ιστορικά στοιχεία. Όταν ψάχνουμε να βρούμε σχέσεις και τάσεις, εκτελούμε εξόρυξη δεδομένων (data mining).

140 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Επικοινωνίες 17/9/2018 Μέχρι το 1990 όλες οι εταιρικές επικοινωνίες διεκπε- ραιώνονταν με ταχυδρομείο ή τηλέφωνο (φωνή ή φαξ). Απορρύθμιση. Σήμερα: ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Διαδίκτυο κινητά τηλέφωνα ασύρματα δίκτυα υπολογιστών. Deregulation: Παλιότερα οι 'ΟΤΕ' λειτουργούσαν ως (κρατικό) μονοπώλιο.Το 1984 η ΑΤΤ διασπάστηκε στις baby Bells που διαχειρίζονταν τον τοπικό βρόχο και οι εταιρίες υπεραστικών τα υπόλοιπα. Το 1996 όλοι μπορούν να προσφέρουν όλες τις υπηρεσίες. Ιωάννης Γαβιώτης

141 Τοπικό Δίκτυο Δεδομένων
17/9/2018 Υποδομή τοπικού δικτύου Δρομολόγηση πακέτων δεδομένων

142 Εργαλεία Ηλεκτρονικής Επικοινωνίας
17/9/2018 Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Ασύγχρονη επικοινωνία Συνομιλία (chat) Σύγχρονη επικοινωνία 1-1 Άμεσα μηνύματα (instant messaging) Πολλοί συμμετέχοντες Ζωντανή αποστολή ήχου & βίντεο, αποστολή αρχείων, κοινή χρήση αρχείων Ομάδες συζητήσεων (discussion groups) Μόνο κείμενο Καθορισμένο εξαρχής θέμα

143 Εικονικό Ιδιωτικό Δίκτυο
17/9/2018 Virtual private network: Χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ως τηλεπικοινωνιακό κανάλι για να περάσει ιδιωτικά δεδομένα. Μικρότερο κόστος: αντί για μισθωμένη γραμμή ή δορυφορική ζεύξη. Σύνδεση με πολλά σημεία - αρκεί να έχουν σύνδεση με το Διαδίκτυο. Επειδή ιδιωτικά δεδομένα διακινούνται σε δημόσιο δίκτυο απαιτείται κρυπτογράφηση και έλεγχος ακεραιότητας.

144 Ασύρματες Υπολογιστικές Υπηρεσίες
17/9/2018 Μέχρι πρόσφατα χρησιμοποιώ έναν υπολογιστή σήμαινε πηγαίνω στο χώρο που είναι και συνδέομαι. Όλο και περισσότερες συσκευές είναι ασύρματες: τηλέφωνα, φορητοί υπολογιστές, εκτυπωτές. Δίκτυα κινητής τηλεφωνίας διακινούν φωνή και δεδομένα: Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Σύνδεση στο Διαδίκτυο (φωτο, τραγούδια, παιχνίδια) Ηλεκτρονική πληρωμή αγαθών

145 Ασύρματα Τοπικά Δίκτυα
17/9/2018 Wireless Fidelity (Wi-Fi) είναι ένα σύνολο προτύπων της IEEE για ασύρματα τοπικά δίκτυα υπολογιστών. Αεροδρόμια, ξενοδοχεία, βιβλιοθήκες, εστιατόρια, κλπ Bluetooth Κάρτα ασύρματου δικτύου Ταχύτητα: 11-54Mbps Εμβέλεια: μέτρα Hotspot

146 RFID 17/9/2018 Radio Frequency Identification: ηλεκτρονική ετικέτα της οποίας τα δεδομένα διαβάζονται από συσκευή ανάγνωσης. Παθητικές RFID ετικέτες: μόνον ανάγνωση, χωρίς πηγή ενέργειας, φθηνότερες: αντί γραμμωτού κώδικα – δεν χρειάζεται οπτική επαφή. Ενεργές RFID ετικέτες: εσωτερική μπαταρία, επαναπρογραμματιζόμενα περιεχόμενα. Σε ένα προϊόν από την κατασκευή του μέχρι την κατάργησή του προστίθενται πληροφορίες (ιστορικό διακίνησης, χρήσης, συντήρησης, κλπ)

147 Καταστήματα Metro AG 17/9/2018 Γερμανική εταιρία λιανικών πωλήσεων (πχ Praktiker) Απαιτεί οι προμηθευτές της να επισυνάπτουν ετικέτες RFID στις παλέτες των εμπορευμάτων για να παρακολουθεί τη διακίνηση (στοκ) στα καταστήματα. Μείωσε κλοπές, καταστροφές και απώλειες προϊόντων με καλύτερο έλεγχο διακίνησης. Πρόσθετα, στη διακίνηση προς τον πελάτη: Ετικέτες RFID στα CD & DVD για προστασία κλοπής. Έλεγχος ηλικίας στην προεπισκόπηση DVD. Αγορές με κάρτες μέλους Αντίδραση από ομάδες καταναλωτών Οι ετικέτες ενσωματωμένες (ραμμένες) στα ρούχα. Στο Marks & Spencer αφαιρούνται. Ετικέτες σε ασθενείς σε μονάδα εντατικής παρακολούθησης;

148 Λέξεις – Κλειδιά 6ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 6ης Ενότητας 17/9/2018 Blade server Chat Client / server Data mining Data warehouse Database Discussion groups Grid computing Instant messaging IP telephony IT infrastructure Mainframes Open-source software Outsourcing RFID label Total cost of ownership Virtual private network Wi-Fi Ιωάννης Γαβιώτης

