Ενότητα 6: Άλλα αντιγονικά συστήματα ερυθρών Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Αιμοδοσία (Θ) Ενότητα 6: Άλλα αντιγονικά συστήματα ερυθρών Αναστάσιος Κριεμπάρδης Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Τα αντιγόνα των RBCs > 200 RBC Ags Θα ασχοληθούμε με τα πιο σχετικά και κλινικά σημαντικά Πρέπει να γνωρίζουμε: τα αντιγόνα, τα αντισώματα και την κλινική σημασία τους. 1

Τα αντιγόνα των ερυθροκυττάρων

Κύρια Αντιγονικά Συστήματα των RBCs

Βιοχημεία αντιγόνων ερυθροκυττάρων ΓΛΥΚΟΛΙΠΙΔΙΑ ΑΒΟ Lewis Ιi P ΓΛΥΚΟΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Κell Duffy ΓΛΥΚΟΦΟΡΙΝΕ/ΣΙΑΛΟΓΛΥ -ΚΟΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΜΝSs U Wrb Gerbich ΠΡΩΤΕΟΛΙΠΙΔΙΑ Rh

Ανοσολογική Απάντηση Ορισμός: Φυσιολογικός μηχανισμός άμυνας έναντι ασθενειών - ξένων ουσιών. Πρωταρχική ανοσολογική απάντηση: Πρώτη έκθεση  IgM. Δευτερεύουσα ανοσολογική απάντηση: Επανέκθεση  IgG.

Αντίδραση Αντιγόνο/Αντίσωμα Αντιγόνο: Ουσία ικανή να προκαλέσει ανοσολογική απάντηση, όταν εισέρχεται σε ανοσοεπαρκή οργανισμό για τον οποίο είναι ξένη. Αντιγονικότητα: Ικανότητα ενός αντιγόνου να αντιδρά με τα προϊόντα της ανοσολογικής απάντησης. Επίτοποι: Αντιγονικοί παράγοντες– δομικά στοιχεία όπου το αντίσωμα συνδέεται με το αντιγόνο.

Χαρακτηριστικά των Αντιγόνων Η αντιγονικότητα εξαρτάται από: Μέγεθος, σχήμα, τοποθεσία, αρ.επιτόπων, δόση, οδός εισόδου, γενετικοί παράγοντες. Ξένο: Φυσιολογικά…μην ξεχνάς αυτοανοσία!!! Μέγεθος: >10,000 daltons Οι πιο κοινές μορφές ερυθροκυτταρικών αντιγόνων: Γλυκοπρωτεϊνες: HLA. Γλυκολιπίδια: ABH, Le, Ii και P αντιγόνα (Ag). Πρωτεΐνες: Rh, M, N αντιγόνα.

Αντισώματα Ταξινόμηση – Ονοματολογία 1/2 Αντισώματα Ταξινόμηση – Ονοματολογία 1/2 Θερμά: Άριστη θερμοκρασία αντίδρασης 37οC. IgG, κλινικώς σημαντικά. Ψυχρά: Άριστη θερμοκρασία αντίδρασης ΟοC. Θερμικό εύρος ποικίλει, IgΜ, κλινικώς μη σημαντικά. Πλήρη: είναι δυνατόν να προκαλέσουν in vitro άμεση συγκόλληση ερυθρών (εναιωρήματος NaCl 0.9%), IgΜ. Ατελή: δεν προκαλούν in vitro άμεση συγκόλληση εναιωρήματος ερυθρών, IgG.

Αντισώματα Ταξινόμηση – Ονοματολογία 2/2 Αντισώματα Ταξινόμηση – Ονοματολογία 2/2 Αυτοαντισώματα: αντισώματα εναντίων αντιγόνων του ιδίου οργανισμού. Αλλοαντισώματα: αντισώματα εναντίων αντιγόνων που δεν εκφράζει ο συγκεκριμένος οργανισμός . Έχει προηγηθεί αντιγονικός ερεθισμός στο παρελθόν. Φυσικά: αντιερυθροκυτταρικά αντισώματα που ανιχνεύονται στον ορό ατόμων που ποτέ δεν έχουν έρθει σε επαφή (μέσω μετάγγισης ή κύησης) με το αντίστοιχο αντιγόνο. Άνοσα: αντιερυθροκυτταρικά αντισώματα που ανιχνεύονται μετά από γνωστή ανοσοποίηση.

Αντισώματα - ανοσοσφαιρίνες Πρωτεΐνες 4 αλυσίδες 2 βαριές (H = haevy) γ-IgG, μ-IgM, α-IgA, ε-IgE, δ-IgD 2 ελαφρές (L = light κ, λ) FAB – FC “Immunoglobulin basic unit”, Y tambe διαθέσιμο με άδεια CC BY-SA 3.0

“IgM”, από Lennert B διαθέσιμο ως κοινό κτήμα Δομή Πενταμερής. Ψυχρά: 4-10ο C. Δεν περνούν τον πλακούντα. Συμπλήρωμα: ΚΑΛΗ (τα περισσότερα) ενεργοποίηση - ένα IgM πλήρη ενεργοποίηση C’. “Συνήθως” ΜΗ κλινικά σημαντικά. base-unit H-chain L-chain J-chain intermolecular Disulfidebonds “IgM”, από Lennert B διαθέσιμο ως κοινό κτήμα

IgG αντισώματα Δομή Μονομερής. Θερμά: δράση στους 37οC. Διαπερνούν τον πλακούντα. Συμπλήρωμα: Πτωχή έως καλή ενεργοποίηση. Δύο IgG για πλήρη ενεργοποίηση C’. Συνήθως κλινικά σημαντικά.

