Ιστοπαθολογία (Θ) Ενότητα 12: Οι κυριότερες παθήσεις του ΚΝΣ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Ιστοπαθολογία (Θ) Ενότητα 12: Οι κυριότερες παθήσεις του ΚΝΣ Φραγκίσκη Αναγνωστοπούλου Ανθούλη Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Aρτηριακό έμφρακτο της γέφυρας του εγκεφάλου Μακροσκοπική εικόνα αρτηριακού εμφράκτου της γέφυρας του εγκεφάλου. Η αρτηριακή σκλήρυνση, που προέρχεται από χρόνια υπέρταση, οδηγεί στο σχηματισμό μικρών σχισμοειδών εμφράκτων ή βοθρίων ("lacunes"). Τέτοιας μορφής αλλοιώσεις είναι πολύ συχνές στα βασικά γάγγλια, στο εσωτερικό της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, και στο εγκεφαλικό στέλεχος. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Σχισμοειδές έμφρακτο Μικροσκοπική εικόνα ενός σχισμοειδούς εμφράκτου (lacunar infarct). Πρόκειται για κυστικό χώρο που δημιουργείται μετά από την απορρόφηση του υγροποιημένου νεκρωτικού υλικού. Λόγω της αιμορραγίας μπορεί να υπάρχει και εναπόθεση της χρωστικής ουσίας αιμοσιδηρίνης. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Θρόμβωση της έσω καρωτίδας Μακροσκοπική εικόνα θρόμβωσης της έσω καρωτίδας (βέλος). Οι αρτηριακές θρομβώσεις είναι πολύ περισσότερο συχνές στον εγκέφαλο από τις αντίστοιχες φλεβικές θρομβώσεις (συχνότητα περίπου 100/1) © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Αγγειογραφία της αριστερής κοινής καρωτίδας Αγγειογραφία της αριστερής κοινής καρωτίδας. Παρουσία απόφραξης από έμβολο (embolic obstruction = θρόμβος) της αριστερής κοινής καρωτίδας αμέσως μετά από την κύρια διακλάδωσή της (έξω και έσω καρωτίδα). © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Θρομβωτικό έμβολο προερχόμενο από το τοίχωμα της αριστερής κοιλίας της καρδιάς Μικροσκοπική εικόνα θρομβωτικού εμβόλου προερχομένου από το τοίχωμα της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. Τα θρομβωτικά έμβολα μπορούν να στεγάζονται στις εγκεφαλικές αρτηρίες, κυρίως στις περιοχές που αιματώνονται από τη μέση εγκεφαλική αρτηρία, και περιφερικά κοντά σε σημεία διακλαδώσεων. Τέτοια έμβολα είναι συνήθως καρδιακής προέλευσης. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Εγκεφαλικό οίδημα στο δεξί εγκεφαλικό ημισφαίριο Μακροσκοπική εικόνα εγκεφαλικού οιδήματος στο δεξί εγκεφαλικό ημισφαίριο, το οποίο συμπιέζει τον εγκεφαλικό ιστό. Παρατηρείται μία μετατόπιση της μέσης γραμμής προς τα αριστερά. Πολλαπλές μικρές μεταστάσεις ήταν η αιτία του οιδήματος στην περίπτωση αυτή. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Οξεία μηνιγγίτιδα μικροβιακής αιτιολογίας Μακροσκοπική εικόνα οξείας μηνιγγίτιδας μικροβιακής αιτιολογίας. Το Ε.Ν.Υ. (εγκεφαλονωτιαίο υγρό) σε τέτοιες περιπτώσεις, έχει χαρακτηριστικά χαμηλή τιμή γλυκόζης, υψηλή τιμή λευκώματος, και πολλά πολυμορφοπύρηνα ουδετερόφιλα λευκοκύτταρα. Απαιτείται χρώση Gram, για τον προσδιορισμό των παθογόνων μικροοργανισμών. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Οξεία μηνιγγίτιδα Μικροσκοπική εικόνα οξείας μηνιγγίτιδας. Παρουσία φλεγμονώδους εξιδρώματος αποτελούμενο από πολυμορφοπύρηνα ουδετερόφιλα λευκοκύτταρα, με εμφανή διευρυμένα αγγεία, στο αριστερό τμήμα της εικόνας. Υπάρχει οίδημα και τοπική φλεγμονή (επεκτεινόμενη προς τα κάτω μέσω του Virchow-Robin χώρου) στο φλοιό στο δεξί της εικόνας. Το οίδημα δύναται να προκαλέσει το σχηματισμό εξογκώματος και θάνατο. Η αποδρομή της μόλυνσης δύναται να συνοδεύεται από συμφυτική αραχνοειδίτιδα με απόφραξη του υπαραχνοειδούς χώρου οδηγούσα σε αποφρακτικό υδροκέφαλο. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Χρώση Gram Χρώση Gram για την ανεύρεση του παθογόνου μικροοργανισμού της οξείας μηνιγγίτιδας. Μικροσκοπικά, η χρώση Gram, αποκαλύπτει τον Gram αρνητικό διπλόκοκκο μέσα σε ένα ουδετερόφιλο λευκοκύτταρο, που υποδηλώνει την παρουσία της Neisseria της μηνιγγίτιδας. H χρώση Gram και η καλλιέργεια δύνανται να διενεργούνται στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (Ε.Ν.Υ) μετά από τη λήψη του με την οσφυονωτιαία παρακέντηση. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

ΚΥΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ Βακτήρια Μία ποικιλία βακτηρίων δύναται να προκαλέσει μηνιγγίτιδα, αλλά μερικά είναι πιο συχνά, και απαντώνται συχνότερα σε συγκεκριμένες ηλικίες: OΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΥΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ GRAM ΧΡΩΣΗ Escherichia coli Κολοβακτηρίδιο Νεογέννητα Gram αρνητικά βακτήρια σε σχήμα ράβδου Hemophilus influenzae Αιμόφιλος της ινφλουέντζας Βρέφη και παιδιά Gram αρνητικά κοκκοβακτηρίδια Neisseria meningitidis Ναϊσσέρια της μηνιγγίτιδας Έφηβοι και νεαροί ενήλικες Gram αρνητικοί διπλόκοκκοι Στρεπτόκοκκος της πνευμονίας Ενήλικες και παιδιά Gram θετικοί κόκκοι σε μορφή αλυσίδας

Εγκεφαλική ατροφία Μακροσκοπική εικόνα εγκεφαλικής ατροφίας εντοπιζόμενης στη βρεγματική και μετωπιαία χώρα του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαιρίου. Η ατροφία χαρακτηρίζεται από στένωση των ελίκων και από διεύρυνση των πρωτογενών και δευτερογενών αυλάκων. Η ατροφία αυτή οφείλεται σε γεροντική άνοια τύπου Alzheimer (Alzheimer's disease). © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Νόσος Alzheimer Χαρακτηριστική μικροσκοπική εικόνα νόσου Alzheimer. Παρουσία γεροντικών πλακών ("senile plaques"), οι οποίες αποτελούν αθροίσεις εκφυλισμένων προσυναπτικών νευραξονικών απολήξεων, μαζί με αστροκύτταρα και μικρόγλοια.   Οι πλάκες αυτές φαίνονται καλύτερα με χρώση, ειδική για το νευρικό ιστό (silver stain), όπως της παρούσας περίπτωσης, η οποία εμφανίζει πολλές τέτοιες πλάκες, ποικίλου μεγέθους. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Πλάκες της νόσου Alzheimer Μικροσκοπική εικόνα των πλακών της νόσου Alzheimer με χρώση αργύρου (silver stain) σε μεγαλύτερη μεγέθυνση (χ200). Τέτοιες πλάκες είναι περισσότερες στον εγκεφαλικό φλοιό και στον ιππόκαμπο. Η άνοια αυτή χαρακτηρίζεται κυρίως από την προοδευτική απώλεια της μνήμης. © 1994-2015 WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. All rights reserved worldwide

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Φραγκίσκη Αναγνωστοπούλου Ανθούλη 2014. Φραγκίσκη Αναγνωστοπούλου Ανθούλη «Ιστοπαθολογία (Θ). Ενότητα 12: Οι κυριότερες παθήσεις του ΚΝΣ». Έκδοση: 1.0. Αθήνα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση περιεχομένου από τα ακόλουθα έργα: WebPath educational resource by Edward C. Klatt MD, Savannah, Georgia, USA. 1994-2015. All rights reserved worldwide

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.