ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΤΥΠΟΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΑΙΤΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΤΥΠΟΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΑΙΤΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΤΥΠΟΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΑΙΤΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

2 ΓΕΝΙΚΑ Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ένα πολύπλοκο σύνολο από διαταραχές, οι οποίες έχουν κοινό χαρακτηριστικό τη διαταραχή στο μεταβολισμό και τη χρήση της γλυκόζης Οφείλεται σε δυσλειτουργία των βήτα κυττάρων του παγκρέατος Εξαιτίας του γεγονότος ότι η ινσουλίνη εμπλέκεται στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών, ο σακχαρώδης διαβήτης δεν περιορίζεται στη διαταραχή της ομοιόστασης της γλυκόζης Ωστόσο, μια διαταραχή την οποία εμφανίζουν όλα τα άτομα με διαβήτη είναι η μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη Εκτιμάται ότι σχεδόν 21 εκατομμύρια περιπτώσεων σακχαρώδους διαβήτη υπάρχουν στις ΗΠΑ που αντιστοιχούν περίπου στο 7% του πληθυσμού και ότι τα άτομα αυτά συχνά δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από διαβήτη

3 Διαβήτης τύπου 1 Είναι γνωστός ως ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης και αφορά το 5% έως 10% των περιπτώσεων Εμφανίζεται όταν το ανοσολογικό σύστημα καταστρέφει τα β κύτταρα του παγκρέατος (είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ινσουλίνης) Δεν υπάρχει γνωστός τρόπος για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 1 Τα άτομα που πάσχουν από αυτόν τον τύπο διαβήτη, απαιτούν εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης για να επιβιώσουν αφού δεν μπορούν να παράγουν ενδογενή ινσουλίνη Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 είναι περισσότερο επιρρεπή στο να αναπτύξουν μια σοβαρή επιπλοκή την κετοξέωση (σχετίζεται με εκσεσημασμένη παραγωγή κετονικών σωμάτων -μεταβολική οξέωση) Είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε νεαρή ηλικία Παλαιότερα ονομαζόταν νεανικός διαβήτης και πρώιμος κετοξικός διαβήτης εξαιτίας της πρώιμης εμφάνισής του και της τάσης για ανάπτυξη κετοξέωσης

4 Διαβήτης τύπου 2 Τυπικά καλείται και μη ινσουλινοεξαρτώμενος και αποτελεί το 90% με 95% των γνωστών περιπτώσεων διαβήτη Πιστεύεται ότι ξεκινά με αντίσταση στην ινσουλίνη, μια κατάσταση στην οποία τα κύτταρα δεν μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν Καθώς οι ανάγκες για ινσουλίνη αυξάνονται, το πάγκρεας σταδιακά χάνει την ικανότητα να την παράγει Ο διαβήτης τύπου 2 έχει την τάση να αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή σε σχέση με τον τύπου 1 διαβήτη και οι ασθενείς αυτοί σπάνια αναπτύσσουν κετοξέωση Παράγοντες που σχετίζονται είναι η μεγάλη ηλικία, παχυσαρκία, οικογενειακό ιστορικό, έλλειψη δραστηριότητας

5 Σύγκριση συμπτωμάτων του διαβήτη τύπου 1 &2
Διαβήτης Τύπου 1 Διαβήτης Τύπου 2 Έντονη δίψα Μπορεί να εμφανίσει πολυδιψία, πολυουρία και πολυφαγία Πολυουρία Αύξηση βάρους Πολυφαγία Οικογενειακό ιστορικό Ταχεία απώλεια βάρους Πτωχή επούλωση αμυχών και τραυμάτων Ευερεθιστότητα Μειωμένη όραση Αδυναμία και κόπωση Έντονη κόπωση Ναυτία και έμετος Κνησμός, υπνηλία

6 Διαβήτης της κύησης Μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα του στρες της κύησης Μπορεί να αντιμετωπιστεί με δίαιτα, αντιδιαβητικά δισκία ή με ινσουλίνη Μετά τον τοκετό, η κατάσταση θα πρέπει να επανεκτιμηθεί καθώς περίπου το 5-10% των γυναικών με διαβήτη της κύησης μπορεί να διαγνωστούν μετά τον τοκετό με διαβήτη τύπου 2 Επίσης, το νεογνό παρουσιάζει αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή του