Προσοχή… Μόλις είπαμε ότι τα IgM αντισώματα ΔΕΝ είναι συνήθως κλινικά σημαντικά. Υπάρχει μία σημαντική εξαίρεση! Ποία είναι; ABO αντισώματα = ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ. Τα περισσότερα μετά μετάγγιση συμβάματα αφορούν ΑΒΟ ασυμβατότητα. Αντίθετα τα αντι-M, αντι-N, κ.α. συνήθως ΔΕΝ αποτελούν κλινικά σημαντικά IgM αντισώματα.

Έχουν περιγραφεί πάνω από 200 ερυθροκυτταρικά αντιγόνα. Δεδομένα Έχουν περιγραφεί πάνω από 200 ερυθροκυτταρικά αντιγόνα.

Κύρια συστήματα ομάδων αίματος Duffy Kidd Lewis I ABO MNSs P Rh Lutheran Kell

Τα πιο συχνά κλινικά σημαντικά αντι-ερυθροκυτταρικά αντισώματα Τα πιο συχνά κλινικά σημαντικά αντι-ερυθροκυτταρικά αντισώματα Ισχύς = ποσοστό αντιγόνο-αρνητικών ασθενών, οι οποίοι αλλοανοσοποιούνται εάν μεταγγισθούν με αντιγόνο-θετικές μονάδες αίματος.

Κλινικά σημαντικά αντιγόνα Αντιγόνο Σύστημα Συχνότητα μεταξύ όλων των ανιχνευόμενων Αλλοαντισωμάτων Συχνότητα του Αντιγόνου (Λευκή φυλή) Ισχύς * E Rh 16-40% 30% 4% Kell (Kl) Kell 5-40% 9% D 8-33% 85% 70% c 4-15% 80% Jk(a) Kidd 2-13% 77% 0.14% Fy(a) Duffy 4-12% 63% 0.46% C 2-10% 0.22% e 2-3% 98% 1% Jk(b) 2% 72% 0.06% S MNSs 1-2% 55% 0.08% s <1% 89%

Ψυχρά και θερμά αντισώματα Κλινικά σημαντικά: αντισώματα που σχετίζονται με μειωμένη επιβίωση ερυθρών. Μετά μετάγγιση αντιδράσεις. Αιμολυτική νόσος του νεογνού. Μη σημαντικά κλινικά: αντισώματα που δεν προκαλούν καταστροφή των ερυθρών. Ψυχρά αντισώματα: συγκόλληση παρατηρείται σε χαμηλές θερμοκρασίες. Θερμά αντισώματα: συγκόλληση στους 37°C.

Συστήματα που παράγουν Ψυχρά αντισώματα

Τι έχουμε μάθει; Anti-Α Anti-H ΑΒΟ Anti-B Φυσικά, Ψυχρά, IgM

Σύστημα Lewis

Γενικά για το Σύστημα Lewis 1946 Mourat. Αντιγόνα Lea, Leb = γλυκοσφιγκολιπιδια που σχηματίζονται σε διαλυτή μορφή στο πλάσμα και ακολούθως προσκολλώνται στα ερυθροκύτταρα. Le & le γονίδιο στο χρωμόσωμα 19 Τα υπεύθυνα γονίδια είναι τα Le (επικρατές) και το le (υπολειπόμενο), Le/Le, Le/le, le/le.

Σύνθεση Lewis antigens The synthesis of the Lewis antigens is dependent upon the interaction of two different fucosyltransferases: Se locus fucosyltransferase. Lewis locus fucosyltransferase.

Φαινότυπος Lea και Leb Allele Le  fucosyltransferase Type 1 substrate + fucose in α(1→4) Φαινότυπος Lea Allele Se  fucosyltransferase Φαινότυπος Leb Type 1 substrate+ fucose Type 1H + fucose Allele Le  fucosyltransferase

ΑΒΟ και Lewis

Συσχέτιση Lewis με ΑΒΟ To σύστημα ΑΒΟ σχετίζεται με το Lewis. Εκκριτικός (Se/Se, Se/se), μη εκκριτικός (se/se). Le/Le, Le/le (Lewis+) & se/se = Lea Le/Le, Le/le (Lewis+) & Se/Se, Se/se = Leb Τα αντιγόνα είναι πλήρως αναπτυγμένα στα νεογνά.

Αντιγόνα του Συστήματος Lewis Διαλυτά αντιγόνα, παράγονται από τους ιστούς και βρίσκονται στα σωματικά υγρά (πλάσμα). Απορροφούνται από τα RBCs. Χαρακτηριστικό των 2 αντιγόνων είναι ότι συντίθενται στο πλάσμα και προσκολλώνται στη μεμβράνη. Le genes Le substance in plasma RBC Lewis substance adheres to RBC becoming an antigen Τα Ags είναι γλυκοσφιγγολιπίδια

Κληρονομικότητα του Συστήματος Lewis Το Lewis σύστημα εξαρτάται από τα γονίδια Hh, Se, Le le, h, se δεν παράγουν προϊόντα Εάν κληρονομηθεί το γονίδιο Le παράγεται η ουσία Lea Τα γονίδια Le, H, Se πρέπει όλα να έχουν κληρονομηθεί για την μετατροπή του Lea σε Leb. Παραδείγματα: Le se H  Le(a+b-) Le Se H  Le(a-b+) le H se  Le(a-b-) le hh se  Le(a-b-)

