Π α ι γ ν ί δ ι α α π ό τα π α λ ι ά. ΠΑΙXΝΙΔΙ Η λέξη παιχνίδι προέρχεται από την λέξη παίχτης – παίζω – παις. Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ’

Παρουσίαση με θέμα: "Π α ι γ ν ί δ ι α α π ό τα π α λ ι ά. ΠΑΙXΝΙΔΙ Η λέξη παιχνίδι προέρχεται από την λέξη παίχτης – παίζω – παις. Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ’"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Π α ι γ ν ί δ ι α α π ό τα π α λ ι ά

2 ΠΑΙXΝΙΔΙ Η λέξη παιχνίδι προέρχεται από την λέξη παίχτης – παίζω – παις. Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ’ εξοχήν αυθόρμητη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα των παιδιών που έχει ως στόχο την συναισθηματική τους ευχαρίστηση. Η ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι ξεκινά από την βρεφική ηλικία.

3 ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Η προσωπικότητα των παιδιών αναπτύσσεται μέσα από τα παιχνίδια τους και όσα επινοούν τα άλλα παιδιά και οι ενήλικες. Το παιχνίδι είναι μια διαρκής μαρτυρία της δημιουργικότητας, που σημαίνει ζωντάνια. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί κάνει φίλους. Το παιχνίδι παρέχει μια οργάνωση για τη μύηση στις συναισθηματικές σχέσεις και έτσι βοηθά στην ανάπτυξη των κοινωνικών επαφών.

4 - δημιουργήσει και να μάθει αναπτύσσοντας την σκέψη του και οξύνοντας την κρίση του - ζήσει σε ένα κόσμο φανταστικό που μπορεί να εξουσιάσει - νοιώσει ευχαρίστηση - αναπτύξει την γλωσσική του ικανότητα - εκφράσει τα συναισθήματά του - δράσει ελεύθερα και αβίαστα - ερευνήσει τον υλικό κόσμο - αναπτύξει τις διαπροσωπικές του σχέσεις Το παιδί μέσα από το παιχνίδι έχει την ευκαιρία να:

5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Το παιχνίδι είναι ένα σημαντικό μέσο εξέλιξης καθώς επίσης και ο φυσικός τρόπος για την εκπαίδευση των παιδιών. Το παιχνίδι είναι για τα παιδιά, όπως η εργασία για τους ενήλικες.

6 Βρεφικά και νηπιακά παιχνίδια Τα βρεφικά ή νηπιακά παιχνίδια παίζονταν κυρίως από τη μάνα τη γιαγιά και συχνά τη μεγαλύτερη αδερφή με σκοπό τη διασκέδασή του. Πολλά από αυτά ιδίως τα βρεφικά παίζονται μέχρι σήμερα, αφού το μωρό γίνεται πάντα το επίκεντρο του ενδιαφέροντος σε κάθε οικογένεια.

7 Βρεφικά και νηπιακά  Κούπε-Πε  Πάει ο λαγός να πιεί νερό  Πλάθω κουλουράκια  Αχ κουνελάκι  Έχω δυο πουλάκια  Κούνια - Μπέλα  Εδώ θα κάτσει το πουλί  Εκκλησίτσα  Τσίμπι -τσίμπι τον ανθό  Έχεις φωτιά  Πεταλούδα  Παλαμάκια

8 Παιχνίδια που τα φτιάχναμε μόνοι μας Δίχαλο – σφεντόνα Ξ ύλινο, με πετσάκια και λάστιχο κλώνο ή σαμπρέλα. Επικίνδυνο και απαγορευμένο παιχνίδι που έφτιαχναν οι μεγαλύτεροι, αφού εύκολα κάποιος μπορούσε να τραυματιστεί πολύ σοβαρά εάν χτυπούσε στο πρόσωπο ή στο κεφάλι με τις πέτρες που εκτοξεύανε. Το χρησιμοποιούσαν για να κυνηγήσουν πουλιά, αλλά και για να συναγωνιστούν στην σκοποβολή. Ενίοτε σπάγανε κανένα τζάμι.

