ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ - Είναι οργανικές ενώσεις που περιέχονται στα τρόφιμα σε μικρές ποσότητες και δεν συντίθενται στον ανθρώπινο οργανισμό Είναι υπεύθυνες για την.

Παρουσίαση με θέμα: "ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ - Είναι οργανικές ενώσεις που περιέχονται στα τρόφιμα σε μικρές ποσότητες και δεν συντίθενται στον ανθρώπινο οργανισμό Είναι υπεύθυνες για την."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ - Είναι οργανικές ενώσεις που περιέχονται στα τρόφιμα σε μικρές ποσότητες και δεν συντίθενται στον ανθρώπινο οργανισμό Είναι υπεύθυνες για την φυσιολογική ανάπτυξη, συντήρηση και λειτουργία του οργανισμού Υποβιταμίνωση ορίζεται η ύπαρξη μιας ή περισσότερων βιταμινών στον οργανισμό σε συγκεντρώσεις αρκετά χαμηλότερες των απαιτούμενων. Αβιταμίνωση είναι ασθένεια και αναφέρεται σε ιδιαίτερα χαμηλές συγκεντρώσεις βιταμινών. Υπερβιταμίνωση : υπάρχουν βιταμίνες που σε υψηλές συγκεντρώσεις εμφανίζουν σοβαρές τοξικές δράσεις στον οργανισμό.

2 Συντακτικός τύπος Ρετινόλης
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Με βάση την διαλυτότητά τους στο νερό ή στα λιπίδια διακρίνονται σε : Υδατοδιαλυτές : Β, C Λιποδιαλυτές : Α, Ε, Κ ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (ΡΕΤΙΝΟΛΗ) Η βιταμίνη Α βρίσκεται σε διάφορα τρόφιμα είτε αυτούσια είτε με την μορφή πρόδρομων ενώσεων (καροτενοειδή ή προβιταμίνες Α. Είναι παράγωγο του ισοπρενίου. Συντακτικός τύπος Ρετινόλης

3 Η βιταμίνη Α παράγεται στους ζωικούς οργανισμούς και στον άνθρωπο από τα καροτένια μέσω ενζυμικών αντιδράσεων. Αυτούσια η βιταμίνη Α βρίσκεται μόνο σε ζωικούς ιστούς και κυρίως στο συκώτι όλων σχεδόν των ψαριών και των θηλαστικών, στον κρόκο του αυγού, στο λίπος του γάλακτος. Στα φυτικά τρόφιμα δεν περιέχεται βιταμίνη Α, περιέχονται όμως καροτένια, κατά συνέπεια η κατανάλωση περίπου 100 g λαχανικών καλύπτει την απαιτούμενη ημερήσια ποσότητα της. ΚΑΡΟΤΕΝΟΕΙΔΗ – ΠΡΟΒΙΤΑΜΙΝΗ Α Τα καροτενοειδή είναι παράγωγα πολυακόρεστων υδρογονανθράκων. Το χαρακτηριστικό τους χρώμα είναι κίτρινο – πορτοκαλί, και οφείλεται στους συζυγείς διπλούς δεσμούς που υπάρχουν στο μόριό τους. Η σύνθεση των καροτενοειδών γίνεται μόνο στα φυτά. Οι υψηλές θερμοκρασίες, η έντονη ηλιακή ακτινοβολία, η παρουσία οξέων και ελεύθερων ριζών αλογόνων, ευνοούν το σχηματισμό τους

4

5 Τα καροτενοειδή διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες :
Τα καροτένια : πολυακόρεστοι υδρογονάνθρακες Οι ξανθοφύλλες : οξυγονούχα παράγωγά τους. Τα καροτένια διακρίνονται σε κύρια ( β- καροτένιο, νεοξανθάνη), που απαντούν σε φυτά. Σε δευτερεύοντα ( α- καροτένιο, β- κρυπτοξανθάνη) που εντοπίζονται σε φρούτα και λουλούδια. Τα καροτενοειδή εμφανίζουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Κατά το μαγείρεμα και την αποθήκευση των τροφίμων καταστρέφεται το 5 – 40 % της βιταμίνης Α και των καροτένιων.

