2.5.3 Maïch ño ñieän aùp DC coù giaù trò nhoû duøng phöông phaùp “chopper” Taị sao phải dùng phương pháp chopper khi đo điện áp DC giá trị nhỏ (mV hoặc μV )? Nguyên lý hoạt động của phương pháp chopper? Khối chopper gồm có những mạch gì?
2.4 ÑO ÑIEÄN AÙP DC BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP BIEÁN TRÔÛ Tại sao đo điện áp dc giá trị nhỏ (mV ) có nội trở thay đổi bằng pp nầy ? Nguồn dòng I có trị số như thế nào? Cho biết ứng dụng của PP biến trở đo lường?
Maïch khueách ñaïi daïng vi sai Đây là mạch KĐ đo lường ( instrumentation amplifier ): trị số CMRR lớn vài chục dB trở lên Thay đổi hệ số khuếch đại bằng điện trở R 1 Viết biểu thức V ( điện áp ra ) theo E 1, E 2 và R 1, R 2
Maïch ño ñieän trôû sau ñaây E = 6V ; R 1 = 8,064K ; R 2 = 1K ; R 3 = 9K ; R X = 0 . Tính giaù trò R V vaø R x khi kim chæ thò chæ giöõa thang ño
2.6.2 Phöông phaùp trò chænh löu trung bình
PP trị hiệu dụng thực (true RMS ) Dùng vi mạch lấy trị hiệu dụng thực tín hiệu đo AC: Ưu điểm : không phụ thuộc dạng tín hiệu Khuyết điểm : phụ thuộc tần số tín hiệu, giải thích ? Cho biết nhiệm vụ của 3 khối trong vi mạch Bình phöông – + Caên baäc hai R C Trung bình
P/P Trị hiệu dụng thực ( true RMS) Dùng bộ biến đổi nhiệt điện: Ưu điểm :không phụ thuộc tần số & dạng tín hiệu AC Khuyết điểm: phụ thuộc nhiệt độ môi trường & sự duy trì năng lượng tín hiệu đo. Giải thích ? Cho biết cách thức loại bỏ khuyết điểm trên? Tại sao phải sử dụng 2 bộ biến đổi nhiệt điện [bộ đo và bộ bù (bổ chính – compensation ) ] I 2 (DC) V ño R2R2 I2I2 R1R1 I1I1 I2I2 RmRm + – A2A2 A1A1 AVAV I 1 (RMS) +V CC –V EE +V CC –V EE TC 1 TC 2 + – + – E1E1 E2E2
Mạch lấy trị đỉnh ( trị đỉnh – đỉnh,peak to peak ) Cho biết sự khác nhau của mạch chỉnh lưu và mạch lấy trị đỉnh Trị đỉnh có phụ thuộc dạng tin hiệu không ? Tại sao phải lấy trị đỉnh -đỉnh
2.7 AMPE-KEÁ ÑIEÄN TÖÛ ÑO DOØNG AC VAØ DC Nguyeân lyù ño doøng cuûa ampe-keá ñieän töû? Nguyeân lyù phaân taàm ño cuûa ampe-keá ñieän töû? Veõ maïch ño cho doøng AC duøng PP chænh löu 1& 2 baùn kyø Baøi taäp: Xaùc ñònh R s1 R s2,R s3,R s4 khi taàm ño I 1 =10mA, I 2 = 100mA, I 3 =1A vaø I 4 =10A I1I1 I2I2 I3I3 I4I4 R S1 R S2 R S3 R S4 I ño A B MAÏCH ÑO ÑIEÄN AÙP DC I ño A B + – R1R1 I max R m RSRS V ño + I ño – Hình 2.57 : Maïch ño doøng DC Hình 2.58: Maïch phaân taàm ño doøng ñieän
3.1 ÑO ÑIEÄN TRÔÛ BAÈNG VOÂN-KEÁ VAØ AMPE-KEÁ Khi naøo duøng maïch reû daøi vaø reû ngaén cho ñieän trôû ño R x ? Taïi sao phaûi duøng voân keá vaø amkpe keá( ño noùng) cho R x ?