9

10 Σβία (η «Ίυγγα» των αρχαίων Ελλήνων) Έπαιρναν ένα κουκούτσι βερίκοκου και το έτριβαν καλά σε πέτρες για να λεπτύνει από τις δυο πλευρές. Μετά άνοιγαν δυο τρύπες. από όπου περνούσαν ένα καρφί μεγάλο και το κάρφωναν σε ένα άδειο καρούλι. Από μια τρίτη, πλαϊνή τρύπα περνούσαν σπάγκο, το οποίο τύλιγαν στο καρφί. Κρατούσαν με το δείκτη και τον αντίχειρα το κουκούτσι και τραβούσαν το σπάγκο, θέτοντας σε περιστροφική κίνηση το καρφί και το καρούλι.

11

12 Άρες (παγίδες πουλιών) Οι παγίδες των πουλιών, σε παλιότερες εποχές, για τα παιδιά της υπαίθρου δεν ήταν απλά ένα παιχνίδι που περνούσαν τις ώρες τους, αλλά έπαιζαν και το ρόλο της ωφελιμότητας του κυνηγιού για βιοποριστικούς λόγους.

13

14 Κατασκευές με άμμο Η άμμος για τα παιδιά είναι έμπνευση, εξάπτει τη φαντασία και τα βοηθάει να εκφράζονται δημιουργικά. Πίσω από κάθε δημιουργία στην άμμο κρύβεται μια πτυχή της προσωπικότητάς του παιδιού, ενώ υποσυνείδητα προβάλλονται σε αυτήν κάποια προβλήματα και εμπειρίες του.

15

16 Πατίνι με ρουλεμάν Η δυσκολία ήταν να βρεθούν τα ρουλεμάν. Από κει και πέρα υπήρχαν οι... ειδικοί που βοηθούσαν στην δύσκολη αυτή κατασκευή. Οι τελευταίες καλλιτεχνικές πινελιές ήταν συνήθως πεντόλιρα που τοποθετούσαμε στη φάτσα. Αγαπημένες πίστες ήταν οι αμαξωτές με ελαφριά κατηφόρα. Δύσκολα μπορεί να ξεχάσει κανείς το θόρυβο που έκαναν τα πατίνια στο κατήφορο.

17

18 Κύλιντρο ή Τσέρκι Τα παιδιά έβρισκαν σιδερένια στεφάνια, από συρματόσχοινο, κυρίως και με ένα συρμάτινο γάντζο στο χέρι, μήκους 50-60 έκ., τα έσπρωχναν με τρόπο. Αυτά κυλούσαν και ξωπίσω τους τα παιδιά έτρεχαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν, ακολουθώντας διάφορες διαδρομές.

19

20 Αετός της Καθαρής Δευτέρας. (Χαρταετός) Τα βασικά στοιχεία για την κατασκευή του χαρταετού ήταν καλάμια που τα σκίζαμε για να φτιάξουμε το σκελετό, σπάγγος, λαδόκολα για πανί που την κολάγαμε με κουρκούτι στο περιφερειακό σπάγγο, και εφημερίδες για ουρά. Αργότερα με την εμφάνιση των έγχρωμων χαρτιών οι κατασκευές έγιναν περίτεχνες και εντυπωσιακές και ανέμιζαν υπερήφανα στο γήπεδο.

21

22 Κουρίτα Η κουρίτα ήταν ένα θαλασσινό παιχνίδι για αγόρια. Φτιαχνόταν από μεγάλο τενεκέ λαδιού ή βουτύρου σε σχήμα ψαροκάικου. Το έβαφαν, του έβαζαν άλμπουρο, ξάρτια και του έδιναν το όνομα κάποιου αγαπημένου προσώπου. Το έδεναν μ’ ένα σχοινί, πιο πίσω από την πλώρη (πλάγια), ώστε όταν το έριχναν στη θάλασσα, τραβώντας ’το, να πλέει προς τ’ ανοιχτά, όσο σχοινί κι αν άφηναν ελεύθερο.

23 Ναυμαχίες με σκάφες Ένα παιχνίδι που έπαιζαν οι πιο «ναυτικοί» πιτσιρικάδες ήταν η δημιουργία μιας μεγάλης κουρίτας από ενωμένους τενεκέδες ή από μεγάλη λαμαρίνα, η οποία έπλεε σαν μικρό βαρκάκι και χωρούσε μέσα της ένα παιδί. Έτσι διεξαγόταν, ένας άλλος πόλεμος-ναυμαχία ανάμεσα στις μεγάλες κουρίτες και τις σκάφες. Μόνο που είχαν μέσα τους πραγματικούς «πολεμιστές».