149 Ασφάλεια και Έλεγχος Ενότητα 7η
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ασφάλεια και Έλεγχος Ενότητα 7η Κεφάλαιο 11 του βιβλίου Ιωάννης Γαβιώτης

150 Περιεχόμενα 7ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 7ης Ενότητας 17/9/2018 Θα εξηγήσουμε γιατί τα ΠΣ χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας. Θα εκτιμήσουμε την αξία της ασφάλειας και του ελέγχου. Θα περιγράψουμε τεχνολογίες και εργαλεία που διασφαλίζουν τα ΠΣ. Ιωάννης Γαβιώτης

151 Ευπάθεια ΠΣ 17/9/2018 Το ενδεχόμενο μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης, κατάχρησης ή απάτης δεν περιορίζεται σε ένα σημείο. Παράγοντες: Τεχνικοί Οργανωτικοί Περιβαλλοντικοί Διοίκηση

152 Τρωτά Σημεία 17/9/2018 Εξωτερική ανάθεση σε άλλη εταιρία / χώρα μπορεί να 'φυτέψει' κρυφό κώδικα που ανοίγει 'κερκόπορτα΄. Μόνιμη σύνδεση με Διαδίκτυο με στατική διεύθυνση Ανά πάσα στιγμή, προσδιορισμός στόχου Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και άμεσα μηνύματα Επισυναπτόμενα με ιούς, εύκολη μετάδοση μυστικών Ασύρματα δίκτυα: δεν χρειάζεται σύνδεση με καλώδιο Ένας φορητός μπαίνει μέσα στο hotspot – μηχανισμός συνθηματικών. Ανίχνευση συχνότητας (υποκλοπή), παρεμβολές, ψεύτικο hotspot.

153 Κακόβουλο Λογισμικό Ιός (virus) Σκουλήκι (worm)
17/9/2018 Ιός (virus) Επισυνάπτεται σε αρχείο. Σκουλήκι (worm) Ανεξάρτητο πρόγραμμα Δούρειος Ίππος (trojan horse) Εμφανίζεται 'αθώο' Κατάσκοπος (spyware) Παρακολουθεί χρήση και σερβίρει διαφημίσεις. 01/11/05

154 Κυβερνοέγκλημα Κλοπή ταυτότητας (identity theft) Ψάρεμα (Phishing)
Ο απατεώνας προσποιείται ότι είναι άλλος αφού αποκτήσει στοιχεία της ταυτότητας του θύματος, πχ ΑΦΜ, ΑΔΤ, διεύθυνση οικίας, κλπ Ψάρεμα (Phishing) Ζητούνται προσωπικές πληροφορίες από μηνύματα που έχει στείλει άγνωστος. Κυβερνοέγκλημα 17/9/2018 Παραπλάνηση (spoofing) Ανακατευθύνει μια δικτυακή διεύθυνση προς άλλο εξυπηρέτη Sniffing Υποκλέπτει δικτυακή κίνηση και αν δεν είναι κρυπτογραφημένη βλέπει το περιεχόμενό της. Άρνηση υπηρεσίας (denial of service) Κατακλύζει με αιτήματα τον εξυπηρέτη ώστε να αδυνατεί να εξυπηρετήσει λόγω φόρτου.

155 Μπαλώματα Λογισμικού 17/9/2018 Patch: μηχανισμός για αντιμετώπιση σφαλμάτων (bugs) του λογισμικού ή αδυναμιών ασφάλειας. Υπάρχουν εργαλεία που διαχειρίζονται την ενημέρωση, διανομή και εγκατάσταση των μπαλωμάτων λογισμικού. Σημαντικό: τα μπαλώματα να εφαρμόζονται άμεσα (;) Ανακοίνωση ευπάθειας Διάθεση μπαλώματος Για όλους τους Η/Υ Εγκατάσταση μπαλώματος Εγκατάσταση μπαλώματος Εγκατάσταση μπαλώματος Εγκατάσταση μπαλώματος Παραλαβή & έγκριση εγκατάστασης μπαλώματος

156 Royal Bank of Canada 17/9/2018 υπάλληλοι, 12 εκατ. πελάτες, ενεργητικό 413 δις $ Στις 13/5/2004 το προσωπικό της εγκατάστησε αναβάθμιση λογισμικού. Κάποιος εργαζόμενος εισήγαγε κώδικα με σφάλματα. Αμέσως, το πρόβλημα εξαπλώθηκε σε όλα τα συστήματα της τράπεζας. Σε μία ημέρα, το πρόβλημα εντοπίστηκε. Το σφάλμα διορθώθηκε στις 31/5/2004. Αρκετό καιρό αργότερα, πελάτες δεν μπορούσαν να ελέγξουν υπόλοιπο λογαριασμού, να πληρωθούν τους μισθούς τους και να μεταφέρουν χρήματα. Γιατί; Υπήρχαν εφεδρικά συστήματα, αλλά η 'αναβάθμιση' τα επηρέασε κι αυτά. Την 1/6 που το πρόβλημα αποκαταστάθηκε έπρεπε να εισαχθούν και ελεγχθούν δοσοληψίες με καθυστέρηση. Η διοίκηση υποσχέθηκε ομαλοποίηση μέχρι τις 3/6, αλλά απέτυχε. Ο διοικητής νομίζοντας ότι το πρόβλημα λύθηκε, έφυγε για ταξίδι στην Ευρώπη. δημόσιοι υπάλληλοι που δεν ήταν πελάτες της συγκεκριμένης τράπεζας δεν μπόρεσαν να πληρωθούν γιατί τα χρήματα διακινούνταν στις τράπεζές τους από την RBoC. Απατεώνες έστειλαν παραπλανητικά μηνύματα ζητώντας επικύρωση των στοιχείων των λογαριασμών των πελατών.

