Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
1
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΔΕ ΣΑΠΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Η Διαπολιτισμικότητα μέσα από το φωτογραφικό φακό σε Ευρωπαϊκά συμφραζόμενα ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΜΑΓΕΙΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΕ 11 ΣΑΜΑΡΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΕ 02 ΚΕΧΑΓΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΠΕ06
2
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΙΧΑΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
ΕΜΙΝ ΚΙΟΥΠΡΑ ΚΑΡΑΤΣΑΗ ΒΑΓΙΑ ΚΕΡΑΤΖΗ ΟΖΓΚΕ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΦΑΤΜΕ ΜΩΥΣΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΝΑΣΟΥΦ ΑΡΖΟΥ ΝΑΣΟΥΦ ΕΣΡΑ ΝΑΣΟΥΦ ΜΕΛΙΣ ΝΑΣΟΥΦ ΜΠΙΝΟΥΡ ΠΑΣΑΜΑΝ ΑΜΕΤ ΟΖΓΕ ΠΕΙΚΡΕΣΒΙΛΙ ΜΑΓΙΑ ΠΕΙΤΣΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΕΣΗΤ ΜΕΡΒΕ ΡΕΣΗΤ ΣΙΜΓΚΕ ΣΑΔΗΚ ΜΕΛΝΤΑ ΣΜΥΛΑΝΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΩ
3
ΣΤΙΓΚΑ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΤΟΚΑ ΜΕΧΜΕΤ ΓΚΙΟΥΛΣΕΡΕΝ ΤΟΠΑΛ ΑΧΜΕΤΟΓΛΟΥ ΜΠΕΙΖΑ ΤΣΑΚΗΡ ΝΑΖΗΦ ΕΣΡΑ ΤΣΑΟΥΛΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΙΜΟΥΡΔΑΓΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΙΤΣΕΡΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΣΟΛΑΚ ΣΕΧΕΡ ΦΩΤΑΚΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΒΟΥΖ ΜΕΧΜΕΤ ΑΙΣΕΝΟΥΡ ΧΑΛΗΛ ΝΤΟΥΙΓΟΥ ΧΑΤΖΗΒΑΙΡΑΚΤΑΡ ΧΑΣΑΝ ΕΜΠΡΟΥ
4
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σε διάφορες εποχές κάθε κοινωνία διαμορφώνει τα επαγγέλματα της σύμφωνα με τις ανάγκες της. Με το πέρασμα του χρόνου και την τεχνολογική εξέλιξη πολλά επαγγέλματα ή χάθηκαν ή ασκούνται πλέον από ελάχιστους. Πρεσβευτές μνήμης κάποιες φωτογραφίες, ιστορίες παππούδων και πληροφορίες από τα διαδίκτυο, απέμειναν για να μας τα θυμίζουν τις παλιές εκείνες εποχές και τα επαγγέλματα που τα βλέπουμε πού και πού μέσα απ’ τις παλιές ελληνικές ταινίες. Μαζί με τις εποχές αλλάζουν και οι συνήθειες των ανθρώπων και οι ανάγκες τους προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα. Η εξέλιξη της τεχνολογίας έκανε μια σειρά από επαγγέλματα να εκλείψουν. Tα επαγγέλματα εξαρτώνται από την εποχή και τις ανάγκες της. Στις μέρες μας η οικονομική κρίση με όλες τις συνέπειες που μπορεί να επιφέρει, έχει κάνει πολλούς κατοίκους αστικών περιοχών να σκέφτονται σοβαρά την επιστροφή στον τόπο καταγωγής τους και την ενασχόλησή τους με παραδοσιακά επαγγέλματα.
5
Διαπολιτισμικότητα Ο όρος διαπολιτισμικότητα αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο άτομα ή ομάδες ατόμων διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης διαχειρίζονται την πολιτισμική ετερότητα, δημιουργώντας μία νέα πολιτισμική ταυτότητα μέσω της συνεργασίας και του συγκερασμού χαρακτηριστικών από διαφορετικούς πολιτισμούς
6
Τα επαγγέλματα που χάθηκαν στο χρόνο
7
Οι λόγοι για την εξαφάνιση των επαγγελμάτων
Τα επαγγέλματα καθορίζονται από την εποχή και τις ανάγκες της. Μια αναδρομή στο παρελθόν είναι διαφωτιστική για επαγγέλματα που επικράτησαν αλλά με την πάροδο του χρόνου εξαφανίστηκαν. Κάποια από αυτά δημιουργήθηκαν για να καλύψουν ανάγκες συγκεκριμένης εποχής. Αυτά με τη σειρά τους αντικαταστάθηκαν ή εξελίχθηκαν, κυρίως επαγγέλματα που αφορούν την καθημερινότητα. Η πρόοδος, η εξέλιξη και η τεχνολογία βοήθησαν σημαντικά ώστε οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων να γίνονται πιο εύκολες και χωρίς ιδιαίτερη ταλαιπωρία. Επίσης κάποια από αυτά έχουν άμεση σχέση με την παράδοση μας και αυτά καλό είναι να συνεχίσουν να υπάρχουν.