24 Οι ναυμαχίες Ένα καλοκαιρινό, θαλασσινό παιχνίδι ήταν οι ναυμαχίες, με επιρροή κι αυτό από τον πόλεμο. Παιζόταν με κουρίτες και «Μαςς». Τα «Μαςς» ήταν τα ταχύπλοα σκάφη των εμπολέμων, κατά τη μάχη της Λέρου. Τα παιδιά, επηρεασμένα από αυτά τα πολεμικά πλοιάρια, κατασκεύαζαν τα δικά τους «ταχύπλοα». Έπαιρναν ένα ξύλο-σανίδα, με μυτερή την πλώρη, για να σχίζει το νερό, στρογγυλή την πρύμη και μπροστά έβαζαν μία πρόκα (καρφί), σαν έμβολο αρχαίας τριήρους.

25

26 Τα ομαδικά παιχνίδια : Ποδόσφαιρο Σκλαβάκια Πόλεμο Πετροπόλεμο Χοστό ( Κρυφτό) (με μάνα ένα ντενεκέ) Κάτω πάνω (μακρυά γαϊδούρα) Ολυμπιακοί αγώνες

27 Πετροπόλεμος 10ετίας του ’50 Ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι, το οποίο έκανε την εμφάνισή του κυρίως μετά τον πόλεμο, σαν απόηχός του, ήταν «Ο πετροπόλεμος». Είναι χειροπιαστή απόδειξη για τη βαθιά επίδραση που άσκησε στις παιδικές ψυχές εκείνης της δύσκολης περιόδου, η βία των πολεμικών συγκρούσεων στο νησί. Αφού εξοπλίζονταν καλά με καλάμια, πέτρες και… κράνη (απομεινάρια του πολέμου) για προστασία, ανέβαιναν στο Πιτύκι. Εκεί η ομάδα του Χριστού φρόντιζε να οργανώσει το χώρο της, όπως και οι πραγματικοί στρατιώτες. Σε λίγο άναβε η μάχη, με τις πέτρες να πέφτουν βροχή, από τη μια και την άλλη πλευρά. Κι αφού «έπαιρναν αμπάριζα» τους αντιπάλους, δηλαδή τους έστρωναν στο κυνήγι, τα παιδιά κατέβαιναν στην πλατεία του Πλατάνου και έκαναν, καμαρωτά- καμαρωτά την παρέλαση, με τα καλάμια στους ώμους, τις εξαρτήσεις και τα κράνη, σαν αληθινοί στρατιώτες. Ήταν η λεγόμενη «Φανταρία»!!!

28

29 Ξυλίκι ή Καμουντί Παιζόταν συνήθως από δύο ή και τρεις ομάδες. Χρησιμοποιούσαν δυο άνισα σε μήκος ξύλα. Το μεγάλο (μήκους 40-45 εκ.) ήταν το «καμουντόξυλο». Η μια άκρη του ήταν πλατιά και η άλλη κατάλληλα πελεκημένη για να μπορεί να πιάνεται από την παλάμη του παίχτη. Το μικρότερο (μήκους 10-12εκ.) ήταν το «καμουντί», με μυτερές (κωνικές) τις άκρες του. Έφτιαχναν ένα λακκάκι στο χώμα, όπου τοποθετούσαν το «καμουντί». Για να επιλεγεί όμως η ομάδα που θα έπαιζε πρώτη, ένα παιδί τίναζε με το χέρι το «καμουντί» σε απόσταση 10-15 μ. μακριά. Μετά άρχιζε να μετράει πόσες φορές χωράει το «καμουντόξυλο» από το λακκάκι έως το σημείο που έπεσε το «καμουντί», λέγοντας κάθε φορά: “Μάνα-καμουντί-τόπι”, (αν έπαιζαν τρεις ομάδες) ή “Μάνα-καμουντί”, (αν έπαιζαν δύο). Νωρίτερα, κάθε ομάδα είχε διαλέξει τι ήθελε: “Μάνα”, “καμουντί” ή “τόπι”. Η προτίμηση όποιας ομάδας “έπεφτε” στο τελευταίο μέτρημα, αυτή η ομάδα άρχιζε να παίζει.

