Διεθνής οικονομική Θεωρία και πολιτική 4η βελτιωμένη έκδοση

Παρουσίαση με θέμα: "Διεθνής οικονομική Θεωρία και πολιτική 4η βελτιωμένη έκδοση"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Διεθνής οικονομική Θεωρία και πολιτική 4η βελτιωμένη έκδοση
PAUL R. KRUGMAN MAURICE OBSTFELD, MARC J. MELITZ Διεθνής οικονομική Θεωρία και πολιτική 4η βελτιωμένη έκδοση

2 Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή
Κεφάλαιο 4 Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή εισοδήματος

3 Περίγραμμα Εισαγωγή Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής
Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής Διεθνές εμπόριο στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής Διανομή εισοδήματος και τα κέρδη από το εμπόριο Η πολιτική οικονομία του εμπορίου: Μια πρώτη προσέγγιση Διεθνής κινητικότητα της εργασίας Περίληψη 3

4 Εισαγωγή Αφού το εξωτερικό εμπόριο είναι τόσο επωφελές για μια οικονομία, τότε γιατί συναντά τόσες αντιδράσεις; Υπάρχουν δύο κυρίως λόγοι που το εμπόριο έχει ισχυρή επίδραση στη διανομή του εισοδήματος εντός μιας χώρας: Οι πόροι δεν μπορούν να μετακινηθούν άμεσα και ανέξοδα από τον έναν κλάδο στον άλλο. Οι κλάδοι έχουν ανάγκη από διαφορετικούς παραγωγικούς συντελεστές. 4

5 Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής
Στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής το εμπόριο επηρεάζει τη διανομή του εισοδήματος. Υποθέσεις του υποδείγματος: Δύο αγαθά, υφάσματα και τρόφιμα. Τρεις συντελεστές παραγωγής: εργασία (L), κεφάλαιο (K) και γη (T). Όλες οι αγορές είναι πλήρως ανταγωνιστικές. 5

6 Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής (συνέχεια)
Τα υφάσματα παράγονται χρησιμοποιώντας κεφάλαιο και εργασία (αλλά όχι γη). Τα τρόφιμα παράγονται χρησιμοποιώντας γη και εργασία (αλλά όχι κεφάλαιο). Η γη είναι ένας κινητός συντελεστής παραγωγής, που μπορεί να μετακινείται από κλάδο σε κλάδο. Η γη και το κεφάλαιο είναι ειδικοί συντελεστές παραγωγής, που χρησιμοποιούνται μόνο στην παραγωγή ενός αγαθού. 6

7 Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής (συνέχεια)
Ποια ποσότητα από κάθε αγαθό θα παράγει η οικονομία; Η συνάρτηση παραγωγής υφασμάτων εκφράζει την ποσότητα υφασμάτων που μπορεί να παραχθεί σε κάθε δεδομένη εισροή κεφαλαίου και εργασίας: QC = QC (K, LC) (4-1) QC είναι η παραγόμενη ποσότητα υφασμάτων K είναι το απόθεμα κεφαλαίου LC είναι το εργατικό δυναμικό που απασχολείται στην παραγωγή υφασμάτων. 7

8 Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής (συνέχεια)
Η συνάρτηση παραγωγής τροφίμων εκφράζει την ποσότητα τροφίμων που μπορεί να παραχθεί σε κάθε δεδομένη εισροή γης και εργασίας: QF = QF (T, LF) (4-2) QF είναι η παραγόμενη ποσότητα τροφίμων T είναι η προσφορά γης LF είναι το εργατικό δυναμικό που απασχολείται στην παραγωγή τροφίμων 8

9 Παραγωγικές δυνατότητες
Πώς μεταβάλλεται η συνολική παραγόμενη ποσότητα προϊόντος της οικονομίας, καθώς η εργασία μετακινείται από τον ένα τομέα στον άλλο; 'Οταν η εργασία μετακινείται από τα υφάσματα στα τρόφιμα, η παραγόμενη ποσότητα τροφίμων μειώνεται, ενώ η παραγόμενη ποσότητα υφασμάτων αυξάνεται. Στο Σχήμα 4.1 απεικονίζεται η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων για υφάσματα. 9

