Αποτελέσματα Πανελλαδικής Ποσοτικής Τηλεφωνικής Έρευνας EΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ- ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ

Ταυτότητα έρευνας ΕΤΑΙΡΕΙΑ : MRB Hellas A.E. ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ : 9 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΩΣ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2003 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ BELLVIEW 6/ CATI (Computer Aided Telephone Interviews). ΚΑΛΥΨΗ: ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ- ΑΘΗΝΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΑΣΤΙΚΑ, ΗΜΙΑΣΤΙΚΑ ΔΕΙΓΜΑ : 2400 Διπλωματούχοι Μηχανικοί ΦΥΛΟ : ΑΝΔΡΕΣ 78% - ΓΥΝΑΙΚΕΣ 22% ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΩΤΩΜΕΝΟΥ: ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ (ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Η/Υ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΑΓΡΟΝΟΜΟΣ- ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΜΕΤΑΛΛΕΙΟΛΟΓΟΣ-ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΝΑΥΠΗΓΟΣ & ΝΑΥΠΗΓΟΣ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ/ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ (ΚΡΗΤΗΣ/ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ), ΜΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΔΕΙΑ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΑΠΌ ΤΟ 1967 ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2002 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ : ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΑΠΌ ΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΤΕΕ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΡΥΘΝΙΣΕΙΣ : ΦΥΛΟ, ΠΕΡΙΟΧΗ , ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ : Η ΕΡΕΥΝΑ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΟΡΙΖΟΥΝ Ο ΣΕΔΕΑ ΚΑΙ Η ESOMAR , ΜΕΛΟΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΊΝΑΙ Η MRB Hellas A.E. ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΒΑΣΕΙΣ : ΓΙΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 60 ΑΤΟΜΩΝ, Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΊΝΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ

Ταυτότητα έρευνας ΕΤΑΙΡΕΙΑ : MRB Hellas A.E. ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ : 9 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΩΣ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2003 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ BELLVIEW 6/ CATI (Computer Aided Telephone Interviews). ΚΑΛΥΨΗ: ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ- ΑΘΗΝΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΑΣΤΙΚΑ, ΗΜΙΑΣΤΙΚΑ ΔΕΙΓΜΑ : 100 Διπλωματούχοι Μηχανικοί ΦΥΛΟ : ΑΝΔΡΕΣ 73% - ΓΥΝΑΙΚΕΣ 27% ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΡΩΤΩΜΕΝΟΥ: ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ (ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΟΡΩΝ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Η/Υ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ : ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΑΠΌ ΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΤΕΕ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΡΥΘΝΙΣΕΙΣ : ΦΥΛΟ, ΠΕΡΙΟΧΗ , ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ : Η ΕΡΕΥΝΑ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΟΡΙΖΟΥΝ Ο ΣΕΔΕΑ ΚΑΙ Η ESOMAR , ΜΕΛΟΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΊΝΑΙ Η MRB Hellas A.E. ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΒΑΣΕΙΣ : ΓΙΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 60 ΑΤΟΜΩΝ, Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΊΝΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα για την «επαγγελματική κατάσταση και απασχόληση των Διπλωματούχων Μηχανικών» έχει ως στόχο τον προσδιορισμό των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της αγοράς εργασίας και των προβλημάτων απασχόλησης των Διπλωματούχων Μηχανικών.  Η ερευνητική διαδικασία προσεγγίζει τον παραπάνω στόχο : τόσο μέσω της καταγραφής και μελέτης των νέων δεδομένων / χαρακτηριστικών της περιόδου 2003 όσο και μέσω της συγκριτικής μελέτης των αποτελεσμάτων με τα στοιχεία της έρευνας του 1996-1997.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα είναι ποσοτική και πραγματοποιήθηκε με την μέθοδο των προσωπικών τηλεφωνικών συνεντεύξεων , την χρήση του ειδικού συστήματος τηλεφωνικών συνεντεύξεων Bellview 6 / CATI (Computer Aided Telephone Interviews) και τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου. Για κάθε συνέντευξη έγιναν συνολικά πέντε τηλεφωνικές κλήσεις σε ένα συγκεκριμένο αριθμό (μία αρχική και δύο επαναληπτικές) προτού αντικατασταθεί ένας αριθμός τηλεφώνου από το μητρώο με έναν άλλον, λόγω απουσίας.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η λήψη των συνεντεύξεων έγινε επί το πλείστον από φοιτητές ή τελειόφοιτους Πολυτεχνικών Σχολών που εκπαιδεύτηκαν από την MRB Hellas, η οποία έχει την ευθύνη για την τήρηση των κανόνων δεοντολογίας και επαγγελματικής πρακτικής όπως ορίζονται από τον Σ.Ε.Δ.Ε.Α. αλλά και τον σύστημα Π.Ε.Σ.Σ. (Ποιοτικός Έλεγχος Συλλογής Στοιχείων). Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν και ειδικά εκπαιδευμένοι ερευνητές της MRB Hellas. Η στρατολόγηση των φοιτητών – συνεντευκτών έγινε από το Ε.Μ.Π. με την συγκατάθεση και την συνεργασία του Τ.Ε.Ε. Συνολικά, απασχολήθηκε μια ομάδα δέκα έως δεκαπέντε συνεντευκτών σε δύο τετράωρες βάρδιες (πρωί και απόγευμα) Δευτέρα έως Παρασκευή και Σάββατο πρωί. Σε κάθε βάρδια το έργο επέβλεπε ένας ελεγκτής (supervisor).

ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΊΑ Το δείγμα επιλέχθηκε με την μέθοδο της Τυχαίας δειγματοληψίας από το μητρώο του Τ.Ε.Ε., (πανελλαδικά) έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπιστία του και αντιπροσωπευτικότητα ως προς τους εξής παράγοντες : > Φύλο > Ειδικότητες > Περιφέρεια Η δειγματοληψία από το μητρώο του ΤΕΕ ισχύει για όσους Διπλωματούχους Μηχανικούς απέκτησαν άδεια άσκησης επαγγέλματος από το 1967 μέχρι το 2002, δηλαδή για τα τελευταία 35 έτη.

% ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ % ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ ΔΕΙΓΜΑ   ΑΝΔΡΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 77,9% 48342 1871 78% ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 22,1% 13658 529 22% ΣΥΝΟΛΟ ΚΥΡΙΩΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 100% 62.000 2.400 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΑΝΑ ΦΥΛΟ

% ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΑΝΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ % ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ   ΔΕΙΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 26.1% 16182 626 26,1% ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ 19 % 11798 457 19% ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 14,8% 9212 357 14,9% ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 15,8% 9820 380 15,8% ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΙ-ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧ. 1,6% 1048 41 1,7% ΑΓΡΟΝΟΜΟΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΙ ΜΗΧ. 5.8% 3611 140 5,8% ΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 9,5% 5865 227 9,5% ΜΕΤΑΛΛΕΙΟΛΟΓΟΙ-ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΟΙ ΜΗΧ. 2,4% 1483 57 2,4% ΝΑΥΠΗΓΟΙ & ΝΑΥΠΗΓΟΙ. 1,9% 1173 45 1,9% ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ 2,9% 1808 70 2,9% ΣΥΝΟΛΟ 100% 62000 2.400 100%

% ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ   % ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ) ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ ΔΕΙΓΜΑ ΑΤΤΙΚΗ 54,7% 33918 1313 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 15,7% 9737 377 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 5% 3112 121 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 4,1% 2571 100 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1,9% 1227 48 2% ΘΕΣΣΑΛΙΑ 4,7% 2907 113 ΗΠΕΙΡΟΣ 2,6% 1642 64 2,7% ΚΡΗΤΗ / ΡΟΔΟΣ 5,9% 3678 142 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 1599 62 ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 1609 ΣΥΝΟΛΟ 100% 62.000 2400

ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΒΆΣΕΙΣ- Η ελάχιστη βάση στην οποία μπορούν να πραγματοποιηθούν αναλύσεις με την χρήση ποσοστών είναι τα 40 άτομα, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα ομοιογενές δείγμα. ΧΡΌΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ Η συλλογή των στοιχείων για την συγκεκριμένη Έρευνα ολοκληρώθηκε στο διάστημα: 9 Ιουνίου 2003 – 15 Σεπτεμβρίου 2003.