157 Διαθεσιμότητα Χρόνος βλάβης (downtime)
17/9/2018 Χρόνος βλάβης (downtime) Διαθεσιμότητα μετριέται σε 99,999% πλήθος 9 μετά την υποδιαστολή Ανοχή σε σφάλματα(fault tolerance): ανιχνεύουν ύπαρξη προβλήματος και 'αυτοεπουλώνονται'. Εξισορρόπηση φόρτου (load balancing) Καθρέφτισμα (mirroring) Σύμπλεγμα υπολογιστών (cluster)

158 Επιθεωρήσεις Ασφάλειας
17/9/2018 Υπεύθυνος ασφάλειας (Chief Security Officer, CSO) Εξωτερικός έλεγχος επιβεβαιώνει τα μέτρα. Εκτίμηση κινδύνου (risk assesement): ποσοτική αποτίμηση του επιπέδου ασφάλειας Πλάνο αποκατάστασης καταστροφών (disaster recovery planning) για σεισμούς, πλημμύρες, τρομοκρατικές ενέργειες

159 Εργαλεία Ασφάλειας Έλεγχος πρόσβασης (access control)
17/9/2018 Έλεγχος πρόσβασης (access control) Επαλήθευση ταυτότητας (authentication) Βιομετρική Τοίχος προστασίας (firewall) Network address translation Εξυπηρέτης μεσολάβησης (proxy server) Intrusion detection system Αντιβιοτικό (antivirus) Κρυπτογράφηση (encryption) Ακεραιότητα μηνύματος (message integrity) Ψηφιακό πιστοποιητικό

160 Προκλήσεις 17/9/2018 Η ασφάλεια του ΠΣ πρέπει να μην είναι ούτε ελλιπής, ούτε υπερβολική (δύσχρηστο, κοστοβόρο). Πρέπει να υπάρχει πολιτική ασφάλειας: Προδιαγραμμένοι στόχοι με έγκριση από τη διοίκηση Οργανωτικό πλαίσιο (άνθρωποι & κανόνες) Έλεγχος επάρκειας και επικαιροποίηση σχεδίου

161 Λέξεις – Κλειδιά 7ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 7ης Ενότητας 17/9/2018 Antivirus Cluster Denial of service Digital certificate Downtime Fault tolerance Firewall Hotspot Identity theft Load balancing Mirroring Software patch Phishing Sniffing Spoofing Spyware Static IP Trojan horse Virus Worm Ιωάννης Γαβιώτης

162 Ολοκλήρωση Επιχειρησιακών Διεργασιών
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ολοκλήρωση Επιχειρησιακών Διεργασιών Ενότητα 8η Κεφάλαιο 11 του βιβλίου Ιωάννης Γαβιώτης

163 Περιεχόμενα 8ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 8ης Ενότητας 17/9/2018 Θα εκτιμήσουμε την αξία και θα περιγράψουμε τη λειτουργία των Ολοκληρωμένων Πληροφοριακών Συστημάτων (ΟΠΣ ή ERP). Θα μελετήσουμε την αξία των συστημάτων διαχείρισης εφοδιαστικών αλυσίδων. Θα εκτιμήσουμε την αξία των συστημάτων διαχείρισης πελατειακών σχέσεων. Ιωάννης Γαβιώτης

164 Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα
17/9/2018 Τα ΟΠΣ (αγγλικά, ERP) είναι εφαρμογές που μηχανοργανώνουν τις επιχειρησιακές διεργασίες σε όλο το φάσμα της λειτουργικότητας και της ιεραρχίας. Χαρακτηριστικό των ΟΠΣ είναι η ύπαρξη μιας βάσης δεδομένων που τη μοιράζονται όλες οι εφαρμογές. Οικονομικά & Λογιστική Παραγωγή Ανθρώπινοι πόροι Πωλήσεις Βάση δεδομένων

165 Το Κλειδί Είναι Στην Ολοκλήρωση
17/9/2018 Η αξία και η πρόκληση στα ΟΠΣ είναι: η ολοκλήρωση της πληροφορίας από τα διάφορα υποσυστήματα, και η υιοθέτηση αποδοτικών επιχειρησιακών διεργασιών. Καλές πρακτικές (best practices) είναι οι πιο επιτυχημένες λύσεις ή μέθοδοι επίλυσης προβλημάτων για την επίτευξη των επιχειρηματικών επιδιώξεων. Το ΟΠΣ SAP προσδιορίζει με πίνακες διάφορες επιχειρηματικές διεργασίες και τις αντιστοιχίζει σε διεργασίες που υποστηρίζει το λογισμικό.

