Μάθημα 7ο Η ποίηση ως το 1930: Σικελιανός Καρυωτάκης Καβάφης.

Παρουσίαση με θέμα: "Μάθημα 7ο Η ποίηση ως το 1930: Σικελιανός Καρυωτάκης Καβάφης."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μάθημα 7ο Η ποίηση ως το 1930: Σικελιανός Καρυωτάκης Καβάφης

2 Άγγελος Σικελιανός Λευκάδα 1884 – Αθήνα 1951.
Αναμείχθηκε στην κίνηση του Κωνσταντίνου Χριστομάνου για την αναβίωση του ελληνικού θεάτρου. Ποιητής, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας. Το 1900 γράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών, δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του.

3 Άγγελος Σικελιανός Το έργο:
Λυρικός Βίος, Α΄- ΣΤ΄, επιμ. Γ. Π. Σαββίδης (ποιητικό έργο). Θυμέλη Α΄- Γ΄, επιμ. Γ. Π. Σαββίδης (λυρικά δράματα). Πεζός Λόγος Α΄-Ε΄, επιμ. Γ. Π. Σαββίδης (δοκίμια και διαλέξεις, π.χ. βαλκανική Ιδέα, θέματα ευρωπαϊκής ποίησης και ποιητικής, φιλοσοφικά ζητήματα).

4 Άγγελος Σικελιανός Θεματική Φύση – Ψυχή – Ιστορία - Ρυθμός
Μύθος καθολικός: απόκρυφες λατρείες, πρωτογονικές μητριαρχικές θρησκείες, αρχαίο ελληνικό πνεύμα, ορφική διδασκαλία, σύμβολα χριστιανισμού. Γυναίκα και έρωτας ως κίνητρο για δημιουργία Τεχνοτροπία Ρομαντική σύλληψη (Αλαφροΐσκιωτος, Πρόλογος στη ζωή - Συνειδήσεις). Συμβολισμός – ελευθερωμένος στίχος. Βασικό γνώρισμα: γνήσιος και έντονος λυρικός τόνος, περίπλοκη, μακροπερίοδη συντακτική ανάπτυξη, παρομοιώσεις, πλούσιοι επιθετικοί προσδιορισμοί.

5 Άγγελος Σικελιανός Κοσμοθεωρία
Φιλοσοφικό ρεύμα της αντιλογοκρατίας (ιρασιοναλισμός): μέσα 19ου αι. Henri Bergson Nietzsche, σύνδεση με τον Καζαντζάκη Ο «υπεράνθρωπος»: πρότυπο προς το οποίο πρέπει να τείνει ο άνθρωπος. Εκείνος που υπερβαίνει τα όρια της παγιωμένης αντίληψης της ηθικής και δημιουργεί με ατσαλένια θέληση και ισχυρή δύναμη μια ανώτερη τάξη πραγμάτων. Ο ορθός λόγος δεν αρκεί για την ευτυχία. Χρειάζεται καλλιέργεια εσωτερικών δυνάμεων (ενόραση, ένστικτο, θέληση, συναίσθημα). Κύριο μέλημα: καταπολέμηση της πολυδιάσπασης της σύγχρονης ζωής (ανθρώπου-φύσης, σάρκας-πνεύματος, ψυχής-πνεύματος, μύθου-ιστορίας) και κατάκτηση της ενότητας. Προσωκρατικοί φιλόσοφοι. Μυστικιστικές παραδόσεις (Ορφισμός, Ελευσίνια Μυστήρια, Δελφική λατρεία, λατρεία Διονύσου).

6 Άγγελος Σικελιανός Ήδη από το 1902 ο Σικελιανός άρχισε να δημοσιεύει ποιήματά του σε περιοδικά της εποχής (Ο Διόνυσος, Παναθήναια, Ο Νουμάς, Ζωή, Ακρίτας). Το 1907 έγραψε, στην Αίγυπτο, το πρώτο μείζον ποίημά του τον Αλαφροΐσκιωτο.