8
Παγωτατζής Ποιος είναι και με τι ασχολείται; κατασκευάζει φυσικό παγωτά χρησιμοποιώντας γάλα, ζάχαρη, και φρούτα ως βασικά συστατικά. Ποια είναι τα καθήκοντα του; κατασκευάζει παγωτά από γάλα, ζάχαρη, φρούτα και άλλα συστατικά. Αυτός/αυτή τα αναμειγνύει σωστά και παστεριώνει το μείγμα. Για να μοιράσει τα σταγονίδια λίπους αυτός/αυτή κατασκευάζει τα συστατικά μέσω της ομογενοποιητικής μηχανής – αυτός/αυτή χύνει το μείγμα σε ένα μηχάνημα ψύξης και το ξεκινάει για να το κτυπήσει και να δροσίζει το μείγμα μέχρι το προϊόν να αποκτήσει την κατάλληλη σύσταση. Αυτός/αυτή διακοσμεί τα παγωτά με παγωμένα φρούτα, σοκολάτα, ή άλλα συστατικά. Αυτός/αυτή μπορεί επίσης να εμπλουτίσει την πάστα του παγωτού με διάφορα συστατικά από παραδοσιακό καλλιτεχνικό κατάστημα. Μιας και η επεξεργασία παγωτού έχει γίνει μηχανοποιημένη και προσαρμοσμένη στη μαζική παραγωγή, αυτό το επάγγελμα συναντάται πολύ σπάνια κατά τον παραδοσιακό τρόπο. Που εργάζεται και υπό ποιες συνθήκες; Εργάζεται σε εργαστήρια παγωτού, όπου είναι απαραίτητο να κρατήσει κανείς αυστηρά υγιεινές συνθήκες και ένα συνεχές καθάρισμα ωφέλιμων ειδών για να αποφύγει πιθανή μόλυνση φαγητού. Ο χώρος εργασίας συνήθως πρέπει να κρατηθεί πολύ κρύος ή υγρός εργαλεία/ εξοπλισμό χρησιμοποιεί; Αναμεικτήρες, σπάτουλες, εξοπλισμό μέτρησης, κουτάλια. Ποια προσόντα απαιτούνται για να πετύχει κανείς σε αυτόν τον τομέα; Δεν υπάρχει καμιά συγκεκριμένη ειδίκευση σχετικά με το επίπεδο των σπουδών – συνήθως κάποια βασική κύρια εκπαίδευση είναι αρκετή. Η εμπειρία και οι δεξιότητες γενικά είναι επίκτητα μέσων εξάσκησης και μπορεί επίσης να υποστηριχτεί με τη βοήθεια κάποιου ειδικού επαγγελματικού μαθήματος. Η πιο μεγάλη χαρά για ένα παγωτατζή ήταν να βλέπει την ευτυχία στα μάτια των παιδιών όταν έπαιρναν στα χέρια τους το λαχταριστό χωνάκι. Το αμαξάκι για τον παγωτατζή ήταν ένας πιστός φίλος. Το έβαφε, το ζωγράφιζε με όμορφα σχέδια και του μιλούσε με αγάπη στις ατέλειωτες ώρες της δουλειάς. Σήμερα, που όλοι μπορούμε να εξασφαλίζουμε ένα παγωτό από το διπλανό περίπτερο, το επάγγελμα του παγωτατζή έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι δεν είχαν αρκετά χρήματα για να έχουν ψυγείο στο σπίτι τους. Ούτε και οι μαγαζάτορες μπορούσαν εύκολα να αγοράσουν ένα” ψυγείο για το μαγαζί τους. Έτσι τα παιδιά μπορούσαν να πάρουν παγωτό μόνο από τον παγωτατζή. Κάθε πρωί ο παγωτατζής αγόραζε μεγάλες κολόνες πάγου. Τις έβαζε μέσα στο καρότσι με το παγωτό που είχε φτιάξει και γύριζε τις συνοικίες καλώντας τα παιδιά να αγοράσουν παγωτό.
9
Τσαγκάρης Σήμερα όταν λέμε τσαγκάρης εννοούμε τον τεχνίτη που επιδιορθώνει τα χαλασμένα μας παπούτσια. Πολλοί τσαγκάρηδες γύριζαν τις γειτονιές και μάζευαν παπούτσια για επιδιόρθωση. Δηλαδή ήταν μπαλωματή δ ες. Το τσαγκαράδικο, ο χώρος όπου ήταν στημένος ο πάγκος του με όλα τα σύνεργα, ήταν ανοιχτό απ’ το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Στον πάγκο βρίσκονταν, βελόνες, σακοράφες, σουβλιά, σφυράκια, λίμες, τανάλιες καλαπόδια, που έβαζε μέσα στο παπούτσι. Δεν υπήρχαν τότε κόλες και μηχανές. Εκεί, σκυμμένος πάνω από τον πάγκο του, δούλευε ώρες ατελείωτες φορώντας πάντα τη χαρακτηριστική δερμάτινη ποδιά του. Εκεί δεχόταν και τις παραγγελίες των πελατών του. Στις μεγάλες πόλεις υπήρχαν μεγάλα τσαγκαράδικα, όπου δούλευαν πολλοί τσαγκάρηδες, μαζί με καλφάδες και τσιράκια.
