Το Πάσχα στην Κάλυμνο Τ άξη:A’5 Τ άξη:A’5 Έτος:2014-2015 Έτος:2014-2015 Ονόματα μαθητών: Σιδερούλα Μύτικα,Πόπη Σαμάρκου,Μικέλα Σαμάρκου,Καλλιόπη Τρικοίλη.

Παρουσίαση με θέμα: "Το Πάσχα στην Κάλυμνο Τ άξη:A’5 Τ άξη:A’5 Έτος:2014-2015 Έτος:2014-2015 Ονόματα μαθητών: Σιδερούλα Μύτικα,Πόπη Σαμάρκου,Μικέλα Σαμάρκου,Καλλιόπη Τρικοίλη."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Το Πάσχα στην Κάλυμνο Τ άξη:A’5 Τ άξη:A’5 Έτος:2014-2015 Έτος:2014-2015 Ονόματα μαθητών: Σιδερούλα Μύτικα,Πόπη Σαμάρκου,Μικέλα Σαμάρκου,Καλλιόπη Τρικοίλη & Ασημίνα Ψυρή Ονόματα μαθητών: Σιδερούλα Μύτικα,Πόπη Σαμάρκου,Μικέλα Σαμάρκου,Καλλιόπη Τρικοίλη & Ασημίνα Ψυρή

2 Σε αυτήν την εργασία θα γνωρίσουμε τα έθιμα και τις παραδώσεις της Καλυμνου το Πασχα.Αρχίκα θα ξεκινήσουμε με την Μ. Εβδομάδα και τα έθιμα τα οποία γίνονται κάθε μέρα όπου και μεταφέρονται από γεννιά σε γεννιά στην Κάλυμνο.Έπειτα θα γνωρίσουμε και θα δούμε εικόνες από το εκτρηκτικό και δημοφιλής Πάσχα στην Κάλυμνο!! Σε αυτήν την εργασία θα γνωρίσουμε τα έθιμα και τις παραδώσεις της Καλυμνου το Πασχα.Αρχίκα θα ξεκινήσουμε με την Μ. Εβδομάδα και τα έθιμα τα οποία γίνονται κάθε μέρα όπου και μεταφέρονται από γεννιά σε γεννιά στην Κάλυμνο.Έπειτα θα γνωρίσουμε και θα δούμε εικόνες από το εκτρηκτικό και δημοφιλής Πάσχα στην Κάλυμνο!!

3 Λαζαράκια Το Σάββατο του Λαζάρου, παραμένει το έθιμο να ζυμώνουν "Λαζάρους", να πλάθουν δηλ. ένα ομοίωμα όπου μπορείς να ξεχωρίσεις τα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι. Το πρωί, μετά την εκκλησία, τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους και λένε τα ειδικά κάλαντα για το Λάζαρο. Το Σάββατο του Λαζάρου, παραμένει το έθιμο να ζυμώνουν "Λαζάρους", να πλάθουν δηλ. ένα ομοίωμα όπου μπορείς να ξεχωρίσεις τα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι. Το πρωί, μετά την εκκλησία, τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους και λένε τα ειδικά κάλαντα για το Λάζαρο.

4 . Την Μεγάλη Πέμπτη, νωρίς το απόγευμα σε μερικές εκκλησίες μαζεύονται για να φτιάξουν τον Ιούδα. Πρώτα θα γίνει ολόκληρο το σώμα με χέρια, πόδια και θα τα παραγεμίσουν με άχυρα και κουρέλια. Έπειτα θα γίνει ξέχωρο κεφάλι που θα ραφτεί πάνω και θα ζωγραφιστούν τα χαρακτηριστικά. Στο ένα χέρι θα έχει ένα σακκούλι με πέτρες, συμβολίζοντας τα τριάκοντα αργύρια.Έπειτα τον κρεμάνε έξω από την εκκλησία στο καμπαναριό ή όπου μπορούν σε τεντωμένο σχοινί. Μένει εκεί έως το μεσημέρι του Μ. Σαββάτου και τον καίνε με φωνές και πειράγματα, όταν αρχίζουν να παίζουν οι καμπάνες για την Πρώτη Ανάσταση.