6 ΒΙΤΑΜΙΝΗ D ( ΚΑΛΣΙΦΕΡΟΛΗ) Η βιταμίνη D ρυθμίζει την πρόληψη Ca και P από τα οστά, έλλειψή της οδηγεί σε κακή ανάπτυξη των οστών και συντελεί στην δημιουργία οστεοπόρωσης, σε συνδυασμό με την έλλειψη ασβεστίου. Οι δραστικές μορφές της βιταμίνης D2(εργοκαλσιφερόλη) και D3 (χοληκαλσιφερόλη) δεν απαντούν στα τρόφιμα. Για τον λόγο αυτό συχνά γίνεται εμπλουτισμός διαφόρων προϊόντων, όπως είναι το γάλα, τα δημητριακά και οι μαργαρίνες. Εργοκαλσιφερόλη Χοληκαλσιφερόλη

7 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε (ΤΟΚΟΦΕΡΟΛΗ) Η βιταμίνη Ε περιλαμβάνει δύο ομάδες λιποδιαλυτών ενώσεων τις τοκοφερόλες και τις τοκοτριενόλες. Βρίσκονται κυρίως στα πράσινα μέρη των φυτών.

8 Δεν μπορούν να συντεθούν στον οργανισμό των ανθρώπων ή των ζώων γι’ αυτό πρέπει να λαμβάνονται από τις τροφές. Η πιο διαδεδομένη μορφή είναι η α-τοκοφερόλη, που περιέχεται κυρίως στο σπανάκι, το ελαιόλαδο, τα όσπρια και τα καρύδια. Βιολογική Σημασία : Ισχυρά αντιοξειδωτικά Είναι αναγκαίες για την κυτταρική αναπνοή ιστών , όπως ο καρδιακός και οι σκελετικοί μύες Παίζουν ρυθμιστικό ρόλο στη βιοσύνθεση άλλων απαραίτητων ενώσεων του οργανισμού Εμφανίζουν αντικαρκινικές ιδιότητες

9 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ Θεωρείται απαραίτητη για την πήξη του αίματος
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ Θεωρείται απαραίτητη για την πήξη του αίματος. Επίσης θεωρείται απαραίτητη για την διατήρηση σε καλή κατάσταση των οστών σε συνεργασία με την βιταμίνη D. Περιέχεται στα πράσινα λαχανικά τα δημητριακά και τα σπορέλαια, αρκεί να μην είναι υδρογονωμένα. Η βιταμίνη Κ καταστρέφεται παρουσία φωτός και αλκάλεων, ενώ είναι σταθερή κατά την έκθεσή της στο οξυγόνο και σε υψηλές θερμοκρασίες, επομένως δεν παρουσιάζονται σημαντικές μεταβολές της βιταμίνης Κ κατά το μαγείρεμα. ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Β Στο σύμπλεγμα Β περιλαμβάνονται οκτώ υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β παίζουν σημαντικό ρόλο στο να βοηθούν διάφορα ένζυμα στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών καθώς και στο σχηματισμό του DNA και την ανάπτυξη νέων κυττάρων του οργανισμού.

10 Β1 (ΘΕΙΑΜΙΝΗ) Είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό και τη παραγωγή ενέργειας από υδατάνθρακες, βοηθά στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και της καρδιάς. Τρόφιμα πλούσια σε Β1 είναι τα μη επεξεργασμένα προϊόντα (δημητριακά ολικής άλεσης, καστανό ρύζι), τα όσπρια, οι πατάτες, τα καρύδια, τα αυγά, τα ψάρια, το γάλα και το χοιρινό κρέας. Η έλλειψη της Β1 οδηγεί στην ασθένεια «μπέρι – μπέρι» που οδηγεί σε αδυναμία των νεύρων και παράλυση.