10 Σχήμα 4.1: Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων για το ύφασμα
10

11 Παραγωγικές δυνατότητες
(συνέχεια) Το σχήμα της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων αντικατοπτρίζει το νόμο των φθινουσών οριακών αποδόσεων. Η πρόσθεση ενός επιπλέον εργάτη στην παραγωγική διαδικασία (χωρίς να αυξάνεται η ποσότητα του κεφαλαίου) σημαίνει ότι κάθε εργάτης έχει λιγότερο κεφάλαιο στη διάθεσή του για να εργαστεί. Επομένως, κάθε επιπρόσθετη μονάδα εργασίας, θα συνεισφέρει λιγότερο στην παραγωγή σε σχέση με την προηγούμενη. Το Σχήμα 4.2 απεικονίζει το οριακό προϊόν της εργασίας, δηλαδή την επιπλέον ποσότητα προϊόντος που παράγεται όταν προσθέσουμε μια επιπλέον μονάδα εργασίας. 11

12 Σχήμα 4.2: Το οριακό προϊόν
της εργασίας

13 Παραγωγικές δυνατότητες
(συνέχεια) Για την οικονομία ως σύνολο, η συνολική εργασία που απασχολείται στην υφαντουργία και τα τρόφιμα πρέπει να είναι ίση με τη συνολική προσφορά εργασίας: LC + LF = L (4-3) Χρησιμοποιήστε τις εξισώσεις για να συναγάγετε τη καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας. 13

14 Παραγωγικές δυνατότητες
(συνέχεια) Στο Σχήμα 4.3 χρησιμοποιούμε ένα διάγραμμα με τέσσερα τεταρτημόρια για να προσδιορίσουμε την καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων. Στο κάτω αριστερά τεταρτημόριο απεικονίζεται η κατανομή της εργασίας. Στο κάτω δεξιά τεταρτημόριο απεικονίζεται η συνάρτηση παραγωγής υφασμάτων που είδαμε στο Σχήμα 4-1. Στο πάνω αριστερά τεταρτημόριο απεικονίζεται η συνάρτηση παραγωγής τροφίμων. Στο πάνω αριστερά τεταρτημόριο απεικονίζονται οι συνδυασμοί υφασμάτων και τροφίμων που μπορούν να παραχθούν.

15 Σχήμα 4.3: Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής

16 Παραγωγικές δυνατότητες
(συνέχεια) Γιατί η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων είναι κοίλη; Οι φθίνουσες αποδόσεις της εργασίας σε κάθε τομέα, έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους ευκαιρίας όταν η οικονομία παράγει μεγαλύτερη ποσότητα από κάποιο προϊόν. Το κόστος ευκαιρίας των υφασμάτων ως προς τα τρόφιμα είναι η κλίση της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων – η κλίση γίνεται πιο απότομη καθώς η οικονομία παράγει περισσότερα υφάσματα.

17 Παραγωγικές δυνατότητες (συνέχεια)
Το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή μιας επιπλέον γιάρδας υφασμάτων είναι MPLF/MPL λίβρες τροφίμων. Για να παράγουμε μια επιπλέον γιάρδα υφασμάτων, χρειαζόμαστε 1/MPLC ώρες εργασίας. Για να ελευθερώσουμε μια ώρα εργασίας, πρέπει να μειώσουμε την παραγωγή τροφίμων κατά MPLF λίβρες. Για να παράγουμε λιγότερα τρόφιμα και περισσότερο ύφασμα, πρέπει να μειώσουμε την εργασία στα τρόφιμα και να την αυξήσουμε στην υφαντουργία. Το οριακό προϊόν της εργασίας στα τρόφιμα αυξάνεται και το οριακό προϊόν της εργασίας στα υφάσματα μειώνεται, άρα MPLF/MPLC αυξάνεται.