5 Την νύκτα της Μεγάλης Πέμπτης όσες γυναίκες, νέες και ηλικιωμένες μπορούν, κάθονται κοντά και γύρω από τον εσταυρωμένο και αρχίζουν να λένε το "Μοιρολόι του Χριστού", που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το μοιρολόι διαρκεί περίπου μία ώρα και έχει δική του μελωδία ανάμεσα σε βυζαντινό τροπάρι και θλιμμένο Δημοτικό Τραγούδι. Επαναλαμβάνεται αρκετές φορές. Την νύκτα της Μεγάλης Πέμπτης όσες γυναίκες, νέες και ηλικιωμένες μπορούν, κάθονται κοντά και γύρω από τον εσταυρωμένο και αρχίζουν να λένε το "Μοιρολόι του Χριστού", που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το μοιρολόι διαρκεί περίπου μία ώρα και έχει δική του μελωδία ανάμεσα σε βυζαντινό τροπάρι και θλιμμένο Δημοτικό Τραγούδι. Επαναλαμβάνεται αρκετές φορές.

6 Την Μεγάλη Παρασκευή, δημιουργείται ένα ανεπανάληπτο θέαμα καθώς οι επιτάφιοι, άλλοι στολισμένοι με φυσικά λουλούδια και άλλοι ντυμένοι με ρούχα μεταξωτά, μαζεύονται όλοι μαζί ο ένας πίσω από τον άλλο κι ακολουθούν οι ενορίτες με τα κεριά αναμμένα. Όλοι θα περάσουν μπροστά από τον Δεσπότη που στέκεται μπροστά από τον Μητροπολιτικό Ναό να τους ευλογήσει για να επιστρέψουν στις ενορίες τους. Την Μεγάλη Παρασκευή, δημιουργείται ένα ανεπανάληπτο θέαμα καθώς οι επιτάφιοι, άλλοι στολισμένοι με φυσικά λουλούδια και άλλοι ντυμένοι με ρούχα μεταξωτά, μαζεύονται όλοι μαζί ο ένας πίσω από τον άλλο κι ακολουθούν οι ενορίτες με τα κεριά αναμμένα. Όλοι θα περάσουν μπροστά από τον Δεσπότη που στέκεται μπροστά από τον Μητροπολιτικό Ναό να τους ευλογήσει για να επιστρέψουν στις ενορίες τους.

7 Μ.Σάββατο Το Μεγάλο Σάββατο, στην ακολουθία όπου διαβάζονται οι προφητείες στο σημείο που ο παπάς αρχίζει να λεει "Αναστήτω ο Θεός" όλο το εκκλησίασμα "παίζει παλαμάκια" χειροκροτεί και ένα αίσθημα χαράς και ικανοποίησης διαχέεται μία βαθιά πίστη ότι όντως ο Χριστός αναστήθηκε. Μετά την ακολουθία γίνεται το σφάξιμο των αρνιών όπου οι γυναίκες τα παραγεμίζουν με ρύζι και ψιλά συκωτάκια και τα βάζουν να ψηθούν σε ειδικό πήλινο σκεύος "μουούρι" το οποίο μπαίνει σε παραδοσιακό θολωτό φούρνο. Το Μεγάλο Σάββατο, στην ακολουθία όπου διαβάζονται οι προφητείες στο σημείο που ο παπάς αρχίζει να λεει "Αναστήτω ο Θεός" όλο το εκκλησίασμα "παίζει παλαμάκια" χειροκροτεί και ένα αίσθημα χαράς και ικανοποίησης διαχέεται μία βαθιά πίστη ότι όντως ο Χριστός αναστήθηκε. Μετά την ακολουθία γίνεται το σφάξιμο των αρνιών όπου οι γυναίκες τα παραγεμίζουν με ρύζι και ψιλά συκωτάκια και τα βάζουν να ψηθούν σε ειδικό πήλινο σκεύος "μουούρι" το οποίο μπαίνει σε παραδοσιακό θολωτό φούρνο.