10
Πλανόδιος Μανάβης Ο πλανόδιος μανάβης ήταν από τους πιο αγαπητούς μικροπωλητές στα χωριά. Σ' αυτό δεν συντελούσε μόνο η εξυπηρέτηση και η προμήθεια των απαραίτητων τροφίμων στην οικογένεια του χωρικού αλλά η καθημερινή επαφή με τις νοικοκυρές δημιουργούσε μια φιλική σχέση που τη διέκρινε η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ο μανάβης ιδιαίτερα όταν αυτός ήταν ευχάριστος και κοινωνικός άνθρωπος ενημέρωνε τις νοικοκυρές για όσα γίνονταν στον κόσμο. Βλέπετε τότε δεν υπήρχαν τα ΜΜΕ και ο μανάβης αποτελούσε ένα μέσο ενημέρωσης. Αυτός θα μετάφερε και τα διάφορα νέα από χωριό σε χωριό. Το επάγγελμα του μανάβη πέρασε και αυτό διάφορα στάδια εξέλιξης. Τα πρώτα χρόνια ο πλανόδιος μανάβης χρησιμοποιούσε ένα από τα πιο συμπαθητικά ζώα, το γαϊδουράκι που από εδώ και πέρα θα το βλέπουμε όλο και πιο σπάνια. Το φόρτωνε με κοφίνια και από τις δύο πλευρές του. Μέσα είχε διάφορα ζαρζαβατικά ανάλογα με την εποχή γιατί τότε δεν υπήρχαν θερμοκήπια και στην αγορά διακινούνταν μόνο τα εποχιακά. Μετά από λίγα χρόνια και σε συνδυασμό με την οικονομική επιφάνεια του μανάβη το γαϊδουράκι αντικαταστάθηκε από το άλογο ή από το δίτροχο κάρο. Έπρεπε να φροντίζει ο μανάβης για την καλή κατάσταση του ζώου και τη διατροφή του, να το ξεκουράζει συχνά και να του δίνει νερό. Απαραίτητα εργαλεία: η ζυγαριά (κρεμαστή) οι οκάδες και τα δράμια που αργότερα έγιναν κιλά και γραμμάρια. Την εποχή πριν το 1940 οι άνθρωποι στα χωριά δεν πλήρωναν με χρήματα. Οι συναλλαγές γίνονταν με είδος.
11
Λουστρός Παλιότερα που ο κόσμος περπατούσε σε χωμάτινους δρόμους, τα παπούτσια σκονίζονταν ή λασπώνονταν εύκολα. Τότε γνώρισε άνθηση και το επάγγελμα του λουστραδόρου. Αυτός με ένα κασελάκι μπροστά του, αληθινό κομψοτέχνημα, και γύρω του να κρέμονται οι βούρτσες και τα βερνίκια με τα διάφορα χρώματα, καθόταν σε ένα χαμηλό σκαμνάκι, στην αρχή της πλατείας, περιμένοντας υπομονετικά. Για να προσελκύσει τους πελάτες γινόταν ταχυδακτυλουργός ή χτύπαγε ρυθμικά το κασελάκι, Ο πελάτης πλησίαζε κι άπλωνε, όπως ήταν όρθιος, πρώτα το δεξί πόδι «Πάνω στην ειδική μεταλλική θέση της κασέλας κι έπειτα το άλλο. Έτσι άρχισε η ιεροτελεστία» του βαψίματος.
12
Γανωτής Γανωτής ή γανωτζής ή γανώματος ονομάζεται ο τεχνίτης που επικαλύπτει χάλκινα σκεύη με κασσίτερο (καλάι), ο κασσιτερωτής= καλαϊτζής. Οι γανωτζήδες ήταν συνήθως πλανόδιοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό και το στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταχιά, τα καζάνια, τα κουτάλια πιρούνια κλπ. Η φωνή του πλανόδιου γανωτή, τραχιά και δυνατή θα αντηχεί ακόμη στα αυτιά όσων τους πρόλαβαν «Γανωτής! Μπακίρια », μα δεν ακούγεται πια στις γειτονιές της Αθήνας. Στις αρχές του 2θού αι. ο γανωτζής κουβαλούσε στην πλάτη του τα απαραίτητα εργαλεία και περπατώντας φώναζε και καλούσε τις νοικοκυρές να του φέρουν τα είδη που χρειάζονταν γάνωμα.
13
Αρκουδιάρης Με το όνομα αρκουδιάρης ή και αρκουδόβατος, φερόταν συνήθως εκείνος που γυρνούσε τις περιοχές με την αρκούδα του, Δύο άντρες, ο ένας υποδυόμενος τον αρκουδιάρη κι ό άλλος την αρκούδα φορώντας περιλαίμιο με αλυσίδα χορεύουν προς αστεϊσμό τον «αρκουδιάρη» χορό, σε μίμηση κατά μελωδία και χορό εκείνου της αρκούδας του αρκουδόβατου.