30

31 Αμπάριζα Τα παιδιά, 8 ως 14 τον αριθμό, χωρίζονται σε 2 ομάδες και κάθε ομάδα έχει τη μάνα της. Κάθε ομάδα διαλέγει την περιοχή της, δηλ. την ¨αμπάριζά¨ της, που θα υπερασπίζει. Ένα παιδί από την ομάδα που παίζει πρώτη, φωνάζει: «Παίρνω αμπάριζα και βγαίνω» και τρέχει προς την αντίπαλη αμπάριζα για να την κυριεύσει. Ένα παιδί από την αντίπαλη ομάδα ξεκινάει για να αιχμαλωτίσει τον αντίπαλο ή να κυριεύσει την αμπάριζα των αντιπάλων. Όμοια ξεκινάνε και οι υπόλοιποι παίκτες των ομάδων. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα κυριεύσει την αμπάριζα των άλλων.

32

33 Παίζεται με ένα κουτί, «τενεκίδι» και «αμάδες», πλακουτσωτές πέτρες. Χαράζουν μια γραμμή στο χώμα και στήνουν στο μέσο της το «τενεκίδι», δηλαδή τον «κούκο». Σε απόσταση περίπου 10 μέτρων τραβούν μια δεύτερη γραμμή, όπου παρατάσσονται τα παιδιά με τις «αμάδες» στα χέρια, για το λάχνισμα. Πρώτα πρέπει να βγει αυτός που θα «φυλάει τον κούκο». Ρίχνουν τις αμάδες τους στην απέναντι γραμμή και όποιου η αμάδα πέσει μακρύτερα αυτός «θα φυλάει τον κούκο». Οι άλλοι, ανάλογα με τη σειρά που έφεραν, σημαδεύουν το τενεκίδι, με σκοπό να το παρασύρουν μακριά από τη γραμμή. Τη στιγμή που σημαδεύουν, λένε: «Μάμηση στον Κούκο». Ο «Κούκος».

34 Αν κάποιος καταφέρει και χτυπήσει τον κούκο, φωνάζει: «Κούκος!» και τρέχει να μαζέψει την αμάδα του. Το ίδιο κάνουν και τα υπόλοιπα παιδιά, που έριξαν μέχρι τότε. Τρέχουν να πιάσουν τις πέτρες τους. Τότε το παιδί που στέκεται δίπλα στο «τενεκίδι», αφού πρώτα το μαζέψει και το στήσει στη θέση του, στρώνει στο κυνήγι τα άλλα παιδιά, που πλησιάζουν, αναζητώντας τις αμάδες τους. Μόλις πιάσει ένα, αυτό πρέπει να τον αντικαταστήσει. Τα παιδιά για να γλιτώσουν πρέπει να περάσουν από την άλλη μεριά της γραμμής.

35 Τα παιχνίδια που παίζαμε στα πεζούλια: Πεντόβολα Ντάμα (απλή αλλά και υποχρεωτική) Ποδοσφαιράκι Σαλίγκαρο Τρίλιζα Βεζίρης (ξυλάς, βασιλιάς, ψωμάς, κλέφτης)

36

37 Τα "κοριτσίστικα" παιχνίδια Κούκλες Μήλα Κουτσό (ή καλόγερο) Σκοινάκι Λάστιχο

38 Οι κούκλες Εκείνα τα δύσκολα χρόνια οι κούκλες, που ήταν το πιο αγαπημένο παιχνίδι των κοριτσιών, μικρών και μεγάλων, ήταν πάνινες. Τις κατασκεύαζαν τα ίδια, με τη βοήθεια της μητέρας και της γιαγιάς. Έκοβαν κομμάτια από παλιά ρούχα, τα έραβαν, δίνοντας το ανάλογο σχήμα μελών του σώματος (κεφάλι, χέρια, πόδια κλπ.) και τα παραγέμιζαν με βαμβάκι ή κουρέλια. Τα συνέδεαν κατάλληλα και αφού πρόσθεταν μαλλιά από κλωστές και ζωγράφιζαν τα χαρακτηριστικά του προσώπου, είχαν έτοιμη την κούκλα τους. Έραβαν τα ρουχαλάκια της από διάφορα κουρέλια, της έφτιαχναν κούνια ή καροτσάκι από κουτιά, την κοίμιζαν, την τάιζαν. Έπαιρναν το ρόλο της μητέρας φυσικά και αβίαστα, όπως θα τον αναλάμβαναν, μερικά χρόνια αργότερα, στην ενήλικη ζωή τους.

