ΤΟ ΑΙΜΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ Μ. Γεωργάτου

ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Κύτταρα έμμορφα συστατικά 45%του όγκου του αίματος ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Κύτταρα έμμορφα συστατικά 45%του όγκου του αίματος Μεσοκυττάρια ουσία: πλάσμα 55% του όγκου του αίματος ενήλικας κατά μ.ο. 5,5 λίτρα αίματος

Κύτταρα ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα αιμοπετάλια. παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών

Πλάσμα Το πλάσμα: αποτελείται από: νερό -90% διαλυμένα: ανόργανα άλατα ορμόνες, πρωτεΐνες, θρεπτικές ουσίες

Μία σταγόνα αίματος εκατομμύρια ερυθροκυττάρων… σχήμα: αμφίκοιλος δίσκος παχύτερα στην περιφέρεια απ' ό,τι στο κέντρο. Το σχήμα τους οφείλεται στην απουσία πυρήνα. 5.000-10.000 λευκοκύτταρα/μl αίματος 150.000-400.000 αιμοπετάλια/μl αίματος. Γ: 4-5 εκατομμύρια ερυθροκύτταρα/μl αίματος, Α: 5-6 εκατομμύρια ερυθροκύτταρα/μl αίματος.

1.Αιμοβλαστες- ολοδυναμο αιμοποιητικό βλαστοκύτταρο 2. Μυελώδης προγεννήτωρ πολυδύναμο βλαστοκύτταρο 3 μονοδύναμο βλαστοκύτταρο 4.προερυθροβλάστης 5.Βασεόφιλος ερυθροβλάστης. 6. Πολυχρωματκός ερυθροβλάστης 7. Ορθοχρωματικός/ οξίφιλος ερυθροβλάστης . 8. Δικτυοερυθροκύτταρο ωριμάζει στο αίμα σε 1-2 ημέρες  ώριμο ερυθροκύτταρο .

Το κυτταρόπλασμά τους περιέχει κυρίως…. Το κυτταρόπλασμά τους περιέχει κυρίως…. Αιμοσφαιρίνη Α: Τέσσερις πολυπεπτιδικές αλυσίδες ανά δύο όμοιες 2 Αλυσίδες α και 2 αλυσίδες β

σε κάθε αλυσίδα: Ενα μόριο αίμης (4x1) Αίμη : δακτύλιος πορφυρίνης+ σίδηρος

 Τα συστατικά της αίμης ανακυκλώνονται.  Τα ερυθροκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών. Η ανακύκλωση συστατικών από τα γηρασμένα ή κατεστραμμένα ερυθροκύτταρα.  Οι πρωτεΐνες των ερυθροκυττάρων αποδομούνται προς αμινοξέα, και ορισμένα από αυτά επαναχρησιμοποιούνται στην κατασκευή νέων ερυθροκυττάρων.  Βρίσκονται στην κυκλοφορία του αίματος επί ~120 ημέρες.  Τα συστατικά της αίμης ανακυκλώνονται.  Τα γηρασμένα ερυθροκύτταρα υφίστανται φαγοκυττάρωση στο ήπαρ και τον σπλήνα. αίμη άνευ σιδήρου σπλήνας ιόντα σιδήρου Η αίμη μετατρέπεται στη χολερυθρίνη που εκκρίνεται στη χολή από το ήπαρ. Αποθηκεύονται στο ήπαρ από την πρωτεΐνη φερριτίνη. ήπαρ

Τα ερυθροκύτταρα Παράδειγμα; Σε ορισμένες περιπτώσεις τα ερυθροκύτταρα παράγονται με γρηγορότερο ρυθμό   αυξάνεται ο αριθμός τους στο αίμα Παράδειγμα;

Η οξυαιμοσφαιρίνη προσδίδει στο αίμα λαμπερό κόκκινο χρώμα, Ο2 από πνεύμονες Ο2 απελευθερούμενο στα κύτταρα των ιστών Μόρια δε- οξυ- αιμοσφαιρίνης Το άτομο σιδήρου που υπάρχει σε κάθε μόριο αίμης δεσμεύει ένα μόριο οξυγόνου. μόρια οξυαιμοσφαιρίνης ομάδα αίμης Η οξυαιμοσφαιρίνη προσδίδει στο αίμα λαμπερό κόκκινο χρώμα, σίδηρος Ο2 «φορτώνεται» στους πνεύμονες Ο2 «ξεφορτώνεται» στα κύτταρα των ιστών δεοξυαιμοσφαιρίνη οξυαιμοσφαιρίνη αλυσίδα σφαιρίνης