14
Αλμπάνης (από το τουρκικού nalbant, αλμπάνης = πεταλωτής
Τα πέταλα ήταν κάτι σαν σιδερένια παπούτσια που τοποθετούσαν στις οπλές των αλόγων, για να μη φθαρούν και για να διατηρούν τα ζώα την ευστάθειά τους κατά τις μεταφορές, ώστε να μην γλιστράνε. (Εξάλλου, μέχρι τη δεκαετία του '60 όλες σχεδόν οι μετακινήσεις, εργασίες κλπ. γίνονταν με ζώα). Το πετάλωμα ή καλίγωμα, από τον αυτοδίδακτο πεταλωτή, γίνονταν κάθε τρεις ή έξι μήνες. Έδενε το ζώο και με την τανάλια έβγαζε τα παλιά πέταλα, έκοβε με το μαχαίρι το νύχι που περίσσευε και το καθάριζε. Ζέσταινε τα πέταλα και τα κάρφωνε προσέχοντας ώστε το καρφί να μπει στο ξερό μέρος του ποδιού για να μην πληγωθεί το ζώο. Τα καρφιά αυτά είχαν μεγάλο κεφάλι έτσι ώστε να προεξέχουν από την πατούσα του ζώου και να μη γλιστράει. Τα πέταλα ήταν σε διάφορα μεγέθη και τα κατασκεύαζαν από σίδερο. Το πετάλωμα γινόταν και στα τέσσερα πόδια του ζώου. Τα πέταλα ήταν σιδερένια και κατασκευάζονταν χειροποίητα στο αμόνι, ενώ οι τεχνίτες που τα έφτιαχναν αναλάμβαναν ταυτόχρονα και το πετάλωμα των ζώων, που απαιτούσε μεγάλη εμπειρία και δεξιοτεχνία. Οι πεταλωτές συχνά ασκούσαν παράλληλα και το επάγγελμα του σιδερά, ενώ κάποιοι από αυτούς ήταν και πρακτικοί "κτηνίατροι" ή αναλάμβαναν και τον ευνουχισμό (μουνούχισμα) των ζώων
15
Σιδεράς οι σιδεράδες έφτιαχναν με τα χέρια τους ότι υπήρχε από μέταλλο, κυρίως σίδερο. Είχαν ένα μεγάλο φούρνο όπου φυσούσαν με μια φυσούνα ώστε να κρατάνε τη φωτιά αναμμένη και σε ψηλή θερμοκρασία. Σε αυτή τη φωτιά ζέσταιναν τα σίδερα για να τα κάνουν πιο εύπλαστα και στη συνέχεια τα έπιαναν με μια μεγάλη τανάλια και τα έβαζαν πάνω στο αμόνι. Το αμόνι ήταν μια μεγάλη σιδερένια βάση πάνω στην οποία έβαζαν τα σίδερα που θα επεξεργάζονταν. Εκεί χτυπούσαν το κοκκινισμένο από τη φωτιά σίδερο με ένα μεγάλο σφυρί και του έδιναν τη μορφή που ήθελαν. Η δουλειά αυτή ήταν πάρα πολύ σκληρή. Απαιτούσε δύναμη από το σιδερά γιατί δούλευε με τα σίδερα που ήταν βαριά κι ακόμα ήταν συνέχεια δίπλα στη φωτιά και ζεσταινόταν και γέμιζε και με μουντζούρες.
16
Καλαθάς Καλαθάδες υπάρχουν ακόμα και σήμερα. Επειδή χρειάζονταν καλάθια για το μάζεμα της ελιάς, του καπνού αλλά και για τη μεταφορά των προϊόντων τους υπήρχαν οι καλαθάδες που έφτιαχναν καλάθια από καλάμια. Βέβαια πολλοί τα έφτιαχναν και μόνοι τους στα σπίτια τους και δεν αγόραζαν από τους καλαθάδες. Οι καλαθάδες έπαιρναν καλάμια που τα μάζευαν από τις όχθες των ποταμών και των βάλτων και τα έκοβαν κατά μήκος με ειδικά μαχαίρια. Τις λουρίδες αυτές από τα καλάμια τις έπλεκαν κι έφτιαχναν καλάθια και πανέρια σε διάφορα μεγέθη.
17
Βαρελάς Ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελόσχημων και σκαφοειδών σκευών, που τα κατασκεύαζαν από ξύλο καστανιάς ή δρυός. Το ξύλο περνούσε από ειδική επεξεργασία και μετά το έκοβαν σε λεπτές σανίδες, που βρέχανε για να παίρνουν εύκολα την κατάλληλη κλίση. Κατόπιν περνούσαν τα στεφάνια, να χτυπούσαν με το ματσακόνι για να σφίξουν καλά και μετά τοποθετούσαν τους δυο επίπεδους πυθμένες. Οι αποθήκες παλιά ήταν γεμάτες με βαρέλια κλπ.
18
Σαλεπιτζής Εν έτει 2017, δεν είναι απίθανο να συναντήσει κανείς, τους τελευταίους εκπροσώπους του εν λόγω επαγγέλματος, αν και κατά γενική ομολογία κι αυτός ο επαγγελματικός προσανατολισμός τείνει προς εξαφάνιση.Το σαλέπι, η σκόνη δηλαδή που βγαίνει από τους αποξηραμένους κονδύλους διαφόρων ειδών της οικογένειας των ορχεΐδων, καθώς και το ζεστό αφέψημα που παρασκευάζεται από αυτό, όταν η σκόνη βράζεται με ζάχαρη ή μέλι και αρωματίζεται με πιπερόριζα ή κανέλα, αποτέλεσε για χρόνια το δυναμωτικό της χώρας τόσο για τους ξενύχτηδες όσο και για τους πρωινούς ανθρώπους του μεροκάματου σαλεπιτζής, με τον άσπρο σκούφο και την λευκή ποδιά του, τα πολύπλοκα και καλογυαλισμένα μπρούτζινα σκεύη, που συνήθιζε να κουβαλά στον ώμο κρεμασμένα από μια ξύλινη σανίδα, αποτελεί μια γραφική και συνηθισμένη εικόνα άλλων εποχών. Περιτριγυρισμένος σχεδόν πάντα από παρέες, ψήνοντας το ρόφημα σε εύθυμο κλίμα, κρατούσε το ενδιαφέρον των πελατών ανοίγοντας πάντα κάποιο πολιτικό ή άλλο θέμα για συζήτηση , γι αυτό κι από πολλούς θεωρείται πως έβαλε τις βάσεις για τα εξελιγμένα υπαίθρια καφενεία που ακολούθησαν στην Ελλάδα, αφού οι θαμώνες πίνοντας το ποτό τους ενημερώνονταν για την καθημερινότητα και αντάλλασσαν τις απόψεις τους.