39

40

41 Άλλα παιχνίδια Μπίλιες γυάλινες και σιδερένιες

42 Τάκα-τάκα Το παιχνίδι αυτό το αποτελούσαν δύο μεγάλες κοκάλινες μπίλιες που κρεμότανε με λεπτό σχοινάκι από ένα σιδερένιο κρίκο. Ο διαολεμένος θόρυβος που έκανε σε συνάρτηση με τα συχνά ατυχήματα που προκαλούσε το έκανε γρήγορα απαγορευμένο παιχνίδι.

43

44 Κρυφτό - Καμουτί Σε αυτό το παιχνίδι μπορούν να παίξουν από 3 άτομα και πάνω. Ένα παιδί φυλάει (μετράει έως το 200- 5, 10, 15, 20…). Μόλις τελειώσει αρχίζει να ψάχνει για τα παιδιά. Όταν βρει ένα παιδί λέει “φτου” και το όνομα του παιδιού. Το τελευταίο παιδί πρέπει να πει “φτου ξελευθερία” για να ξαναφυλάξει το ίδιο παιδί. ‘Αμα αυτό δεν γίνει, τότε φυλάει το παιδί που “έφτυσε” πρώτο.

45

46 ΤΡΕΙΣ...ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΥΡΙ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ Τα παιδιά σχηματίζουν ένα κύκλο, καθισμένα γύρω από τη μάνα, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα παιδιά. Εκείνη βγάζει τη ζώνη της ή ένα λουρί ή σχοινί και πρώτα σχηματίζει μ' αυτό διάφορα σχήματα, π.χ. ένα αχλάδι, ένα μήλο, ένα καλάθι κτλ. Τα άλλα πρέπει να μαντέψουν τι παριστάνει. Όποιο το βρει, του δίνει η μάνα το λουρί και τότε εκείνο έχει το δικαίωμα να σηκωθεί και να κυνηγήσει τα άλλα παιδιά. Η μάνα μένει στη θέση της και κάθε τόσο φωνάζει: «Τρεις και το λουρί της μάνας! ». Εκείνος που κρατεί το λουρί, συνεχίζει το κυνήγι του κι αν κτυπήσει κανένα παιδί, τότε εκείνο βγαίνει απ' το παιχνίδι. Αν όμως η μάνα φωνάξει: «Τρεις και το λουρί της μάπας! », τότε αυτός που κυνηγάει, πρέπει αμέσως να γυρίσει πίσω και να παραδώσει το λουρί στη μάνα, αλλιώς τα άλλα παιδιά έχουν το δικαίωμα να τον πάρουν στο κυνήγι και να του πάρουν το λουρί και να αρχίσουν μ' αυτό να τον χτυπούν.

47

48 Η ΤΥΦΛΟΜΥΓΑ Η τυφλόμυγα παίζεται από δύο παιδιά και πάνω. Στην αρχή όλοι τραβάνε έναν κλήρο για να δούνε ποιος θα τα φυλάει. Αυτός κλείνει τα μάτια του με ένα μαντήλι. Την ώρα που τα έχει κλειστά τα παιδιά ανακατεύονται. Όποιο παιδί πιάσει πρέπει να βρει πως το λένε δηλαδή ποιο είναι. Αν το αναγνωρίσει τότε αυτό το παιδί κάνει τη τυφλόμυγα. Και έτσι αυτό συνεχίζεται.

49

50 Περνά - περνά η Μέλισσα Αυτό το παιχνίδι είναι ένα παλιό και παραδοσιακό παιχνίδι. Συγκεντρώνονται τουλάχιστον έξι παιδιά και δύο χτυπούν παλαμάκια και τραγουδούν. Τα υπόλοιπα περνούν κάτω απ' τα χέρια τους και όποιον πιάσουν το βάζουν και επιλέγει με ποιανού το μέρος θα πάει. Τελικά όταν μαζευτούν όλα τα παιδιά τραβάνε τους άλλους και όποιοι δεν πέσουν κάτω είναι οι νικητές. Αυτό το παιχνίδι το παίζουν πολλά παιδιά, ακόμα και στις μέρες μας.

