Σχεδιασμός των Μεταφορών Ενότητα #2: Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Δρ. Ναθαναήλ Ευτυχία Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών.

Παρουσίαση με θέμα: "Σχεδιασμός των Μεταφορών Ενότητα #2: Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Δρ. Ναθαναήλ Ευτυχία Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Σχεδιασμός των Μεταφορών Ενότητα #2: Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Δρ. Ναθαναήλ Ευτυχία Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών

2 2 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Περιεχόμενα ενότητας Κατηγοριοποίηση των μεταφορών. Νομοθετικό πλαίσιο των μεταφορών – Εθνική νομοθεσία. Εμπλεκόμενοι φορείς στις μεταφορές. Λήψη αποφάσεων στις μεταφορές στην Ελλάδα. Μελέτες περίπτωσης / παραδείγματα.

3 3 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Κατηγοριοποίηση των μεταφορών ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ  ΕΠΙΒΑΤΙΚΕΣ  ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΤΥΠΟΙ – ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΟΔΙΚΕΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ

4 4 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Νομοθετικό πλαίσιο των μεταφορών  Μεταφορικά μέσα  Περιβάλλον  Συνδυασμένες μεταφορές  Χρηματοδότηση

5 5 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Οδικές μεταφορές (1 από 4)  Νόμος 383/1976 – Διενέργεια εμπορευματικών μεταφορών δια φορτηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης Είναι ο βασικός νόμος εδώ και 34 χρόνια που διέπει τις εμπορευματικές μεταφορές. Προβλέπει τις αρχές και καθορίζει τις προδιαγραφές σύμφωνα με τις οποίες μπορεί ένας μεταφορέας ή μια μεταφορική εταιρία να ασκήσει το επάγγελμα της μεταφοράς αγαθών.

6 6 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Οδικές μεταφορές (2 από 4)  Νόμος 1959/1991 – Οδικές μεταφορές, επικοινωνίες και άλλες διατάξεις Περιλαμβάνονται άρθρα που αφορούν σε: Ρύθμιση θεμάτων φορτηγών αυτοκινήτων. Άδειες κυκλοφορίας. Μεταφορικές επιχειρήσεις. Ρύθμιση θεμάτων επιβατηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης. Αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες. Ρυθμίσεις για τον τεχνικό έλεγχο οχημάτων.

7 7 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Οδικές μεταφορές (3 από 4)  Νόμος 2963/2001 – Οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων επιβατικών μεταφορών με λεωφορεία, τεχνικός έλεγχος οχημάτων και ασφάλεια χερσαίων μεταφορών και άλλες διατάξεις Περιλαμβάνονται διατάξεις που αφορούν σε: Οργάνωση και λειτουργία δημόσιων επιβατικών μεταφορών με λεωφορεία. Τεχνικό έλεγχο οχημάτων και ασφάλεια χερσαίων μεταφορών. Ιδιωτικά ΚΤΕΟ. Χορήγηση αδειών οδήγησης. Ρύθμιση θεμάτων ΚΟΚ. Επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές. Τεχνικός έλεγχος και οδική ασφάλεια. Τροποποιήθηκε από : Ν. 3446/06, (49/Α/10.3.06) «Οργάνωση και λειτουργία αρχών ελέγχου κυκλοφορίας των οχημάτων – Ρυθμίσεις για τις επιβατικές μεταφορές και άλλες διατάξεις». Ν. 3534/07, (40/Α/23.2.07) «Σύσταση Αρχής για την κατανομή του διαθέσιμου χρόνου χρήσης στους ελληνικούς αερολιμένες και άλλες διατάξεις». Ν. 3897/10, (208/Α/10.12.10) «Σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας και Γενικής Διεύθυνσης Οδικής Ασφάλειας, εποπτεία και βελτίωση του θεσμού του τεχνικού ελέγχου οχημάτων για την προαγωγή της Οδικής Ασφάλειας και την προστασία του περιβάλλοντος, κύρωση Σύμβασης μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και ΟΑΣΘ και άλλες διατάξεις».