8 Οι δυναμίτες την Κυριακή του Πάσχα! Το Πάσχα στην Κάλυμνο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το ε ντυπωσιακό Πάσχα της Ελλάδας. Οι Καλύμνιοι, γνωστοί για τις αλιευτικές τους ικανότητες αλλά και για τη λατρεία τους με τα εκρηκτικά, προετοιμάζονται 12 μήνες γι’αυτήν την στιγμή. Το βράδυ της Ανάστασης μαζεύονται πάνω στα βουνά δυο ομάδες από όλες τις γειτονιές της Καλύμνου.Στον Άγιο Νικόλαο και στις Κεραίες είναι μαζεμένες οι ομάδες που έχουν προετοιμάσει τους δυναμίτες τους όλη την μεγάλη εβδομάδα. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα οι Καλύμνιοι γιορτάζουν με εκρήξεις που κάνουν όλο το νησί να τρέμει. Οι εκρήξεις ακούγονται πολλές φορές μέχρι τα κοντινά χωριά της Κω. Ένα έθιμο που υπάρχει αρκετά χρόνια, μάλιστα τα τελευταία χρόνια έχουν επιβραδύνει την ώρα της έναρξης για να γίνεται το έθιμο όλο και πιο εντυπωσιακό. Τα βουνά της Καλύμνου κάθε Κυριακή του Πάσχα φωτίζονται κόκκινα από τις διαδοχικές εκρήξεις των δυναμιτών.

9 Φωτογραφίες με δυναμίτες

10 Εκρήξεις από δυναμιτες...

11

12 Χριστούγεννα στην Κάλυμνο

13 Πάσχα στην Κάλυμνο..

14 Θεοφάνεια

15 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΜΝΟΥ

16 ΟΜΑΔΑ Β - ΤΑΞΗ Α5 ΕΤΟΣ 2014-15 ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΘΕΟΦΙΛΗΣΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΘΕΟΦΙΛΗΣ ΣΑΚΚΑΛΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣΣΑΚΚΑΛΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΔΡΕΓΑΣ ΝΙΚΗΤΑΣΣΔΡΕΓΑΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΑΛΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣΣΤΑΛΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣ

17 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σημαντικό ρόλο στις παραδόσεις της Καλύμνου κατέχουνε οι παραδοσιακοί χοροί. Οι παραδοσιακοί χοροί της Καλύμνου είναι ο Ίσσος, ο Συρτός και ο δημοφιλέστερος χορός που ονομάζετε Καλυμνιώτικος χορός ή αλλιώς ο χορός του Μηχανικού

18 Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Ο χορός του μηχανικού είναι γνήσια καλύμνικος χορός και καθαρά αντρικός. Χορεύεται σε διάφορες εκδηλώσεις είτε έχουν σφουγγαράδικο περιεχόμενο είτε όχι (γάμους, γλέντια, πανηγύρια) Είναι απομίμηση του πιασμένου μηχανικού, δηλαδή του δύτη που βουτούσε και είχε υποστεί την νόσο των δυτών (ήμι- παράλυση). Ο χορός ξεκίνησε πριν 50 χρόνια. Όμως τις ρίζες του, του πραγματικού χορού με ήρωα αληθινά "πιασμένο" μηχανικό θα τις αναζητήσουμε στις αρχές του περασμένου αιώνα. Η παντελής άγνοια κανόνων κατάδυσης ήταν η αιτία που υπήρχαν πολλά θύματα. (wikipedia)

19 Εδώ βλέπετε την αυθεντική μουσικοχορευτική παρουσίαση αυτού του σκοπού όπως υπάρχει στην Κάλυμνο, όπου χορεύεται με δωρική απλότητα και παίζεται χωρίς ποτέ να τραγουδιέται με τους λέρικους στίχους των Χατζηδάκηδων.To λαούτο πριμάρει με χάρη αντίς για τα ανοίκεια, άνοστα ακόρντα πού παίζουν οι Αθηνοτραφείς νεόκοποι λαουτιέρηδες του κιθαρίστικου ύφους,ενώ το βιολί κελαηδάει κορντισμένο LEVA(αλά τούρκα), μια τέχνη παρατημένη χάρη στην άχαρη ομογενοποίηση των πάντων πού μας προτείνει ο εκσυγχρονισμός Μηχανικός ο Μιχάλης Καμπουράκης

20 ΤΣΑΜΠΟΥΝΑ Το μουσικό όργανο που ξεχωρίζει στην Κάλυμνο είναι η τσαμπούνα. Αυτό το είδος μουσικής είναι χαρακτηριστικό των βοσκών που στην Κάλυμνο αποτελούσαν το άλλο κύριο επάγγελμα μετά τους ναυτικούς.