19
Τα μαγαζιά στις Σάπες
20
ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι βασικές αρχές που διέπουν τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση είναι οι εξής: Η αναγνώριση της ισοτιμίας των πολιτισμών και της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης. Η ισοτιμία του μορφωτικού κεφαλαίου ατόμων διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης. Η εξασφάλιση του δικαιώματος όλων για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και στη ζωή. Ο κάτω από πολιτισμικές συνθήκες αναπτυσσόμενος άνθρωπος ως αφετηρία και στόχος της διαπολιτισμικής παιδαγωγικής πράξης.
21
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ Ο όρος διαπολιτισμικότητας αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο άτομα ή ομάδες ατόμων διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης διαχειρίζονται την πολιτισμική ετερότητα, δημιουργώντας μία νέα πολιτισμική ταυτότητα μέσω της συνεργασίας και του συγκερασμού χαρακτηριστικών από διαφορετικούς πολιτισμούς Οι τέσσερις βασικές αρχές της διαπολιτισμικότητας, οι οποίες αποτελούν ταυτόχρονα και τους στόχους της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι: Α. η διαμόρφωση θετικών αντιλήψεων για τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών, Β. η αλληλεγγύη, Γ. ο σεβασμός των άλλων πολιτισμών ως ισότιμων, Δ. η αγωγή στην ειρήνη. Οι αρχές αυτές θεωρούνται «οι βάσεις της επικοινωνίας και των σχέσεων των ανθρώπων μεταξύ τους, αλλά και με το φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον, το οποίο εξελίσσεται διαρκώς σε ένα πολυσύνθετο μόρφωμα»
22
Τα έθιμα λίγο πριν το γάμο ποια είναι;
Τέσσερις μέρες πριν το γάμο γίνονται τα κρεβάτια και μια βραδιά πριν γίνεται «η νύχτα της χένας». Στα έθιμα τα δικά μας τη χένα τη βάζουν οι νεαροί πριν πάνε φαντάροι, τα αγόρια στο έθιμο της περιτομής και οι νύφες. Την βραδιά της χένας μαζεύονται οι γυναίκες στο σπίτι της νύφης. Η νύφη έχει καλυμμένο το κεφάλι και το πρόσωπο μ΄ ένα τούλι κόκκινο, είναι ντυμένη με παραδοσιακή στολή και χορεύει μαζί με τις ανύπαντρες κοπέλες οι οποίες κρατούν κόκκινα κεριά και κάνουν έναν κυκλικό χορό, με τη νύφη να είναι η πρώτη του χορού. Τραγουδούν λυπητερά τραγούδια που αναφέρονται στο φευγιό της νύφης από την οικογένειά της. Στη συνέχεια η νύφη κάθεται σε μια καρέκλα, τα κορίτσια συγκεντρώνονται γύρω της και μέσα σ ‘ένα πιάτο ανακατεύουν τη χένα με νερό. Γύρω από το πιάτο υπάρχουν κεράκια αναμμένα. Η νύφη κάθεται στην καρέκλα και της βάζουν τη χένα στην παλάμη. Η πεθερά προσθέτει ένα χρυσό νόμισμα που μπορεί να είναι λίρα ή κάτι άλλο, για καλή τύχη και μακροζωία και της κλείνει την παλάμη μ΄ αυτό. Το χέρι καλύπτεται με επίδεσμο, μέχρι την άλλη μέρα που ανοίγουν τον επίδεσμο, κι έχει μείνει η στάμπα του χρυσού.
23
ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ Ο αρραβώνας είναι η πρώτη ουσιαστική δέσμευση του ζευγαριού. Μέσα από αυτήν ο άντρας και η γυναίκα ενώνονται και βρίσκουν την ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα και να προετοιμαστούν για το γάμο και την υπόλοιπη ζωή τους μαζί. Ο αρραβώνας μπορεί να τελεστεί αμέσως μετά το προξενιό ή κάποια άλλη μέρα, όπως συμφωνήσουν και αποφασίσουν η οικογένεια και το ζευγάρι.
24
Ο αρραβώνας πώς γίνεται;
Γίνεται στο σπίτι ή σε κάποια αίθουσα γάμου όπου και βάζουν επίσημα τα δαχτυλίδια αρραβώνα που είναι και για τους δύο το ίδιο δαχτυλίδι, κι όχι κάποιο δαχτυλίδι που θα φορέσει μόνο η κοπέλα. Συνήθως τότε ορίζεται και η ημερομηνία του γάμου.
25
ΡΑΜΑΖΑΝΙ Οι μουσουλμάνοι δεν τρώνε τίποτα από ανατολής μέχρι δύσεως του Ηλίου. Όταν τον ακούνε το εζάνι μετά τρώνε ότι φελούν μέχρι αύριο που κάνουν τα ίδια. Το ραμαζάνι διαρκή 30 μέρες.
26
Κουρμπάν Μπαϊράμ Σε κλίμα ελευθερίας και ανεξιθρησκίας γιορτάζεται στην Θράκη από τους μουσουλμάνους κατοίκους η γιορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ. Επισκέψεις σε συγγενικά σπίτια, προσφορά γλυκισμάτων και θυσία ζώων, διανομή του κρέατος και για φιλανθρωπικούς σκοπούς, περιλαμβάνεται ο εορτασμός της μίας από τις δύο μεγάλες γιορτές του ισλαμικού κόσμου. Η θυσία των ζώων γίνεται για να δοξαστεί ο Αλλάχ και είναι παράδοση να θυσιάζεται ένα από τα πλάσματα που δημιούργησε ο Θεός.
