ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ Εργαστηριακές ασκήσεις Γ’ γυμνασίου Επιμέλεια: Κυρισκόζογλου Ουρανία Φυσικός
Εργαστηριακή άσκηση Οξέα-Βάσεις -Εξουδετέρωση Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση οξέων Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση βάσεων Μέτρηση pH διαλυμάτων πεχαμετρικό χαρτί Αραίωση διαλύματος οξέος, βάσης Εξουδετέρωση διαλύματος οξέος από βάση και αντίστροφα ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Μέρος 1ο: Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση οξέων Μέρος 2ο:Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση βάσεων Αντιδραστήρια Όξινη περιοχή Υδροχλωρικό οξύ 3,65% w/v (1Μ) Χυμός λεμονιού η κιτρικό οξύ Ξύδι Μαγειρική Σόδα Βασική περιοχή αραιό διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου 0,4% w/v (1Μ) καθαριστικό τζαμιών Ασβεστόνερο άσπρο σαπούνι κόκκινο λάχανο Μπλε βρωμοθυμόλης Όργανα-Συσκευές 18 μικροί δοκιμαστικοί σωλήνες Δύο στήριγμα δοκιμαστικών σωλήνων διπλής σειράς Γυάλινη ράβδος ανάδευσης Μαρκαδόρος που να γράφει σε γυαλί ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Μέρος 1ο: Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση οξέων Μέρος 2ο:Αλλαγή χρώματος δεικτών με την επίδραση βάσεων Βήματα άσκησης Αριθμούμε τους οκτώ πρώτους δοκιμαστικούς σωλήνες από το 1ως το 8 Αριθμούμε τους επόμενους οκτώ δοκιμαστικούς σωλήνες πάλι από το 1 ως το 8 Τοποθετούμε τους πρώτους οκτώ στη σειρά στη βάση σωλήνων και τους επόμενους οκτώ στην πίσω σειρά Στους σωλήνες με τον αριθμό 1 ρίχνουμε υδροχλώριο 1 έως 3 ml, στους σωλήνες με τον αριθμό 2 λεμόνι ή κιτρικό οξύ 1 έως 3 ml και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο για τα υπόλοιπα αντιδραστήρια Στο άσπρο σαπούνι που είναι τρίμματα προσθέτουμε αποσταγμένο νερό μέχρι συνολικό όγκο 3 ml Σ’ όλη την πρώτη σειρά από το 1 μέχρι το 8 προσθέτουμε από 1 ml δείκτη κόκκινο λάχανο Σ’ όλη την δεύτερη σειρά από το 1 μέχρι το 8 προσθέτουμε από 5-6 σταγόνες μπλε της βρωμοθυμόλης ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Παρατηρούμε την διαβάθμιση των χρωμάτων στην όξινη και βασική περιοχή με τον δείκτη κόκκινο λάχανο, ο σωλήνας στη μέση περιέχει τον δείκτη ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Παρατηρούμε την διαβάθμιση των χρωμάτων στην όξινη και βασική περιοχή με τον δείκτη μπλε βρωμοθυμόλης, ο σωλήνας στη μέση περιέχει τον δείκτη ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Μέρος 3ο: Μέτρηση PH με πεχαμετρικό χαρτί Υλικά Χρειαζόμαστε 16 λωρίδες πεχαμετρικό χαρτί και υπόδειγμα χρωμάτων πεχαμετρικού χαρτιού, σταγονόμετρο, υάλους ωρολογίου, χαρτί κουζίνας Βήματα Αριθμούμε τις πρώτες 8 λωρίδες από το 1 ως το 8 και σημειώνουμε κόκκινο λάχανο Αριθμούμε τις επόμενες 8 πάλι από το 1 ως το 8 και σημειώνουμε μπλε βρωμοθυμόλης Τις τοποθετούμε πάνω σε υάλους ωρολογίου η σε διπλό χαρτί κουζίνας και στάζουμε μερικές σταγόνες από τα αντίστοιχα διαλύματα ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Θα έχουμε μια εικόνα όπως παραπάνω Συγκρίνετε και σχολιάστε τα αποτελέσματα μέτρησης pH των διαλυμάτων, με τους μαθητές! ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Μέρος 4ο: Εξουδετέρωση Υλικά Δοκιμαστικός σωλήνας, διάλυμα HCl 0,1 M, διάλυμα ΝαΟΗ 0,1Μ, δείκτης κόκκινο λάχανο Εκτέλεση Σ’ ένα δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνουμε 1-2ml διάλυμα HCl προσθέτουμε λίγο μπλε της βρωμοθυμόλης. Παρατηρούμε το χρώμα κίτρινο Αρχίζουμε να προσθέτουμε σταγόνα σταγόνα διάλυμα ΝαΟΗ Θα δούμε ότι κάποια στιγμή θα γίνει πράσινο (πράγμα πολύ δύσκολο) Συνεχίζουμε να ρίχνουμε ΝαΟΗ το διάλυμα γίνεται μπλε. Επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία αρκετές φορές αντίστροφα. Σχολιάζουμε με τους μαθητές ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ
Μέρος 5ο: Αραίωση διαλύματος. Μέτρηση PH Προτείνουμε: Να γίνει η μέτρηση του PH με πεχαμετρικό χαρτί, ενός διαλύματος 0,1Μ, Και μια ακόμη μέτρηση PH ποσότητας διαλύματος που προκύπτει με αραίωση του παραπάνω διαλύματος με απιονισμένο νερό Κατόπιν να συγκρίνουμε και να σχολιάσουμε τις τιμές. ΣΧ. ΕΤΟΣ 2006-07 ΕΚΦΕ ΣΕΡΡΩΝ