18 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας
Πόση εργασία απασχολείται σε κάθε τομέα; Πρέπει να εξετάσουμε την προσφορά και ζήτηση στην αγορά εργασίας. Ζήτηση εργασίας: Σε κάθε τομέα, οι εργοδότες θα μεγιστοποιούν τα κέρδη τους, ζητώντας εργασία μέχρι το σημείο στο οποίο η αξία που παράγεται από μια επιπλέον ώρα εξισώνεται με το οριακό κόστος της απασχόλησης ενός εργάτη για την ώρα αυτή. 18

19 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Η καμπύλη ζήτησης εργασίας στον τομέα της υφαντουργίας είναι: MPLC x PC = w (4-4) Ο μισθός ισούται με την αξία του οριακού προϊόντος της εργασίας στην υφαντουργία. Η καμπύλη ζήτησης εργασίας στον τομέα των τροφίμων είναι: MPLF x PF = w (4-5) Ο μισθός ισούται με την αξία του οριακού προϊόντος της εργασίας στα τρόφιμα. 19

20 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Στο Σχήμα 4.4 απεικονίζεται η ζήτηση εργασίας στους δύο τομείς. Η ζήτηση εργασίας στον τομέα της υφαντουργίας είναι το γινόμενο της MPLC (Σχήμα 4.2) επί PC. Η ζήτηση εργασίας στον τομέα των τροφίμων μετριέται από τη δεξιά πλευρά. Στον οριζόντιο άξονα μετριέται η συνολική προσφορά εργασίας, L. 20

21 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Οι δύο τομείς πρέπει να καταβάλλουν τον ίδιο μισθό γιατί η εργασία μπορεί να μετακινείται από τον ένα τομέα στον άλλο. Αν ο μισθός ήταν υψηλότερος στον τομέα της υφαντουργίας, οι εργάτες θα μετακινούνταν από την παραγωγή τροφίμων στην παραγωγή υφασμάτων, μέχρι οι δύο μισθοί να εξισωθούν. Ή αν ο μισθός ήταν υψηλότερος στον τομέα των τροφίμων, οι εργάτες θα μετακινούνταν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Το σημείο τομής της καμπύλης ζήτησης προσδιορίζει το μισθό ισορροπίας και την κατανομή της εργασίας μεταξύ των δύο τομέων. 21

22 Σχήμα 4.4: Η κατανομή της εργασίας

23 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Στο σημείο παραγωγής, η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων πρέπει να εφάπτεται με μια ευθεία γραμμή, της οποίας η κλίση είναι ίση με την αρνητική τιμή του λόγου της τιμής των υφασμάτων προς την τιμή των τροφίμων. Η σχέση ανάμεσα στις σχετικές τιμές και την ποσότητα προϊόντος είναι: -MPLF/MPLC = -PC/PF (4-6) 23

24 Σχήμα 4.5: Παραγωγή στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών

25 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Τι συμβαίνει στην κατανομή της εργασίας και στη διανομή του εισοδήματος όταν μεταβάλλονται οι τιμές των τροφίμων και των υφασμάτων; Δύο περιπτώσεις: Μια ίση αναλογικά μεταβολή στις τιμές Μια μεταβολή στις σχετικές τιμές 25

26 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Όταν οι δύο τιμές μεταβάλλονται κατά το ίδιο ποσοστό, δεν υπάρχει καμιά πραγματική αλλαγή. Ο μισθός (w) αυξάνεται κατά το ίδιο ποσοστό με τις τιμές και οι πραγματικοί μισθοί (δηλαδή, οι λόγοι των μισθών προς τις τιμές των αγαθών) δεν επηρεάζονται. Τα πραγματικά εισοδήματα των κεφαλαιούχων και των γαιοκτημόνων παραμένουν τα ίδια. 26

