Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Η προσωπική εμπλοκή με το παρελθόν ως «κληρονομιά» από- επιστημονικοποιεί την ιστορία, τη μυθοποιεί, την ακυρώνει.  Αρκετοί σημερινοί.

Παρουσίαση με θέμα: "Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Η προσωπική εμπλοκή με το παρελθόν ως «κληρονομιά» από- επιστημονικοποιεί την ιστορία, τη μυθοποιεί, την ακυρώνει.  Αρκετοί σημερινοί."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Η προσωπική εμπλοκή με το παρελθόν ως «κληρονομιά» από- επιστημονικοποιεί την ιστορία, τη μυθοποιεί, την ακυρώνει.  Αρκετοί σημερινοί ιστορικοί και αρχαιολόγοι έχουν ανατραφεί σε κλειστές κοινωνίες διανοουμένων των οποίων η αποστολή αποκλείει εκ των προτέρων την όποια διάδραση με τον εκτός ερευνητικής κοινότητας πληθυσμό.  Εκφράζεται συχνά δυσφορία απέναντι στη διαχείριση της πολιτισμικής κληρονομιάς εκ μέρους ακαδημαϊκών κοινωνιών...  Οδηγούμαστε έτσι όμως σε μονοπώλιο της γνώσης ? … σε ιεραρχικό χαρακτήρα της διάδοσής της από «επάνω» προς τα «κάτω», αποκλειστικά δηλαδή από την έδρα προς το θρανίο (είτε αυτό βρίσκεται μέσα ή έξω από την αίθουσα).

2 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Η προσέγγιση του παρελθόντος ως «κληρονομιάς» εμπλέκει στη διαχείρισή του τον απλό άνθρωπο, τον οποίο κατά τα άλλα οι ακαδημαϊκές ενασχολήσεις των διανοουμένων αφήνουν αδιάφορο…  Δεν είναι εύκολο για μας να απαλλαγούμε από την ταύτιση της κουλτούρας με τον «υψηλό πολιτισμό» της αρχαίας κληρονομιάς ή της σύγχρονης τέχνης, έναν πολιτισμό παραστάσεων και εκθέσεων μάλλον παρά μια κουλτούρα συμμετοχής και διάδρασης.  Μήπως η έξοδος του ιστορικού από το Πανεπιστήμιο ώστε να βρεθεί αντιμέτωπος με τις επιθυμίες και τις διαθέσεις του μη ειδικού κοινού αποτελεί μια νέα πρόκληση;

3 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Το πολιτισμικό απόθεμα, ψηφιακό ή άλλο, πρέπει να καταστεί ελκυστικό ώστε να αποκτήσει χρήστες και – ενδεχομένως – να επιτύχει την οικονομική βιωσιμότητα του οργανισμού που το διαθέτει.  Το εγχείρημα αυτό, όμως, μας φέρνει αντιμέτωπους με νέα ιδεολογικά προβλήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε, ως επιστήμονες, τα πολιτισμικά φαινόμενα τα οποία μελετάμε.

4 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος ‘Η επινόηση νέων χρήσεων του πολιτισμικού αποθέματος μιμείται τις τεχνικές και την ηθική της παγκοσμιοποιημένης πολιτισμικής βιομηχανίας, η οποία κατασκευάζει φαινομενικές οντολογίες («πολιτισμικά αγαθά») τα οποία στη συνέχεια προωθεί προς μαζική κατανάλωση… Για πολλούς, ήδη από την εποχή του Adorno, «η πολιτισμική βιομηχανία επιχειρεί την άνωθεν χειραγώγηση των καταναλωτών» – βασιζόμενη όμως στην επιστημονική διάγνωση των αναγκών τους, έτσι ώστε να καταστήσει τα προϊόντα της απαραίτητα γι’ αυτούς (ακόμη κι ‘όταν δεν υπάρχει αγορά για ένα προϊόν, αυτή επινοείται)’… Πηγή: Ημερίδα, ‘Τεκμηρίωση & Επιμέλεια Πολιτισμικών Πληροφοριών’, Μουσείο Μπενάκη, 13/9/2008