8 8 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Οδικές μεταφορές (4 από 4) Νομοθεσία για τη μεταφορά επικίνδυνων φορτίων Κυρίως αφορά σε προσαρμογή (& «συμμόρφωση») της ελληνικής νομοθεσίας σε διεθνείς συμβάσεις και πολιτικές. Ενδεικτικά: Ν. 559/1977 (ΦΕΚ 78/Α`/12.3.1977) Περί κυρώσεως της εν Γενεύη την 19ην Μαΐου 1956 υπογραφείσης Συμβάσεως επί του Συμβολαίου δια την διεθνή μεταφοράν εμπορευμάτων οδικώς (CMR) και του Πρωτοκόλλου υπογραφής. Π.Δ. 63/1986 (ΦΕΚ 26/Α`/18.3.1986) Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις Οδηγιών και λήψη συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή Κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με την θέσπιση κοινών κανόνων για ορισμένους τύπους οδικών μεταφορών εμπορευμάτων μεταξύ των Κρατών μελών. Π.Δ. 355/1994 (ΦΕΚ 189/Α`/15.11.1994) Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 89/684/ΕΟΚ της 21ης Δεκεμβρίου 1989 που αφορά την επαγγελματική κατάρτιση των οδηγών οχημάτων που μεταφέρουν οδικώς επικίνδυνα εμπορεύματα. Υ.Α. 60740/1027/1995 (ΦΕΚ 246/Β`/3.4.1995) Επαγγελματική κατάρτιση οδηγών οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων.εμπορευμάτων. Υ.Α. 17868/1364/1997 (ΦΕΚ 933/Β`/22.10.1997) Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας προς την οδηγία 97/19/ΕΚ της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 18ης Απριλίου 1997 «για την προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο της οδηγίας 70/221/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τις δεξαμενές υγρού καυσίμου και την οπίσθια προφύλαξη έναντι ενσφηνώσεως των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκούμενων τους». Υ.Α. οικ. 73799/3620/2003 (ΦΕΚ 1906/Β`/22.12.2003) Τεχνικές προδιαγραφές ήδη κυκλοφορούντων οχημάτων που διενεργούν εθνικές μεταφορές ορισμένων κατηγοριών επικινδύνων εμπορευμάτων.

9 9 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Θαλάσσιες μεταφορές ΠΔ 103/1999 – Κανόνες ασφαλείας και προδιαγραφές για τη μετακίνηση επιβατών (σύμφωνα με την Οδηγία της ΕΕ 98/18/EC) Καθορισμός των προδιαγραφών για την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών, κτλ. ΥΑ 187/1973 – Κώδικας Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου Ορισμός του «πλοίου», καθορισμός των παροχών που αφορούν στο πλήρωμα, των παραβάσεων & κυρώσεων, κτλ.

10 10 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Αεροπορικές μεταφορές Νόμος 1815/1988 : Επικύρωση του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου. ΠΔ 359/1996 – Τροποποίηση των παροχών της σύμβασης του Ελληνικού Κράτους και των Ολυμπιακών Γραμμών (απελευθέρωση της αγοράς): τερματισμός του μονοπωλιακού προνομίου της Ολυμπιακής Αεροπορίας στις εσωτερικές γραμμές. Νόμος 2912/2001: Προσαρμογή στις διατάξεις της οδηγίας 94/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη θέσπιση βασικών αρχών που διέπουν τις έρευνες ατυχημάτων και συμβάντων Πολιτικής Αεροπορίας – Ενίσχυση της κρατικής εποπτείας επί των Προτύπων Ασφάλειας Πτήσεων, ρύθμιση συναφών οργανωτικών θεμάτων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α) και άλλες διατάξεις. ΠΔ 150/2007 – Οργάνωση και στελέχωση της Εθνικής Επιβλέπουσας Αρχής των Αεροπορικών Μεταφορών. ΠΔ 24/2007 - Καθορισμός των απαγορευμένων και περιορισμένων περιοχών στον Ελληνικό εναέριο χώρο. ΠΔ 158/2002 – Για την κατασκευή, τον εξοπλισμό, τη διαχείριση και την εποπτεία πολιτικών αεροδρομίων από φυσικά πρόσωπα, κτλ.

