Γενική αίματος Μ. Καρακάντζα. 5.000.000 /µl= 25.000.000.000.000 κυτταρα 5.000/µl 500.000/µl Αίμα 5 lt.

Παρουσίαση με θέμα: "Γενική αίματος Μ. Καρακάντζα. 5.000.000 /µl= 25.000.000.000.000 κυτταρα 5.000/µl 500.000/µl Αίμα 5 lt."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Γενική αίματος Μ. Καρακάντζα

2 5.000.000 /µl= 25.000.000.000.000 κυτταρα 5.000/µl 500.000/µl Αίμα 5 lt

3 Ιστορική αναδρομή: Αιμοποιητικό Σύστημα 1868: Μυελός των Οστών= Τόπος αιμοποίησης E. Neumann (Γερμανία), G. Bizazzero(Ιταλία) Μυελός των Οστών Αίμα 5.000.000 /µl 5.000/µl300.000/µl

4 Λεμφικό Σύστημα Πλασματοκύτταρο Πρόδρομος Β λεμφοβλάστης Κεντροβλάστης Κύτταρο του μανδύα Β-βλάστηςλεμφοζιδίουΒ-Ανοσοβλάστης Πλασματοκυτταροειδές λεμφοκύτταρο Κεντροκύτταρο Β-κύτταρο οριακής ζώνης & μονοκυτταροειδές Naïve B κύτταρο ΑΝΤΙΓΟΝΟ Πρόδρομος Τ λεμφοβλάστης Θύμος Τ Λεμφοκ Τ Πλασματοκύτταρο Στους λεμφαδένες ανευρισκονται κυρίως Β-λεμφοκύτταρα αλλά και Τ- λεμφοκύτταρα, στο αιμα κυριως Τ -λεμφοκύτταρα

5

6 Καθημερινή μελέτη κυττάρων αίματος Επίχρισμα περιφερικού αίματος Γενική αίματος

7 Ανίχνευση ποιοτικών διαταραχών των κυττάρων του αίματος -Λευκοκυτταρικός τύπος Μορφολογία ερυθρών

8 Γενική αίματος Καταμέτρηση των έμμορφων στοιχείων του αίματος Καταγραφή παραμέτρων που περιγράφουν βιολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά των ερυθροκυττάρων με τη βοήθεια ειδικών μηχανημάτων

9 Καταμέτρηση των έμμορφων στοιχείων του αίματος……….Αιματοκρίτης Αρκετά ερυθρά? Αιματοκρίτης

10 COULTER COUNTER ΑΥΤΟΜΑΤΟΣ ΜΕΤΡΗΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΩΝ Ο Wallace Coulter (ηλεκτρολόγος μηχανικός αν και δεν αποφοίτησε..) επινόησε μια θεωρία που βασιζόμενη στην ηλεκτρική φόρτιση, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να καθοριστεί το μέγεθος και ο αριθμός ενός δεδομένου τύπου μικροσκοπικών μορίών σε ένα ρευστό. Μέχρι το 1949, είχε εφεύρει μια μηχανή που έβαλε αυτήν την θεωρία σε εφαρμογή δίνοντας νέα ώθηση στην αιματολογία.

11

12 Καταμέτρηση αριθμού κυττάρων Όγκος κυττάρου

13 Aπόλυτες τιμές έμμορφων στοιχείων αίματος Λευκοκύτταρα (WBC) (x10 3 /μl) Ερυθροκύτταρα (RBC) (x10 6 /μl) Αιμοπετάλια (PLT)(x10 3 /μl)

14 Λευκοκυτταρικός τύπος Καταμέτρηση λευκοκυτταρικών υποπληθυσμών απόλυτες τιμέςαπόλυτες τιμές ποσοστάποσοστά Ουδετερόφιλα ( NEUT)Ουδετερόφιλα ( NEUT) Λεμφοκύτταρα ( LYMPH)Λεμφοκύτταρα ( LYMPH) Μονοκύτταρα ( MONO)Μονοκύτταρα ( MONO) Ηωσινόφιλα ( EO)Ηωσινόφιλα ( EO) Βασεόφιλα ( BASOΒασεόφιλα ( BASO)

15 Λευκοκυτταρικός τύπος Λευκοκυτταρικός τύπος είναι η ποσοστιαία αναλογία των υποπληθυσμών των λευκοκυττάρων επί του συνόλου των λευκών

16 Παράμετροι που αποτελούν δείκτες της μάζας των ερυθροκυττάρων Μέτρηση αιμοσφαιρίνης (Hb) (g/dl) Μέτρηση αιματοκρίτη (Ht) (%) Η ποσοστιαία αναλογία της μάζας των ερυθρών σε σχέση με τον συνολικό όγκο αίματος

17 Ερυθροκυτταρικοί δείκτες Δείκτες που περιγράφουν μορφολογικά χαρακτηριστικά των ερυθρών  MCV  MCH  MCHC  RDW