CO2 πλάσμα CO2 + Η2Ο → Η2CO3 Η2CO3 → H+ + HCO3– κύτταρα ιστών Από την αιμοσφαιρίνη δεσμεύεται ένα μέρος από το διοξείδιο του άνθρακα Το υπόλοιπο διαλύεται στο πλάσμα με τη μορφή όξινων ανθρακικών ανιόντων (HCO3) – η αιμοσφαιρίνη που έχει δεσμεύσει διοξείδιο του άνθρακα, σκούρο κόκκινο. CO2 απευθείας διαλυμένο στο πλάσμα ως HCO3– (10%) CO2 + Η2Ο → Η2CO3 CO2 δεσμευμένο από την αιμοσφαιρίνη (20%) Η2CO3 → H+ + HCO3– – συνδέεται με την αιμοσφαιρίνη ερυθροκύτταρα – πλάσμα (70%) HCO3–

Λευκά αιμοσφαίρια (εμπύρηνα) 1. Κοκκιώδη: βασεόφιλα, ηωσινόφιλα ουδετερόφιλα ή πολυμορφοπύρηνα. περιέχουν κοκκία στο κυτταρόπλασμά τους 2. Μη κοκκιώδη: λεμφοκύτταρα μεγάλα μονοκύτταρα που διαφοροποιούνται σε μακροφάγα μετά την παραγωγή τους μεταναστεύουν σε όργανα όπως…… …….οι λεμφαδένες και η σπλήνα

5.000-10.000 κύτταρα ανά mm3 αίματος ηωσινόφιλο βασεόφιλο κοκκιώδη ουδετερόφιλο μη κοκκιώδη λεμφοκύτταρο μονοκύτταρο 5.000-10.000 κύτταρα ανά mm3 αίματος

Φαγοκυττάρωση Tα ουδετερόφιλα και τα μονοκύτταρα, διαπερνούν τα τοιχώματα των (διαπίδυση), τριχοειδών αγγείων κατευθύνονται στο σημείο όπου υπάρχει μόλυνση Εκεί απομονώνουν το μολυσματικό παράγοντα, τον καταστρέφουν εξουδετερώνουν τις τοξικές ουσίες

Φαγοκυττάρωση

μακροφάγο μονοκύτταρο ουδετερόφιλο

Ουδετερόφιλο νθρακας

Λεμφοκύτταρα Β Αντισώματα Λεμφοκύτταρα Β Αντισώματα

150.000 - 400.000 κύτταρα ανά μL αίματος αιμοπετάλια Έχουν σχήμα ακανόνιστο, στερούνται πυρήνα και είναι άχρωμα Είναι θραύσματα κυττάρων με διάμετρο 2-4 μm. Παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών ζουν 5-9 ημέρες, Σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της πήξης του αίματος. 150.000 - 400.000 κύτταρα ανά μL αίματος

Πλάσμα Είναι το υγρό μέρος του αίματος. Περιέχει: Νερό Θρεπτικές ουσίες όπως γλυκόζη Ορμόνες Ουσίες που πρέπει να αποβληθούν όπως ουρία. Ανόργανα άλατα Πρωτεΐνες, Είναι πολύ σημαντικό το πλάσμα να περιέχει τη σωστή ποσότητα νερού, αλάτων και άλλων ουσιών.

Πρωτεΐνες πλάσματος Αλβουμίνες: καθιστούν το αίμα κολλώδες και θολό Πρωτεΐνες πλάσματος Αλβουμίνες: καθιστούν το αίμα κολλώδες και θολό Είναι μεταφορέας μικρών μορίων κύριος ρόλος της: Διατήρηση σταθερής ωσμωτικής πίεσης στο αίμα Έτσι, αποτρέπει τη διαρροή υγρών από τα αιμοφόρα αγγεία μέσω ωσμωτικής πίεσης. συντίθενται στα ηπατοκύτταρα και εισέρχονται στην κυκλοφορία διαμέσου της ηπατικής φλέβας

Σφαιρίνες: παράγονται στο ήπαρ Λειτουργίες: Καταστροφή μικροβίων Μεταφορά ουσιών Ενζυμική δράση Συμμετοχή στη διαδικασία πήξης του αίματος.

Ινωδογόνο σημαντικό ρόλο στη διαδικασία πήξης αίματος. Αν από το πλάσμα αφαιρεθεί το ινωδογόνο, το υγρό που παραμένει ονομάζεται ορός.