11 11 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μεταφορικά μέσα – Σιδηροδρομικές μεταφορές Νόμος 4962/1962– Παγίωση των σιδηροδρομικών δικτύων στην Ελλάδα Προσαρμογή των σιδηροδρομικών μεταφορών, τόσο για τους επιβάτες, όσο και τα εμπορεύματα. ΠΔ 160/2007 – Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας σύμφωνα με την Οδηγία της ΕΕ 2004/49 για την ασφάλεια των Ευρωπαϊκών σιδηροδρομικών μεταφορών. ΠΔ 41/2005 – Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας σύμφωνα με τις Οδηγίες της ΕΕ 91/440/ΕC και 95/18/ΕC. Περιλαμβάνονται ζητήματα όπως: Επενδύσεις, χρηματοδοτικά προγράμματα. Πιστοποίηση της ασφάλειας. Άδειες για σιδηροδρομικές επιχειρήσεις. Συνθήκες για την είσοδο στις σιδηροδρομικές υποδομές.

12 12 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Περιβάλλον Νόμος 1650/86: αποτελεί το νόμο-πλαίσιο για το περιβάλλον, και καθορίζει τις γενικές αρχές για την προστασία του περιβάλλοντος. Π.Δ. 256/98: θεσμοθέτηση νέας κατηγορίας μελετών με τίτλο "Κατηγορία 27 Μελέτες Περιβάλλοντος" στο πλαίσιο αναβάθμισης του θεσμού των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων: στόχος είναι η εκτίμηση του βαθμού των επιπτώσεων στο περιβάλλον ενός έργου (π.χ. συγκοινωνιακού). Οι μελέτες πραγματοποιούνται κατά τη φάση του σχεδιασμού και λαμβάνονται υπόψη κατά την υλοποίηση.

13 13 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Συνδυασμένες μεταφορές  Νόμος 3333/2005 - Ίδρυση και λειτουργία Εμπορευματικών Κέντρων και άλλες διατάξεις Περιλαμβάνονται άρθρα που αφορούν σε (ενδεικτικά): Προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Εταιρείας Εμπορευματικού Κέντρου. Δραστηριότητες Εμπορευματικού Κέντρου. Όροι και προϋποθέσεις ίδρυσης. Ίδρυση Εμπορευματικού Κέντρου. Εκπόνηση και Εφαρμογή Πολεοδομικής Μελέτης Επίσης δίνονται οι ορισμοί για το «εμπορευματικό κέντρο» και τη «συνδυασμένη (διατροπική) μεταφορά». «Εμπορευματικό Κέντρο» είναι ένα οργανικά ολοκληρωμένο σύνολο δομών, διαρθρωμένων υπηρεσιών και υποδομών διαφορετικών μέσων μεταφοράς, που ιδρύεται και λειτουργεί σε περιοχή, που επιτρέπονται δραστηριότητες για εξυπηρέτηση συνδυασμένων μεταφορών και υποχρεωτικά περιλαμβάνει ή συνδέεται με σιδηροδρομικό σταθμό ή λιμάνι ή αεροδρόμιο. «Συνδυασμένη (διατροπική) μεταφορά» είναι η μεταφορά μοναδοποιημένων φορτίων με χρήση δύο ή περισσότερων μέσων μεταφοράς σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα μεταφορικής αλυσίδας από αποστολέα σε παραλήπτη («πόρτα - πόρτα»).

14 14 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Χρηματοδότηση Νόμος 3389/2005 – Συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα Νόμος – σταθμός ο οποίος καθόρισε το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο μπορούν να αναπτυχθούν συνεργασίες (συμπράξεις) ανάμεσα σε κρατικές αρχές, δήμους, νομαρχίες, κτλ. και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις/φορείς προκειμένου να κατασκευασθούν μεγάλα συνήθως έργα.

