ΠΡΩΤΟΖΩΑ

Γενικά χαρακτηριστικά Είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί μικροοργανισμοί Αναπαράγονται (συνήθως) μονογονικά με διχοτόμηση Κινούνται με Ψευδοπόδια (πχ αμοιβάδα) Βλεφαρίδες (πχ Paramecium) Μαστίγια (πχ Euglena)

Αμοιβάδα … Επιστημονικό όνομα: Amoeba proteus Αμοιβαίος: από το ρήμα αμείβω: Σημασιολογικά το ρήμα είχε αρχικά τη σημασία ¨αλλάζω, ανταλλάσσω¨, από όπου πέρασε στη σημασία ¨δίνω σε αντάλλαγμα¨ και ¨πληρώνω χρήματα σε αντάλλαγμα¨… Επίσης η έννοια της αλλαγής είναι φανερή στο αργυραμοιβός, … στο αμειψισπορά κλπ. (από το λεξικό του Μπαμπινιώτη) Πρωτεύς: θαλασσία θεότης, υιός του Ποσειδώνος … έχων την ικανότητα … να προσλαμβάνη αλληλοδιαδόχως ποικίλλας μορφάς. (από το εγκυκλοπαιδικό λεξικό ¨ΠΑΠΥΡΟΣ¨) Με τα ψευδοπόδια η αμοιβάδα όχι μόνο κινείται αλλά και τρέφεται. Η αργή και χαρακτηριστική κίνηση της αμοιβάδας (διανύει 1 μέτρο σε 24 ώρες!), λέγεται αμοιβαδοειδής.

Ασθένειες που προκαλούν Τρόποι μετάδοσης Παθογόνα Πρωτόζωα Ασθένειες που προκαλούν Τρόποι μετάδοσης πλασμώδιο Ελονοσία Προσβάλλονται ερυθρά αιμοσφαίρια και ηπατικά κύτταρα και καταστρέφονται Τσίμπημα κουνουπιού 2. τρυπανόσωμα Ασθένεια του ύπνου Τσίμπημα μύγας τσετσέ 3. ιστολυτική αμοιβάδα Αμοιβαδοειδής δυσεντερία Μολυσμένη τροφή Μολυσμένο νερό (τοξοπλάσμωση) Προσβάλλει ζωτικά όργανα: πνεύμονες, ήπαρ, σπλήνα Προκαλεί αποβολές σε εγκύους 4. τοξόπλασμα Κατοικίδια ζώα (γάτες) 5. τριχομονάδα Σ. Μ. Ν.

Ελονοσία … Παράλληλα η ελονοσία συνεχίζει να είναι μια μάστιγα για χώρες της Αφρικής και της Ασίας Κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν. Εκτίμηση για το 2010: 655.000 θάνατοι Το παλιό όνομα της ασθένειας ήταν μαλάρια (malaria [λατινικά] = κακός αέρας) Τα κουνούπια χρειάζονται στάσιμα νερά (έλη, βάλτους …) προκειμένου να αναπαραχθούν. Στη χώρα μας τα κρούσματα μειώθηκαν και τελικά εξαφανίστηκαν, μετά από έργα αποξήρανσης ελών στην επαρχία, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το είδος του κουνουπιού που μεταφέρει το πλασμώδιο, έπαψε να ζει στην Ελλάδα Η ελονοσία επανεμφανίστηκε το 2009 (!) Πιθανό αίτιο η υπερθέρμανση της Μεσογείου που ευνοεί τη μετακόμιση εντόμων από τις τροπικές χώρες προς την Ελλάδα. Εμβόλιο δεν υπάρχει! Το 86% των θανάτων αφορά παιδιά κάτω των 5 ετών… Η φαρμακευτική αγωγή απουσιάζει από πολλές χώρες Μια κουνουπιέρα (1$) θα έσωζε ένα νεογέννητο … Στοιχεία για ελονοσία: Κρούσματα στην Ελλάδα: 2009: 51 2010: 44 2011: 96 2012: 93 2013: 0 ( ως τώρα) Προσοχή: μόνο τα θηλυκά κουνούπια τσιμπάνε!