Συχνότητα των Φαινοτύπων Phenotype White Black Le a+b- 22% --- Le a-b+ 72% Le a-b- 6% 20%

Αντισώματα του Συστήματος Lewis 1/2 Απαντώνται στον ορό ατόμων με φαινότυπο Le(a-b-) χωρίς να έχει προηγηθεί αντιγονικός ερεθισμός μετά μετάγγιση (φυσικά αντισώματα). Anti-Le a, Anti-Le b. IgM (αντιδρούν με το συμπλήρωμα, είναι αιμολυτικά, Αντιδρούν σε θερμοκρασία δωματίου). Δεν έχουν κλινική σημασία… Γιατί; Τα Le Abs του ασθενή εξουδετερώνονται από τα αντιγόνα Lewis που βρίσκονται στο πλάσμα των αιμοδοτών. Δε προκαλούν HDN επειδή δε διαπερνούν τον πλακούντα (δεν είναι ανεπτυγμένα στο εμβρυικό αίμα). Le(a-b-)

Αντισώματα του Συστήματος Lewis 2/2 Anti-Le a Ανιχνεύεται στους Lea-b- εκκριτικούς, Αντιδρά άριστα σε θερμοκρασία δωματίου, Συχνά συνδέεται με το συμπλήρωμα, Προκαλεί in vitro αιμόλυση, Προκαλεί αιμολυτικές αντιδράσεις in vivo. Anti-Le b Συχνά ανιχνεύεται με το Anti-Lea, Αντιδρά σε θερμοκρασία δωματίου , Δύο τύποι: Anti-LebH, Anti-LebL. Συχνά προκαλεί αιμολυτικές αντιδράσεις ύστερα από μετάγγιση.

Αντισώματα του Συστήματος Lewis Ειδικά Προβλήματα στις Αιμοδοσίες Δε προκαλούν HDN επειδή δε διαπερνούν τον πλακούντα. Μπορούν να εξουδετερωθούν τα Lewis αντισώματα με τα Lewis αντιγόνα του πλάσματος.

Γιατί τα Abs δεν Προκαλούν Αιμόλυση; Τα ερυθροκύτταρα που μεταγγίζονται αποκτούν τον φαινότυπο Lewis του λήπτη αμέσως. Τα αντισώματα anti-Lea – anti-Leb στον ορό του δέκτη εξουδετερώνονται άμεσα από τις ουσίες Lewis που περιέχονται στο πλάσμα του δότη, και γι αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο να προκαλεσουν αιμόλυση των μεταγγισμένων Lea+ / Leb+ ερυθρών.

Αnti –Lea , Anti-Leb και μετάγγιση Μπορούν να αγνοηθούν κατά την επιλογή της μετάγγισης Αίμα συμβατό με IAT στους 37οC Πού θα βρω αίμα;;; 80% των αιμοδοτών  Le (a-) 30% των αιμοδοτών  Le (b-)

Σύστημα Ι

Τα Αντιγόνα του Συστήματος Ι Τα αντιγόνα είναι I ή i περιγράφηκαν το 1956. Είναι αποτέλεσμα έκφρασης διαφόρων αλληλίων που κωδικοποιούν γλυκοζυλτρανσφεράσες. Τα ερυθρά όλων των ενηλίκων εκφράζουν το αντιγόνο Ι (διακλαδισμένη δομή). Ενώ τα νεογνά εκφράζουν i αντιγόνο (γραμμική δομή). Στην ηλικία των 2 ετών έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση από τον φαινότυπο i I. Είναι ισχυρά συνδεδεμένα με τη μεμβράνη των ερυθροκυττάρων μέσω γλυκο πρωτεϊνών και γλυκολιπιδίων που συνδέουν και τα αντιγόνα ΑΒΗ.

Τα Αντισώματα του Συστήματος Ι 1/2 Οι περισσότεροι φυσιολογικοί άνθρωποι έχουν στον ορό τους το αυτό-αντί-I (RT ή 4°C). Το άλλο αντι-Ι είναι πολύ σπάνιο. Ανήκει στην κατηγορία των IgM. Είναι ψυχρό και φυσιολογικά το θερμικό του εύρος φτάνει μέχρι τους 25°C (Cold-reacting). Συνήθως είναι κλινικά είναι μη σημαντικό (εφόσον δεν δρα στους 37). Μπορεί να συνδέει το συμπλήρωμα. Ενισχύεται με την παπαίνη και τα υπόλοιπα ένζυμα. Μέθοδος ανίχνευσης: αντίσωμα με εικόνα πανσυγκολυτίνης που ενισχύεται με το ένζυμο και ενισχύεται στο ψυγείο στους 4°C.