27 Σχήμα 4.6: Μια ισοαναλογική αύξηση των τιμών του υφάσματος και των τροφίμων

28 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Όταν αυξάνεται μόνο η PC, η εργασία μετακινείται από τον τομέα των τροφίμων στον τομέα της υφαντουργίας και η παραγόμενη ποσότητα υφασμάτων αυξάνεται, ενώ η παραγόμενη ποσότητα τροφίμων μειώνεται. Ο μισθός (w) δεν αυξάνεται όσο η PC, γιατί η απασχόληση στην υφαντουργία αυξάνεται και έτσι το οριακό προϊόν της εργασίας στον τομέα της υφαντουργίας μειώνεται. 28

29 Σχήμα 4.7: Μια αύξηση της τιμής
του υφάσματος

30 Σχήμα 4.8: Η αντίδραση του προϊόντος σε μια μεταβολή της σχετικής τιμής του υφάσματος

31 Σχήμα 4.9: Προσδιορισμός των σχετικών τιμών

32 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Σχετικές τιμές και διανομή εισοδήματος Έστω ότι η PC αυξάνεται κατά 10%. Τότε, ο μισθός θα αυξηθεί λιγότερο από 10%. Ποια είναι η οικονομική επίδραση αυτής της αύξησης των τιμών στα εισοδήματα των τριών ακόλουθων ομάδων; Εργάτες, κεφαλαιούχοι και γαιοκτήμονες. 32

33 Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας (συνέχεια)
Οι κεφαλαιούχοι βρίσκονται κατηγορηματικά σε καλύτερη θέση. Οι γαιοκτήμονες βρίσκονται κατηγορηματικά σε χειρότερη θέση. Οι εργάτες δεν μπορούμε να πούμε αν βρίσκονται σε καλύτερη ή χειρότερη θέση: Εξαρτάται από τη σχετική σημασία των υφασμάτων και των τροφίμων στην κατανάλωση των εργατών. 33

34 Διεθνές εμπόριο στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής
Εμπόριο και σχετικές τιμές Η σχετική τιμή των υφασμάτων πριν την ύπαρξη εμπορίου, προσδιορίζεται από την τομή των καμπυλών σχετικής προσφοράς και ζήτησης υφασμάτων στην οικονομία. Όταν το εμπόριο είναι ελεύθερο, η σχετική τιμή των υφασμάτων προσδιορίζεται από την τομή των καμπυλών σχετικής προσφοράς και ζήτησης υφασμάτων στην παγκόσμια οικονομία. Το εμπόριο αυξάνει τη σχετική τιμή των υφασμάτων σε μια οικονομία, όπου η σχετική προσφορά υφασμάτων είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με την αντίστοιχη παγκόσμια σχετική προσφορά. 34

35 Σχήμα 4-10: Διεθνές εμπόριο
και σχετικές τιμές

36 Διεθνές εμπόριο στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής (συνέχεια)
Κέρδη από το εμπόριο Χωρίς εμπόριο, η παραγόμενη ποσότητα ενός αγαθού σε μια οικονομία πρέπει να είναι ίση με την κατανάλωσή του. Όταν υπάρχει διεθνές εμπόριο, το μίγμα υφασμάτων και τροφίμων που καταναλώνεται μπορεί να διαφέρει από το μίγμα που παράγεται. Η χώρα δεν μπορεί να ξοδεύει περισσότερα απ' αυτά που κερδίζει: PC x DC + PF x DF = PC x QC +PF x QF 36

37 Διεθνές εμπόριο στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής (συνέχεια)
Η οικονομία ως σύνολο κερδίζει από το εμπόριο. Εισάγει μια ποσότητα τροφίμων ίση με το γινόμενο της σχετικής τιμής των υφασμάτων επί την ποσότητα των υφασμάτων που εξάγει: DF – QF = (PC / PF) x (QC – DC ) Μπορεί να καταναλώνει ποσότητες υφασμάτων και τροφίμων, που η οικονομία δεν μπορεί να παράγει η ίδια. Ο εισοδηματικός περιορισμός σε μια οικονομία με εξωτερικό εμπόριο, βρίσκεται πάνω από την καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων (Σχήμα 4.11). 37