166 Προσαρμογή ΟΠΣ 17/9/2018 Αν το λογισμικό δεν υποστηρίζει την επιχειρηματική διεργασία, πρέπει να προσαρμοστεί (customization): Με μόνιμη τροποποίηση της συμπεριφοράς του → Δεν θα ταιριάζει σε άλλες εταιρίες που το έχουν εγκαταστήσει ή θα το εγκαταστήσουν. Με επαύξηση της παραμετρικότητας → Αυξάνει την πολυπλοκότητα και δυσχεραίνει την αρχική εγκατάσταση. Εκδόσεις ΟΠΣ για μεγάλες, μεσαίες ή μικρές επιχειρήσεις.

167 Αξία ΟΠΣ 17/9/2018 Τυποποίηση και συντονισμός επιχειρησιακών διεργασιών ειδικά σε μεγάλες εταιρίες Nestle εγκατέστησε SAP R/3 σε 500 σημεία σε 80 χώρες. Πιο αποδοτική οργάνωση και λειτουργία Ταχεία ανταπόκριση σε απαιτήσεις πελατών για προϊόντα και πληροφορία, επειδή οι πληροφορίες ‘ταξιδεύουν’ άμεσα. Τεκμηριωμένες αποφάσεις από συνολική και όχι κατακερματισμένη πληροφόρηση Υποστήριξη

168 Εφοδιαστική Αλυσίδα 17/9/2018 Supply chain: το δίκτυο των οργανισμών και επιχειρηματικών διεργασιών που προμηθεύουν πρώτες ύλες, τις μετασχηματίζουν σε ενδιάμεσα και τελικά προϊόντα, τα οποία διανέμουν στους πελάτες. Προμηθευτής Παραγωγός Διανομέας Μεταπωλητής Πελάτης Upstream - Όρτσα Downstream - Πρίμα

169 Μοντέλο Αναφοράς Εφοδιαστικής Αλυσίδας
17/9/2018 Πηγή: Supply Chain Council Πλάνο Ισορρόπησε πόρους με απαιτήσεις Έλεγξε για οικονομική εφικτότητα Πηγή Προσδιορισμός προμηθευτών Προγραμματισμός παραλαβών Διαχείριση αποθέματος Παραγωγή Προγραμματισμός παραγωγής Εκτίμηση ποιότητας & απόδοσης Διαχείριση εργασιών σε εξέλιξη Παράδοση Επιλογή μεταφορικής Δρομολόγηση φορτίων Διαχείριση αποθηκών Τιμολόγηση πελατών Βασικές διεργασίες που εκτελούνται από τους συμμετέχοντες σε μια εφοδιαστική αλυσίδα Επιστροφή Έγκριση επιστροφών Οργάνωση επιστροφών Παραλαβή επιστροφών Έκδοση πιστωτικού

170 Πρόβλεψη Ζήτησης 17/9/2018 Πρόβλημα: Έλλειψη ή πλεόνασμα πρώτων υλών και τελικών προϊόντων Demand planning: τι ποσότητα πρώτων υλών απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση των πελατών; Μέθοδοι: πρόβλεψη, JIT Λανθασμένες εκτι- μήσεις μεγεθύνονται εξαιτίας πολλών εταίρων στην εφο- διαστική αλυσίδα.

171 Ώθηση ή Έλξη 17/9/2018 Μοντέλο βασισμένο στην ώθηση (push-based model): ο προγραμματισμός παραγωγής βασίζεται σε προβλέψεις ή υποθέσεις ζήτησης των προϊόντων. Build-to-stock: η εταιρία παράγει απόθεμα για την αποθήκη και το 'σπρώχνει' στους πελάτες. Μοντέλο βασισμένο στην έλξη (pull-based model): η παραγωγή οδηγείται από τις πραγματικές παραγγελίες πελατών. Build-to-order: παράγεται ότι έχει παραγγελθεί Παραδείγματα: συνεχής εφοδιασμός Wal-Mart και συναρμολόγηση Dell Computers

172 Πελατειακές Σχέσεις 17/9/2018 Ανταγωνισμός βάσει 'ποιος έχει τον πελάτη' και όχι ποιος έχει τα περισσότερα προϊόντα. Οι πελάτες είναι πολύτιμη περιουσία για την εταιρία. Όλοι οι πελάτες δεν είναι ίδιοι: οι 'καλοί' πελάτες συνεισφέρουν το 80% των κερδών και αποτελούν το 20% του πελατολογίου. Διαχείριση Πελατειακών Σχέσεων (Customer Relationship Management, CRM): οργανωτικό και τεχνολογικό σχήμα που καταγράφει όλους τους τρόπους που αλληλεπιδρούν οι πελάτες με την εταιρία, προσπαθώντας να μεγιστοποιήσει κέρδη, ικανοποίηση πελάτη, διακράτηση πελάτη.

173 Εταίροι και Υπάλληλοι 17/9/2018 Αν μια εταιρία δεν πουλάει κατευθείαν σε πελάτες, αλλά μέσω τρίτων, τότε έχουμε σύστημα διαχείρισης σχέσεων με εταίρους (partner relationship management, PRM). Διαχείριση σχέσεων με υπαλλήλους (employee relationship management, ERM) καλύπτει στόχους και απόδοση υπαλλήλων, αμοιβές βάσει απόδοσης, εκπαίδευση. Εταιρίες που παρέχουν πακέτα CRM: Siebel (τώρα Oracle), Salesforce.com, SAP, Oracle, Peoplesoft (τώρα Oracle).