7 Άγγελος Σικελιανός Αλαφροΐσκιωτος
Ο αλαφροΐσκιωτος είναι ο ίδιος ο ποιητής . Πρώτο πρόσωπο. Γράφτηκε το 1907 και δημοσιεύτηκε το 1909. Συνθετικό ποίημα, με χαλαρή αφηγηματική πλοκή. Δύναμη της νεότητας, ρώμης, αρχαία Ελλάδα. Ο υψηλόφωνος λυρισμός των ελευθερωμένων στίχων αποτυπώνει το αίσθημα ευδαιμονίας που προκαλεί η ταύτιση του ποιητή με τη φύση. Αποτελείται από τρία μέρη και εκτείνεται σε στίχους. Ο αλαφροΐσκιωτος είναι ο άνθρωπος που «βλέπει» τα αόρατα. Επιρροή από τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Σολωμού («αλαφροΐσκιωτε, καλέ […]»), τον αισθητισμό του D’ Annunzio και από τον Παλαμά. Πολυτελής έκδοση.

8 Άγγελος Σικελιανός Το 1904 γνώρισε την Εύα Palmer, την οποία παντρεύτηκε το 1907 και έμεινε μαζί της ως το 1934. Η αγάπη της για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και η μέθεξή της στα ποιητικά οράματα του Σικιελιανού, την οδήγησαν να διαθέσει την περιουσία της για την τέλεση των Δελφικών Εορτών (1927, 1930).

9 Άγγελος Σικελιανός Το 1914 πήγε με τον Νίκο Καζαντζάκη στο Άγιο Όρος, ταξίδι πνευματικής αναζήτησης - μύησης. (Το 1988 εκδόθηκε το Αγιορείτικο ημερολόγιο, που παρέμενε άγνωστο για πολλά χρόνια). Την περίοδο 1915 – 1917 αρχίζει να δημοσιεύει τον Πρόλογο στη Ζωή και ένα μεγάλο μέρος από το Μήτηρ Θεού (1917). Στη δεκαετία του 1920 προετοιμάζει, μαζί με την Εύα, τις Δελφικές Γιορτές. Το 1927 συνθέτει το ποιητικό έργο Δελφικός Λόγος. Η αφιέρωση.

10 Άγγελος Σικελιανός Πρόλογος στη Ζωή
Συνείδηση της γης μου (1915), Συνείδηση της φυλής μου (1915), Συνείδηση της γυναίκας (1916), Συνείδηση της πίστης (1917), Συνείδηση της προσωπικής δημιουργίας (1947). Προσπαθεί να συνειδητοποιήσει τα βασικά προβλήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, εξοικειωμένος με τις απόκρυφες λατρείες και τα μυστήρια, ιδίως με τον ορφισμό. Ο βασικός μύθος της ποίησής του είναι ελληνοκεντρικός και αναγνωρίζει μεσσιανικό ρόλο στον προορισμό του ποιητή. Ποιητής – προφήτης Μήτηρ Θεού Ύμνος στην Παναγία και στη γυναίκα ως Μάνα-φύση και μήτρα της ζωής. Ποίημα γραμμένο σε δίστιχα δεκαπεντασύλλαβα, αξιοποιεί και αναδεικνύει όλες τις αρετές και τη μουσικότητα του ποιητικού λόγου. 15σύλλαβα δίστιχα, το μουσικότερο ποίημα, στη γλώσσα μας, μετά τα έργα του Σολωμού.

11 Δελφικές γιορτές 1927, 1930. Στόχος: η ένωση των ανθρώπων σε μια νέα πίστη που θα εξασφαλίζει πνευματική και ψυχική λύτρωση, μέσα από την αναβίωση του αρχαίου πνεύματος. Αναβίωση της αρχαίας τραγωδίας. Ίδρυση μιας παγκόσμιας αμφικτυονίας «Δελφική Ένωση». Λειτουργία «Δελφικού Πανεπιστημίου».