21 ΤΣΑΜΠΟΥΝΑ Η τσαμπούνα είναι ένα πνευστό κατασκεύασμα φτιαγμένο από ολόκληρο δέρμα κατσικιού. Από την μία άκρη το φυσούν και καθώς φύσουν από εκεί, παίζουν με τα δάχτυλα την φλογέρα την οποία καταλήγει. Συνήθως ο οργανοπαίκτης είναι ένας βοσκός, ο οποίος είναι και ο κατασκευαστής της. (Βικιπαίδια)

22

23

24 Στην τσαμπούνα ο Μιχάλης Μπαϊράμης

25 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΦΑΓΗΤΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΜΝΟΥ

26 Η επίσκεψή σας στην Κάλυμνο αποτελεί πρώτης τάξεως ευκαιρία για να δοκιμάσετε τις σπεσιαλιτέ του νησιού. Οι γλυκές προτάσεις, οι αλμυρές γεύσεις και τα αγνά προϊόντα της Καλύμνικης γης ικανοποιούν παραδοσιακά τους λάτρεις του καλού φαγητού, οι οποίοι τα αναζητούν σε κάθε ευκαιρία.

27 Η θάλασσα υπήρξε πάντα το σημείο αναφοράς για την Κάλυμνο και προσδιόρισε σχεδόν ολοκληρωτικά την τοπική ζωή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων και η μαγειρική. Στην Κάλυμνο θα βρείτε πληθώρα συνταγών με ψάρια και θαλασσινά και γευθείτε θαλασσινές νοστιμιές, αλιευμένες από τα καθαρά νερά του Αιγαίου λίγες μόνο ώρες πριν φτάσουν στο πιάτο σας.

28 ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ ΓΕΜΙΣΤΑ 2 ½ κ. μεγάλα καλαμάρια 4 μεγάλα κρεμμύδια τριμμένα 600 γρ. ρύζι 2 φλιτζάνια τσαγιού ψιλοκομμένο μαϊντανό 1 κ. ντομάτες τριμμένες 2 κουταλιές πελτέ ντομάτας 1 φλιτζάνι κουκουνάρι 1 νεροπότηρο ελαιόλαδο αλάτι/πιπέρι οδοντογλυφίδες Καθαρίζετε και πλένετε καλά τα καλαμάρια Ψιλοκόβετε τα πλοκάμια. Σε μια κατσαρόλα σε σιγανή φωτιά, ρίχνετε τα ψιλοκομμένα πλοκάμια να αφήσουν τα υγρά τους και ανακατεύετε για περίπου 5 λεπτά. Προσθέτετε το ελαιόλαδο και το τριμμένο κρεμμύδι να μαραθεί. Ρίχνετε μπόλικο αλάτι και πιπέρι και αφήνετε για 5 λεπτά. Προσθέτετε τον μαϊντανό, το κουκουνάρι, σκεπάζετε την κατσαρόλα και περιμένετε για περίπου 10 λεπτά. Στη συνέχεια ρίχνετε την τριμμένη ντομάτα, τον πελτέ ντομάτας, ανακατεύετε και αφήνετε για περίπου 15 λεπτά να βράζουν Ξεπλένετε το ρύζι. Χωρίζετε τη σάλτσα που μόλις ετοιμάσατε σε 2 κατσαρόλες. Στη μια προσθέτετε το ρύζι να βράσει μαζί με το περιεχόμενό της και να αποτελέσει τη γέμιση για τα καλαμάρια. Την άλλη την αφήνετε στην άκρη για να βράσετε τα γεμισμένα καλαμάρια. Αφήνετε τη γέμιση να κρυώσει λίγο και στη συνέχεια παίρνετε ένα ένα τα καθαρισμένα καλαμάρια και αρχίζετε να τα γεμίζετε. Κλείνετε το κάθε καλαμάρι με μια οδοντογλυφίδα. Μόλις γεμίσετε όλα τα καλαμάρια, ρίχνετε ελαιόλαδο σε ένα τηγάνι, αφήνετε να ζεσταθεί και τα σωτάρετε ένα ένα. Το κάθε καλαμάρι που σωτάρεται, το μεταφέρετε μέσα στην 2η κατσαρόλα με τη σάλτσα. Όταν βάλετε όλα τα καλαμάρια στην κατσαρόλα, αφήνετε να μαγειρευτούν για περίπου 30 λεπτά.