15 15 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (1 από 7) Ανάλυση εμπλεκόμενων φορέων : Μεταφορικό μέσο Κατηγορία Ρόλος Καθήκοντα Ενδιαφέροντα / αντικείμενα Αλληλοεπιδράσεις με άλλους φορείς

16 16 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (2 από 7)  Μεταφορικό μέσο ΙΧ αυτοκίνητο Φορτηγό Ποδήλατο Τρένο Λεωφορείο Αεροπλάνο Πλοίο Περπάτημα

17 17 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (3 από 7)  Κατηγορία Φορείς χάραξης πολιτικής Διαχειριστές τερματικών σταθμών Διαχειριστές κοντινών μεταφορών Διαχειριστές μακρινών μεταφορών Παροχείς υποδομών Χρήστες

18 18 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (4 από 7)  Ρόλος Ιδιοκτησία υποδομών Λειτουργίες/Υπηρεσίες Διαχείριση υποδομών Κανονισμοί

19 19 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (5 από 7)  Καθήκοντα Σχεδιασμός Χρηματοδότηση Κατασκευή Εκμετάλλευση/Συντήρηση

20 20 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (6 από 7)  Ενδιαφέροντα/αντικείμενα Οικονομικά Κοινωνικά Περιβαλλοντικά

21 21 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μητρώο ανάλυσης εμπλεκόμενων φορέων (7 από 7)  Αλληλοσυσχετίσεις με άλλους φορείς Υπουργεία Υπηρεσίες Φορείς Οργανώσεις Σωματεία

22 22 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Εμπλεκόμενοι φορείς στην Ελλάδα (1 από 4)  Υπουργεία: Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Υπουργείο Οικονομικών Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων Υπουργείο Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη Υπουργείο Εσωτερικών

23 23 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Εμπλεκόμενοι φορείς στην Ελλάδα (2 από 4)  Τμήματα, Υπηρεσίες, Διευθύνσεις, Γενικές Γραμματείες, κλπ: Τμήμα Αστικών Συγκοινωνιών, Διεύθυνση Επιβατικών Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Τμήμα Υπεραστικών Συγκοινωνιών, Διεύθυνση Επιβατικών Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Τμήμα Οδικών Εμπορευματικών Μεταφορών, Διεύθυνση Εμπορευματικών Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Τμήμα Σιδηροδρομικών και Συνδυασμένων Μεταφορών, Διεύθυνση Εμπορευματικών Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων Τμήμα Ασφάλειας Σιδηροδρόμων, Διεύθυνση Εμπορευματικών Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων

24 24 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Εμπλεκόμενοι φορείς στην Ελλάδα (3 από 4)  Τμήματα, Υπηρεσίες, Διευθύνσεις, Γενικές Γραμματείες, κλπ (συνέχεια): Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), Υπουργείο Οικονομικών Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων Ελληνικό Ινστιτούτο Μεταφορών, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων Τροχαία, Ελληνική Αστυνομία, Υπουργείο Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη Περιφερειακά Αναπτυξιακά Προγράμματα, Περιφερειακή Διαχείριση & Τοπική Αυτοδιοίκηση, Υπουργείο Εσωτερικών Τμήμα Συγκοινωνιακών Έργων, Διεύθυνση Δημοσίων Έργων, Περιφέρειες Ελλάδας

25 25 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Εμπλεκόμενοι φορείς στην Ελλάδα (4 από 4)  Οργανισμοί, Αυτοκινητόδρομοι, Λιμάνια, Επαγγελματικοί Φορείς, Επιμελητήρια, Οργανώσεις, Επαγγελματικοί σύλλογοι, κλπ: Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ) & εταιρίες (ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΓΑΙΟΣΕ, ΕΔΙΣΥ – Εθνικός Διαχειριστής Σιδηροδρομικής Υποδομής) Αυτοκινητόδρομοι (ΑΙΓΑΙΟΥ, ΠΑΘΕ, ΟΛΥΜΠΙΑ, ΝΕΑ ΟΔΟΣ, ΕΓΝΑΤΙΑ, ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ) ΓΕΦΥΡΑ Ρίου – Αντιρρίου Λιμάνια (Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Αλεξανδρούπολης, Πάτρας, Ηρακλείου, κα) Επιμελητήρια (Τεχνικό, Οικονομικό, Ναυτιλίας) Οργανισμοί ( Ελληνική Εταιρία Logistics, Διεθνής Ναυτική Ένωση, κτλ.) Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα (τμήματα μεταφορών) Ιδιωτικές εταιρίες δημοσίων έργων, Logistics, κτλ. Ενώσεις επιβατών, ατόμων με ειδικές ανάγκες, κτλ. Επαγγελματικοί οργανισμοί (διαμεταφορείς, επαγγελματίες οδηγοί, κτλ.)