12 Δελφικές γιορτές Isadora Duncan η μητέρα του μοντέρνου χορού: συμμετείχε στις Δελφικές γιορτές

13 Δελφικές γιορτές

14 Δελφικές γιορτές

15 Δελφικές γιορτές

16 Άγγελος Σικελιανός Στα 1946 – 1947 κυκλοφόρησε η τρίτομη έκδοση των ποιημάτων του Λυρικός Βίος. Το 1935 δημοσιεύει την Ιερά Οδό – ποίημα μυητικής διαδρομής. 1918 – Το Πάσχα των Ελλήνων (ανολοκλήρωτο εκτενές σύνθεμα-αφήγηση της ζωής του Χριστού με υλικό εμπλουτισμένο από τα Απόκρυφα Ευαγγέλια.) Στον ίδιο χρόνο εκδόθηκε μια πρώτη επιλογή από τα ποιήματά του, με τίτλο Τα λυρικά του Σικιελιανού. Το 1940 παντρεύτηκε την Άννα Καραμάνη.

17 Το Πάσχα των Ελλήνων, 1919 κ. εξ.

18 Το Πάσχα των Ελλήνων

19 Άγγελος Σικελιανός Στα τελευταία χρόνια της ζωής του στράφηκε συστηματικότερα στη συγγραφή τραγωδιών. Σίβυλλα Ο Δαίδαλος στην Κρήτη Ο Χριστός στη Ρώμη Ο θάνατος του Διγενή

20 Άγγελος Σικελιανός Απόηχοι της ποίησης και της ποιητικής του Σικελιανού στους Γιώργο Σεφέρη Οδυσσέα Ελύτη (το Άξιον Εστί εκπορεύεται από τον Πρόλογο στη ζωή) Ανδρέα Εμπειρίκο Στίχους του έχουν μελοποιήσει ο Μ. Καλομοίρης και ο Κ. Γανωτής.

21 Κ. Γ. Καρυωτάκης Τρίπολη 1896 – Πρέβεζα 1928
1912: Μόλις σε ηλικία 12 ετών κάνει τα πρώτα βήματα ποιητικής γραφής, συνεργάζεται με έντυπα της εποχής (Ελλάς, Παρνασσός, κ.ά.) και δημοσιεύει ποιήματά του στην εφημερίδα Ακρόπολις. 1917: Πτυχίο Νομικής Αθηνών. 1918: Εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών.

22 Κ. Γ. Καρυωτάκης 1919: 1η ανέκδοτη ποιητική συλλογή του, με τίτλο Τραγούδια της Πατρίδας. Συνεργάστηκε με περιοδικά της εποχής, μεταξύ των οποίων ήταν ο Νουμάς και η Νέα Εστία. Διακρίθηκε σε διαγωνισμούς των περιοδικών Ελλάς και Παιδικός Αστέρας. Εκδίδει με τον Άγη Λεβέντη βραχύβιο σατιρικό περιοδικό, με τίτλο Η Γάμπα. Συνδέθηκε με τη Μαρία Πολυδούρη. 1921: Έγραψε την επιθεώρηση Πελ-Μελ με τον Χ. Σακελλαριάδη. Ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής : Εκδόθηκαν οι τρεις ποιητικές συλλογές του, Ο Πόνος του ανθρώπου και των πραμάτων (1919), Νηπενθή (1921) και Ελεγεία και Σάτιρες (1927).