38 Σχήμα 4.11: Ο εισοδηματικός περιορισμός σε μια οικονομία με εξωτερικό εμπόριο και τα κέρδη από το διεθνές εμπόριο

39 Διανομή του εισοδήματος και πολιτική του εμπορίου
Το διεθνές εμπόριο μεταβάλλει τη σχετική τιμή των υφασμάτων ως προς τα τρόφιμα, με αποτέλεσμα τη μεταβολή των τιμών των συντελεστών παραγωγής. Το εμπόριο ωφελεί τους συντελεστές παραγωγής που είναι ειδικοί στους εξαγωγικούς τομείς, ενώ ζημιώνει τους συντελεστές παραγωγής που είναι ειδικοί στους τομείς που είναι ανταγωνιστικοί προς τις εισαγωγές. Η επίδραση του εμπορίου στους κινητούς συντελεστές είναι αμφίβολη. 39

40 Διανομή του εισοδήματος και πολιτική του εμπορίου (συνέχεια)
Το εμπόριο ωφελεί μια χώρα γιατί διευρύνει τις οικονομικές της επιλογές. Μπορούμε να αναδιανείμουμε το εισόδημα έτσι ώστε να είναι όλοι κερδισμένοι από το εμπόριο. Αυτοί που κερδίζουν από το εμπόριο θα μπορούσαν να αποζημιώσουν αυτούς που πλήττονται και να εξακολουθήσουν να βρίσκονται σε καλύτερη θέση. Το γεγονός ότι όλοι θα μπορούσαν να κερδίσουν από το εμπόριο δεν σημαίνει ότι αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα – η αναδιανομή του εισοδήματος συνήθως είναι δύσκολο να υλοποιηθεί. 40

41 Διανομή του εισοδήματος και πολιτική του εμπορίου (συνέχεια)
Το εμπόριο δεν έχει μόνο κερδισμένους, αλλά και χαμένους. Η άριστη εμπορική πολιτική πρέπει να σταθμίζει τα κέρδη μιας κοινωνικής ομάδας σε σχέση με τις απώλειες των υπολοίπων. Ορισμένες κοινωνικές ομάδες χρειάζονται ειδική μεταχείριση γιατί ήδη είναι σχετικά φτωχές (π.χ. οι εργαζόμενοι στην υποδηματοποιΐα και την ένδυση στις ΗΠΑ). Οι περισσότεροι οικονομολόγοι τίθενται υπέρ του ελεύθερου εμπορίου. 41

42 Διανομή του εισοδήματος και πολιτική του εμπορίου (συνέχεια)
Συνήθως, οι κοινωνικές ομάδες που ωφελούνται από το εμπόριο έχουν πολύ λιγότερη συνοχή, πληροφόρηση και οργάνωση απ' αυτές που χάνουν. Παράδειγμα: Οι καταναλωτές και παραγωγοί στη βιομηχανία ζάχαρης των ΗΠΑ, αντίστοιχα. Οι κυβερνήσεις συνήθως παρέχουν ένα “δίχτυ ασφαλείας” μέσω προγραμμάτων εισοδηματικής στήριξης των κοινωνικών ομάδων που πλήττονται από το εμπόριο (ή από άλλες αλλαγές στην οικονομία). 42

43 Διεθνές εμπόριο και ανεργία
Το εμπόριο έχει ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση των θέσεων απασχόλησης από τους τομείς που ανταγωνίζονται τις εισαγωγές προς τους εξαγωγικούς τομείς. Η διαδικασία δεν είναι άμεση – ορισμένοι εργαζόμενοι μένουν άνεργοι και δυσκολεύονται να βρουν νέα εργασία. Ποιο τμήμα της ανεργίας οφείλεται στο διεθνές εμπόριο; Από το 2001 μέχρι το 2010, το εισαγωγικό εμπόριο ή η μεταφορά παραγωγικών μονάδων στο εξωτερικό ευθύνονταν μόλις για το 2% των θέσεων απασχόλησης που χάθηκαν ακούσια. 43