Τα Αντισώματα του Συστήματος Ι 2/2 Το Anti-I μερικές φορές αντιδρά με διαφορετική ένταση με τα αντιδρώντα RBCs ανάλογα με το ποσό του Ag-H στα RBC (δηλαδή εμφανίζεται και ως anti-IH). O RBCs έχουν μεγάλη αντίδραση. A RBCs έχουν αδύνατη αντίδραση (παρουσία του Ag-A). Νόσος των ψυχρών συγκολλητινων- Cold Agglutinin Disease Μερικές φορές μετά από λοίμωξη από Mycoplasma pneumoniae ή σύφιλη το αντι-Ι. Αυξάνεται σε τίτλο > 1000 στους 4οc. Αυξάνεται το θερμικό του εύρος δηλαδή δρα >30οC δηλαδή γίνεται κλινικά σημαντικό . Anti-i: Σπάνιο και μερικές φορές σχετίζεται με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση

Άλλα Αντισώματα του Συστήματος Ι Anti-IA Anti-IH Anti-IP1 Διάφορα ένζυμα ενισχύουν τη συγκόλληση. Η ψυχρή αυτοπροσρόφηση είναι η μέθοδος αφαίρεσης του αντισώματος από τον ορό να παραμεριστεί το κλινικά ασήμαντο ψυχρό αυτοαντίσωμα και να αποκαλυφθούν αλλα κλινικά σημαντικά αλλοαντισώματα.

Αντι-I - Τι αίμα θα δώσω; Εάν αντι-I δραστικό στους 37οC Αίμα με αντιγόνο I αρνητικό. Εάν αυτό-αντίσωμα Δεν χρειάζεται αρνητικό αίμα.

Σύστημα P

Γενικά για το Σύστημα Ρ 1927 Landsteiner Αg-P. Γλυκοσφιγγολιπίδια. Το σύστημα Ρ περιλαμβάνει τα Ags P1, P, Pk, p. Ανάλογα με την παρουσία ή την απουσία έχουμε 5 φαινοτύπους. Τα γονίδια για αυτά τα Ags είναι 2 Το γονίδιο Ρ1 (χρωμόσωμα 22). Το γονίδιο Ρ (χρωμόσωμα 3). Η σύνθεση τους γίνεται παράλληλα με τα Α, Β, Η.

To Αντιγόνο Ρ 1/2 Μοιάζει με το σύστημα ABO σε ότι αφορά την σύνθεση που αποτελεί μια διαδικασία προσθήκης μονοσακχαριτών σε πρόδρομες αλυσίδες Οι περισσότερο κοινοί φαινότυποι είναι P1 και P2 P1: αποτελείται από τα αντιγόνα P1 και P P2: αποτελείται μόνο από p αντιγόνα Όπως και η υποομάδα κατά ΑΒΟ A2, η P2 παράγει anti-P1 αντισώματα 75% των ενηλίκων έχουν P1 Φαινότυπο

To Αντιγόνο Ρ 2/2 PHENOTYPE FREQUENCY ANTIGEN ANTIBODY P1 75% P1, P None P2 25% p Anti-P1 <1% Anti-P+P1+Pk P1k P1, Pk Anti-P P2k Pk Anti-P, anti-P1

To Αντιγόνο Ρ1 Η ισχύς του αντιγόνου μειώνεται κατά την αποθήκευση του αίματος. Βρίσκεται στις εκκρίσεις, το πλάσμα και στο υγρό των παρασιτικών κύστεων Ταινίες, σκώληκες (Cyst of a dog tapeworm).

Αντισώματα του Συστήματος Ρ 1/3 Anti-P1 Φυσιολογικά είναι IgM, Δεν έχει κλινική σημασία, Μπορεί να εξουδετερωθεί από παρασιτικές κύστεις προκειμένου να αποκαλυφθούν άλλα σημαντικά αντισώματα.

Αντισώματα του Συστήματος Ρ 2/3 Anti-P Παράγεται σε ασθενείς με παροξυσμική αιμοσφαιρινουρία εκ ψύχους (PCH). PCH – IgG αυτο-αντι-P συνδέει συμπλήρωμα σε  ΘοC (άκρα) αιμόλυση καθώς περνούν τα ερυθρά από τις ψυχρές περιοχές του σώματος. Αυτό το PCH αντίσωμα ονομάζεται και Donath-Landsteiner αντίσωμα.

Αντισώματα του Συστήματος Ρ 3/3 Anti-pk και Anti P + P1 + pk Anti-pk μέρος άλλων αντισωμάτων, Anti-P + P1 + pk έχει βρεθεί στους φαινοτύπους p, Επίσημα ονομάζεται Anti-Tja και είναι πολύ αιμολυτικό. Anti-Tja (PP1Pk) isoimmunization. A case, a review of the literature Haentiens-Verbeke et al., 1993

Αντι-P - Τι αίμα θα δώσω; Εάν αντι-P δραστικό στους 37οC. Αίμα συμβατό χωρίς περαιτέρω έλεγχο. Πού θα βρω αίμα; 20% των αιμοδοτών  P (-).

Σύστημα ΜΝSs

Γενικά για το Σύστημα MNSs 1/2 1927-1947 Landsteiner & Levine. Σύνθετο αντιγονικό σύστημα 50 γνωστά αντιγόνα με κυριότερα 5 : Ags M, N, S, s, U. Ρυθμίζονται από 2 γονίδια στο χρωμόσωμα 4. Μεταβιβάζονται με συνεπικρατή τρόπο.

Γενικά για το Σύστημα MNSs 2/2 Βασικό ρόλο διαδραματίζουν οι γλυκοφορίνες Α,Β 3 γονίδια GPA, GPB, GPE Η γλυκοφορίνη Α σχετίζεται με τα Ags M, N. Η γλυκοφορίνη Β σχετίζεται με τα Ags S, s. Μκ RBCs = χωρίς γλυκοφορίνη Α, Β. Τα Ags MNS είναι αναπτυγμένα στα νεογνά.