23 Κ. Γ. Καρυωτάκης Η ΝΕΟΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ - Επηρεάστηκε από την ποίηση της παρακμής και το ρεύμα του γαλλικού συμβολισμού, το οποίο συνιστά μια ‘‘επιστροφή’’ στη ρομαντική ποίηση, για τον λόγο αυτό ο συμβολισμός χαρακτηρίζεται και ως νεορομαντισμός Θεωρείται η κορυφαία μορφή του αθηναϊκού νεορομαντισμού και ηγετική ποιητική φυσιογνωμία μεταξύ των νεοσυμβολιστών Ποίηση σταδιακής εσωτερικής διάλυσης, απαισιόδοξη και εν τέλει πεισιθάνατη Βιώματα: Βαθιά πληγωμένος από το κλίμα κοινωνικής, πολιτικής και ηθικής κρίσης που διαδέχτηκε τη Μικρασιατική καταστροφή, απογοητευμένος από τη διάψευση των εθνικών οραμάτων και την πτώση των ιδανικών, αρνείται να συμβιβαστεί με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και αντιτάσσει σε αυτήν μια ποίηση χαμηλόφωνη και αδιέξοδη.

24 Κ. Γ. Καρυωτάκης ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ Έρωτας Υπαρξιακή αγωνία
Μελαγχολία Νοσταλγία Αναζήτηση ενός ιδεατού κόσμου/ ταξίδι/ επιθυμία φυγής από την πραγματικότητα Διαμαρτυρία και αντιπαράθεση με την κοινωνία Καταγγελία της ηθικής παρακμής και της κοινωνικής υποκρισίας Πεζότητα της δημοσιοϋπαλληλικής ζωής και του γραφειοκρατικού συστήματος Πικρόχολη σάτιρα Ανελέητος (αυτο)σαρκασμός Εσωτερική παλινδρόμηση μεταξύ ευφορίας και δυσθυμίας Τραγικό αδιέξοδο Νιχιλισμός/ αποδοχή του κοσμικού ‘‘τίποτε’’, του απόλυτου Μηδενός Πεισιθάνατη διάθεση

25 Κ. Γ. Καρυωτάκης ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Αμφισημία/ διττότητα Αλληγορίες Ποιητική του συμβόλου Οξύμωρο Γλωσσικό σύμφυρμα (δημοτική – καθαρεύουσα) Ειρωνεία Σάτιρα (συνύπαρξη υψηλού με κωμικό) Δακρυογελώεσσα διάθεση (κλαυσίγελως, ποίηση αλγεινού μειδιάματος)

26 Κ. Γ. Καρυωτάκης Ο ΣΤΙΧΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ Υπονόμευση της παραδοσιακής στιχουργικής φόρμας – Παρατονισμένη μουσική (Χ. Παπάζογλου) Διασάλευση της γραμμικής διαδοχής των γλωσσικών μονάδων Χαλαρός εξαρθρωμένος λόγος Χρήση υπερβατού και διασκελισμών Γρήγορος ρυθμός

27 Κ. Γ. Καρυωτάκης Ο πόνος του ανθρώπου και των πραμάτων (1919)
Σύμφωνα με τον Τέλλο Άγρα η συλλογή αποτελείται από «τρυφερά, μουσικά, γνήσια συμβολιστικά ποιήματα». Ο τίτλος είναι ενδεικτικός του συμβολιστικού χαρακτήρα της. Στη συλλογή αυτή υπάρχει ταύτιση των έμψυχων και των άψυχων, κοινός παρονομαστής των οποίων είναι ο πόνος. Τα αντικείμενα του εξωτερικού κόσμου- ιδίως στο δεύτερο μέρος της συλλογής- π.χ. οι κήποι, η νύχτα, τα παράθυρα, τα τριαντάφυλλα, το κρεβάτι, το πάρκο, η μυγδαλιά, η θάλασσα, γίνονται σύμβολα καταστάσεων της ψυχής. Θέματα: έρωτας, νοσταλγία, μελαγχολία, θλίψη, σκηνικό θανάτου και πένθους.

