Διατροφή- Διαιτολογία Ενότητα 19: Σακχαρώδης Διαβήτης (Diabetes mellitus) Αναστασία Κανέλλου, καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Ορισμός - παράγοντες Ορισμός: Κληρονομική διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων Εκδήλωση ασθένειας σε Υπέρβαρος - παχυσαρκία Εγκυμοσύνη Ηπατικές παθήσεις Φαρμακευτική αγωγή Ιώσεις 1

Βιοχημικοί δείκτες Φυσιολογικές τιμές mg % Διάγνωση αν συγκέντρωση γλυκόζης >140 mg % Αποβολή γλυκόζης στα ούρα >180 mg % 2

Συμπτώματα Πολυδιψία: μόνιμο αίσθημα δίψας Πολυουρία: συχνή ενούρηση Υπνηλία Απώλεια βάρους Δυσκολία στην επούλωση πληγών 3

Τύποι διαβήτη 1/2 Διαβήτης τύπου Ι = ινσουλινοεξαρτώμενες = νεανικός διαβήτης Απόλυτη έλλειψη της ινσουλίνης Καθημερινή χορήγηση ινσουλίνης (ενέσιμη, spay) 4

Τύποι διαβήτη 2/2 Διαβήτης τύπου ΙΙ = διαβήτης ενηλίκων = γεροντικός διαβήτης Εκδηλώνεται στη μέση ή μεγάλη ηλικία Μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης Πλειοψηφία υπέρβαροι -> απώλεια βάρους βελτιώνει πάθηση Μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή και δίαιτα και απώλεια βάρους 5

Υπεργλυκαιμία Μεγάλη αύξηση γλυκόζης στο αίμα Συμπτώματα Αναγούλα Εμετός Κοιλιακό άλγος Οσμή κετόνης Κώμα (λιποθυμική κατάσταση) 6

Υπογλυκαιμία Σημαντική μείωση της γλυκόζης στο αίμα Συμπτώματα Αδυναμία συγκέντρωσης Πονοκέφαλος Κρίσεις εφίδρωσης Τρέμουλο Έντονοι χτύποι καρδιάς Λιγούρα Διαταραχή στην όραση Σοκ (μερική απώλεια αισθήσεων, συμπεριφορά μεθυσμένου) Σύσταση: πάντα ταχείας απορρόφησης υδα/κες (φρουκτόζη όπως ξερά φρούτα, Συχνά αυτοέλεγχος τιμής γλυκόζης 7

Η διατροφή του διαβητικού % υδατάνθρακες 15-20% πρωτεΐνες 30-35% λιπίδια 8

Εξατομικευμένη δίαιτα με Βραδείας απορρόφησης υδα/κες Υψηλή περιεκτικότητα σε διαιτητικές ίνες Ψαχνό κρέας Επιτρέπεται παχύ ψάρι λόγω ω3 Περιορισμός στο ζωικό λίπος ιδιαίτερα από κρέας Προτίμηση στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο 9

Δίαιτα Αποφεύγονται οι Ταχείας απορρόφησης υδα/κες Βοηθούν τα υποκατάστατα ζάχαρης και η φρουκτόζη Χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης/ φορτίο Περιορισμός στο οινόπνευμα 10

Απώλεια βάρους Αφορά το 80% των διαβητικών τύπου ΙΙ Υποθερμιδικό διαιτολόγιο o 1200 kcal γυναίκες o 1500 kcal άντρες Ρυθμός απώλειας – 1κιλό την εβδ 5-6 μικρά γεύματα/ημέρα ιδίως ως προς τους υδατάνθρακες 11

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Αναστασία Κανέλλου Αναστασία Κανέλλου. «Διατροφή- Διαιτολογία. Ενότητα 19: Σακχαρώδης διαβήτης». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.ocp.teiath.gr

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί και δοθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. © διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. χωρίς σήμανσηΣυνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει:  το Σημείωμα Αναφοράς  το Σημείωμα Αδειοδότησης  τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων  το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.