11 Β2 (ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ) Διατηρεί υγιή τα μαλλιά και το δέρμα και διεγείρει την παραγωγή ορμονών του αναπαραγωγικού μας συστήματος, στα επινεφρίδια. Βρίσκεται στα ίδια τρόφιμα που υπάρχει και η Β1. Ιδιαίτερα πλούσια τροφή σε Β2 θεωρείται το φουά-γκρα. Η έλλειψή της δημιουργεί ερεθισμό του δέρματος της στοματικής κοιλότητας και του φάρυγγα.

12 Β3 (ΝΙΑΣΙΝΗ) Περιλαμβάνει δύο ενώσεις το νικοτινικό οξύ και το νικοτιναμίδιο Τροφές πλούσιες σε Β3 είναι το κρέας Δεν αποσυντίθεται με θέρμανση και επειδή η διαλυτότητά της στο νερό είναι μέτρια κατά το μαγείρεμα είναι σχετικά μικρές

13 Β5 (Παντοθενικό οξύ) Τροφές πλούσιες σε Β5 είναι το συκώτι, τα νεφρά, η ζύμη ο βασιλικός πολτός και τα φρέσκα λαχανικά. Καταστρέφεται κατά την επεξεργασία με οξέα αλκάλια και με την θέρμανση.

14 Β6 (Πυριδοξάλη) Είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Πιστεύεται ότι καταπολεμά την κατάθλιψη. Προστατεύει από την αναιμία τις δερματίτιδες, την υπέρταση και την κατακράτηση νερού. Απαντά σε μπανάνες, ροδάκινα, φασόλια, πατάτες, συκώτι το χοιρινό κρέας τα ψάρια και τα πουλερικά

15 Β7 (Βιοτίνη) Βρίσκεται στα τρόφιμα ενωμένη συνήθως με πρωτεΐνες
Β7 (Βιοτίνη) Βρίσκεται στα τρόφιμα ενωμένη συνήθως με πρωτεΐνες. Κατά την πέψη ελευθερώνεται από αυτές. Μπορεί ακόμα να σχηματιστεί μέσα στον οργανισμό με τη βοήθεια βακτηρίων του εντέρου. Απαντάται σχεδόν σε όλα τα τρόφιμα. Β9 (Φολικό ή Φυλλικό οξύ) Είναι απαραίτητο για τη σύνθεση νέων κυττάρων και ιδιαίτερα για την παραγωγή γενετικού υλικού γι’ αυτό είναι απαραίτητη η πρόσληψή του κατά Την εγκυμοσύνη

16 Επιπλέον συμμετέχει στην λειτουργία του νευρικού συστήματος και θεωρείται ότι δρά προστατευτικά για την δράση για τις αλλοιώσεις των εγκεφαλικών κυττάρων Πηγές φολικού οξέος είναι τα πράσινα λαχανικά και όσπρια (μπρόκλο, φασόλια, αρακάς), τα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι μαρούλι) Β12 (Κοβαλαμίνη) Απαντά σε ζωικούς ιστούς και σε ζυμούμενα προϊόντα.

17 ΑΣΚΟΡΒΙΚΟ ΟΞΥ H βιταμίνη C είναι γνωστή και ως ασκορβικό οξύ. Ήταν η πρώτη βιταμίνη η οποία συμμετείχε στον συσχετισμό ασθενειών και της πρόληψης τους με κατάλληλη δίαιτα. Η ασθένεια «σκορβούτο» είναι γνωστή για αιώνες και η πρόληψη της μπορεί να γίνει με την κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Το ασκορβικό οξύ είναι ένας πολύ ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας. Η βιταμίνη C δεν συντίθεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και κατά συνέπεια πρέπει να προσλαμβάνεται από τη δίαιτα (πχ εσπεριδοειδή, μπρόκολο, γλυκές πιπεριές, τομάτες) η με την πρόσληψη συνθετικής βιταμίνης C (πχ δισκία βιταμίνης C, ποτά και άλλα τρόφιμα εμπλουτισμένα με βιταμίνη C).Η ελάχιστη ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης C για την πρόληψη του σκορβούτου είναι τα 60 mg

18 Η μεγάλη διαλυτότητά της στο νερό έχει ως αποτέλεσμα να χάνεται μεγάλο, ποσοστό της κατά το πλύσιμο κομμένων φρούτων και λαχανικών