28 Κ. Γ. Καρυωτάκης

29 Κ. Γ. Καρυωτάκης Νηπενθή (1921)
Η συλλογή αποτελείται από τέσσερις ενότητες, τους «Πληγωμένους θεούς», τη «Σκιά των ωρών», τα «Νοσταλγικά» και ορισμένες μεταφράσεις, ενώ προτάσσεται μια πεζή μετάφραση του ποιήματος «La voix» (1861) του Baudelaire. Ενδεικτικά θέματα: Ποιήματα ποιητικής («Οι στίχοι μου»). Υστεροφημία του ποιητικού υποκειμένου («Ποιητές», «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων»). Ειρωνεία. Πεζότητα της δημοσιοϋπαλληλικής ζωής («Γραφιάς»). Μοτίβο του ποιητή που ‘‘χαμογελά’’ στον θάνατο και συνθέτει παυσίλυπους στίχους («Ευγένεια»). Πικρία και απογοήτευση από τη διάψευση των ιδανικών («Δον Κιχώτες»). Μοτίβο της άρρωστης μούσας («Πολύμνια», επιρροή από Baudelaire).

30 Κ. Γ. Καρυωτάκης

31 Κ. Γ. Καρυωτάκης Ελεγεία και Σάτιρες (1927)
Ο Καρυωτάκης, στην τελευταία συλλογή του, αδυνατεί να συμφιλιωθεί με την πραγματικότητα και τον εαυτό του. Η πορεία προς τον θάνατο έχει αρχίσει, μάταια αναζητά διεξόδους. Ο ίδιος έχει γίνει «κήπος…που αντί λουλούδια τώρα πια στ’ αγκάθια έχει ταφεί, που σώπασαν τ’ αηδόνια του και πνίγεται στα φίδια», όπως χαρακτηριστικά αυτοπεριγράφεται στο ποίημα «Ο κήπος είμαι…». Η αυτοχειρία φαίνεται να είναι η μόνη διέξοδος. Ενδεικτικά τα ποιήματα «Τελευταίο ταξίδι», «Μια σκιά», «Θέλω να φύγω πια από δω…», «Επίκλησις», «Ιδανικοί Αυτόχειρες».

32 Κ. Γ. Καρυωτάκης Θέματα Μεταφυσική («Ηλύσια»).
Ιδανικοί Αυτόχειρες (χειρόγραφο) Μεταφυσική («Ηλύσια»). Πικρία για τον ηθικό και κοινωνικό μαρασμό («Είμαστε κάτι…», «Ανδρείκελα», «Όλοι μαζί…»). Μνεία στο παρελθόν («Ηρωική τριλογία»). Σύζευξη λογικά ασυμβίβαστων νοημάτων – («Εμβατήριο πένθιμο και κατακόρυφο», «Δικαίωσις»). Περιρρέουσα κοινωνική πραγματικότητα - σαρκαστική επίθεση. Συνειδητή επιλογή θανάτου – πορεία προς την αυτοχειρία.

33 Κ. Γ. Καρυωτάκης Τα τελευταία κείμενα (1927 – 1928) «Αισιοδοξία»
«Όταν κατέβουμε […]» «Πρέβεζα» Τα πεζά ποιήματα: «Ο κήπος της Αχαριστίας» «Ονειροπόλος» «Τρεις μεγάλες χαρές» «Φυγή» «Το εγκώμιο της θαλάσσης» «Κάθαρσις» «Η ζωή του» «Η τελευταία» Μεταιχμιακή γραφή ανάμεσα στο λυρικό και το μοντέρνο πεζό ποίημα. Πεζά κείμενα

34 Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928

35 Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928

36 Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928

37 Κ.Π. Καβάφης Αλεξάνδρεια 1863 -1933
Το ένατο και τελευταίο παιδί του Πέτρου και της Χαρίκλειας Καβάφη. 1872 – 1878 Αγγλία 1878 επιστρέφουν στην Αλεξάνδρεια. 1882 – 1885 Κωνσταντινούπολη 1885 Αλεξάνδρεια και παίρνει ελληνική υπηκοότητα. «Δεν είμαι Έλλην. Είμαι ελληνικός» 1933 πεθαίνει από καρκίνο στο λάρυγγα.

