Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΨΑΡΩΝ.  Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου.

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΨΑΡΩΝ.  Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΨΑΡΩΝ

2

3  Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριάς του Αγγελικής Νίκλη.  Σε πολύ μικρή ηλικία έμεινε ορφανός και το 1808 έφυγε για σπουδές στην Ιταλία, με τη συνοδεία του ιταλού δασκάλου του Ρώσση. Επτά χρόνια αργότερα πήρε το απολυτήριο από το Λύκειο της Κρεμόνας και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Παβίας, απ' όπου πήρε το πτυχίο της Νομικής. Παράλληλα με τις σπουδές στη νομική, για την οποία ουδέποτε ενδιαφέρθηκε, άρχισε να γράφει στίχους στην ιταλική γλώσσα, ενώ ήρθε σε επαφή με διαπρεπείς φιλοσόφους, φιλολόγους και αξιόλογους εκπροσώπους της λογοτεχνικής κίνησης της εποχής.  Το 1818 επέστρεψε στη Ζάκυνθο, όπου παρέμεινε για δέκα χρόνια. Εκεί άρχισε να γράφει τα πρώτα του αξιόλογα στιχουργήματα στα ελληνικά. Το πρώτο εκτενές ελληνικό ποίημά του και πλέον γνωστό είναι ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», απόσπασμα του οποίου καθιερώθηκε ως Εθνικός μας Ύμνος. Λίγο αργότερα, συνέθεσε το λυρικό ποίημα «Εις τον θάνατο του Λόρδου Μπάυρον» και ακολούθησαν «Η καταστροφή των Ψαρών», «Η Φαρμακωμένη», «Ο Λάμπρος», «Εις Μοναχήν», «Ο Κρητικός», «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», «Ο Πορφύρας».  Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/biographies/112#ixzz2LvuDEWC1

4  Στα τέλη του 1828 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα, συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με την ποίηση σχεδόν απομονωμένος. Δεν έκανε ούτε ένα ταξίδι στην ελευθερωμένη Ελλάδα, γιατί, όπως υποστηρίζεται, «δεν εσυνηθούσε να θεατρίζει στο εθνικό του φρόνημα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής».  Στις 3 Φεβρουαρίου του 1849 παρασημοφορήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, διότι «με την ποίηση του διέγειρε τα αισθήματα του λαού στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία».  Πέθανε στις 9 Φεβρουαρίου του 1857 στην Κέρκυρα, ύστερα από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις. Τα οστά του μεταφέρθηκαν το 1865 στη Ζάκυνθο και τοποθετήθηκαν αρχικώς σ' ένα μικρό μαυσωλείο στον τάφο του Κάλβου και σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο του Σολωμού στην πόλη της Ζακύνθου.

5  Ο Σολωμός διαμόρφωσε την Επατανησιακή Σχολή (τη λογοτεχνική παραγωγή των Ιονίων νήσων από τις τελευταίες δεκαετίας του 18ου αι. έως το τέλος του 19ου αι.)  Ξεκίνησε επηρεασμένος από το κίνημα του Ρομαντισμού, αλλά αργότερα θα διαμορφώσει την προσωπική του τεχνοτροπία και θα βασιστεί πάνω στην δημοτική γλώσσα  Τα έργα του βασίζονται σε τρεις βασικούς άξονες: την φύση, τον έρωτα και τον απελευθερωτικό αγώνα της πατρίδας  Εργαζόταν με λεπτομέρεια, ακόμα και χρόνια ολόκληρα, για να δώσει την τελειότερη μορφή στο ποιητικό του έργο.

6  Το ποίημα είναι ένα επιτύμβιο επίγραμμα, που αναφέρεται στο ιστορικό γεγονός της καταστροφής του νησιού των Ψαρών από τους Οθωμανούς Τούρκους τον Ιούνιο του1824. Λαϊκός ζωγράφος: Η καταστροφή των Ψαρών

7  Στη προσπάθεια τους να καταστείλουν την Ελληνική Επανάσταση, οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις στράφηκαν εναντίον των Ψαρών. Οι Ψαριανοί, μαζί με τους Υδραίους και τους Σπετσιώτες, ήταν οι κατεξοχήν ναυτικοί του Αγώνα. Πέρα από τις άλλες υπηρεσίες που προσέφεραν οι Ψαριανοί, έσπευσαν στη Χίο -μετά την καταστροφή της από τους Τούρκους- και διέσωσαν πολλούς Χιώτες, μεταφέροντάς τους στα Ψαρά, στις Κυκλάδες και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Στις 6 Ιουνίου 1822, ψαριανά πυρπολικά με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Κανάρη πυρπόλησαν την τουρκική ναυαρχίδα που ήταν αγκυροβολημένη στο λιμάνι της Χίου. Το γεγονός αυτό ξεχείλισε το ποτήρι για τον Σουλτάνο, που αποφάσισε να σβήσει τα Ψαρά από το χάρτη προς παραδειγματισμό και, για τον σκοπό αυτό, συγκεντρώνει μεγάλο στόλο υπό την ηγεσία του Χουρσέφ Πασά. Μετά την απόβαση των Τούρκων και την κατάληψη της πόλης των Ψαρών, οι Ψαριανοί, άμαχοι και πολεμιστές, έτρεξαν να βρουν καταφύγιο και σωτηρία στα πλοία. Κάποιοι από αυτούς τα κατάφεραν, οι περισσότεροι πνίγηκαν ή σφαγιάστηκαν.  Πεντακόσιοι περίπου Ψαριανοί κλείστηκαν στο μικρό φρούριο της Παλαιοχώρας (Μαύρη Ράχη), όπου ήταν και η πυριτιδαποθήκη του νησιού, αποφασισμένοι να μην παραδοθούν και να πεθάνουν πολεμώντας, και έγιναν τελικά ολοκαύτωμα στις 21 Ιουνίου του 1824.  Το γεγονός αυτό ενέπνευσε στον Διονύσιο Σολωμό το παρακάτω επίγραμμα.