7 Στατιστικός κίνδυνος ανάπτυξης διαβήτη
Προδιαβήτης Τα επίπεδα της γλυκόζης κυμαίνονται ανάμεσα σε εκείνα των φυσιολογικών ατόμων και των ατόμων με διαβήτη Βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για αθηροσκληρωτική νόσο και καρδιαγγειακά νοσήματα Η πρόοδος προς το διαβήτη είναι σχεδόν αναπόφευκτη Η απώλεια βάρους και η αυξημένη σωματική άσκηση μπορεί να καθυστερήσει ή να προλάβει την εμφάνιση του διαβήτη Στατιστικός κίνδυνος ανάπτυξης διαβήτη Εκείνοι που εμφάνισαν διαταραχή στην ανοχή παρελθόν στο παρελθόν αλλά έχουν φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη στη παρούσα φάση Εκείνοι που έχουν προδιάθεση σε διαβήτη εξαιτίας οικογενειακού ιστορικού, της ηλικίας, της φυλής ή της παχυσαρκίας

8 Αιτιολογία (1/3) Τουλάχιστον 4 ομάδες παραγόντων επηρεάζουν την ανάπτυξη του σακχαρώδους διαβήτη: γενετικοί, μεταβολικοί, μικροβιολογικοί και ανοσολογικοί 1. Οι γενετικοί παράγοντες συμπεριλαμβάνονται στην αιτιολογία, επειδή ο διαβήτης τείνει να παρουσιάζει οικογενή κατανομή (η έρευνα δεν έχει ακόμη αποκαλύψει ποια γονίδια είναι υπεύθυνα) Είναι γνωστό ότι ο κίνδυνος να εμφανίσει κάποιος μια μορφή διαβήτη αυξάνει ανάλογα με τον αριθμό των συγγενών οι οποίοι έχουν αναπτύξει διαβήτη, το βαθμό συγγένειας και τη σοβαρότητα της νόσου τους

9 Αιτιολογία (2/3) 2. Οι μεταβολικοί παράγοντες οι οποίοι εμπλέκονται στην αιτιολογία του διαβήτη είναι πολλοί και σύνθετοι Το συναισθηματικό ή σωματικό στρες μπορεί να αποκαλύψει μια κληρονομική προδιάθεση της νόσου, πιθανώς ως αποτέλεσμα γλυκονεογένεση (προκαλείται από την αυξημένη παραγωγή ορμονών από το φλοιό των επινεφριδίων και κυρίως γλυκοκορτικοειδών) Ίσως ο σημαντικότερος μεταβολικός παράγοντας είναι η παχυσαρκία Περίπου το 80% των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 είναι παχύσαρκοι Υπάρχει μεγαλύτερη επίπτωση του διαβήτη αυτού του τύπου στα άτομα που κάνουν καθιστική ζωή και καταναλώνουν πολλές θερμίδες Με τη μείωση του σωματικού βάρους και την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας η γλυκόζη του αίματος μπορεί να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα και να παραμείνει εκεί γεγονός που καθιστά σημαντικό το ρόλο της δίαιτας και της φυσικής άσκησης στο διαβήτη τύπου 2

10 Αιτιολογία (3/3) 3. Oι μικροβιολογικοί παράγοντες αφορούν στην υποψία ότι κάποιες μορφές διαβήτη τύπου 1 σχετίζονται με την ιογενή καταστροφή των β κυττάρων (οι ιοί coxsackie θεωρούνται υπεύθυνοι) Στοιχεία τα οποία υποστηρίζουν το ρόλο των ιών ως αιτιολογικών παραγόντων περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Τόσο ο ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης όσο και οι ιογενείς λοιμώξεις έχουν αιφνίδια έναρξη Η εποχιακή κατανομή στην εμφάνιση του διαβήτη τύπου 1 (αργά το φθινόπωρο και νωρίς την άνοιξη, αντιστοιχούν στις περιόδους κατά τις οποίες εμφανίζεται η γρίπη και οι άλλες ιογενείς λοιμώξεις) Πολλές ιογενείς λοιμώξεις συχνά προσβάλλουν το πάγκρεας και προκαλούν φλεγμονή των παγκρεατικών κυττάρων. 4. Οι ανοσολογικοί παράγοντες θεωρείται ότι συμβάλλουν, γιατί μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένες μορφές διαβήτη τύπου 1 αποτελούν αυτοάνοση αντίδραση που συνδέεται με το γονίδιο HLA-DR3 Περίπου τα τρία τέταρτα των περιπτώσεων που έχουν μελετηθεί παρουσίαζαν αντισώματα στο αίμα έναντι των νησιδίων του παγκρέατος (τα οποία δεν ανευρίσκονται σε φυσιολογικά άτομα)