18 MCV (Mean corpuscular volume) Μέσος όγκος ερυθρών 90±5 fl MCV

19 MCV κφ ορθοκυτταρικά ερυθρά MCV μικροκυτταρικά ερυθρά MCV μακροκυτταρικά ερυθρά

20 MCH (Mean corpuscular hemoglobin) μέση περιεκτικότητα Hb, 30±2 pg μέση περιεκτικότητα Hb, 30±2 pgMCH=Hb/RBCMCHC (Mean corpuscular hemoglobin concentration) μέση πυκνότητα Hb, 30±4 % MCHC=Hb/Ht

21 MCH, MCHC κ.φ. ορθόχρωμα ερυθρά MCH, MCHC υπόχρωμα ερυθρά MCH, MCHC υπέρχρωμα ερυθρά

22 RDW (Red Cell Distribution Width) Εύρος κατανομής ερυθρών

23

24 Δικτυοερυθροκύτταρα (ΔΕΚ) 25-100.000/μl Τελευταίο στάδιο διαφοροποίησης πριν το ώριμο ερυθροκύτταρα Χρόνος ζωής στο περιφερικό αίμα 24 ώρες Μέτρο της ερυθροποιητικής δραστηριότητας του μυελού των οστών % ΔΕΚ επί του συνόλου των ερυθροκυττάρων Ακριβέστερη μέτρηση η απόλυτη τιμή τους

25 Σκοπός γενικής αίματος Ανίχνευση αριθμητικών αποκλίσεων στους φυσιολογικούς πληθυσμούς του περιφερικού αίματοςΑνίχνευση αριθμητικών αποκλίσεων στους φυσιολογικούς πληθυσμούς του περιφερικού αίματος Ανίχνευση ποιοτικών διαταραχών της ερυθράς σειράςΑνίχνευση ποιοτικών διαταραχών της ερυθράς σειράς Ανίχνευση παθολογικών πληθυσμώνΑνίχνευση παθολογικών πληθυσμών

26 Ορισμοί αριθμητικών αποκλίσεων Αύξηση του αριθμού των λευκών στο περιφερικό αίμα ΟυδετεροφιλίαΟυδετεροφιλία ΛεμφοκυττάρωσηΛεμφοκυττάρωση ΜονοκυττάρωσηΜονοκυττάρωση ΗωσινοφιλίαΗωσινοφιλία ΒασεοφιλίαΒασεοφιλία Αύξηση αριθμού αιμοπεταλίων Θρομβοκυττάρωση/θρομβοκυτταραιμίαΘρομβοκυττάρωση/θρομβοκυτταραιμία Αύξηση αριθμού ερυθροκυττάρων Ερυθροκυττάρωση/ερυθροκυτταραιμίαΕρυθροκυττάρωση/ερυθροκυτταραιμία

27 Ορισμοί αριθμητικών αποκλίσεων Μείωση του αριθμού των λευκών στο περιφερικό αίμα ΟυδετεροπενίαΟυδετεροπενία ΛεμφοπενίαΛεμφοπενία ΜονοκυτταροπενίαΜονοκυτταροπενία Μείωση του αριθμού αιμοπεταλίων ΘρομβοπενίαΘρομβοπενία Μείωση της μάζας των ερυθροκυττάρων (όχι μόνο του αριθμού τους) αναιμίααναιμία

28 ΑΝΑΙΜΙΑ Η παθολογική κατάσταση που οφείλεται σε μείωση της οξυγόνωσης των ιστών λόγω μείωσης της συνολικής μάζας τους.

29 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΑΙΜΙΑΣ ηλικία φύλο Η διάγνωση της αναιμίας χαρακτηρίζεται από μείωση της αιμοσφαιρίνης (Hb) σε επίπεδο κάτω από αυτό που έχει ορισθεί φυσιολογικό για την ηλικία και το φύλο του ατόμου

30 Φυσιολογικές παράμετροι μάζας ερυθρών Γυναίκες Hb 14±1.5Hb 14±1.5 Ht 42±7Ht 42±7 RBC 4.5±0.7RBC 4.5±0.7 Ανδρες Hb 15±1.5 (g/dl)Hb 15±1.5 (g/dl) Ht 47±5 (%)Ht 47±5 (%) RBC 5.2±0.5(x10 6 /μl)RBC 5.2±0.5(x10 6 /μl)

31 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΝΑΙΜΙΑΣ

32 Αριθμός ΔΕΚ Διαχωρίζει τις αναιμίας σε αυτές που οφείλονται σε ανεπάρκεια παραγωγής ερυθρών από τον μυελό των οστών (κεντρικής αιτιολογίας) σε καταστροφή / απώλεια ερυθρών στην κυκλοφορία (περιφερικής αιτιολογίας)

