Οργανική Χημεία - Θ Ενότητα 2: Η έννοια του δεσμού Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Οργανική Χημεία - Θ Ενότητα 2: Η έννοια του δεσμού Δρ. Βασίλης Ντουρτόγλου Τμήμα Οινολογίας & Τεχνολογίας Ποτών Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Ηλεκτρονική Θεωρία Η έννοια των ελευθέρων ζευγών ηλεκτρονίων σε οξυγόνο, άζωτο και αλογόνα. 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A 1   2 H He 1s2 3 4 5 6 7 8 9 10 Li Be Β C Ν Ο F Ne 2s1 2s2 2s2,2p1 2s2,2p2 2s2,2p3 2s2,2p4 2s2,2p5 2s2,2p6 11 12 13 14 15 16 17 18 Na Mg Al Si P S Cl Ar [Νe] [Ne ] 3s1 3s2 3s2,3p1 3s2,3p2 3s2,3p3 3s2,3p4 3s2,3p5 3s2,3p6

Ομοιοπολικός δεσμός 1/2 Το νερό είναι υγρό στη θερμοκρασία δωματίου το διοξείδιο του άνθρακα και ο τετραφθορίουχος άνθρακας είναι αέρια. Καμία από αυτές τις ενώσεις δεν αποτελούνται από ιόντα. Η διαφορετική αυτή ελκτική αλληλεπίδραση μεταξύ των ατόμων, αποκαλείται ομοιοπολικός δεσμός. Ο ομοιοπολικός δεσμός εμφανίζεται με μια συνδιαχείριση των ηλεκτρόνιων σθένους από τους πυρήνες, παρά από μία ολοκληρωτική μεταφορά ηλεκτρονίων.

chemwiki.ucdavis.edu με άδεια CC BY-NC-SA 3.0 US Ομοιοπολικός δεσμός 2/2 Αμοιβαία συνεισφορά ηλεκτρονίων σθένους άνθρακα και φθορίου. 6 C 1s2 2s2,2p2 9 F 1s2 2s2,2p5 chemwiki.ucdavis.edu με άδεια CC BY-NC-SA 3.0 US

Το μόριο του τετραφθοριούχου άνθρακα Οι γαλάζιες κουκίδες εκτός από αυτές των ηλεκτρόνιων δεσμού είναι τα ελεύθερα ζευγάρια ηλεκτρονίων. Το ίδιο μόριο με μια πιθανή διάταξη του στον χώρο. CF4 chemwiki.ucdavis.edu με άδεια CC BY-NC-SA 3.0 US

chemwiki.ucdavis.edu με άδεια CC BY-NC-SA 3.0 US Ο διπλός δεσμός Αμοιβαία συνεισφορά ενός ζεύγους ηλεκτρόνιων από κάθε άτομο. Κίνηση των ηλεκτρονίων μεταξύ των ατόμων. Το οξυγόνο διαθέτει δυο μονήρη ζεύγη ηλεκτρονίων. Τα αλλά δυο δεσμεύονται στον δεσμό ο όποιος είναι διπλός. Η κατανομή του φορτίου είναι διαφορετική. Η περιοχή του άνθρακα είναι θετικά φορτισμένη σε αντίθεση με τα οξυγόνα που είναι αρνητικά. chemwiki.ucdavis.edu με άδεια CC BY-NC-SA 3.0 US Το μόριο του CO2

Κατανομή Φορτίου 1/3 Στην περίπτωση που υπάρχουν κινητά ηλεκτρόνια όπως αυτά ενός διπλού δεσμού, αυτά μπορεί να βρεθούν οροθετημένα σε ένα από τα δύο άτομα, δημιουργώντας έτσι μια κατανομή φορτίου. Όταν δύο διαφορετικά άτομα συνδέονται ομοιοπολικά, τα κοινά ηλεκτρόνια έλκονται από το πιο ηλεκτροαρνητικό άτομο του δεσμού, με συνέπεια μια μετατόπιση της πυκνότητας ηλεκτρονίων προς το πιο ηλεκτροαρνητικό άτομο.

Κατανομή Φορτίου 2/3 Ένας τέτοιος ομοιοπολικός δεσμός είναι πολικός, και θα έχει το α δίπολο (ένα τέλος είναι θετικό και το άλλο τέλος αρνητικό). Ο βαθμός πολικότητας και το μέγεθος του δίπολου των δεσμών είναι ανάλογος προς τη διαφορά της ηλεκτροαρνητικότητας των συνδεδεμένων ατόμων. Κατά συνέπεια ο δεσμός O-H είναι πιο πολικός από έναν δεσμό C-H, με το άτομο υδρογόνου του πρώτου όντας θετικότερος από το υδρογόνο που συνδέεται με τον άνθρακα.

Κατανομή Φορτίου 3/3 Η διπολική φύση αυτών των δεσμών δείχνεται συχνά από το μια μερική σημείωση φορτίων ( δ+/-) ή με μια υπόδειξη βελών προς στο αρνητικό μέρος του δεσμού.

Τιμές Ηλεκτραρνητικότητας ορισμένων Στοιχείων H Τιμές Ηλεκτραρνητικότητας ορισμένων Στοιχείων 2.20 Li Be B C N O F 0.98 1.57 2.04 2.55 3.04 3.44 3.98 Na Mg Al Si P S Cl 0.90 1.31 1.61 1.90 2.19 2.58 3.16 K Ca Ga Ge As Se Br 0.82 1.00 1.81 2.01 2.18 2.96

Ομάδες που χαρίζουν ιδιότητες χημικής και βιολογικής φύσης. Δραστικές Ομάδες Ομάδες που χαρίζουν ιδιότητες χημικής και βιολογικής φύσης. Ομάδες που περιέχουν ένα ετεροάτομο. Ομάδες που περιέχουν ένα διπλό δεσμό. Ομάδες που περιέχουν μια καρβονυλομαδα. chemistry.msu.edu chemistry.msu.edu

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Βασίλειος Ντουρτόγλου 2014. Βασίλειος Ντουρτόγλου. «Οργανική Χημεία – Θ . Ενότητα 2: Η έννοια του δεσμού». Έκδοση: 1.0. Αθήνα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.