«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Έλεγχος Περιεχομένου σε Εκπαιδευτικά Δίκτυα: Πολιτικές και Κατευθύνσεις που εφαρμόζει το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο για την προστασία των μαθητών από παράνομο και προσβλητικό περιεχόμενο στο Internet Δρ. Δημήτριος Καλογεράς Υπηρεσία Ελέγχου Περιεχομένου ΠΣΔ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχενείο

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Ατζέντα •Το πρόβλημα... •Μέθοδοι ελέγχου περιεχομένου •Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο •Η λύση που εφαρμόζει.... •Αποτελέσματα - Συμπεράσματα

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Έρευνα: «Παιδιά και Διαδίκτυο» •Στοιχεία έρευνας –Φορέας: Ελληνική Καταναλωτική Οργάνωση (Ε.ΚΑΤ.Ο.) –Κλίμακα: Πανελλαδική –Δείγμα: 570 παιδιά –Ηλικίες: 7 – 17 ετών –Πλαίσιο: Ευρωπαϊκά προγράμματα ONCE & CISA

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Χρήση Chatrooms Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικού εμπορίου Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Χρήση Internet από γονείς Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Συμπεριφορά Γονέων Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Συμπεριφορά Παιδιών

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Το πρόβλημα του κόστους πρόσβασης Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Μαθητικοί προορισμοί Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Αυτοπροστασία Έρευνα: Παιδιά και Διαδίκτυο, Ε.ΚΑΤ.Ο., 2002

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Σχετικά με το ΠΣΔ •Κύριοι Στόχοι: –Δημιουργία δικτυακού κορμού –Διασύνδεση όλων των σχολείων στο εκπαιδευτικό δίκτυο –Ανάπτυξη, παροχή & υποστήριξη τηλεματικών υπηρεσιών –Υποστήριξη χρηστών •Υλοποιείται με τη συνεργασία: –Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων –2 Ερευνητικών Κέντρων –8 Πανεπιστημίων –2 Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Χρηματοδότηση •Σχεδιασμός, υλοποίηση και λειτουργία δικτύου σύμφωνα με τις πολιτικές της Ε.Ε. •Χρηματοδότηση από Β’ και Γ’ ΚΠΣ •Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Κοινωνία της Πληροφορίας ( •Συνολικός προϋπολογισμός ( ): 44 ΜΕυρώ

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Φορείς Υλοποίησης

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Περιοχές Ευθύνης

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE •Υποστήριξη της μάθησης μέσα από δικτυακό περιβάλλον •Συνεργασία ομάδων, γεωγραφικά διασκορπισμένων •Πρόσβαση σε ψηφιακές βιβλιοθήκες •Ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων (π.χ. ερωτήσεις- απαντήσεις από ειδικούς, ασκήσεις – λύσεις, κλπ) •Ευέλικτη αναζήτηση πιστοποιημένα χρήσιμων πληροφοριών •Δημιουργία & διανομή παρουσιάσεων, σεμιναρίων & διαλέξεων •Διεξαγωγή θεματικών συζητήσεων •Επικοινωνία με εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού Εκπαιδευτικοί Στόχοι

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Χρήσεις Δ ιαδ ικτύου στην Εκπαίδευση •Εργαλείο μάθησης •Εργαλείο επικοινωνίας •Εργαλείο συνεργασίας •Πηγή πληροφόρησης •Πρόσβαση σε υπηρεσίες •Αντικείμενο γνώσης Αναιρεί χρονικούς & γεωγραφικούς περιορισμούς

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Πηγές Ακατάλληλου Περιεχομένου Περιεχόμενο •Εμπορικές και προσωπικές ιστοσελίδες Επικοινωνία •Υπηρεσίες Newsgroups, Chat, FTP και Bulletin boards •Υπηρεσίες ("spam mail") •Υπηρεσίες Instant Messaging (π.χ.ICQ) Εμπόριο •Υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου •Διαφήμιση

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Τεχνικές Ελέγχου Περιεχομένου •Με λέξεις κλειδιά (Blocking keywords) –Απαγόρευση πρόσβασης σε σελίδες που περιέχουν συγκεκριμένες λέξεις –Αδυναμία ελέγχου εικόνων, ήχων, κλπ. •Αρνητικές και θετικές λίστες (Negative & Positive Lists) –Χρήση προκαθορισμένων λιστών αποδεκτών ή απαράδεκτων σελίδων –Μεγάλο διαχειριστικό βάρος •Κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση περιεχομένου (Content labeling & rating) –Απόδοση ετικετών σε κάθε σελίδα Internet –Κατηγοριοποίηση από τον δημιουργό της σελίδας –Κατηγοριοποίηση από ανεξάρτητους φορείς •Συνδυασμός των παραπάνω