5 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Για τους νεωτερικούς Ευρωπαίους του 17ου αιώνα η επίσκεψη στο παρελθόν είχε τον χαρακτήρα αναπόλησης και στοχασμού για την ανθρώπινη κατάσταση…  Για τους απογόνους τους τον 18ο μετατράπηκε σε ταξίδι φυγής, προς μέρη εξωτικής γαλήνης… Αυτός ο ιδιότυπος τουρισμός προς το παρελθόν, έχει πλέον εγκαταλείψει τις καλλιεργημένες ελίτ που τον επινόησαν 4 αιώνες πριν και έχει κατακτήσει – με θεαματικά αποτελέσματα – όλα σχεδόν τα στρώματα των σημερινών κοινωνιών, δυτικών και μη. Το παρελθόν : «μια ξένη χώρα» που αφορά πολύ περισσότερο το μέλλον και το παρόν από ότι το παρελθόν αυτό καθ’ εαυτό…

6 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Όταν «επισκέπτεται» τo κλασικό παρελθόν, η πολιτιστική βιομηχανία πρέπει να επιδεικνύει χαρακτηριστική προσκόλληση στο «γράμμα» της αρχαιότητας…. Η προσπάθεια αναβίωσης του παρελθόντος εμπεριέχει αγωνία και πόνο, όχι ανέμελη χαρά – είναι επίπονη εργασία, όχι διασκέδαση - το αποτέλεσμα που επιδιώκεται είναι το συνταίριασμα (σύμπλευση) εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας....

7 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Μαζική απόβαση στο παρελθόν από ενθουσιώδεις τουρίστες σε θεματικά πάρκα της Μεγάλης Βρετανίας ή των Ηνωμένων Πολιτειών Πόσο απέχει πραγματικά η αναβίωση του παρελθόντος από τις αναπαραστατικές διαδικασίες που επιτάσσει η ιστορία και η αρχαιολογία ; Jorvik, York, Αγγλία

8 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Η εικόνα που έχουμε για την αρχαιότητα από τα βιβλία και την τηλεόραση, το Χόλυγουντ, κτλ. υπερτερεί, για πολλούς νέους, της αρχαιότητας των πανεπιστημίων (που κι αυτή υποκαθιστά, με απολυταρχική αυθεντικότητα, την αρχαιότητα που κάποτε υπήρξε …).  Η δύναμη της τηλεόρασης και των μέσων είναι αδιαμφισβήτητη. Προβάλλει πρότυπα, συνήθειες, αξίες. Αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από αυτούς που θεωρούν ότι η πολιτιστική κληρονομιά και γενικότερα ο πολιτισμός είναι αγαθό των ολίγων...

9 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Τηλεοπτική – κινηματογραφική αναπαράσταση σκηνών από την αρχαιότητα : επινοημένων από έναν σεναριογράφο, οπτικοποιημένων από έναν σχεδιαστή, οργανωμένων από ένα σκηνοθέτη, «ντυμένων» από ενδυματολόγο, σκηνών που πρόκειται να παρασταθούν από μια ομάδα ηθοποιών και άλλων καλλιτεχνών… ποιος ο ρόλος του ιστορικού ?  π.χ. Η κινηματογραφική παραγωγή Alexander του Oliver Stone, της οποίας επιστημονικός σύμβουλος, υπήρξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Robin Lane Fox.Alexander  Αν και η προσοχή στην πραγματολογική λεπτομέρεια της αναβίωσης δεν απαλλάσσει παρόμοια προϊόντα από τον κίνδυνο ιδεολογικών και πολιτικών παρεκτροπών, η επίκληση του «επιστημονικού συμβούλου» τα καθιστά δυνάμει εκπαιδευτικά.