Oι Glycophorins είναι φορείς πολλών RBCs αντιγόνων Το Σύστημα MNSs 5 σημαντικά αντιγόνα: M N S s U (πάντα υπάρχει όταν το S και s κληρονομούνται). M & N εδράζει στη Glycophorin A. S & s και U εδράζει στη Glycophorin B. Oι Glycophorins είναι φορείς πολλών RBCs αντιγόνων

Τα Αντιγόνα του Σύστηματος MNSs 1/2 RBC Glycophorin A Glycophorin B M N S s U M & N διαφέρει στην αμινοτελική αλληλουχία στη θέση 1 and 5 S & s διαφέρει στην αμινοτελική αλληλουχία στη θέση 29 ….5, 4, 3, 2, 1 (NH2 end) COOH end …..

Τα Αντιγόνα του Σύστηματος MNSs 2/2 Δοσοεξαρτώμενα M & N δίνουν ισχυρότερη αντίδραση όταν είναι ομόζυγα, (M+N-) ή (M-N+), Ασθενέστερες αντιδράσεις στην ετερόζυγο μορφή (M+N+). Τα αντιγόνα καταστρέφονται με τη χρήση ενζύμων (π.χ. ficin, papain).

Φαινότυπος – Γονότυπος - Συχνότητα GENOTYPE PHENOTYPE CAUCASIANS(%) BLACKS(%) MSMS M + N-S + s- 6 2.1 MSMs M+N-S+s+ 14 7.0 MsMs M+N-S-s+ 8 15.5 MS”MS” M+N-S-s- 0.4 MSNS M+N S+s- 4 2.2 MSNs or MsNS Μ+N+S+s+ 24 13.0 MsNs M+N+S-s+ 22 33.4 MS”NS” Μ+N+S-s- NSNS Μ-N+S+s- 1 1.6 NSNs M-N+S+s+ 4.5 NsNs Μ-N + S -s+ 15 19.2 M-N + S-s- 0.7

Το Αντιγόνο U (Su) Το αντιγόνο U πάντα υπάρχει όταν κληρονομούνται τα γονίδια S & s. Περίπου το 85% από τους φαινοτύπους S-s- είναι U-αρνητικοί (σπάνιο). U-αρνητικά ερυθροκύτταρα βρίσκονται στη μαύρη φυλή.

Συχνότητα των Αντιγόνων Phenotypes Blacks (%) Whites (%) M+ 74 78 N+ 75 72 S+ 30.5 55 s+ 94 89 U+ 99 99.9 Αντιγόνο υψηλής συχνότητας

Σκέψου… Μπορεί ένα άτομο να μην έχει MNSs αντιγόνα; Το αλλήλιο Mk δεν παράγει M, N, S, ή s αντιγόνα Συχνότητα στον πληθυσμό 0.00064 ή 0.064%

Αντισώματα αντί-Μ και αντί-Ν Δοσοεξαρτώμενα. Αντι-M και αντι-N IgM (σπάνια IgG), Κλινικά σημαντικά όταν ενεργά στους 37oC (ΣΠΑΝΙΑ) , Εάν IgG  αιμολυτική νόσο του νεογνού -HDN (ΣΠΑΝΙΑ), Δεν αντιδρούν με κύτταρα επεξεργασμένα με ένζυμα. Dosage antibodies: αντιδρούν καλύτερα με ομόλογα κύτταρα. Τα ένζυμα κόβουν της γλυκοφορίνες για να μειώσουν το αρνητικό φορτίο της ερυθροκυτταρικής μεμβράνης. Γιατί;

Αντισώματα αντί-S, αντί-s και αντί-U Κλινικά σημαντικά. IgG. Μπορούν να προκαλέσουν καταστροφή των RBC και HDN. Αντι-U Θα αντιδράσει με S+ ή s+ ερυθρά. Συνήθως εμφανίζεται στους S-s- . Μετάγγιση μόνο με U-αρνητικές μονάδες<1% του μαύρου πληθυσμού. Επικοινωνία με αρχείο σπανίων αιμοδοτών.

Χαρακτηριστικά των Αντισωμάτων MNSs Dosage antibodies Αντίσωμα IgG τάξη Κλινικά σημαντικό Anti-M IgM (σπάνια IgG) ΟΧΙ Anti-N Anti-S IgG ΝΑΙ Anti-s Anti-U

Αντι-MNS - Τι αίμα θα δώσω; Συνήθως μπορούν να αγνοηθούν. Εάν αντί-Μ δραστικό στους 37οC Αίμα αρνητικό ως προς Μ. Εάν αντί-Ν δραστικό στους 37οC Αίμα συμβατό χωρίς περαιτέρω ανίχνευση. Αντί-S & αντί-s Αίμα αρνητικό ως προς το αντιγόνο. Αντί-U Αίμα αρνητικό ως προς U (συνήθως S-s-).

Πού θα βρω αίμα; 22% των αιμοδοτών Μ (-). 28% των αιμοδοτών Ν (-). 45% των αιμοδοτών S (-). 11% των αιμοδοτών s (-). <1% των αιμοδοτών (μαύρη φυλή) U (-).