44 Διεθνές εμπόριο και ανεργία (συνέχεια)
Το Σχήμα 4.12 δείχνει ότι στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στο ποσοστό ανεργίας και τις εισαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η ανεργία είναι κυρίως ένα μακροοικονομικό φαινόμενο και αυξάνεται στις περιόδους οικονομικής ύφεσης. Ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση της ανεργίας είναι η υιοθέτηση μακροοικονομικών πολιτικών που ενισχύουν την οικονομική ανάκαμψη και όχι ο προστατευτισμός από τις εισαγωγές. 44

45 Σχήμα 4.12: Ανεργία και διείσδυση εισαγωγών στις ΗΠΑ

46 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας
Οι κινήσεις των συντελεστών παραγωγής περιλαμβάνουν: μετανάστευση εργασίας μεταφορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων μέσω του διεθνούς δανεισμού συναλλαγές πολυεθνικών επιχειρήσεων, που αφορούν στην άμεση ιδιοκτησία επιχειρήσεων στο εξωτερικό Όπως και η διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών (εμπόριο), η διακίνηση συντελεστών παραγωγής είναι ένα ευαίσθητο πολιτικά ζήτημα και συχνά επιβάλλονται περιορισμοί.

47 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Γιατί η εργασία μεταναστεύει και ποιες είναι οι επιδράσεις αυτής της μετανάστευσης; Οι εργαζόμενοι μεταναστεύουν εκεί που οι μισθοί είναι υψηλότεροι. Η εργασία μετακινείται από τη μια χώρα στην άλλη, αντί από τον ένα κλάδο στον άλλο. Υποθέτουμε ότι δύο χώρες παράγουν ένα μη εμπορεύσιμο αγαθό (τρόφιμα) χρησιμοποιώντας δύο συντελεστές παραγωγής: Γη, που δεν μπορεί να μετακινηθεί σε άλλη χώρα, και εργασία, που μπορεί να μετακινηθεί σε άλλη χώρα.

48 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Στο Σχήμα 4.13 προσδιορίζονται ο μισθός ισορροπίας και η κατανομή της εργασίας, όταν υπάρχει δυνατότητα μετανάστευσης σε άλλη χώρα. Είναι παρόμοιο με το Σχήμα 4-4, στο οποίο προσδιορίσαμε την κατανομή της εργασίας μεταξύ των τομέων στην κατάσταση ισορροπίας. Αρχικά, υπάρχουν OL1 εργάτες στην Ημεδαπή, που λαμβάνουν ένα χαμηλότερο πραγματικό μισθό (σημείο C) από τους L1O* εργάτες στην Αλλοδαπή (σημείο B). Ο μισθός είναι χαμηλότερος γιατί αντιστοιχεί λιγότερη γη σε κάθε εργάτη (χαμηλότερη παραγωγικότητα). Οι εργάτες της Ημεδαπής θέλουν να μεταναστεύσουν στην Αλλοδαπή, όπου μπορούν να έχουν υψηλότερο εισόδημα.

49 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Αν δεν υπάρχουν εμπόδια στη μετανάστευση εργασίας, οι εργάτες μετακινούνται από την Ημεδαπή στην Αλλοδαπή μέχρι η αγοραστική δύναμη των μισθών στις δύο χώρες να εξισωθεί (σημείο Α) με OL2 εργάτες στην Ημεδαπή και L2O* εργάτες στην Αλλοδαπή. Η μετανάστευση από την Ημεδαπή, μειώνει την προσφορά εργασίας και αυξάνει τον πραγματικό μισθό των εργατών που παραμένουν εκεί. Οι εργάτες που αρχικά βρίσκονταν στην Ημεδαπή κερδίζουν περισσότερα χάρις στη μετανάστευση, είτε μεταναστεύσουν είτε παραμείνουν. Στην Αλλοδαπή, η μετανάστευση αυξάνει την προσφορά εργασίας και μειώνει τον πραγματικό μισθό εκεί. Οι μισθοί στην πραγματικότητα δεν εξισώνονται, καθώς υπάρχουν πολλά εμπόδια που δεν επιτρέπουν την ελεύθερη μετανάστευση, αλλά και πολλοί εργαζόμενοι δεν θέλουν να φύγουν από την πατρίδα τους.