11 Διάγνωση Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία συστήνει την πραγματοποίηση προσυμπτωματικού ελέγχου για διαβήτη τύπου 2 σε όλους τους ενήλικες, ιδίως σε εκείνους που είναι παχύσαρκοι, ξεκινώντας μετά την ηλικία των 45 ετών και στη συνέχεια να επαναλαμβάνεται κάθε 3 έτη, με μετρήσεις σακχάρου αίματος νηστείας ως μέθοδο εκλογής Επίσης, συστήνει να ξεκινά ο έλεγχος σε μικρότερη ηλικία και σε τακτικότερα διαστήματα σε άτομα με περισσότερους από έναν παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με διαβήτη τύπου 2 Εκτός από τις εργαστηριακές εξετάσεις ο ιατρός βασίζεται στα κλινικά σημεία και συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη για τον καθορισμό της διάγνωσης

12 Συμπτώματα Τα κλασικά συμπτώματα της διαταραχής, ανεξαρτήτως του τύπου, σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα γλυκόζης (υπεργλυκαιμία) Αυτό αυξάνει τη συγκέντρωση των ενδαγγειακών υγρών, αυξάνοντας την ωσμωτική πίεση και μετατοπίζει υγρό από τα κύτταρα και το διάμεσο ιστό προς το αίμα = προκαλεί αφυδάτωση και απώλεια γλυκόζης, ηλεκτρολυτών και νερού στα ούρα (γλυκοζουρία) Τα κλασικά συμπτώματα και σημεία του σακχαρώδους διαβήτη είναι η πολυδιψία, η πολυουρία και η πολυφαγία Παρουσιάζονται κόπωση, μυϊκή αδυναμία, απώλεια βάρους, αυξημένα επίπεδα ουρίας Οι άνθρωποι με διαβήτη είναι επιρρεπείς σε λοιμώξεις, σε καθυστερημένη επούλωση των τραυμάτων και σε αγγειακές νόσους Πιστεύεται ότι οι νευρολογικές, οι αγγειακές και οι μεταβολικές επιπλοκές του διαβήτη προδιαθέτουν το άτομο σε λοιμώξεις

13 Αντιμετώπιση του Διαβήτη
Δεν υπάρχει ίαση για το σακχαρώδη διαβήτη Ο στόχος είναι να παραμείνουν οι τιμές της γλυκόζης στα φυσιολογικά επίπεδα και να προληφθούν οι επιπλοκές Οι μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα του αυστηρού ελέγχου της γλυκόζης στο αίμα για τα άτομα τόσο με διαβήτη τύπου 1 όσο και με τύπου 2 (για κάθε εκατοστιαία πτώση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης οι μικροαγγειακές επιπλοκές -οφθαλμοί, νεφρός και νευρικό σύστημα - του διαβήτη μειώνονται κατά 40% Σε γενικές γραμμές καλός ή αυστηρός έλεγχος θεωρείται όταν τα επίπεδα της γλυκόζης κατά τη νηστεία παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα, η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη είναι στα φυσιολογικά όρια, το βάρος του ασθενούς παρέμεινε φυσιολογικό, τα λιπίδια του αίματος παρέμειναν στα φυσιολογικά επίπεδα και ο ασθενής νιώθει ότι έχει καλή κατάσταση υγείας Η ινσουλινοθεραπεία μπορεί να χορηγηθεί σε ασθενείς με διαβήτη είτε τύπου 1 είτε τύπου 2 Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορούν να ελέγξουν τη γλυκόζη του αίματος μειώνοντας τις προσλαμβανόμενες θερμίδες και αυξάνοντας τη φυσική δραστηριότητα Επιπρόσθετα, μπορούν να χορηγηθούν αντιδιαβητικά δισκία προκειμένου να επιτευχθεί ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος Αν ο έλεγχος είναι δύσκολο να επιτευχθεί, στο θεραπευτικό σχήμα θα πρέπει να προστίθεται και ινσουλίνη