27
Το "Ραμαζάν Μπαϊράμ" Το "Ραμαζάν Μπαϊράμ" γίνεται γύρω στο Νοέμβριο, ανάλογα με το φεγγάρι. Η γιορτή συνδέεται με την αποκάλυψη του Κορανίου στο Μωάμεθ από τον Αλλάχ. (μας θυμίζει την ιστορία της αποκάλυψης των "Δέκα Εντολών" στο Μωυσή). Είναι μια ευκαιρία για τους μουσουλμάνους να "καθαρίσουν την ψυχή τους και το σώμα τους", όπως εμείς οι χριστιανοί κάνουμε κατά τη νηστεία. Άλλωστε "Ραμαζάν" σημαίνει νηστεία. Κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού δεν τρώνε, δεν πίνουν, δεν καπνίζουν, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου. Τη νύχτα μπορούν να φάνε ό, τι θέλουν. Όταν τελειώνει ο μήνας τελειώνει και η νηστεία. Τότε γιορτάζουν το "Ραμαζάν Μπαϊράμ", που διαρκεί τρεις ημέρες. Την πρώτη μέρα, σηκώνονται το πρωί και πηγαίνουν στο τζαμί για να προσκυνήσουν. Γυρίζοντας στα σπίτια τους τρώνε όλοι μαζί και οι νεότεροι σε ηλικία εύχονται στους ηλικιωμένους "χρόνια πολλά", φιλώντας τας τους το χέρι. Εκείνοι τους προσφέρουν δώρα ή χρήματα και γλυκά. Κατόπιν, οι νέοι και τα παιδιά, επιστρέφουν πάλι στο τζαμί, ντυμένοι με παραδοσιακά φορέματα. Μετά, αρχίζουν να γυρνάνε στο χωριό, από σπίτι σε σπίτι με τα νταούλια και τους ζουρνάδες. Όσο διαρκεί το Μπαϊράμι, διοργανώνονται γλέντια και εκδηλώσεις.
28
Πεντηκοστή Πεντηκοστή ονομάζεται κατά την Καινή Διαθήκη η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους που συνέβη την πεντηκοστή ημέρα από την Ανάσταση του Ιησού Χριστού (Πράξεις β' 1-41). Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού, κάθε χρόνο, οι Χριστιανοί εορτάζουν με ιδιαίτερη λαμπρότητα την εορτή της Πεντηκοστής και αυτό διότι θεολογικά η ημέρα αυτή θεωρείται η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας.
29
Το Χριστόξυλο Στα χωριά της βόρειας Ελλάδας, από τις παραμονές των εορτών ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και διαλέγει το πιο όμορφο, το πιο γερό , το πιο χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του. Αυτό ονομάζεται Χριστόξυλο και είναι το ξύλο που θα καίει για όλο το δωδεκαήμερο των εορτών (από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα) στο τζάκι του σπιτιού. Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φροντίζει να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι , ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν ακόμη και την καπνοδόχο , για να μή βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια, όπως λένε στα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα παραμύθια. Έτσι, το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων , όταν όλη η οικογένεια θα είναι μαζεμένη γύρω από το τζάκι, ο νοικοκύρης του σπιτιού ανάβει την καινούρια φωτιά και μπαίνει στην πυροστιά το Χριστόξυλο. Ο λαός λέει ότι καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός, εκεί στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούν το Χριστόξυλο να καίει μέχρι τα Φώτα.
30
Στην Ελλάδα που κύριο χριστουγεννιάτικο έδεσμα είναι το χοιρινό, απαντάται και το έθιμο με το χριστουγεννιάτικο καραβάκι που όμως στη Χίο αποτελεί τοπικό έθιμο της Πρωτοχρονιάς με ομοιώματα πλοίων. Επίσης οι εξώστες, τα παράθυρα, οι κήποι, αλλά και οι χώροι γύρω από το τζάκι σφύζουν από ανάλογη διακόσμηση γιορτινής ατμόσφαιρας. Η πίτα που ετοιμάζεται με τον ερχομό του νέου έτους, η Βασιλόπιτα, περιέχει ένα «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη σ΄ αυτόν που θα το βρει. Στα δε Θεοφάνια που εορτάζεται η Βάπτιση του Χριστού καθαγιάζονται τα ύδατα με ρίψεις του «σταυρού» στο υγρό στοιχείο και ανέλκυσή του από κολυμβητές, με αγιασμό των σπιτιών από ιερείς και με ιδιαίτερα κατά τόπο έθιμα.