Σύσταση σωματικών υγρών ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΥΓΡΑ ΣΥΣΤΑΣΗ Πλάσμα Το υγρό μέρος του αίματος Ορός Το πλάσμα χωρίς το ινωδογόνο Υγρό των ιστών Το πλάσμα χωρίς τις πρωτεΐνες Λέμφος Το υγρό των ιστών μέσα στα λεμφαγγεία

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 1. Μεταφέρει: οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα θρεπτικά συστατικά από το λεπτό έντερο σε όλο το σώμα ουσίες που πρέπει ν' απομακρυνθούν στους νεφρούς. ορμόνες και αντισώματα. 2. Πήξη του αίματος κατά τη διάρκεια τραυματισμών εμποδίζεται η απώλεια υγρών και παρεμποδίζεται η είσοδος μικροοργανισμών 3. Συμβάλλει στον έλεγχο ποσότητας νερού και διάφορων χημικών συστατικών στους ιστούς, στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος.

Πήξη του αίματος

ινώδες ρήξη του ενδοθηλίου Τραυματισμός. ρήξη του ενδοθηλίου ο λείος μυϊκός ιστός στο τοίχωμα του αγγείου συστέλλεται προκειμένου να περιοριστεί η απώλεια αίματος. σπασμός Σπασμός αγγείου. αιμοπετάλια Προσκόλληση αιμοπεταλίων στην περιοχή της κάκωσης. Από τη συνάθροιση αυτή προκύπτει ένα αιμοπεταλιακό βύσμα. αιμοπεταλιακό βύσμα. ινώδες Σχηματίζεται ένα μη διαλυτό πρωτεϊνικό πλέγμα, το ινώδες, και ολοκληρώνεται η πήξη.

Ινώδες αιμοπετάλια  παράγοντες πήξης  ενεργοποίηση προθρομβίνης (παραγόμενη από το ήπαρ ) Θρομβίνη + ινωδογόνο . βιταμίνη Κ προθρομβίνη ασβέστιο Ινώδες: μικροσκοπικό δίκτυο με ίνες που εγκλωβίζουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Σχηματισμός θρόμβου, που σταματά τη ροή του αίματος

σχηματισμός αιμοπεταλιακού βύσματος βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία τραύμα αιμοπετάλια ινώδες παράγοντες πήξης βιταμίνη Κ προθρομβίνη παραγόμενη από το ήπαρ ασβέστιο ινωδογόνο θρομβίνη ινώδες

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΗΞΗΣ

ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ ΠΗΞΗΣ

Γενικά στάδια στην πήξη τού αίματος. λευκά αιμοσφαίρια ερυθρά αιμοσφαίρια Γενικά στάδια στην πήξη τού αίματος.  Τραυματισμός: κάποιο αιμοφόρο αγγείο κόβεται. Το αίμα διαρρέει στο σημείο της βλάβης. αιμοπετάλια  Σπασμός του αγγείου: ο λείος μυϊκός ιστός στο τοίχωμα του αγγείου αιφνίδια και ακούσια συστέλλεται κοντά στο σημείο του τραύματος, προκει-μένου να περιοριστεί η απώλεια αίματος. σπασμός  Σχηματισμός αιμοπεταλιακού βύσματος Τα πρώτα αιμοπετάλια ενεργοποιούνται από χημικές ουσίες των τραυματισμένων κυττάρων και κατά την επαφή τους με τις κατεστραμμένες ίνες του κολλαγόνου. Τα πρώτα προσδεμένα αιμοπετάλια απελευθερώνουν μόρια από τα οποία ενεργοποιούνται περισσότερα αιμοπετάλια και έλκονται στην περιοχή. Αιμοπετάλια μετακομίζουν στην πηγή των χημικών σημάτων, όπου προσκολλώνται. Το αιμοπεταλιακό βύσμα σιγά-σιγά μεγεθύνεται.  Σχηματισμός αδιάλυτου πήγματος: Κατά την πήξη του αίματος, το ινωδογόνο μετατρέπεται σε ινώδες· το τελευταίο δεν διαφέρει από ένα δίχτυ, στο οποίο παγιδεύονται περισσότερα αιμοπετάλια και ερυθρά αιμοσφαίρια, ώστε να προκύψει τελικά ο θρόμβος (πήγμα). Οι ίνες του ινώδους σταθεροποιούν τα αιμοπετάλια & τα ερυθρά αιμοσφαίρια εντός του θρόμβου, και έτσι το σημείο της κάκωσης στο αγγείο φράσσεται αποτελεσματικά.