14 Δίαιτα Είναι η βάση της θεραπείας του διαβήτη
Η απώλεια βάρους είναι ο στόχος για τους ασθενείς τύπου 2 Η δίαιτα κάθε ατόμου με διαβήτη εξατομικεύεται Επειδή ο διαβήτης είναι μια ασταθής και μεταβαλλόμενη κατάσταση, οι ανάγκες του κάθε ασθενούς μεταβάλλονται από καιρό σε καιρό Οι αποτελεσματικές στρατηγικές στον έλεγχο του διαβήτη μπορεί να μεταβληθούν από πολλούς παράγοντες (άγχος, νόσο) και οι στρατηγικές που είναι αποτελεσματικές για έναν ασθενή με διαβήτη μπορεί να μην είναι δραστικές για έναν άλλο Η δίαιτα για ένα άτομο με διαβήτη σχεδιάζεται από διαιτολόγο Βασίζεται στον τύπο του διαβήτη του ασθενούς, την αναλογία του ύψους προς το βάρος, τον τύπο των διατροφικών προτιμήσεων του ασθενούς, τα επίπεδα φυσικής άσκησης και το ημερήσιο πρόγραμμα Τα γεύματα αποτελούνται κατά 55-60% από υδατάνθρακες, 12-20% από πρωτεΐνες και 30% από λίπος Τα γλυκά θα πρέπει να περιορίζονται όπως και οι χυμοί φρούτων

15 Άσκηση Η μυϊκή δραστηριότητα βελτιώνει τη χρήση της γλυκόζης για παραγωγή ενέργειας και βελτιώνει την κυκλοφορία Το πρόγραμμα άσκησης θα πρέπει να σχεδιάζεται για κάθε ασθενή ξεχωριστά Το σχέδιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενούς, την ικανότητά του να πραγματοποιεί τις ασκήσεις με το σωστό τρόπο και συστηματικά και τον καλό έλεγχο του διαβήτη Η άσκηση μπορεί να μειώσει γρήγορα τα επίπεδα γλυκόζης και να προκαλέσει υπογλυκαιμία Όλα τα προγράμματα άσκησης θα πρέπει να ξεκινούν με πιο ήπιες μορφές άσκησης και σταδιακά να αυξάνουν την έντασή της μέχρι να επιτευχθεί το επίπεδο που είναι ανεκτό από τον ασθενή ή το επιθυμητό αποτέλεσμα Το πρόγραμμα δεν θα πρέπει να ξεκινάει μέχρις ότου τα επίπεδα γλυκόζης να τεθούν υπό έλεγχο Θα πρέπει να σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι ασκήσεις να πραγματοποιούνται καθημερινά περίπου την ίδια ώρα, κατά προτίμηση μετά τα γεύματα όταν τα επίπεδα της γλυκόζης είναι υψηλότερα Από τη στιγμή που ο ασθενής ξεκινάει ένα πρόγραμμα συστηματικής άσκησης, η δόση της ινσουλίνης και η δίαιτα θα πρέπει να αναθεωρηθούν

16 Χορήγηση Ινσουλίνης Η ινσουλίνη που χορηγείται με ένεση συνεχίζει να είναι η πιο συνηθισμένη μορφή χορήγησής της Οι ενέσεις ινσουλίνης θα πρέπει να εναλλάσσονται σε μια περιοχή του σώματος για τη διατήρηση σταθερής απορρόφησης Στους ασθενείς πρέπει να παρέχονται σχεδιαγράμματα, στα οποία φαίνονται τα σημεία στους βραχίονες, στους μηρούς, στους γλουτούς και στην κοιλιά, που μπορεί να χορηγηθεί η ινσουλίνη Η ινσουλίνη δεν είναι δυνατό να ληφθεί από το στόμα ή μέσω καθετήρα σίτισης γιατί καταστρέφεται από τα γαστρικά υγρά Μια εναλλακτική μέθοδος χορήγησης ινσουλινοθεραπείας είναι η αντλία ινσουλίνης (χορήγηση συνεχώς ινσουλίνης μέσω ενός αυτοματοποιημένου συστήματος-υποδόρια) Οι απαιτήσεις σε ινσουλίνη αλλάζουν καθώς μεταβάλλονται οι ανάγκες σε σχέση με τη δίαιτα, την άσκηση, την ηλικία και τις αλλαγές της εποχής (πχ τους καλοκαιρινούς μήνες, πολλοί ασθενείς βρίσκονται εκτός σπιτιού και ασκούνται περισσότερο σε σχέση με το χειμώνα)