31
Χριστούγεννα Στην Ελλάδα τα Χριστούγεννα είναι μια από τις μεγαλύτερες Θρησκευτικές εορτές των Ελλήνων. Η ευχή «Καλές γιορτές» είναι από τις πιο χαρακτηριστικές κατά τη περίοδο πριν και μετά τα Χριστούγεννα μέχρι του Αγίου Ιωάννη (13ήμερο). Σε όλη τη χώρα τα παιδιά τριγυρνούν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα κάλαντα τις παραμονές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων, ενώ στις δώδεκα τα μεσάνυχτα ανάβουν φωτιές για να διώξουν τους καλικάντζαρους, έθιμο κυρίως της υπαίθρου. Πριν από τα Χριστούγεννα προηγείται τεσσαρακονθήμερος νηστεία κατά την οποία οι πιστοί νηστεύουν το κρέας και τα γαλακτοκομικά τρώγοντας όμως ψάρι μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου (εκτός φυσικά Τετάρτης και Παρασκευής). Από τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου δεν καταλύεται το ψάρι. Την Παραμονή των Χριστουγέννων δεν καταλύεται λάδι και κρασί (εκτός αν πέσει Σάββατο ή Κυριακή). Από τα Χριστούγεννα έως τα Θεοφάνια καταλύονται τα πάντα, ακόμα και Τετάρτη και Παρασκευή, εκτός από την παραμονή των Θεοφανίων, όπου δεν καταλύεται λάδι και κρασί (εκτός αν πέσει Σάββατο ή Κυριακή). Σε πολλές Εκκλησίες επίσης τελείται το Σαρανταλείτουργο (40 Θείες Λειτουργίες πριν τα Χριστούγεννα) Η Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων μέχρι περίπου πριν 40 χρόνια (ιδίως στην ύπαιθρο) άρχιζε κατά τις 3:00 μετά τα μεσάνυχτα και σχολούσε πριν ακόμη χαράξει (κατά τις 6:00 τα ξημερώματα). Σιγά σιγά η ώρα ενάρξεως της ακολουθίας μετατέθηκε στις 5:00 τα ξημερώματα ή και αργότερα.
32
Πάσχα Ο εορτασμός του Πάσχα για τους χριστιανούς γίνεται την Κυριακή μετά την πανσέληνο του Μαρτίου. Έτσι οι χριστιανοί, ξεχωριστά και αντίθετα από τους Εβραίους, γιορτάζουν τη σταύρωση και ανάσταση του Χριστού και το πέρασμα από το θάνατο στη ζωή. Το Πάσχα διαρκεί δύο εβδομάδες: από την Κυριακή των Βαΐων (συμβολίζει την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα) ως την Κυριακή του Θωμά. Η πρώτη εβδομάδα ονομάζεται Μεγάλη Εβδομάδα ή Εβδομάδα των Παθών, αρχίζει με την Κυριακή των Βαΐων και λήγει το Μεγάλο Σάββατο. Όλη τη Μεγαλοβδομάδα υπάρχει συνήθεια να νηστεύουν οι χριστιανοί και να παρακολουθούν τακτικά τις εκκλησιαστικές λειτουργίες. Η δεύτερη εβδομάδα του Πάσχα ονομάζεται Εβδομάδα του Πάσχα ή Λαμπροβδομάδα ή Λαμπρή και αρχίζει με την Κυριακή του Πάσχα. Όλες οι ήμερες που ακολουθούν θεωρούνται ημέρες χαράς και διασκέδασης. Το χριστιανικό Πάσχα είναι κινητή γιορτή.
33
ΣΑΡΑΝΤΙΣΜΑ ΣΤΟΥΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΥΣ (KIRK GUNLUK)
Μόλις γεννηθεί το παιδί, η μητέρα δεν του δίνει αμέσως γάλα για να γίνει ήσυχο. Ο Χότζας έρχεται στο σπίτι, όταν το παιδί γίνει 40 ημερών, διαβάζει προσευχές και ευλογεί την οικογένεια. Έπειτα, φωνάζει το όνομα του παιδιού τρεις φορές. Η ονοματοδοσία γίνεται και από τη γιαγιά του παιδιού, η οποία ψιθυρίζει το όνομα του παιδιού στο αυτί τρεις φορές παρουσία του Χότζα. Όταν είναι χειμώνας, στις σαράντα μέρες του παιδιού και όταν είναι καλοκαίρι, στις είκοσι, κάνουν μπάνιο το παιδί σε αλατισμένο νερό και το αφήνουν, χωρίς να το ξεπλύνουν, για μια εβδομάδα.
34
Ο γαμπρός στέλνει πρώτος ένα μεγάλο ταψί μπακλαβά, το οποίο είναι στολισμένο από ελεύθερες κοπέλες με κουφέτα και κορδέλες. Το μπακλαβά τον πηγαίνουν στη νύφη οι φίλοι του γαμπρού. Μια βδομάδα αργότερα κάνει το αντίστοιχο και η νύφη, πάλι είναι στολισμένο το ταψί. Τόσο στο σπίτι του γαμπρού όσο και στο σπίτι της νύφης έρχονται οι συγγενείς για να δουν το ταψί και να ευχηθούν και βέβαια τον μπακλαβά στη συνέχεια τον μοιράζουν σπίτι-σπίτι.
35
Πώς ξεκινάει η διαδικασία του τούρκικου γάμου
Εφόσον γνωριστούν οι νέοι, οι γονείς του γαμπρού πηγαίνουν στο σπίτι της νύφης και ζητούν επίσημα την κοπέλα. Στο σπίτι της νύφης στρώνουν ένα χαλάκι και κάθονται οκλαδόν γύρω-γύρω και οι δύο πλευρές και στο σημείο εκείνο ζητούν τη νύφη επίσημα από τους γονείς της. Λένε “Με την ευχή του Θεού και με την ευχή του Μωάμεθ, ζητάμε την κόρη σας για το γιο μας....”! Η μεριά της νύφης δεν απαντά αμέσως, το αίτημα πρέπει να διατυπωθεί τρεις φορές. Τότε μόνο λένε το “ναι” κι έτσι δίνεται ο λόγος και γίνεται ο προ- αρραβώνας. Είναι η στιγμή που ο γαμπρός βάζει στο δάχτυλο της κοπέλας ένα ψιλό δαχτυλίδι υπόσχεσης και πάνω στο χαλάκι ρίχνουν λεφτά και οι δύο πλευρές προς ενίσχυση του ζευγαριού. Εκείνη την ημέρα ορίζεται η ημερομηνία του αρραβώνα. Η επόμενη κίνηση του γαμπρού είναι να στείλει τον μπακλαβά!