33 Κεντρική αιτιολογία Σύνδρομα μυελικής ανεπάρκειας Πρωτοπαθής ανεπάρκεια μυελού των οστών Απλαστική αναιμία Παροξυσμική νυκτερινή αιμοσφαιρινουρία Αντικατάσταση μυελού από κακοήθη κύτταρα Πρωτοπαθείς νεοπλασίες αιμοποιητικού ιστου Μεταστατικά κακοήθη νεοπλάσματα Μη αποδοτική αιμοποίηση Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα Μεγαλοβλαστική αναιμία Συδηροπενική αναιμία Αντικατάσταση μυελού από παθολογικούς ιστούς Οστεοπέτρωση Νόσος Gaucher Περιφερική αιτιολογία Αιμορραγία Υπερσπληνισμός Ανοσολογικού τύπου αιμολυτικές αναιμίες Αιμολυτικές αναιμίες από φάρμακα χημικά προιόντα βακτήρια ή παράσιτα μηχανικά αίτια προσθετικές βαλβίδες μικρογγειοπαθητικά σύνδρομα Κληρονομικές αιμολυτικές αναιμίες συγγενής σφαιροκυττάρωση αιμοσφαιρινοπάθειεςενζυμοπάθειες

34 Αναιμία με αυξημένο αριθμό ΔΕΚ περιφερική καταστροφή Αιμορραγία Υπερσπληνισμός Ανοσολογικού τύπου αιμολυτικές αναιμίες Αιμολυτικές αναιμίες από φάρμακα χημικά προιόντα βακτήρια ή παράσιτα μηχανικά αίτια προσθετικές βαλβίδες μικρογγειοπαθητικά σύνδρομα Κληρονομικές αιμολυτικές αναιμίες συγγενής σφαιροκυττάρωση αιμοσφαιρινοπάθειες ενζυμοπάθειες

35 Ταξινόμηση αναιμίας με χαμηλό αριθμό ΔΕΚ Ανάλογα με το μέγεθος του ερυθροκυττάρου –Νορμοκυτταρική –Μικροκυτταρική –Μακροκυτταρική

36 MCV MCV κφορθοκυτταρική αναιμία MCV>μακροκυτταρική αναιμία MCV< μικροκυτταρική αναιμία

37 Κατάταξη αναιμίας Αριθμός Δικτυοερυθροκυττάρων (ΔΕΚ) + MCV

38 ΔΕΚ χαμηλά, MCV χαμηλό Σιδηροπενική αναιμία Αναιμία χρονίας νόσου Σιδηροβλαστική αναιμία ΔΕΚ αυξημένα % (όχι σαν απόλυτη τιμή) ετερόζυγος β-θαλασσαιμία

39 Περαιτέρω εξετάσεις Φερριτίνη, σίδηρος, σιδηροδεσμευτική ικανότητα Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης

40 Ηλεκτροφόρηση Hb Aνίχνευση παθολογικών Hb

41 ΔΕΚ χαμηλά, MCV αυξημένο Μεγαλοβλαστική αναιμία Ηπατική νόσος Υποθυροειδισμός Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα

42 Περαιτέρω εξετάσεις Μέτρηση Β12, φυλλικού οξέος Βιοχημικός έλεγχος ήπατος + θυροειδούς Μυελόγραμμα και βιοψία μυελού των οστώνΜυελόγραμμα και βιοψία μυελού των οστών

43 ΔΕΚ χαμηλά, MCV φυσιολογικό Απλαστική αναιμία Ενδοκρινοπάθειες Τοξικότητα φαρμάκων Χημειοθεραπεία Αναιμία χρονίας νόσου Διήθηση μυελού από νεοπλασματικό νόσημα

44 Περαιτέρω εξετάσεις Βιοχημικός έλεγχος Ανοσολογικός έλεγχος Ενδοκρινολογικός έλεγχος Έλεγχος για κακοήθεια Μυελόγραμμα και βιοψία μυελού των οστώνΜυελόγραμμα και βιοψία μυελού των οστών Νεφρική ανεπάρκεια Ρευματολογικό νόσημα Υπερθυροειδισμός Νεόπλασμα

45 Περαιτέρω διερεύνηση παθολογικών ευρημάτων στη γενική αίματος

46 Εργαστηριακή διερεύνηση Γενική αίματος Επίχρισμα περιφερικού αίματος Μορφολογία κυττάρων μυελού των οστώνμυελόγραμμα oστεομυελική βιοψία Κυτταροχημεία Ανοσοφαινότυπος Κυτταρογενετική Φθορίζον in situ υβριδισμός (FISH) Μοριακή διερεύνηση

47 μυελόγραμμα βιοψία μυελού των οστών ενδείξεις ■ περαιτέρω διερεύνηση αναιμίας αναιμία με χαμηλό αριθμό ΔΕΚ ■ διερεύνηση συνδυασμένων κυτταροπενιών ■ διερεύνηση ασθενών με παθολογικούς πληθυσμούς στο επίχρισμα του περιφερικού αίματος

48 μυελόγραμμα βιοψία μυελού των οστών (οστεομυλική βιοψία)

49 Μυελόγραμμα Οστεομυελική βιοψία

50 Επίχρισμα μυελού Βιοψία μυελού