17 Εκπαίδευση Ασθενούς Η επιτυχής ρύθμιση του διαβήτη απαιτεί ο ασθενής να είναι καλά ενημερωμένος για την νόσο και για το πρωτόκολλο που πρέπει να ακολουθηθεί για τον έλεγχο του σακχάρου Επίσης, θα πρέπει να κατανοήσει ότι η ευθύνη για την αλλαγή των διαιτητικών του συνηθειών, τη λήψη των φαρμάκων και την παρακολούθηση των τιμών της γλυκόζης ανήκει καθαρά σε εκείνον Επιπρόσθετα, πιθανόν να απαιτούνται προσαρμογές στον τρόπο ζωής, στις ψυχαγωγικές επιλογές και στην εικόνα του σώματος Η μη συμμόρφωση μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον ασθενή και να καθορίσει τη διαφορά ανάμεσα σε μια φυσιολογική ή μη ζωή Στην πραγματικότητα, καθορίζει τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο για έναν ασθενή με διαβήτη

18 Επιπλοκές Σε γενικές γραμμές, τα άτομα με διαβήτη είναι επιρρεπή να εμφανίσουν δύο τύπους επιπλοκών: τα βραχυπρόθεσμα ή οξέα προβλήματα και τα μακροπρόθεσμα προβλήματα Βραχυπρόθεσμα Προβλήματα. Οι οξείες επιπλοκές εμφανίζονται όταν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος γίνουν ξαφνικά είτε πολύ υψηλά (υπεργλυκαιμία) είτε πολύ χαμηλά (υπογλυκαιμία) και περιλαμβάνουν την διαβητική κετοξέωση, το υπεργλυκαιμικό υπερωσμωτικό μη κετονικό σύνδρομο, την αντιδραστική υπεργλυκαιμία και την υπογλυκαιμία Στα μακροπρόθεσμα προβλήματα ανήκουν τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το σύνδρομο αντίστασης στην ινσουλίνη, η νεφροπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, η αμφιβληστροειδοπάθεια και η νευροπάθεια

19 Διαβητική Κετοξέωση Είναι μια σοβαρή κατάσταση, η οποία προκαλείται από ανεπαρκή μεταβολισμό των λιπών εξαιτίας της απουσίας επαρκούς ποσότητας ινσουλίνης Τα σημεία και τα συμπτώματα της διαβητικής κετοξέωσης μπορεί να είναι απειλητικά για τη ζωή (πολυδιψία, πολυουρία, αφυδάτωση, υπόταση) Η λοίμωξη είναι η συχνότερη αιτία διαβητικής κετοξέωσης Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση υγρών και ινσουλίνης και τη διόρθωση των ηλεκτρολυτικών διαταραχών Ο στόχος της θεραπείας είναι να επαναφέρει το φυσιολογικό pH του αίματος και των υπολοίπων υγρών του σώματος, να διορθώσει τις διαταραχές των υγρών και ηλεκτρολυτών, να μειώσει τα επίπεδα της γλυκόζης και να παράσχει υποστήριξη ζωής, ανάλογα με τις ανάγκες όταν ο ασθενής είναι σε κωματώδη κατάσταση

20 Υπεργλυκαιμικό υπερωσμωτικό μη κετονικό σύνδρομο
Εμφανίζεται σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, τα οποία εμφανίζουν πολύ υψηλά επίπεδα γλυκόζης ( mg/dL) Τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα προκαλούν σοβαρού βαθμού αφυδάτωση και μείωση του κυκλοφορούντος όγκου αίματος Οι παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν το σύνδρομο είναι τα φάρμακα (στεροειδή, βήτα αναστολείς), οξεία νόσος (έμφραγμα του μυοκαρδίου), χρόνιες νόσοι (ψυχιατρική ασθένεια-άνοια) και θεραπείες (ολική παρεντερική διατροφή) Η θεραπεία του υπεργλυκαιμικού υπερωσμωτικού μη κετονικού συνδρόμου εστιάζει στην αναπλήρωση των υγρών και στη διόρθωση των διαταραχών των ηλεκτρολυτών