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Καταγράφεται μια αυξανόμενη παρουσία των γυναικών διπλωματούχων μηχανικών στην διάρκεια των τελευταίων ετών. Σε όλες τις ειδικότητες (εκτός από τις νέες ειδικότητες που δεν εξετάστηκαν στην πρώτη μέτρηση) παρατηρείται μια αύξηση στο μέσο όρο ηλικίας- μετακίνηση μεγαλύτερου όγκου του πληθυσμού σε ηλικίες 40+ . Σε μεγάλο βαθμό, οι διπλωματούχοι μηχανικοί προέρχονται από έναν τουλάχιστον γονιό που είναι διπλωματούχος μηχανικός – παρατηρείται μια τάση για διαδοχή στο επάγγελμα. Συνολικά, καταγράφεται μια τάση στις γυναίκες μηχανικούς να έχουν χαμηλότερες απολαβές από τους άνδρες συναδέλφους τους, να απασχολούνται στον δημόσιο τομέα, και κατά συνέπεια να εργάζονται λιγότερες ώρες.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Αύξηση παρατηρείται στη φοίτηση σε εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας- και σε λιγότερο παλαιά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυξητικός είναι ο αριθμός των μηχανικών που προχωρούν σε μεταπτυχιακές σπουδές- και ειδικότερα στην Ελλάδα – σε άμεση συνάρτηση με την ειδικότητα των σπουδών τους. Σε σχολή του εξωτερικού ολοκλήρωσαν τις βασικές τους σπουδές 35,4% των Αρχιτεκτόνων, το 23% των Ναυπηγών ενώ μόνο το 1,1% των Αγρονόμων/ Τοπογράφων. Κύριος προορισμός μεταπτυχιακών σπουδών στο εξωτερικό παραμένει η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ. Αξίζει να επισημανθεί ότι το 21% των αντρών μηχανικών έχει πραγματοποιήσει τις βασικές της σπουδές του σε σχολή εξωτερικού, με αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών να βρίσκεται στο 11,7%.

ΑΜΟΙΒΕΣ Υψηλότερα ποσοστά σε ετήσιες αποδοχές εμφανίζουν οι αποδοχές των ανδρών, που προέρχονται κυρίως από την Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα. Περισσότερους από τους μισούς μηχανικούς έχουν ετήσιο εισόδημα περισσότερο από 23.480 Ευρώ. Έντονες διαφοροποιήσεις προς τα πάνω παρατηρούνται ανά ειδικότητα: Μηχανολόγος Μηχανικός, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Χημικός Μηχανικός, Ναυπηγός, Ηλεκτρολόγος/ Μηχανολόγος, Ναυπηγός

ΑΝΕΡΓΙΑ Σημαντική μείωση της ανεργίας καταγράφεται από το 1997 (1,6% σήμερα από 4,3% το 1997). Ειδικότητες με τα υψηλότερα ποσοστά απορρόφησης στην αγορά εργασίας: Μηχανολόγος Μηχανικός, Τοπογράφος, Ναυπηγός, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός. Ως βασικός τρόπος αντιμετώπισης της ανεργίας παραμένει η οικογενειακή υποστήριξη, που ωστόσο σημειώνει σημαντική μείωση (46,4% από 72% το 1997) και οι προσωπικές αποζημιώσεις.

ΕΤΕΡΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ- ΥΠΕΡΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Υψηλά ποσοστά ετερο-απασχόλησης προκύπτουν στους Χημικούς Μηχανικούς, στους Μεταλλειολόγους, και στους Ναυπηγούς –ειδικότητες που ασκούν κάποιο σχετικό με την ειδικότητα τους επάγγελμα σε υψηλότερα ποσοστά από άλλους συναδέλφους αλλά και στις νέες ειδικότητες. Υψηλότερα ποσοστά στις ειδικότητες των πολιτικών μηχανικών – αρχιτεκτόνων και ηλεκτρολόγων απασχολούνται σε εργασίες με άμεση συνάρτηση με την ειδικότητα των σπουδών τους. Το πρόβλημα της υπεραπασχόλησης τείνει να μειώνεται – γεγονός που βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την αύξηση των ωρών απασχόλησης στην κύρια εργασία, όπου και εργάζονται πέραν του οκταώρου.

ΘΕΣΗ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ Σε αντίστοιχα επίπεδα με το 1997 παρατηρείται η σχέση ανάμεσα στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους υπαλλήλους : το 51% των μηχανικών δηλώνουν ελεύθεροι επαγγελματίες ενώ 49% δηλώνουν υπάλληλοι (48% το 1997). Παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στις δύο αυτές μεγάλες κατηγορίες : Στους ελεύθερους επαγγελματίες η τάση είναι πτωτική για τους αυτοαπασχολούμενους ενώ αυξητική είναι η τάση στους εργοδότες. Στους υπαλλήλους η τάση είναι αυξητική για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο ενώ πτωτική είναι η τάση στους ιδιωτικούς υπαλλήλους Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός όσο αυξάνεται η ηλικία μειώνεται το ποσοστό των απασχολούμενων στον ιδιωτικό τομέα και αυξάνει το ποσοστό των εργοδοτών και των δημόσιων υπαλλήλων.

ΚΛΑΔΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Σε σχέση με την έρευνα του 1997, υψηλά παραμένουν τα ποσοστά των Μηχανικών που απασχολούνται σε Οικοδομήσεις και Δημόσια Έργα. Πολιτικοί Μηχανικοί και Αρχιτέκτονες απασχολούνται με ποσοστά που ξεπερνούν το 75% στις οικοδομήσεις, ενώ χαμηλότερο εμφανίζεται το αντίστοιχο ποσοστό για τους Αγρονόμους- Τοπογράφους. (59,6%). Για τις 3 οικοδομικό- κατασκευαστικές ειδικότητες μικρότερη είναι η απασχόληση στους υπόλοιπους κλάδους, ενώ σημαντική συγκέντρωση εμφανίζεται στον Δημόσιο Τομέα. Οι Χημικοί Μηχανικοί απασχολούνται κυρίως στην Μεταποίηση (18,9%) και στο Εμπόριο και Μεταφορές. Οι Μεταλλειολόγοι απασχολούνται κυρίως στην Μεταποίηση και στον πρωτογενή τομέα, ενώ οι Ναυπηγοί κατά κύριο λόγο στα Δημόσια Ερευνητικά Ιδρύματα και στο Εμπόριο και τις Μεταφορές.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Δύο στους τρεις μηχανικούς θεωρούν ότι το βασικό αντικείμενο της εργασίας του απαιτεί πτυχίο διπλωματούχου μηχανικού, τάση που παρατηρείται κυρίως σε οικονομικο-κατασκευαστικές ειδικότητες (πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, μηχανολόγοι ηλεκτρολόγοι, αγρονόμοι- τοπογράφοι.)

ΠΡΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Για την πλειοψηφία των Μηχανικών η σημερινή απασχόληση τους δεν είναι η πρώτη τους απασχόληση αλλά έχει προηγηθεί και άλλη ή άλλες. Το γεγονός αυτό είναι εντονότερο για τις γυναίκες μηχανικούς, για τους μένοντες στην Αθήνα και τους Ναυπηγούς και τους Ηλεκτρονικούς. Ο χρόνος που απαιτήθηκε για την εύρεση της πρώτης απασχόλησης είναι περίπου το 6μηνο.. Η σχέση εργασίας ήταν κυρίως μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα αορίστου χρόνου (εντονότερα στους άνδρες) και στην συνέχεια Οιονεί μισθωτοί (εντονότερα στις γυναίκες).

ΠΡΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Οι Οικογενειακές γνωριμίες φαίνεται να είναι ο πιο συχνός τρόπος εύρεσης εργασίας ακολουθούμενες από τις αγγελίες. Ο βαθμός του βασικού πτυχίου είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τους ερωτώμενους κατά την πρόσληψη τους στην πρώτη τους απασχόληση. Δεύτερο σε σημαντικότητα στοιχείο αναφέρουν το Ίδρυμα απόκτησης του πρώτου πτυχίου και φυσικά τις τεχνικές δεξιότητες τους.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η δημιουργία προσωπικής επιχείρησης αποτελεί για σχετικά μικρό αριθμό Μηχανικών –οι οποίοι εργάζονται ως υπάλληλοι- «όνειρο». Η έλλειψη ενδιαφέροντος είναι ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο δεν υπάρχει πρόθεση για προσωπική επιχείρηση των ερωτώμενων. Στη συνέχεια η οικονομική αβεβαιότητα είναι πολύ σημαντική παράμετρος για μεγάλο κομμάτι των Μηχανικών.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Από τους ήδη επιχειρηματίες η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων δημιούργησαν οι ίδιοι την επιχείρηση της. Μόνο ποσοστό 10,2% των ερωτηθέντων διαδέχθηκε κάποιον από την οικογένεια σε ηλικία μεταξύ 25 και 34 ετών. Οι λόγοι που τους οδήγησαν στην κίνηση αυτή ήταν αρχικά η ανεξαρτησία κινήσεων και δράσης και στην συνέχεια το οικονομικό όφελος. Τα εμπόδια που αντιμετώπισαν στην διαδικασία στησίματος της επιχείρησης αυτής ήταν ο όγκος γραφειοκρατίας, η αβεβαιότητα ως προς την οικονομική κατάσταση και σε πολύ μικρότερο βαθμό οι φορολογικές επιβαρύνσεις ή οι Μηχανισμοί με τους οποίους δίνονται τα Δημόσια έργα.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Οι διοικητικές ικανότητες είναι πολύ σημαντικές για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Στη συνέχεια έχουμε τις ικανότητες συνεργασίας με τους άλλους. Η πρωτοβουλία στη λήψη αποφάσεων έρχεται ως ο τρίτος σημαντικότερος παράγοντας στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Οι μηχανικοί δεν αισθάνονται καλά προετοιμασμένοι από το πρόγραμμα των σπουδών τους ιδιαίτερα οι Ηλεκτρολόγοι και οι Τοπογράφοι. Θεωρούν δε ότι θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα πρακτικής εφαρμογής, καθώς αξιολογούν ότι το θεωρητικό – επιστημονικό επίπεδο των σπουδών τους είναι πολύ καλό, ενώ θα έπρεπε να προσεχθεί λίγο περισσότερο το επίπεδο των τεχνικών τους γνώσεων. Οι «παρεμβάσεις» αυτές βέβαια θα πρέπει να γίνουν στα χρόνια σπουδών που ισχύουν σήμερα, και όχι να αυξηθούν. Η αποτελεσματικότητα και η μεθοδικότητα αποτελούν απαραίτητα χαρακτηριστικά για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ Η εικόνα που σκιαγραφούν οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί για τον κλάδο τους είναι πολύ θετική. Συγχρόνως, συγκριτικά με το 1997, αυτή η εικόνα διαγράφεται σαφώς βελτιωμένη, δίνοντας την εντύπωση ενός επαγγελματικού κλάδου ο οποίος βρίσκεται σε άνθηση. Το κλίμα αισιοδοξίας διαχέεται σε όλες τις παραμέτρους που μετρήθηκαν και σχετίζονται με την επαγγελματική ικανοποίηση με έντονη αύξηση σε ποσοστιαίες μονάδες. Πιο ικανοποιημένοι συνολικά φαίνονται να είναι οι Μηχανολόγοι Ηλεκτρολόγοι, οι Ηλεκτρονικοί και οι Μεταλλειολόγοι. Λιγότερο ικανοποιημένοι οι Αρχιτέκτονες. Πάνω από τους μισούς Μηχανικούς απαντούν θετικά στην πλειοψηφία των παραμέτρων που σχετίζονται με την ικανοποίηση με τον κλάδο τους. Οι Μηχανικοί αντλούν μεγάλη ικανοποίηση από το αντικείμενο της εργασίας τους και τις συνθήκες εργασίας. Ακολουθεί η ικανοποίηση συνολικά από την εργασία και η ικανοποίηση με τον χρόνο απασχόλησης. Πιο χαμηλά στην λίστα βρίσκονται η ικανοποίηση με τις αποδοχές και οι προοπτικές εξέλιξης.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί δηλώνουν έντονα ενημερωμένοι σε θέματα που σχετίζονται με τις διαδικασίες άσκησης επαγγέλματος και τις αποδοχές τους. Συγκριτικά λιγότερο ενημερωμένοι είναι σε θέματα σχετικά με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα και τα ασφαλιστικά τους θέματα. Η επαγγελματική κατάρτιση θεωρείται απολύτως απαραίτητη στην εύρεση εργασίας, ακόμα περισσότερο από ότι θεωρείτο το 1997. Οι τομείς που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι οι Η/Υ-Νέες Τεχνολογίες, η Διοίκηση Επιχειρήσεων/Marketing, το Περιβάλλον, η Διασφάλιση Ποιότητας και η Υγιεινή & Ασφάλεια Εργασιακού Χώρου. Σε σχέση με το 1997 κάποιοι τομείς είναι λιγότερο δημοφιλείς όπως τα Λύματα-Απόβλητα, οι Αποκαταστάσεις-Αναστυλώσεις και τα Βιομηχανικά Ηλεκτρονικά.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Οι περισσότεροι Διπλωματούχοι Μηχανικοί παρακολουθούν ή έχουν παρακολουθήσει κάποιο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης σε ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με την έρευνα του 1997. Η έλλειψη διαθέσιμου χρόνου αποτελεί τον Νο 1 λόγο για μη παρακολούθηση. Την κατάρτιση σε προγράμματα την θεωρούν πιο αναγκαία οι γυναίκες αλλά παρακολουθούν και περισσότερα προγράμματα σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους τους. Η ανάγκη για κατάρτιση είναι ίδια σε όλες τις περιοχές, με τις περιοχές εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης να παρακολουθούν περισσότερα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Οι άνδρες δηλώνουν λίγο περισσότερο ενημερωμένοι σε θέματα ασφαλιστικά και αποδοχών. Η ενημέρωση σε θέματα διαδικασιών άσκησης επαγγέλματος είναι η ίδια σε άνδρες και γυναίκες. Στα επαγγελματικά δικαιώματα δηλώνουν λίγο πιο ενημερωμένες οι γυναίκες.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Ο ανταγωνισμός εντοπίζεται κυρίως σε σχέση με τους Τεχνολόγους/ Τεχνικούς από ΤΕΙ και τους Διπλωματούχους Μηχανικούς άλλης ειδικότητας. Το ίδιο ίσχυε και στην έρευνα του 1997. Παρ΄όλα αυτά έχει αυξηθεί το ποσοστό που θεωρεί ότι δεν υφίσταται πρόβλημα με καμία ομάδα.

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ--επισημάνσεις Όσον αφορά τις διαφορές μεταξύ Ανδρών-Γυναικών, τα δύο φύλα αντλούν την ίδια ικανοποίηση από την εργασία τους και το εργασιακό τους περιβάλλον. Οι γυναίκες όμως είναι λιγότερο ικανοποιημένες από τις αποδοχές τους σε σχέση με τους άνδρες αλλά περισσότερο ικανοποιημένες από τον χρόνο απασχόλησης στην δουλειά τους. Το τελευταίο εύρημα πρέπει να το δούμε κάτω από το φως του ότι οι γυναίκες δουλεύουν σε μεγαλύτερα ποσοστά στον Δημόσιο τομέα και δηλώνουν μικρότερα εισοδήματα σε σχέση με τους άνδρες. Οι περιοχές υπό διερεύνηση, Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Υπόλοιπη Ελλάδα παρουσιάζουν, μικρές διαφορές μεταξύ τους στις αντιλήψεις και στάσεις τους. Πιο συγκεκριμένα η Αθήνα δηλώνει ελαφρά υψηλότερα ποσοστά ικανοποίησης με την εργασία, το αντικείμενο και τις αποδοχές. Οι περιοχές εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης είναι πιο ικανοποιημένες με τον χρόνο απασχόλησης και η Θεσσαλονίκη με τις προοπτικές εξέλιξης.

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ--επισημάνσεις Στην ανάλυση με βάση με το έτος απόκτησης αδείας, οι επαγγελματίες που απέκτησαν άδεια άσκησης το ’79-’90 δηλώνουν λιγότερο ικανοποιημένοι σε όλες τις παραμέτρους. Συγχρόνως η ίδια ομάδα παρακολουθεί τα περισσότερα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Η ικανοποίηση με τον χρόνο απασχόλησης είναι αντιστρόφως ανάλογη με την παλαιότητα, δηλαδή όσο πιο επαγγελματικά νέος είναι ένας Μηχανικός τόσο λιγότερο ικανοποιημένος είναι με το χρόνο που απασχολείται στην εργασία του. Όπως είναι φυσικό οι επαγγελματίες που απέκτησαν άδεια το 1967-1978 δηλώνουν περισσότερο ενημερωμένοι προς όλα τα θέματα σε σχέση με τους νεώτερους επαγγελματικά συναδέλφους τους. Τέλος οι Νέες Ειδικότητες έχουν μία πάρα πολύ θετική εικόνα. Όλες οι παράμετροι που σχετίζονται με την επαγγελματική τους ικανοποίηση σκοράρουν πολύ υψηλά, Δηλώνουν ενημερωμένοι για όλα τα θέματα, όχι όμως τόσο στις διαδικασίες άσκησης του επαγγέλματος τους (συγκριτικά με τις άλλες παραμέτρους της ενημέρωσης).

Τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αύξηση της απασχόλησης. ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ Τα θέματα επικαιρότητας που εξετάσαμε ήταν ιδιαίτερης σημαντικότητας για τους ερωτώμενους. Κατά σειρά σημαντικότητας ανέφεραν : Τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αύξηση της απασχόλησης. Η απορρόφηση των μηχανικών σε έργα μετά το 2004 και οι συνέπειες στην απασχόληση του κλάδου μετά το 2006 Η εγγραφή στο ΤΕΕ αποφοίτων άλλων εκπαιδευτικών βαθμίδων και αποφοίτων Πανεπιστημίων του εξωτερικού με μικρότερη διάρκεια σπουδών. Οι εξαγγελίες του ΥΠΕΧΩΔΕ σύμφωνα με τις οποίες ο μελετητής μηχανικός θα αναλαμβάνει εξ’ ολοκλήρου την ευθύνη για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας από τις πολεοδομίες. Το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ανάθεση μελετών του δημοσίου (Μαθηματικός τύπος) Η αναβάθμιση των εξετάσεων του ΤΕΕ για την απόκτηση της επαγγελματικής άδειας. Η πρόσβαση σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες μετά από εξετάσεις με δυνατότητα ανάληψης τεχνικής ευθύνης.