29 Ένα από τα φαγητα που εχουν γινει παραδοση στην καλυμνο,είναι το γεμιστό αρνί που ψήνεται κλεισμένο σε πήλινο σκεύος με καπάκι από πηλό, από το οποίο πήρε και το όνομα του, ένα φαγητό κυρίως πασχαλινό

30 ΦΥΛΛΑ 1/2 κιλό μοσχαρίσιο κρέας 1/2 κιλό χοιρινό κρέας κόκκαλα από το κρέας 50 φρέσκα αμπελόφυλλα 2 μεγάλα κρεμμύδια ψιλοκομμένα 1 ½ ποτήρι ρύζι καρολίνα 4 ντομάτες χονδροκομμένες 1 κ.σ. πελτέ ντομάτας 1 κ.σ. βούτυρο 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο αλάτι/πιπέρι ντομάτες κομμένες σε ροδέλες 1 ποτήρι ελαιόλαδο για το μαγείρεμα Για το αυγολέμονο χυμό από 3 λεμόνια 2 αυγά Κόβετε το κοτσανάκι από τα αμπελόφυλλα και τα ζεματάτε. Τα αφήνετε σ ένα σουρωτήρι να στεγνώσουν. Κόβετε τα κομμάτια του μοσχαρίσιου και του χοιρινού κρέατος ψιλά ψιλά και τα ρίχνετε σε ένα μπόλ. Προσθέτετε τον πελτέ ντομάτας, το βούτυρο, λίγο ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι. Πλένετε το ρύζι, το ρίχνετε στη γέμιση και ζυμώνετε να ανακατευτούν καλά τα υλικά.Ρίχνετε στο τέλος το κρεμμύδι και λίγο χυμό λεμόνι και ανακατεύετε. Βάζετε στον πάτο μιας κατσαρόλας, μερικά αμπελόφυλλα, και αν έχετε κληματσίδες από πάνω τοποθετείτε μία στρώση με κόκαλα από το κρέας. Βάζετε μία κουταλιά γέμισης σ’ ένα από τα φύλλα, τα διπλώνετε και αρχίζετε να τα στοιβάζετε στην κατσαρόλα αρχίζοντας ανάμεσα από τα κόκαλα. Στα μισά της κατσαρόλας, βάζετε μια στρώση από ντομάτες κομμένες σε ροδέλες και συνεχίζετε με τα υπόλοιπα ντολμαδάκια. Στο τέλος βάζετε άλλη μια στρώση από φρέσκιες ντομάτες κομμένες σε ροδέλες, προσθέτετε ένα ποτήρι ελαιόλαδο, λίγο βούτυρο και αλάτι. Σκεπάζετε με ένα πιάτο, ρίχνετε νερό και σκεπάζετε την κατσαρόλα να μαγειρευτούν τα φύλλα, στην αρχή σε δυνατή και στη συνέχεια σε μέτρια φωτιά για 30 περίπου λεπτά. Ετοιμάζετε το αυγολέμονο. Σε ένα μπολάκι ρίχνετε το χυμό από τα λεμόνια, το ασπράδι από τα αυγά και χτυπάτε. Προσθέτετε 1 ποτηράκι ζωμό από τα ντολμαδάκια, τους κρόκους από τα αυγά χτυπώντας συνέχεια το μείγμα. Ρίχνετε όλο το αυγολέμονο στην κατσαρόλα ανακινείτε τη κατσαρόλα και την κατεβάζετε από τη φωτιά.

31 ΤΕΛΟ Σ 1 ο ΕΠΑΛ ΚΑΛΥΜΝΟΥ ΤΑΞΗ Α’5 ΚΩΣΤΑΣ ΨΑΡΡΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΟΥΡΙΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ ΜΠΙΛΛΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΣΑΚΑΛΕΡΟΣ