Εισήγηση 4, Μη ενεργός πρωταγωνιστής

Παρουσίαση με θέμα: "Εισήγηση 4, Μη ενεργός πρωταγωνιστής"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Εισήγηση 4, Μη ενεργός πρωταγωνιστής
Εισήγηση 4, Μη ενεργός πρωταγωνιστής Διασπώντας (και πάλι) την ενότητα της αφήγησης

2 Σύντομες αναφορές στο ρόλο του πρωταγωνιστή
Ο πρωταγωνιστής είναι αυτός που : Οδηγεί την πλοκή (τα κίνητρά του και οι στόχοι του είναι η κινητήρια μηχανή όλης της ιστορίας). Ενεργοποιεί τη δράση. Ray Frensham, Teach Yourself Screenwriting Ο κεντρικός σας χαρακτήρας πάντα θέλει κάτι και είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για να το αποκτήσει. Τα κίνητρα του κεντρικού σας χαρακτήρα είναι ο ιστός της ιστορίας. Ο χαρακτήρας θέλει κάτι. Και το διεκδικεί. Αλλά κάτι μπλοκάρει την επίτευξη του στόχου του. Για αυτό δοκιμάζει μια νέα προσέγγιση. Μπλοκάρεται και πάλι. Συνειδητοποιεί ότι πρέπει να γίνει δημιουργικός. Δοκιμάζει μια νέα προσέγγιση… Christopher Keane, How to Write a Selling Screenplay

3 Το πρόβλημα Ο πρωταγωνιστής στην κλασσική αφήγηση έχει έναν εξακριβωμένο στόχο και είναι ενεργός στην επίτευξη του στόχου αυτού. Αν δεν έχει ένα στόχο ή δεν επιθυμεί ενεργά την επίτευξή του στόχου αυτού (και να υποφέρει από τη δοκιμασία) το κοινό θα χάσει το ενδιαφέρον του. Αν ο πρωταγωνιστής δεν είναι παθιασμένος, γιατί να είναι το κοινό; Jack Brislee, No passive protagonist!

4 Διάσταση δραματουργίας – πραγματικότητας.
Το βασικό πρόβλημα για το σεναριογράφο είναι ότι οι χαρακτήρες στην αληθινή ζωή δεν είναι (πάντα) ενεργοί, ούτε φέρουν τη δράση με ένα συγκεκριμένο τρόπο και σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν κάποιο ορατό, συγκεκριμένο στόχο. Τέτοιου είδους χαρακτήρες δείχνουν ακατάλληλοι και μη ενδιαφέροντες στον τρόπο που διαχειρίζονται τη μοίρα τους (τουλάχιστον για κινηματογραφική χρήση). Κατά συνέπεια δεν επιτρέπουν στο κοινό να εμπλακεί στην ιστορία τους. Άρα πρέπει να τους διαγράψουμε από χαρακτήρες; Η απάντηση είναι όχι. Χαρακτήρες αληθινής ζωής υπάρχουν στο έργο του Mike Leigh, του S. Sodenberg και πολλών άλλων. K. Dancyger, J. Rush, Alternative Screenwriting

5 Τα δύο είδη Ηρώων Φαίνεται πως οι Ήρωες είναι δύο ειδών :
Αυτοί που έχουν θέληση, οι ενεργοί, αφοσιωμένοι στην περιπέτεια, χωρίς αμφιβολίες, πάντα θαρραλέα κινούμενοι μπροστά, υποκινούμενοι από τον ίδιο τον εαυτό τους. Αυτοί που δεν έχουν ισχυροί θέληση, οι γεμάτοι αμφιβολίες και διασταγμούς, παθητικοί, που έχουν την ανάγκη εξωτερικές δυνάμεις να τους ενεργοποιήσουν ή να τους σπρώξουν στην περιπέτεια. Και τα δύο είδη χαρακτήρων δημιουργούν ψυχαγωγικές ιστορίες, παρόλο που ο Ήρωας που είναι παθητικός μπορεί να είναι κατάλληλος για μια αποστασιοποιημένη δραματική εμπειρία. Για αυτό είναι καλύτερο για ένα παθητικό χαρακτήρα να αλλάξει σε κάποιο σημείο, να αφοσιωθεί στην περιπέτεια αφού έχει εφοδιαστεί με το απαραίτητο κίνητρο. Christopher Vogler, The Writer’s Journey

6 Slice of life Αυτές οι ταινίες (με παθητικό πρωταγωνιστή) λέγονται “slice of life” γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να τις ωθεί προς μια κατεύθυνση. Είναι, περισσότερο, οι οπτικοποιήσεις μια στιγμής στο χρόνο ή μιας κατάστασης ή ενός τρόπου ζωής.(…)το πρόβλημα είναι πως είναι πολύ δύσκολο η διατήρηση αυτής της κατάστασης για το σύνολο της διάρκειας μιας μεγάλου μήκους ταινίας χωρίς η ταινία να γίνει βαρετή. Αν κανείς δεν θέλει τίποτα και δεν υπάρχει σύγκρουση, τι θα βλέπουμε για εκατό λεπτά; (…)οι ταινίες του Ερικ Ρομέρ, γνωστές για τους καλούς διαλόγους και τη σχετική μικρή δυναμική δράση, όπως Το γόνατο της Κλαίρης, Η Χλόη το απόγευμα και άλλες, έχουν χαρακτήρες που έχουν στόχους και αντιμετωπίζουν προβλήματα. Με ήσυχο και υπόγειο τρόπο αλλά πάντως κυνηγούν τους στόχους τους. David Howard, How to build a great screenplay

7 Ένα πρώτο συμπέρασμα Οι χαρακτήρες είναι περισσότερο ενδιαφέροντες όχι μόνο όταν κάνουν τα πράγματα να συμβαίνουν αλλά και όταν τους συμβαίνουν πράγματα. Ένας καλός τρόπος να σκέφτεσαι για τη σχέση των καταστάσεων με τους χαρακτήρες είναι ο εξής : η κατάσταση ωθεί τον χαρακτήρα, ο χαρακτήρας ωθεί την κατάσταση. Tom Lazarus, Secrets of Film Writing

8 Τα Τρία σημεία Ο Trevor Mayes σημειώνει τρία σημεία στα πιο κλασσικής αφήγησης σενάρια στα οποία ο πρωταγωνιστής μπορεί να είναι παθητικός : Στην αρχή της ιστορίας, στο Συνηθισμένη Κόσμο κατά Vogler, Μετά το inciting incident, όπου η γιγάντια προσπάθεια του απαιτεί το κάλεσμα στην περιπέτεια συνεπιφέρει μια αρχική άρνηση και, Στο τέλος της Δεύτερης Πράξης, όπου όλα χάνονται για τον χαρακτήρα. Jack Brislee, No passive protagonist!

9 Σημείο Α Συχνά οι Ήρωες δεν συνειδητοποιούν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο Συνηθισμένο Κόσμο τους και δεν βλέπουν το λόγο οποιασδήποτε αλλαγής. Αυτό μπορεί να είναι μια κατάσταση άρνησης. Ξεπερνούν το πρόβλημα, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα από εθισμούς και αμυντικούς μηχανισμούς για να αποφύγουν το κάλεσμα. Christopher Vogler, The Writer’s Journey

10 Σημείο Β Θέσε τον εαυτό σου στη θέση του Ήρωα και θα διαπιστώσεις ότι είναι ένα δύσκολο πέρασμα. Ζητείται από σένα να πεις ναι στο Μεγάλο Άγνωστο, σε μια περιπέτεια, η οποία θα είναι ενδιαφέρουσα αλλά επίσης και επικίνδυνη ακόμα και για την ίδια σου τη ζωή. Αλλιώς δεν θα ήταν πραγματική περιπέτεια. Στέκεται λοιπόν σε ένα κατώφλι φόβου και η πιο φυσική αντίδραση θα ήταν να διστάσεις ή ακόμα και να αρνηθείς το κάλεσμα, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα. Christopher Vogler, The Writer’s Journey

11 Σημείο Γ Δεν ξέρω γιατί πρέπει να δούμε αυτή τη στιγμή, αλλά πρέπει. Είναι η στιγμή “Κύριε, γιατί με εγκατέλειψες;”. Νομίζω ότι είναι μια λειτουργική στιγμή γιατί είναι αρχετυπική. Έχουμε όλοι βρεθεί εκεί – χωρίς ελπίδα, χωρίς συμπέρασμα – καθισμένοι στην άκρη του δρόμου με σκασμένο λάστιχο και τέσσερα σεντς στην τσέπη, αργοπορημένοι για το μεγάλο ραντεβού που θα μας έσωζε τη ζωή. Τότε , όμως, και μόνο τότε, όταν αποδεχόμαστε την ήττα μας και την ανθρωπιά μας και εγκαταλείπουμε την προσπάθεια να ελέγξουμε τα πράγματα και παραδινόμαστε στη Μοίρα, τότε μόνο βρίσκουμε λύση στα προβλήματά μας. Blake Snyder, Save the Cat

12 Παραδείγματα Υπάρχουν πολλά επιτυχημένα σενάρια που έχουν παθητικό πρωταγωνιστή, ειδικά στην πρώτη πράξη : Το Ρόκυ 1: ο Ρόκυ δεν κάνει τίποτα στην πρώτη πράξη. Το μόνο που κάνει είναι να μας δείχνει πως ζει στο παρόν. Αυτό θα μας οδηγήσει στην κατανόηση της ανάγκης να αγωνιστεί τόσο έντονα στη δεύτερη πράξη (οπότε είναι μια λειτουργική Πρώτη πράξη). Αλλά, πάντως, είναι ένας παθητικός πρωταγωνιστής κατά μήκος όλης της Πρώτης Πράξης. Το Star Wars : ο Λουν περνάει πολύ ώρα παραπονούμενος για τους λόγους που θέλει να φύγει αλλά δεν κάνει τίποτα, τουλάχιστον μέχρι ο θείος και η θεία του να σκοτωθούν. Αυτό συμβαίνει στο 45 λεπτό της ταινίας. Όλη αυτή την ώρα , ο r2d2 έχει το χρέος να προωθεί τη δράση. Jack Brislee, No passive protagonist!

13 Παράδειγμα : The graduate
Paul Gulino ,Screenwriting – the Sequence Approach 

14 Παράδειγμα :Being there
Στο Being There – ο Peter Sellers ως Chance Gardner ελάχιστα κινείται χωρίς κάποιος ή κάτι να τον αναγκάσει να κινηθεί. Έτσι καταφέρνει να ανέβει σε απίστευτα ύψη επιτυχίας κυριολεκτικά χωρίς να κάνει τίποτα. Είναι ο απόλυτος παθητικός πρωταγωνιστής. Απλώς, συμβαίνει να είναι εκεί.. Jack Brislee, No passive protagonist!

15 συμπέρασμα Είναι δυνατό, λοιπόν, να σπάσουμε τον κανόνα του μη παθητικού πρωταγωνιστή. Απλώς δεν είναι εύκολο. Είναι πολύ πιο εύκολο να γράψουμε έναν ενεργητικό πρωταγωνιστή – αλλά ένας πρωταγωνιστής που είναι κάποιες φορές ενεργητικός και κάποιες φορές παθητικός είναι συχνά πολύ περισσότερο ενδιαφέρον. Jack Brislee, No passive protagonist!

16 βιβλιογραφία Ray Frensham, Teach Yourself Screenwriting
Jack Brislee, Νο passive protagonist!, www. the story department Paul Gulino ,Screenwriting – the Sequence Approach  Blake Snyder, Save the Cat Christopher Vogler, The Writer’s Journey Tom Lazarus, Secrets of Film Writing K. Dancyger, J. Rush, Alternative Screenwriting Christopher Keane, How to Write a Selling Screenplay David Howard, How to build a great screenplay