Εφαρμογές Πληροφορικής & Νέες Τεχνολογίες Στη Γεωργία ΣΧΕΣΙΑΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Εφαρμογές Πληροφορικής & Νέες Τεχνολογίες Στη Γεωργία 13:19

Άσκηση   Να σχεδιασθεί βάση δεδομένων για την καταχώριση ασφαλισμένων. Τα γνωρίσματα που θέλουμε να καταχωρούμε για κάθε ασφαλισμένο είναι τα παρακάτω : ΑΜΚΑ ασφαλισμένου, Ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, φύλο, διεύθυνση(οδός, αριθμός, πόλη ,ΤΚ), τηλέφωνο. Ο κάθε ασφαλισμένος έχει το πολύ μία μητέρα και ένα πατέρα οι οποίοι πρέπει να είναι καταχωρημένοι στο αρχείο ασφαλισμένων. Οι ασφαλισμένοι χωρίζονται σε 2 κατηγορίες : α) οι άμεσα ασφαλισμένοι που έχουν ασφαλιστικό φορέα και β) οι έμμεσα ασφαλισμένοι που έχουν ασφαλιστικό φορέα τον ασφαλιστικό φορέα εκείνου που τους παρέχει ασφάλιση τους οποίους καλούμε προστατευόμενα μέλη. Επισημαίνεται ότι τα προστατευόμενα μέλη έχουν δικό τους ΑΜΚΑ. Ένας ασφαλισμένος μπορεί να είναι και γιατρός. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει επί πλέον να καταχωρούμε την ειδικότητα του, την διεύθυνση(οδός, αριθμός, πόλη ,ΤΚ) και το τηλέφωνο του ιατρείου του.  Οι ασφαλισμένοι παθαίνουν ασθένειες. Για κάθε ασθένεια που υπάρχει πρέπει να καταχωρηθούν τα στοιχεία: Κωδικός ασθένειας , Ονομασία , Συμπτώματα(πλειότιμο) Όταν ένας ασφαλισμένος ασθενήσει επισκέπτεται τον γιατρό. Σε κάθε επίσκεψη πρέπει να καταχωρούμε την ημερομηνία, και τη διάγνωση της ασθένειας. 13:19

Σχεσιακό μοντέλο (relational model) Είναι το πλέον επιτυχημένο και επικρατέστερο μοντέλο δεδομένων. Μία Βάση Δεδομένων αποτελείται από σύνολο σχέσεων (υποσύνολο καρτεσιανού γινομένου) Κάθε σχέση παριστάνεται με έναν πίνακα Τα δεδομένα οργανώνονται σε πίνακες 2 διαστάσεων. 13:19

Πίνακας • Κάθε πίνακας έχει ένα μοναδικό όνομα στη βάση δεδομένων Πίνακας • Κάθε πίνακας έχει ένα μοναδικό όνομα στη βάση δεδομένων Κάθε γραμμή του πίνακα καλείται πλειάδα και παριστά μία εγγραφή Κάθε πίνακας έχει ένα σχήμα και ένα στιγμιότυπο Σχήμα Πελάτες( Κωδικός, Ονοματεπώνυμο, Διεύθυνση, Τηλέφωνο) Στιγμιότυπο Το σύνολο των εγγραφών (πλειάδων) Πελάτες Κωδικός Ονοματεπώνυμο Διεύθυνση Τηλέφωνο 234 Αντωνίου Μαρία Κρήνης 4 Ηράκλειο 2810 2345678 675 Νικολάου Γιάννης Κανάρη 23 Χανιά 6970 5555555 842 Πέτρου Ελένη Καζάνη 12 Μοίρες 2681 456433 13:19

Γνωρίσματα Κάθε στήλη του πίνακα αποτελεί ένα γνώρισμα μιας εγγραφής Κάθε γνώρισμα έχει μοναδικό όνομα μέσα στη σχέση. Επιτρέπεται να έχουν ίδιο όνομα δύο γνωρίσματα διαφορετικών σχέσεων Η σειρά δήλωσης των γνωρισμάτων μίας σχέσης δεν παίζει κανένα ρόλο Η τιμή που έχει ένα γνώρισμα πρέπει να είναι ατομική (δεν επιτρέπονται πλειότιμα) Το κάθε γνώρισμα έχει ένα πεδίο ορισμού δηλαδή ένα σύνολο από όπου παίρνει τιμές Αρα οι τιμές ενός γνωρίσματος για όλες τις πλειάδες μιας σχέσης ανήκουν στο ίδιο σύνολο (πεδίο ορισμού)       13:19

Κλειδί σχέσης Ένα γνώρισμα (ή σύνολο γνωρισμάτων) ενός πίνακα λέγεται υποψήφιο κλειδί όταν έχει την ιδιότητα της μοναδικότητας και της μη αναγωγιμότητας. Η ιδιότητα της μοναδικότητας μπορεί να διαχωρίζει τις διαφορετικές γραμμές (πλειάδες) του πίνακα. Η μη αναγωγιμότητα σημαίνει ότι κάθε γνήσιο υποσύνολο των γνωρισμάτων του δεν έχει την ιδιότητα της μοναδικότητας. •Μια σχέση μπορεί να έχει πολλά υποψήφια κλειδιά αλλά ένα και μόνο ένα ορίζεται ως το πρωτεύον κλειδί •Ένα κλειδί που αποτελείται από περισσότερα του ενός γνωρίσματα καλείται Σύνθετο κλειδί. 13:19

Περιορισμοί ακεραιότητας (Integrity constraints) Αποτελούν μηχανισμό για τον έλεγχο της συνέπειας των δεδομένων. Χρησιμοποιούνται για να εξασφαλιστεί ότι μια βάση δεδομένων δεν θα βρεθεί ποτέ σε ασυνεπή κατάσταση και πρέπει να ισχύουν πάντα σε κάθε στιγμιότυπο της ΒΔ. Επαληθεύονται κάθε φορά που πραγματοποιούνται αλλαγές τα δεδομένα από Εισαγωγή , Διαγραφή, Ενημέρωση . Έγκυρο στιγμιότυπο της ΒΔ έχουμε όταν επαληθεύονται όλοι οι περιορισμοί ακεραιότητας για τα στιγμιότυπα όλων των σχέσεων Οι περιορισμοί ακεραιότητας είναι : Ακεραιότητα οντοτήτων (entity integrity) Ακεραιότητα αναφορών (referential integrity) Σημασιολογικοί περιορισμοί (semantics) 13:19

Ακεραιότητα οντοτήτων (entity integrity) Κάθε γραμμή του πίνακα προσδιορίζεται μοναδικά από το πρωτεύον κλειδί Δεν μπορούμε να έχουμε δύο πλειάδες με κοινό πρωτεύον κλειδί Το Πρωτεύων κλειδί δεν μπορεί να είναι NULL 13:19

Ακεραιότητα αναφορών (referential integrity) Αν το κλειδί Κ ενός πίνακα Α αποτελεί χαρακτηριστικό ενός άλλου πίνακα Β, τότε το Κ αποτελεί ξένο κλειδί για τον πίνακα Β Θα πρέπει η τιμή ενός ξένου κλειδιού να έχει αντίστοιχη τιμή στον πίνακα που αναφέρεται. ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΑΡΙΘ_ΤΙΜ ΗΜΕΡΟΜ ΚΩΔ_ΠΕΛ 12 12/3/2013 1234 23 15/4/2013 3452 34 23/5/2013 ΠΕΛΑΤΕΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ 1234 Νικολάου Μιχάλης 3452 Αντωνίου Γεώργιος 13:19

Σημασιολογικοί περιορισμοί semantics) Λογικοί περιορισμοί που ισχύουν στον πραγματικό κόσμο. Παραδείγματα Η ηλικία ενός ατόμου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη του 150 Οι ημερομηνίες γέννησης των παιδιών μιας μητέρας πρέπει να διαφέρουν περισσότερο από ένα χρόνο ή να ταυτίζονται . 13:19

13:19

Από την εννοιολογική στην Λογική Σχεδίαση Σε αυτή την ενότητα με την μετατροπή του ΔΟΣ σε σχεσιακό σχήμα. Οι σχέσεις ορίζονται με την χρήση κανόνων που αποσκοπούν στα παρακάτω : Στην ελαχιστοποίηση του αριθμού των σχέσεων που παράγονται Στην μείωση της ύπαρξης των τιμών NULL Στην παραγωγή ενός κατανοητού σχεσιακού σχήματος Στην εύκολη ενσωμάτωση δυνητικών αλλαγών του εννοιολογικού σχήματος στο σχεσιακό σχήμα. Η ελαχιστοποίηση του αριθμού των σχέσεων αποσκοπεί στην μείωση του χρόνου επεξεργασίας των ερωτημάτων. Βέβαια από την εν λόγω μείωση ενδέχεται να προκύψουν περισσότερες τιμές NULL. Π.χ. Κάποιοι σπουδαστές στεγάζονται σε δωμάτια της εστίας. 13:19

13:19

Πλειότιμα Γνωρίσματα 13:19

Ασθενής Οντότητες 13:19

Συσχέτιση 1:N 13:19

Συσχέτιση 1:1 13:19

Συσχέτιση M:N ή Συσχέτιση βαθμού>2 13:19

Γενίκευση –Εξειδίκευση (ISA) Διακρίνουμε 2 περιπτώσεις: Αν γενίκευση είναι πλήρης (complete) και χωρίς επικαλύψεις (disjoint) Τότε για κάθε εξειδίκευση δημιουργείται μία σχέση που περιέχει όλα τα γνωρίσματα της γενίκευσης καθώς με πρωτεύον κλειδί το κλειδί της γενίκευσης. Αν η γενίκευση δεν είναι πλήρης ή έχει επικαλύψεις τότε δημιουργούμε μία σχέση για τη γενίκευση και μία για κάθε εξειδίκευση. Η σχέση της κάθε εξειδίκευσης περιλαμβάνει τα γνωρίσματά της και έχει πρωτεύον κλειδί το κλειδί της γενίκευσης (ξένο κλειδί) 13:19

ISA ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΝΤΑΣ ΔΙΑΓΡΑΦΕΝΤΑΣ ΑΡ_ΠΤΥΧ ΒΑΘΜΟΣ ΕΞΑΜ ΤΕΙ_ΠΡΟΟΡ ΕΞΑΜ ΕΞΑΜ 13:19

ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ(ΑΜ,ΕΠΩΝ,ΟΝΟΜ,ΤΗΛΕΦ,ΟΔΟΣ,ΑΡΙΘ,ΠΟΛΗ,ΤΚ,ΕΞΑΜ_ΕΙΣ) ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ(ΑΜ,ΑΡ_ΠΤΥΧ,ΕΞΑΜ,ΒΑΘΜΟΣ) ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΝΤΑΣ(ΑΜ,ΕΞΑΜ,ΤΕΙ_ΠΡΟΟΡ) ΔΙΑΓΡΑΦΕΝΤΑΣ(ΑΜ,ΕΞΑΜ) 13:19

13:19

13:19

ΑΣΚΗΣΗ 13:19

ΣΧΕΣΙΑΚΟ 13:19