Διδασκαλία εννοιών προγραμματισμού με το Scratch για τις Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού Η παρούσα σειρά μαθημάτων ΤΠΕ υλοποιήθηκε στο 15ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων, το σχολικό έτος 2012-13, στα πλαίσια της ερευνητικής εκπαιδευτικής παρέμβασης που θα παρουσιαστεί στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Ένταξη των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία» (10-12 Μαΐου 2013), με τίτλο: Διερεύνηση της μάθησης εννοιών προγραμματισμού με το Scratch από μαθητές Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού με βάση μια μεικτή ταξινομία Bloom και SOLO

Διάρθρωση Μαθημάτων Μάθημα (1 δ.ω.) Περιεχόμενο Διδασκόμενη προγραμματιστική έννοια 1ο Δομή ακολουθίας, συντεταγμένες και κατευθύνσεις Δομή ακολουθίας 2ο Χωρική αρχικοποίηση Αρχικοποίηση 3ο Γεγονότα τύπου Ι (άνω της μιας φιγούρες, μία στοίβα εντολών ανά φιγούρα) Γεγονότα (τύπου Ι) 4ο Γεγονότα τύπου ΙΙ (μια φιγούρα με περισσότερες της μιας στοίβες εντολών) Γεγονότα (τύπου ΙΙ) 5ο Επικοινωνία με μηνύματα για το συγχρονισμό Επικοινωνία με μηνύματα 6ο Επαναληπτικό μάθημα Ι (ερωτήσεις/ ασκήσεις κατανόησης, εφαρμογής και δημιουργίας) Δομή ακολουθίας, αρχικοποίηση, επικοινωνία με μηνύματα 7ο Επαναληπτικό μάθημα ΙΙ (ερωτήσεις/ ασκήσεις κατανόησης, εφαρμογής και δημιουργίας) Γεγονότα (τύπου Ι και ΙΙ) 8ο – 10ο Τεστ αξιολόγησης των γνώσεων -

Μάθημα 1 Μέρος Α Δομή ακολουθίας Σχετικά blocks Κατηγορία block

Εντολή «κινήσου 100 βήματα» Εκτέλεση της εντολής (με διπλό κλικ!) Εντολή «Γεια σας! Με λένε Κάτια!» Εκτέλεση της εντολής Συνένωση των κομματιών Εκτέλεση της ομάδας των δύο εντολών Αλλαγή της σειράς με την οποία έχουν ενωθεί τα κομμάτια Εκτέλεση ξανά. Τι παρατηρείτε;;

Εντολή «περίμενε 2 δευτερόλεπτα» Συνένωση της εντολής κάτω από τις προηγούμενες Εντολή «κινήσου 100 βήματα» Εκτέλεση της ομάδας των τεσσάρων εντολών. Τι παρατηρείτε;;

Εντολές «περίμενε 2 δευτερόλεπτα» και «κινήσου 100 βήματα». Συνένωση των έξι εντολών και εκτέλεσή τους

Εντολή «δείξε στην κατεύθυνση -90 (αριστερά)». Συνένωση με τις προηγούμενες έξι εντολές

Συντεταγμένες και κατευθύνσεις Μάθημα 1 Μέρος Β Συντεταγμένες και κατευθύνσεις

Τοποθετήστε τo δείκτη του ποντικιού κοντά στο σημείο x=20, y=100. Κατεύθυνση (μπλε γραμμούλα): 45 Εντολή «κινήσου 100 βήματα» και εκτέλεση. Τι παρατηρείτε;;

Μάθημα 2 Χωρική αρχικοποίηση Σχετικά blocks Κατηγορία block

Σενάριο με τις 9 εντολές του προηγούμενου μαθήματος Εντολή «πες Φεύγω! Τα λέμε αργότερα για 2 δευτερόλεπτα» Εντολή «απόκρυψη»

Συνένωση των εντολών κάτω από τις προηγούμενες και εκτέλεση!

Εκτέλεση των εντολών πάλι! Τι παρατηρείτε;; Εντολή «εμφάνισε» και εκτέλεση. Εντολή «πήγαινε στο x: -180 y: -100» Εντολή «δείξε στην κατεύθυνση 90 (δεξιά)» Συνένωση των εντολών και εκτέλεση! Τι παρατηρείτε;; Το γατάκι εμφανίζεται! Πού;;

Συνένωση των εντολών και εκτέλεση!

Αλλάξτε την αρχική θέση της γάτας. Πώς αλλάζει;;

Γεγονότα τύπου Ι (μία στοίβα εντολών ανά φιγούρα) Μάθημα 3 Γεγονότα τύπου Ι (μία στοίβα εντολών ανά φιγούρα) Σχετικά blocks Κατηγορία block

Σενάριο με τις 14 εντολές του προηγούμενου μαθήματος

Θέλουμε να βάλουμε και ένα σκυλάκι. Θα εκτελεί τις παρακάτω εντολές: Σενάριο για το σκυλάκι

Εκτελέστε το σενάριο για το σκυλάκι. Τι παρατηρείτε;; Τι κάνει το γατάκι;;

Σενάριο για το γατάκι Σενάριο για το σκυλάκι

Βάλτε την εντολή «Όταν το πλήκτρο 0 (μηδέν) πατηθεί» και ενώστε τη πάνω από το σενάριο της γάτας αλλά και πάνω από το σενάριο του σκύλου. Πατήστε τώρα το πλήκτρο 0 (μηδέν). Τι παρατηρείτε;; Με ποια σειρά εκτελούνται οι εντολές;;

Ποιες εντολές εκτελούνται σε σειρά (η μία μετά την άλλη) και ποιες παράλληλα (ταυτόχρονα);; Σενάριο για το γατάκι Σενάριο για το σκυλάκι