έκθεση του αίματος σε εξωαγγειακούς ιστούς κάκωση του αγγείου έκθεση του αίματος σε εξωαγγειακούς ιστούς ανενεργός παράγοντας πήξης 1 ενεργοποιημένος παράγοντας πήξης 1 Για τον «καταρράκτη» ενεργοποίησης των πηκτικών παραγόντων στο πλάσμα του αίματος απαιτούνται ενεργοποιημένα αιμοπετάλια, Ca2+, και άλλοι συμπαράγοντες του πλάσματος. ανενεργός παράγοντας πήξης 2 ενεργοποιημένος παράγοντας πήξης 2 ανενεργός παράγοντας πήξης 3 ενεργοποιημένος παράγοντας πήξης 3 διαλυτό ινωδογόνο μη διαλυτό ινώδες Ο ρόλος των παραγόντων πήξης στο σχηματισμό του θρόμβου.

ΑΝΤΙΓΟΝΟ – ΣΥΓΚΛΟΛΗΤΙΝΟΓΟΝΟ ΑΝΤΙΣΩΜΑ – ΣΥΓΚΟΛΗΤΙΝΗ ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΓΟΝΟ – ΣΥΓΚΛΟΛΗΤΙΝΟΓΟΝΟ ΑΝΤΙΣΩΜΑ – ΣΥΓΚΟΛΗΤΙΝΗ

Σύστημα ΑΒΟ

/

αιμοσυγκόλληση Η κυκλοφορία του αίματος σταματά ακολουθεί αιμόλυση που http://www.medicine.mcgill.ca/physio/vlab/bloodlab/abo_n.htm http://www.youtube.com/watch?v=-jKzLLHjRfs Η κυκλοφορία του αίματος σταματά ακολουθεί αιμόλυση που συνεπάγεται το θάνατο του ατόμου.

http://www.nobelprize.org/educational/medicine/bloodtypinggame

παράγοντας Rhesus είναι μία πρωτεΐνη υπάρχει ή όχι στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων . Τα άτομα που έχουν αυτή την πρωτεΐνη χαρακτηρίζονται ως (Rh+), εκείνα που δεν την έχουν ως (Rh-).

μητέρα Rh- πατέρας Rh+ Παιδί Rh+

μητέρα Rh- πατέρας Rh+ Παιδί Rh+

Αναιμία Μειωμένος αριθμός ερυθροκυττάρων ή Έλλειψη αιμοσφαιρίνης των ερυθροκυττάρων Αίσθημα κούρασης και ατονίας. Αιμοσφαιρίνη (HGB)   Άντρες 13,0-18,8 g/dl Γυναίκες 11,6-16,4 Αιματοκρίτης Ht Γυναικες 40-52 36-48 % Αιματοκρίτης το % ποσοστό του όγκου των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο συνολικό όγκο του αίματος

Μειωμένα επίπεδα αιμοσφαιρίνης Ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενία) λόγω κακής διατροφής. Θεραπεία: τροφές πλούσιες σε σίδηρο όπως συκώτι, σταφίδες, δημητριακά, Η φερριτίνη του ορού είναι ένας δείκτης των αποθηκών σιδήρου Ένα μόριο φερριτίνης μπορεί να δεσμεύσει 2.500-4.500 άτομα σιδήρου.

Έλλειψη ερυθροκυττάρων Συσσώρευση ανώριμων ερυθροκυττάρων στο μυελό των οστών. Αιτία: αδυναμία απορρόφησης βιταμίνης Β12 από το έντερο Β12: απαραίτητη για την ωρίμανση των ερυθροκυττάρων Θεραπεία: δίαιτα πλούσια σε ψάρια, αβγά, γαλακτοκομικά και πουλερικά, καθώς και χορήγηση βιταμίνης Β12

Β. Αιμολυτική αναιμία Μείωση της επιβίωσης ερυθροκυττάρων αυξημένος ρυθμός καταστροφής τους (αιμόλυση). Μπορεί να οφείλεται σε: Κληρονομικούς παράγοντες Τοξίνες Παράσιτα Μετάγγιση μη συμβατού αίματος.

δρεπανοκυτταρική αναιμία κληρονομική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μη φυσιολογικής αιμοσφαιρίνης,

Η μεσογειακή αναιμία κληρονομική ασθένεια με μεγάλη συχνότητα στη χώρα μας. μειωμένη παραγωγή της β αλυσίδας της αιμοσφαιρίνης. Θεραπεία δεν υπάρχει και αντιμετωπίζεται με μεταγγίσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα