Τέχνη και θάλασσα … Ομάδα β’ Γιώργος Αμοργιανός Στέλλα Αμοργιανού

Παρουσίαση με θέμα: "Τέχνη και θάλασσα … Ομάδα β’ Γιώργος Αμοργιανός Στέλλα Αμοργιανού"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Τέχνη και θάλασσα … Ομάδα β’ Γιώργος Αμοργιανός Στέλλα Αμοργιανού
Φιλίππα Μελιανού Αγγελική Κυπραίου

2 Φιλοσοφία – Ποίηση Τι πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες για την Θάλασσα {Γνωμικά}.

3 Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής
Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής Θάλασσα και πυρ, και γυνή τρίτον κακόν.

4 Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος
Ηράκλειτος,  π.Χ., Ίων φιλόσοφος Θάλαττα ύδωρ καθαρώτατον και μιαρώτατον, ιχθύσι μεν πότιμον και σωτήριον, ανθρώποις δε άποτον και ολέθριον.

5 Περικλής, 495-429 π.Χ., Ο επιφανέστερος αρχαίος Αθηναίος ηγέτης
Περικλής,  π.Χ., Ο επιφανέστερος αρχαίος Αθηναίος ηγέτης Μέγα το της θαλάσσης κράτος.

6 Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Α’ 316
Όμηρος, περ π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Α’ 316 Παρά θίν’ αλός.

7 Επική ποίηση Η επική ποίηση περιλαμβάνει μεγαλόπνοα ποιήματα, που μας διηγούνται σε εκατοντάδες στίχους ηρωϊκές και αξιοθαύμαστες πράξεις. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την ποίηση κατέχει η θάλασσα ,όπως στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια { << Όλοι χάνονται στη θάλασσα εκτός από τον Ιθακήσιο βασιλιά που βγαίνει σώος στην Ωγυγία, στο νησί της νύμφης Καλυψώ>>}

8 Σύγχρονη ποίηση. Πολλοί σύγχρονοι ποιητές είχαν ως έμπνευσή τους την θάλασσα και κατά καιρούς έγραφαν και γράφουν σχετικά με αυτήν …..

9 Νίκος Καββαδίας:Αριάδνη στη Νάξο
Με το καράβι του Θησέα σ’ αφήσαμε στη Νάξο γυμνή, μ’ ένα στα πόδια σου θαλασσινό σκουτί.  Σε ποιες σπηλιές εκρύφθηκες και πώς να σε φωνάξω, κουστάρω κι’ όλο με τραβάει μακρυά το γκαραντί.

10 Νίκος Καββαδίας: Φάτα Μοργκάνα
Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό στάλα τη στάλα συναγμένο απ’ το κορμί σου σε τάσι αρχαίο, μπακιρένιο αλγερινό,  που κοινωνούσαν πειρατές πριν πολεμήσουν. Πανί δερμάτινο, αλειμμένο με κερί,  οσμή από κέδρο, από λιβάνι, από βερνίκι,  όπως μυρίζει αμπάρι σε παλιό σκαρί χτισμένο τότε στον Ευφράτη στη Φοινίκη.  Σκουριά πυρόχρωμη στις μίνες του Σινά. Οι κάβες της Γερακινής και το Στρατόνι. Το επίχρισμα. Η άγια σκουριά που μας γεννά,  Μας τρέφει, τρέφεται από μας, και μας σκοτώνει.  Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα. Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα. Ποιαν αγαπάς; Κάποια τσιγγάνα. Πώς τη λένε; Φάτα Μοργκάνα.

11 Έθιμα – θρησκεία

12 Παλαιά Διαθήκη Κιβωτός του Νώε
Παλαιά Διαθήκη Κιβωτός του Νώε  Αναφερόμαστε στην παγκόσμια πλημμύρα, όπως αυτή περιγράφεται στο βιβλίο της Γένεσης της Αγίας Γραφής, καθώς επίσης και στο Κοράνι. Η βιβλική αφήγηση περιγράφει πώς ο Θεός καθοδήγησε το Νώε να κατασκευάσει μια κιβωτό για να σωθεί αυτός, ένα ζευγάρι από κάθε είδος ζώου και η γυναίκα του με τους τρείς γιούς του. Η αφήγηση αναφέρει ότι ο κατακλυσμός αυτός διήρκεσε 40 ημέρες. Σύμφωνα με την ίδια αφήγηση, μετά από 150 ημέρες τα νερά υποχώρησαν και η κιβωτός βρέθηκε στο όρος Αραράτ.

13 Καινή Διαθήκη Τρικυμία
Μα το πλοίο ήταν ήδη στη μέση της θάλασσας και το ταλαιπωρούσαν τα μεγάλα κύματα, γιατί ο αέρας ήταν αντίθετος. Και την ώρα της τέταρτης στρατιωτικής βάρδιας (δηλαδή 3-6 το πρωί) ήρθε κοντά τους ο Ιησούς περπατώντας πάνω στη θάλασσα. Κι όταν τον είδαν οι μαθητές να περπατάει πάνω στη θάλασσα, φοβήθηκαν, νομίζοντας ότι είναι φάντασμα κι από το φόβο τους έβαλαν τις φωνές.

14 Η παραβολή για το δίχτυ 47 Πάλι, η βασιλεία των ουρανών είναι όμοια με δίχτυ που ρίχτηκε στη θάλασσα και σύναξε ψάρια από κάθε γένος.  48 Το οποίο, όταν γέμισε, το ανέβασαν στο γιαλό και, αφού κάθισαν, μάζεψαν τα καλά σε αγγεία, ενώ τα άχρηστα τα έριξαν έξω.  49 Έτσι θα γίνει κατά τη συντέλεια του αιώνα: θα εξέλθουν οι άγγελοι και θα ξεχωρίσουν τους κακούς μέσα από τους δίκαιους  50 και θα τους ρίξουν στο καμίνι της φωτιάς. Εκεί θα είναι το κλάμα και το τρίξιμο των δοντιών».  51 «Έχετε καταλάβει όλα αυτά;» Του λένε: «Ναι».  52 Εκείνος τους είπε: «Γι’ αυτό κάθε γραμματέας που μαθήτεψε στη βασιλεία των ουρανών είναι όμοιος με άνθρωπο οικοδεσπότη, ο οποίος βγάζει από το θησαυρό του καινούργια και παλιά». 

15 Μυστήριο της βάπτισης Στην Καινή Διαθήκη η βάπτιση πρώτη φορά εμφανίζεται από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Αυτή τη βάπτιση την είχαν λάβει οι μαθητές και Απόστολοι του Χριστού αλλά και ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Το τελετουργικό ήταν ιδιαίτερα απλό, αφού σε τρεχούμενο ύδωρ, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος βάπτιζε τους πιστούς και τους καλούσε σε μετάνοια. Το βάπτισμα αυτό υπήρξε πρόδρομος του βαπτίσματος της εκκλησίας, αλλά είχε διαφορετικό περιεχόμενο και έννοια σε σχέση με το θεσμοθετημένο βάπτισμα της νεοσύστατης εκκλησίας. Ο σκοπός ήταν η προετοιμασία για τον ερχομό του Μεσσία και η μετάνοια των πιστών Ιουδαίων..

16 ΈΘΙΜΑ Το καραβάκι {Χριστούγεννα} ενδεχομένως να συμβόλιζε, όχι μόνο την προσμονή των παιδιών για αντάμωση με τους συγγενείς τους, αλλά και τη δική τους αγάπη για τη θάλασσα. Παράλληλα, μικρά καραβάκια είχαν τον ρόλο και ενός τιμητικού καλωσορίσματος για τους Έλληνες θαλασσοπόρους που επέστρεφαν στα σπίτια και τις οικογένειές τους, καθώς και τάματος για να είναι ασφαλείς στα άγρια κύματα. Ως τέτοιο βρήκε, σιγά - σιγά, μεγαλύτερη θέση και μέσα στα σπίτια των Ελλήνων - κυρίως όσων ασχολούνταν με τη θάλασσα - και καθιερώθηκε το έθιμο του στολισμού του.

17 Ύδρα {Πάσχα}: Το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής η περιφορά του Επιταφίου μέσα στα δρομάκια αλλά στην παραλία είναι μια αλησμόνητη εμπειρία. Όμως, το διαφορετικό στη βραδιά το δίνει ο «Θαλασσινός Επιτάφιος», της ενορίας του Αγίου Ιωάννη, που περιφέρεται στις γειτονιές της συνοικίας Καμίνι, ακολουθούμενος από πλήθος πιστών με αναμμένα κεριά, για να καταλήξει στο τέλος μέσα στο νερό στο γραφικό λιμανάκι. Ένα έθιμο παλιό που κρατά ως τις μέρες μας και γινόταν για να ευλογηθούν τα νερά της θάλασσας. Όσο ο Επιτάφιος βρίσκεται μέσα στο νερό, ψέλνεται δέηση υπέρ των σφουγγαράδων και των ναυτικών του νησιού.

18 Βραζιλία: Οι Πρωτοχρονιές τους είναι ντυμένες στα λευκά. Με την αλλαγή του χρόνου πηγαίνουν στη θάλασσα και ρίχνουν στα κύματα λευκά λουλούδια για τη θεά της καλοτυχίας,  Γιαμαντζά.Λευκά κεριά, λευκά λουλούδια και φωτάκια πρωταγωνιστούν στη διακόσμηση.

19 ΣΤΗ ΧΑΒΑΗ ΑΦΗΝΟΥΝ ΦΑΝΑΡΑΚΙΑ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΙΜΗΣΟΥΝ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΟΥΣ

20 Μυθολογία και θάλασσα

21 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Η Θάλασσα κατά την Ελληνική Μυθολογία ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα της έννοιας του αλμυρού υγρού στοιχείου και προστάτιδα αυτού. Ήταν κόρη κατ΄ άλλους της Γαίας και μόνο αυτής που κατά τον ίδιο τρόπο, δηλαδή μόνο από τις δημιουργικές δυνάμεις που κληρονόμησε από το Χάος, και χωρίς τη βοήθεια του Έρωτος, κυοφόρησε τον Ουρανό και τα Όρη. Κατ΄ άλλες μυθολογικές παραδόσεις η Θάλασσα ήταν κόρη του Αιθέρα και της Ημέρας, μητέρα των Ροδίων, των Τελχινών καθώς και της Αφροδίτης.

22 Ελληνικές Θεότητες

23 ΩΚΕΑΝΟΣ Ο Ωκεανός είναι η αρχαιότερη θαλάσσια θεότητα της Ελληνικής μυθολογίας. Εμφανίζεται για πρώτη φορά στα ορφικά ποιήματα μαζί με την Τηθύ. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η Νύχτα και ο Αιθέρας γέννησαν ένα ασημένιο αυγό, προφανώς το φεγγάρι. Ο Ωκεανός εκ μέρους του άρχισε να γεννάει όλα τα ζωντανά πλάσματα της γης και όλους τους κατοπινούς θεούς.

24 Πρωτέας Ένας άλλος φιλαλήθης και αλάθητος γέροντας της θάλασσας ήταν ο Πρωτέας, που εκφράζει το φευγαλέο και ασύλληπτο κύμα που παίρνει από τις τρομακτικότερες μορφές μέχρι τις πιο γαλήνιες μέχρι να φτάσει στα παράλια. Ο Πρωτέας γνωρίζει ολόκληρη τη θάλασσα και τα πιο απρόσιτα μέρη της και μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια τους ναυτικούς στον προορισμό τους και εφόσον του ζητηθεί κατέχει την προφητική επιστήμη και δίνει πάντα αλάθητες οδηγίες.

25 ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ «Ο άρχοντας των υδάτων», γιος του Κρόνου και μικρότερος αδερφός του Δία διαθέτει λαμπρό ανάκτορο σε φωτεινά νερά, άρμα και κέλητες, που σύρεται από ταχύτατους χαλκοπόδαρους ίππους με χρυσή χαίτη και με αυτό οργώνει όλη τη θάλασσα. Μπορεί να συναθροίζει τα σύννεφα να σηκώνει ισχυρά κύματα και θυελλώδεις ανέμους να τιμωρεί τους ασεβείς και να εξαπολύει εναντίον τους θαλάσσια τέρατα. Εξ αιτίας της βιαιότητας του η αφρισμένη αεικίνητη θάλασσα έχει διαβρώσει τα παράλια της γης, δημιουργώντας πολύπλοκους σχηματισμούς.

26 ΣΚΥΛΛΑ ΚΑΙ ΧΑΡΥΒΔΗ Κακοποιείς θαλάσσιες δυνάμεις, που κατοικούν στον πορθμό της Σικελίας, που μέχρι σήμερα φέρει τα ονόματα τους. Προκαλούσαν τρόμο και φρίκη στους ναύτες και αντιπροσώπευαν τη μανιώδη θάλασσα που άλλοτε κομματιάζει τα πλοία χτυπώντας τα σε υφάλους ή βράχια και άλλοτε τα βυθίζει σε ισχυρές δίνες.

27 Σειρήνες Οι αρχαίοι Έλληνες τις καλούσαν Νηρηίδες ή θαλάσσιες νύμφες (κόρες των νερών) ή σειρήνες (νύμφες σε απλά ελληνικά σημαίνει «των νέων γυναικών»). Σε αυτές τις αναφορές των Ελλήνων δεν είναι γυναίκες με ουρές ψαριών, αλλά απλά γυμνές γυναίκες που κολυμπούν στη θάλασσα ή βρίσκονται στα βράχια της ακτής ή στις παραλίες και στις όχθες των ποταμών. Στον ελληνικό μύθο υποτίθεται ότι οι σειρήνες ήταν κατά το μισό γυναίκες και στο άλλο μισό τους πουλιά επειδή είχαν την ιδιότητα να τραγουδούν με ωραία και στεντόρεια φωνή το τραγούδι τους.

28 Η ΓΟΡΓΟΝΑ H Γοργόνα ή Γοργώ ήταν φοβερό μυθικό τέρας, κόρη της Γαίας που τη γέννησε για να βοηθήσει τους γιούς της τους Γίγαντες, στον αγώνα εναντίον των Ολύμπιων θεών. Tη σκότωσε, o Περσέας με την βοήθεια της Αθηνάς . Το κεφάλι της, το περίφημο «Γοργόνειο», το παρέλαβε η θεά από τον ήρωα και το επέθεσε στην ασπίδα της, επειδή το κεφάλι της, ακόμη και νεκρό, πέτρωνε όποιον το κοίταζε. Στη θεογονία του Ησίοδου, εμφανίζεται ως τριάδα από τερατόμορφες αδελφές , τις Γοργόνες. Ήταν θαλάσσιοι δαίμονες με μορφή γυναίκας, η Ευρυάλη, η Σθενώ και η Μέδουσα. Κατά την παράδοση ήταν θυγατέρες του Φόρκους και της Κητούς και κατοικούσαν στην άκρη της γης, κοντά στις Εσπερίδες.

29 ΟΙ ΝΥΜΦΕΣ Οι Νύμφες, ήταν κόρες του Δία και σύμφωνα με την παράδοση γεννήθηκαν από τα νερά του ουρανού, που πέφτουν στη γη. Είχαν ποικίλες χάρες και θετική επίδραση στη βλάστηση, εξαγνιστικές ,θεραπευτικές και μαντικές ιδιότητες. Αποπλανούν τους ανθρώπους, όπως οι μεσαιωνικές νεράιδες με τη γοητεία και τη μαγεία τους. Οι Νύμφες που ζούσαν σε σπήλαια, σε κοιλότητες βράχων από τις οποίες ανάβλυζαν νερά ήταν οι Ναϊάδες. Υπήρχαν, όμως και Νύμφες των πηγών , που προστάτευαν τη νεότητα, τις παρθένους, τη γονιμότητα και το νερό εξασφάλιζε στους λουόμενους υγεία και μακροζωία

30 Παραφυσικά φαινόμενα γύρω από το Τρίγωνο των Βερμούδων

31 Η πλέον περίφημη ιστορία εξαφάνισης που μετρά στο ενεργητικό του το Τρίγωνο των Βερμούδων περιλαμβάνει 5 αεροσκάφη του αμερικανικού ναυτικού που εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς το Η σύνοψη της ιστορίας είναι η εξής: μια καλοκαιρινή μέρα, σε μια περιπολία ρουτίνας, 5 έμπειροι πιλότοι άρχισαν να εκπέμπουν σήματα ότι είχαν χαθεί, οι πυξίδες τους δεν λειτουργούσαν και «όλα πήγαιναν στραβά». Ήταν η τελευταία φορά που θα έδιναν σημεία ζωής και οι εκτεταμένες έρευνες του ναυτικού δεν θα απέδιδαν καρπούς. Όσο για τα δύο υδροπλάνα PBM-5 του ναυτικού που βγήκαν επιτόπου για να ψάξουν τα χαμένα αεροσκάφη της πτήσης 19, το ένα έμελλε να ανατιναχθεί στον αέρα … Η πτήση 19 – 1945

32 Δεν είναι εύκολο να ξεδιαλύνει πλέον κανείς τα χρονικά του μύθου από τα πραγματικά γεγονότα. Ξακουστό παράδειγμα το πλοίο «Mary Celeste », που βρέθηκε το 1872 να επιπλέει αμέριμνο και ακυβέρνητο, χωρίς ίχνος ανθρώπινης παρουσίας εντός του. Κι ενώ φιγουράρει ως ένα από τα πλέον διαβόητα ντοκουμέντα για τη δράση του Τριγώνου του Διαβόλου, στην πραγματικότητα το πλοίο βρέθηκε εκατοντάδες μίλια μακριά από το Τρίγωνο…

33 Μουσική

34 Αρκετοί ‘Έλληνες συνθέτες και στιχουργοί συνέθεσαν και μελοποίησαν αρκετά τραγούδια με θέμα τη θάλασσα.

35 Τη θάλασσα τη γαλανή - Άννα Καραμπεσίνη, Εφη Σαρρή.
Θαλασσάκι μου - Αιμιλία Χατζηδάκη Θάλασσα μπαμπέσα – Γλυκερία Θάλασσα γαλάζια – Μαριώ ΘΑΛΑΣΣΕΣ-Δημήτρης Μητροπάνος ΠΟΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ-Χρήστος Θηβαίος ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΗ-Νίκος Πορτοκάλογλου

36 Ζωγραφική-Φωτογραφία

37 Αρκετοί ‘Έλληνες και Ξένοι ζωγράφοι και φωτογράφοι είχαν ως έμπνευσή τους τη θάλασσα με αποτέλεσμα να την αποτυπώσουν σε πίνακες και φωτογραφίες.

38