21 Αντιδραστική υπεργλυκαιμία
Εμφανίζεται σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, η οποία καλείται και φαινόμενο Somogyi Η κατάσταση αυτή ακολουθεί μια περίοδο υπογλυκαιμίας Όταν εμφανίζεται υπογλυκαιμία, ο οργανισμός εκκρίνει γλυκαγόνη, επινεφρίνη, αυξητική ορμόνη, και κορτιζόλη για να αντιμετωπίσει τα αποτελέσματα της χαμηλής γλυκόζης του αίματος Πραγματοποιείται μέτρηση της τιμής της γλυκόζης ανάμεσα στις 2 και 4 το πρωί και επαναλαμβάνεται στις 7 το πρωί (αν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος είναι χαμηλά (π.χ mg/dL) και στη συνέχεια αυξηθούν περισσότερο από mg/dL στις 7 το πρωί, τότε υπάρχει το φαινόμενο Somogyi) Η συνήθης θεραπεία είναι να μειωθεί η δόση της βραδινής ινσουλίνης ή να μετακινηθεί η ώρα της ενδιάμεσης δράσης ινσουλίνης πριν από τον ύπνο Επίσης, βοηθάει η αλλαγή ή η αύξηση του μικρογεύματος που χορηγείται πριν από τη νυκτερινή κατάκλιση

22 Καρδιαγγειακά Νοσήματα
Όταν η γλυκόζη του αίματος είναι αυξημένη για μεγάλο χρονικό διάστημα εμφανίζεται πάχυνση των αγγείων Προσβάλλονται τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, του νεφρικού σπειράματος, των περιφερικών νεύρων, των μυών και του δέρματος Επίσης, προσβάλλονται τα μεγάλα αγγεία γεγονός που προδιαθέτει τον ασθενή σε αρτηριοσκλήρυνση και σε αγγειακή απόφραξη Οι δύο στους τρεις ασθενείς με διαβήτη πεθαίνουν πρόωρα από καρδιακή ανακοπή ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο Σύνδρομο Αντίστασης στην Ινσουλίνη Είναι επίσης γνωστό και ως μεταβολικό σύνδρομο Χρησιμοποιείται για να περιγράψει το σύνδρομο στο οποίο ο ασθενής εμφανίζει αντίσταση στην ινσουλίνη, υπέρταση και χαμηλή VLDL, HDL χοληστερόλη στο αίμα Συνδυάζεται με τις παθολογικές τιμές VLDL (Very Low Density Lipoprotein, μεταφέρουν τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια του σώματος στο πλάσμα) και HDL χοληστερόλης, με αποτέλεσμα την αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη

23 Περιφερική Αγγειακή Νόσος
Νεφροπάθεια Η διαβητική νεφροπάθεια (νόσος των νεφρών) εμφανίζεται από τις αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματος στους νεφρούς Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν είναι η γενετική προδιάθεση, τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος και η αρτηριακή πίεση Στην πρώιμη φάση, υπάρχει μικρολευκωματινουρία Αν δεν γίνει κάτι για να προληφθεί η περαιτέρω βλάβη, ο ασθενής καταλήγει σε τελικά στάδια νεφρικής ανεπάρκειας (μεταμόσχευση νεφρού, αιμοκάθαρση Η νεφροπάθεια μπορεί να προληφθεί διατηρώντας τα επίπεδα της γλυκόζης σε φυσιολογικά επίπεδα Περιφερική Αγγειακή Νόσος Η γάγγραινα (οδηγεί σε ακρωτηριασμό) είναι πολύ πιο συχνή στους ασθενείς με διαβήτη Οι αγγειακές μεταβολές συχνά οδηγούν σε πολύ πτωχή κυκλοφορία στα κάτω άκρα Η επούλωση των τραυμάτων στις περιοχές αυτές είναι δύσκολη εξαιτίας της πτωχής παροχής αίματος στους ιστούς και των αυξημένων επιπέδων γλυκόζης στο αίμα Η παροχή άριστης φροντίδας στα άκρα είναι πολύ βασική για την πρόληψη του ακρωτηριασμού

