ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΑ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΑ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΑ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

2 ΘΕΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ-ΕΝΩΣΙΑΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΓΑΛΙΑΣ

3 ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

4 ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

5 Ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων: Δύο κατηγορίες Εργαζόμενοι (Αρ. 45επ. ΣΛΕΕ) Αφορά μόνο φυσικά πρόσωπα (μισθωτοί) Εγκατάσταση (Αρ. 49επ. ΣΛΕΕ) Αφορά και φυσικά πρόσωπα (αυτοαπασχολούμενου ς) και εταιρείες υπό την έννοια του ΣΛΕΕ 54 Εταιρείες (Αρ. 54 ΣΛΕΕ): Νομικά πρόσωπα (αστικά ή εμπορικά) με έδρα (καταστατική ή πραγματική) σε Κράτος – Μέλος

6 «Εργαζόμενοι», Αρ. 45 (1) ΣΛΕΕ Αυτόνομη ενωσιακή έννοια, Παροχή πραγματικών (μισθωτών) υπηρεσιών Για συγκεκριμένη περίοδο Για λογαριασμό και υπό τις οδηγίες άλλου προσώπου Με αντάλλαγμα αμοιβή Τί καλύπτεται; Άσκηση /Μαθητεία Μερική απασχόληση Εργασία επ’ αμοιβή σε είδος Τί δεν καλύπτεται; Εργασίες που δεν είναι αυθεντικά οικονομικές δραστηριότητες (π.χ. εργασίες αναμόρφωσης και κοινωνικής επανένταξης Εργασία στον δημόσιο τομέα (Αρ. 45(4) ΣΛΕΕ) – πρέπει να ερμηνευτεί στενά, καθώς είναι περιορισμός στην ελεύθερη κυκλοφορία

7 Εφαρμογή στο Δίκαιο της Ενέργειας Οι εργαζόμενοι που εργάζονται σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην ενέργεια μπορούν να α) αποδέχονται κάθε πραγματική προσφορά εργασίας, β) να διακινούνται ελεύθερα για τον σκοπό αυτό εντός της επικρατείας των κρατών μελών, γ) να διαμένουν σε ένα από τα κράτη μέλη με τον σκοπό να ασκούν εκεί ορισμένη εργασία δ)να παραμένουν στην επικράτεια ενός κράτους μέλους και μετά την άσκηση σ’ αυτό ορισμένης εργασίας

8 Περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων Άμεση διάκριση: Διαφορετική μεταχείριση μεταξύ προσώπων ευρισκομένων σε μια σχετικώς όμοια κατάσταση ρητώς επί τη βάσει της ιθαγενείας. Έμμεση διάκριση: Διαφορετική μεταχείριση μεταξύ προσώπων ευρισκομένων σε μια σχετικώς όμοια κατάσταση επί τη βάσει ενός φαινομενικά ουδέτερου λόγου (η βάση της διάκρισης δεν είναι η ιθαγένεια). Έμμεση διάκριση: Πρέπει να προκύπτει πραγματικά ή δυνητικά ένα συγκεκριμένο μειονέκτημα για τους αλλοδαπούς, π.χ. μια προϋπόθεση που πιο εύκολα πληρούται από τους ημεδαπούς.

9 Οι περιορισμοί του Αρ. 45(3) ΣΛΕΕ Δημόσια τάξη = κανόνες που διασφαλίζουν την ευταξία σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο δημόσια ασφάλεια = παρακώλυση λειτουργίας των κρατικών θεσμών και των δημοσίων υπηρεσιών – προσβολή στρατιωτικών συμφερόντων δημόσια υγεία = επιδημίες

10 Απασχόληση στη Δημόσια Διοίκηση Άρθρο 45 παρ. 4 Απασχόληση στη δημόσια διοίκηση Θέση απασχολήσεως προυποθέτει ειδική σύνδεση του κατόχου της με το κράτος Άσκηση αρμοδιοτήτων δημόσιας εξουσίας Ανάθεση στον κάτοχο της θέσης καθηκόντων γενικού κρατικού συμφέροντος Δύσκολη η εφαρμογή της εξαίρεσης στο δίκαιο της ενέργειας