51

52 Χρυσόπουλα-Χρυσόμυγα Το έντομο αυτό, χρυσοπράσινου χρώματος, εμφανιζόταν στο δενδρολίβανο. Έπιαναν χρυσόμυγες και αφού τις έδεναν από το κεφάλι με μια λεπτή κλωστή, τις σβούριζαν δυο τρεις φορές. Τότε αυτές άνοιγαν τα φτερά τους και βουίζοντας πετούσαν ψηλά, ενώ τα παιδιά τις κρατούσαν απ’ την κλωστή. Έκαναν και συναγωνισμούς. Νικούσε το παιδί που η χρυσόμυγά του πήγαινε ψηλότερα. Τότε, ανάλογα με τη συμφωνία που είχαν κάνει, έπαιρνε από τον άλλο «χρυσόπουλα», κάτι μικρά, κιτρινωπά έντομα, τα οποία νωρίτερα φρόντιζαν να μαζέψουν μέσα σε σπιρτόκουτα, στα οποία τοποθετούσαν ζάχαρη και τα είχαν στις τσέπες τους.

53

54 Κεραμιδάκια Τα παιδιά χαράζουν έναν κύκλο και στο κέντρο του στήνουν το ένα πάνω στο άλλο πέντε κεραμιδάκια. Ύστερα, σε απόσταση 5-6 μέτρων, χαράζουν μια γραμμή και χωρίζονται σε δυο ομάδες. Τα παιδιά της πρώτης ομάδας, με τη σειρά, πατώντας στη γραμμή, σημαδεύουν μ’ ένα μικρό τόπι τα κεραμιδάκια, για να τα γκρεμίσουν. Αν αποτύχουν, έρχεται η σειρά της δεύτερης ομάδας. Όταν κάποιο παιδί τα γκρεμίσει, η ομάδα του τα διασκορπίζει μέσα στον κύκλο για να δυσκολέψει την άλλη ομάδα που προσπαθεί να τα ξαναστήσει. Κι ενώ οι παίκτες της δεύτερης ομάδας αγωνίζονται να ξαναστήσουν τα κεραμιδάκια, τα παιδιά της πρώτης ομάδας, τους χτυπούν με το τόπι για να τους «κάψουν», δηλαδή να τους βγάλουν απ’ το παιχνίδι.

55

56 Δεν περνάς κυρά Μαρία Πιάνονται απ' το χέρι και σχηματίζουν κύκλο, ενώ ένα κορίτσι απ' τα μεγαλύτερα, η κυρα-Μαρία, στέκεται στη μέση. Αρχίζουν να γυρίζουν γύρω γύρω και τραγουδούν, ενώ η κυρα-Μαρία προσπαθεί να περάσει ανάμεσά τους. -Που θα πας κυρα-Μαρία, δεν περνάς δεν περνάς, -Που θα πας κυρα-Μαρία, δεν περνάς, περνάς! -Θε να πάω εις τους κήπους δεν περνώ, δεν περνώ.

57

58 ΛΥΚΕ ΛΥΚΕ, ΕΙΣΑΙ ΕΔΩ; Ένα από τα μεγαλύτερα παιδιά κάνει τον λύκο, και πάει και κρύβεται πίσω από ένα θάμνο ή ένα δέντρο. Τα άλλα παιδιά, με επικεφαλή ένα απ' τα μεγαλύτερα, που θα είναι η «μάνα», πιάνονται στη σειρά, το ένα πίσω απ' το άλλο και πλησιάζουν το κρησφύγετο του λύκου, απαγγέλλοντας ρυθμικά: «Πήγε ο λύκος στο βουνό, μες στο δάσος το πυκνό. Τριγυρνώ και τραγουδώ: Λύκε, λύκε είσαι δω;»

59 ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ΟΛΟΙ Τα παιδάκια σχηματίζουν έναν κύκλο και βάζουν το πιο μικρό στη μέση. Ύστερα πιάνονται από τα χέρια και γυρίζουν τραγουδώντας: Γύρω-γύρω όλοι Στη μέση ο Μανόλης, Χέρια, πόδια στη γραμμή Όλοι κάθονται στη γη! -Κάθισε, Μανολάκη! Με το: «όλοι κάθονται στη γη!», όλα τα παιδάκια κάθονται χάμω και τεντώνουν τα πόδια τους προς το κέντρο. Το ίδιο πρέπει να κάνει και ο «Μανόλης».