38 Κ.Π. Καβάφης Σημαντικές τομές στο καβαφικό έργο:
1901 Από τον ρομαντισμό προς τον παρνασσισμό και τον συμβολισμό. 1903 «Φιλοσοφικός έλεγχος». 1911 Συγκρότηση της προσωπικής του ποιητικής: φιλοσοφικός, ιστορικός, ηδονικός κύκλος. 1917/18 Κατάκτηση ρεαλισμού. Απελευθέρωση της πολιτικής σκέψης και του ερωτισμού του.

39 Κ.Π. Καβάφης Εκδοτική μέθοδος 1891-1904 μέθοδος των μονοφύλλων.
1904 πρώτο τεύχος με 21 ποιήματα. 1912 πρώτη χρονολογική συλλογή. 1917 πρώτη θεματική συλλογή. 1966 Γ. Π. Σαββίδης, Οι Καβαφικές Εκδόσεις ( ) (διδακτορική διατριβή)

40 Κ.Π. Καβάφης Η εμβέλεια της καβαφικής ποίησης
Έγραψε μόνον 154 (αναγνωρισμένα) ποιήματα, όμως κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του 20ού αιώνα παγκοσμίως. (Τα Αποκηρυγμένα, Κρυμμένα Ποιήματα, Ατελή Ποιήματα, Αρχείο Καβάφη) Δεν δημοσίευσε ποτέ σε ένα βιβλίο τα ποιήματά του, αλλά τα έστελνε όπου εκείνος θεωρούσε σκόπιμο. Παρά την «εσωστρεφή» του πρακτική, έγινε γρήγορα γνωστός και προκάλεσε αντιφατικές εκτιμήσεις της κριτικής. Υπήρξε Έλληνας της Διασποράς, όμως κυριάρχησε όχι μόνον στη λογοτεχνία του Κέντρου αλλά και των περισσότερων χωρών Ευρώπης και Αμερικής. Η παγκοσμιότητα της ποίησής του φαίνεται από το γεγονός ότι μεταφράστηκε σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, αλλά και της Ασίας. Η δυναμική της ποίησής του αποδεικνύεται και από τους δύο τόμους καβαφογενών ποιημάτων (ποιημάτων που συνομιλούν με ποιήματά του ή γράφονται πάνω σε δικά του θέματα), ελληνικών και ξένων. Κάθε χρόνο γράφονται νέες μελέτες για το έργο του καθώς κάθε καινούργια γενιά καθρεφτίζεται στα ποιήματά του και ακονίζει τη δική της ευαισθησία πάνω τους. Ο ίδιος έλεγε πως είναι ποιητής των μελλουσών γενεών θεωρώντας την εποχή του ανεπαρκή για να συλλάβει την περίπλοκη ειρωνεία του.

41 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ποίηση πολιτική/ιστορική - επίπεδο συλλογικό ή/και ατομικό). Συχνά ανασκευάζει την ετυμηγορία της Ιστορίας για πρόσωπα και καταστάσεις. Εμπνέεται από κείμενα. Τοποθετεί τα πρόσωπα/προσωπεία του στην ελληνιστική εποχή (323 π.Χ π.Χ.), σε εποχή ετερογένειας πολιτικής, πολιτισμικής, ιδεολογικής, πνευματικής, θρησκευτικής. Ποίηση ερωτική με έναν τρόπο ιδιότυπο, όχι λόγω της πολυσυζητημένης και αποκλίνουσας ερωτικής του ταυτότητας, αλλά χάρη στη δραματική ένταση της ποιητικής του. Ποίηση ανθρωποκεντρική. Ακόμη και όταν δανείζεται από την Ιστορία γνωστά ιστορικά πρόσωπα, τα φέρνει στα ανθρώπινα μέτρα και τα φωτίζει με την πιο δραστική και ευρεία έννοια του όρου (σχέση του ατόμου με τον Άλλο, με δικό του τρόπο). Ό,τι τον ενδιαφέρει είναι οι συμπεριφορές, οι στάσεις ζωής, ιδίως οι ανθρώπινες αντιδράσεις σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας είτε της συλλογικής είτε της προσωπικής.

42 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ Αντικειμενική συστοιχία/ Μυθική μέθοδος Μια σκηνοθεσία προσώπων και καταστάσεων του παρελθόντος, αντίστοιχων, ως προς το ήθος ή τη λειτουργία τους με το παρόν, στην οποία ο ποιητής επενδύει το πολιτικό και ερωτικό του όραμα.

43 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ Προσωπεία Αφηγηματικά/δραματικά, ή και τα δύο. Συνήθως πλασματικά (Μυρτίας, Αιμιλιανός Μονάη), αλλά και αγνοημένα ιστορικά πρόσωπα (Οροφέρνης, Καισαρίων), στα οποία αναθέτει έναν ρόλο, τα τοποθετεί σε έναν συγκεκριμένο χώρο και χρόνο και αναδεικνύει τις συγκρούσεις, εσωτερικές ή/και εξωτερικές, καθιστώντας την ποίησή του πολυφωνική.

44 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΜΕΘΟΔΟΣ Ειρωνεία (λεκτική / των καταστάσεων): πλέκει μέσα στο ίδιο ποίημα διαφορετικές, πολλές φορές αντιθετικές, απόψεις, αποστασιοποιείται και αφήνει τον αναγνώστη να αποφασίσει για το σωστό ή το λάθος. Πολλές φορές οι πρωταγωνιστές των ποιημάτων του γίνονται θύματα ειρωνείας, επειδή φαίνεται ότι δεν έχουν συνείδηση ούτε της ανθρώπινης μοίρας ούτε της πορείας της Ιστορίας.

45 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του ΜΕΘΟΔΟΣ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του ΜΕΘΟΔΟΣ Αυτοαναφορικότητα Ένα μεγάλο μέρος των ποιημάτων του είναι ποιήματα ποιητικής. Συνήθως είναι ποιήματα στα οποία πρωταγωνιστεί ένας καλλιτέχνης (ποιητής, ζωγράφος, γλύπτης, κ.ά.), ο οποίος θέτει ζητήματα τα οποία σχετίζονται με την τέχνη. Με τον τρόπο αυτό ο Καβάφης εκθέτει τις απόψεις του και την αγωνία του για τη δική του καλλιτεχνική ενασχόληση.

46 Κ.Π. Καβάφης Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του: ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ Ήττα και Πτώση: αναπόφευκτες διαδικασίες της ανθρώπινης ζωής, τόσο σε επίπεδο πολιτισμών όσο και σε επίπεδο ατομικό. Κάλλος και Ελληνισμός: απέναντι στη φθορά και την πτώση ο Καβάφης έχει να αντιτάξει δύο αδιάσειστες και απόλυτες στην ποίησή του αξίες: το Κάλλος (που συνδέεται με τη Νεότητα και τον Έρωτα) και την Ελληνική γλώσσα (ως τη βασικότερη έκφανση του ελληνισμού). Αυτές οι δύο έννοιες παίζουν καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισμό της ταυτότητας των ποιητικών του προσωπείων.

47 Κ.Π. Καβάφης, 1922

48 Βιβλιογραφία Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα - Έργα - Ρεύματα – Όροι, Αθήνα, Πατάκης, 2007. Μιχάλης Πιερής (επιμ.), Εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη, Ηράκλειο, Π.Ε.Κ., 2005. Κ.Π. Καβάφης, Άπαντα, Γ. Π. Σαββίδης (επιμ.), τόμ. Α΄, Β΄, Αθήνα, Ίκαρος, 1963. Ερατοσθένης Καψωμένος (επιμ.), Εισαγωγή στην ποίηση του Σικελιανού, Ηράκλειο, Π.Ε.Κ., 2011. Κ.Γ. Καρυωτάκης, Άπαντα τα ευρισκόμενα, τόμ. Α΄, Β΄, Γ. Π. Σαββίδης (επιμ.), Αθήνα, Ερμής, 1979.