Συστήματα που Παράγουν Θερμά Αντισώματα

Προσοχή!!! Δεν υπάρχει Ag-d και anti-d Τι έχουμε μάθει; Anti-C Anti-c Anti-E Anti-e Rhesus Άνοσα, θερμά, IgGs Anti-D Προσοχή!!! Δεν υπάρχει Ag-d και anti-d

Σύστημα Kell

Σύστημα Kell Παρόμοιο με το σύστημα Rh. 2 κύρια αντιγόνα (> 20 ). K (Kell), <9% του πληθυσμού. k (cellano), >90% του πληθυσμού . Τα K και k γονίδια, εδράζονται στο χρωμόσωμα 7 (7q33). Καλά ανεπτυγμένα κατά τη γέννηση. Το K αντιγόνο είναι ισχυρά ανοσογόνο (2ο μετά το D αντιγόνο) όσον αφορά τη παραγωγή αντισωμάτων. Τα αντιγόνα του απαντώνται μόνο στα RBCs Τρίτο σημαντικότερο σύστημα μετά από ΑΒΟ και Rh

Τα πιο Συχνά Γονιδιακά Συμπλέγματα

Άλλα Kell Αντιγόνα Υπάρχουν και άλλα αλλήλια στο σύστημα Kell. Ανάλογα με το σύστημα Rh: C/c και E/e. Kp αντιγόνα Kpa = χαμηλής συχνότητας αντιγόνο (μόνο 2%), Kpb = υψηλής συχνότητας αντιγόνο (99.9%). Js αντιγόνα Jsa (20% μαύρη φυλή, 0.1% λευκή φυλή), Jsb =υψηλής συχνότητας (80-100%).

Άλλα Kell Αντιγόνα και Συχνότητα Numeric Alpha Name Incidence KEL 1 K Kell 10% KEL 2 k Cellano 99.8% KEL 3 Kpa Penny 2% KEL 4 Kpb Rautenberg 99.9 KEL 6 Jsa Sutter Rare (19% Blacks) KEL 7 Jsb Matthews 99.9%(99.8% Blacks

Kx Αντιγόνο Δεν αποτελεί μέρος του συστήματος Kell, αλλά σχετίζεται.

Kell Αντιγόνα Τα Kell αντιγόνα έχουν περιοχές δισουλφυδικών δεσμών στις γλυκοπρωτεΐνες. Αυτό τα κάνει ευαίσθητα στα sulfhydryl αντιδραστήρια: 2-mercaptoethanol (2-ME). Dithiothreitol (DTT). 2-aminoethylisothiouronium bromide (AET).

Kellnull ή K0 Μη έκφραση των Kell αντιγόνων εκτός από σχετικό αντιγόνο  Kx (που κωδικοποιείται στην περιοχή Xp21 X). Μετά μετάγγιση, K0 ασθενείς μπορούν να αναπτύξουν αντί-Ku (Ku βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια που διαθέτουν αντιγόνα). Πρέπει να χορηγηθούν Kell αρνητικές μονάδες. To αντιγόνο ΚΧ είναι ισχυρά ανοσογόνο. Αποδίδεται σε σιωπηλό γονίδιο που καταλαμβάνει την περιοχή του γόνου KEL. Δεν παρατηρούνται διαταραχές στα RBCs. Σε ασύμβατη μετάγγιση ή κύηση παρατηρείται η δημιουργία αντισώματος (αντί-Κ5) και αντιδρά με όλα τα αντιγόνα του συστήματος.

Μοριακή βάση του αλληλόμορφου K0 Molecular Basis of the Kell-null Phenotype (Lung-Chih Yu et al., 2001)

Φαινότυπος McLeod 1/3 Παρατηρείται ελαττωμένη έκφραση των αντιγόνων του συστήματος Kell το αντιγόνο Κx λείπει εντελώς. Προκύπτει από μεταλλάξεις ή deletions που αφορούυν την περιοχή κωδικοποίησης του Kx: xκ στο χρωμόσωμα Χ. Συνοδά προβλήματα στο νευρικό και μυϊκό ιστό. Χρόνια κοκκιωματώδης νόσος. Τα ερυθρά παρουσιάζουν μορφολογικές διαταραχές (ακανθοκυττάρωση).

Φαινότυπος McLeod 2/3 The Kell blood group system: a review, MARSH AND REDMAN, 1989

Φαινότυπος McLeod 3/3 Point mutations causing the McLeod phenotype Russo et al., 2002

Φαινότυπος Kmod Μικρή ανοσολογική δράση από τα αντιγόνα. Μικρή ανοσολογική δράση από τα αντιγόνα. Άτομα με φαινότυπο Kmod στην περίπτωση ευαισθητοποίησης προκαλούν την δημιουργία αντισωμάτων παρόμοιων με τα αντι-Κ5. Mutations that diminish expression of Kell surface protein and lead to the Kmod RBC phenotype, Lee et al., 2003

Kell Αντισώματα IgG (αντιδρούν καλά με AHG). Παράγονται σαν αποτέλεσμα ανοσολογικής διέγερσης (μετάγγιση, κύηση). Κλινικά σημαντικά. Anti-K το πιο συχνό (αντιγόνο Kell ισχυρά ανοσογόνο). k, Kpb, και Jsb αντισώματα είναι σπάνια (πολλοί έχουν τα αντιγόνα και δεν αναπτύσσουν αντισώματα). Τα άλλα αντισώματα είναι επίσης σπάνια καθώς λίγοι δότες έχουν τα σχετικά αντιγόνα. Δρουν εξωαγγειακά μέσω του συστήματος μονοκύτταρων-μακροφάγων κυρίως στο σπλήνα και προκαλούν αιμολυτική νόσο του νεογνού