26 26 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Λήψη αποφάσεων στις μεταφορές  ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Εναλλακτικές Αβεβαιότητα Συνέπειες υψηλού ρίσκου Διαπροσωπικά θέματα Πολυπλοκότητα

27 27 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Πλαίσιο λήψης αποφάσεων (1 από 5)  ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Σχεδιασμός και Πολιτική Υποδομή Λειτουργία Ζήτηση

28 28 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Πλαίσιο λήψης αποφάσεων (2 από 5)  Σχεδιασμός και πολιτική Η διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι πολύπλοκη. Ωστόσο υιοθετούνται βασικές αρχές, όπως είναι το εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, η συμμόρφωση σε Ευρωπαϊκές Οδηγίες, κτλ. Η «φύση» (δημόσια, ιδιωτική, σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού) των εμπλεκόμενων φορέων είναι επίσης καθοριστική για τη λήψη αποφάσεων. Στην Ελλάδα και στον τομέα των μεταφορών, η κυβέρνηση και οι δημόσιοι φορείς εμπλέκονται στη χάραξη πολιτικής, στη λειτουργία κάποιων τερματικών σταθμών και στην παροχή της υποδομής. Η συνήθης διαδικασία προβλέπει τη διαμόρφωση νομοσχεδίων από τα υπεύθυνα υπουργεία, την ψήφιση/έγκρισή τους στο Κοινοβούλιο και στη συνέχεια τη θέσπιση των νόμων. Τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της ανοικτής διακυβέρνησης, έχει διαμορφωθεί μια δημόσια πλατφόρμα (www.opengov.gr), η οποία παρέχει πληροφορίες στους πολίτες και τους «προτρέπει» να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία διαμόρφωσης των αποφάσεων.

29 29 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Πλαίσιο λήψης αποφάσεων (3 από 5)  Υποδομή Στον τομέα της υποδομής, καταλυτική ήταν η θέσπιση του Νόμου 3389/2005 (Συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα). Μεγάλα έργα στην Ελλάδα κατασκευάσθηκαν και λειτουργούν κάτω από τέτοια σχήματα, για παράδειγμα το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, αυτοκινητόδρομοι (π.χ. Αττική Οδός), όπως και η εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων ασφάλειας σε 12 λιμάνια. Ο κύριος ρόλος των Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα εστιάζει στη διαχείριση της υποδομής, στη συντήρηση, αλλά και στην παροχή υπηρεσιών.

30 30 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Πλαίσιο λήψης αποφάσεων (4 από 5)  Λειτουργία Η λειτουργία των μεταφορικών μέσων ή τερματικών σταθμών είναι υπό την ευθύνη του αντίστοιχου φορέα (παρόχου), π.χ. Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας, εταιρίες αυτοκινητοδρόμων, αρχές λιμένων, οργανισμοί δημοσίων συγκοινωνιών, κτλ. Το σύνηθες σχήμα διαχείρισης στους παραπάνω φορείς ή οργανισμούς προβλέπει την οργάνωση ενός διοικητικού συμβουλίου, το οποίο και λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις, με γνώμονα πάντα το νομοθετικό πλαίσιο που βρίσκεται σε ισχύ, αλλά και πιθανές επεμβάσεις από ιδιωτικές ενώσεις (π.χ. εργαζομένων, περιβάλλοντος, ΑΜΕΑ, κτλ.). Ιδιωτικοί φορείς επίσης είναι πιθανόν να εμπλέκονται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, συνήθως στο στάδιο παροχής υπηρεσιών, π.χ. διανομή εμπορευμάτων στο «τελευταίο χιλιόμετρο», αποθήκευση εμπορευμάτων σε εμπορευματικό σταθμό, κτλ.

31 31 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Πλαίσιο λήψης αποφάσεων (5 από 5)  Ζήτηση Οι χρήστες (επιβατικές μεταφορές) και οι καταναλωτές (εμπορευματικές μεταφορές) είναι οι τελικοί «αποδέκτες» των αποφάσεων που λαμβάνονται. Οι επεμβάσεις κοινωνικών, περιβαλλοντικών και επαγγελματικών ενώσεων, αλλά και ερευνητικών κέντρων, σε πολλές περιπτώσεις, είναι καταλυτικές για τη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων.