50 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Η μετανάστευση της εργασίας αυξάνει τη συνολική ποσότητα προϊόντος που παράγεται στον κόσμο. Η αξία του προϊόντος που παράγεται στην Αλλοδαπή αυξάνεται κατά την περιοχή που βρίσκεται κάτω από την καμπύλη MPL* από το L1 μέχρι το L2 Η αξία του προϊόντος που παράγεται στην Ημεδαπή μειώνεται κατά την περιοχή που βρίσκεται κάτω από την καμπύλη MPL από το L2 μέχρι το L1 Το προϊόν που παράγεται στον κόσμο αυξάνεται γιατί η εργασία μετακινείται εκεί που είναι πιο παραγωγική (όπου οι μισθοί είναι υψηλότεροι). Η αξία του προϊόντος που παράγεται στον κόσμο μεγιστοποιείται όταν η οριακή παραγωγικότητα της εργασίας είναι η ίδια σε όλες τις χώρες.

51 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Όσοι αρχικά εργάζονταν στην Ημεδαπή ωφελούνται, ενώ οι εργάτες της Αλλοδαπής πλήττονται από τις εισροές άλλων εργατών. Οι γαιοκτήμονες στην Αλλοδαπή κερδίζουν από την εισροή εργατών, η οποία μειώνει τους πραγματικούς μισθούς και αυξάνει το προϊόν. Οι γαιοκτήμονες στην Ημεδαπή χάνουν από την εκροή εργατών, η οποία αυξάνει τους πραγματικούς μισθούς και μειώνει το προϊόν.

52 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Οδηγεί η μετανάστευση στις μεταβολές των μισθών που προβλέψαμε παραπάνω; Στον Πίνακα 4.1 φαίνεται ότι το 1870 οι πραγματικοί μισθοί ήταν πολύ υψηλότεροι στις χώρες προορισμού απ' ό,τι στις χώρες προέλευσης. Μέχρι την αρχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου το 1913, οι μισθοί αυξάνονταν ταχύτερα στις χώρες προέλευσης απ' ό,τι στις χώρες προορισμού (με εξαίρεση τον Καναδά). Η μετανάστευση είχε ως αποτέλεσμα τη σύγκλιση των μισθών στον κόσμο.

53 Πίνακας 4.1

54 Διεθνής κινητικότητα της εργασίας (συνέχεια)
Στις αρχές του 20ου αιώνα, το ποσοστό των μεταναστών στις ΗΠΑ αυξήθηκε σημαντικά. Μαζική μετανάστευση από την Ανατολική και Νότια Ευρώπη. Στη δεκαετία του 1920 επιβλήθηκαν αυστηροί περιορισμοί στη μετανάστευση. Οι μετανάστες αποτελούσαν έναν ελάσσονα παράγοντα στις ΗΠΑ μέχρι τη δεκαετία του 1960. Ένα νέο κύμα μετανάστευσης άρχισε το 1970. Κυρίως από τη Λατινική Αμερική και την Ασία. Μέχρι το 2012, το 16,1% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ είχε γεννηθεί στο εξωτερικό.

55 Σχήμα 4.14: Πληθυσμός που έχει γεννηθεί στο εξωτερικό ως ποσοστό του πληθυσμού των ΗΠΑ

56 Μετανάστευση και η οικονομία
των ΗΠΑ Κατά το πρόσφατο μεταναστευτικό κύμα, η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στους εργαζόμενους με χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης, οι οποίοι έγιναν πιο άφθονοι. οι μισθοί των γηγενών εργαζομένων με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης μειώθηκαν, ενώ αντίθετα οι μισθοί των γηγενών εργαζομένων με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης αυξήθηκαν, η μισθολογική ανισότητα ανάμεσα στους εργαζόμενους με χαμηλό και υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης διευρύνθηκε.