Αντι-Kell - Τι αίμα θα δώσω; Αντι-k (cellano) αίμα k αρνητικό Αντι-Kpb  αίμα Kpb αρνητικό Αντι- Jsb  αίμα Jsb αρνητικό Αντι-Ku  αίμα Ko

Πού θα βρω αίμα; 0,2% των αιμοδοτών Κ +k - 0,01% των αιμοδοτών Kp (a+b-) Πολύ σπάνιο  Js (a+b-) Πολύ σπάνιο  Ko

Σύστημα Kidd

Πρωτεΐνη Kidd Μεταφορέας ουρίας. Διατήρηση ωσμωτικής σταθερότητας και συνεισφέρει στη συμπύκνωση των ούρων. Εκφράζεται στα ερυθροκύτταρα, αλλά και στα κύτταρα της μυελώδους μοίραςτων νεφρών. annals.org

Σύστημα Kidd Γονότυπος Φαινότυπος Λευκοί (%) Μαύροι (%) JkaJka 2 αντιγόνα. Ο γενετικός τόπος του Kidd εδράζεται στο χρωμόσωμα 18q12 - q21 Jka και Jkb (codominant alleles), Δοσοεξαρτώμενο. Γονότυπος Φαινότυπος Λευκοί (%) Μαύροι (%) JkaJka Jk(a+b-) 26.3 51.1 JkaJkb Jk(a+b+) 50.3 40.8 JkbJkb Jk(a-b+) 23.4 8.1 JkJk Jk(a-b-) σπάνια

Kidd Αντιγόνα Καλά ανεπτυγμένα κατά τη γέννηση. Ενισχύονται με τα ένζυμα (papain, ficin). Όχι πολύ προσιτά στη μεμβράνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Kidd Αντισώματα 1/2 Αντι-Jka και Αντι-Jkb IgG. Κλινικά σημαντικά. Εμπλέκονται στις μετά μετάγγιση αιμολυτικές αντιδράσεις (HTR) και στην αιμολυτική νόσο του νεογνού (HDN). Συχνή αιτία καθυστερημένης αιμολυτικής αντίδρασης. Συνήθως συνυπάρχει με άλλα αντισώματα.

Kidd Αντισώματα 2/2 Anti-Jk3 Ανιχνεύεται σε μερικούς Jk(a-b-). Άπω Ανατολή και Νήσοι Ειρηνικού (ΣΠΑΝΙΑ).

Αντί-Kidd - Τι αίμα θα δώσω; Αντι-Jka και Αντι-Jkb αίμα Jka ή Jkb αρνητικό Anti-Jk3  αίμα Jk(a-b-) Που θα βρω αίμα;;; 24% των αιμοδοτών Jka- 27% των αιμοδοτών Jkb-

Σύστημα Duffy Αντιγονικό σύστημα Duffy-ISBT008. Σύνθετο αντιγονικό σύστημα. Ο γενετικός τόπος του DUFFY (FY) εδράζεται στο χρωμόσωμα 1q22-23. Κλινική σημασία. Βιολογική σπουδαιότητα.

Πρωτεΐνη DUFFY Υποδοχεας παρασίτων ελονοσίας. Υποδοχεας χημειοκινών. Δεν είναι πρωταρχικής σημασίας για τη φυσιολογική δομή και λειτουργία των ερυθροκυττάρων. Dean L. Blood Groups and Red Cell Antigens [Internet]. Bethesda (MD): National Center for Biotechnology Information (US); 2005, διαθέσιμο ως κοινό κτήμα

Η ζωή του παρασίτου της ελονοσίας “Life Cycle of the Malaria Parasite”, από CFCF διαθέσιμο ως κοινό κτήμα

Σύστημα Duffy –αντιγόνα Επικρατούντα γονίδια (codominant alleles): Fya και Fyb κωδικοποιούν αντιγόνα τα αντίστοιχα αντιγόνα. Καλά ανεπτυγμένα κατά την γέννηση. Τα αντιγόνα καταστρέφονται από τα ένζυμα (papain, ficin). Δοσοεξαρτώμενα. Άτομα Fy(a-b- ) Αφροαμερικάνοι 68%, ενώ σπάνια σε λευκούς ανθεκτικοί στο πλασμώδιο vivax. Φαινότυπος Μαύροι Λευκοί Fy(a+b-) 9 17 Fy(a+b+) 1 49 Fy(a-b+) 22 34 Fy(a-b-) 68 ΣΠΑΝΙΑ

Duffy Aντισώματα Anti-Fya, Anti-Fyb. IgG. Δεν προσδένουν το συμπλήρωμα . Κλινικά σημαντικά Αιμολυτικές αντιδράσεις μετά μετάγγιση. αιτία αιμολυτικής νόσου του νεογνού(όχι συχνή ). Αποτέλεσμα μετάγγισης ή κυήσεως. Δεν αντιδρούν με επεξεργασμένα με ένζυμο ερυθρά αιμοσφαίρια.