36
Ο μακεδονικός γάμος Ο μακεδονικός γάμος γίνεται σύμφωνα με το έθιμο Κυριακή. Η νύφη όση ώρα ετοιμάζεται κάθεται πάνω σε μια ψάθα, κάτω από την οποία υπάρχει ένα σίδερο, για να είναι σιδερένιος ο γάμος της. Ο γαμπρός φτάνει μαζί με τους ανύπαντρους φίλους του στο σπίτι της να την παραλάβει, ενώ εκείνη κρατάει μια κουλούρα, την οποία κόβει σε δύο κομμάτια, εκ των οποίων το ένα πετάει στα κεραμίδια και το άλλο το κρατάει η ίδια. Στο δρόμο για την εκκλησία όλοι πετούν ρύζι στο ζευγάρι. Μετά το τέλος του μυστηρίου οι νεόνυμφοι κατευθύνονται προς το σπίτι του γαμπρού, όπου η νύφη υποκλίνεται στα πεθερικά της και εκείνα την ασημώνουν. Ύστερα ρίχνει σε αλεύρι το κομμάτι από την κουλούρα που είχε κρατήσει και τότε μπορεί να ξεκινήσει το γλέντι, το οποίο κρατάει μέρες ολόκληρες.
37
Προετοιμασία και Ντύσιμο Γαμπρού – Νύφης
Όταν η νύφη προετοιμάζεται για το γάμο, οι άγαμες προσκεκλημένες κοπέλες του γάμου γράφουν με μολύβι τα ονόματά τους στη σόλα των παπουτσιών της Νύφης. Όποια ονόματα θα σβηστούν μετά το τέλος του Γλεντιού εκείνες θα παντρευτούν πρώτες. Άλλο ένα ωραίο έθιμο, είναι αυτό με τα χρήματα που βάζουν στα γοβάκια της νύφης, αλλά διαφέρει από μέρος σε μέρος ανάλογα με το ποιος βάζει τα χρήματα και υπό ποιες συνθήκες. Όταν την ημέρα του γάμου ξεκινάει να ντυθεί ο γαμπρός, τοποθετούνται μερικά κουφέτα στην τσέπη του σακακιού του. Μετά το μυστήριο του γάμου , αυτά τα κουφέτα μοιράζονται στις άγαμες κοπέλες των στενών συγγενών και φίλων, οι οποίες σύμφωνα με το έθιμο θα τα βάλουν κάτω από το μαξιλάρι τους για να ονειρευτούν τον άνδρα που θα παντρευτούν. “Στο τέλος ξυρίζουν το γαμπρό“. Η ολοκλήρωση του Γαμπριάτικου ντυσίματος τελειώνει με το ξύρισμα. Κάποτε το ξύρισμα αυτό το αναλάμβανε ο μπαρμπέρης της γειτονιάς υπό την συνοδεία βιολιού, τώρα το έχουν αναλάβει οι φίλοι και ο κουμπάρος του γαμπρού.
38
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ Η τελετή γίνεται στην εκκλησία που έχει διαλέξει το ζευγάρι ή οι οικογένειές τους, όμως το σημαντικότερο σημείο με το οποίο ασχολούνται οι περισσότεροι καλεσμένοι αλλά και στο οποίο δίνουν και τη μεγαλύτερη προσοχή οι νεόνυμφοι, είναι η δεξίωση και το γλέντι που ακολουθεί ως επισφράγιση της ευτυχίας του ζευγαριού. Οι δεξιώσεις γάμου αποτελούν έναν ξεχωριστό επιχειρηματικό κλάδο ανάμεσα στις εταιρείες που αναλαμβάνουν γενικά τη διοργάνωση εκδηλώσεων, με αποτέλεσμα αφενός να εμπορευματοποιείται αυτή η ιδιαίτερη μέρα αλλά αφετέρου να παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που κάνουν αυτές τις στιγμές αξέχαστες.
39
Tο ξύρισμα του γαμπρού «Όταν ο χορός τελειώσει, το αγόρι κάθεται στο τραπέζι και του βάζουμε συμβολικά αφρό ξυρίσματος στο πρόσωπο, όπως συνηθίζεται να ξυρίζουν το γαμπρό πριν το γάμο. Αν ο μικρός έχει αδερφή, κάθεται και αυτή δίπλα του στολισμένη σαν νύφη. Εκεί έρχονται συγγενείς και φίλοι να του κρεμάσουν χρυσαφικά και λεφτά».
40
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟ ΓΑΜΟ Πρώτη μέρα γίνετε χένα του βραδιού
Δεύτερη μέρα γίνετε το γάμο Τρίτη μέρα πηγαίνουν για να πάρουν τη νύφη από την σπίτι της.
41
Πηγές:
42
http://valtos-alexandreia.blogspot.gr http://sotos2.blogspot.gr
Παρόμοιες παρουσιάσεις
© 2024 SlidePlayer.gr Inc.
All rights reserved.