1. Πού διδάσκω; Τάξη: Γ’ Λυκείου Επίπεδο-αποδοχή μαθητών: Μέτριο Τάξη: Γ’ Λυκείου Επίπεδο-αποδοχή μαθητών: Μέτριο Εποπτικά μέσα: απαιτούμενα όργανα-αντιδραστήρια διαδραστικός πίνακας λογισμικά: Iridium, Dblab (multilog) Σύστημα συγχρονικής λήψης- απεικόνισης v. Πεχάμετρο, προχοΐδα σε ορθοστάτη και βάση, μαγνητικός αναδευτήρας
2. Τι διδάσκω; α. Διδακτική ενότητα : οξέα-βάσεις και ιοντική ισορροπία (14 ώρες) β. Αναλυτικές παράγραφοι: δείκτες-ογκομέτρηση γ. Διαθέσιμος διδακτικός χρόνος: 3 ώρες 1η ώρα: ορισμός και συμπεριφορά δεικτών 2η ώρα: πειραματική πορεία 3η ώρα: επεξεργασία αποτελεσμάτων - αξιολόγηση
3. Πώς διδάσκω; Διδακτικοί στόχοι (α και β αναλυτικού προγράμματος, α’, β’ και γ’ προτεινόμενοι) ο μαθητής: α. Να αναφέρει ποιες ουσίες λέγονται δείκτες-πως εξηγείται η δράση τους-που χρησιμοποιούνται β. Να αναφέρει και να περιγράφει τη διαδικασία της ογκομέτρησης και τις εφαρμογές της στον πειραματικό προσδιορισμό της περιεκτικότητας-συγκέντρωσης ενός διαλύματος οξέος ή βάσης α’. Να κατασκευάζει την καμπύλη εξουδετέρωσης και να προσδιορίζει το ρΗ του διαλύματος σε κάθε σημείο της. β’. Να αναγνωρίζει το είδος της ογκομέτρησης (οξυμετρία-αλκαλιμετρία) καθώς και το είδος των ηλεκτρολυτών που αντιδρούν, από τη μορφή της καμπύλης εξουδετέρωσης. γ. Να επιλέγει τον καταλληλότερο δείκτη με βάση το ρΚα του και την καμπύλη εξουδετέρωσης
ii. Διδακτική διαδικασία A. Επιλογή διδακτικής μεθόδου: καθοδηγούμενη ανακάλυψη B. Επιλογή διδακτικής τακτικής: κλασσικό πείραμα, multilog, εικονικό εργαστήριο Γ. πορεία μαθήματος: έλεγχος προαπαιτούμενων γνώσεων και ανάκλησή τους: - οξέα-βάσεις-εξουδετέρωση κατά bronsted-Lowry παρουσίαση στον πίνακα της πορείας του μαθήματος: -αντιδράσεις διάστασης – ιοντισμού - αντιδράσεις εξουδετέρωσης: ισχυρού οξέος από ισχυρή βάση ασθενούς οξέος από ισχυρή βάση ασθενούς βάσης από ισχυρό οξύ -διαδικασία ογκομέτρησης, ισοδύναμο σημείο, τελικό σημείο - αραιώσεις διαλυμάτων - ιοντισμός και συμπεριφορά δεικτών διέγερση της προσοχής των μαθητών: -κρασί που γίνεται νερό -αιματοβαμμένη καρδιά -ποτήρια με νάζι -animations
iii. βοηθήματα α. ΑΠΣ-ΔΕΠΠΣ β. σχολικά συγγράμματα: Χημεία Α’ και Γ’ λυκείου γ. εξωσχολικά βοηθήματα: Διδάσκω Χημεία, (Α. Μαυρόπουλου), Σενάριο titration, (Α. Δελής), Α+ Projects in Chemistry, Janice Vancleave’s Πειραματικές δραστηριότητες (οδηγός Multilog) δ. επιστημονικά συγγράμματα ε. πρόσθετα εποπτικά βοηθήματα:
iv. εποπτικά μέσα Απαιτούμενα όργανα ογκομέτρησης Προβολικό σύστημα Logger Multilog Λογισμικό με IrYdium (Vlab) Video-animations με ιδιότητες και παιγνίδια στην ογκομέτρηση Διαφάνειες
4. Αξιολόγηση της διδασκαλίας Ερωτήσεις προφορικές για την ανάδειξη των διδακτικών στόχων Ολιγόλεπτη γραπτή ανώνυμη αξιολόγηση (Φύλλο αξιολόγησης) 5. Συμπεράσματα Διάγνωση αποτυχημένων στόχων Διορθωμένη και συμπληρωματική επαναδιδασκαλία
ΦΥΛΛΟ αξιολόγησης 1. Ο δείκτης βάμμα του ηλιοτροπίου ιοντίζεται σύμφωνα με την παρακάτω αντίδραση: Hlit (aq) H+(aq) + Lit-(aq) α. Τι χρώμα θα έχει διάλυμα με pH=12; Πως δικαιολογείτε την απάντησή σας; 2. Για την καμπύλη που ακολουθεί απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: α. Η καμπύλη παριστάνει οξυμετρική ογκομέτρηση Σωστό Λάθος β. Το pH στο ισοδύναμο σημείο είναι 7 Σωστό Λάθος δ. Όταν στο διάλυμα άγνωστης C έχουν προστεθεί 10mL από την προχοΐδα το διάλυμα χαρακτηρίζεται ρυθμιστικό (γράψτε Ναι ή Όχι) ε. Στο ισοδύναμο σημείο δεν υπάρχει ούτε οξύ ούτε βάση Σωστό Λάθος στ. Για την ογκομέτρηση αυτή θα επιλέγατε για δείκτη: φαινολοφθαλεΐνη με pKa=10-9 ii. Ηλιανθίνη με PKa-=10-3,5 ιιι. Κίτρινο της αλιζαρίνης με pKα=10-11