2.4. ΩΤΟΔΗΚΤΙΚΗ ΨΩΡΑ ΣΤΟ Σ ΚΑΙ ΤΗ Γ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Συχνότητα: το συχνότερο αίτιο ωτίτιδας στη Γ (>50%) Σ: 5-10% (max 29%) στο σύνολο των ωτίτιδων Νεαρά > ενήλικα Otodectes cynotis βιολογικός κύκλος: 3 εβδομάδες στον ξενιστή Παρασιτεί έξω ακουστικό πόρο επιφάνεια δέρματος (τράχηλος, οσφυοϊερά χώρα-βάση ουράς) Παθογένεια μηχανικός ερεθισμός αντίδραση υπερευαισθησίας Ι και ΙΙΙ (Γ, Σ?) Αρκούν 3 ακάρεα για να προκαλέσουν κνησμό
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ασυμπτωματικοί φορείς (Γ > Σ, ενήλικα > νεαρά) Ωτίτιδα: συνήθως κνησμώδης-αμφοτερόπλευρη, καφέχρωμο εξίδρωμα σαν κόκκοι καφέ (στην κυτταρολογική εξέταση σχεδόν πάντα Malassezia)-πιθ. θετικό ωτοποδικό αντανακλαστικό Αυτοτραυματική δερματίτιδα κεφαλής-τραχήλου Γενικευμένη κνησμώδης δερματίτιδα: υποτρίχωση-αλωπεκία, ερύθημα, βλατίδες, εφελκίδες (Γ >> Σ)
Έξω ωτίτιδα λόγω ωτοδηκτικής ψώρας σε Γ
Αυτοτραυματική δερματίτιδα της κεφαλής σε Γ με ωτοδηκτική ψώρα
Να γίνεται σε κάθε περιστατικό ωτίτιδας στο Σ και τη Γ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ωτοσκόπηση: μπορεί να φανούν τα ακάρεα (κινούνται) Παρασιτολογική εξέταση έξω ακουστικού πόρου βαμβακοφόρος στειλεός ή/και έκπλυση με παραφινέλαιο Ψευδώς αρνητικά: λίγα ακάρεα, απομάκρυνση από τον έξω ακουστικό πόρο λόγω της φλεγμονής Να γίνεται σε κάθε περιστατικό ωτίτιδας στο Σ και τη Γ Παρασιτολογική εξέταση δέρματος Θεραπευτική δοκιμή Γ με ωτίτιδα + αρνητική παρασιτολογική εξέταση + μη διαπίστωση άλλου αιτίου ωτίτιδας Σ με χρόνια ή υποτροπιάζουσα ωτίτιδα + αρνητική παρασιτολογική εξέταση + μη διαπίστωση άλλου αιτίου ωτίτιδας + επαφή με Γ
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Άλλα αίτια ωτίτιδας Περιβαλλοντική αλλεργία (ΠΡΟΣΟΧΗ: το 60% των Γ με ωτοδηκτική ψώρα αντιδρούν στα ακάρεα του σπιτιού στην ενδοδερμική δοκιμή !!!) Τροφική αλλεργία (πολύ συχνό αίτιο αυτοτραυματικής δερματίτιδας της κεφαλής και του τραχήλου αλλά και ωτίτιδας στη Γ) Α.Ψ.Δ. Σαρκοπτική ψώρα
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Χειρουργική πλύση έξω ακουστικού πόρου: όταν υπάρχει μέτρια-μεγάλη ποσότητα εξιδρώματος (βλ. ωτίτιδα) Τοπική αντιπαρασιτική αγωγή: αγωγή στον έξω ακουστικό πόρο + αγωγή στο υπόλοιπο δέρμα Συστηματική αντιπαρασιτική αγωγή: αυξημένη αποτελεσματικότητα
ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΔΕΡΜΑ ΤΟΠΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΕΞΩ ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΠΟΡΟ Ωτικά σκευάσματα με: θειαμπενταζόλη, μονοσουλφιράμη, πυρεθρίνη, πυρεθρινοειδή, ροτενόνη Αμιτράζη σε παραφινέλαιο ? Ιβερμεκτίνη σε παραφινέλαιο (άπαξ ή δύο φορές) ??? Φιπρονίλη: spot-on άπαξ ή spray x 2-3 φορές/15 ημέρες ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΔΕΡΜΑ Καρβαμιδικά, πυρεθρίνες, πυρεθρινοειδή Φιπρονίλη x 2 φορές/15 ημέρες Ελάχιστη διάρκεια θεραπείας: 3 εβδομάδες
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Σελαμεκτίνη: x 2/15 ημέρες Ιβερμεκτίνη: όπως στη σαρκοπτική ψώρα Μοξιδεκτίνη: όπως στη σαρκοπτική ψώρα ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Αγωγή και στα υπόλοιπα ζώα (Σ + Γ) που έρχονται ή ήρθαν σε επαφή ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ? Ηλεκτρική σκούπα + εξωπαρασιτοκτόνο Ζωοανθρωπονόσος: πολύ σπάνια