ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ 2ο ΓΕΛ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ

ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: νήματα και αγγελιαφόροι της ζωής Ο βιολογικός ρόλος των πρωτεϊνών καθορίζεται από τη μορφή τους . Αν η μορφή τους είναι αποτέλεσμα της πρωτοταγούς δομής τους εύλογα γεννιέται το ερώτημα: «Ποιος καθορίζει την πρωτοταγή δομή τους;» Τα νουκλεϊκά οξέα καθορίζουν την παραγωγή των πρωτεϊνών και επομένως ελέγχουν όλες τις λειτουργίες και τα κληρονομικά γνωρίσματα των οργανισμών. Υπάρχουν δυο είδη νουκλεϊκών οξέων: το DNA (δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ) και το RNA (ριβονουκλεϊκό οξύ)

ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ Ι Τα νουκλεοτίδια είναι ο δομικός λίθος των νουκλεοτιδίων. Αποτελούνται: από μια πεντόζη, ένα μόριο φωσφορικού οξέος και μια οργανική αζωτούχα βάση. Τα νουκλεοτίδια DNA περιέχουν τη πεντόζη δεσοξυριβόζη, ενώ αυτά του RNA περιέχουν την πεντόζη ριβόζη.

ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ ΙΙ DNA: Οι αζωτούχες βάσεις του DNA είναι οι: Αδενίνη (Α) Γουανίνη (G) Θυμίνη(T) Κυτοσίνη(C)

ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ ΙΙΙ RNA: Οι αζωτούχες βάσεις του RNA είναι: Αδενίνη (Α) Γουανίνη (G) Ουρακίλη (U) Κυτοσίνη(C)

ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟ Ι Το πολυνουκλεοτίδιο προκύπτει αν πολλά μονοφοσφωρικά νουκλεοτίδια ενωθούν κατά σειρά το ένα με το άλλο με ομοιοπολικούς δεσμούς. Οι αλυσίδες των νουκλεϊκών οξέων έχουν συνήθως μεγάλο μήκος, άρα και μεγάλο Μοριακό βάρος. Το μεγάλο μήκος δικαιολογεί και τη μοναδική ιδιότητα του DNA, να είναι φορέας όλων των των πληροφοριών που χρειάζεται ένας οργανισμός για να οικοδομηθεί και να λειτουργήσει.

ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟ ΙΙ Επειδή κάθε νουκλεοτίδιο του DNA μπορεί να περιέχει οποιαδήποτε από τις βάσεις Α, Τ, G, C, υπάρχει, όπως και στις πρωτεΐνες με τα αμινοξέα, ένας απεριόριστος αριθμός διαφορετικών αλληλουχιών νουκλεοτιδίων, που καθεμιά αντιπροσωπεύει και μια διαφορετική πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα άρα και ένα διαφορετικό συνδυασμό πληροφοριών. Τα πολυνουκλεοτίδια εκτός από την πρωτοταγή δομή τους, διαθέτουν και διάταξη στο χώρο.

ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΛΙΚΑΣ Ι Το 1953 οι Τ. Γουάτσον και Φ. Κρίκ παρουσίασαν ένα μοντέλο για τη δομή του DNA που ονομάστηκε μοντέλο της διπλής έλικας

ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΛΙΚΑΣ ΙI Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό το DNA έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Αποτελείται από δυο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες (κλώνους), που σχηματίζουν διπλή έλικα. Οι αζωτούχες βάσεις σε κάθε κλώνο είναι κάθετες στον κύριο άξονα του μορίου και προεξέχουν προς το εσωτερικό του. Οι δύο κλώνοι συγκρατούνται μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου, που σχηματίζονται μεταξύ των αζωτούχων βάσεων.

ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΛΙΚΑΣ ΙIΙ Τα ζευγάρια των αζωτούχων βάσεων που σχηματίζονται οι δεσμοί υδρογόνου είναι: Αδενίνη- Θυμίνη Δύο δεσμοί υδρογόνου Γουανίνη – Κυτοσίνη Τρείς δεσμοί υδρογόνου Τα παραπάνω ζευγάρια βάσεων λέγονται συμπληρωματικές βάσεις. Χάρη στη συμπληρωματικότητα αυτή το μόριο του DNA μπορεί να αντιγράφεται με ακρίβεια!

Τι είναι ικανό να κάνει το μόριο του DNA: Να φέρει τις γενετικές πληροφορίες. Να ελέγχει μέσω αυτών κάθε κυτταρική δραστηριότητα. Να μεταβιβάζει τις πληροφορίες αναλλοίωτες από γενιά σε γενιά. Να επιτρέπει τη δημιουργία γενετικής ποικιλομορφίας.

Γενετικό υλικό: Το σύνολο των μορίων DNA ενός κυττάρου αποτελεί το γενετικό του υλικό. Στα ευκαρυωτικά κύτταρα το DNA βρίσκεται: Μέσα στον πυρήνα σαν συστατικό των χρωμοσωμάτων. Ένα μικρό ποσοστό βρίσκεται στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες. Σημείωση: Τα οργανίδια αυτά μπορούν να πολλαπλασιάζονται ανεξάρτητα από το κύτταρο και να συνθέτουν τα ίδια κάποιες από τις πρωτεΐνες τους.

Βίντεο: DNA Story - Watson and Crick (Greek Subs)

Bίντεο: Τι είναι το DNA και πως λειτουργεί;

Δομή και βιολογικός ρόλος του RNA To RNA αντί της θυμίνης έχει την αζωτούχα βάση ουρακίλη. Το RNA είναι κατά βάση μονόκλωνο. Μερικές φορές το μονόκλωνο μόριο RNA αναδιπλώνεται σε ορισμένα σημεία. Η διαμόρφωση αυτή μπορεί να σταθεροποιηθεί με δεσμούς υδρογόνου ανάμεσα στις βάσεις που είναι συμπληρωματικές: G- C και A- U, που όμως ανήκουν στην ίδια αλυσίδα.

Οι τρείς μορφές εμφάνισης του RNA: To αγγελιαφόρο RNA (mRNA): μεταφέρει τη γενετική πληροφορία από το DNA στα ριβοσώματα, όπου γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών. Το μεταφορικό RNA (tRNA): μεταφέρει στα ριβοσώματα τα αμινοξέα , για τη σύνθεση των πρωτεϊνών. Το ριβοσωμικό RNA (rRNA): αποτελεί μαζί με πρωτείνες δομικό συστατικό των ριβοσωμάτων.

Που βρίσκεται το RNA: Βρίσκεται στον πυρήνα. Μπορεί να βρίσκεται και στο κυτταρόπλασμα. Βρίσκεται στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες. Μπορεί να αποτελεί συστατικό των ριβοσωμάτων (rRNA) , είτε να βρίσκεται ελεύθερο (mRNA, tRNA). Μόριο μεταφορικού RNA. Με κόκκινο απεικονίζεται το αντικωδικόνιο το οποίο περιέχει νουκλεοτίδια συμπληρωματικά ως προς αυτά του κωδικονίου στο mRNA