174 Λειτουργίες CRM Υποστήριξη πωλήσεων Εξυπηρέτηση πελατών
17/9/2018 Υποστήριξη πωλήσεων Επικέντρωση στους προσοδοφόρους πελάτες, ιστορικό πελάτη, επιλογή πιο πιθανών να (ξανα) γίνουν πελάτες (lead) Εξυπηρέτηση πελατών Τηλεφωνική υποστήριξη (call center), επιστροφές προϊόντων από μη ικανοποιημένους πελάτες Προώθηση προϊόντων (μάρκετινγκ) Ειδικές προσφορές, πακέτα προϊόντων (bundling), στόχευση προωθητικών ενεργειών

175 CRM στη Mercedes & Saab 17/9/2018 Ακριβά αυτοκίνητα με πιστούς πελάτες. Ανταγωνιστική αγορά. Αντί για μη στοχευόμενη διαφήμιση, διάλεξαν CRM. Παλιότερα: ελλιπή δεδομένα πελατών, κατακερματισμένα σε διαφορετικά συστήματα (πωλήσεις, πληροφορίες, σέρβις αυτοκινήτων). Επέλεξαν CRM ειδικά για αυτοκινητοβιομηχανία. Προσωποποιημένη εξυπηρέτηση: πρόταση αγοράς με βάση τι έχεις αγοράσει στο παρελθόν Κάλυψη όλων των επικοινωνιών μεταξύ πελάτη και εταιρίας (και ιστορικό). Αύξηση ποσοστού επιτυχίας προωθήσεων, μεγαλύτερη ικανοποίηση πελατών.

176 Συστήματα Αποτυγχάνουν …
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Συστήματα Αποτυγχάνουν … 17/9/2018 Διοίκηση … εξαιτίας κακής διαχειριστικής υποστήριξης ιδίως όταν υποεκτιμάται η πολυπλοκότητά τους και δεν διατίθενται οι απαραίτητοι πόροι. Οργά-νωση … εξαιτίας της αντίδρασης του οργανισμού στην αλλαγή. Γι αυτό πρέπει να επιδιώκεται συμμετοχή των χρηστών στο έργο. Τεχνο-λογία … εξαιτίας τεχνικών δυσκολιών ή έλλειψης τεχνογνωσίας. Ιωάννης Γαβιώτης

177 Άλλες Δυσκολίες 17/9/2018 Το κόστος αγοράς είναι τμήμα του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας (προσαρμογή, συντήρηση, αναδιοργάνωση) Χρειάζεται αρκετός καιρός για να εγκατασταθεί (παραμετροποίηση) και να τεθεί σε λειτουργία (αναδιοργάνωση τμημάτων). Για εφοδιαστική αλυσίδα οι δυσκολίες αυξάνονται καθώς απαιτείται συνεννόηση μεταξύ διαφορετικών οργανισμών (όχι ένα κέντρο εξουσίας).

178 Αποτυχία ERP στη Novartis
17/9/2018 Φαρμακευτική εταιρία, εργαζόμενοι, σε 140 χώρες Αντικατέστησε παλαιότερα ΠΣ με SAP για διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας και πελατειακές σχέσεις (ήδη χρησιμοποιούσε SAP/R3 ως ΟΠΣ). Το τμήμα εξόφλησης λογαριασμών είχε δυσκολίες με το αντίστοιχο πακέτο του SAP. Ομάδα από το τμήμα πληροφοριακών συστημάτων συνεργάστηκε, αλλά εξαιτίας πίεσης χρόνου και σφιχτού προϋπολογισμού, απέτυχε. Μετά από διαπραγματεύσεις, αναβαθμίστηκε το παλιό ΠΣ.

179 Τρόποι Αντιμετώπισης Επικέντρωσε σε επιχειρηματικούς στόχους
17/9/2018 Επικέντρωσε σε επιχειρηματικούς στόχους Όχι σε τεχνολογικές προτάσεις Εστίασε στα δεδομένα και τη διαχείρισή τους Όχι στην εμφάνιση των οθόνων και στον τρόπο χρήσης τους Εξασφάλισε υποστήριξη διοίκησης και υπαλλήλων Ή τουλάχιστον συναίνεση Εκπαίδευση

180 Συμπεράσματα 8ης Ενότητας
17/9/2018 Τα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα (ERP) αποσκοπούν να καλύψουν με ενιαίο τρόπο όλες τις εσωτερικές διεργασίες του οργανισμού Τα συστήματα διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας καλύπτουν τον περίγυρο του οργανισμού, δηλαδή τις αλληλεπιδράσεις του με τους εταίρους του. Τα συστήματα διαχείρισης πελατειακών σχέσεων 'κυνηγούν' τους καλούς πελάτες.

181 Λέξεις – Κλειδιά 8ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 8ης Ενότητας 17/9/2018 Best practices Build-to-order Build-to-stock Call center Customer relationship management Customization Demand planning Downstream Employee relationship management ERP Market lead Partner relationship management Pull-based model Push-based model Supply chain Upstream Ιωάννης Γαβιώτης

182 Ανασχεδιασμός του Οργανισμού με Πληροφοριακά Συστήματα
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ανασχεδιασμός του Οργανισμού με Πληροφοριακά Συστήματα Ενότητα 9η Κεφάλαιο 11 του βιβλίου Ιωάννης Γαβιώτης

183 Περιεχόμενα 9ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Περιεχόμενα 9ης Ενότητας 17/9/2018 Θα δούμε τις αλλαγές στην οργάνωση που επιφέρει η ανάπτυξη του ΠΣ. Θα εξηγήσουμε πώς το επιχειρηματικό πλάνο καθοδηγεί την υλοποίηση του ΠΣ. Θα εκτιμήσουμε την αξία του ανασχεδιασμού επιχειρησιακών διεργασιών. Ιωάννης Γαβιώτης