32 32 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Μελέτες περίπτωσης / παραδείγματα Υπεραστικά ΚΤΕΛ ΟΑΣΑ Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης

33 33 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Υπεραστικά ΚΤΕΛ Λειτουργία των ΚΤΕΛ Σήμερα, λειτουργούν στην Ελλάδα 61 ΚΤΕΛ, που εξυπηρετούν το σύνολο της χώρας, με 180 εκατομμύρια περίπου μετακινούμενους επιβάτες το χρόνο. Κάθε νομός έχει το δικό του ΚΤΕΛ με ορισμένο έργο, δηλαδή συγκεκριμένες γραμμές.  Τα ΚΤΕΛ εποπτεύονται από τον Υπουργό Μεταφορών και το Νομάρχη της έδρας τους.  Διοικούνται από εκλεγμένα διοικητικά συμβούλια και λειτουργούν όπως όλες οι ανώνυμες εταιρείες.  Παρά το γεγονός ότι είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις, που δεν επιχορηγούνται άμεσα από το κράτος, όπως συμβαίνει με τις αστικές συγκοινωνίες, συνεχίζουν να αποτελούν στην ουσία, κοινωφελείς οργανισμούς, υπό την άμεση εποπτεία του κράτους, το οποίο καθορίζει το κόμιστρο (τις τιμές των εισιτηρίων) προσφέροντας το ύψιστο κοινωνικό αγαθό της συγκοινωνίας.

34 34 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών) Λειτουργία του ΟΑΣΑ  Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το Ανώτατο Διοικητικό και το κατ’ εξοχήν Αποφασιστικό Όργανο του Οργανισμού και είναι αρμόδιο να αποφασίζει, να εποπτεύει και να ασκεί έλεγχο σε κάθε θέμα που αφορά στην οργάνωση, στη διοίκηση, στη λειτουργία, στη διαχείριση της περιουσίας και γενικά στη δραστηριότητα του Οργανισμού.  Ο Διευθύνων Σύμβουλος επιλέγεται μετά από δημόσια προκήρυξη της θέσης και διορίζεται με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Αποτελεί το ανώτατο εκτελεστικό όργανο του Οργανισμού και προΐσταται ιεραρχικά όλων των Υπηρεσιακών Μονάδων και του προσωπικού. Επίσης, διευθύνει και εποπτεύει την τρέχουσα διοίκηση, διαχείριση και διεξαγωγή των υποθέσεων και εργασιών του Οργανισμού, και γενικότερα κατευθύνει τις δραστηριότητες και το έργο των υπηρεσιών του.  Ο ΟΑΣΑ έχει ιδρύσει 2 εταιρίες για τη λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών στην Αθήνα: την «ΟΣΥ Α.Ε. ΟΔΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ» και την «ΣΤΑΣΥ Α.Ε. ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ».

35 35 Η οργάνωση του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Greek framework. Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης Λειτουργία του σταθμού  Πρόκειται για ΚΟΜΒΟ αστικών μεταφορών, ο οποίος συνδυάζει περισσότερα του ενός μεταφορικά μέσα: τραίνο, μετρό (υπό κατασκευή), αστικά λεωφορεία, ταξί και ποδήλατο.  Οι βασικοί εμπλεκόμενοι φορείς στη διαχείριση και λειτουργία του σταθμού είναι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ (πρώην θυγατρική εταιρεία του ΟΣΕ) και ο ΟΑΣΘ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης).  Οι εγκαταστάσεις και η «γη» ανήκουν στον ΟΣΕ, ενώ η ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι υπεύθυνη για την παροχή υπηρεσιών.  Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. αποτελεί ανεξάρτητη εταιρεία του ελληνικού δημοσίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων.  Ο Ο.Α.Σ.Θ. είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, και εκτελεί το έργο των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης, με συμβάσεις παραχώρησης (οικονομικές συμφωνίες) που υπογράφονται μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ο.Α.Σ.Θ.