Ño ñieän trôû ræ cuûa tuï ñieän (R x ) Xaùc ñònh R X khi voân keá ( ñeå taàm ño 50V vaø ñoä nhaïy 20k /Vdc ) chæ 10 V ? Khi R X ñöôïc xaùc ñònh, voân keá chuyeån xuoáng taàm 10 V seõ chæ trò soá bao nhieâu? Hình 3.2: Ño ñieän trôû ræ R X
3.2 MAÏCH ÑO ÑIEÄN TRÔÛ TRONG OHM-KEÁ Nguyeân lyù ño cuûa Ohm-keá? Nguyeân lyù phaân taàm ño cuûa Ohm keá? Taïi sao vacïh chia treân thang ño khoâng ñeàu ? Khi naøo vò trí “ 0 Ω “ beân phaûi vaø khi naøo beân traùi?
3.3 Ohm keá ñieän töû Nguyeân lyù ño cuûa Ohm-keá ñieän töû? Nguyeân lyù phaân taàm ño cuaû Ohm keá ñieän töû? Ohm keá coù nguoàn doøng I khoâng ñoåi trong moät taàm ño
3.3 Caàu Wheatstone ño ñieän trôû Öu ñieåm cuûa caàu caân baèng? Sai soá ño cuûa caàu phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Ñoä nhaïy (sensitivity) caàu ño caân baèng vaø khoâng caân baèng phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo?giaûi thích Taïi sao ñieän trôû ño coù 3 ñaàu loaïi boû ñöôïc aûnh höôûng cuûa ñieän trôû daây daån trong caàu ño caân baèng?giaûi thích Xaùc ñònh E o theo E vaø R & R Cho bieát öùng duïng cuûa caàu ño ñieän trôû daây chaïm “ mass” Taïi sao caàu wheatstone khoâng ño ñöôïc ñieän trôû nhoû hôn 1Ω Maïch khueách ñaïi naøo thích hôïp cho caàu ño?
3.4 Caàu ñoâi KELVIN Taïi sao caàu ñoâi ño ñöôïc ñieän trôû mΩ hoaëc µΩ ? Taïi sao trong caàu ñoâi duøng ñieän trôû 4 ñaàu? Cho bieát ñieàu kieän ñeå loaïi boû ñieän trôû daây daån? Taïi sao caàu ñoâi ño ñieän trôû suaát cuûa daây daån? Hình 3.12: Caàu ñoâi Kelvin ño ñieän trôû nhoû
3.5 Ño ñieän trôû caùch ñieän 1) Taïi sao ño ñieän trôû caùch ñieän coù lieân quan ñeán ñieän aùp nguoàn cung caáp? 2) Taïi sao phaûi ghi trò soá ñieän trôû caùch ñieän cuøng vôùi ñieän aùp nguoàn cung caáp? 3) Cho bieát caùch thöùc loaïi boû ñieän trôû ræ (leakage resistance )beà maët cuûa vaät lieäu caùch ñieän? 4) Coïc guard ( G) trong megohm keá duøng ñeå laøm gì? 5) Daây baûo veä ( guard line) vaø voøng baûo veä ( guard ring ) duøng ñeå laøm gì ?