184 Οργανωσιακός Ανασχεδιασμός
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Οργανωσιακός Ανασχεδιασμός 17/9/2018 Όταν εισάγουμε ένα ΠΣ, ανασχεδιάζουμε τον οργανισμό. Παράδειγμα προσχεδιασμένης αλλαγής Το ΠΣ είναι μια κοινωνικο-τεχνική οντότητα. Μπορεί να καλύπτει τις τεχνικές προδιαγραφές και να αποτύχει ως οργάνωση. Λαμβάνονται υπόψη (προφανώς) οι επιχειρησιακοί στόχοι και (όλοι) οι εμπλεκόμενοι άνθρωποι. Επιβάλλεται να συμμετέχουν σε όλες τις φάσεις ανάπτυξης: ανάλυση απαιτήσεων, σχεδίαση, εισαγωγή, συντήρηση. Ιωάννης Γαβιώτης

185 Πώς το ΠΣ Προκαλεί Αναδιοργάνωση
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πώς το ΠΣ Προκαλεί Αναδιοργάνωση 17/9/2018 Τεχνολογία Οργανωτική αλλαγή Παγκόσμια δίκτυα Παγκόσμια κατανομή εργασίας: η λειτουργία της εταιρίας δεν καθορίζεται σε μια γεωγραφική θέση Εταιρικά δίκτυα Εργο-ομάδες: όταν είναι σκόπιμο, η εργασία εκτελείται διατμηματικά. Κατανομή Η/Υ Αποκέντρωση: τα άτομα αποκτούν εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία που χρειάζονται Φορητοί Η/Υ Η εργασία δεν περιορίζεται στο ‘χώρο εργασίας’. Γραφικά παρουσιαστικά Ευκολία χρήσης: όλοι –ακόμη και η διοίκηση- μπορούν να χρησιμοποιήσουν υπολογιστή. Ιωάννης Γαβιώτης

186 Παράδειγμα: Μεταφορική Εταιρία
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Παράδειγμα: Μεταφορική Εταιρία 17/9/2018 Απορύθμιση (deregulation): ανταγωνισμός, κατάργηση κανόνων, κινητικότητα πελατών, άμεση παράδοση Αντίδραση της Schneider National Γρήγορα αντανακλαστικά, επείγον, κατάργηση προνομίων, πριμ με απόδοση, ιδέες εργαζομένων Φορτηγά με υπολογιστή και κεραία: ακρίβεια χρονοδιαγράμματος, οδηγίες παραλαβής / παράδοσης Νέα υπηρεσία: προμήθεια για άλλες εταιρίες (& μεταφορά) «Ένα ΠΣ μασκαρεμένο σε εταιρία μεταφορών». Οι ανταγωνιστές που απλώς έριξαν τις τιμές, πτώχευσαν. Ιωάννης Γαβιώτης

187 Πλάνο για Εισαγωγή ΠΣ Σκοπός του πλάνου Στρατηγικό πλάνο Υφιστάμενα ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Πλάνο για Εισαγωγή ΠΣ 17/9/2018 Information Systems Plan Σκοπός του πλάνου Στρατηγικό πλάνο Τρέχουσα κατάσταση, οργάνωση, μεταβαλλόμενο περιβάλλον Υφιστάμενα ΠΣ Δυνατότητες: h/w, s/w, db, … Δυσκολίες / Αστοχίες / Έλλειψη υποστήριξης Αναμενόμενες μελλοντικές απαιτήσεις Νέες εξελίξεις Νέες ανάγκες: περιγραφή, σκεπτικό Δυνατότητες που χρειάζονται: h/w, s/w, db, επικοινωνίες Οργάνωση του έργου Χρονοδιάγραμμα, οργανωτικές αλλαγές, έλεγχος έργου, εκπαίδευση προσωπικού, αναγκαίο προσωπικό Πλάνο υλοποίησης Προϋπολογισμός Τα πλάνο λειτουργεί ως χάρτης που εξηγεί την κατεύθυνση που θα ακολουθηθεί για την ανάπτυξη του ΠΣ, το σκεπτικό που υπάρχει από πίσω, την τρέχουσα κατάσταση, τον έλεγχο (milestones, ενδιάμεσα παραδοτέα, τμηματικός έλεγχος) και την διοίκηση του έργου της εισαγωγής του ΠΣ, την οργάνωση του έργου, και τον προϋπολογισμό του. Ιωάννης Γαβιώτης