Αντι-Duffy - Τι αίμα θα δώσω; Αντι-Fya ή αντι-Fyb αίμα Fya ή Fyb αρνητικό Αντι-Fy3 (σπάνιο)  αίμα Fy(a-b-) Πού θα βρω αίμα;;; 32% των αιμοδοτών Fy(a-) 20% των αιμοδοτών Fy(b-)

Άλλα αντιγόνα των ομάδων…

Σύστημα Lutheran Γενετικός τόπος στο χρωμόσωμα 19q13.32 2 (συνεπικρατή αλλήλια) codominant alleles: Lua και Lub 20 αντιγόνα Ασθενής έκφραση στο κύτταρα του ομφαλίου λώρου 92% έχουν το Lub αντιγόνο, Lu(a-b+) Ο φαινότυπος Lu(a-b-)  ΣΠΑΝΙΟΣ

Lutheran Αντισώματα Anti-Lua IgM και IgG. Μη κλινικά σημαντικό. Αντιδρά σε θερμοκρασία δωματίου. Ήπια αιμολυτική νόσο του νεογνού. Φυσικό αντίσωμα ή και επίκτητο. Anti-Lub Σπάνιο, καθότι το Lub = υψηλής συχνότητας Ag. IgG. Εμπλέκεται σε μετά μετάγγιση αντιδράσεις (σπάνια HDN).

Αντι-Lutheran- Τι αίμα θα δώσω; Αντι-Lua  αίμα συμβατό Αντι-Lub αίμα Lub αρνητικό Πού θα βρω αίμα; 92% των αιμοδοτών Lu (a-)

Bg (Bennett – Goodspeed) Αντιγόνα Bga Bgb Bgc Σχετίζονται με την παρουσία HLA στα ερυθρά. Τα αντισώματα δεν είναι κλινικά σημαντικά.

Sda Αντιγόνα Υψηλής συχνότητας αντιγόνα , στους ιστούς και στα διάφορα υγρά. Τα αντισώματα δεν είναι κλινικά σημαντικά. Τα αντισώματα μπορούν να προκαλέσουν συγκολλήσεις τύπου μικτού πληθυσμού με τα αντιδρώντα κύτταρα.

Xg Αντιγόνο Κληρονομείται από το χρωμόσωμα Χ 89% Xga στις γυναίκες. 66% στους άντρες (carry only one X). Ο γονότυπος στους άντρες είναι Xga ή Xg. Ο γονότυπος στις γυναίκες είναι XgaXga, XgaXg, ή XgXg. Παράδειγμα: Xg(a+) άντρας με Xg(a-) η γυναίκα μπορεί να δώσει Xg(a+) στις κόρες άλλα όχι στους γιούς. Το αντιγόνο δεν είναι ισχυρό ανοσογόνο. Τα αντισώματα ανήκουν στην τάξη των IgG.

Σύστημα Chido/Rogers Έχουν περιγραφεί εννέα αντιγόνα. Υπάρχουν και σε διαλυτή μορφή στο πλάσμα. Τα αντισώματα σπάνια συνδέουν το συμπλήρωμα. Δεν είναι κλινικά σημαντικά.

Άλλα Αντιγονικά Συστήματα 1/2 Σύστημα Gerbich 7 αντιγόνα από τα οποία τρία είναι κλινικά σημαντικά, Τα αντισώματα συνήθως είναι IgG και είναι κλινικά σημαντικά. Σύστημα Scianna Sc:1 - 100% Sc:2 - 0.3% Sc:3 - 100%, Τα αντισώματα είναι σπάνια. Σύστημα Colton Αντιγόνα: Coa -99.7% Cob -10.7% Co3 -100%. Colton null phenotype σχετίζεται με γενετικές ανωμαλίες και αναιμία, Τα αντισώματα είναι IgG και είναι κλινικά σημαντικά. Σύστημα Cromer 10 αντιγόνα (7 κλινικά σημαντικά), Πιθανά να αντισώματα να είναι κλινικά σημαντικά.

Άλλα Αντιγονικά Συστήματα 2/2 Σύστημα Cartwright Αντιγόνα Yta - 99.8% - Ytb - 0.2%, Συνήθως είναι IgGs. Σύστημα Dombrock Αντιγόνα Doa - 57% - Dob - 83%, Άλλα αντιγόνα είναι τα Holly, Gregory, και το Joseph. Μη κοινά αντισώματα, HTR (Hemolytic Transfusion Reactions)?, HDN? Σύστημα Knops 5 αντιγόνα. Εξαφανίζεται σε μερικές ασθένειες. HTLA.

Ψυχρά αντισώματα (IgM) Φυσικά αντισώματα Anti-Lea Anti-Leb Anti-I Anti-P1 Anti-M Anti-A, -B, -H Anti-N LIiPMABHN

Θερμά αντισώματα (IgG) Rh antibodies Kell Duffy Kidd S,s “ήλιος”, από OpenClips διαθέσιμο ως κοινό κτήμα

Ενισχύονται από τα ένζυμα Καταστρέφονται από τα ένζυμα Δράση Ενζύμων Papain, bromelin, ficin, και trypsin Ενισχύονται από τα ένζυμα Καταστρέφονται από τα ένζυμα Kidd Rh Lewis I P Fya and Fyb M, N S, s

Δοσοεξαρτώμενα Kidds και Duffy και ο πίθηκος (Rh) τρώνε πολλά M&Ns anti-Jka, -Jkb, -Fya, -Fyb, anti-C, -c, -E, -e (no D), -M, -N, -S, -s MNSs Kidd Duffy Rh adapted from Clinical Laboratory Science Review: A Bottom Line Approach (3rd Edition)

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Αναστάσιος Κριεμπάρδης 2014. Αναστάσιος Κριεμπάρδης. «Αιμοδοσία (Θ). Ενότητα 6: Άλλα αντιγονικά συστήματα ερυθρών ». Έκδοση: 1.0. Αθήνα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.