11 Στις ρητά διατυπωμένες εξαιρέσεις εξετάζεται και η αρχή της αναλογικότητας

12 Αντικειμενικός λόγος (objective justification) Επιτακτική ανάγκη: 1. Η προστασία των εργαζομένων 2. Η προστασία του φορολογικού μηχανισμού 3. Η προστασία του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης Αρχή της αναλογικότητας

13 Διατάξεις σχετικές με την ελευθερία εγκατάστασης (ΣΛΕΕ) Ουσιαστικές διατάξεις Αρ. 49 ΣΛΕΕ: ελευθερία εγκατάστασης Αρ. 52(1) ΣΛΕΕ: Περιορισμοί Αρ. 54 ΣΛΕΕ: Εταιρείες Αρ. 55 ΣΛΕΕ: Ίση μεταχείριση αλλοδαπών σχετικά με τη συμμετοχή σε εταιρικό κεφάλαιο Εξουσιοδοτικές διατάξεις Αρ. 50 ΣΛΕΕ Αρ. 51(2) ΣΛΕΕ: Εξαιρέσεις Αρ. 52(2) ΣΛΕΕ: Περιορισμοί Αρ. 53 ΣΛΕΕ: Διπλώματα και πιστοποιητικά

14 Υποκείμενα ελευθερίας Φυσικά και Νομικά Πρόσωπα Φυσικά πρόσωπα που έχουν την ιθαγένεια κράτους μέλους (ανεξάρτητοι επαγγελματίες) Νομικά πρόσωπα – διαθέτουν ικανότητα δικαίου – δρουν με κερδοσκοπικό σκοπό – συνδέονται με κάποιο κράτος μέλος

15 Εννοια της εγκατάστασης Οικονομική δραστηριότητα Άσκηση μη μισθωτών δραστηριοτήτων Άσκηση κατά συνεχή και σταθερό τρόπο Ύπαρξη διασυνοριακού στοιχείου

16 Μορφές της Εγκατάστασης Κύρια Εγκατάσταση = κεντρικό σημείο συναλλαγών Δευτερεύουσα Εγκατάσταση Υποκατάστημα δευτερεύουσα επιχείρηση μιας κύριας επιχείρησης, που τοπικά απέχει από την κύρια Πρακτορείο = εννοούμε δευτερεύουσα επιχείρηση που ελέγχεται άμεσα από την κύρια (μητρική) επιχείρηση Θυγατρική εταιρία απολαμβάνει μιας νομικής αυθυπαρξίας. Ελέγχεται όμως οικονομικά από τη μητρική.

17 ΕΤΑΙΡΙΕΣ Ως εταιρίες οι οποίες απολαμβάνουν την ελευθερία εγκατάστασης, νοούνται οι εταιρίες που: Έχουν συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία ενός κράτους μέλους και Έχουν την καταστατική τους έδρα, την κεντρική τους διοίκηση ή την κύρια εγκατάσταση τους εντός της Κοινότητας.

18 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άμεση διάκριση = περιορισμός βάσει ιθαγένειας Έμμεση διάκριση = διατάξεις που δεν διακρίνουν βάσει της ιθαγένειας Μη διακρίνοντα μέτρα = το στοιχείο της διάκρισης δεν είναι απαραίτητο, εφαρμόζεται άνευ διακρίσεων αλλά παρακωλύει την ελευθερία εγκακτάστασης

19 Δικαιολογητικοί λόγοι Άσκηση Δημόσιας Εξουσίας (Άρθρο 51 ΣΛΕΕ) Η εξαίρεση πρέπει να ερμηνευθεί στενά Μόνο δραστηριότητες που αφορούν ευθεία και έχουν συγκεκριμένη σύνδεση με την άσκηση δημόσιας εξουσίας Αν τη δημόσια εξουσία ασκεί ιδιωτικός φορέας υπό την εποπτεία της δημόσιας αρχής, τότε το Αρ. 51(1) ΣΛΕΕ δεν εφαρμόζεται

20 Εξαιρέσεις Δημόσια ασφάλεια – Δημόσια τάξη – Δημόσια υγεία (Άρθρο 52 ΣΛΕΕ)– έλεγχος βάσει της αρχής της αναλογικότητας Επιτακτικοί λόγοι γενικού συμφέροντος Εθνικά μέτρα να εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις Αρχή αναλογικότητας

21 Εφαρμογή ελευθερίας εγκαταστάσεως στην ενέργεια C-347/06 ASM Brescia SpA v. Commune di Rodengo Salano Στο μέτρο που μια σύμβαση παραχωρήσεως παρουσιάζει βέβαιο διασυνοριακό ενδιαφέρον, η σύναψη, χωρίς καμία διαφάνεια, της συμβάσεως αυτής με επιχείρηση εγκατεστημένη στο κράτος μέλος της αναθέτουσας αρχής συνιστά διαφορετική μεταχείριση εις βάρος των επιχειρήσεων που πιθανώς ενδιαφέρονται για τη σύμβαση αυτή και είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος.

22 C-231/03 Metano v Comune di Cingia de Botti Τα άρθρα 43 ΕΚ και 49 ΕΚ απαγορεύουν την ανάθεση σύναψης συμβάσεως παραχώρησης για τη διαχειριση της δημόσιας υπηρεσίας φυσικού αερίου σε εταιρία η οποία ελέγχεται από το δημόσιο και στο κεφάλαιο της συμμετέχει και ο Δήμος Η ανάθεση πρέπει να ανταποκρίνεται σε απαιτήσεις διαφάνειας Πρέπει να δίνονται ευκαιρίες σε οποιαδήποτε επιχείρηση κράτους μέλους να εκδηλώσει το ενδιαφερον της αν η ανάθεση αυτή δεν ανταποκρίνεται σε απαιτήσεις διαφάνειας

23 C-58/99 Επιτροπή/Ιταλια Αποκλεισμός από την άσκηση ορισμένων έργων επαγγελματιών που εγκαταστάθηκαν προσφάτως στην Ιταλία Υπήρχε η προυπόθεση εγγραφής στα μητρώα που προβλέπονται από το νόμο επί τουλάχιστον μια πενταετία για μελετητικά, συμβουλευτικά, κλπ. καθήκοντα

24 ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Υπηρεσίες νοούνται οι παροχές που κατά κανόνα προσφέρονται αντί αμοιβής Ύπαρξη διασυνοριακού στοιχείου Προσωρινότητα οικονομικής δραστηριότητας Επικουρικός χαρακτήρας ελευθερίας Εφόσον δεν διέπεται από τις διατάξεις των υπολοίπων ελευθεριών

25 Παραδείγματα υπηρεσιών Βιομηχανικές δραστηριότητες Εμπορικές δραστηριότητες Βιοτεχνικές δραστηριότητες Δραστηριότητες ελευθέρων επαγγελμάτων

26 Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής Φυσικά πρόσωπα Νομικά πρόσωπα Υπήκοοι τρίτων χωρών

27 Περιεχόμενο της ελευθερίας Δεν επιτρέπονται Οι άμεσες διακρίσεις βάσει ιθαγένειας Οι έμμεσες διακρίσεις = Απαγορεύονται τα μέτρα που καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα βάσει άλλων κριτηρίων Περιορισμοί = βλέπουμε ελευθερία εγκατάστασης (Άρθρο 62 ΣΛΕΕ)

28 Εφαρμογή ελεύθερης παροχής υπηρεσιών στην ενέργεια Μπορούμε να έχουμε εφαρμογή στο εμπόριο υπηρεσιών ενέργειας όταν δεν υπάρχει εγκατάσταση C-58/99 Επιτροπή/Ιταλια Προυπόθεση για επαγγελματίες εγγραφής στα μητρώα που προβλέπονται από το νόμο επί τουλάχιστον μια πενταετία για μελετητικά, συμβουλευτικά, κλπ. καθήκοντα

29 Ελευθερία κίνησης κεφαλαίων Ουσιαστικές διατάξεις Αρ. 63(1) ΣΛΕΕ: ελευθερία κίνησης κεφαλαίων Αρ. 64(1) ΣΛΕΕ: διατήρηση σε ισχύ περιορισμών κίνησης κεφαλαίων από ή προς τρίτες χώρες Αρ. 65 ΣΛΕΕ: περιορισμοί Διαφορετική η ελευθερία πληρωμών (Αρ. 63(2) ΣΛΕΕ) Εξουσιοδοτικές διατάξεις Αρ. 64(2) και (3) ΣΛΕΕ: για μέτρα σχετικά με την κίνηση από ή προς τρίτες χώρες Αρ. 65(4) ΣΛΕΕ: σχετικά με φορολογικά μέτρα που παίρνουν τα Κράτη-Μέλη σχετικά με κινήσεις κεφαλαίων από ή προς τρίτες χώρες. Αρ. 66 και 75 ΣΛΕΕ: Προστασία από κινήσεις κεφαλαίων από ή προς τρίτες χώρες (π.χ. Πληθωρισμός, τρομοκρατία) Μόνο για τρίτες χώρες

30 ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ Διατάξεις για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων τυποποιούνται στην ιδρυτική συνθήκη ΣΕΟΚ Η εν λόγω κοινοτική ελευθερία διαμορφώθηκε σταδιακά Αλλαγή Συνθηκών = Το σημαντικό βήμα έγινε το 1988 με την έκδοση της Οδηγίας 88/361/ΕΟΚ

31 Συνέχεια Αλλαγή Συνθηκών = Το σημαντικό βήμα έγινε το 1988 με την έκδοση της Οδηγίας 88/361/ΕΟΚ Ευνοϊκά επέδρασε και η έναρξη της διαδικασίας δημιουργίας μιας οικονομικής και νομισματικής ένωσης

32 Έννοια κίνησης κεφαλαίων Η έννοια της «κίνησης κεφαλαίων» και των πληρωμών δεν προσδιορίζεται από τη Συνθήκη Δεν κατέστη δυνατή η συμφωνία για ένα ενιαίο ορισμό Κίνηση κεφαλαίων = μεταφορά αξιών αποτιμητών σε χρήμα μεταξύ κρατών μελών ή μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών με επενδυτικό σκοπό Απαγορεύεται οποιοσδήποτε περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων

33 Εξαιρέσεις Άρθρο 65 ( μεταξύ των κρατών μελών), Εφαρμογή και αποφυγή παραβάσεων φορολογικής νομοθεσίας Λόγοι διοικητικής ή στατιστικής ενημέρωσης, Δημόσια τάξη ή Δημόσια ασφάλεια Επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος

34 Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο όρος ιδιωτικοποίηση χρησιμοποιείται για να υποδηλωθεί η μεταβίβαση μιας αρμοδιότητας ή επιχείρησης από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, που μπορεί να γίνει με διάφορες μορφές Λόγοι Εξοικονόμηση εσόδων – Τα ποσά που εξοικονομούνται μπορούν να διατεθούν σε παραγωγικές επενδύσεις Κάλυψη ελλειμμάτων των κρατών

35 Συνέχεια Αρχές δεκαετίας 1990 = ΕΕ - αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Οικονομίας και η εξασφάλιση κοινωνικού κράτους Στον τομέα της ενέργειας πραγματοποιήθηκαν ιδιωτικοποιήσεις

36 ΜΟΡΦΕΣ Οι κυριότερες μέθοδοι 1) Η δημόσια διαπραγμάτευση στις αγορές κεφαλαίων 2) Η πώληση σε στρατηγικούς επενδυτές 3) Η διάθεση μετοχών σε στελέχη και εργαζομένους 4) Η άμεση πώληση περιουσιακών στοιχείων.

37 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΕΝΙΚΟΎ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ οι επιχειρήσεις που είναι επιφορτισμένες με τη διαχείριση γενικού οικονομικού συμφέροντος ή που έχουν χαρακτήρα δημοσιονομικού μονοπωλίου, υπόκεινται στους κανόνες της παρούσας συνθήκης, ιδίως στους κανόνες ανταγωνισμού κατά το μέτρο που δεν εμποδίζεται η ιδιαίτερη αποστολή που τους έχει ανατεθεί. (Άρθρο 106 ΣΛΕΕ)

38 C-58/99, 23.05.2000 Επιτροπή /Ιταλικής Δημοκρατίας Ιταλική νομοθεσία προέβλεπε «ειδικές εξουσίες» που ανατίθενται στο κράτος και τους δημοσίους οργανισμούς. Οριζόταν ότι με διάταγμα του προέδρου του υπουργικού συμβουλίου μπορούν να οριστούν ειδικές εξουσίες σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, των μεταφορών, των τηλεπικοινωνιών, των ενεργειακών πηγών και των άλλων υπηρεσιών με δημόσιο χαρακτήρα, που ελέγχονται αμέσως ή εμμέσως από το κράτος,

39 Ποιες είναι οι ειδικές εξουσίες Συναίνεση του Υπουργού Οικονομικών σε περιπτώσεις απώλειας ελέγχου Εξουσία διορισμού τουλάχιστον ενός ή περισσοτέρων διαχειριστών και ενός οικονομικού ελεγκτή, Δικαίωμα αρνησικυρίας κατά ορισμένων αποφάσεων. Ειδικές εξουσίες που καθορίστηκαν στην περίπτωση της ιδιωτικοποιήσεως της ΕΝΙ SpA

40 ΕΠΙΤΡΟΠΗ Εφαρμογή μέτρων χωρίς διακρίσεις Λόγος γενικού συμφέροντος Αρχή αναλογικότητας ΙΤΑΛΙΑ Δεν αντέταξε ισχυρισμούς Αποδέχθηκε την παραβίαση ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ Παραβίαση της ελευθερίας εγκατάστασης και κεφαλαίων

41 C-483/99, 04.06.2002 Επιτροπή/Γαλλικής Δημοκρατίας Η Γαλλική Νομοθεσία προέβλεπε την έκδοση ειδικής μετοχής του Δημοσίου στην κρατική εταιρία πετρελαιοειδών Elf-Aquitaine Ποια είναι τα κρατικά προνόμια οποιαδήποτε υπέρβαση των επί άμεσης ή έμμεσης κατοχής τίτλων προβλεπομένων ορίων κατά το ένα δέκατο, ένα πέμπτο ή ένα τρίτο του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου της εταιρίας από ενεργούντα μεμονωμένως ή από κοινού φυσικά ή νομικά πρόσωπα-Εγκριση Υπουργός Οικονομίας

42 αποφάσεις περί μεταβιβάσεως ή παροχής ως εγγυήσεως των στοιχείων του ενεργητικού, ήτοι της πλειοψηφίας του κεφαλαίου των τεσσάρων θυγατρικών της μητρικής εταιρίας Elf-Aquitaine Production, Elf-Antar France, Elf-Gabon SA και Elf-Congo SA, μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ασκήσεως ανακοπής Επίσης δύο εκπρόσωποι του δημοσίου διοριζόμενοι με διάταγμα μετείχαν στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας χωρίς δικαίωμα ψήφου.

43 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΓΑΛΛΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Αποτελούν τα μέτρα περιορισμό Αδιάλειπτος εφοδιασμός = επιτακτικός λόγος γενικού συμφέροντος αλλά και αρχή αναλογικότητας Δικαιολογούνται από λόγους δημόσιας ασφάλειας ή από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος Δεν υπάρχουν τομεακά μέτρα Δεν επαρκούν οι κοινοτικές και οι εθνικές ρυθμίσεις Είναι ικανή η ρύθμιση να αποτρέπει τους επενδυτές άλλων κρατών μελών να τοποθετούν τα κεφάλαιά τους η διασφάλιση του εφοδιασμού αφορά θεμιτό δημόσιο συμφέρον

44 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΓΑΛΛΙΑΣΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Τομεακά μέτρα σχετικά με τη χρήση των αποθεμάτων Κοινοτικό και διεθνές δίκαιο. Δεν επαρκούν οι κοινοτικές και οι εθνικές ρυθμίσεις Με τα ανωτέρω προνόμια παρέχεται ευρεία διακριτική ευχέρεια Παραβίαση Άρθρο 63

45 C-503/99, 04.06.2002 Επιτροπή/Βασιλείου του Βελγίου Η βελγική νομοθεσία προέβλεπε τη θέσπιση υπέρ του Δημοσίου ειδικής μετοχής της Société nationale de transport par canalisations δημόσιας εταιρίας μεταφοράς μέσω αγωγών Ειδικά Δικαιώματα α) οποιαδήποτε εκχώρηση, παροχή ως εγγυήσεως ή αλλαγή του προορισμού των αγωγών της εταιρίας πρέπει να κοινοποιείται προηγουμένως στον εποπτεύοντα υπουργό, ο οποίος έχει το δικαίωμα να εναντιώνεται σε παρόμοιες ενέργειες εφόσον κρίνει ότι θίγουν τα εθνικά συμφέροντα στον τομέα της ενέργειας

46 ο υπουργός έχει την ευχέρεια να διορίζει δύο εκπροσώπους της ομοσπονδιακής κυβερνήσεως στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας.

47 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΒΕΛΓΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Ο εφοδιασμός με φυσικό αέριο = αποστολή δημόσιας ωφελείας = επιτακτικός λόγος γενικού συμφέροντος αλλά και αρχή αναλογικότητας Ασφαλής εφοδιασμός της χώρας συνιστά λόγο επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος Η SNTC και η Distrigaz κατέχουν στρατηγική θέση στον ενεργειακό εφοδιασμό Επιβάλλονται στις δημόσιες αρχές αυστηρές προθεσμίες για την άσκηση του ως άνω δικαιώματος αντιτάξεως. Το καθεστώς περιορίζεται σε ορισμένες αποφάσεις αφορώσες τα στρατηγικά στοιχεία ενεργητικού

48 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΒΕΛΓΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Η Επιτροπή αναφέρεται επίσης στην οδηγία 98/30/ΕΚ για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου ο εφοδιασμός της χώρας αποτελεί λόγο δημόσιας ασφάλειας = οικονομία της χώρας Η Επιτροπή οφείλει να αποδείξει λιγότερο περιοριστικές λύσεις Οι παρεμβάσεις αιτιολογούνται ρητώς και υπόκεινται σε αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο Η προθεσμία της οδηγίας περί αερίου έληξε μόλις στις 10 Αυγούστου 2000. Δεν υπάρχει παραβίαση

49 C-174/04, 02.06.2005 ΕΠΙΤΡΟΠΗ/ΙΤΑΛΙΑ Η Ιταλική Νομοθεσία προέβλεπε αυτοδίκαιη αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου από μετοχές πέραν του ορίου του 2 % του μετοχικού κεφαλαίου σε εταιρίες ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.

50 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΙΤΑΛΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Η επίδικη ρύθμιση αποτελεί δυσμενή διάκριση = περιορίζει επενδύσεις και ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων Η συγκεκριμένη ρύθμιση εντάσσεται στην έννοια «κινήσεως κεφαλαίων». Επιτυγχάνονται σκοποί του ανταγωνισμού στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο Η αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου, αποτελεί περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας Η ανταγωνιστική διάρθρωση της σχετικής αγοράς ≠ δεν είναι έγκυρη δικαιολογία Παραβίαση της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων

51 C-212/09 ΕΠΙΤΡΟΠΗ/ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ Πορτογαλική νομοθεσία προέβλεπε ειδικά προνόμια Αποφάσεις της GALP ENERGIA εγκρίνονται από μέλος ΔΣ, που διορίζεται από το Δημόσιο Σε περίπτωση ιδιωτικοποίησης της εταιρίας ή μετατροπής της σε ανώνυμη εταιρία προβλέπονται προνομιούχες μετοχές του Δημοσίου που παρέχουν δικαίωμα αρνησικυρίας

52 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Ειδικά Προνόμια παρακωλύουν τις άμεσες επενδύσεις στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας Παραβίαση ελευθερίας εγκατάστασης και κεφαλαίων Ειδικά προνόμια δεν συνιστούν περιορισμό των ελευθεριών διότι δεν θέτουν άμεσο περιορισμό στην πρόσβαση των επενδυτών Η ύπαρξη ειδικών δικαιωμάτων δεν είχε κανένα Το δικαίωμα αρνησικυρίας δεν είναι ανάλογο με τη συμμετοχή του Δημοσίου και αποτρέπει τις άμεσες επενδύσεις Το δικαίωμα διορισμού προέδρου του ΔΣ αποτρέπει τις επενδύσεις

53 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Δεν δικαιολογούνται τα μέτρα από κανένα λόγο δημοσίου συμφέροντος αντίκτυπο στις άμεσες επενδύσεις στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας Ο διορισμός του Προέδρου ΔΣ αποτελεί πράξη ιδιωτικού δικαίου Ανεπάρκεια Δικαίου ΕΕ Η απλή προβολή του λόγου δημόσιας ασφάλειας δεν μπορεί να γίνει δεκτή Δεν μπορεί να γίνει δεκτό το επιχείρημα ότι δεν εγγυάται επαρκώς τον εφοδιασμό το Δίκαιο της ΕΕ Ειδικά προνόμια δεν εξαρτώνται από κάποια προυπόθεση

54 ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Διασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού και υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος αλλά μόνο από το εθνικό συμφέρον Δεν εξηγήθηκε γιατί δεν μπορούν να εκπληρωθούν οι υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος Παραβίαση της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων

55 Συμπεράσματα Εφαρμογή ελευθερίας εγκατάστασης και κυκλοφορίας κεφαλαίων στην ενέργεια Αλλά όλες οι ελευθερίες μπορούν να εφαρμοστούν δυνητικά και στο μέλλον Το ΔΕΕ ευνοεί τη διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων ερμηνεύοντας στενά της εξαιρέσεις και βάσει του ελέγχου της αρχής της αναλογικότητας Επιτρέπει τις παρεκκλίσεις στο πλαίσιο αυστηρών προυποθέσεων

56 Ερωτήσεις Με ποιους τρόπους μπορεί να εφαρμοστεί η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων στο Δίκαιο της Ενέργειας Με ποιους τρόπους εφαρμόζεται η ελεύθερη κυκλοφορία εγκατάστασης και υπηρεσιών στο δίκαιο της ενέργειας Ποιο είναι το περιεχόμενο της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων και ποιοι οι περιορισμοί

57 Ερωτήσεις Συνέχεια Τι απαιτεί το ΔΕΕ για να κάνει δεκτές εξαιρέσεις στην ελευθερία κίνησης κεφαλαίων και στην ελευθερία εγκατάστασης Με ποιο σκεπτικό έγιναν δεκτοί οι ισχυρισμοί του Βελγίου Ποιες οι διαφορές με την ανωτέρω απόφαση που αφορά τη Γαλλική Δημοκρατια Ποιοι είναι οι περισσότερο συνηθισμένοι ισχυρισμοί των κρατών και της Επιτροπής

58 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Χριστιανός Β. (επιμέλεια), Συνθήκη ΕΕ & ΣΛΕΕ - Κατ’ άρθρο ερμηνεία, Εκδόσεις 2012 Νομική Βιβλιοθήκη σελ. 313 – 412 και 585-589 (Άρθρα 45-66 ΣΛΕΕ και 106 ΣΛΕΕ) Γ.- Ε. Καλαβρός, Θ. Γεωργόπουλος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τόμος ΙΙ-Ουσιαστικό Δίκαιο, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη 2013 σελ 45-72 P. Craig, Gr. de Burca, EU Law: Text, Cases, and Materials, Oxford University Press, fifth edition, σελ.693-819 Θ. Γρ. Παπαδόπουλος, Ελευθερία Εγκατάστασης και Ελευθερία Κυκλοφορίας Κεφαλαίων στον τομέα της ενέργειας- η περίπτωση της ιδιωτικοποίησης επιχειρήσεων, εις Ενέργεια: Δίκαιο, οικονομία και πολιτική επιμέλεια: Νικόλαος Ε. Φαραντούρης (επιμέλεια), Νομική Βιβλιοθήκη, 2012 σελ. 171-210