188 Μέθοδοι Συλλογής Πληροφοριακών Απαιτήσεων
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μέθοδοι Συλλογής Πληροφοριακών Απαιτήσεων 17/9/2018 Επιχειρησιακή Ανάλυση (Enterprise analysis ή business systems planning) Απαιτεί γνώση όλης της εταιρίας. Συνεντεύξεις με στελέχη από όλα τα τμήματα + Συνολική άποψη της εταιρίας - Ετοιμασία της κοστίζει σε χρόνο και χρήμα και εκμετάλλευση είναι δύσκολη (μεγάλος όγκος) Αυτοματοποιεί τα πάντα. Κρίσιμοι Παράγοντες Επιτυχίας (Strategic analysis ή critical success factors) Επικεντρώνεται σε ένα μικρό σύνολο σημαντικών στόχων. Συνεντεύξεις με λίγους (3-4) ανθρώπους από τη διοίκηση + Ευνοεί την εισαγωγή συνολικών προσεγγίσεων ως προς τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα. - Η επιλογή των κρίσιμων παραγόντων μπορεί να μην είναι αντικειμενική. Δύο μεθοδολογίες διαφορετικές στον τρόπο που θα προκύψουν οι ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ για το νέο ΠΣ ή την εξέλιξη του παλιού. Η κλασική προσέγγιση της επιχειρησιακής ανάλυσης (enterprise analysis) προτάθηκε και εφαρμόστηκε από την IBM τη δεκαετία του ’60. Οι πληροφοριακές απαιτήσεις προκύπτουν λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο του οργανισμού από πλευράς οργανωτικών μονάδων, λειτουργιών, διεργασιών, και πληροφοριακών στοιχείων. Η εναλλακτική προσέγγιση των κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας (Critical Success Factors) λέει ότι ένας μικρός αριθμός εύκολα προσδιορίσιμων λειτουργικών στόχων που καθορίζονται από τον επιχειρηματικό τομέα, την εταιρία, τον διοικητή και το ευρύτερο περιβάλλον καθορίζουν την επιτυχία του οργανισμού. Ιωάννης Γαβιώτης

189 Μήτρα διεργασιών / δεδομένων
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Μήτρα διεργασιών / δεδομένων 17/9/2018 Στοιχεία εργαζομένου Πρόσληψη/διορισμός Παράπονα Ανθρώπινοι πόροι C = Creator, δημιουργός πληροφορίας U = User, χρήστης Αυτός ο πίνακας απεικονίζει ποια δεδομένα απαιτούνται για την υποστήριξη συγκεκριμένων οργανωτικών διεργασιών και ποιες διεργασίες παράγουν / χρησιμοποιούν ποια δεδομένα. Με μπλε σημειώνεται ποιος έχει σημαντική σχέση με τι. Ιωάννης Γαβιώτης

190 Το Φάσμα των Οργανωτικών Αλλαγών
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Το Φάσμα των Οργανωτικών Αλλαγών 17/9/2018 Αυτοματοποίηση: χρήση Η/Υ για επιτάχυνση υπάρχουσας διεργασίας Εκλογίκευση διεργασιών: διαμόρφωση και απλοποίηση των διεργασιών, ώστε να αποδώσει η αυτοματοποίηση Επιχειρησιακός ανασχεδιασμός: αλλαγή των αυτοματοποιούμενων διεργασιών για να ικανοποιούνται οι επιχειρηματικοί στόχοι Μετάπτωση προτύπου: επαναπροσδιορισμός του αντικειμένου της εταιρίας και ριζική αλλαγή της οργάνωσής της. Μετάπτωση προτύπου Μικρός Κίνδυνος Υψηλός Ανασχεδιασμός Εκλογίκευση διεργασιών Αυτοματοποίηση Μικρή Απόδοση Υψηλή Η διεργασία δεν αλλάζει. Απλώς εργασίες ρουτίνας που γίνονταν με το χέρι ή στο χαρτί, τώρα γίνονται μηχανογραφημένες. Πχ υπολογισμός μισθοδοσίας, κλείσιμο ταμείου, κράτηση ενός δωματίου στο ξενοδοχείο. Συνήθως μετά τη μηχανοργάνωση, αποκαλύπτονται / δημιουργούνται ανασχετικοί παράγοντες και το σύστημα φαίνεται άβολο. Πχ ο ταμίας κλείνει το ταμείο και κάποιος άλλος επανελέγχει (ξανά-υπολογίζει το άθροισμα των ποσών) και ελέγχει την καρτέλα του προμηθευτή για να δει αν μειώθηκε η οφειλή προς αυτόν. Business process reengineering: Στη διεργασία που μηχανοργανώνεται επανεξετάζονται τα προαπαιτούμενα, ο τρόπος διεκπεραίωσης και η σχέση με τις υπόλοιπες διεργασίες, με στόχο τη βελτιστοποίηση όλου του κυκλώματος. Μπορεί να αλλάξει ή και να καταργηθεί μια διεργασία αν καλύπτεται ο στόχος της. Πχ η Ford καθιέρωσε τις αγορές χωρίς τιμολόγια: το τμήμα αγορών παραγγέλνει υλικά αφού συμφωνήσει με τον προμηθευτή την τιμή και τους όρους. Όταν τα υλικά παραληφθούν και είναι εντάξει, εκδίδεται επιταγή πληρωμής και στέλνεται στον προμηθευτή, χωρίς τιμολόγιο! Πχ η εταιρία Baxter που προμηθεύει φαρμακευτικά είδη σε νοσοκομεία με τη μέθοδο stockless inventory. Ο ρόλος της εταιρίας δεν είναι απλώς προμηθευτής, αλλά εταίρος του νοσοκομείου και υπεύθυνος των προμηθειών του. Ιωάννης Γαβιώτης

191 Εκπτώσεις σε Εποχικά Είδη
17/9/2018 Όταν εμπόρευμα παραμένει απούλητο στο τέλος μιας εποχής (4 φορές το χρόνο), βγαίνει σε προσφορά (πχ μαγιό, γούνες), για να αδειάσουν τα ράφια. Μια πολιτική είναι η τιμή να είναι ενιαία για όλα τα υποκαταστήματα και σταθερή σε όλη την εκπτωτική περίοδο. Στόχος: να μεγιστοποιηθεί το κέρδος. Η κατάσταση χειροτερεύει όταν οι κολεξιόν αλλάζουν πχ κάθε 2 μήνες. Αλλαγή μεθόδου: οι τιμές διαφέρουν ανάμεσα στα υποκαταστήματα και διαμορφώνονται δυναμικά στο χρόνο. Πχ αν ένα κομμάτι πούλησε καλά στην κανονική περίοδο σε ένα υποκατάστημα, δίνεται μικρότερη έκπτωση στην αρχή της περιόδου των προσφορών. Καταγράφονται στοιχεία πωλήσεων: ημερομηνία, ποσότητα, υποκατάστημα, τιμή και σύστημα προτείνει τη βέλτιστη τιμή.