60

61 Η ΜΙΚΡΗ ΕΛΕΝΗ Τα κοριτσάκια σχηματίζουν έναν κύκλο, που κοιτάζει προς τα μέσα. Στο κέντρο κάθεται ένα κοριτσάκι, που κάνει τάχα ότι κλαίει. Τα άλλα γυρίζουν γύρω-γύρω και τραγουδούν: - Η μικρή Ελένη κάθεται και κλαίει γιατί δεν την παίζουν οι φιλενάδες της. - Σήκω απάνω, πλύνε τα μάτια, κοίταξε τον ήλιο κι αποχαιρέτησε! Το κοριτσάκι, τότε, που κάνει την Ελένη, πλένει δήθεν τα μάτια της και κοιτάζει τον ήλιο κι ύστερα σηκώνεται ξαφνικά και πιάνει μια απ' τις άλλες, που γίνεται εκείνη Ελένη με τη σειρά της.

62

63 Η ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ Οι παίκτες - από 5 ως 10 - κάθονται γύρω-γύρω και βγάζουν έναν αρχηγό, τα πιο μεγάλα απ' τα παιδιά ή τον πιο έξυπνο, ανάμεσα στους μεγάλους. Καθένας απ' τους παίκτες παίρνει έναν αριθμό. Εκείνος που κάθεται στ' αριστερά του αρχηγού, παίρνει τον αριθμό 1 κι ο διπλανός του το 2 κι έτσι ως το τέλος. Κάθε παίκτης πρέπει να θυμάται καλά τον αριθμό του, γιατί απ' αυτό θα εξαρτηθεί αν θα κερδίσει ή θα χάσει. Πρώτος μιλάει ο αρχηγός και λέει: -Έχω μια κολοκυθιά που κάνει 3 (π.χ.) κολοκύθια! Μόλις αναφέρει αυτόν τον αριθμό, εκείνος που έχει το 3, πρέπει αμέσως να σηκωθεί και να πει: -Και γιατί να κάνει τρία; -Και πόσα θέλεις να κάνει; Ρωτάει ο αρχηγός -Να κάνει (π.χ.) πέντε. Μόλις ακούσει τον αριθμό του εκείνος που έχει το πέντε, πρέπει αμέσως να σηκωθεί και να πει: «Και γιατί να κάνει πέντε;» και το παιχνίδι συνεχίζεται μ' αυτόν τον τρόπο.

64

65 Σπασμένο τηλέφωνο Το παιχνίδι παίζεται με όσους παίχτες θέλετε. Τα παιδιά κάθονται στη σειρά και ο πρώτος λέει μία λέξη στο αυτί του δεύτερου, ο δεύτερος στον τρίτο, κ.ο.κ. έτσι ώστε να φτάσει στον τελευταίο. Αν ο τελευταίος βρει την αρχική λέξη, τότε πηγαίνει μπροστά και λέει τη δική του.

66

67 Θα μπορούσαμε να μιλάμε ώρες και να θυμόμαστε παλιά παιδικά παιχνίδια και τις φωνές των παιδιών να αντηχούν στις γειτονιές. Ποιος μπορεί να ξεχάσει την Πινακωτή, το Μπιζζζ, τις Αμάδες, τα Πεντόβολα, τη Μακριά γαϊδούρα και τόσα άλλα.

68 Σήμερα τα παραδοσιακά παιχνίδια κινδυνεύουν να ξεχαστούν. Σήμερα οι γειτονιές δεν αντηχούν από χαρούμενα γέλια των παιδιών. Η πλούσια αυτή κληρονομιά των προγόνων μας αγνοείται. Παιχνίδι σημαίνει ώρα ξεκούρασης, ξεγνοι- ασιάς, γέλιου. Τα παιδιά που σήμερα παίζουν, αντιπροσω- πεύουν το μέλλον μας.

69 Οφείλουμε να διαφυλάξουμε το παλιό παιχνίδι, σαν πολύτιμη παρακαταθήκη για μας και τις γενιές που έρχονται. Παιχνίδι και Παιδί είναι έννοιες αλληλένδετες.