24 Αμφιβληστροειδοπάθεια
Η διαταραχή της όρασης και η τύφλωση είναι συνήθη επακόλουθα του σακχαρώδους διαβήτη Οι τρεις πιο συνήθεις οφθαλμολογικές επιπλοκές είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, ο καταρράκτης και το γλαύκωμα Οι μεταβολές στα αγγεία οδηγούν σε αιμορραγία και σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς Οι πρόσφατες χειρουργικές τεχνικές (φωτοκαυτηριασμό των περιοχών της βλάβης στον αμφιβληστροειδή με ακτίνες laser) δίνουν τώρα την ευκαιρία να διασωθεί η όραση και να προληφθεί η εξέλιξη της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας Ο αυστηρός έλεγχος της γλυκόζης, ο τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος και η θεραπεία μπορεί να βοηθήσουν στη διατήρηση της όρασης Νευροπάθεια Περίπου το 60-70% των ασθενών με διαβήτη έχουν ήπια με σοβαρή νευροπάθεια Η διαβητική νευροπάθεια επηρεάζει τα περιφερικά νεύρα, προκαλώντας σεξουαλική ανικανότητα στον άνδρα, δυσκοιλιότητα, πόνο ή αναισθησία (έλλειψη αισθητικότητας) στα κάτω άκρα Άλλα προβλήματα είναι αποτέλεσμα εμπλοκής του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ορθοστατική υπόταση, την καθυστερημένη γαστρική κένωση, τη διάρροια ή τη δυσκοιλιότητα και την επίσχεση ούρων) Ο κύριος στόχος της διαχείρισης του διαβήτη είναι η πρόληψη των πιθανών μακροπρόθεσμων επιπλοκών

25 ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Το χαμηλό επίπεδο γλυκόζης μπορεί να εμφανιστεί όταν οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί του οργανισμού (έχουν σκοπό τη διατήρηση της γλυκόζης του αίματος σε σχετικά περιορισμένα όρια) αδυνατούν να πραγματοποιήσουν τη λειτουργία τους Τα όργανα που εμπλέκονται στο μεταβολισμό των υδατανθράκων περιλαμβάνουν το έντερο, το ήπαρ, και το πάγκρεας (β κύτταρα) Επομένως, κάθε κατάσταση που επηρεάζει τα όργανα αυτά και τα συστήματά τους μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία (όγκοι του παγκρέατος, οι ηπατικές παθήσεις, οι διαταραχές του φλοιού των επινεφριδίων και της υπόφυσης) Επιπλέον, επιρρεπείς στην υπογλυκαιμία είναι οι ασθενείς οι οποίοι κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και άλλων ουσιών Η λειτουργική υπογλυκαιμία (παρουσιάζεται συνήθως σε νεαρά άτομα που υφίστανται έντονο stress = διάβασμα, εξετάσεις, ανεργία), για την οποία δεν υπάρχει γνωστό αίτιο, αποτελεί προάγγελο της εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη

26 Συμπτώματα – Διάγνωση Περιλαμβάνουν την ταχυκαρδία, τον τρόμο, την αδυναμία, το άγχος, τη νευρικότητα και την πείνα Κατά την αντιδραστική υπογλυκαιμία, εμφανίζονται μάλλον αιφνίδια, μέσα σε 4 ώρες μετά από τη λήψη τροφής Ορισμένα οργανικά συμπτώματα μπορεί να εκλαμβάνονται λανθασμένα ως ψυχιατρικές εκδηλώσεις Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν την ευερεθιστότητα, τις μεταβολές της προσωπικότητας, τις μεταβολές της διάθεσης και άλλες ψυχονευρωτικές εκδηλώσεις Η διάγνωση της υπογλυκαιμίας πραγματοποιείται με τη μέτρηση της γλυκόζης του αίματος Επίσης, μπορούν να μετρηθούν τα επίπεδα της ινσουλίνης του ασθενούς και του C πεπτιδίου Η διάγνωση της αντιδραστικής υπογλυκαιμίας μπορεί να γίνει με την πραγματοποίηση δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης

27 Θεραπεία Η υπογλυκαιμία αντιμετωπίζεται με την τροποποίηση των διατροφικών συνηθειών Συνιστώνται μικρότερα και συχνότερα γεύματα, τα οποία δεν περιέχουν απλά σάκχαρα Η δίαιτα θα πρέπει να είναι υψηλή σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε λίπη και υδατάνθρακες, οι οποίοι θα πρέπει να είναι σύνθετοι όπως εκείνοι που ανευρίσκονται σε φρούτα, σε λαχανικά και σε δημητριακά ολικής αλέσεως Τα επεξεργασμένα σάκχαρα και το λευκό αλεύρι δεν συνιστώνται Η υπογλυκαιμία νηστείας, η οποία δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή νευρογλυκοπενία (ανεπάρκεια γλυκόζης στον εγκέφαλο) και πιθανόν στο θάνατο

28 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