10 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Μarketing : Διαδικασία χειρισμού της προώθησης και διανομής ιδεών, αγαθών και υπηρεσιών, ώστε να υπάρξει ανταλλαγή που να ικανοποιεί τους ατομικούς στόχους και τους στόχους της επιχείρησης/οργανισμού Μarketing : Διαδικασία χειρισμού της προώθησης και διανομής ιδεών, αγαθών και υπηρεσιών, ώστε να υπάρξει ανταλλαγή που να ικανοποιεί τους ατομικούς στόχους και τους στόχους της επιχείρησης/οργανισμού … To πολιτισμικό μάρκετινγκ συνίσταται στις διαδικασίες προσέγγισης των τμημάτων της αγοράς που είναι πιθανό να ενδιαφέρονται για το ‘προϊόν’, με σκοπό τη σύνδεση του προϊόντος με έναν ικανό αριθμό καταναλωτών και την επίτευξη των στόχων που ευθυγραμμίζονται με την αποστολή της πολιτιστικής οργάνωσης (Colbert & Evrard, 2000). να ενδιαφέρονται για το ‘προϊόν’  ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΑΞΙΑΣ (VALUE ADDING)

11 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Προϊόν Υπηρεσίες Προσωπικό Εικόνα Λειτουργικά και Συναισθηματικά Οφέλη Κόστος Χρόνος Ενέργεια Ψυχικό Κόστος Συνολικό Κόστος Προσδιδόμενη Αξία στον Πελάτη

12 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Ανάγκες = Βασικές ανθρώπινες αναγκαιότητες (τροφή, νερό, ένδυση, στέγη, μάθηση, διασκέδαση, ψυχαγωγία, κτλ.)... ... γίνονται Επιθυμίες όταν ο καταναλωτής στρέφεται για την ικανοποίησή τους σε συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες.. Για παράδειγμα, ο Άγγλος θα επιλέξει τα χ προϊόντα για το πρωινό του, ενώ ο Κινέζος τα ψ. Οι επιθυμίες, λοιπόν, καθορίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εκάστοτε κοινωνία στην οποία ζει ο καταναλωτής (επιρροές από την κοινωνία, θρησκεία, κτλ.).... ... επιθυμίες + ικανότητα πληρωμής = Ζήτηση – Απαιτήσεις Η ζήτηση είναι η επιθυμία για συγκεκριμένο προϊόν και η δυνατότητα του καταναλωτή να δώσει τα απαραίτητα χρήματα για να το αγοράσει.

13 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Οι περισσότερες ανάγκες προϋπάρχουν. Αυτό που επιδιώκουν οι προσπάθειες προβολής και προώθησης αγαθών (πολιτισμικών ή μη) είναι να στρέψουν το ενδιαφέρον σε συγκεκριμένες επιθυμίες των καταναλωτών…  Αυτό συχνά γίνεται με επικοινωνία η οποία κεντρίζει το ενδιαφέρον του δυνητικού κοινού, ουσιαστικά παρέχει ερεθίσματα τα οποία επεξεργάζεται και στη συνέχεια ανάλογα δρα  διαδικασία αντίληψης… Προβληματισμός…

14 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος

15  Ένταση εντύπωσης : π.χ. έντονη μουσική, πολύχρωμα σκηνικά  Βαθμός σχετικότητας: π.χ. διαφήμιση για κλασσική θεατρική παράσταση πριν από την προβολή κλασσικής κινηματογραφικής ταινίας στην τηλεόραση)

16 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Oι ανθρώπινες ανάγκες διαχωρίζονται σε επίπεδα: 1.Φυσιολογικές/Βασικές Ανάγκες (φαγητό, νερό, κτλ). 2.Ανάγκες Ασφαλείας (στέγη, υγεία και της προστασίας γενικότερα). 3.Ανάγκες Κοινωνικής Αποδοχής (κοινωνικές σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, η ανάγκη μας να έχουμε φίλους, να είμαστε κοινωνικά αποδεκτοί) 4.Ανάγκες Αυτοεκτίμησης (προβολή ατομικότητας του, των δικών του αξιών κι αρχών και την αυτονομία του). 5.Ανάγκες Αυτοπραγμάτωσης (οι ανάγκες οι οποίες κάνουν το άτομο να νιώθει πλήρης, πραγματωμένος κι ευτυχισμένος)  τα πολιτιστικά αγαθά ουσιαστικά συντελούν στην αυτοπραγμάτωση Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΈΝΑ ΠΙΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ‘ΒΙΩΣΙΜΟ’ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΧΕΙ ΑΥΞΉΣΕΙ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ (awareness) TΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΩΘΗΣΗ ΣΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ… ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑSLOW : Οι ανάγκες οδηγούν τους ανθρώπους ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΑΝΑΓΚΩΝ

17 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Οι επιχειρήσεις υιοθετούν τη φιλοσοφία της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (Social Corporate Responsibility), σύμφωνα με την οποία ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Προσλαμβάνοντας αυτόν τον προσανατολισμό στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα είναι πρόθυμες να αναλάβουν και δράσεις στον τομέα του πολιτισμού.  Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, για να επιλέξει μια επιχείρηση να συνδέσει την επωνυμία της με μια πολιτιστική δράση, θα πρέπει να έχει πεισθεί για την ικανότητα του φορέα να την υλοποιήσει, να γνωρίζει την απήχησή του στο κοινό, να τον θεωρεί αξιόλογο συνεργάτη και να μοιράζεται με αυτόν κοινές αξίες.  Προκύπτει, δηλαδή, ότι ένας φορέας πολιτισμού με σαφή προσανατολισμό στην σωστή οργάνωση έχει αυξημένες πιθανότητες να προσελκύσει αρχικά το ενδιαφέρον και στη συνέχεια τα κεφάλαια του ιδιωτικού τομέα.

18 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Institutional Social Responsibility Όσον αφορά τους φορείς-οργανισμούς αντί για ΕΚΕ πιο ορθό θα ήταν το ISR, Institutional Social Responsibility. Πρ’ όλα αυτά έχει επικρατήσει το CSR (EΚΕ) ή απλουστευμένα το SR (Social Responsibility = Κοινωνική ευθύνη).

19 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος “ Η ΚOIΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΕIΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΚΟΣΤΟΣ, ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ Ή ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ…. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕΙ ΠΗΓΗ…  ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ  ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ  ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ (Porter & Kramer, 2006)

20 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Το 2012 η Δανέζικη κυβέρνηση έφτιαξε ένα νόμο βάσει του οποίου τα Μουσεία οφείλουν να  Κάνουν προσιτή τη γνώση σχετικά με την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά στο ευρύ κοινό, συμπεριλαμβανομένου των ερευνητών  προστατέψουν πολιτιστική και φυσική κληρονομιά για την μελλοντική απασχόληση !  δημοσιεύουν σε επιστημονικά περιοδικά (αποτελέσματα ερέυνών)  έχουν στο δυναμικό τους εργαζόμενους με Master και PhD Η ΚOIΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ : ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ

21 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος Tate Modern Gallery in London  “τα μουσεία θεωρούνται σημαντικοί “agents of change” both materially, spiritually and demographically, Παράδειγμα: ελκύουν μορφωμένους νέες οικογένειες με αποτέλεσμα την μεγάλη κίνηση στα καφέ αλλά και σε δημιουργικά δρώμενα. UK Museums Association ‘Museums change lives’. Στόχοι Η αύξηση της συμμετοχής των ανθρώπων σε αυτά αφού τα μουσεία έρθουν πιο κοντά σε αυτούς (διάδραση) Να υποδείξουν στους οργανισμούς και επιχειρήσεις τις δυνητικές συνεργασίες με τα μουσεία ! Η ΚOIΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ : ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ

22 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος  Πολιτισμός σημαίνει Ήθος. Αξίες. Πνεύμα. Ο Πολιτισμός είναι Ταυτότητα».  Έλεγε διαφημιστική καταχώρηση του ΟΠΑΠ με φόντο μία πραγματική και μία ψηφιακή Καρυάτιδα.

23 Δρ. Γ.Μαλινδρέτος

24  «Στηρίζουμε τον Πολιτισμό με συνέπεια και διαφάνεια» μας πληροφορεί η καταχώρηση, από την οποία απουσιάζει κάθε αναφορά στο πραγματικό περιεχόμενο του «αγαθού» που εμπορεύεται ο Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου...  ‘Ο τζόγος είναι κατακριτέος... ο εθνικός τζόγος όμως – «με συνέπεια και διαφάνεια» μπορεί να είναι χορηγός «της ιστορικής κληρονομιάς μας».....? ’  Σκοπός είναι η προώθηση των συμφερόντων μέσω βελτίωσης της ‘εικόνας’ στην αγορά (marketing) ή αποτελεί ανιδιοτελής πράξη η στήριξη του πολιτισμού... Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα...? Προβληματισμοί…