8  Ο πρώτος στίχος αναφέρει ότι η ράχη του νησιού ήταν ολόμαυρη, για να δηλώσει την ολοκληρωτική και απόλυτη καταστροφή του νησιού, όπου όλα είχαν κατακαεί και ερημώσει – η οπτική εικόνα που παρουσιάζεται στα μάτια των αναγνωστών δείχνει ότι όλα έχουν ξεραθεί και είναι βυθισμένα στο πένθος και το σκοτάδι, ενώ ο τραχύς ήχος με τα αλλεπάλληλα ρ και το χ δείχνουν την σκληρότητα των όσων έχουν συμβεί.  Στην συνέχεια, στο δεύτερο στίχο, εμφανίζεται προσωποποιημένη, με υποβλητικό, εντυπωσιακό και μεγαλοπρεπή τρόπο, η έννοια της Δόξας, η οποία, σαν λιτή και αυστηρή μορφή, περπατά «μονάχη» μέσα στην απόλυτη ερημιά, το νεκρωμένο τοπίο μετά την καταστροφή  οι αναγνώστες μπορούν να την φανταστούν να περπατά με βήμα αργό και επιβλητικό και να αναγναντεύει το μέγεθος της καταστροφής

9 Νικόλαος Γύζης Η Δόξα

10  Ο τρίτος στίχος δηλώνει ότι η προσωποποιημένη Δόξα «μελετά τα λαμπρά παλικάρια», δηλαδή κοιτάζει τους νεκρούς Ψαριανούς αγωνιστές, που κοίτονται στο χώμα και διάφορες σκέψεις και συλλογισμοί περνούν από το μυαλό της: σκέφτεται τις μεγάλες ηθικές αξίες της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας, τα υψηλά ιδανικά, για τα οποία θυσιάστηκαν αυτοί οι αγωνιστές με θάρρος, παρρησία, αυταπάρνηση, αγωνιστικότητα και ορμητικότητα  με αυτόν τον τρόπο χαρακτηρίζονται λαμπρά παλικάρια, αθάνατοι ήρωες, με αιώνια μνήμη, υστεροφημία, οι οποίοι αποτελούν υπόδειγμα και πρότυπο για μίμηση από τις νεότερες γενιές / η Δόξα, λοιπόν, αναλογίζεται το μεγαλείο και την μοναδικότητα της θυσίας αυτών των ηρώων και τους αποδίδει τιμές 

11   έτσι, στον τέταρτο στίχο, φοράει στο κεφάλι της στεφάνι, που αποτελεί το σύμβολο της ηθικής νίκης και της επιβράβευσης της θυσίας των Ψαριανών αγωνιστών    μόνο που αυτό το στεφάνι δεν είναι φτιαγμένο από φύλλα δάφνης, όπως μαρτυρεί ο πέμπτος στίχος, αλλά από λίγα ξεραμένα χορτάρια, καθώς, πάνω στο νησί, μετά την ολοκληρωτική καταστροφή, έχει μείνει μόνο ερημωμένη, καμμένη και ξεραμένη γη, κάτι το οποίο δηλώνεται και στον τελευταίο στίχο του επιγράμματος, όπου η «έρημη γη» συμβολίζει την θλίψη, την απλωμένη εικόνα του θανάτου και της βιβλικής καταστροφής πάνω στο μαρτυρικό νησί των Ψαρών.

12  Η γλώσσα είναι απλή, δημοτική, με πολύ προσεγμένη επιλογή των λέξεων, έτσι που, σε λίγες μόνο σειρές, να δίνεται, με απλότητα η φρικτή εικόνα της ολοσχερούς καταστροφής του νησιού, αλλά και το μεγαλείο της θυσίας των Ψαριανών αγωνιστών  Όλο το ποιήμα αποτελέι μία εικόνα – ενότητα  Είναι γραμμένο σε 6 αναπαιστικούς στίχους, τέσσερις δεκασύλλαβους και 2 εννιασύλλαβους.  Η ομοιοκαταληία είνια μεικτή: ζευγαρωτή στον 1 ο και 2 ο στίχο και πλεχτή στους υπόλοιπους (3 ος και 5 ος / 4 ος και 6 ος )  Το ύφος είναι σοβαρό, τραγικό και επιβλητικό, καθώς το επίγραμμα αναφέρεται στις έννοιες της φυσικής καταστροφής και του ενδοξου θανάτου με βαρύτητα και συναισθηματική συγκίνηση.