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Τεχνικές: Μπλοκάρισμα με λέξεις κλειδιά •Αποκλείει την πρόσβαση σε σελίδες που περιέχουν συγκεκριμένες λέξεις, π.χ. αλκοόλ, σεξ, ναρκωτικά, κλπ. •Πολύ εύκολη στην εφαρμογή της •Είναι δυνατό να αποκόψει σελίδες που δεν πρέπει να αποκοπούν και αντίστροφα •Ανεπαρκής: Αποκόπτει κάθε σελίδα που περιέχει τη λέξη κλειδί •Μπορεί εύκολα να παρακαμφθεί •Η αποκοπή βασίζεται μόνο στη σύγκριση κειμένου, όχι εικόνες, video, κλπ.

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Τεχνικές: Θετικές και Αρνητικές Λίστες •Θετικές (λευκές) λίστες: κατάλογοι με διευθύνσεις περιοχών (domains) του διαδικτύου στις οποίες επιτρέπεται η πρόσβαση •Αρνητικές (μαύρες) λίστες: κατάλογοι με διευθύνσεις περιοχών στις οποίες απαγορεύεται η πρόσβαση •Εύκολες στη χρήση •Πολύ περιοριστική τεχνική αναφορικά με το πλήθος των ιστοσελίδων

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Τεχνικές: Κατηγοριοποίηση & Ταξινόμηση •Κατηγοριοποίηση των ιστοσελίδων με βάση το περιεχόμενο •Ο χρήστης είναι ελεύθερος να αποφασίσει ποιες κατηγορίες θα αποκόπτει •Κατηγοριοποίηση από: –ανεξάρτητους οργανισμούς π.χ. Internet Content Rating Association (ICRA), SafeSurf, Entertainment Software Rating Board (ESRB) –τους web developers (self-rate) –τον χρήστη •Σημαντικό θέμα αποτελεί το διαρκώς αυξανόμενο μέγεθος του Internet •Ανεπαρκής αν κανείς δεν συνεισφέρει στο έργο της κατηγοριοποίησης •Ανεπαρκής μέχρι να συγκεντρωθεί μία κρίσιμη μάζα κατηγοριοποιημένου υλικού

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Τεχνικές: Συμπεράσματα •Όλες οι παραπάνω τεχνικές έχουν ατέλειες και τεχνικούς περιορισμούς •Το έργο του ελέγχου περιεχομένου είναι εξαιρετικά δύσκολο. Βασικός παράγοντας δυσκολίας είναι το διαρκώς αυξανόμενο μέγεθος του Διαδικτύου •Η καλύτερη προσέγγιση είναι αυτή που συνδυάζει όλες τις πιθανές τεχνικές •Οι μαθητές υπό την επίβλεψη των καθηγητών τους πρέπει να εκπαιδεύονται καθημερινά ώστε να είναι ικανοί να προστατέψουν οι ίδιοι τον εαυτό τους από τους πιθανούς κινδύνους

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Λύσεις •Με Εμπορικό Λογισμικό •Με Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) •Λύσεις βασισμένες σε hardware

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Είναι πολύ ισχυρές λύσεις που μπορούν να: •Καταγράφουν αναλυτικά κάθε δραστηριότητα του χρήστη •Ελέγχουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες web, mail, news, chat, instance messaging, κλπ, αλλά και άλλων εφαρμογών που έχει ο χρήστης στον υπολογιστή του •Ορίζουν χρονικές ζώνες πρόσβασης στο Internet •Αποκλείουν συγκεκριμένα ports και υπηρεσίες •Επιτρέπουν διαφορετική διαμόρφωση ανά χρήστη ή ομάδα χρηστών •Εγκαθίστανται σε server : SmartFilter, Bess, WebSense ή στους clients: NetNanny, CyberSitter •Προσφέρουν εκδόσεις για οικιακή χρήση ( CyberPatrol ) Λύσεις: Εμπορικό Λογισμικό

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE •Squid: open source, ευρείας χρήσης, καλά διαμορφούμενος proxy & cache server •Ανακατευθυντές ελέγχου περιεχομένου (χρησιμοποιούμενοι από Squid): –SquidGuard, Squirm και Jesred •Άλλοι ελεύθεροι proxies: –Netscape Proxy Server –Microsoft Proxy Server •Κόστος Διαχείρισης : –Απουσία φιλικού περιβάλλοντος διαχείρισης –Κάποιες από τις λειτουργίες αλλάζουν μόνο μετά από επαναγλώτισση του πηγαίου κώδικα –Δεν υπάρχει επίσημη υποστήριξη •Πολύ μεγάλος αριθμός τέτοιων λογισμικών διατίθενται ελεύθερα στο Internet Λύσεις: Ελεύθερα και Ανοικτά Λογισμικά (ΕΛ/ΛΑΚ)

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE •Δείχνουν ως η πιο πλήρης λύση •Χρησιμοποιούνται σε εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας •Π.χ. NetCache από την Network Appliance Company •Πλεονεκτήματα: –Απαιτούν ελάχιστη προσπάθεια εγκατάστασης και διαμόρφωσης –Διαχειρίζονται μέσω web, cgi φορμών και telnet –Η λειτουργία τους επιβλέπεται μέσω του πρωτοκόλλου SNMP –Οι αναβαθμίσεις λογισμικού μπορούν να γίνουν από μακριά –Διαμορφώνονται και λειτουργούν με πλήρη υποστήριξη –Συντηρούν log files των εξυπηρετούμενων αιτημάτων, των δικαιωμάτων χρηστών και ομάδων χρηστών, λίστες ελέγχου πρόσβασης, κλπ. –Η πιστοποίηση των χρηστών γίνεται μέσω κωδικού ή μέσω RADIUS server •Μειονεκτήματα: –Υψηλό κόστος Λύσεις βασισμένες σε Hardware

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Υλοποίηση στο ΠΣΔ •Χρήση διαφανούς διακομιστή διαμεσολάβησης (Transparent Proxy) •Λογισμικό Squid, το οποίο χρησιμοποιείται στα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά δίκτυα διεθνώς: JANET (Αγγλία), GARR (Ιταλία), DFN (Γερμανία), SWITCH (Ελβετία), SURFnet (Δανία), NLANR (ΗΠΑ) •Παραμετρικός έλεγχος σε διάφορα επίπεδα •Ορισμός πολλαπλών κανόνων ανά χρήστη, ομάδα χρηστών, κλπ. •Αποκλεισμός πρόσβασης, αποθάρρυνση πρόσβασης, ενημέρωση για είσοδο σε «ακατάλληλη» περιοχή •Επιβολή περιορισμών σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας •Καταγραφή κίνησης και δημιουργία αναφορών •Δημιουργία blacklist από ένα «κουτό ρομπότ» (dummy robot) •Περιορισμένη επιτυχία (ψευδώς θετικές και ψευδώς αρνητικές απαντήσεις) •Δυνατότητα επικοινωνίας χρηστών με τον διαχειριστή

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Δυνητικά Επιβλαβές Περιεχόμενο (για ανήλικους) Δικτυακές σελίδες που περιέχουν: •Πορνογραφία και ειδικά παιδική (Κατηγορία: Porn)* •Προπαγάνδα ναρκωτικών (Drugs)* •Προπαγάνδα βίας και μίσους (Violence)* •Προπαγάνδα για επιθετική συμπεριφορά και ρατσισμό (Aggressive)* •Τυχερά παιχνίδια (Gambling)* •Διαφημιστικό υλικό (Ads) •Πληροφορίες για παραβιάσεις ασφαλείας υπολογιστικών συστημάτων (Hacking) •Πληροφορίες με κωδικούς πρόσβασης σε προγράμματα χωρίς νόμιμη άδεια (Warez) * Αποκόπτονται από το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Με κόκκινο σημειώνονται οι πλέον κρίσιμες κατηγορίες για την εκπαίδευση

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Περιγραφή blacklist ΠΣΔ •Η blacklist προέρχεται από τη λίστα ακατάλληλων δικτυακών τόπων και σελίδων που δημιουργήθηκε και συντηρείται από τους δημιουργούς του SquidGuard •Οι εγγραφές της βάσης είναι τριών τύπων: –domains, π.χ. sex.com, που αποκλείουν την πρόσβαση σε ολόκληρες δικτυακές περιοχές που έχουν ακατάλληλο περιεχόμενο ( ~ εγγραφές) –urls, π.χ. bearportal.com/adults, που αποκλείουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένες σελίδες δικτυακών τόπων ( ~ εγγραφές) –expressions, που περιέχουν λέξεις κλειδιά, βάσει των οποίων αποκλείεται η πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους ή σελίδες (μερικές δεκάδες τέτοιες λέξεις κλειδιά). Προσφέρουν σημαντική ευελιξία καθώς δεν είναι αποδοτικό ούτε δυνατόν να καταχωρηθούν όλοι οι δικτυακοί τόποι ή σελίδες στις δύο προηγούμενες κατηγορίες

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Το αποτέλεσμα

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Αποτελέσματα •Αποκόπτεται από την υπηρεσία σε καθημερινή βάση ποσοστό σελίδων από 1,5% έως 3,0%. •Κυμαίνεται γενικά σε χαμηλά επίπεδα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η υπηρεσία δεν λειτουργεί ικανοποιητικά. •Λόγοι για το χαμηλό ποσοστό μπορούν να θεωρηθούν, ότι: –οι χρήστες του ΠΣΔ σταδιακά «εκπαιδεύονται» και «αυτοπεριορίζονται» –Η πρόσβαση στις ακατάλληλες σελίδες απαγορεύεται στην πρώτη προσπάθεια και συνεπώς στα αρχεία καταγραφών εμφανίζονται ως μοναδικά hits σε αντίθεση με τις λοιπές σελίδες, στις οποίες οι χρήστες μπορούν να προηγηθούν χωρίς περιορισμούς και εμφανίζουν πολλαπλάσια hits στα αρχεία καταγραφών

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Προτεραιότητες του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου Καθορισμός σελίδων με ακατάλληλο περιεχόμενο Ενημέρωση των δασκάλων, γονέων, μαθητών Παραγωγή ποιοτικού εκπαιδευτικού λογισμικού (από άλλα έργα projects) Πολιτικές και τεχνικές σε λειτουργία

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Πολιτικές Αποδεκτής Χρήσης του Internet •Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών •Ενίσχυση της κριτικής ικανότητας των παιδιών για την αποτίμηση του περιεχομένου του Internet •Θετική Αντιπρόταση: Προσφορά περιβάλλοντος με αξιόλογο εκπαιδευτικό υλικό •Συμβουλές για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών •Ενημέρωση για τα εργαλεία διαχείρισης ακατάλληλου υλικού (φίλτρα)

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Η παρέμβαση των γονέων •Να ενημερωθούν για το Internet και τι κάνουν τα παιδιά τους εκεί •Να δημιουργήσουν μια συμφωνία σε οικογενειακό επίπεδο για την χρήση του Internet •Να συνοδεύουν τα μικρότερα παιδιά όταν συνδέονται στο Internet, ειδικά την πρώτη φορά •Να δημιουργήσουν τη δική τους λίστα με τις προτεινόμενες παιδικές σελίδες και να συμπεριλάβουν μηχανές αναζήτησης φιλικές στη χρήση τους για παιδιά •Να διδάξουν τα παιδιά τους να μην δίνουν ποτέ προσωπικά στοιχεία και πληροφορίες στο Internet •Να βάζουν τους υπολογιστές με σύνδεση στο Internet σε ένα συχνά χρησιμοποιούμενο χώρο του σπιτιού •Να ενημερωθούν για τα τεχνολογικά εργαλεία τα οποία είναι διαθέσιμα για τον έλεγχο του περιεχομένου

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE Συμπεράσματα •Το πρόβλημα που μας απασχολεί δεν είναι απλό •Οι ακολουθούμενες πρακτικές είναι περίπου ίδιες σε όλο τον κόσμο •Τα φίλτρα δεν μπορούν να εφαρμοστούν ενιαία •Δεν μπορούν να εγγυηθούν επιτυχία 100% •Έλεγχος περιεχομένου για σχολικό περιβάλλον και όχι για ενήλικες •Η πολιτική ελέγχου του ΠΣΔ βασίζεται σε χρήση ΕΛ/ΛΑΚ proxy server •Η ενημέρωση των γονέων και των σχολείων είναι βασικός παράγοντας επιτυχίας •Ενημέρωση για τρόπους επικοινωνίας με τους διαχειριστές της υπηρεσίας •Οι λίστες δεν είναι ανθρωπίνως δυνατό να συντηρούνται •Τακτική ενημέρωση των λιστών και με την αλληλεπίδραση των χρηστών •Παρακολούθηση των αλλαγών στο Internet

«SAFETY in MOBILE Internet» Διοργάνωση: SAFELINE … για την προσοχή σας! •Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε * * •Επικοινωνία: Σας ευχαριστώ....