Γεγονότα τύπου ΙΙ (άνω της μιας στοίβες εντολών για μια φιγούρα) Μάθημα 4 Γεγονότα τύπου ΙΙ (άνω της μιας στοίβες εντολών για μια φιγούρα) Σχετικά blocks Κατηγορία block

Τα 2 σενάρια του προηγούμενου μαθήματος Σενάριο για το γατάκι Σενάριο για το σκυλάκι

Φτιάξτε για το γατάκι το παρακάτω σενάριο: Επίσης φτιάξτε για το γατάκι το παρακάτω σενάριο:

Τώρα έχουμε 3 σενάρια για το γατάκι 2ο σενάριο 1ο σενάριο 3ο σενάριο

Εκτελέστε τα δύο καινούρια σενάρια (διπλό κλικ στις εντολές). Πατήστε μετάβαση σε κατάσταση παρουσίασης. Τώρα δεν βλέπουμε τις εντολές. Ο μόνος τρόπος να τις εκτελέσουμε είναι να πατήσουμε τα πλήκτρα που επιλέξαμε για να τα προγραμματίσουμε. Εκτελέστε τα σενάρια πατώντας το πλήκτρο με το οποίο ξεκινάνε. Με ποια σειρά εκτελούνται οι εντολές;; Περιγράψτε τι κάνει η γάτα και πότε το κάνει…

Επικοινωνία με μηνύματα για το συγχρονισμό Μάθημα 5 Επικοινωνία με μηνύματα για το συγχρονισμό Σχετικά blocks Κατηγορία block

Βάλτε δύο μορφές (φιγούρες) στη σκηνή πχ γάτα και σκύλο. Τοποθετήστε τες στις άκρες της σκηνής (αριστερά και δεξιά). Θα πρέπει και οι δύο να κοιτάζουν προς το κέντρο της σκηνής (γνώσεις προηγούμενων μαθημάτων). Ο σκύλος θα εκτελεί τις εντολές

Η γάτα θα εκτελεί τις εντολές Χωρίς να εκτελέσουμε εμείς τις εντολές της γάτας και χωρίς να πατήσουμε κάποιο πλήκτρο η γάτα κινείται. Γιατί;;

Διαγράψτε την εντολή από το σενάριο του σκύλου και στη θέση της βάλτε την εντολή Γιατί τώρα η γάτα δεν κινείται; (διαφορά των παραπάνω δύο εντολών)

Άσκηση: Η γάτα θα πρέπει να πει «με λένε Κάτια» και όταν το πει ο σκύλος θα πρέπει να απαντήσει «Γεια σου Κάτια!».

Μάθημα 6 Επανάληψη I Δομή ακολουθίας, χωρική αρχικοποίηση, συντεταγμένες και κατευθύνσεις, επικοινωνία με μηνύματα

Άσκηση 1: Εφαρμογή Ανοίξτε το έργο «Επαναληπτικό Μάθημα 1». Σε ποια σημεία βρίσκονται ο Μίκης και ο Μάρκος μόλις ξεκινήσουν τα σενάρια με το πράσινο σημαιάκι και από ποιες εντολές φαίνεται αυτό; Τι κάνουν στη συνέχεια ο Μίκης και ο Μάρκος και από ποιες εντολές φαίνεται αυτό; Ποια φιγούρα μεταδίδει το μήνυμα w2, ο Μίκης ή ο Μάρκος; Τι κάνει η άλλη φιγούρα μόλις λάβει το μήνυμα w2;

Άσκηση 2: Δημιουργία Σβήστε όλα τα σενάρια των δύο φιγούρων. Θα φτιάξουμε δικά μας. Ο Μίκης θέλουμε να ξεκινάει από το σημείο (-150,0). Ο Μάρκος θέλουμε να ξεκινάει από το σημείο (150, 0) και μόλις κινηθεί να πάει προς το κέντρο της σκηνής. Ο Μίκης λέει «Γεια σου Μάρκο!» και του μεταδίδει ένα μήνυμα «Έλα!».

Όταν ο Μάρκος λάβει το μήνυμα «Έλα Όταν ο Μάρκος λάβει το μήνυμα «Έλα!» κινείται προς το Μίκη (χρησιμοποιήστε την εντολή Κινήσου ομαλά 4 δευτερόλεπτα στο x: … y: …). Τι τιμές θα πρέπει να βάλουμε στα x και y ώστε ο Μάρκος να φτάσει στο Μίκη;

Γεγονότα με χρήση πλήκτρων Μάθημα 7 Επανάληψη IΙ Γεγονότα με χρήση πλήκτρων Ι) Ένα ανά φιγούρα ΙΙ) Πολλά ανά φιγούρα

Άσκηση 1: Εφαρμογή Ανοίξτε το έργο «Επαναληπτικό Μάθημα 2». Πόσες φιγούρες ξεκινούν τα σενάριά τους όταν πατήσουμε το πράσινο σημαιάκι; Ποιες ενέργειες μπορεί να εκτελέσει την ίδια ακριβώς στιγμή, δηλαδή ταυτόχρονα, ο Μίκης και από ποιες εντολές φαίνεται αυτό;

Άσκηση 2: Δημιουργία Σβήστε όλα τα σενάρια των δύο φιγούρων. Θα φτιάξουμε δικά μας. Ο Μίκης θέλουμε να ξεκινάει από το σημείο (150,0), στη συνέχεια να λέει «Γεια σου Μάρκο!». Ο Μάρκος θέλουμε να ξεκινάει από το σημείο (-200, 0) και να κινείται προς τη μεριά του Μίκη. Με την επιλογή του πλήκτρου “c” o Μάρκος θα πρέπει να αλλάζει χρώμα.