192 Ανασχεδιασμός Επιχειρησιακών Διεργασιών
17/9/2018 Business process reengineering Αναδομεί τον τρόπο που διεξάγεται η δουλειά, συνδυάζοντας βήματα, καταργώντας επαναλήψεις, ή σειριακές εξαρτήσεις. Στόχο έχει να απλοποιήσει και να συντομεύσει τις διαδικασίες. Είναι ακριβή, επιφέρει ρήξεις, γίνεται μια φορά, αφορά 1-2 κρίσιμες διεργασίες, τα αποτελέσματα είναι μόνιμα. Παράδειγμα: κατάργηση τιμολογίων (Ford Motor Co) Ο προμηθευτής συμφωνεί με το τμήμα αγορών και εκδίδεται παραγγελία. Τα υλικά παραλαμβάνονται με βάση την παραγγελία (χωρίς να εκδοθεί τιμολόγιο). Με την παραλαβή εκδίδεται επιταγή με βάση τους όρους πληρωμής. Μείωση του προσωπικού των πληρωμών κατά 75%.

193 Διαχείριση Ροής Εργασίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Διαχείριση Ροής Εργασίας 17/9/2018 Workflow Management Προαπαιτούμενα – εκτέλεση – εγκρίσεις – αποτελέσματα Μερικές φορές η εκτέλεση της εργασίας διαρκεί λίγο, και οι επόμενες εργασίες καθυστερούν εξαιτίας διεκπεραιωτικών λεπτομερειών. Αντίτυπα, υπογραφές, σφραγίδες, χρονοσήμανση, κλητήρας Η μηχανοργάνωση απλοποιεί και συντομεύει τη διεκπεραίωση, αφήνοντας στον εργαζόμενο την ουσιαστική εργασία. Ιωάννης Γαβιώτης

194 Ολική Ποιότητα Συνεισφορά ΠΣ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ολική Ποιότητα 17/9/2018 Total quality Όλοι μοιράζονται την ευθύνη για τον έλεγχο ποιότητας – ο καθένας για στον τομέα αρμοδιότητάς του. Δεν υπάρχει ξεχωριστό τμήμα ελέγχου ποιότητας. Όσο ενωρίτερα εντοπιστεί το πρόβλημα, τόσο χαμηλότερο το κόστος αντιμετώπισής του. Πρωτοπόροι: Ιάπωνες Συνεισφορά ΠΣ Απλοποίηση των διεργασιών μέσω ανασχεδιασμού τους Τήρηση προτύπων ποιότητας Ανταπόκριση στις απαιτήσεις των πελατών Βελτίωση σχεδιασμού του προϊόντος Αύξηση της ακρίβειας στην παραγωγή Εφαρμόζεται στην Ιαπωνία Ιωάννης Γαβιώτης

195 Στόχος Ανασχεδιασμού 17/9/2018 Ο ανασχεδιασμός είναι μια στρατηγική επιλογή που δεν πρέπει να αποσκοπεί στο πώς η εισαγωγή υπολογιστών βελτιώνει τις επιχειρησιακές διεργασίες, αλλά στο ποιες διεργασίες χρήζουν βελτίωσης. Όταν ΠΣ μηχανοργανώνουν μη αποδοτικές διεργασίες, η εταιρία γίνεται πιο αποδοτική στο να κάνει πράγματα που δεν έπρεπε να κάνει...

196 Ανακεφαλαίωση 9ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Ανακεφαλαίωση 9ης Ενότητας 17/9/2018 Η εισαγωγή του ΠΣ είναι μια προσχεδιασμένη οργανωτική αλλαγή. Το εύρος της αλλαγής μπορεί να είναι από μια απλή μηχανοργάνωση έως ριζική αλλαγή της φιλοσοφίας λειτουργίας του οργανισμού. Είναι απαραίτητο ένα πλάνο για την αλλαγή αυτή. Η εγκατάσταση του ΠΣ αναλύεται σε φάσεις: Ανάλυση, σχεδίαση, υλοποίηση, μετάπτωση, συντήρηση Το ΠΣ αξιολογείται ως προς το ρίσκο και την απόδοση. Ιωάννης Γαβιώτης

197 Λέξεις – Κλειδιά 9ης Ενότητας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μηχανικοί Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων : Πληροφοριακά Συστήματα (Α' μέρος) ο έτος 17/9/2018 Λέξεις – Κλειδιά 9ης Ενότητας 17/9/2018 Business process reengineering Business systems planning Conversion plan Critical success factors Enterprise analysis Information systems plan Paradigm shift Total quality Work flow management Ιωάννης Γαβιώτης


Κατέβασμα ppt "Πληροφοριακά Συστήματα"

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google