Baøi Taäp Noái laïi thaønh ampe keá ñieän töû vaø diod chænh löu 2 baùn kyø V -V R 50A R1R1 R2R2 I1I1 I2I2
Baøi Taäp I max = 100 A Rm = 0,5 K Rs =1,5 K , R a = 9R b Xaùc ñònh trò soá 3 taàm ño ñieän aùp DC V 1, V 2 vaø V 3 cho ñieän trôû phaân taàm ño : R 1 = 10 R 2 = 90 R 3 Veõ maïch ño ñieän aùp AC duøng chænh löu 2 baùn ky,ø xaùc ñònh taàm ño ñieän aùp AC nhoû nhaát V’ 1 VIVI + – +V CC -V EE RaRa RbRb V0V0 RSRS R m I max
Ñieän aùp (V) seõ coù trò hieäu duïng laø: ……………V
Baøi taäp Veõ maïch ño chænh löu 2 baùn ky,ø xaùc ñònh vò trí taàm ño I 1 = 10A rms vaø taàm ño I 2 = 100 A rms.Tính R 1 vaø R 2 vôùi K f = 1,1, V d = 0,1V rms vaø boä chæ thò R m = 1k Ω ; I max = 50µA + - R1R1 R2R2 + - R
3.6 - Ño ñieän trôû coïc ñaát 1) Ñaëc ñieåm cuûa ñieän trôû coïc ñaát? 2) Coâng duïng cuûa ñieän trôû coïc ñaát? 3) Khoaûng caùch giöõa 2 coïc ñaát ñeå cho ñieän trôû coïc ñaát 2 coïc ñoäc laäp? 4) Taïi sao phaûi duøng nguoàn ac cung caáp cho maïch ño? Neáu duøng nguoàn sin cuûa löôùi ñieän, taïi sao phaûi duøng bieán aùp caùch ly( trong baøi TN )? 5) Taïi sao phaûi ño ñieän aùp giöõa coïc ñaát ño vaø trung tính cuûa löôùi ñieän? Neáu nhoû hôn 10 V thì ñöôïc pheùp ño? 6) Cho bieát sai soá khi ño ñieän trôû coïc ñaát baêng phöông phaùp tröïc tieáp lôùn hôn phöông phaùp giaùn tieáp? 7) Taïi sao nguoàn tín hieäu xung vuoâng 500Hz ñöôïc duøng trong maùy ño chuyeân duøng maø khoâng laø hinh sin 50 Hz? 8) Taïi sao bieán doøng vaø bieán trôû ñöôïc söû duïng trong maïch ño 9) Taïi sao khoâng coù sai soá do ñieän trôû coïc phuï doøng vaø aùp trong maùy ño chuyeân duøng? 10)Baïn coù suy nghæ gì khi maùy ño hieän nay chæ coù coïc ño ( khoâng coù coïc phuï aùp vaø coïc phuï doøng nhö trong phöông phaùp coå ñieån?
Chương 4 : Ño L(inductance),C(capacitance)& M (mutual inductance) 1) Taïi sao duøng voân keá &e keá ño trò soá L&C khoâng chính xaùc?giaûi thích 2) Cho bieát öu ñieåm cuûa caàu ño AC caân baèng ño L &C ? 3) Taïi sao heä soá phaân taùn D ( diffusion ) = tg δ (söï hao maát cuûa ñieän moâi) ñöôïc xaùc ñònh khi duøng caàu ño? 4) Taïi sao heä soá phaåm chaát Q ( quality) cuûa cuoän daây döôïc xaùc ñònh khi duøng caàu ño ? 5) Taïi sao caàu ño AC khoâng xaùc ñònh chính xaùc phaàn töû kí sinh cuoän daây hoaëc tuï ñieän ôû soá cao ? ( nguoàn tín hieäu ac cung caáâp cho caàu trong khoaûng 1Khz 100Khz 6 ) Coù maáy daïng caàu phoå quaùt ( universal bridge) ño L &C? 7) Taïi sao heä soá hoå caûm M hoaëc doøng khoâng taûi I 0 xaùc ñònh chaát löôïng cuûa bieán aùp ( soá voøng daây n 1 & n 2 khoâng ñuû vaø töø trôû R lôùn ? 8) Cho bieát coâng thöùc tính H & B cuûa bieán aùp theo n 1 & n 2, I 0,,, S (thieát dieän), l (chu vi trung bình ) loûi bieán aùp. 9) Öu ñieåm caàu ño M caân baèng so vôùi duøng voân keá vaø ampe keá?