57 Σχήμα 4.15: Πληθυσμός που έχει γεννηθεί στο εξωτερικό και συνολικός πληθυσμός ΗΠΑ πάνω από 25 ετών κατά επίπεδο εκπαίδευσης

58 Περίληψη Το διεθνές εμπόριο συχνά έχει ισχυρή επίδραση στη διανομή του εισοδήματος μέσα σε μια χώρα – δημιουργεί χαμένους και κερδισμένους. Οι διανεμητικές επιδράσεις του διεθνούς εμπορίου οφείλονται σε δύο λόγους: Οι παραγωγικοί συντελεστές δεν μπορούν να μετακινηθούν ανέξοδα και άμεσα από τον έναν κλάδο στον άλλο. Οι μεταβολές στη σύνθεση της ποσότητας του προϊόντος που παράγει μια οικονομία, επηρεάζουν διαφορετικά τη ζήτηση για διαφορετικούς συντελεστές παραγωγής. 59

59 Περίληψη (συνέχεια) Το διεθνές εμπόριο επηρεάζει τη διανομή του εισοδήματος στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής. Οι συντελεστές παραγωγής που είναι ειδικοί στους εξαγωγικούς τομείς κάθε χώρας κερδίζουν από το εμπόριο, ενώ αντίθετα οι συντελεστές παραγωγής που είναι ειδικοί στους τομείς που ανταγωνίζονται τις εισαγωγές χάνουν. Οι κινητοί συντελεστές που μπορούν να απασχοληθούν και στους δύο τομείς της οικονομίας, μπορεί είτε να κερδίσουν είτε να χάσουν. 60

60 Περίληψη (συνέχεια) Το συνολικό αποτέλεσμα του διεθνούς εμπορίου είναι θετικό, με την έννοια ότι αυτοί που ωφελούνται μπορούν θεωρητικά να αποζημιώσουν όσους πλήττονται και να εξακολουθήσουν να βρίσκονται σε καλύτερη θέση. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα της διανομής του εισοδήματος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ευθέως, και όχι να περιορίζεται το διεθνές εμπόριο. Αυτοί που πλήττονται από το εμπόριο συνήθως είναι καλύτερα οργανωμένοι απ' αυτούς που ωφελούνται, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνουν την υιοθέτηση περιορισμών. 61

61 Περίληψη (συνέχεια) Η εργασία μεταναστεύει προς τις χώρες στις οποίες είναι παραγωγικότερη, έχει υψηλότερους πραγματικούς μισθούς και είναι δυσεύρετη. Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται στις χώρες προορισμού και αυξάνονται στις χώρες προέλευσης. Το παγκόσμιο προϊόν αυξάνεται. Οι πραγματικοί μισθοί στις περισσότερες χώρες διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους, εξαιτίας διαφορών στην τεχνολογία και περιορισμών στην ελεύθερη μετανάστευση.

62 Περισσότερες λεπτομέρειες για τους ειδικούς συντελεστές παραγωγής
Κεφάλαιο 4 Παράρτημα: Περισσότερες λεπτομέρειες για τους ειδικούς συντελεστές παραγωγής

63 Σχήμα 4A.1: Δείχνοντας ότι το οριακό προϊόν είναι ίσο με την περιοχή κάτω από την καμπύλη του οριακού προϊόντος

64 Σχήμα 4A.2: Η διανομή εισοδήματος εντός του κλάδου της υφαντουργίας

65 Σχήμα 4A.3: Μια αύξηση της PC ωφελεί τους ιδιοκτήτες κεφαλαίου

66 Σχήμα 4A.4: Μια αύξηση της PC πλήττει τους ιδιοκτήτες γης

67 Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)